Akdeniz Sürdürülebilir Kalkınma Stratejisi
advertisement
Modül 4 Sürdürülebilir Kalkınma Stratejisi Kaan Tunçok İstanbul, 2015 Sürdürülebilir Kalkınma (SK) kilometre taşları Küresel ve Akdeniz ölçeğinde Küresel Akdeniz AB-Akdeniz Politik Kapsam 1972 • Stockholm Konferansı 1975 • MAP-1976: Barselona Sözleşmesi 1973 • İkili Anlaşmalar 1992 • Dünya Zirvesi Rio Konferansı 1994 • Tunus Konfernası MED 21 1990 • 5+5 Diyalog 2000 • Millennium Zirvesi (MDG) 2002 • Johannesburg Zirvesi 1995 • MAP Faz IIİ Barselona Sözleşmesi. Revizyon 2005 • Akdeniz SK Stratejisi 1995 • AB-Akdeniz İşbirliği: Barselona Süreci 2003 • AB Komşu ilke Politikası 2012 • Rio +20 Konferansı 2008 • Entegre Kıyı Yönetimi 2008 • Akdeniz Birliği / H2020 Girişimi Akdeniz Sürdürülebilir Kalkınma Stratejisi (MSSD) Akdeniz Sürdürüleibli Kalkınma Komisyonu (MCSD) tarafından hazırlanmış olan Strateji, 2005 yılında tüm Barselona Sözleşmesi taraf tüm ülkelerinde tarafından yürürlüğe girmiştir. Strateji, Akdeniz bölgesinin sürdürülebilirliği için entegre bir politika dokümanıdır. Aynı zamanda, komşu ülkelerde sürdürüleiblir kalkınma politikalarının yaygınlaşmasını amaçlar. Ayrıca sürdürüleiblir kalkınma alanındaki küresel gündemin yerel yansımasıdır: Gündem 21, Milenyum Kalkınma Hedefleri (MDGs), vb. Akdeniz’de Kalkınma Sorunları çevresel sorunlar • Kıtlık, aşırı kullanılan su nedeniyle kaynaklar tükenme ve bozulma tehditi altında • Trafik, kalabalık, gürültü, kötü hava kalitesi ve hızla artan atıklar nedeniyle kentsel yaşam standartlarıve halk sağlığı kötüleşiyor. • Kıyı alanları ve deniz kirleniyor ve kıyı şeridi yapılaşıyor ya da erozyona uğruyor, balık stokları azalıyor. • Bölgenin özgün peyzaj ve biyoçeşitlilikği, aşırı yapılaşmış kıyılardan marjinalize olmuş karasal alanlara kadar birçok sebeple , çoğu durumda aşırı kullanım ve diğerlerinde de terk edilmişliğe maruz kalıyor. demografik, ekonomik, sosyal ve kültürel sorunlar • Kuzey Akdeniz ülkelerinin yaşlanan nüfusu • Güney ve Doğu Akdeniz ülkelerinde artan nüfus • Akdeniz sadece belli alanlarda uluslararası piyasalarda rekabet edebiliyor. • Kuzey ülkeleri güney ve doğudaki ülkelerden gelen göçü kaldıracak güçte değil. • Bazı ülkelerde satın alma gücü, hala Akdeniz’deki AB ülkelerinin beşte biri kadar • Tarım, el sanatları ve kırsal alan sektörlerindeki hızlı değişim • Yoksulluk özellikle de kırsal alanlarda, bir çok ülke için önemli bir sorun. • Gelir dağılımında eşitsizlik • Temiz içme suyu ve sanitasyona erişimde sıkıntıları küreselleşme, bölgesel işbirliği ve yönetişim • 1995’te kuruşmuş olan Euro-Mediterranean Partnership halen sürüdrülebilir kalkınma için kolektif bir vizyona ihtiyaç duymakta • Ayrıca, uygun kaynaklar ve kararlılık da gerekmekte. • Mevcut sosyal ve ekonomik eşitsiliklerden dolayı Kuzey-Güney ve Güney-Güney arasındaki işbirlikleri yetersiz kalmakta. • Bölgenin ortak kaderinden doğal güçlü hisler etrafında oluşmuş bir ortak kalkınma çabası Akdeniz Sürdürülebilir Kalkınma Stratejisi (MSSD) Çerçevesi HEDEF 1 Ekonomik kalkınmaya katkı HEDEF 2 Milenyum Kalkınma Hedeflerinin uygulanmasıyla sosyal farklılıkların azaltılması HEDEF 3 Sürdürülebilir olmayan üretim ve tüketim süreçlerini değiştirerek doğal kaynakların sürdürülebilir yönetimini sağlamak HEDEF 4 Yerel, ulusal ve bölgesel düzeyde yönetişimi iyileştirmek Bu 4 hedefin gerçekleştirilmesi için, MSSD 7 eylem alanında ilerleme ve yönetişimi geliştirme çağrısında bulunur: Ulaşımın doğru yönetimi ile südürülebilir mobiliteyi sağlamak Kaliteli tarım ve sürdürülebilir kırsal kalkınmayı teşvik etmek Enerji talebinin yönetimi ve iklim değişikliği etkilerinin azaltılması Entegre su kaynakları ve su talebi yönetiminin iyileştirilmesi Sürdürülebilir kentsel kalkınmayı teşvik etmek Deniz ve kıyı alanlarının sürdürülebilir yönetimi ve kıyı alanlarının bozulmasının önüne geçmek için ivedi eylem Yönetişim: konuyla ilgili aktörlerin eyleme geçmesi, stratejinin uygulanması ve ilerlemenin izlenmesi Milenyum Kalkınma Hedefleri (MDGs) ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SDGs) arasındaki fark Yoksulluk sorununun çözümü olarak ekonomik büyümeden sürdürülebilir kalkınmaya doğru bir değişim Yoksulluğun kökündeki önemli nedenlere odaklanma. örn: Çevresel bozulma Kaynakların tüketimi Eşitsilikler Yönetişim ve yasaların yokluğu ya da zayıflığı MDGler sadece gelişmekte olan ülkelerde uygulanmaktadır, SDGlerin doğası ise kürsel ve uygulamada evrenseldir. Bu da SDGlerin hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler için uygulandığı anlamına gelir. Eylem ve sinerji öncelik alanları su kaynakları ve su talebinin daha iyi yönetilmesi daha akılcı enerji kullanımı, yenilenebilir enerji kaynaklarınının daha fazla kullanımı ve iklim değişikliğine uyum ve etkilerinin azaltılması ulaşımın doğru yönetimi ile südürülebilir mobiliteyi sağlamak lider bir ekonomik sektör olarak sürdürülebilir turizm sürdürülebilir tarım ve kırsal kalkınma sürdürülebilir kentsel kalkınma ve deniz ve kıyı alanlarının sürdürülebilir yönetimi Neden bu öncelik alanları Sürdürülebilir olmayan eğilimler nedeniyle çok fazla tehdit altında. Özellikle deniz ve kıyı alanlarına özel önem verilmeli çünkü, bu alanlar Akdeniz insanı için ortak bir değerdir. Güçlü bir ilerleme potansiyeli sunan, ekonomik ve sosyal düzeyde hayati önem taşıyan alanlar. Ancak, diğer sektörlerde de hatırı sayılır ölçüde bir çaba gerekmektedir. Özellikle, bölgedeki sorunların üstesinden gelebilmek için sanayi sektörü önemlidir. Yönetişimdeki tüm aksaklıkların giderilmesi ve bölgenin sürüdürlebilir kalkınma alanında bir ilerleme kaydetmesi bekleniyorsa entegrasyonun düzenlenmesi için uygulanacak eylemlerin tam zamanı. Akdeniz bölgesinde sürdürülebilir kalkınmada ilerlemenin genel resmini çizmeye olanak tanıyan bir izleme sistemi Raporlama ve takip konularıyla ilgili olarak, MSSD, düzenli bölgesel değerlendirmeye olanak sağlayan, 34 öncelikli göstergeye bağlı izleme şartlarına sahiptir. Entegre su kaynakları ve su talebi yönetiminin iyileştirilmesi Su kayıpları ve su israfının önüne geçilerek, su talebinin dengelenmesi (Kuzey’de talebin azaltılması ve Güney ve Doğu’da kontrollerin artırılması) ve kullanılan hem m3 su için katma değerin artırılması. Yüzey ve yeraltı suları da dahil olmak üzere, su havzaları ve ekosistemlerin entegre yönetiminin desteklenmesi ve kirliliğin engellenmesi için çalışmalar. Milenyum Kalkınma Hedeflerinden biri olan temiz içme suyu ve sanitasyona erişimin sağlanması Yerel ve ulusal düzeyde, suyun sürdürülebilir yönetimi için halkın katılımı, etkin işbirlikleri ve dayanışmanın oluşturulması Entegre su kaynakları ve su talebi yönetiminin iyileştirilmesi Bölgesel İşbirliği 1. MDGlere ulaşmak için bir araç olarak AB Su Girişimi’nin Akdeniz tarafının desteklenmesi. Yatırımların desteklenmesi için donörler ve diğer bölgesel işbirliği çerçeveleriyle olan sinerjinin güçlendirilmesi Su talep yönetimi 2. Ulusal stratejilerde kesin küresel ve sektörel verimliliğin tespit edilmesi. - Tarım ve diğer sektörel politikalara su talep yönetiminin entegre edilmesi için su politakaları yönünün değiştirilmesi - Sulamada, verimli su kullanımı, gereksiz kayıpların önlenmesi ve su tasarrufu sağlayan tekniklerin artırlıması için talep tarafı yaklaşımlarının teşvik edilmesi - Atık suyun kontrolünde sanayi, turizm ve kentlerin de dahil edilmesi 3. Uygun finansal ve fiyatlandırma sistemlerinin oluşturulması - Talep tarafı yönetiminde yatırımların teşvik edilmesi - Su tasarrufu için finansal mekanizmaların geliştirilmesi Entegre su kaynakları yönetimi 4. Kalitatif ve kantitatif anlamda entegre su havzası (yüzey ve yeraltı kaynakları ve ekosistemeler) yönetimi organizasyonları Sınıraşan su kaynaklarının yönetimi için uluslararası kararlılığın güçlendirilmesi 5. Toprak ve su koruma tedbirleri, tarım ve ormancılık uygulamaları, küçük ölçekli sulama, yüzey akışı ve salma sulama ve su kaynaklarının modern yöntemlerle taşınmasyla su kaynaklarının korunması ve artırılması Kentsel ve endüstriyel atık suyun ve kanalizasyon suyunun kalite standartları göz önünde bulundurularak geri dönüştürülmesi 6. Uygun olan durumlarda, yeraltı suyu ve yenilenemeyen su kaynaklarının fazla kullanımını azaltmak için düzenleyici ve diğer araçların güçlendirilmesi 7. Gerekli olan hallerde, yeraltı suyunun yapay olarak beslenmesi Su ve sanitasyona erişim 8. MDGlere uygun olarak, Yatırımların 2015 itibariyle nüfusun temiz içme suyu ve sanitasyona erişimi olmayan kesimi için ikiye bölünmesi 9. Uygun olması durumunda, düzenlemelerin güçlendirilmesi ve atıksu artıma sistemlerine yatırım yapılmasının teşvik edilmesi ve kentsel ve endüstriyel kaynaklardan kirliliğin azaltılması Su yönetimi yönetişimi 10. Yerel yetkililer, özel sektör ve STKlar da dahil olma üzere su kaynaklarının entegre katılımcı yönetimi için gerekli programların desteklenmesi 11. Kullanıcıların su tasarrufu ve kalitesinin korunmasının gerekliliği konusunda eğitilmesi Entegre su kaynakları ve su talebi yönetiminin iyileştirilmesi - Su talebinin dengelenmesi (Kuzey’de talebin 1 azaltılması ve Güney ve Doğu’da kontrollerin artırılması). - Her sektör için verimlilik hedefleri belirleyerek kayıp ve israfın önüne geçilmesi - Su talebi ve GSYİH büyümesinin birbirinden ayırılması ve özellikle ekonomik tarımsal katma değerin kullanılan m3 başına suya eklenmesi 2 Su verimliliği indeksi (toplam ve verimlilik hedefleriyle bağlantılı olara sektör bazında) Su kaynaklarının korunması Yenienebilir indeksi 3 Su yoğunluk endeks oranı, GSYİH ile karşılaştırıldı ve Su Yoğunluğu değişimi araştırması sulu tarım üretim katma değeri, sulama için su talebiyle karşılaştırıldı su kaynakları için bozulma Temiz içme suyu ve sanitayon ile ilgili MDGlere 4 ulaşılması MDGlerle bağlantılı olarak nüfusun büyük bölümünün temiz içme suyuna erişimi (toplam, kentsel, kırsal) 5 MDGlerle bağlantılı olarak nüfusun büyük bölümünün sanitasyona erişimi (toplam, kentsel, kırsal) Su Verimliliği İndeksi (toplam ve sektör bazında) Stratejik hedefler Su talebini dengelemek: Kuzey’de talebin azaltılması ve Güney ve Doğu’da kontrollerin artırılması Tüm sektörler için verimlilik hedefleri belirleyerek kayıpların azaltılması ve israfın önlenmesi Sulama, kentler ve sanayide suyun daha verimli kullanılması ile katma değer yaratılması Ekonomik ve sosyal gereklilikleri daha düşük maliyetle karşılamak. Gerekçe: Tüm sektörlerde kaybedilen ve israf edilen suyun hacmi o kadar fazla ki, bu durum Akdeniz ülkelerindeki talebi yapay olarak artırmakta. Akdeniz havzasında, mümkün olan tasarruf miktarı, toplam talebin %24ü olduğu tahmin edilmekte. Tanım: Bu gösterge tedbirler, kayıp ve kaçakların azalatılmasıyla, talep yönetimi aracılığıyla su tasarrufunda bir gelişme sağlar. Toplam ve sektörel bir verimlilik sağlar (içme suyu, tarım ve sanayi) Sektörel verimlilik a) İçme Suyu Verimliliği Bu, üretilen, dağıtılan ve tüketici tarafından parası ödenen içme suyurudur. Epot = V1 / V2 şu şartla - V1 = faturalandırılan ve tüketici tarafından ücreti ödenen miktar - V2 = toplam üretim ve dağıtılan içme suyu miktarı Gösterge hem içme suyu dağıtım ağının (kapıy oranları ya da randıman) fiziksel verimliliği hem de ekonomik verimliliğini ölçer. Örn. şebeke yönetim masraflarının tüketicilerin ödemeleriyle karşılanıp karşılanmayacağı. Faturalandırılmış su her zaman karşılığı ödenmiş su anlamına gelmez. Faturalama/tahsil etme oranı, belediyenin evsel su yönetimi (içme ve kullanım) departmanının finansal performansını gösterir. Başka bir deyişle Vp>Vs>Vb>Vc Vp= Üretilen su miktarı (çıkarılan ya da arıtılan); Vs = Tüketiciye ulaştırılan su miktarı, Vb= Faturalandırılmış su miktarı Vc= Satılan suyun miktarı (tahsil edilmiş) Vp, su arıtma tesisi ya da depo alanının çıkışında, dağıtımdan önce ölçülen suyun miktarıdır. Vp-Vd = kaybolan varlıklar (arıtma tesisi + iletim hattı, depolama tankı). Vd-Vb = fiziksel kayıplar (gerçek) + fiziksel olmayan (görünür (apparent) ya da ticari) kayıplar Vb-Vc = faturalandırılmış ama tahsil edilmemiş (Vc bazen belediyelerin çok büyük miktarlarda kestiği faturalara karşılık gelir). belediye su kullanım verimlilik indeksi Emun (%): Belediye su kullanım verimlilik indeksi, Vb / Vs Vb: belediyeler tarafından tüketicilere faturlandırılan su miktarı (m3/year) Vs: belediyeler tarafından tüketiciye ulaştırılan su miktarı (m3/year). Gelir dışı suyun kaynağı genellikle fiziksel (reel) ve fiziksel olmayan (açık ya da ticari) olarak ayrılır. fiziksel kayıplar üretilen ancak tüketiciye ulaşmayan sulardır fiziksel olmayan kayıplar tüketilmiş ancak, kaçak kullanım yani belediye şebekesine yasa dışı bağlanma yoluyla kullanılmış veya faturalandırılmamış ya da ölçülmemiştir. NRW bileşenleri su kaybı tanımına benzer Faturalandırıl mış izinli tüketim Faturalandırılmış ölçülmemiş tüketim İzinli tüketim Faturalandırıl mamış izinli tüketim Sisteme giren miktar (bilinen hatalara için düzeltilmiş) (Üretilen su + Taşınan su) Faturalandırılmış ölçülmüş tüketim (alınan su da dahil) Görünen kayıplar Faturalandırılmamış ölçülmüş tüketim Faturalandırılmamış ölçülmemiş tüketim İzinsiz tüketim Tüketici sayaçları / Fatura hataları İletimdeki sızıntılar ve/veya Dağıtım hatlarında Su kayıpları Reel kayıplar Gelir eldeedilen su Depolardan sızan ya da taşan miktar Tüketici sayaçlarına kadar olan kısımdaki bağlantılardaki sızıntılar Gelirlendirilmey en su (NRW) b) Sulama Suyu Verimliliği Sulama suyunun fiziksel verimliliği sulama suyu taşıma ve dağıtım şebekesinin verimliliğinin sonucudur. Eirr = E1 x E2 - E1: sulama suyu taşıma ve dağıtım şebekesinin verimliliği, tarım alanlarındaki membalardan, V3 / V4 V3: arazilere gerçekten dağıtılan miktar V4: sulama için ayrılmış toplam su miktarı, şebekenin mansap kısmında, şebekeden kaynaklanan kayıplar da dahil (V4 = sulama suyu talebi); - E2: arazı sulama verimliliği tüm sulama yöntemleri dahil olmak üzere (yüzey sulama, yağmurlama sulama, mikro-sulama ve diğerleri), her arazinin sulama verimliliğinin toplamıdır. Bu toplam, tüm sulama yöntemleri ve arazideki ürünlerin gerçekte kullanıkları suyun tahmini miktarı ve bu arazilere verilen su miktarının oranıyla elde edilir. - n: suluma yapanların sayısı - Sm: m yöntemi kullanarak sulama ypan yüzey sulamaları - Em: m yöntemi verimliliği - S: farklı yöntemlerle sulanan toplam alan Sulama modellerinin gerçek verimlilikleri ile ilgili kesin verinin olmadığı durumlarda, verimlilik teorik ortalama baz alınarak tahmin edilebilir. Bu verimlilik şunlara göre belirlenir; %40 yüzey sulama %70 yağmurlama sulama %90 yerel sulama E2 = (S1x0.40 + S2x0.70+S3x0.90)/S - S1: yüzey ve benzeri sulama - S2: yağmurlama sulama yapılan alan - S3: yerel sulama yöntemleriyle sulanan alan - S: tüm yöntemlerle sulanan toplam alan c) Endüstriyel Su Verimliliği Geri dönüştürülen endüstriyel suyun miktarı (geri dönüşüm indeksi) Eind = V1 / V2 - V1 = Geri dönüştürülen su miktarı - V2 = Endüstriyel süreçlerde kullanılan suyum toplam miktarı= tesise ilk giriş yapan su miktarı + geri dönüştürülen su miktarı. 2) Toplam Verimlilik Su tüketimindeki toplam fiziksel verimliliği, sektör başına kullanılan su miktarının (talep-kayıplar) sektörel gerekliliklerin (içme suyu, sulama, sanayi) payının sektör talebine oranıyla elde edilir. Su talebi ihtiyaçları karşılamak üzere ayrılan suyun toplam miktarıyla tanımlanır. « yeşil » su ve « sanal » su dahil değildir, üretim, taşıma ve tüketim sırasındaki kayıplar dahildir. Bunlar, çıkarılan su miktarı, geleneksel olmayan su üretimi (desalinasyon ve ithaller) ve tekrar kullanılan sudan ihraç edilen suyun çıkarılmasına karşılık gelir. Birim Yüzde Hedef ve/veya hedeflenen değerler: Mavi Plan (Blue Plan) kapsamında tavsiye edilen fiziksel verimlilik seviyelerine 2025’e kadar erişebilmek için: - İçme suyu toplulukları: dağıtım kayıp seviyelerin %15’e düşürmek - Endüstride geri dönüşümün %50 seviyelerine getirilmesi - Sulama: taşıma kayıplarını %10lara düşürmek ve %80 gibi yüksek bir fiziksel verim elde etmek Ya da toplam ulusal verimlilik hedeflerine erişmek Akdeniz ülkelerinde evsel ve tarım sektöründeki toplam su kullanım verimlilik indeksi (2005-2010) - 1. grup, Arnavutluk, İtalya, Lübnan ve Türkiye - 2. grup, Bosna-Hersek, Hırvatistan, Mısır, Yunanistan, Malta, Fas, Slovenya, Suriye, Filistin, Tunus - 3. grup, Cezayir, Fransa ve Libya enerjinin sürdürülebilir yönetimi ve iklim değişikliğine uyum ve etkilerinin azaltılması Enerjinin akılcı kullanımının teşvik edilmesi Yenilenebilir enerji potansiyelininin geliştirilmesi Sera gazı salımlarının mümkün olduğunca kontrol edilmesi, düzenlenmesi ya da azaltılması Ulusal kalkınma planlarında temel uyum tedbirlerine yer verilmesi Gerekli olan yerlerde, kırsal alanlarda elektriğe ulaşımın artırılması Enerji tasarrufu politikalarıyla birlikte yenilenebilir ve temiz enerjilerin teşvik edilmesi 1. Akılcı enerji kullanımı için genel ve sektörel hedeflerin oluşturulması ve ulusal ve yerel sürdürülebilir kalkınma stratejilerinde yenilenebilir enerji kaynaklarına yer verilmesi Yenilenebilir enerji için beklenen hedef 2015’e kadar toplam talebin %7’sini yenilenebilir kaynaklardan sağlamak olmalıdır. 2. Ekonomik aktörler, yerel yönetimler ve tüketicilerin; fiyatlandırma, hedeflenen subvansiyonlar, vergi indirimleri ve STKlar ile gerçekleştirilen bilinçlendirme kampanyalarıyla sürdürülebilir enerji-tasarrufu davranışları geliştirmeye teşvik edilmesi Ticareti Yapılabilen Yenilenebilir Enerji Sertifikaları (TRECs) ve yenilenebilir enerji girişimlerini teşvik eden düzenlemelerle ekonomik mekanizmaları desteklemek Sürdürülebilir tarım ve kırsal kalınmanın desteklenmesi >>> Ürünlerin kalitesi, kalite etiketleri, organik tarim ve geleneksel ürünlerle artırılarak ve sosyal ve çevresel bozulmalardan kaçınılarak, Akdeniz tarım ürünlerinin küresel piyasalara girişini güçlendirmek için Euro-Med düzeyindeki ticaret serbetisi süreci kapsamında oluşan fırsat ve riskler göz önünde bulundurulmalıdır. >>> Katma değerini artırma bakış açısıyla ve toprak ve su gibi büyük tehdit altında olan kaynakların üretim sürecinde aşırı kullanımının önüne geçecek sürdürüleiblir yaklaşımlarla Akdeniz tarımının teknik ve ticari adaptasyonunu desteklemek >>> Kırsal altyapı ve temel hizmetler sunarak, kırsal ekonomiyi çeşitlendirerek ve yerel yönetişimi geliştirerek, kırsal toplumların geleceklerini garanti altına almak ve yoksulluğu azaltmak >>> Tarım arazileri ve biyolojik çeşitlilikteki geri dönüşü olmayan bozulmayı azaltmak, peyzajın bozulmasının önüne geçmek ve tarımın iklim değişikliğine uyumunu artırmak Sürdürülebilir kentsel kalkınmayı teşvik etmek >>> Gelecek yıllarda kentlerin büyümesini de hesaplayarak, sürdürülebilir bir kentsel ekonomiyi ve yaklaşımlarını desteklemek >>> Ekonomi ve arazi planlamasına Akdeniz kentlerinin kültür, tarih ve peyzaj değerlerinin entegre edilmesi >>> yeşil alanları artırarak ve olumsuz çevre koşullarını azaltarak (hava kirliliği ve atık) ve güney ve doğu Akdeniz’deki socal farklılıklar ve hizmetlere erişimdeki eşitsilikleri ortadan akldırarak kent yaşamının kalitesini artırmak >>> Akdeniz ülkeleri arasındaki dayanışmayı artırırken kentsel yönetişimi güçlendirmek Deniz ve kıyı alanlarının sürdürülebilir yönetimi ve kıyı alanları bozulmasının önüne geçmek için ivedi eylem Bölgesel işbirliklerini kuvvetlendirmek Kıyı alanlarının entegre yönetim ve kalınması Gemilerden kaynaklanan kirliliğin önlenmesi ve azaltılması Deniz ve kıyı biyoçeşitliliğinin ve deniz kaynaklarının korunması Kapsamlı bir SDG izleme sisteminin oluşturulması (1) Metodolojik yöneler Kavramsal temel: 2015 sonrası gündem ile tanımlana amaçlar & hedefler Amaç ve hedeflerin göstergelere çevirilmesi Kalite gereklerinin ve gösterge seçimi için istatistiksel standartların tanınması Sağlıklı istatistiksel uygulamalar ve şeffaf değerlendirme yöntemlerinin oluşturulması Kapsamlı bir SDG izleme sisteminin oluşturulması (2) Operasyonel yönler SDGlere yönelik ilerlemenin tarafsız, şeffaf ve güvenilir bir şekilde izlenebilmesi için izleme mekanizmaları ve döngülerin oluşuturlması SDG göstergelerinin iletişimi ve ilerlemenin duyurulması, izleme çerçevesi ve SDGlere ulaşmak için gereklidir. İstatistik ofisleri, dengeli, kaliteyi garanti eden ölçümleme ve sektörler arası bir bakış açısıyla izlemeyi sağlar.
