6. Ünite Madde ve Isı Özet

6. ÜNİTE MADDENİN HALLERİ VE ISI
ISI İLE ÖZISI ARASINDAKİ İLİŞKİ
*** Özısısı büyük olan madde daha fazla ısı alır.
ÖZISI:
1 gram maddenin sıcaklığını 1°C artırmak için verilmesi ya da
alınması gereken ısı miktarıdır.
Birimi “cal/gr” veya “joule/gr” dır. Sembolü “c” şeklinde gösterilir.
1 kalori= 4.18 joule
UYARI!!!
*** Bir maddenin Özısısı küçük ise o madde sıcaklığını kolay artırır ya da
düşürür.
UYARI 2!!!!
*** Bir maddenin özısısı büyük ise o madde çok ısı alır çok ısı verir.
Örnek: Patatesli börek ile peynirli börekten patatesin özısısı peynirden daha
büyüktür ocakta aynı ısıyı almalarına rağmen patatesli börek peynirli böreğe
göre geç pişer ve daha çok ısı alır.
*** Özısı maddeler için ayırt edici özelliktir.
Su= 4.18 J/g
Alkol= 2.58 J/g
Su ve alkolden suyun özısı alkolden daha büyüktür. Su alkole göre daha çok
ısı alır ya da verir.
ISI ALIŞ-VERİŞİ
UYARI!!!! Sıcaklık ile ısı farklı kavramlardır.
ISI
*** Enerji çeşitidir.
*** Başka enerjilere dönüşebilir.
*** Birimi “kalori” veya “joule” dür.
*** Kalorimetre kabı ile ölçülür.
*** Taneciklerinin toplam kinetik
enerjisi
SICAKLIK
*** Enerji çeşidi değildir.
*** Aktarılmaz transfer olmaz.
*** Celcius’tur
*** Termometre ile ölçülür.
*** Taneciklerinin ort. kinetik enerjisi
KÜTLE İLE SICAKLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ
*** Sıcaklık ile kütle arasında ters orantı vardır.
---- Kütlesi az olan maddenin sıcaklık artışı fazladır.
Örnek= Aynı sürede aynı ısıyı alan iki kaptan 2. Kabın sıcaklık artışı daha
fazladır.
*** K’dan L’ye doğru ısı akışı olur.
*** L’nin taneciklerin hareketi hızlanır.
*** K’nin sıcaklığı azalır.
*** Denge sıcaklığına ulaşınca ısı akışı durur
Uyarı!!!! Isı akışı olması için iki cisim arasında SICAKLIK farkı olmalıdır.
NOT= Isı akışı her zaman sıcak maddeden soğuk maddeye doğru olur.
DONMA ISISI
Donma sıcaklığındaki 1gram sıvı maddenin 1gram katı hale
geçmesi için vermesi gereken ısı miktarına denir.
Uyarı!!! Isı alışverişi sonucu Sıcaklık değişimi eşit olmak zorunda değildir.
ISI ALIŞ-VERİŞİ İLE İLGİLİ PROBLEMLER
Q= m . Ld
NOT: Saf bir maddenin Erime ısısı ile donma ısısı birbirine eşittir.
( Le = Ld )
YOĞUŞMA ISISI
ERİME ISISI
Erime sıcaklığındaki 1gram katı maddenin 1gram sıvı hale geçmesi
için alması gereken ısı miktarına denir.
Yoğuşma sıcaklığındaki 1gram gaz maddenin 1gram sıvı hale
geçmesi için vermesi gereken ısı miktarına denir.
Q= m . Ly
BUHARLAŞMA ISISI
Kaynama sıcaklığındaki 1gram sıvı maddenin 1gram gaz hale
geçmesi için alması gereken ısı miktarına denir.
Q= m. Lb
NOT: Saf bir maddenin buharlaşma ısısı ile yoğuşma ısısı birbirine
eşittir. ( Ly = Lb )
HAL DEĞİŞİMİ
F-E arası----gaz haldedir sıcaklığı azalır homojen haldedir
E-D arası----Gaz+sıvı haldedir sıcaklığı sabit heterojen haldedir
D-C arası---Sıvı haldedir sıcaklığı azalır ve homojen yapıdadır
C-B arası----Sıvı+ Katı haldedir, heterojen yapıdadır sıcaklığı sabittir.
B-A arası----katı haldedir, sıcaklığı azalır ve homojen yapıdadır.
ISINMA EĞRİSİ
SOĞUMA EĞRİSİ
E------ Yoğuşma noktası
D------Kaynama noktası
C------ Donma noktası
B------ Erime noktası
E------ Yoğuşma noktası
D------Kaynama noktası
C------ Donma noktası
B------ Erime noktası
A-B arası---- Katı haldedir, sıcaklığı artar ve homojen yapıdadır.
B-C arası---- Sıvı+ Katı haldedir, heterojen yapıdadır sıcaklığı sabittir.
C-D arası---- Sıvı haldedir sıcaklığı artar ve homojen yapıdadır
D-E arası---- Gaz+sıvı haldedir sıcaklığı sabit heterojen haldedir
E-F arası---- Gaz haldedir sıcaklığı artar homojen haldedir