endüstri mühendisliği

Endüstri Mühendisliğine Giriş
Endüstri Mühendisliği
ve
Ders Tanıtımı
Amaçlarımız
• Bu haftayı tamamladıktan sonra;
•
•
•
•
Endüstri Mühendisliğinin tanımını yapabilecek,
EM’nin tarihsel gelişimini anlatabilecek,
EM’nin çalışma alanlarını sayabilecek,
EM’nde bulunması gereken nitelikleri
tartışabilecek,
• Diğer mühendisliklerle ilişkisini
açıklayabilecek,
• Başarılı bir EM kariyeri için yapılabilecekleri
tartışabileceksiniz.
Amaçlarımız
• Bu haftayı tamamladıktan sonra;
•
•
•
•
Endüstri Mühendisliğinin tanımını yapabilecek,
EM’nin tarihsel gelişimini anlatabilecek,
EM’nin çalışma alanlarını sayabilecek,
EM’nde bulunması gereken nitelikleri
tartışabilecek,
• Diğer mühendisliklerle ilişkisini
açıklayabilecek,
• Başarılı bir EM kariyeri için yapılabilecekleri
tartışabileceksiniz.
Mühendis nedir?
• Türk Dil Kurumuna göre mühendis;
İnsanların her türlü ihtiyacını karşılamak için
• Bayındırlık,
• Gıda,
• Fen,
• Teknik ve
• Sosyal
aanlarda uzmanlaşmış, belli bir eğitim görmüş
kimse olarak tanımlanmıştır
Mühendisliğin tarihçesi
Endüstri Mühendisi nedir?
• Amerika Endüstri Mühendisleri Odasına
göre;
• İnsan,
• Malzeme ve
• Makineden
oluşan bütünleşik sistemlerin
• tasarım,
• kuruluş ve
• geliştirilmesiyle
ilgilenir.
Endüstri Mühendisi nedir?
• Endüstri Mühendisleri çalışmalarında;
• Matematik, Fizik ve Sosyal bilimlerdeki
özel bilgi ve becerileri
• Mühendislik, Analiz ve Tasarım İlke ve
Yöntemleriyle
birleştirerek, bu sistemlerden elde edilecek
sonuçları belirlemeye, kestirmeye ve
değerlendirmeye çalışır.”
Yöntem
Malzeme
İnsan
ENDÜSTRİ
MÜHENDİSLİĞİ
Makine
Bilgi
Para
 Yeni bir sistem tasarlama
 Varolan sistemleri iyileştirme
Endüstri Mühendisleri
Mevcut veya Yeni
Üretim ve hizmet
Sistemlerini
EM Yaklaşımlarını kullanarak
Daha etkin
Daha planlı
Daha koordineli
Daha verimli
Daha hızlı
Daha kaliteli
Daha düşük maliyetli
Daha insancıl
Daha güvenli
Daha az stoklu
Daha az kayıp ve fireli
Daha ekonomik
şekle dönüştürürler
Yaygın Kullanılan Teknik ve Kavramlar
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Proje Yönetimi
Akış Diyagramı
Modelleme
Optimizasyon
İş Örnekleme
Malzeme ve Lojistik Yön.
Kıyaslama (Benchmarking)
Deney Tasarımı
Benzetim
Yalın Üretim
Yaygın Kullanılan Teknik ve Kavramlar
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Yöneylem Araştırması
Tedarik Zinciri Yönetimi
Üretim Planlama ve Kontrol
İş ve Zaman Etüdü
İstatiksel Analiz
Stratejik Planlama
Altı Sigma
Tesis Yerleştirme
Kısıtlar Teorisi
Tahmin Yöntemleri
Endüstri Mühendisliğinin Ortaya Çıkışı
SANAYİ DEVRİMİ
1776
James Watt
EM Gelişiminde Önemli İsimler
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Frederic Winslow TAYLOR
Adam SIMITH
Charles BABBAGE
Henry L. GANTT
Henry FORD
Frank.B. VE Lilian M. GILBRETH
F. Harrington EMERSON
Henry FAYOL
Armand Vallin FEIGENBAUM
Frederic Winslow TAYLOR
• Endüstri Mühendisliği konusundaki ilk disiplinli
çalışmaları yapmıştır.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Makine Mühendisidir.
Bilimsel Yönetimin kurucusudur. TAYLORİZM
Metod Etüdü
Zaman Etüdü
Standart Aletler
Planlama
Yönetimin Ayrıcalık İlkesi
Metal kesimi için hesap cetveli
Parça ve Ürünler için sınıflandırma Sistemi
Adam SIMITH
• ‘The Wealth Of Nations’ – Ulusların Zenginliği
kitabı
• Üretimde iş bölümü ve verimlilik çalışmaları
Charles BABBAGE
• “Economy of Machinery and Manufacturers”
• Verimlilik arttırma çalışmaları
• iş öncesi eğitimin gerekliliği, iş analizi ve iş
bölümü, standardizasyon, ücret sistemleri ve
işçi-işveren ilişkilerinin geliştirilmesi
Henry L. GANTT
• Kendi ismiyle anılan ve özellikle üretim
çizelgelemesinde kullanılan GANTT şemalarını
geliştirmiştir.
• Görev ve prim sistemi
• Üretim kartları
Henry FORD
• İlk montaj hattını oluşturma
• Otomobil montajında taşıyıcı (konveyör)
kullanımı
• Seri üretime geçiş
Frank ve Lilian GILBRETH
•
•
•
•
İlk iş ölçme prensipleri
İş ve Verim Etüdü çalışmaları
Mikro hareket etüt kavramı
İnsan hareketini sınıflandırarak bunları en verimli
kullanma yöntemi
F. Harrington EMERSON
• Bilimsel yönetim felsefe ve ilkelerini, demiryolu
işletmeciliğinde uygulama
• Verimliliğin 12 kuralı
• Verimlilik Mühendisliği
• İsrafların Ortadan kaldırılması
Henry FAYOL
• Yönetimin 5 fonksiyonu
• Planlama,
• Organize etme,
• Koordine etme,
• Yürütme ve
• Motive etme
Armand Vallin FEIGENBAUM
• Toplam Kalite Kontrol
• Toplam Kalite Yönetimi
Dünyada Endüstri Mühendisliği Eğitimi
• İlk EM Bölümü 1908 Pensilvanya Devlet
Üniversitesi
• Purdue Üniversitesi 1911 Makine Mühendisliği
opsiyonu, 1956 bağımsız bölüm,
• Michagen Üniversitesi 1924
• Ohio Devlet Üniversitesi 1925
• 1930 Cornell Üniversitesi ilk Doktora – 1933
Mezun
• Kuzey Kaliforniya 1945
• Georgia Teknoloji Enstitüsü 1945
• Stanford Üniversitesi 1950
Türkiye’de Endüstri Mühendisliği Eğitimi
• İTÜ
1969
(1949 yılı Takım Tezgahları Kürsüsü kurulması
temeli sayılmaktadır.)
• ODTÜ
1969
• EGE (Dokuz Eylül)
1972
• Boğaziçi
1973
• Yıldız/Kocaeli
1976
• Anadolu (Osmangazi)
1977
• İTÜ/SAKARYA
1977
EM’de Önemli Adımlar
Çalışma Alanları
Hiç merak ettiniz mi?
• Süper marketlerde ürünlerin stokları nasıl
dengede tutuluyor? Hangi seviyede sipariş
veriliyor?
Hiç merak ettiniz mi?
• Rekabet ortamında kalite arttırılırken fiyat nasıl
düşürülüyor?
Hiç merak ettiniz mi?
• Hava alanlarında veya tren istasyonlarında bir
günde binlerce seyahat ve milyonlarca yolcu
nasıl organize ediliyor?
Hiç merak ettiniz mi?
• Bazı organizasyonların diğerlerinden neden
daha başarılı?
ENDÜSTRİ MÜHENDİSLERİ BUNLAR GİBİ
YÜZLERCE PROBLEME ÇÖZÜM ÜRETİYOR
Bir EM İşletmelerde Ne Yapar
Örnek 1
• Otomobil üreten fabrikaya müşterileri tarafından
araçlarda kullanılan alternatör hakkında
şikâyetler gelmektedir.
Örnek 1
• Bu nedenle firma bünyesindeki ENDÜSTRİ
MÜHENDİSLERİ tarafından yapılan çalışmalar
sonucunda toplanan verilerin analiz edilmesi
sonucunda tedarikçiden temin edilen
alternatörlerin gereken toleransları karşılamadığı
tespit edilmiştir.
Örnek 1
• Tedarikçi ile görüşülüp durum bildirilerek sorunun
çözülmesi için beraber çalışılmıştır. Ayrıca ürün
tesliminde kullanılmakta olan kalite kontrol süreci
gözden geçirilerek güncellenmiştir.
Örnek 2
• Otomobil fabrikasındaki iş kazalarının azaltılması
amacıyla bir takım çalışmalar yapılması
istenmiştir.
Örnek 2
• Bunun üzerine ENDÜSTRİ MÜHENDİSLERİ
tarafından geçmiş kaza raporları analiz edilmiş
ve motor montaj alanındaki kazalarda artış
olduğu tespit edilmiştir.
Örnek 2
• Bu artışın nedeninin araştırılması sonucunda
motor dizaynındaki değişikliklerin bu soruna
neden olduğu tespit edilmiş ve bu sorunun
ortadan kaldırılması için motor montajındaki
çalışanlarla beraber montaj süreci için yeni bir
vinç alınması sağlananarak yeniden
tanımlanmıştır.
Örnek 2
• Yeni süreç üç ay boyunca izlenmiş ve kaza
sayısının azaldığı tespit edilmiştir.
Örnek 3
• Bir klima kompresörü içerisinde yer almakta olan
çelik silindir, iki parça çeliğin bükülmesi ve
sonrasında birbirleri ile kaynatılması sonucunda
elde ediliyordu.
Örnek 3
• Endüstri mühendisi tarafında silindir ve üretim
süreci yeniden dizayn edilerek tekparça çeliğin
bükülmesi ve kaynatılması ile üretilmeye
başlanılmıştır. Böylece üretim süresi azaltılmış
ve silindirin dayanımı arttırılmıştır.
Örnek 4
• Bir otomobil fabrikası kullanmakta olduğu
motorlar için yeni bir fabrika kurmak istiyor.
Örnek 4
• Bir otomobil fabrikası kullanmakta olduğu
motorlar için yeni bir fabrika kurmak istiyor.
• Yeni fabrikanın nereye kurulacağının
belirlenmesi için çalışmalar yapılması ve bu
çalışmalar sonucunda fabrika yerinin
belirlenmesi için ENDÜTRİ MÜHENDİSLERİNİ
görevlendiriyor.
Örnek 4
• Fabrika yerinin tespit edilmesinden sonra
ENDÜSTRİ MÜHENDİSLERİ Motor fabrikasında
malzemeler nerede depolanacak, üretim
prosesinde hangi makineler kullanılacak ve
nerede konumlandırılacak, fabrika içerisinde akış
nasıl gerçekleşecek, bitmiş ürünler nerede
depolanacak ve depolardan nasıl gönderileceğini
belirlemektedirler.
Örnek 5
Örnek 5
• Hastanede bulunan ameliyathanelerin her
kullanımından sonraki diğer ameliyat için
temizlenmesi ve hazırlanması gerekmektedir ve
bu süre yaklaşık olarak 45 dakika sürmektedir.
Örnek 5
• Temizleme ve hazırlama hizmetlerinin
ENDÜSTRİ MÜHENDİSLERİ tarafından yeniden
dizayn edilmesi ile 20 dakikaya düşürülerek
ameliyathanelerden daha fazla hastanın
yararlanması sağlanmıştır.
Bir EM için Gerekli Olan Nitelikler
•
•
•
•
•
•
Problemi tespit edebilme ve çözme arzusu
Ekip çalışmasına yatkınlık,
Sistem odaklı olarak düşünebilme,
Matematiksel modelleme ve analiz yapabilme,
Kaynakları etkin yönetebilme,
Bilgisayarı etkin kullanabilme,
Bir EM için Gerekli Olan Nitelikler
•
•
•
•
•
Kıyaslama yetisine sahip olma,
Sorgulama yeteneği olma,
Soyutlama yeteneği olma,
Analitik olarak ifade etme yeteneğine sahip olma,
Optimizasyon, olasılık ve istatistik kavramlarını
karar verme sürecine uygulama yeteneği olma
• …
Diğer Mühendislerden Neden Farklıdır?
• İNSAN öğesini de dikkate alır.
• "SİSTEM YAKLAŞIMI“ ile "TÜM FOTOĞRAFA"
bakar.
• Uygulama alanı çok geniştir.
• Temel işletme etkinlikleri ile yönetim kademeleri
arasında KÖPRÜ görevi yapar.
Diğer Mühendisliklerle İlişkisi
Başarılı Bir EM Kariyeri İçin
• Seçtiğiniz mesleğin size uygunluğundan emin
olmak,
• İleri seviyede en az bir yabancı dile hakimiyet,
• İyi bir akademik performans elde etmek (iyi bir
ortalama),
• Sağlam bir teorik bilgi altyapısı edinmek ve bu
bilgileri değişik alanlarda uygulayabilmek,
Başarılı Bir EM Kariyeri İçin
• Bilgisayara hakimiyet (MS Excel, MS Access,
SQL, Java, Visual Basic, C++, C#, ...),
• Derslerde ve projelerde takım çalışmasına uygun
olmak, başarılı ve güvenilir insanlarla çalışmak
• Başarılı projeler yapmak
Başarılı Bir EM Kariyeri İçin
• Mükemmel sosyal ilişkilere sahip olmak
• Öğretim üyeleri ve diğer üniversite personeliyle
iyi ilişkiler içinde bulunmak
• Kariyer günlerinde şirket sunumlarına katılmak
• İyi şirketlerde staj yapmak
Başarılı Bir EM Kariyeri İçin
• Profesyonel ve sosyal organizasyonlarda
tecrübe edinmek
• Endüstri Mühendisliği ve ilgili olduğunuz öğrenci
kulüplerinde yer almak
• Fabrika gezilerine katılmak
• Seminer ve Konferanslara Katılmak
Başarılı Bir EM Kariyeri İçin
• Endüstri Mühendisliği ile ilgili öğrenci
yarışmalarına proje hazırlayarak veya dinleyici
olarak katılmak
• Yöneylem Araştırması Derneği YA/EM
Konferansı
• LODER Lojistik Vaka Yarışması
• Diğer Vaka analiz çalışmalarına
Başarılı Bir EM Kariyeri İçin
• Endüstri Mühendisliği ile ilgili profesyonel bir ya
da birkaç organizasyona üye olmak, yayınlarını
düzenli olarak takip etmek
• Mezuniyet projenizi ilginç ve önemli bir konu
üzerinde uygulamalı olarak gerçekleştirmek ve
sunmak