2017 - ÖABT/ TAR 15. TG D E NE M E Ç Ö ZÜM - 5 18. Anadolu’daki Moğol tahakkümünün temsilcisi olan Eretna Beyliği’ne ait başlıca eserler şu şekilde sıralanabilir: ● Köşk Medrese – Kayseri ● Kadı Burhanettin Medresesi ● Hoşkader Camisi – Tokat, Turhal ● Aşıkpaşa Türbesi – Kırşehir ● Güdük Minare Kümbeti – Sivas ● Sayis Bey Misafirhanesi – Tokat, Zile İspençe vergisi Müslümanlardan alınan çift resminin karşılığı olarak yalnızca Balkanlarda tahsil edilen bir vergidir. Bir çeşit kulluk vergisi olan ispençe, örfi vergiler kategorisine giriyordu ve Osmanlı fetihlerinden önce de bölgede uygulanıyordu. A B C D E 19. Bununla birlikte Konya’da Selçuklu ve Karamanoğullarına ait eserlere rastlanması beklenir. A B C D E Osmanlı elçileri, görevlerine (sefirlik) izafeten sefaretname adıyla anılan eserler kaleme almışlardır. Bu türden eserlerin temel maksadı, diplomatik temasta bulunulan ülkeye dair rapor çıkarmak ve imparatorluğun dışındaki dünyaya dair bilgiler sunmaktır. En ünlü sefaretname örnekleri Fransa’ya elçi olarak gönderilen Yirmisekiz Mehmet Çelebi ile Avusturya’ya gönderilen Ahmet Resmi Efendi’ye aittir. A B C D E Moğol İmparatorluğu’nun ardından hükmetme hakkının Türk-Moğol geleneğinde Cengiz Han’ın soyundan gelenlere ait olduğu yönünde bir inanış ortaya çıkmıştır. Ancak Çağatay Hanlığı’na bağlı bir emir olmasına ve hükümdar unvanı taşıyamadığı için “han damadı” anlamına gelen “külerkin” lakabıyla anılan Emir Timur, kendi adıyla anılacak olan Timurlular Devleti’nin kuruluşuna öncülük etmiştir. Müsadere uygulamasına başlangıçta usulsüzlük yaparak devlet malını zimmetine geçirenlere yönelik olarak başvurulmuştur. Ancak zamanla taşrada merkezî otoriteyi güçlendirmek maksadıyla bir araç olarak kullanılmıştır. Bu durum keyfî cezalandırmaların ortaya çıkmasına dolayısıyla Osmanlı tebaasının mal ve servet edinme hürriyetinin sınırlandırılmasına yol açmıştır. A B C D E ise m A B C D E 20. ya yın cılık 16. 21. 17. Osmanlıların, İstanbul’un Fethi’nden sonra egemenlik kurduğu Mora, Kutsal İttifak Savaşları sırasında Venedikliler tarafından işgal edilmiştir. Bölgedeki Venedik işgali 1799’da akdedilen Karlofça Antlaşması ile Osmanlılar tarafından da tanınmıştır. Mora’da Osmanlı egemenliği Pasarofça Antlaşması ile yeniden tesis edilmiştir. A B C D E Akkoyunlu Devleti, Osmanlı Devleti’nin İstanbul’un Fethi’nden sonra Anadolu’da en büyük güç olarak ortaya çıkmasının ardından Osmanlı Devleti’nin doğal rakibi hâline gelmişti. Enerjik ve başarılı Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan, Osmanlılara karşı aldığı askerî tedbirlerin yanı sıra diplomatik temaslar da kurmuştu. Uzun Hasan, Trabzon Rum İmparatorluğu tacını elinde tutan Komnenoslar ile de akrabalık bağlarına sahipti. Ancak Akkoyunlular, 1473’te yaşanan Otlukbeli Savaşı’ndan sonra Osmanlılar için tehdit olmaktan çıkmıştır. 22. A B C D E Gerileme Dönemi, günümüzde geçerliliğini yitirmiş olan değerlendirmelere göre, 1703 ile 1792 yılları arasında yaşanmıştır. Prut Seferi’nde Osmanlılar Ruslara karşı önemli bir zafer kazanmıştır. Dolayısıyla yalnızca askerî başarılara izafeten gerileme olarak tanımlanan dönemde kazanılan bu başarı söz konusu genellemeye uymamaktadır. Bu örnekten hareketle Osmanlı tarihinin dönemlendirilmesi, Osmanlı tarihini anlamada sorunlara yol açmaktadır. A B C D E 4 Diğer sayfaya geçiniz.