FİZİK 1. Bölüm FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ 2. TYT SORULARI 1. I. Atomlar maddenin en küçük parçacıklarıdır. Formula1 araba yarışlarını sunan bir spiker yayın esnasında, II. Cisimler hızlandırıldığında hızları ses hızını geçemez. • En hızlı araba bir turu 2 dakikada tamamladı. • Hava sıcaklığı 23°C’dir. III. Newton, yaşadığı dönemin en ünlü bilim insanıydı. • Pistin uzunluğu 10 kilometredir. yargılarından hangileri bilimsel hipotezdir? gibi bilgiler vermiştir. A) Yalnız I Zaman Sıcaklık Uzunluk A) saat Fahrenheit derece kilometre B) saniye Kelvin metre C) dakika Celcius derece kilometre D) saniye Celcius derece kilometre E) saat Kelvin metre 3. • A Bağımsız değişken Cisimlerin kütlesi Sabit tutulan değişkenler Cisimlerin şekilleri, hacimleri, yüzey alanları ve hava sürtünmesi B) Cisimlerin kütleleri artarsa yüzey alanları da artar. C) Cisimlerin kütleleri artarsa yere düşme süreleri de artar. E) Cisimlerin yüzey alanları artarsa yere düşme süreleri de artar. (2013 - YGS) 4. Bu hipotezin desteklenmesinde veya çürütülmesinde, yüzüğe ait aşağıdaki niceliklerden hangisinin kullanılması tek başına yeterlidir? Evlerde kullanılan elektrik sayaçlarının, tüketime ilişkin gösterdiği sayının birimi aşağıdakilerden hangisidir? A) J (joule) B) C (coulomb) C) kW (kilowatt) D) kWh (kilowattsaat) C) Sıcaklığı E) Ω (ohm) E) Ağırlığı (2012 - YGS) (2017 - YGS) TYT • Fizik Cisimlerin yere düşme süresi D) Cisimlerin yüzey alanları artarsa hava sürtünmesi de artar. Kaan ile Zeynep, yolda yürürken bir yüzük buluyorlar. Bu yüzük ile ilgili bazı gözlemler yaptıktan sonra “Bu yüzük saf altından yapılmıştır.” hipotezini ortaya atıyorlar. D) Özkütlesi Bağımlı değişken A) Cisimlerin kütleleri artarsa hacimleri de artar. E) I, II ve III B) Hacmi Değişkenin Adı Bu tabloya göre, araştırmacının hipotez cümlesi aşağıdakilerden hangisi olabilir? YGS SORULARI A) Kütlesi Bir araştırmacı, yapacağı deneysel çalışmanın değişkenleri ile ilgili olarak aşağıdaki tabloyu dolduruyor. Değişkenin Türü (2018 - TYT) 1. C) Yalnız III E) II ve III (2016 - YGS) (2020 - TYT) Y A Bilimsel bilgiye ulaşmak için; Y I I. deney, N II. gözlem, L III. akıl yürütme A R eylemlerinden hangileri kullanılabilir? I A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III • D) I ve III B) Yalnız II D) I ve II Buna göre, spikerin verdiği bilgilerdeki birimlerin SI birim sistemindeki karşılıkları aşağıdakilerden hangisidir? 2. Fizik ile ilgili, 339 2. Bölüm TORK - DENGE YGS SORUSU 1. Kütlesi önemsenmeyen eşit bölmeli bir çubuğa K ve L cisimleri şekildeki gibi asıldığında yatay denge sağlanıyor. K ile L’nin yerleri değiştirildiğinde L’nin altına, L’ye özdeş kaç cisim daha asılırsa yatay denge sağlanır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 (2012 - YGS) • A Y A Y I N L A R I • 340 10 Yıl Tüm Dersler 3. Bölüm KÜTLE VE AĞIRLIK MERKEZİ 2. YGS SORULARI 1. Yerküre; şekilde gösterildiği gibi yaklaşık ola- Bir yayın ucuna farklı ağırlıklardaki cisimler asılarak yaydaki uzama miktarları aşağıdaki tabloya kaydediliyor. rak özkütlesi sabit, R yarıçaplı ve O merkezli bir küre olarak kabul edilebilir. Ağırlık (N) Uzama miktarı (cm) 2 0,5 4 1 6 1,5 10 3 12 7 Bu yaydan bir dinamometre yapılırsa aşağıdaki ağırlıklardan hangisi doğru ölçülebilir? A) 2 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13 (2016 - YGS) Şekildeki K, L ve M noktalarında yerçekimi ivmesinin değeri sırasıyla gK, gL ve gM olduğuna göre, bunlar arasındaki ilişki • A aşağıdakilerden hangisidir? Y A) gK > gL > gM B) gM > gL > gK A Y C) gL > gM > gK D) gK = gL > gM I N E) gK = gL = gM L (2016 - YGS) A R I • TYT • Fizik 341 4. Bölüm MADDE VE ÖZELLİKLERİ - SIVILARIN KALDIRMA KUVVETİ 3. TYT SORULARI 1. Günlük hayatta karşılaşılabilecek; I. yağmur damlasının küresel şekil alma eğilimi, İçi dolu küre şeklindeki özdeş 100 g’lık altın bilyeler, başlangıçta her birinin içindeki sıvı miktarı aynı olan üç adet özdeş dereceli silindirler içerisine şekildeki gibi bırakılıyor. II. bazı böceklerin göllerdeki suyun yüzeyinde rahatça yürüyebilmeleri, III. bir yüzeye pipetle bırakılan farklı cins sıvı damlalarının farklı şekiller alması olaylarından hangileri yüzey geriliminin bir sonucudur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II Bu gözlemden elde edilen verilere göre, altın için özkütle (d) - hacim (V) grafiği aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? C) Yalnız III E) I, II ve III (2021 - TYT) • A 2. M kütleli, homojen ve suda çözünmeyen katı Y bir cisim şekildeki gibi yüzüyor. Suyun içe- A risine bir miktar tuz atılıp tuzun çözünmesi Y I bekleniyor. N L A R I • (2019 - TYT) 4. Sıcaklığın sabit olduğu bilindiğine göre, tuz çözündüğünde cismin batan kısmının hacmi ile cisme etkiyen kaldırma kuvveti ilk duruma göre nasıl değişir? Cismin Batan Ahsen’in bu gözlemine göre; I. K ve L cisimlerine suyun uyguladığı kaldırma kuvvetleri eşittir. Cisme Etkiyen Kısmının Hacmi Kaldırma Kuvveti Azalır Değişmez B) Artar Azalır C) Değişmez Değişmez D) Azalır Artar E) Değişmez Azalır A) Ahsen, tamamen su dolu bir taşırma kabına suda çözünmeyen K ve L katı cisimlerini ayrı ayrı yavaşça bıraktığında; her ikisinin eşit hacimde su taşırdığını gözlemliyor. II. K ve L cisimlerinin hacimleri eşittir. III. K ve L cisimlerinin özkütleleri eşittir. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III D) II ve III (2020 - TYT) C) I ve II E) I, II ve III (2018 - TYT) 342 10 Yıl Tüm Dersler 4. Bölüm Madde ve Özellikleri - Sıvıların Kaldırma Kuvveti 3. YGS SORULARI 1. I. Yerküre’nin atmosferi daha geniş olurdu. Sırasıyla 25 N ve 30 N ağırlığındaki eşit hacimli K ve L cisimleri, özdeş dinamometrelere asılıyor. K cismi S sıvısına, L cismi de T sıvısına tümüyle batırıldığında dinamometrelerin her ikisi de 15 N’yi gösteriyor. II. Yerküre’nin atmosferi daha sıcak olurdu. III. Yerküre’nin atmosferi daha büyük bir ortalama özkütleye sahip olurdu. yargılarından hangileri doğrudur? (Diğer değişkenlerin sabit kaldığı varsayılacaktır.) S sıvısının özkütlesi dS, T sıvısınınki de dT olduğuna göre, A) 2 3 D) 5 4 A) Yalnız I dS d T oranı kaçtır? B) 3 4 C) E) Yerküre Güneş’e biraz daha yakın olsaydı, B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) II ve III (2017 - YGS) 4 5 4 3 (2017 - YGS) • A 2. Y A Y I N L A X küpü K sıvısı içine konulduğunda Şe- R kil-I’deki konumda dengede kalıyor. X ve Y I 4. • küpü birbirine yapıştırılmadan L sıvısı içine üst üste bırakıldığında ise denge konumu Şekil-II’deki gibi oluyor. Ağırlığı G ve özkütlesi 3d olan K cismi, bir dinamometre ile özkütlesi 2d olan bir sıvı içine batırıldığında şekildeki konumda dengede kalıyor. Buna göre, cisimlerin ve sıvıların özkütleleri ile ilgili; I. K sıvısının özkütlesi L sıvısınınkine eşittir. II. X’in özkütlesi Y’ninkine eşittir. III. X’in özkütlesi L sıvısınınkinden büyüktür. Buna göre, dinamometrenin gösterdiği değer kaç G’dir? yargılarından hangileri doğru olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III C) Yalnız III A) E) I, II ve III (2017 - YGS) TYT • Fizik 1 3 B) 1 2 C) 2 3 D) 3 4 E) 1 (2013 - YGS) 343 4. Bölüm Madde ve Özellikleri - Sıvıların Kaldırma Kuvveti 5. 6. Eşit kollu bir terazi, sol kefesine K ve L, sağ kefesine de M ve N cisimleri konduğunda Şekil I’deki konumda; sol kefesine K ve M, sağ kefesine de L ve N cisimleri konduğunda Şekil II’deki konumda hareketsiz kalıyor. Özkütleleri sırasıyla dX, dY olan ve birbirine karışmayan X,Y sıvılarının bulunduğu bir kabın içine, türdeş K silindiri konduğunda silindir şekildeki gibi dengede kalıyor. Silindirin X sıvısına batan kısmının yüksekliği hX , Y sıvısına batan kısmının yüksekliği de hY oluyor. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur? Bu kaba, X sıvısından biraz daha eklenirse hX ve hY için ne söylenebilir? A) L’nin kütlesi M’ninkinden büyüktür. (dX < dY dir.) C) K’nin kütlesi L’ninkinden büyüktür. hX hY A) Değişmez Değişmez B) Artar Değişmez C) Değişmez Azalır D) Artar E) Artar B) L’nin kütlesi N’ninkinden büyüktür. D) K’nin kütlesi M’ninkinden büyüktür. • A Y A Y Azalır I Artar N (2012 - YGS) L A R I • 344 E) K’nin kütlesi N’ninkinden büyüktür. (2012 - YGS) 10 Yıl Tüm Dersler 5. Bölüm KATI - SIVI - GAZ BASINCI 2. TYT SORULARI 1. Çiftçilikle uğraşan Veli; şekilde görüldüğü gibi yüklerini, traktörün arkasına bağladığı iki römork ile çamurlu yatay bir zemindeki bir bölgenin karşısına geçirmek istemektedir. Erhan’ın annesi, bir cam şişenin içini kaynamış su ile çalkaladıktan hemen sonra, ağız kısmına şişirilmemiş balonu Şekil 1’deki gibi bağlayarak Erhan’ın oynaması için masanın üzerine bırakmıştır. Erhan, birkaç dakika sonra balonun cam şişenin içine geçerek Şekil 2’deki gibi içeri doğru şiştiğini görür. Fakat yüklü römorkların çamura saplanmasından endişe duyduğu için römorkların tekerlekleri ile yatay zemin arasındaki basıncı azaltmak istemektedir. Buna göre Veli, yükleri; Erhan daha sonra cam şişeyi içinde buzlu su bulunan bir kovaya, içine su girmeyecek şekilde yerleştirirse balonun son hâliyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru olur? I. römorkların yedek tekerleklerini de kullanarak şekildeki gibi karşıya geçirme, A) Şişenin içinde daha fazla şişer. B) Şişenin içinde biraz söner. • II. her bir römorkun yükünü yarıya indirip A şekildeki gibi iki seferde karşıya geçirme, Y A Y I N L III. römorkları traktöre ayrı ayrı bağlayıp sı- A R rayla şekildeki gibi karşıya geçirme I • C) Durumu değişmez. D) İlk hâline geri döner. E) Şişeden çıkıp dışarda şişer. (2020 - TYT) YGS SORULARI 1. Her birinin kütlesi 10 kg olan, şekildeki özdeş iki kutunun boyutları 0,1 x 0,2 x 0,5 m’dir. eylemlerinden hangilerini yaparsa römorkların tekerlekleri ile zemin arasındaki basınç, ilk duruma göre azalır? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III (2021 - TYT) Bu iki kutu tek başına veya birlikte kullanıldığında, kutuların yatay bir düzleme uyguladıkları basıncın kilo-pascal birimindeki değeri aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) 2 B) 4 C) 5 D) 8 E) 10 (2016 - YGS) TYT • Fizik 345 5. Bölüm 2. Katı - Sıvı - Gaz Basıncı Düşey kesiti şekildeki gibi olan sistemde, sürtünmesiz ve sızdırmayan piston x seviyesinde dengededir. Pistonun üst yüzeyine etki eden sıvı basıncı Psıvı alt yüzeyine etki eden gaz basıncı da Pgaz dır. 3. Bir buz kalıbı, kütle merkezinden geçen bir iple ısıca yalıtılmış K kabının tabanına bağlanıyor. Bu buz kalıbı su içinde, şekildeki gibi dengede kalıyor. K kabının içindeki su-buz karışımı ısıl dengede iken buzun yere göre potansiyel enerjisi Ebuz; suyun, kabın M noktasına yaptığı basınç PM oluyor. Bu karışıma bir miktar ısı verilerek buzun bir kısmı her yanında düzgün olarak eritiliyor. Piston y seviyesine kadar çekilirse Psıvı ve Pgaz için ne söylenebilir? Psıvı –––––––––––– Pgaz ––––––––––––––– A) Artar Artar B) Değişmez Azalır C) Azalır Artar D) Azalır Azalır E) Artar Bu süreç içinde Ebuz ve PM değerleri için ne söylenebilir? • A Y Değişmez A (2013 - YGS) Y I N L A R I • PM Ebuz A) Değişmez Değişmez B) Değişmez Azalır C) Artar Değişmez D) Azalır Artar E) Azalır Azalır (2012 - YGS) 4. Düşey kesiti şeklideki gibi olan kabın içinde V hacminde su vardır. Bu suyun kabın K noktasına yaptığı basınç P’dir. V 2 , özkütlesi Bu kabın içine, hacmi 1 3 2 g /cm olan bir plastik bilye konduğunda suyun, kabın K noktasına yaptığı basınç kaç P olur? (Suyun özkütlesi 1 g/cm3 tür.) A) 1 B) 5 4 C) 4 3 D) 3 2 E) 2 (2012 - YGS) 346 10 Yıl Tüm Dersler 6. Bölüm ISI - SICAKLIK 2. TYT SORULARI 1. Aşağıdaki tabloda çeşitli maddelerin ısı iletim katsayıları verilmektedir. Madde Deniz suyunun homojen olduğu bilindiğine göre, deniz suyu ve kovadaki su ile ilgili; Isı iletim katsayısı (W/m°C) Çelik 40 Tahta 0,1 Cam 0,8 Hava 0,023 Poliüretan 0,024 Hava sıcaklığının deniz suyu sıcaklığından yüksek olduğu bir yaz günü, Akdeniz sahilinde deniz kenarında oynamakta olan bir çocuk, denizden bir kova su alıyor. I. Bir kova su aldığı anda kovadaki suyun öz ısısı denizdeki suyun öz ısısına eşittir. II. Kovadaki suyun ısı sığası denizdeki suyun ısı sığasına eşittir. III. Kısa bir süre sonra kovadaki suyun sıcaklığı deniz suyunun sıcaklığına göre daha fazla artacaktır. Maddelerin ısı iletim katsayıları dikkate alınarak yapılan; yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I I. elimizin yanmaması için bir tencere sapının çelik yerine poliüretan malzemeden yapılması, B) Yalnız II D) I ve III C) Yalnız III E) II ve III (2018 - TYT) II. pencerelerin ısı yalıtımı için tek parça kalın bir cam yerine aynı kalınlıkta olacak şekilde arasında hava olan iki ince camdan imal edilmesi, • A III. oturduğumuz yeri soğuk hissetmememiz için soğuk coğrafyada açık havada yer Y A alan bir bankın tahta yerine çelikten yaY pılması I seçimlerinin hangileri amacına uygun N L olarak yapılmıştır? A R A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II I D) II ve III E) I, II ve III • (2021 - TYT) YGS SORULARI 1. Isı ve sıcaklık ile ilgili; I. Bir maddeye ısı verildiğinde sıcaklığı artar. II. 40°C sıcaklıktaki bir maddenin sıcaklığı, 20°C’deki bir maddenin sıcaklığının iki katıdır. III. Soğuk bir günde, dışarıda bir süre beklemiş ve ısıl dengeye ulaşmış olan masanın, tahta ve demir kısımlarının sıcaklıkları aynıdır. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III (2017 - YGS) TYT • Fizik 347 6. Bölüm 2. Isı - Sıcaklık Kahve yaparken cezvedeki kahvenin ve kahveyi karıştırmak için kullanılan metal kaşığın ısınmasına neden olan ısının en etkili yayılma yolları, aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? Kahve içinde Metal kaşıkta A) Işıma Konveksiyon B) İletim Konveksiyon C) Konveksiyon Işıma D) İletim İletim E) Konveksiyon İletim 5. (2016 - YGS) Isı, sıcaklık farkından dolayı transfer edilen enerjidir. Sıcaklığı 23°C olan bir odada, şekildeki gibi özdeş iki bardağa aynı anda 2m, m kütleli ve 60°C sıcaklıktaki K, L çayları konuyor. Buna göre, I. K çayının ısısı L’ninkinden daha büyüktür. 3. Tamamen yalıtılmış bir ortamda yalnızca iki tane katı cisim bulunmaktadır. Kütleleri, ilk sıcaklıkları ve yapıldıkları maddeler birbirinden farklı olan bu iki cisim birbirine temas ettiriliyor. Bu cisimlerle ilgili, II. Yeterince bekletildiğinde K ve L çaylarının sıcaklığı aynı değere sahip olur. III. K çayı, yeterince bekletildiğinde ortama L çayından daha fazla ısı verir. yargılarından hangileri doğrudur? • A A) Yalnız I I. Isı, sıcaklığı yüksek olan cisimden düşük Y A olana doğru aktarılır. Y II. Isıl denge durumunda iki cismin sıcaklığı I birbirine eşit olur. N III. Yeterince aynı ortamda kaldıklarında L denge sıcaklığı, büyük kütleli cismin ilk A R sıcaklığına daha yakın olur. I • yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II D) II ve III B) Yalnız II D) II ve III C) Yalnız III E) I, II ve III (2013 - YGS) C) I ve III E) I, II ve III (2016 - YGS) 4. Sıcaklığı sürekli 80 °C olan bir saunada, tahta döşemeye dokunulduğunda hissedilen sıcaklık, aynı anda tahtaya çakılı metal çiviye dokunulduğunda daha yüksek hissedilir. 6. Buna göre dokunmadan önce, Isıca yalıtılmış bir kaptaki sıcaklığı 0°C’nin üstünde olan suya, sıcaklığı 0°C’nin altında olan bir buz parçası ekleniyor. II. Ahşabın sıcaklığı çivininkinden küçüktür. Sistem ısıl dengeye gelinceye kadar geçen sürede, aşağıdaki yargılardan hangisi kesinlikle doğru olur? III. Ahşabın ısısı çivininkinden küçüktür. A) Buzun tamamı erir. I. Ahşabın sıcaklığı çivininkine eşittir. IV. Ahşabın ısısı çivininkine eşittir. B) Buzun sıcaklığı artar. yargılarından hangileri doğrudur? C) Buzun sıcaklığı değişmez. A) Yalnız I D) Suyun tamamı donar. B) I ve III D) II ve III C) I ve IV E) Suyun sıcaklığı değişmez. E) II ve IV (2013 - YGS) (2014 - YGS) 348 10 Yıl Tüm Dersler 7. Bölüm GENLEŞME TYT SORUSU 1. YGS SORUSU 1. Maddeler ısı alışverişi sonucu genleşebilmektedir. Buna göre; I. elektrik direklerinin arasına gerilmiş olan tellerin yaz aylarında sarkması, X, Y küreleri ile H halkasının ısıl genleşme katsayıları sırasıyla mx, mY , mH olduğuna göre, bunlar arasındaki ilişki nedir? II. termostattaki doğrusal metal çiftinin sıcaklığının artması sonucu bükülmesi, III. düzgün olan tren raylarının yaz aylarında bükülmesi olaylarından hangileri maddelerin ısı alışverişiyle genleşmesi sonucunda olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız III D) II ve III A) mx= mY< mH B) mx< mH < mY C) mH< mX= mY D) mH< mX <mY E) mY < mH< mX C) I ve II (2012 - YGS) E) I, II ve III (2019 - TYT) • A Y A Y I N L A R I • TYT • Fizik T sıcaklığındaki X ve Y metal küreleri aynı sıcaklıktaki H metal halkasından geçemiyor. X küresi halka ile beraber ısıtılınca, Y küresi de halka ile beraber soğutulunca halkadan geçebiliyor. 349 8. Bölüm DOĞRUSAL HAREKET 2. TYT SORULARI 1. Bir koşu parkurunda K ve L koşucuları, şekilde gösterildiği gibi farklı yarıçaplı çembersel yollar boyunca, ok yönünde aynı anda koşmaya başlamışlardır. Çembersel parkurdaki bir turu, ilk olarak K koşucusu daha sonra L koşucusu tamamlamıştır. Bir hareketlinin zamana göre aldığı yol, aşağıdaki tabloda verilmiştir. Yol (m) 0 5 10 15 20 Zaman (s) 0 1 2 3 4 Buna göre, bu hareketlinin sürat-zaman grafiği aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? K ve L koşucuları parkurlarındaki bir turu tamamlayıp koşuya başladıkları noktaya ulaştıklarında K koşucusuna ait; I. yer değiştirme, II. ortalama sürat, III. ortalama hız • A niceliklerinden hangileri L koşucusununY kinden daha büyüktür? A A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Y I D) I ve II E) II ve III N (2019 - TYT) L A R I • 350 (2018 - TYT) 10 Yıl Tüm Dersler 8. Bölüm Doğrusal Hareket 3. YGS SORULARI 1. Şehirler arası bir yolda hareket hâlinde olan iki farklı otomobilin ön panellerindeki göstergeler, 90 km/h değerini göstermektedir. Birbirine paralel iki rayda aynı yönde hareket eden K, L trenlerinin konum–zaman grafiği aşağıdaki gibidir. Bu göstergelerin ikisi de doğru çalıştığına göre; I. İki otomobilin de sürati aynıdır. II. İki otomobil de aynı yönde gitmektedir. III. İki otomobilin de hızı aynıdır. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III C) I ve II E) I, II ve III Bu grafikten elde edilen bilgilere göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? (2017 - YGS) A) K treni L’den daha önce harekete başlamıştır. B) t1 ve t2 anlarında iki tren yan yanadır. • A Y A Y I N L A R I • 2. Bir sporcu, koşu parkurunda bulunduğu noktadan önce güneye doğru 35 m, sonra doğuya doğru 60 m, sonra da kuzeye doğru 115 m koşuyor. Bu sporcu hareketini toplam 20 s’de tamamladığına göre, sporcunun sürati ve hızının büyüklüğü kaç m/s’dir? Sürat Hız A) 5 7 B) 7 5 C) 7 10,5 D) 10,5 5 E) 10,5 7 (2016 - YGS) TYT • Fizik 351 C) t1 ve t2 anlarında trenlerin ikisinin de hızları aynıdır. D) t2 anında L treni durmaktadır. E) t2 anına kadar K terini L treninden daha uzun süre hareket etmiştir. (2013 - YGS) 9. Bölüm BAĞIL HAREKET YGS SORUSU 1. Yatay düzlemde X, K, L, M araçları şekilde belirtildiği gibi, eşit büyüklükteki sırasıyla V X , VK , VL, VM hızlarıyla hareket ediyor. Buna göre, X aracındaki bir gözlemci K, L, M araçlarını hangi yönde gidiyormuş gibi görür? K'nin X'ten görünen yönü L'nin X'ten görünen yönü M'nin X'ten görünen yönü A) Doğu Güney B) Güneydoğu Güney C) Güneybatı Güney D) Kuzeybatı Kuzey E) Güneydoğu Kuzey Y A Güneybatı Y I Güneydoğu N L Güneydoğu A Güneybatı R (2012 - YGS) I • • A Batı 352 10 Yıl Tüm Dersler 10. Bölüm NEWTON’UN HAREKET YASALARI TYT SORULARI 1. YGS SORULARI 1. Hareket hâlindeki bir otomobil, tren ve uçağın sahip oldukları hızlar ve bu araçlara hareketleri süresince etki eden net kuvvetlerin büyüklükleri ile ilgili bilgiler aşağıda belirtildiği gibidir: K, L ve N cisimlerine uygulanan net kuvvet ile cisimlerin kazandıkları ivmeler arasındaki kuvvet-ivme grafiği şekildeki gibidir. • Sabit 100 km/h hız ile hareket eden otomobile etki eden net kuvvetin büyüklüğü F1 dir. • Hızı, durgun hâlden 200 km/h’e yükselen trene etki eden net kuvvetin büyüklüğü F2 dir. • Pist boyunca sabit 250 km/h hız ile hareket eden uçağa etki eden net kuvvetin büyüklüğü F3 tür. K, L, N nin kütleleri sırasıyla mK, mL, mN olduğuna göre bunlar arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir? Buna göre F1 , F2 ve F3 net kuvvetlerinin büyüklükleri arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) F3 > F 1 = F 2 B) F3 > F2 > F 1 C) F1 = F 2 > F 3 D) F2 > F 1 = F 3 A) mL < m N < mK B) mK < mN < mL C) mK < mL < mN D) mN < m L < mK E) mN < mK < mL E) F1 = F 2 = F3 (2021 - TYT) 2. Freni bozulmuş olan bir otomobil, yatay düz bir yolda hareket ederken kütlesi kendi kütlesinden çok küçük olan bir çöp kovasına çarpmıştır. Bu sırada kaldırımda otobüs bekleyen Ahmet, Burçin ve Cevdet olaya tanık olmuş ve otomobil ile kovanın birbirlerine temas etmekte oldukları çok kısa süren çarpışma süreciyle ilgili aşağıdaki yorumları yapmışlardır. Y A Y I N L A R I • 2. • Ahmet: Otomobilin kovaya uyguladığı kuvvet, kovanın otomobile uyguladığından büyüktür. • Burçin: Kovanın ivmesi, otomobilinkinden büyüktür. B) Yalnız Burçin D) Ahmet ve Burçin A) fK = fL = f M C) fK < fL < f M E) Burçin ve Cevdet (2020 - TYT) TYT • Fizik Şekil II Şekil III Bu kutulardan hiçbiri hareket etmediğine göre, tahta zemin ile kutular arasındaki statik sürtünme kuvvetlerinin fK, fL, fM büyüklükleri arasındaki ilişki nedir? Buna göre; Ahmet, Burçin ve Cevdet’in yorumlarından hangileri doğrudur? C) Yalnız Cevdet Yatay tahta zeminler üzerinde duran m kütleli özdeş K, L, M kutuları, Şekil I, II ve III’teki gibi F, 2F, 3F büyüklüğündeki yatay kuvvetlerle itilmektedir. Şekil I • Cevdet: Kovanın hızı, otomobilinkinden daha büyük değişim göstermiştir. A) Yalnız Ahmet (2015 - YGS) • A 353 B) fM < fL < fK D) fM < fK < fL E) fL < f K < f M (2013 - YGS) 11. Bölüm İŞ - GÜÇ - ENERJİ 2. TYT SORUSU 1. Eşit kütleli katılımcıların performanslarını sergiledikleri bir yarışmada; her birinin kütlesi 50 kilogram olan 10 adet çimento torbasını 10 metre yüksekliğe en kısa sürede çıkaran katılımcı yarışı kazanmaktadır. Yatay ve düz bir yolda hareket eden bir cisme; hareketiyle aynı yönde ve doğrultuda uygulanan FD dış kuvveti, hareket yönüne dik doğrultuda ve yukarı doğru FN tepki kuvveti, hareket doğrultusunda ve ters yönlü FS sürtünme kuvveti şekildeki gibi etkiyor. Bu yarışmada, katılımcıların hangi fiziksel niceliği dikkate alınarak kazanan belirlenmektedir? A) Torbalara aktardıkları toplam enerji B) Yaptıkları iş Cisim yatay doğrultuda belirli bir miktar yer değiştirme yaptığına göre, FD, FN ve FS kuvvetlerinden hangileri, fiziksel anlamda iş yapar? C) Kütleçekimsel potansiyel enerji D) Ortaya çıkarabildikleri güç E) Yaptıkları işin harcadıkları enerjiye oranı (2019 - TYT) A) Yalnız FD D) FD ve FS YGS SORULARI 1. B) Yalnız FN 3. Ali, yaptığı deneyde bir lastiğin ucuna çeşitli değerlere sahip kütleler asarak ölçümler ya• pıyor ve ölçümlerden elde ettiği verileri kulla- A narak aşağıdaki grafiği çiziyor. Y A Y I N L A R I • C) FD ve FN E) FD , FN ve FS (2017 - YGS) Kütlesi 50 kg olan Mete, düşey kesiti şekildeki gibi olan sürtünmesiz bir pistin L noktasından kaykayı ile durgun halden harekete başlıyor. Pistin yer seviyesindeki A noktasında; Mete’nin yere göre potansiyel enerjisi P, kinetik enerjisi K, toplam enerjisi E ve hızı ise v’dir. Yalnızca bu grafikteki verilere göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Bu pistte L noktasından aynı kaykay ile aynı şekilde harekete başlayan 60 kg kütleli Arda için A noktasında; P, K, E ve v büyüklüklerinin Mete’ninkine göre değişimi, aşağıdakilerden hangisi gibi olur? A) Bu ölçümlerle lastiğin kopma sınırı belirlenemez. B) Lastiğin 0,15 m uzaması için lastiğe 1,5 N’lik kuvvet uygulanmalıdır. P C) Lastiğe uygulanan kuvvet ile lastiğin uzama miktarı arasında doğru orantı vardır. K A) Değişmez Artar B) Artar D) Lastiğe 8 N’lik kuvvet uygulanırsa lastiğin boyu 0,8 m uzar. E v Artar Artar Değişmez Artar Artar C) Değişmez Değişmez Değişmez Artar E) Uygulanan kuvvete bağlı olarak lastiğin uzama miktarı incelenmiştir. (2017 - YGS) D) Değişmez Artar Artar E) Artar Artar Artar Değişmez Değişmez (2016 - YGS) 354 10 Yıl Tüm Dersler 11. Bölüm İş - Güç - Enerji 4. Yerden h yüksekliğindeki bir noktadan ilk hızsız olarak serbest düşmeye bırakılan m kütleli bir top yere çarptığında, mekanik enerjisinin bir kısmını kaybeder ve yukarıya doğru zıplar. 7. Bu zıplama sonunda top yerden en fazla h 4 yüksekliğine çıktığına göre, mekanik enerjisinin yüzde kaçını yere ilk çarpma anında kaybetmiştir? (Hava sürtünmesi önemsizdir ve topun çapı h yüksekliğine göre çok küçüktür.) A) 25 B) 50 C) 75 D) 80 Eşit kütleli K, L cisimleri bir makara düzeneğinde Şekil-I’deki konumda hareketsiz tutulurken serbest bırakılıyor. E) 90 (2014 - YGS) Bu cisimler Şekil II’deki konuma geldiklerinde I. K’nin yere göre potansiyel enerjisi L’ninkine eşittir. II. K’nin kinetik enerjisi L’ninkine eşittir. 5. 6. • Günde 12 saat çalıştırılan bir klima, 30 gün- A de 360 TL’lik elektrik enerjisi tüketmektedir. Y Elektrik enerjisinin 1 kilowatt–saat’i 0,5 TL A olduğuna göre, bu klimanın gücü kaç ki- Y I lowatt’tır? N L A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A (2013 - YGS) R I • Kütlesi m olan bir vagon, şekildeki gibi bir ray üzerinde K noktasından serbest bırakıldığında s yolunu katederek L noktasına ulaşıyor. Sürtünme kuvvetinin yaptığı iş, vagonun K noktasındayken sahip olduğu enerjinin en fazla yüzde (%) kaçı olabilir? A) 0 B) 20 C) 25 D) 80 E) 100 (2013 - YGS) TYT • Fizik 355 III. K’nin ivmesi L’ninkine eşittir. yargılarından hangileri doğru olur? (Sürtünmeler ve makaraların kütleleri önemsizdir.) A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) I ve III (2012 - YGS) 12. Bölüm ELEKTROSTATİK 2. TYT SORUSU 1. İçi dolu homojen bir metal küre, elektriksel olarak yükleniyor. Elektriksel olarak nötr olmadığı bilinen K, L ve M iletken küreleri ayrı ayrı birbirlerine yaklaştırılıyor. Küreler arası elektriksel etkileşmelerden dolayı K küresinin L küresini ittiği, L küresinin ise M küresini çektiği gözleniyor. Bu metal küredeki yüklerin dağılımıyla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur? Buna göre, kürelerin yüklerinin cinsleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru olabilir? B) Küre yüzeyinde bir bölgede toplanır. K küresi L küresi M küresi A) Pozitif Pozitif Pozitif B) Negatif Negatif Negatif C) Negatif Pozitif Pozitif D) Negatif Negatif Pozitif E) Pozitif Negatif Negatif A) Kürenin tüm yüzeyine homojen olarak dağılır. C) Tamamı küre merkezinde toplanır. D) Kürenin tüm hacmine homojen olarak dağılır. E) Kürenin yarıçapı ile orantılı olarak tüm hacme dağılır. (2016 - YGS) 3. (2018 - TYT) Aşağıdaki üç farklı durumda, cisimler elektrikle yüklenmeye çalışılmıştır. I. İki nötr iletkeni birbirine temas ettirmek II. İki nötr yalıtkanı birbirine sürtmek III. Topraklanmış yalıtkan nötr bir küreye, elektrik yüklü bir cismi değdirmeden yaklaştırıp topraklamayı kesmek • A YGS SORULARI 1. Y A Elektrik yükü bakımından nötr iletken bir küre Y I ile negatif yüklü bir çubuk, başlangıçta birbi- N rinden yeterince uzakta ve etkiyle elektriklen- L A meye hazır hâlde, şekildeki gibi tutuluyor. R I • Bu işlemlerin hangilerinde nötr cisimler yüklenebilir? A) Yalnız I D) II ve III I. Küre, yüklü çubuğa uzak bir noktadan topraklanır. II. Yüklü çubuk, küreye yaklaştırılır. C) Birinin yaprakları arasındaki açı azalırken diğerininki değişmez. işlemleri hangi sırayla yapılırsa kürenin etkiyle elektriklenmesi gerçekleşir? C) II – I – III – IV D) II – I – IV – III Elektrik yüklü, özdeş iki elektroskopun topuzları birbirine iletken bir telle bağlanıp elektriksel denge sağlandığında aşağıdakilerden hangisi kesinlikle gerçekleşmez? B) Birinin yaprakları arasındaki açı artarken diğerininki azalır. IV. Yüklü çubuk, küreden uzaklaştırılır. B) I – II – IV – III E) I, II ve III A) Birinin yaprakları arasındaki açı artarken diğerininki değişmez. III. Topraklama kesilir. A) I – III – II – IV C) I ve II (2015 - YGS) 4. Buna göre, B) Yalnız II D) Her ikisinin de yaprakları arasındaki açı azalır. E) Her ikisinin de yaprakları arasındaki açı değişmez. E) II – IV – I – III (2017 - YGS) (2013 - YGS) 356 10 Yıl Tüm Dersler 13. Bölüm ELEKTRİK AKIMI 3. TYT SORULARI 1. Aşağıdaki tabloda şehir gerilimi ile çalışan K, L ve M elektrikli ev aletlerinin güçleri ve günlük ortalama çalıştırılma süreleri verilmiştir. Elektrikli ev aleti Güç (Watt) Günlük ortalama çalıştırılma süresi (Saat) K 1500 0,2 L 80 7 M 100 6 Buna göre; I. Tüm anahtarlar kapalı iken bütün ampuller ışık verir. Bu ev aletleri, fişleri doğrudan şehir şebekesine bağlı olan prizlere takılarak kullanıldığında bir ayda harcadıkları ortalama elektrik enerjileri ( EK , EL ve EM ) arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) EK > EM > EL B) EM > EL > EK C) EM > E K > EL D) EK > EL > EM E) EK = EL = E M (2021 - TYT) 2. Özdeş ampullerden oluşan şekildeki elektrik devresinde K ve L anahtarları kapalıdır. II. Yalnız K anahtarı açıldığında sadece X ampulü ışık verir. III. Yalnız L anahtarı açıldığında sadece X ve Y ampulü ışık verir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I • A Y A Y I N L 1. A Ayşenur, laboratuvarda bulunan K, L, M, N R ve P ampullerini Şekil 1’deki gibi bağladı- I • ğında toplam 3 tane ampulün ışık verdiğini fark ediyor. Daha sonra aynı ampulleri Şekil 2’deki gibi bağladığında ise toplamda yine 3 tane ampulün ışık verdiğini gözlemliyor. B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) II ve III (2019 - TYT) YGS SORULARI Özdirençleri aynı olan K ve N iletkenlerinin boyları ve kesit alanları ile ilgili bilgiler, aşağıdaki tabloda verilmiştir. İletkenin Adı Boyu Kesit Alanı K L 4A N 3L A Buna göre; I. K iletkeninin boyunu uzatmak, II. K iletkeninin kesit alanını büyütmek, III. N iletkeninin boyunu uzatmak, IV. N iletkeninin kesit alanını büyütmek işlemlerinden hangileri tek başına yapılırsa K ve N iletkenlerinin dirençleri birbirine eşit olabilir? Ayşenur’un kullanmış olduğu ampullerden yalnızca bir tanesinin bozuk olduğu bilindiğine göre bozuk olan ampul aşağıdakilerden hangisidir? A) K B) L C) M D) N A) Yalnız I E) P C) I veya IV E) II veya IV (2017 - YGS) (2020 - TYT) TYT • Fizik B) Yalnız III D) II veya III 357 13. Bölüm 2. Elektrik Akımı Bir üreteç ve K, L, M, N ampulleri kullanılarak kurulan şekildeki devrede bütün ampuller ışık vermektedir. 4. Aylin, bazı ölçümler yapmak için devrede I, II, III, IV ile gösterilen her bir noktaya, uygun olup olmadığına bakmaksızın Ampermetre veya Voltmetre’den birini ölçüm aracı olarak bağlıyor. Her birinin direnci R=1X olan 7 direnç şekildeki gibi bağlanıyor. Buna göre, K ve L noktaları arasındaki eşdeğer (denk) direnç kaç X’dur? A) 3 5 B) 5 3 C) 3 D) 4 E) 7 (2012 - YGS) Ölçüm araçları şekildeki gibi bağlandıktan sonra K, M, N ampullerinin ışık vermeye devam ettiği, L’nin ise artık ışık vermediği gözleniyor. Buna göre Aylin I, II, III, IV noktalarına sırasıyla hangi ölçüm araçlarını bağlamış • A olabilir? A) Ampermetre - Ampermetre - Voltmetre - Y A Ampermetre Y B) Ampermetre - Voltmetre - Voltmetre - I N Ampermetre C) Ampermetre - Voltmetre - Ampermetre - L A Voltmetre R D) Voltmetre - Ampermetre - Ampermetre - I Voltmetre • E) Voltmetre - Voltmetre - Voltmetre Ampermetre (2016 - YGS) 3. Şekildeki elektrik devresinin K, L noktaları arasına bağlanan voltmetrenin gösterdiği değer VKL; M, L arasına bağlanan voltmetrenin gösterdiği değer de VML dir. 5. Özdeş lambalardan oluşan şekildeki elektrik devresinde K anahtarı kapatılırsa en çok kaç lamba ışık verebilir? VKL Voltmetreler özdeş olduğuna göre, VML oranı kaçtır? A) 1 4 B) 1 2 C) 1 3 D) 2 3 (Üretecin içdirenci önemsizdir.) E) 2 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 (2012 - YGS) (2013 - YGS) 358 10 Yıl Tüm Dersler 14. Bölüm MANYETİZMA VE ALTERNATİF AKIM DEVRELERİ 2. YGS SORULARI 1. Bir masa üzerindeki pusulanın ibresi ile pusulanın etkilenmeyeceği uzaklıktaki sürtünmesiz başka bir masa üzerinde serbest bırakılan çubuk mıknatıs, Şekil-I’deki gibi birbirine paralel ve Kuzey-Güney doğrultusunu gösterecek biçimde duruyor. Özdeş çiviler, özdeş üreteçler ve özdeş toplu iğneler ile yapılan gözlemlerde elektromıknatıslık, çekilen toplu iğnelerin sayısı ile ölçülmektedir. Bir grup öğrenci, elektromıknatıslığın çivilere sarılan telden geçen elektrik akımı ve sarım sayısı ile ilişkisini araştırmak için Şekil I, II ve III düzeneklerini kuruyor. • A Y A Y I N L Çubuk mıknatıs, Şekil-II’deki gibi Doğu-Batı A doğrultusunda ve Batı yönünde masadaki R I pusulaya doğru yaklaştırılıyor. • Çubuk mıknatıs, pusulayı etkileyecek kadar yaklaştığında pusula ibresinin masa düzlemindeki hareketi için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Saat ibresinin dönme yönünde bir miktar sapar. Bu gözlemlerden yararlanılarak aşağıdaki çıkarımlardan hangisinde bulunulamaz? A) Akım 2 katına çıkarsa elektromıknatıslık da 2 katına çıkar. B) Sarım sayısı 2 katına çıkarsa elektromıknatıslık da 2 katına çıkar. C) Hem akım hem de sarım sayısı 2 katına çıkarsa elektromıknatıslık 4 katına çıkar. D) Elektromıknatıslık, hem akıma hem de sarım sayısına bağlıdır. E) Elektromıknatıslığı değiştirmenin yolu, akım şiddetini değiştirmektir. B) Hiç hareket etmez, bir değişiklik olmaz. C) Sürekli çembersel hareket yapar. tek (2016 - YGS) D) Saat ibresinin dönme yönünde 180° sapar. E) Saat ibresinin dönme yönünün tersi yönde bir miktar sapar. (2017 - YGS) TYT • Fizik Toplu iğnelere yaklaştırıldığında, her bir düzenekteki elektromıknatısın şekillerde görülen sayıda toplu iğneyi çektiği gözleniyor. 359 14. Bölüm 3. Manyetizma ve Alternatif Akım Devreleri Özdeş 8 mıknatıstan dördü K, L, M, P dinamometreleriyle tavana asılıyken diğer dördü de şekildeki konumlarda birer uçlarından yere sabitlenmiştir. 4. Özdeş X, Y, Z çubuk mıknatısları, sürtünmesiz yatay düzlemde şekildeki konumda hareketsiz tutuluyor. Mıknatısların üçü de aynı anda serbest bırakılırsa hangileri ok yönünde harekete başlar? (Yerin manyetik alanı önemsizdir.) A) Yalnız X B) Yalnız Y D) X ve Y C) Yalnız Z E) Y ve Z (2012 - YGS) • A K, L, M, P dinamometrelerinin gösterdiği Y değerler sırasıyla TK, TL, TM, TP olduğuna A göre, bunların arasındaki ilişki nedir? Y I (Düşey ve aynı doğrultudaki mıknatıs çiftleri N diğerlerinden yeterince uzaktadır.) L A A) TK < TM < TL < T P R B) TL < T K < T M < T P I • C) TM < T L < T P < T K D) TM < T P < TK < TL E) TM < T P < TL < T K (2013 - YGS) 360 10 Yıl Tüm Dersler 15. Bölüm OPTİK 2. TYT SORULARI 1. Penceresi açık olan odada bir merceğin odak noktasına beyaz düz bir kâğıt konulduğunda dışarıdaki bir ağacın net görüntüsü kâğıdın üzerinde şekildeki gibi oluşmaktadır. Kâğıt ile K noktası ve K, L, M, N noktaları arası uzaklıklar şekildeki gibi birbirlerine eşit ve merceğin odak uzaklığı (f) kadardır. Bir kişi hava ortamında düzlem aynaya bakarak kendi görüntüsünü görmüştür. Aynı kişi hiçbir şeyi değiştirmeden aynı şekilde ayna ile birlikte havuzda suya batıp aynaya bakarak kendi görüntüsünü görmüştür. Buna göre kişi tamamen su içerisindeyken görünen yeni görüntüyle ilgili, I. İlk durumda oluşan görüntüye göre daha büyüktür. II. Aynaya olan uzaklığı, ilk durumdaki görüntünün aynaya olan uzaklığından fazladır. III. Havuzdaki su, tuzlu su olsaydı boyu yine aynı olurdu. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I Şekildeki mercekle özdeş olan II. bir merceği ve şekildeki beyaz kâğıdı K, L, M ve N noktalarından uygun olanlara yerleştirerek kâğıt üzerinde ağacın düz, önceki ile aynı büyüklükte ve net bir görüntüsünün elde edilmesi istenmektedir. Buna göre, şekildeki merceğin konumunun sabit kalması koşuluyla II. mercek ve kâğıt şekildeki noktalardan hangilerine yerleştirilmelidir? II. merceğin konumu Kâğıdın konumu A) K L B) K M C) L M D) L N E) M D) I ve II C) Yalnız III E) II ve III (2020 - TYT) • A Y A Y I N L A R I • N (2021 - TYT) TYT • Fizik B) Yalnız II 361 15. Bölüm 3. Optik Işığı yansıtmayan bir masanın üzerine şekildeki gibi O merkezli ve r yarıçaplı bir yarım çember çizilmiştir. Bu yarım çember şeklinin üzerine ise masaya dik olacak biçimde bir perde ve perdeden r kadar uzaklıktaki K noktasına da noktasal bir ışık kaynağı şekildeki gibi yerleştirilmiştir. 4. Buna göre; perdenin tam ortasında bulunan dikdörtgen şeklindeki P bölgesinden geçen ışık akısı ile ilgili; Onur, ağaç kütüklerini kullanarak lokantasını işaret eden ve arka fonu siyah olan Şekil I’deki gibi bir tabela yapıyor. Bu tabelanın lokantanın önünden geçen araç sürücüleri tarafından karanlıkta daha iyi fark edilebilmesi için kütüklerle oluşturduğu harfleri boyamaya karar veriyor. Şekil I I. Noktasal ışık kaynağı L noktasına getiri- • A lirse azalır. II. Noktasal ışık kaynağı L noktasına getiri- Y A lirse değişmez. Y III. Bölgenin alanı büyütülürse artar. I N yargılarından hangileri doğrudur? L A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A R D) I ve III E) II ve III I (2019 - TYT) • Onur’un kullanabileceği değişik boya seçenekleri içerisindeki bütün boyalar; Şekil II’deki C (cyan), Mg (magenta) ve S (sarı) renk veya bunların karışımlarından oluşmaktadır. Otomobil farlarının ise Şekil II’deki K (kırmızı), Y (yeşil) ve M (mavi) renkli ışıkların farklı oranlarda birleşiminden oluşan sarı renkli bir ışık yaydığı varsayılmaktadır. Şekil II Verilen bilgilere göre; sarı ışık yayan otomobil farlarıyla aydınlatılan tabela, aşağıdaki renklerden hangisiyle boyanırsa diğer renklerle boyandığı durumlara göre fark edilmesi daha zor olur? A) Mavi B) Sarı D) Kırmızı C) Yeşil E) Cyan (2019 - TYT) 362 10 Yıl Tüm Dersler 15. Bölüm Optik 5. Aydınlanma ile ilgili kavramlardan; ışık şiddetinin birimi cd, ışık akısının birimi lm ve aydınlanma şiddetinin birimi lüx’tür. YGS SORULARI 1. Buna göre; I. kaynağın ışık şiddeti, II. toplam ışık akısı, Bir kalem, üzerine düşen beyaz ışıktan sadece kırmızı renkli olanı soğurup diğerlerini yansıtıyorsa bu kalem hangi renkte görünür? A) Kırmızı III. aydınlanma şiddeti değişkenlerinden hangilerinin büyüklüğü ışık kaynağına olan uzaklığa bağlı olarak değişir? A) Yalnız I B) Yalnız III D) II ve III B) Yeşil D) Cyan C) Mavi E) Magenta (2017 - YGS) C) I ve II E) I, II ve III (2018 - TYT) 2. 6. • I ışık ışınının K ortamından L ve M ortamları- A na geçişi Şekil I ve Şekil II’de verilmiştir. Y A Y I N L A R I • Bir mum, esnek bir düz aynanın önüne Şekil-I’deki gibi konulduğunda mumun düz ve sanal bir görüntüsü oluşuyor. Daha sonra, mumun ve aynanın konumları değiştirilmeden ayna Şekil II’deki gibi bükülerek tümsek ayna haline getiriliyor. Buna göre I ışık ışını L ortamından M ortamına geçerken; Buna göre, Şekil II’de oluşan görüntünün büyüklüğü ve yönünün (muma göre düz veya ters) Şekil I’deki görüntüye göre değişimi, aşağıdakilerden hangisi gibi olur? şekillerindeki yollardan hangilerini izleyebilir? A) Yalnız I B) I ve IV D) I, II ve III C) II ve III E) II, III ve IV Görüntünün Büyüklüğü Yönü A) Azalmıştır. Değişmemiştir. B) Azalmıştır. Değişmiştir. C) Değişmemiştir. Değişmemiştir. D) Artmıştır. Değişmemiştir. E) Artmıştır. Değişmiştir. (2017 - YGS) (2018 - TYT) TYT • Fizik Görüntünün 363 15. Bölüm 3. Optik Işık, çok kırıcı bir ortamdan az kırıcı başka bir ortama geçerken gelme açısına bağlı olarak az kırıcı ortama kırılmak yerine geldiği ortama geri dönebilir. Bu olaya “tam yansıma” denir. 5. Başlangıçta birbirine paralel olarak gönderilen I1 ve I2 ışınları; K, L, M ortamlarından geçerken şekildeki yolu izliyor. Buna göre; I. balıkların, suyun yüzeyinde diğer balıkların yansımasını görmesi, II. yakınsak bir mercekten bakıldığında uzaktaki cisimlerin ters görünmesi, III. ışığın fiberoptik kablonun içinden dışarı çıkmadan iletilmesi olaylarından hangileri, tam yansıma olayıBuna göre, ortamların kırma indisleri nK, nL, nM arasındaki ilişki nedir? nın sonucudur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III C) Yalnız III (Bölmeler eşit aralıklıdır.) E) II ve III (2017 - YGS) A) nM > nL > nK B) nL > nK > nM C) nL > nM > nK D) nM > nK > nL E) nK > nL > nM • A (2014 - YGS) Y A Y I N L A R I • 6. 4. Işığı oluşturan renklerle ilgili, I. Tüm renkler birleştirildiğinde siyah renk elde edilir. II. Beyaz ışık altında mavi renkli görünen bir kitap, yeşil ışık altında da mavi renkli görünür. Dikdörtgenler prizması III. Bazı ışıkları insan gözü göremez. yargılarından hangileri doğrudur? Beyaz ışık, şekildeki I, II ve III düzeneklerine gönderildiğinde mor ve kırmızı renklere ayrışması, hangilerindeki gibi olur? A) Yalnız I A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III D) I ve II (2016 - YGS) M merkezli yarım küre B) Yalnız II Üçgen prizma C) Yalnız III E) II ve III (2013 - YGS) 364 10 Yıl Tüm Dersler 15. Bölüm Optik 8. 7. Karanlık ortamda bir perde önüne top, K noktasal ışık kaynağı ve düzlem ayna Şekil I’deki gibi yerleştiriliyor. Perdede Şekil II’deki gibi oluşan yarı gölgenin alanı Syarıgölge, gölgenin alanı da Gözü ile ayakkabısı arasındaki uzaklık 6h olan bir adam, basamakları arasındaki yükseklik h olan şekildeki merdivenden çıkmaya başlıyor. Sgölge oluyor. K kaynağı ok yönünde hareket ettirilirse Syarıgölge ve Sgölge için ne söylenebilir? Syarıgölge Sgölge A) Değişmez Değişmez B) Büyür Büyür C) Küçülür Büyür D) Büyür Küçülür E) Küçülür Küçülür TYT • Fizik Bu adam, merdivenin K, L, M, N, P basamaklarından hangisine çıktığında ayakkabısının düzlem aynadaki görüntüsünü ilk kez görebilir? • A Y A (2012 - YGS) Y I N L A R I • 365 (Göz ile ayakkabının aynı düşey doğrultuda olduğu varsayılacak ve ayakkabının yüksekliği önemsenmeyecektir. Merdiven saydam bir maddeden yapılmıştır.) A) K B) L C) M D) N E) P (2012 - YGS) 16. Bölüm DALGALAR 2. TYT SORULARI 1. Bir ucu duvara sabitlenmiş bir ipin serbest ucu belirli bir kuvvetle gerilerek aşağı yukarı hareket ettirildiğinde ip üzerinde frekansı f1 ve hızı v1 olan Şekil 1’deki dalga oluşturulmuştur. İpin gerilimini değiştirmeden serbest uç daha hızlı hareket ettirildiğinde ise frekansı f2 ve hızı v2 olan Şekil 2’deki dalga oluşturulmuştur. Merih bir gitar telini ortasından çekip bıraktığında telin detaylı hareketini göremediğini ama telin Şekil 1’de gösterilen dalga biçimli bir bölgeyi taradığını fark eder. Merih bundan sonra Şekil 1’deki tele, gitarın tam ortasındaki perdeye temas edecek şekilde hafifçe bastırır ve bu defa telin Şekil 2’deki gibi bir bölgeyi taradığını gözlemler. Her iki şekildeki bölmeler eşit uzunlukta olduğuna göre aşağıdakilerin hangisinde f1 - f2 ve v1 - v2 arasındaki ilişkiler doğru olarak verilmiştir? A) v1 = v2 ; f 1 < f2 B) v1 > v2 ; f 1 < f2 C) v1 > v2 ; f1 > f2 D) v1 < v2 ; f 1= f 2 E) v1 = v2 ; f1 = f2 (2021 - TYT) • A Y A Y I N L A R I • 366 Buna göre teldeki dalgayla ilgili, I. Dalga boyu yarıya düşmüştür. II. Frekans 2 katına çıkmıştır. III. Dalga hızı 2 katına çıkmıştır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) II ve III (2020 - TYT) 10 Yıl Tüm Dersler 16. Bölüm Dalgalar 2. YGS SORULARI 1. caklıklardaki sürati verilmiştir. Aynı maddeden yapılmış, eşit uzunlukta ve kalınlıkları farklı olan K, L, M telleri aynı kuvvetle gerdirilerek iki uçtan bağlanıyor. Bu teller farklı genlikte çekilip bırakılıyor ve çıkan sesler dinleniyor. Madde Hava Hava Hava Su Su Su Demir Demir Demir Tellerin kesit çapları ve çekilme genlikleri tabloda verilmiştir. Teller K L M Çapları (mm) 1 1,5 2 Çekilme genlikleri (mm) 3 5 7 A) B) C) D) E) En şiddetli L M K K M Sıcaklık (°C) 0 20 100 0 20 100 0 20 100 Sesin sürati (m/s) 332 344 386 1432 1463 2100 5000 5130 5300 Bu tablodaki verilere göre, Buna göre en yüksek ve en şiddetli seslerin çıktığı teller, aşağıdakilerden hangisidir? En yüksek K K L M M Aşağıdaki tabloda sesin farklı madde ve sı- I. Ses, demirde en hızlı yayılır. II. Ses, suda havaya göre daha hızlı yayılır. III. Tablodaki üç madde için sıcaklık arttıkça sesin o maddedeki yayılma sürati artar. yargılarından hangileri doğrudur? • A A) Yalnız I Y A Y (2016 - YGS) I N L A R I • B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) I, II ve III (2015 - YGS) 3. Bir radyonun sesi yükseltildiğinde işitilen ses dalgalarının hangi özelliği artar? A) Frekansı B) Hızı C) Periyodu D) Dalga boyu E) Genliği (2013 - YGS) TYT • Fizik 367 17. Bölüm ASTROFİZİK - RADYOAKTİVİTE YGS SORUSU 1. Fiziksel veya kimyasal değişim sonucunda maddenin çekirdek yapısı değişmez; fakat radyoaktif elementler, çekirdeklerinde gerçekleşen tepkimelerle başka elementlere dönüşebilir. Buna göre aşağıdaki olayların hangisinde, maddenin çekirdek yapısı değişir? A) Hidrojen atomlarının oksijen atomu ile birleşerek su molekülünü oluşturması B) Ergimiş bakır ve kalayın karıştırılması sonucunda bronz oluşumu C) Fotosentez sonucunda glikoz oluşumu D) Kömürün uzun süre basınç altında kalması sonucunda elmas oluşumu E) Hidrojen atomlarının füzyon reaksiyonu sonucu birleşerek helyum atomunu oluşturması (2016 - YGS) • A Y A Y I N L A R I • 368 10 Yıl Tüm Dersler FİZİK CEVAP ANAHTARI 1. Bölüm TYT Fizik Bilimine Giriş 1. B 2. E YGS 1. D 2. D 3. C 4. D 2. Bölüm Tork - Denge YGS 1. C 3. Bölüm YGS 1. A Kütle ve Ağırlık Merkezi 2. A 4. Bölüm TYT Madde ve Özellikleri - Sıvıların Kaldırma Kuvveti 1. E 2. A 3. C 4. A YGS 1. A 2. D 3. D 4. A 5. D 6. E 5. Bölüm TYT Katı - Sıvı - Gaz Basıncı 1. D 2. A YGS 1. D 2. D 3. E 4. B 6. Bölüm TYT Isı - Sıcaklık 1. C 2. D YGS 1. C 2. E 3. B 7. Bölüm TYT 4. A 5. D 6. B Genleşme 1. E YGS 1. B 8. Bölüm TYT Doğrusal Hareket 1. B 2. C YGS 1. A 2. D 9. Bölüm 3. C Bağıl Hareket YGS 1. B TYT • Fizik 369 FİZİK CEVAP ANAHTARI 10. Bölüm TYT Newton’un Hareket Yasaları 1. D 2. E YGS 1. D 2. C 11. Bölüm TYT İş - Güç - Enerji 1. D YGS 1. D 2. D 3. D 4. C 5. B 6. B 7. A 12. Bölüm TYT Elektrostatik 1. D YGS 1. C 2. A 3. D 4. A 13. Bölüm TYT Elektrik Akımı 1. B 2. D 3. E YGS 1. C 2. B 3. D 4. A 5. D 14. Bölüm YGS 1. E Manyetizma ve Alternati Akım Devreleri 2. E 3. E 4. E 15. Bölüm TYT Optik 1. D 2. C 3. D 4. A 5. B 6. E YGS 1. D 2. A 3. D 4. C 5. C 6. E 7. C 8. C 16. Bölüm TYT Dalgalar 1. A 2. D YGS 1. B 2. E 17. Bölüm 3. E Astrofzik - Radyoaktivite YGS 1. E 370 10 Yıl Tüm Dersler