Ergenlik döneminde

ERGENLİK DÖNEMİ
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
1
ERGENLİĞİN TANIMI
•
•
•
•
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
Gençlik Çağı
Genç Kızlık
Delikanlılık Dönemi
Buluğ Çağı
2
ERGENLİĞİN TANIMI
ERGENLİK
• Toplumdan topluma,
• Devirden devire,
• Kişiden kişiye,
Farklı özellikler gösterir.
• Aynı toplumun çeşitli kesimlerinde bile bu
farklılıklar söz konusudur.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
3
ZAMANI FARKLI OLSA DA
HERKES
ERGENLİĞİ YAŞAR
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
4
ERGENLİĞİN TANIMI
• Sosyal
• Psikolojik
• Fiziksel değişimlerin bir arada yaşandığı
• Çocuklukla yetişkinlik arasında yer alan
• Hızlı bir BÜYÜME, GELİŞME ve
OLGUNLAŞMANIN olduğu
• Gelecekteki yaşantıyı belirleyen dönem
MADENBOYU İMAM HATİP
olarak tanımlayabiliriz.
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
5
ERGENLİĞİN TANIMI
Çocuklar sadece büyürler,
Ergenler ise hem büyürler hem değişirler.
Ergenlik;
ikinci doğum olarak da adlandırılır.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
6
ERİNLİK DÖNEMİNİN ÖZELLİKLERİ
Erinlik çakışan bir dönemdir
Erinlik çocukluğun sonlarına doğru başlar
ve ergenlik yıllarında devam eder.
Erinlik bir yandan çocukluk, diğer
yandan ergenlikle çakışan bir dönemdir.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
7
Erinlik kısa bir dönemdir
2 yıldan 4 yıla kadar uzayabilir.
Erkeklerde 4, kızlarda 3 yıl kadar
sürmektedir.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
8
Erinlik hızlı bir değişme dönemidir
Erinlik, gerek fiziksel gerekse psikolojik
değişikliklerin çok hızlı olduğu bir
dönemdir. Bu hızlı değişme karmaşa,
yetersizlik ve güvensizlik duygularına ve
bir çok çocukta istenmeyen davranışlara
yol açar.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
9
Erinlik bir olumsuzluk evresidir:
Olumsuzluk, bireyin karşıt bir tutum
içine girmesini yada daha önce
geliştirdiği bazı iyi niteliklerin
olumsuzlaşmasını açıklar.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
10
Erinlik yaşı değişiktir:
Erinlik yaşı ortalama olarak
kızlarda 13, erkeklerde 14 yaş
olarak saptanmıştır.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
11
ERGENLİKTE ZİHİNSEL GELİŞİM
• Ergenlik döneminde zeka, gelişmesini
sürdürse de boy uzaması gibi birden
sıçrama göstermez.
• Zekanın ergenlik çağına kadar dik bir eğri
boyunca hızla geliştiği, 15-16 yaşlarında
doruğa ulaştığı, ondan sonra daha yatık bir
eğri izleyerek 20 yaşına kadar yavaş bir
gelişme gösterdiği kabul edilmektedir.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
12
• 12 yaşlarından başlayarak ergenlerde
soyut düşünme yeteneği hızlı bir gelişme
gösterir.
• Yani bu dönemde kavramları kullanarak
yeni kavramlar ve düşünceler üretebilme
yeteneği,yaratıcı ve üretici düşünme biçimi
gelişir.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
13
DUYGUSAL GELİŞİM
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
14
Ergenliğin başlarındaki büyümenin
hızlı oluşu, ergenin hem
duygularında, hem de davranış
ve tutumlarında belirgin
farklılıklar sergilemesine neden
olur.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
15
Bunlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
•Duyguların Yoğunluğunda Artış
•Aşık Olma
•Mahcubiyet ve Çekingenlik
•Aşırı Hayal Kurma
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
16
•Yalnız Kalma İsteği
•Çalışmaya Karşı İsteksizlik
•Çabuk Heyecanlanma
•Tedirgin ve Huzursuz Olma
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
17
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
18
•KORKU
•ENDİŞE
•DUYGUSAL KIRGINLIKLAR
•ÖFKE
•RUHSAL ZORLANMALAR
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
19
Ergenliğin İlk Yıllarında Anne-Babalar Çocukları
Hakkında Sıkça Şunları Söylerler:
• Asi ve Hırçın
• Evde Huysuz
• Alıngan, Karamsar, Ters
• Dışarıda Sıkılgan, Durgun ve Dalgın
• Kendi Başına Buyruk ve Sorumsuz
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
20
• Banyoya Girmiyor
• Olur Olmaz Her Şeye Ağlıyor
• Ders Çalışmıyor
• Süse Düşkün
• Çok Geziyor
• Bazen Yalan Söylüyor
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
21
BEDENSEL GELİŞİM
Büyüme ve gelişme,
döllemeden başlayarak
ergenlik dönemi sonuna kadar
devam eder.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
22
• Ergenlikte; eller, ayaklar, kollar
ve bacakların daha önce
geliştiğini görmekteyiz.
Büyüme ve gelişmenin hızı,
miktarı ve zamanı bakımından
normal çocuklar arasında
önemli farklar bulunmaktadır.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
23
• Bazı çocuklar daha çabuk
büyüyerek ergenliğe
akranlarından önce
girebilir ve bedence
gelişmelerini önce
tamamlayabilirler.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
24
Büyüme ve Gelişmeyi
Etkileyen Faktörler:
• Kalıtım
• Hormonlar
• Beslenme Düzeni
• Sağlık Durumu
• Coğrafi Koşullar
• İklim
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
25
Ergenlik döneminde:
• Bireylerin iştah artışı sonucu kilo
almaları normaldir.
• Ergenliğin başlarına gelindiğinde,
ergenin boyu, yetişkinken alacağı
boyun %80´ine ulaşır.
• Sivilce ve aknelerin; yüzde,vücutta
ortaya çıkması normaldir.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
26
• El -kol hareketlerini düzenleyememe,
sakarlık yapma gibi sonuçlar gelişme
sürecinde görülen ve ergenin beden
imajını etkileyen davranış
biçimlerindendir.
• ÇABUK BÜYÜMENİN SONUCUNDA
BEDEN İMAJININ YERLEŞEBİLMESİ
İÇİN, ERGENİN ZAMANA İHTİYACI
VARDIR.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
27
CİNSEL GELİŞİM
• BİRİNCİL CİNSEL DEĞİŞMELER:
Üreme organlarındaki değişmeleri içerir.
• İKİNCİL CİNSEL DEĞİŞMELER: Kız
ve erkeklerde beden yapısındaki
değişiklikler, sesteki değişme, sivilcelerin
artması, bıyık ve sakal çıkması,
vücuttaki kıllanma, ter bezlerinin
çalışmasındaki artış vb. gibi cinsel
MADENBOYU İMAM HATİP
değişikliklerdir.
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
28
• Ergenlik döneminde koltukaltı ile
kasıklarda ve vücudun diğer yerlerinde,
ter bezleri çocukluk döneminden daha
fazla çalışır.Sık terleme sonucu ortaya
çıkan kirliliği önlemek için vücut
temizliğine dikkat etmek en az haftada
iki kere banyo yapmak
gerekmektedir.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
29
CİNSİYETLER ARASINDAKİ
BENZERLİK VE FARKLILIKLAR
• Her iki cinsiyette araştırmalara ve
gözlemlere dayalı olarak belirtilen farklar
sadece ortalamalara dayalı farklardır.
• Erkek ve kadınlar arasındaki bu farklar
fizyolojik-biyolojik ve sosyal-kültürel
etmenlere bağlıdır.
• Kadınlar, erkeklere göre bedensel-zihinsel
bozukluklara daha az yakalanmaktadır.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
30
• Östrojen hormonunun kadınların bağışıklık
sistemini güçlendirdiği ve onları mikrobik
hastalıklara karşı daha dirençli kıldığı
bildirilmektedir.
• Kalp ve damar hastalıklarına yakalanma
riski erkeklerde, kadınlardan iki misli
fazladır.Çünkü kadınlık hormonları,
kolestrol üretimini azaltmakta ve kadınların
damarlarının
daha
esnek
olmasını
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
sağlamaktadır.
SERVİSİ
31
KIZLARDA
FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM
Kızlar;
Erkeklerden Önce Gelişmeye Başlar .
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
32
Birkaç yıl erkeklerden daha
uzun ve olgundurlar .
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
33
KIZLARDA
ERGENLİĞE GİRİŞ YAŞI
10-13
yaşları arasındadır.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
34
DERİ
• Daha yağlı hale gelir
• Daha çok terler,
• Ter bezleri büyümeye
•
başlar,
Yüzünde sivilceler olur
(hormonların
yükselmesine bağlı
olarak )
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
35
ERGENLİK DÖNEMİNİN
GENEL ÖZELLİKLERİ
• Büyüme ve değişim evresidir.
• Yeni arayışlar içinde olduğu bir çağdır.
Kendini aramaktadır. Kendi kişiliğine
çeki düzen vermeye çalışır.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
36
ERGENLİK DÖNEMİNİN
GENEL ÖZELLİKLERİ
• Cinsel uyanışla birlikte yeni
ruhsal özellikler ve
davranışlar kendini gösterir.
• Zor beğenen ve çabuk tepki
gösteren bir genç olur.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
37
ERGENLİK DÖNEMİNİN
GENEL ÖZELLİKLERİ
• Duyguları hızlı bir iniş çıkış gösterir.
• Çabuk sevinir çabuk üzülür,
• Çabuk sinirlenir,
• Olur olmaz şeyleri sorun yapar.
Tepkileri önceden kestirilemez olur.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
38
MADENBOYU TEPKİ
İMAM HATİP
OLAYLARA BEKLENMEDİK
GÖSTEREBİLİRLER
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
39
ERGENLİK DÖNEMİNİN
GENEL ÖZELLİKLERİ
• Derslere ilgisi azalmış, çalışma düzeni
bozulmuştur.
• İstekleri artmıştır.
• Kendisine tanınan hakları yetersiz
bulur.
• Ana babanın uyarılarına birden tepki
İMAM HATİP
gösterir,MADENBOYU
ters
yanıtlar
ORTAOKULU REHBERLİK verir.
SERVİSİ
40
ERGENLİK DÖNEMİNİN
GENEL ÖZELLİKLERİ
• Ana-babasını eleştirir
• Öğütlerle davranışlar arasındaki
tutarsızlığı yüze vurur.
• Ana-babasının hoşuna gitmeyecek
davranışlarda bulunur.
• Ana- babasına karşı çıkmış olmak için
karşı çıkar.
• Saçmada olsa bazı fikirleri
MADENBOYU İMAM
HATİP alır.
savunmaktan
zevk
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
41
ERGENLİK DÖNEMİNİN
GENEL ÖZELLİKLERİ
• Dağınık ve savruk olur.
• Sık sık bir şeyler devirip kırar, sakarlardır.
• Oburlaşır, durmadan bir şeyler atıştırırlar.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
42
ERGENLİK DÖNEMİNİN
GENEL ÖZELLİKLERİ
• Kendisini arkadaşlarıyla karşılaştırır,
gruplaşmalar olur.
• Ana, babasından değişik olma çabası onu
boşluğa itmiştir. Bu boşluğu
arkadaşlarıyla doldurmak ister.
• Kendine sırdaş seçer.
• Grup dışına itilmemek için kendisine
aykırı davranışlarda
bulunur.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
43
ERGENLİK DÖNEMİNİN
GENEL ÖZELLİKLERİ
• Hayranlık ve tutkuların bol olduğu
•
•
•
•
dönemdir
İlgileri artmış gelgeç hevesleri çoğalmıştır.
İdealler geliştirir ,kendilerine bir rolmodel seçerler- öğretmen, sporcu, bir
şarkıcı gibi.
Kahramanlarına yada idollerine benzemek
isterler, odasına, eşyalarına resimlerini,
posterlerini asar.
Duvarlara astığı renkli resimlere ve
MADENBOYU
İMAM HATİP
posterlere
karışılmasını
istemez.
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
44
ERGENLİK DÖNEMİNİN
GENEL ÖZELLİKLERİ
• Hayran olduğu kişilere fanatiklik
derecesinde bağlanır.
• Gizliliğe önem verir.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
45
ERGENLİK DÖNEMİNİN
GENEL ÖZELLİKLERİ
• Arkadaşlarıyla gizli
konuşmaları ve
fısıldaşmaları olur
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
46
ERGENLİK DÖNEMİNİN
GENEL ÖZELLİKLERİ
• Günlük tutmaya başlar.
• Şiir ve öykü yazmaya özenir.
• Kendinden habersiz yazdıklarının
okunmasına büyük tepkiler gösterir.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
47
ERGENLİK DÖNEMİNİN
GENEL ÖZELLİKLERİ
• Toplumsal olaylara ve politikaya ilgi
artar.
• Kulaktan dolma ya da ödünç alınmış
düşünceler savunulur.
• Büyüklerle tartışmaya girişir.
• Özet düşüncelere sahip olurlar.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
48
YEME BOZUKLUKLARI
• Aşırı kilo kaybı,
• Aşırı yeme ve kusma,
• Vücut ağırlığı ile ilgili algıda bozukluk
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
49
ERGENLİĞİN SONLANMASI
•
•
•
•
•
•
•
Dengeliliğin artması
Problemleri karşılama yöntemleri
Yetişkinlerin müdahalelerinde azalma
Duygusal sakinliğin artması
Gerçekçiliğin artması
Olgunluk sembollerine karşı ilgi
Topluma karşı sorumlu bir davranış kazanmayı
istemek ve buna ulaşmak
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
50
ERGENLİĞİN SONLANMASI
• Evlilik ve aile hayatına hazırlanması
• Bilimsel bir dünyaya ayak uyduracak değerleri
•
•
geliştirmesi
Kişinin kendi fizik yapısını, erkek ya da kadın
cinsel rolünü kabul etmesi bu role uygun
davranış geliştirmesi
Ana babasından ve diğer yetişkinlerden duygusal
olarak kopup bağımsızlığını kazanması
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
51
ERGENLİĞİN SONLANMASI
• Bir meslek seçebilmesi
• Toplumsal yetişkin bir birey olabilmek için
gerekli bilgi ve yetenekleri kazanması
• Duygusal bağımsızlığı kazanma ve kendisi
ile ilgili önemli kararları kendi başına
verebilmesi,
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
52
ERGENLİĞİN SONLANMASI
• Arkadaş ilişkilerinde kabul görmesi
• Arkadaşlık becerileri, işbirliği, liderlik
yeteneklerini geliştirebilmesi,
• Çatışan değerleri uzlaştırma ve kendi
yaşına özgü bir yaşam felsefesi
geliştirebilmesi,
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
53
ERGENİN PROBLEMLERİ
• Fiziksel görünüş ve
•
•
•
•
•
sağlık
Evde ve dışarıda
toplumsal ilişkiler
Karşı cinsle olan ilişkiler
Okul ödevleri, gelecekle
ilgili planlar
Cinsel ve törensel
davranışlar
Mali durum
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
54
BEN ERGENİM
Geliştirebileceğim yeteneklerim var,
Hatalarımı görebileceğim algılarım,
Onları düzeltebileceğim aklım.
Enerji doluyum,
Kendimi en yalnız hissettiğimde bile
Yanımda ben varım.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
55
BEN ERGENİM
Yalnızlıkla ilgili;
Paylaşılmayan,
Ancak güzel tarafları olan
Bir şey olduğunu
düşünüyorum
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
56
BEN ERGENİM
Şu an yaşadığım güçlükler ,
Geleceğe yatırım,
Kendimi ve olanaklarımı geliştirme yolundaki
İnancım bana hep destek.
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
57
BEN ERGENİM
Evet bunlarla beraber ;
Yüzümde sivilcelerim olabilir,
Elimin kolumun sürekli büyümesine alışamadım,
Kararsızlık yaşadığım anlar olabiliyor,
Ani tepkiler veriyorum,
Eleştiriden pek hoşlanmadığımda oluyor,
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
58
BEN ERGENİM
Ama gelişiyorum
Kendime yardım etmeliyim
Kendi kendime konuşurum
İyi bir şeyler olduğunda kendimi ödüllendiririm
Hata pek yapmam ama yapınca da uzun uzun
düşünmemMADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
59
BEN ERGENİM
Bazen kendime mükemmel biri gibi gelirim
Bazen de çok berbat göründüğümü düşünürüm
Başkalarına hoş görünmek
Benim için önemlidir
Kendime güvenirim
İstersem aşamayacağım güçlük yoktur.
MADENBOYU İMAM
HATİP
Artık çocuk
değilim,
GENCİM
.
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
60
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
61
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER
MADENBOYU İMAM HATİP
ORTAOKULU REHBERLİK
SERVİSİ
62