Slayt 1
advertisement
Ünite 4: Bilgisayar Ağları YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 1 Anahtar kavramlar Bilgisayar ağları, İletim yöntemi, Ağ işletim sistemi, Geniş Alan Ağı, İnternet , Bakır kablo, Fiber optik kablo, Kablosuz iletişim, Radyo dalgalarıyla, Kızılötesi Ağ topolojisi Ethernet YONT171 Bilgi Teknolojilerine Giriş I Nevin Seyyah 2 Giriş Bilgisayar ağı birbirlerine bağlı ve birbirleri arasında metin, ses, sabit ve hareketli görüntü aktarımı yapabilen bilgisayarların oluşturduğu yapıdır. Ağlar sadece bilgisayarlardan oluşmaz, yazıcı tarayıcı gibi birimlerde ağlarda mevcuttur. Bilgisayar kaynağı bilgisayara bağlı olan ve kullanıcıların kullandığı kapasiteyi tanımlar. Bilgisayarın bilgi işlemindeki hızı, disk kapasitesi, yazıcı ve tarayıcı gibi terimler birer bilgisayar kaynağıdır. Herhangi bir kaynağı kendi üzerinden ağ kullanıcılarının kullanımına açan cihaza ağ kaynağı sağlayıcısı denir. YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 3 Bilgisayar ağının temel Öğeleri İletim ortamı İletim Yöntemi Arayüz donanımı Ağdaki diğer birimlerle bağlantı kuracak yazılım YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 4 İletim Ortamı Metal kablolar Fiber optik kablolar Hava YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 5 İletim ortamı Metal kablolar: (Bakır kablolar) 100 metre içerisinde etkili bir şekilde elektrik-sinyalleri ile çalışır. Bu sinyaller Arayüz sayeside elektrik’den sinyale dönüşür. Daha çok TV’ler için kullanılır. Veri transfer oranı 10 Mbps dir. 24 anlık çağrı yapılabilir. YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 6 İletim ortamı Metal kablolar : Fiber optik kablolar Bakır kablo’dan daha fazla veri taşır. Bakır kablo’dan çok daha pahalıdır. Veri transfer oranı 1 Gbps dir. İnce Cam tellerden yapıldığı için kalite içerir Şehirler arası telefon ve internet bağlantılarında kullanılır 43,384 çağrı yapılabilir YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 7 İletim Yöntemleri Elektrik sinyalleri Işık sinyalleri Radyo dalgaları Mikro dalgaları YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 8 İletim Yöntemi Ortam üzeriden bir bilgisayardan diğerine nasıl mesaj gönderdiğimizdir Örneğin, ortam olarak metal kablolar seçilirse, bilgisayarlar metal kablolarla birbirine bağlanır ve elektrik sinyalleri iletim yöntemi olarak kullanılır. Fiber optik kablolar içinden ışık geçebilen cam gibi malzemelerden üretilen kablolardır. Hava yani boşluk ortamında kızıl ötesi ışınlar radyo ve micro dalgaları dalgaları kullanılır. YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 9 İletim Yöntemleri Kızıl ötesi (Infrared signal) Veriyi ışık yardımı ile taşır Alıcı ve verici yüzler birbirine bakarak sinyal alabilirler Veri transfer oranı 4 Mbps dir Kızıl ötesi veri kurulumu (IrDa) sayesinde iletişim olmaktadır 100 ayak kare alan içerisinde çalışır. YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 10 İletim Yöntemleri Radyo dalgaları yada sinyali (radio frequency signals) Yerel alan ağları içerisinde kablosuz bir şekilde radyo teknolojisi sayesinde çalışır Radyo sinyalleri uzun mesafeli (şehirler arası), ayni zamanda kısa mesafeli, yani bina içerisinde de çalışır. Radyo sinyalleri elektrik’e karşı hassas olduğu için çok ses çıkarır. Veri transfer oranı 64 Kbps ile 720 Kbps arasıdır YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 11 İletim Yöntemleri Mavi Diş (Bluetooth) Her iki birimde (Bluetooth ve diğer alıcı) kendisini tanıtıcı cihaz numarası vardır. Bağlantı ancak onaylanırsa gerçekleşir. Birimlerin Karşılıklı olması gerekmez. Veri transfer oranı 1 Mbps dir 30 ayak kare alan içerisinde birbirlerini bulurlar YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 12 İletim Yöntemleri Mikrodalga (Microwaves) Yüksek radyo frekanslarıdırlar. Çok uzak mesafeli telefon konuşmalarının gerçekleşmesine yardımcı olurlar. Bu dalgalar doğru yayılma özelliğine sahiptirler. Mikrodalga istasyonlar 30 mil uzaklıkta inşa edilirlerdir YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 13 İletim Yöntemleri Wi-Fi (Wireless-fidelity) Merkezi sunucuyu veya iletim noktasını kullanır. Çok uzak mesafeli sinyallerin gerçekleşmesine yardımcı olurlar. Güvenilirdir. Mevcut sistemle uyum içerisinde çalışır Veri taşıma hızı 11 Mbps dir. YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 14 Ağ işletim sistemi (network operating system) (NOS) Bir bilgisayardan diğerine mesaj gidebilmesi için her iki bilgisayar üzerinde de çalışan bir yazılıma gereksinim vardır. Bu yazılıma Ağ işletim sistemi denir. Kullanıcı bu sayede ağdaki diğer bilgisayarların kaynaklarına ulaşabilir Bu ağ içerisinde yazıcı veya tarayıcı varsa rahatlıkla da bu birimlerden yararlanabilir YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 15 Dosya sunucusu (File server) Dosya sunucuları ağdaki kullanıcılara ihtiyaç duydukları kaynakları sağlamakla görevlidir. Genellikle diğerlerine göre daha hızlı ve daha geniş kapasiteli bilgisayarlardır. Geniş kapasite Yüksek hız Geniş sabit disk Ağ işletim sistemi (NOS) Özel yazılımlar YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 16 Yerel Alan Ağı (YYA) (Local Area network) Bilgisayar ağları içerdikleri bilgisayarların büyüklüklerine, kapladıkları coğrafi alana göre değişik isimler alırlar. Bir işyerinde, bilgisayar laboratuarında, binada, kampuste bulunan bilgisayarların oluşturduğu ağa yerel alan ağı denir. yerel alan ağı dar bir coğrafi bölgeye yayılmış olanıdır. YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 17 Geniş Alan Ağı (GAY) (Wide Area network) Geniş bir alan yayılmış ve birçok yerel ağı içeren yapıya denir. Bir şehirde, bir ülkede ve bir kıtadaki bilgisayarların oluşturdukları ağa geniş alan ağı denir. Bir ağın diğeri ile fiziksel olarak bağlandığı noktalardaki cihazlara yönlendiriciler denir. Bunların görevleri mesajların bir ağdan diğerine gitmesini sağlamaktır. (speed 2.5 gigabits) En büyük geniş alan ağı internettir. Bir geniş alan ağında omurga (backbone) denen Ve bütün haberleşmenin toplandığı Merkez bulunur. YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 18 Geniş Alan Ağı (GAY) (Wide Area network) Yönlendiriciler Veriyi sinyale çevirir Veriyi analog’dan dijitale çevirir Yandakilerin hepsi birer yönlendiricidir Routers (GAA)– iki ve daha fazla YAA ve GAA’yı bağlar En iyi veri yolunu seçer YAA’da genellikle switch türü kullanılır. YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah computers modems routers switches Network Interface Cards 19 Ağ topolojisi Bilgisayarlar birbirlerine çok değişik şekillerde bağlanırlar. Benzedikleri geometrik şekillere göre sınıflandırılırlar. yıldız, otobüs ve halka topolojileri olarak genelde üç ana sınıfta incelenir. Hızları, 10, 100 ve 1000 Mbps civarındadır. YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 20 Ağ topolojisi (LAN Topologies) Ağ topolojisi yerel alan ağının fiziksel planlanmasıdır ve şeklidir. Bu tip ağların şekilsel planlaması sisteme ayni anda giren birçok kullanıcının oluşturduğu problemden dolayıdır. Bu probleme ‘‘contention’’ (veri hatası) denir. Bir çok kullanıcının ayni anda kullanması sebebiyle Donma yada veri hatası oluşur- Yıldız (star), Bus (otobüs), ring (halka) seklindedirler. Star Bus topoloji Halka topoloji topoloji •• • •• mevcuttur. Merkezi •Zincir Tümsistemi bilgisayarlar çekirdek ve kablo bir halkaya sistemi Her bilgisayar tek kablo’ya bağlıdır. mevcuttur. etrafında bağlıdırlar. ‘Contention’ yani veri hatası Sisteme • Özel bir kolaylıkla veri birimi bilgisayar olan kart problemini çözer.üzerinde eklenebilinir (token) halka •• Sisteme bilgisayar yüklemek çok İlgili fonksiyoneldir. problemi kolaylıkla çözebilir zordur. • Bilgisayarlar yalınızca veriyi ilgili kart işlem yaparsa gönderebilir. Slayt 21 Neden Bilgisayar ağlarına ihtiyaç duyuluyor? Paylaşımı daha fazla artırma. Bilgi alış-verişinin çoğaltmasını sağlama. Kişisel bilgisayarlarla beraber teknolojinin gelişmesi ile ağların önemi daha da ön plana çıktı. Kişisel bilgisayarların güç ve kapasitesinin artması.. YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 22 Bilgisayar Ağlarının Avantajları? Fiyat’ın düşmesi Performans’ın korunması Güvenilirliğin artması Eklenebilir kaynaklar oluşması İşlem gücünün artırılması YONT171 Bilgi Teknolojilerine GirişI Nevin Seyyah 23 Ağ Yöneticisi (Network administrators) Görevleri Yükleme Bakım Destekleme Kullanıcılara yardım System’den kaynaklı problemleri çözme YONT171 Bilgi Teknolojilerine Giriş I Nevin Seyyah 24
