ADIM ADIM YGS LYS 169. Adım SİNDİRİM SİSTEMİ 3 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI Karaciğer: ✔ Vücudun en büyük organıdır. ✔ Safra salgılayarak sindirime yardım eder. ✔ Karaciğer hücreleri sürekli safra (öd) salgılar. Bu salgı ince kanallar boyunca karaciğer kanalına aktarılır. ✔ Karaciğer kanalı, karaciğerden çıkınca iki kola ayrılır. Bu kollardan biri fazla safrayı safra kesesine gönderir. Diğeri ise koledok kanalıdır. Safrayı vater kabarcığına boşaltır. KARACİĞERİN GÖREVLERİ 1) Safra Suyu salgılamak 2) Kanın pıhtılaşmasında rol alan fibrinojen ve trombojen proteinlerini sentezlemek 8) Yaşlanmış alyuvarları parçalamak (kupfer hücreleri) 9) Kansızlık halinde alyuvar üretmek 10) Vücut ısısını düzenlemek 3) Kanın damar içinde pıhtılaşmasını engelleyen heparini sentezlemek 11) Kandaki fazla glikozu glikojene dönüştürerek depo etmek 4) Protein ve karbonhidratların yağlara dönüşümünü sağlamak 12) Aminoasit metabolizması sonucu oluşan NH3 (amonyak)’ü üre veya ürik asite dönüştürmek. 5) Zehirli maddeleri zehirsiz hale getirmek 6) Kan şekerini düzenlemek 7) Öncül A vitaminini (provitamin A = Karoten) A vitaminine dönüştürmek 13) İlaçların zehirli etkilerini yok etmek. 14) H2O2 (Hidrojen Peroksiti) parçalama ve alkolü zararsız hale getirme KARACİĞER Safra suyunun bileşimi; ✔ Safra tuzu, kolesterol, safra pigmentleri, yağ asitleri ve su vardır. ✔ Safra pigmentleri safraya (yeşil, sarı, kırmızı) rengi verir. ✔ Bağırsakta bakteri enzimleri tarafından rengi değişerek kahverengi olur. Dışkıya rengini de veren budur. ✔ Safra suyu sindirim enzimi içermez. Safranın Görevleri: ✔ Bazik olduğundan kimus nötralize eder. ✔ Pankreas ve bağırsak enzimlerinin ince bağırsak ortamında optimum çalışmasını sağlar. (pH’ı düzenler.) ✔ Yağları mekanik olarak sindirir ve lipaz enziminin etkisini artırır. ✔ ADEK vitaminlerinin emilimini hızlandırır. ✔ Bağırsak villuslarının hareketini hızlandırarak emilimin artmasını sağlar. KARACİĞER Safra Taşı ✔ Safra tuzu ve su herhangi bir nedenle azalırsa kolesterol çökerek safra taşlarını oluşturur. ✔ Safra taşları ya da safra yollarındaki herhangi bir tıkanma safranın bağırsağa dökülmesini engeller. ✔ Salgı; karaciğer ve safra kesesi tarafından geri emilir. Bu durumda dışkı açık renkli olur. ✔ Pigmentler deri içerisinde birikeceğinden deri sarı renk alır. Buna sarılık hastalığı denir. SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI Pankreas: Karın boşluğunda mide ve onikiparmak bağırsağı arasında yer alan yaprak şeklinde bir organdır. Hem endokrin hem de ekzokrin salgı yaptığından karma bezdir. Pankreasın sindirim enzimleri Wirsung Kanalı ve Vater Kabarcığı ile bağırsağa dökülür. Pankreas öz suyunun bileşiminde; Tripsinojen, kimotripsinojen Protein Amilaz Karbonhidrat Lipaz Yağ Nükleaz Nükleik asit etki eder. enzimleri bulunur. pH’ı 8,5 olan bir sıvıdır. ✔ Tripsinojen ve kimotripsinojen onikiparmak bağırsağına dökülünceye kadar inaktiftir. ✔ Pankreas kan şekerini düzenleyen glukagon ve insülin hormonu da salgılar.