ÜNİTE 3
advertisement
SAĞLIK İŞLETMELERİNDE FİNANSAL YAPI Prof. Dr. Nermin ÖZGÜLBAŞ KONULAR 1. SERMAYE YAPISI 2. SERMAYE YAPISINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER 3. OPTİMAL SERMAYE YAPISI 1. SERMAYE YAPISI • Sermaye yapısı bir işletmenin sermayesinin ne oranda özkaynak ve ne oranda yabancı kaynakla finanse edildiğini ifade eder. • Başka bir anlatımla işletmenin borç özsermaye bileşimini ortaya koyar. • Sağlık kurumları yöneticileri de tüm yöneticiler gibi borç ve öz sermaye kalemlerinden hangilerine ne kadar yatırım yapacakları konusunda bir karar vermek durumundadır. • Bu kararı verirken de sermaye yapısını optimum bir bileşime ulaştırmak zorundadır. Risk Öz kaynak Yabancı Kaynak Kısa Vadeli YK Uzun Vadeli YK Sermaye Karlılık Maliyeti • Örnek 1: X Hastanesinin 2010 yılı Proforma Bilançosu aşağıdaki gibidir. Bilançodaki özkaynak ve yabancı kaynak bileşimini dikkate alarak sermaye yapısını değerlendiriniz. X Hastanesinin 2010 yılı Proforma Bilançosu Aktif Pasif Dönen Varlıklar 100.000 Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar 100.000 Duran Varlıklar 300.000 Uzun Vadeli Yabancı 100.000 Kaynaklar Özsermaye Toplam 400.000 Toplam 200.000 400.000 Yabancı Kaynaklar Toplamı = Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar + Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Yabancı Kaynaklar Toplamı = 100.000 + 100.000 = 200.000 TL Özkaynaklar = 200.000 TL Toplam Kaynaklar = Yabancı Kaynaklar + Özkaynaklar Toplam Kaynaklar = 200.000 + 200.000 = 400.000 TL X Hastanesi’nin toplam kaynakları 400.000 TL olup 200.000 TL’si (%50 ) yabancı kaynaklardan, 200.000 TL’si (% 50) ise özkaynaklardan (özsermaye) finanse edilmiştir. Bu durumda hastane dengeli bir finansman gerçekleştirilmiştir. • Örnek 2: Y Hastanesinin 2010 yılı Proforma Bilançosu aşağıdaki gibidir. Bilançodaki özkaynak ve yabancı kaynak bileşimini dikkate alarak sermaye yapısını değerlendiriniz. YHastanesinin 2010 yılı Proforma Bilançosu Aktif Pasif Dönen Varlıklar 100.000 Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar 100.000 Duran Varlıklar 300.000 Uzun Vadeli Yabancı 200.000 Kaynaklar Özsermaye Toplam 400.000 Toplam 100.000 400.000 Yabancı Kaynaklar Toplamı = Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar + Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Yabancı Kaynaklar Toplamı = 100.000 + 200.000 = 300.000 TL Özkaynaklar = 100.000 TL Toplam Kaynaklar = Yabancı Kaynaklar + Özkaynaklar Toplam Kaynaklar = 300.000 + 100.000 = 400.000 TL Y Hastanesi’nin toplam kaynakları 400.000 TL olup 300.000 TL’si (% 75) yabancı kaynaklardan, 100.000 TL’si (% 25) ise özkaynaklardan (özsermaye) finanse edilmiştir. Bu durumda hastane yabancı kaynak ağırlıklı bir finansman gerçekleştirmiştir. • Örnek 3: Z Hastanesinin 2010 yılı Proforma Bilançosu aşağıdaki gibidir. Bilançodaki özkaynak ve yabancı kaynak bileşimini dikkate alarak sermaye yapısını değerlendiriniz. Y Hastanesinin 2010 yılı Proforma Bilançosu Aktif Pasif Dönen Varlıklar 100.000 Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar 50.000 Duran Varlıklar 300.000 Uzun Vadeli Yabancı 50.000 Kaynaklar Özsermaye Toplam 400.000 Toplam 300.000 400.000 Yabancı Kaynaklar Toplamı = Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar + Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Yabancı Kaynaklar Toplamı = 50.000 + 50.000 = 100.000 TL Özkaynaklar = 300.000 TL Toplam Kaynaklar = Yabancı Kaynaklar + Özkaynaklar Toplam Kaynaklar = 100.000 + 300.000 = 400.000 TL Y Hastanesi’nin toplam kaynakları 400.000 TL olup 100.000 TL’si (% 25) yabancı kaynaklardan, 300.000 TL’si (% 75) ise özkaynaklardan (özsermaye) finanse edilmiştir. Bu durumda hastane öz kaynak ağırlıklı bir finansman gerçekleştirmiştir. 2. SERMAYE YAPISINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER • • • • Yöneticilerin Borca Karşı Tutumu Finansman İmkanlarının Varlığı Vergi Uygulamalarından Faydalanmak Kaynakların Risk ve Maliyet Düzeyi 3. OPTİMAL SERMAYE YAPISI • Bir firmanın optimal sermaye yapısı, en düşük ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti ile sonuçlanan, firmanın hisse senetlerinin fiyatını maksimize eden borç ve sermaye karışımıdır. • Optimal sermaye yapısına ulaşmak için borç ve özkaynak bileşimini oluştururken finansal kaldıraç kullanımının hissedarların karında yarattığı artış avantajı ile neden olunan risk artışının dengelenmesi gerekmektedir. • Bu dengede, firmanın ağırlıklı ortalama sermaye maliyetini minimum ve hisse senetlerini fiyatını maksimum yapan sermaye bileşimi söz konusudur. Optimal Sermaye Yapısı Sermaye Yapısı Borç % Özkaynak % 10 Sermaye Maliyeti Ağırlıklı Ortalama Sermaye Maliyeti 90 Borç Maliyeti % 11 Özkaynak Maliyeti % 22 20 80 12 22,5 20,4 30 70 13 23 20 40 60 14 23,5 19,7 50 50 15 24 19,5 60 40 16 24,5 19,4 70 30 20 26 21,8 80 20 27 27 27 90 10 29 28 28,9 20,9
