paralel pavluslar

PARALEL PAVLUSLAR
Pavlus’un paralellerini tanımak için öncelikle Pavlus’u tanımamız onun takip ettiği yolu
bilmemiz gerekmektedir. Ben bu yazımda Pavlus’un hayatının özetiyle birlikte, ona
benzeyenlerini bulmamıza yardımcı olacak bazı bilgiler vermeye çalışacağım. Kıvılcım benden
mumu yakıp aydınlanmak sizden.
Hıristiyanlığın kurucusu olan Pavlus Tarsus doğumlu olup asıl mesleği çadırcılık olan bir
kişidir.
Pavlus’un bir Roma vatandaşı olması kendisi hakkında yorum yapmamız için çok önemli
bir bilgi olmaktadır. Çünkü o dönemde Romalılar herhangi birini kolay şekilde vatandaşlığa
almazlardı. Roma İmparatorluğunun topraklarında yaşayan çok az sayıda kişi bu vatandaşlık
ayrıcalığına sahipti. Pavlus üstelik bu vatandaşlık konumuna ailesi aracılığıyla sahipti ve bu onu
sonradan vatandaş olmuş bir kişiden de üst konuma getiriyordu. Pavlus ismi de bir Roma
vatandaşı olma münasebetiyle kullanmaktadır. (Pavlus, Latincede "küçük" demektir).Yahudiler
arasındaki ismi Saul’dür. Bu Arapçada Talut dediğimiz ismin İbranicesidir.
İncil’de Pavlus’un tam on üç adet mektubunu görürüz. Elçilerin İşleri bölümünün de
Pavlus’tan bahsettiğini hatırlarsak, bu durumda İncil’in gerçekten büyük bir bölümünde onunla
karşılaşacağımızı söylemek yanlış olmaz.
Pavlus Grek kültürü (Putperest Yunan Kültürü) ve düşüncesinde eğitim görmüştü. Grekçe
dil bilgisi çok iyiydi; çeşitli lehçe ve ağızları kullanabiliyordu.
On dört yaşlarındayken öğrenim görmesi için zamanın en iyi öğretmenlerinden Hillel'in
torunu olan Gamaliyel'in yanına verilmişti. Pavlus burada yalnızca Ferisi olmakla kalmıyor bu işi
fanatikliğe dönüştürüyordu. Bu bilgiler ışığında biz artık Pavlus’u Yahudiliğin Ferisilik mezhebine
bağlı olarak görmekteyiz.
Pavlus diğer dindaşlarının da ilerisine geçerek Hz İsa’ya ve ona ilk iman edenlere adeta bir
savaş açmıştı.
Pavlus, resmi olarak Filistin’e sığınmış olan Hıristiyanları Filistin’den sürüp Kudüs’e
yerleştirme görevini almıştı.
Elçilerin İşleri'nde anlatıldığına göre, Saul Kudüs'teki baskı ve işkenceler nedeniyle
kentten ayrılarak Şam'a göç etmiş olan Nasraniler'i yakalamak için bu kente doğru ilerlerken, bir
anda çok garip bir olay yaşadı. İncil’de bu esrarengiz olay şu şekilde aktarılır:
Yolculuğu sırasında Şam’a yaklaşırken, aniden gökten parlayan bir ışık Saul’un etrafını
aydınlattı. Yere düştü ve “Saul, Saul, neden bana zulmediyorsun?” diye bir ses duydu. Saul, “Ey
Efendim, sen kimsin?” diye sordu. Sesin sahibi, “Ben zulmettiğin İsa’yım. Şimdi kalk, şehre(Şam
şehri) gir; yapman gerekenler sana bildirilecek” dedi. Saul ile birlikte yolculuk eden adamlar
dilleri tutulmuş halde kalakaldılar. Bir ses duymuşlar, fakat kimseyi görememişlerdi. Saul yerden
kalktı; gözleri açık olduğu halde hiçbir şey göremiyordu. Kolundan tutup onu Şam’a kadar
götürdüler.(Elç.9:3-9)
Bu olay, elbette, görgü şahitleri tarafından doğrulanan somut bir mucize değil, sadece
Pavlus'un gördüğünü iddia ettiği bir rüya, muhtemelen bir halüsinasyondu. Elçilerin İşleri'nin
yazarı olan Luka, Pavlus’un arkadaşı ve talebesi idi. Dolayısıyla ondan duyduklarını yazmıştı.
Dolayısıyla "Pavlus'un İsa'dan aldığı vahiy" olarak yorumlanan bu olay, elbette, sadece Pavlus'un
hayal gücünün bir ürünü olabilirdi.
Pavlus’un ismi havariler listesinde yoktur. Fakat bu olaydan sonra kendisine havarilerden
üste bir konum belirlemiştir. Tüm havariler sadece belli milletler için seçilmişken bu kendisini
“milletler havarisi” olarak tanıtmıştır. Bütün bunları rüya yolu ile aldığını söylediği bilgilere
dayandırmıştır. Yani insanları rüya ile kandırma Pavlus’un gittiği yolun en belirgin taşıdır.
Tarih içinde pek çok insan "İsa benimle konuştu, Tanrı bana göründü" ya da “ben
peygamberi gördüm” diyerek ortaya çıkmış, bazıları kendilerine inanan insanlar bulmayı ve yeni
cemaatler kurmayı başarmıştır.
Pavlus'a Şam yolunda neler olduğuna ilişkin tüm ayrıntıları, kronolojisini ve psikolojisini
bilemeyiz. Ama bildiğimiz tek şey, Pavlus'a, yaşamının her yönünü köklü bir biçimde değiştiren
bir şey olduğudur.
Pavlus bu olaydan sonra sık sık İsa ile görüştüğünü, kendisinden razı olduğunu ve
kendisine bazı emirler verdiğini söylemektedir.
O artık Antakya’da Barnaba’nın yardımcısıdır ve özellikle Greklere vaaz verir. (Hav.İşl.
11,22-26)
Burada İsevi olmak isteyen fakat sünnet edilme olayına karşı çıkan putperestlere, sünneti
kaldırarak ve putlara sunulan kurbanlardan yemek isteyenlere de hoşgörü ile bakan mesajlar
vermektedir. Pavlus, burada ve başka yerlerde putperestleri koruyor ve sünnetin gerekli
olmadığını savunuyordu. Yani onların bazı adetlerini alarak, kendi bazı değerlerinden
vazgeçerek dini, küresel güce rahatsızlık vermeyecek bir şekle sokmaya çalışıyordu.
Pavlus hayatı boyunca Romalılara hep sıcak mesajlar vermiş onları hiçbir zaman tehdit
olarak görmemiştir. Bunu tüm mektuplarında özellikle de Romalılara yazdığı mektuplarda
görmekteyiz:
Herkes, baştaki yönetime bağlı olsun. Çünkü Tanrı'dan olmayan yönetim yoktur. Var
olanlar Tanrı tarafından kurulmuştur. Bu nedenle, yönetime karşı direnen, Tanrı buyruğuna karşı
gelmiş olur. Karşı gelenler yargılanır. İyilik edenler değil, kötülük edenler yöneticilerden
korkmalıdır. Yönetimden korkmamak ister misin, öyleyse iyi olanı yap, yönetimin övgüsünü
kazanırsın. Çünkü yönetim, senin iyiliğin için Tanrı'ya hizmet etmektedir. Ama kötü olanı
yaparsan, kork! Yönetim, kılıcı boş yere taşımıyor; kötülük yapanın üzerine Tanrı'nın gazabını
salan öç alıcı olarak Tanrı'ya hizmet ediyor. Bunun için, yalnız Tanrı'nın gazabı nedeniyle değil,
vicdan nedeniyle de yönetime bağlı olmak gerekir. Vergi ödemenizin nedeni de budur. Çünkü
yöneticiler Tanrı'nın bu amaç için gayretle çalışan hizmetkârlarıdır.(Rom.13: 1–6)
Görüldüğü gibi Pavlus dönemin küresel gücü olan Roma otoritesini kutsallaştırıp ona karşı
gelmenin Tanrıya karşı gelmek olduğunu söylemiştir. Pavlus yolunun köşe taşlarından biri ezilen,
çarmığa gerilen mazlumların yanında değil haksızda olsa zalimde olsa güçlünün yanında olmak,
onun otoritesine saygı duymaktır. İşte bu gün Gazze’lilerin veya her hangi bir yerdeki mazlum
müslümanın değil de İsrail’in, Amerika’nın otoritesine saygı duymanın altında yatan ruh hali
budur.
Ve Pavlus Hz İsa’nın mesajlarını öyle bir değiştirecek ki en sonunda Roma hükümdarının
bile kabul edeceği bir din haline getirecektir. En iyi İsevi “ılımlı “İsevi” olacak yani; Roma’ya saygı
duyan, vergisini en iyi şekilde ödeyen devlete asla karşı gelmeyendir.
Yaşamına baktığımızda Pavlus’un iki kültürden etkilendiğini görüyoruz. Bunlardan biri
doğal olarak içinde büyüdüğü Yahudi kültürü diğeri ise ülkesini yöneten Greko-Romen
imparatorluk kültürü. İseviliğin geldiği noktaya baktığımızda Pavlus’un bu iki kültüründen GrekoRomen kültürünün üzerinde etkin olduğunu görüyoruz.
Pavlus’un kısaca Hz İsa’nın dininde yaptığı tahrifatlar: Âdem’in suçuyla başlayan ilk günah
kavramı; İsa’nın Tanrı kutsallığını taşıdığı düşüncesi; kıyamet gününde İsa’nın yeryüzüne yeniden
ineceği ve Hıristiyanları dirilterek sonsuz mutluluğa kavuşturacağı inancı onun tarafından
düzenlendi. Hıristiyan Kilisesi’ni biçimlendiren de odur.
Hıristiyanlık, aslında Yahudiliğin hellenileştirilip(hellenizm), Pagan/putperest dinine
dönüştürülmüş halidir. Bu kültür Hıristiyanlığı öyle etkilemiştir ki en eski İnciller İsa’nın
konuştuğu dil olan Aramice ile değil, Grekçe yani Yunancadır. Hıristiyanlığı direkt olarak etkileyen
pagan Yunan tanrılarından biri Dionysos idi, Dionysos Greklerde “şarap Tanrısı” idi. Dionysos da
25 Aralıkta doğmuştur, geleneğe göre İsa’da 25 Aralıkta doğmuştur.
Dionysosçular da sembolik olarak (hatta bazen bir hayvanı kurban ederek onun etini
sembolleştirip) Dionysos’un etini yiyip kanını içiyorlardı. Bu sembolik ayin ile Dinysos’un ruhuyla
birleştiklerine, ölümsüz olduklarına, arınıp yeniden doğduklarına vs. inanıyorlardı. Bugün
kiliselerin hepsinde gizem kültlerine ait bu eski pagan ayini yapılmaktadır; özellikle Katolik ve
Ortodoks kiliselerinde ekmek bölünür, İsa’nın eti ya da bedeni denilerek yenir. Kırmızı şarabın,
gerçekten İsa’nın kanına dönüştüğüne inanılır “İsa’nın kanı” diyerek içilir. Yuhanna incilinin
yazarı (yahut yazarları) da Paganların bu ayinini, İsa’ya uyarlamışlardır.
İsa’nın üçüncü gün ölümden dirilmesi anlatımında da; Bu fikrin kaynağı da pagan Dionysos
kültüdür. Dionysos’un dirilmesi ile ilgili farklı anlatımlar vardır; çoğunda Dionysos ölür gömülür
ve sonra ölümden dirilir. Hatta Dionysos’un ölümden dirilmesi bu pagan dininin taraftarlarınca
her yıl kutlanıyordu. İncil yazarları da bu “ölüp dirilme” hikâyesini Dionysos’tan alıp İsa’ya
uyarladılar. Bunlardan başka birçok örnekte görüleceği gibi Pavlus İsevi Müslümanlığı bir Yunan
dini haline getirmiştir.
Bir kilise tarihçisi olan Epiphanius Nasranî öğretilerinde Pavlus’un, gerçekte Tarsuslu bir
Yahudi olmayıp, aslında Grek olduğu, Grek bir anne ve babadan doğduğu, Yahudilikle ilgisi ise,
genç yaşta Kudüslü bir başrahibin kızına âşık olduğu ve kızla evlenebilmek için sünnet olup,
kendisini Yahudi gibi gösterip Ferisi mezhebine mensup olduğunu yazmaktadır. Zaten güya asıl
adı Saul olmasına rağmen, nedense Yunanca Pavlus ismini kullanır. Bu gerçekten böyle ise Hz.
İsa’nın mesajını neden Yunan felsefesine benzettiğini çok iyi açıklar.
Luka’nın yazdığı,‘Elçilerin İşleri’ kitabında Pavlus’un, İsevilerin hapsedilip, çarmığa
gerildiği yerlerde Romalılar tarafından nasıl korunup kollanıldığı, onun İleri gelen Romalı
yöneticilerle samimiyeti anlatılmaktadır. Bu ve benzeri bilgiler onun bir roma casusu olma
ihtimalini vermektedir. Bu konuda, Mıchael Baigent ve Richard Leigh’ in beraberce yazdıkları “Ölü
Deniz Parşömenleri Gerçeği” kitabın 16. bölüm başlığı “Pavlus: Roma Casusu mu? Muhbir mi?” dir.
Bu kitapta da çok ilginç iddialar bulunmaktadır.
Bu bilgilere göre anlıyoruz ki Pavlus olmak; derin devletle işbirliği yapmak, istihbarat
örgütlerinin yönlendirmesiyle hareket etmek, küresel gücün çıkarlarını korumaktır.
Gelelim Pavlus’un sonuna: Luka’nın anlattıkları Pavlus’un iki yıl boyunca Roma’da ev
hapsinde olduğunun söylemesiyle bitiyor. Birçok kişiye göre Pavlus’un hayatı bu noktada biter,
ancak bazı bilgiler Pavlus’un ölümünün daha sonra gerçekleştiğine işaret eder.
Luka’nın Elçilerin İşleri 28:30–31 ayetlerinde bahsettiği iki yıllık sürecin sonunda
Pavlus’un serbest bırakıldığını var sayarsak, doğudaki ve Girit’teki hizmetini 62-64 yılları
arasında gerçekleştirmiştir. Pavlus muhtemelen Nero’nun zulmü sırasında yeniden tutuklanmış
ve bundan kısa bir süre sonra 64-65 yıllarında idam edilmiştir.
Küresel güçlerin sözünden çıkmayanlar, her denileni yapanlar gün gelir başka hesaplar
için heba edilirler. Yani Pavluslar işi bitince yine aynı yerden biletleri kesilir işe yaramaz bir kâğıt
gibi bir kenara atılırlar.