1-5.grp

ENERJİ DÖNÜŞÜM
SİSTEMLERİ
•
•
•
•
•
Enerji Türleri
Elektrik Enerjisine Dönüşüm
Ülkemizdeki Elektrik Enerjisi
Dönüşümleri
Isıtma Sistemleri
Isıtma Sistemlerinin Ekonomik
Olarak Karşılaştırılması
ENERJİ ÇEŞİTLERİ







Enerji birçok biçimde var olabilir:
Kimyasal enerji: Yemek, pil vb. maddelerdeki
depolanmış enerjidir.
Isıl enerji: Atomların hareketinin enerjisidir.
Mekanik enerji: Potansiyel enerji ile kinetik
enerjinin toplamıdır.
Elektrik enerjisi: Elektronların hareketlerinden
kaynaklanan enerjidir.
Manyetik enerji: Sadece metallerin sahip olabildiği,
atomların dizilimine bağlı çekme veya itme
hareketine dönüşebilen enerjidir.
Nükleer enerji: Atomların içlerinde sakladıkları
enerjidir.

Elektrik enerjisi :Elektronların hareket etmesiyle meydana gelen bir
enerji çeşididir yani mekanik, ısı ve ışık enerjisinin elektriğe
dönüşmesiyle elde edilir. 1880’li yıllarda hayatımıza giren elektrik
enerjisinin sanayide kullanılması ve verim bakımından diğer enerji
çeşitlerine oranla daha iyi bir verim vermesi nedeniyle elektrik enerjisinin
kullanımı yaygınlaşmıştır. Bugün elektrik çağında yaşamaktayız ve
günümüzde gerek başka enerji çeşitlerine kolayca çevrilmesi ,gerekse
verim açısından önemli bir paya sahip olmasından dolayı günümüzde en
çok kullanılan enerji çeşitlerinden biridir.
ELEKTRIK ENERJISI DÖNÜŞÜMÜ
Elektrik Enerji Üretiminde Kullanılan Kaynaklar
•
•
•
•
•
Elektrik enerjisinin elde edilmesinde doğadaki enerji çeşitleri
kullanılmaktadır. Bu kaynaklar değişik dönüşümler sonucu
elektrik enerjisine çevrilir. Kaynakların bazıları ise
direkt kullanılmaktadır.Ülkemizde kullanılan kaynaklar
şunlardır:
Hidrolik kaynaklar
Termik kaynaklar
Jeotermal enerji
Rüzgar enerjisi
Güneş enerjisi

Termik Enerjinin Elektriğe Dönüşümü
Kömür, petrol ve ürünleri, doğalgaz gibi fosil kaynaklı yakıtların yakılması
sonucunda ortaya çıkan ısıdan elde edilen basınçlı sıcak su buharının,
buhar türbinini döndürmesi ile, türbin şaft miline bağlı olan jeneratör
çıkışından elektrik enerjisi üretilir. Bu tür elektrik enerji üretimi yapan
sistemlere termik elektrik santrali denir.
Termik Santrallerde Kullanılan Yakıtlar






Linyit
Doğalgaz
Motorin
Fueloil
Taş Kömürü
Tabii Buhar kullanılabilmektedir.
Termik Santraldeki Enerji Dönüşümleri

Hidrolik Kaynaktan Elektrik Üretimi
Belli bir miktar yükseklik kazandırılan suyun (sıvının) sahip olduğu
potansiyel enerjiye, “
hidrolik enerji“denir. İşte bu hidrolik enerji, ilk olarak
bir takım düzeneklerin yardımı ile “mekanik enerji”ye çevrilir. Ardından,
oluşturulan mekanik enerji, “
elektrik enerjisi“
ne dönüştürülür. Akarsularda,
suyun yüksekliğinden dolayı kazandığı enerjiyi, çeşitli makineler
yardımıyla elektrik enerjisine dönüştürülmesi temeline dayanır.

Jeotermal Enerjinin Elektriğe Dönüşümü
Jeotermal enerji kaynağı yer kabuğunun içindedir.Temiz ve
sürdürülebilir bir enerjidir.Yer kabuğunun birkaç kilometre
altından çıkan bu enerji sıcak su buharından veya gazlardan
yararlanarak yapılan elektrik üretme sistemine denir.
Yeraltından ısı pompaları yardımıyla çıkarılır.Jeotermal
enerji santrallerinde elektrik üretme , sera ve bina ısıtma
aynı zamanda serinletme işlerinde kullanılır.Ülkemizde
jeotermal enerji kaynakları Batı Karadeniz , İç Anadolu ve
Ege bölgelerinde rastlanır.

Rüzgar Enerjisinden Elektrik Üretimi
Rüzgâr enerjisi, rüzgârı oluşturan hava akımının sahip olduğu hareket
(kinetik) enerjisidir. Bu enerjinin bir bölümü yararlı olan mekanik veya
elektrik enerjisine dönüştürülebilir.
Güneş Enerjisinden Elektrik Üretimi
Güneş enerjisi santralleri, güneş ışığından gelen enerji
parçacıklarını elektrik enerjisine çeviren santrallerdir.
Santrallerde güneş pilleri kullanılır. Güneş pilleri
fotovoltaiktir. Üzerine gelen güneş ışınlarını elektriğe
çevirirler. Bu pillerin ana maddesi kristal silisyum ve galyum
arsenittir.
Türkiye’nin Güneş Enerji Potansiyeli

Türkiye’de Son Bir Yılda Elektrik Üretiminin
Daynaklara Dağılımı
ISI ENERJİSİNE DÖNÜŞÜM
Elektriğin ısı enerjisine dönüşümü
Elektrikli ısıtma iki türlü yapılmaktadır. Biri elektrik direnç
ısıtması, diğeri elektrikli ısı pompalarıdır.
Elektrikli ısıtma:İletkenlerde bulunan bir özellik olan direnç
sayesinde akımın geçişine karşı koyulur ve böylece elektrik
enerjisi ısıya dönüştürülür. Elektrik dirençli ısıtma
elemanları, bir kazanın veya kanalların içindeki hava
akımına bırakabilir veya bir hidrolik ısıtma sistemi için ısı
sağlayabilir.
Isı pompası
Isı pompası, dışarıdan enerji verilmesi ile düşük
sıcaklıktaki bir ortamdan aldığı ısıyı yüksek sıcaklıktaki
ortama veren bir makinedir. Kışın ısıtma maksadı ile
kullanılan ısı pompası, yazın da soğutma için
kullanılabilir. Isı pompası enerji aldığı kaynağı ısıtma
konumunda çalışırken soğutur, serinletmeye çalışırken
ise ısıtır. Yapılan işlem gazın faz değişimi ile enerji alma
ve bu enerjiyi taşımaktır. Bu taşıma ve faz değişimi
sırasında bir miktar enerji harcanır.
Isı pompasından elde edilen enerjinin %75’i
doğada depolanmış enerjiden (hava,su,toprak),
%25’i elektrikten karşılanır.
Yakıt kullanarak ısı enerjisi kullanımı
Yakıt, fiziksel ve kimyasal yapısında bir değişim meydana
geldiğinde
ısı
enerjisi
açığa
çıkaran
her
türlü maddenin genel adıdır. Yakıtlar üç büyük gruba
ayrılabilir:
1.Katı Yakıtlar:Linyit, taşkömürü,odun
2. Sıvı Yakıtlar:Benzin, gaz yağı, mazot,fuel oil,alkol
3. Gaz Yakıtlar:Hava gazı, doğal gaz , bütan gazı ve biyogaz
Gazlı Isıtma
Gazlı sistemlerin birim ısıtması mükemmel
yanma şartlarından ve geliştirilen yüksek
verimli cihaz teknolojisinden dolayı en
popüler yakıt olmayı teşkil etmektedir. Bu
özelliğinden dolayı gazlı ısıtma her geçen
gün hızlı bir şekilde yaygınlaşmaktadır.
Kaynakça:
www.elektrikrehberiniz.com
tr.wikipedia.org
www.mmo.org.tr
www.enerji.gov.tr
NEDİM DİLAVER
120106103069