ekonom bülten

AK PARTİ GRUP BAŞKANLIĞIII
EKONOMİ MÜŞAVİRLİĞIIIIIII
EKONOM
BÜLTEN
07 OCAK 2015
TBMM AK Parti Grup Başkanlığı
Ekonomi Müşavirliği
Hazırlayan: İlhami Giray ŞAHİN
EKONOMİK GELİŞMELER
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, 7
Büyükelçiler Konferansı'nda yaptığı
konuşmada,
Türkiye'nin
zor
bir
coğrafyada bulunduğunu ve hemen yanı
başında 100 yılda bir görülebilecek
önemli, dramatik geçiş süreçleriyle karşı
karşıya
olduğunu
söyledi.
Petrol
fiyatlarına ilişkin de değerlendirmelerde
bulunan Babacan, şunları kaydetti:
"Petrol fiyatları 60 doların da altına indi.
2019'a doğru 80 dolarlara doğru bir
trend görüyoruz. Bugün 2019 teslimli
petrol almak isterseniz 80 doları
ödeyeceksiniz. Düşük petrol fiyatlarının
birkaç yıl daha belki devam edebileceği
beklentisi piyasada hakim ama yavaş
yavaş bir artış trendi olabileceği de
öngörülüyor. Bu, piyasa oyuncularının
beklentilerinin ortalaması."
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sigara ve
içkideki vergi artışlarının bütçeye gelir
etkisinin 1,8 milyar lira olacağını
bildirdi.
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, 2014
yılında ihracatın bir önceki yıla göre
yüzde 4 artarak 157,6 milyar dolara
ulaştığını, bu rakamın, yeni bir ihracat
rekoruna
işaret
ettiğini
belirtti.
Zeybekci ayrıca; "Türkiye 2015 yılında,
hem büyüyerek hem ihracatını artırarak,
cari açığını 2014 yılına göre daha da
daraltarak,
bir
şekilde
tedirgin
ekonomiler grubundan çıkacaktır. 2014
yılı ihracatımız 157,8 milyar dolar değil,
bizim 2014 yılı ihracatımız 170 milyar
doların
üzerinde.
Serbest
bölgelerimizden yaptığımız net ihracat,
toplam ihracatımızın içinde değil, bu da
5,2 milyar dolar" dedi.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin
Canikli, 4 eski bakan hakkındaki TBMM
Soruşturma Komisyonu kararına ilişkin,
"Karar, hukuki bir karardır. Herkes için
bağlayıcıdır.
Kendi
açınızdan
eleştirebilirsiniz. Komisyon üyesi 5 kişi
bu karara itiraz ediyor. Sonuç itibarıyla
bunun hukuki bir karar olduğunu
değiştirmez. Komisyon illa muhalefetin,
Sayın Kılıçdaroğlu'nun istediği kararı mı
vermek zorunda. Böyle bir mantık var
mı? Benim beklediğim doğrultuda karar
verirseniz iyi, yoksa kötü. Tüm
muhalefetin,
özelde
Sayın
Kılıçdaroğlu'nun bu gelişme karşısında
verdiği tepkiyi anlamak mümkün değil,
çok sağlıksız bir ruh halini yansıtması
açısından da ibretlik bir hadise." dedi.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığının resmi
olmayan geçici dış ticaret verilerine göre,
geçen yıl ihracat, bir önceki yıla göre
yüzde 4,09 artarak 157 milyar 762
milyon dolara yükseldi, ithalat yüzde
3,71 azalarak 242 milyar 336 milyon
dolara geriledi. Dış ticaret açığı ise yüzde
15,51 azalarak 84 milyar 574 milyon
dolar olarak gerçekleşti.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM),
Türkiye'nin ihracatının 2014 yılında
yüzde 4 artışla 157,6 milyar dolara
ulaşarak tüm zamanların rekoruna
ulaştığını bildirdi. 2014'ün aralık ayında
ihracat, bir önceki yılın aynı ayına göre
yüzde 1,1 artışla 13 milyar 137 milyon
dolar oldu.
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı
Öznur Çalık, Türkiye Esnaf ve
Sanatkarlar
Kredi
ve
Kefalet
Kooperatifleri
Birlikleri
Merkez
Birliğinin (TESKOMB) 2014'te esnafa
TBMM AK Parti Grup Başkanlığı
Ekonomi Müşavirliği
Hazırlayan: İlhami Giray ŞAHİN
kullandırdığı kredinin yaklaşık 4,5
milyar
lirayı
geçtiğini
bildirdi.
TESKOMB'a, 2002-2003'te Hazinenin
verdiği desteğin 50 milyon olduğunu
hatırlatan Çalık, şu andaki desteğin ise
600 milyona çıkarıldığı bilgisini verdi.
Türkiye İstatistik Kurumu, 2014 yılında
Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE)
yüzde 8,17, Yurt İçi Üretici Fiyat
Endeksi'nin (Yİ-ÜFE) ise yüzde 6,36
arttığını açıkladı. TÜİK verilerine göre,
geçen yılın aralık ayında aylık bazda
TÜFE yüzde 0,44, Yİ-ÜFE yüzde 0,76
düşüş gösterdi. Aralık ayı itibarıyla 12
aylık ortalamalara göre, tüketici fiyatları
yüzde 8,85, yurt içi üretici fiyatları yüzde
10,25 arttı.
İstanbul Ticaret Odasının (İTO) 1995
bazlı Ücretliler Geçinme İndeksi, 2014
Aralık ayı itibarıyla yıllık ortalama
yüzde 9,03 artarken, aynı dönemde
Toptan Eşya Fiyatları İndeksi de yıllık
ortalama
yüzde
12,34
yükseldi.
İstanbul'da aralık ayında perakende
fiyatlar yüzde 0,17 artarken, toptan
fiyatlarda yüzde 0,44 düşüş kaydedildi.
TÜİK, “2013 yılına ilişkin Mali Aracı
Kuruluş” istatistiklerini yayımladı. Buna
göre; Mali aracı kuruluşlar sektöründe,
17 bin 916 girişim faaliyet gösterdi.
Toplam faktör maliyetiyle katma değer
bir önceki yıla göre %12,9 artarak 83,6
milyar lira oldu. Toplam katma değerin
%91,2'si finansal hizmet faaliyetleri,
%5,1'i sigorta, reasürans ve emeklilik
fonları faaliyetleri ve %3,7'si finansal
hizmetler ile sigorta faaliyetleri için
yardımcı faaliyetlerde oluştu.
TCMB, 2014 yılı 3. çeyrek dönemine
ilişkin Ödemeler
Dengesi Raporu'nu
yayımladı. Rapora göre, cari işlemler
açığı, 2014 yılı 3. çeyreğinde daralma
eğilimini
devam
ettirirken,
dış
ticaret dengesindeki
iyileşme,
cari
açıktaki
azalışın
temel
nedenini
oluşturdu. Cari işlemler açığı, 2014 yılı 3.
çeyreğinde daralma eğilimini devam
ettirirken, dış ticaret dengesindeki
iyileşme, cari açıktaki azalışın temel
nedenini
oluşturdu.
Altın
hariç
tutulduğunda, ihracat geçen yılın üçüncü
çeyreğinde artış eğiliminde oldu. Fed'in
varlık alım programını sonlandıracağına
yönelik iletişiminin güçlenmesi, Çin,
Japonya ve AB'de büyümeye yönelik
endişelerin artması ve ilave genişlemeci
para politika uygulamalarının gündeme
gelmesi, üçüncü çeyrekte küresel risk
iştahını dalgalandıran temel unsurlar
oldu. Finansman unsurlarının kalitesi
yönünden
bakıldığında,
bankacılık
sektörü borç çevirme oranları ve
gelişmekte olan ülkelere yönelen sermaye
akımlarında Türkiye'nin payı bir önceki
çeyreğe göre gerileme gösterdi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
(TCMB)
2014
Ekim dönemine
ait Finansal
Kesim
Dışındaki Firmaların Döviz Varlık ve
Yükümlülükleri
verilerini
yayımladı. Finansal kesim dışındaki
firmaların net döviz pozisyonu açığı
geçen yılın ekim ayında bir önceki aya
göre 3,4 milyar dolar azalarak, 175
milyar 650 milyon dolara indi. Bu
dönemde finansal kesim dışındaki
firmaların döviz yükümlülükleri 276,8
milyar dolar ve döviz varlıkları ise 101,2
milyar dolar oldu. Finansal kesim
dışındaki firmaların kısa vadeli net döviz
pozisyonu açığı 8 milyar 177 milyon
dolara geriledi.
TBMM AK Parti Grup Başkanlığı
Ekonomi Müşavirliği
Hazırlayan: İlhami Giray ŞAHİN
Dünya Bankası Türkiye Direktörü
Martin Raiser, Türkiye'nin küresel
krizin yaşandığı 2009 yılı sonrasındaki
istihdam yaratma performansına ilişkin,
"Türkiye, AB Komisyonu'nun ortaya
koyduğu 350 milyar avroluk yatırım
paketiyle
yaratmayı
düşündüğü
istihdamdan çok daha fazlasını sağladı.
Dünyadaki birçok gelişmekte olan ülke
ve yükselen piyasalar için Türkiye, ilham
kaynağı olmayı sürdürüyor. Türkiye, AB
yakınsama makinesinin bir parçası ve bu
yakınsama makinesi Estonya, Polonya
gibi ülkeleri son 10 yılda yüksek gelir
grubuna yükseltti." dedi.
Deloitte Türkiye, 2014 Yılı Birleşme ve
Satın Almalar Raporu’nu açıkladı.
Rapora göre, 2014 yılında yatırımcılar,
yaklaşık 21 milyar dolarlık 236 birleşme
ve satın alma işlemi gerçekleştirdi.
ING Bank tarafından her yıl yaptırılan
"Avrupa’da
Tasarruf
ve
Borç
Araştırması"nın 2015’e ilişkin sonuçları
açıklandı. Araştırmaya göre, tasarrufu
olmayan tüketicilerin oranının 2014
yılında yüzde 44’e ulaştığı Türkiye,
kişisel tasarruflar liginde sondan ikinci
sırada yer alıyor. 2015’te ise bu oranın
yüzde
48’e
ulaşması
bekleniyor.
Türkiye’de tüketicilerin borç yükünün
yüzde 53’ünü kredi kartı borçları, yüzde
37’sini bireysel krediler, yüzde 11’ini ek
hesap kullanımı ve yüzde 20’sini aile ve
yakın çevreye borçlar oluşturuyor.
Türkiye, Avrupa’da araştırmaya katılan
ülkeler arasında "Eşim sahip olduğum
tüm banka ve tasarruf hesaplarımdan
haberdardır" cümlesine katılmayanların
en yüksek olduğu ülke.
Almanya Başbakan Yardımcısı Sigmar
Gabriel, Almanya’nın Yunanistan’ın
Avro Bölgesi’nde kalmasını istediğini ve
bunun tersine bir olasılık için hiçbir
hazırlık yapılmadığını söyledi.
Almanya'da,
otomotiv
Daimler’in
"terörle mücadele" gerekçesiyle tüm
çalışanlarının bilgilerini ABD ve AB’nin
terör şüphelileri listeleriyle düzenli
olarak karşılaştıracağı bildirildi.
Almanya'da 2014 yılında istihdam geçen
yıla oranla yüzde 0,9 artarak, 42 milyon
598 bin oldu. İstihdama katılan kişi
sayısında 372 bin artış kaydetti.
Almanya'da geçen yılın aralık ayında
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık
bazda değişmezken, yıllık bazda ise
yüzde 0,2 arttı.
Avrupa Merkez Bankası Baş Ekonomisti
Peter Praet, “Zayıf petrol fiyatlarının
enflasyon beklentilerinde düşüş riskini
artırdığını ve bu durumun parasal
genişlemeye
gidilme
ihtimalini
yükselttiğini” ifade etti.
Yunanistan'ın 25 Ocak'taki erken genel
seçimlerin
sonucuna
göre
Avro
Bölgesi'nden
ayrılabileceği
tartışmalarının yaşandığı bir dönemde
AB Komisyonu böyle bir adımın
hukuken mümkün olmadığını duyurdu.
AB Komisyonu sözcülerinden Annika
Breidthardt,
"Avro
üyeliği
geri
alınamaz" diyerek bunun mevcut AB
anayasası olan Lizbon Anlaşması'nda
güvence altına alındığını hatırlattı.
Litvanya, 2015'in ilk gününden itibaren
para birimi olarak avro kullanmaya
başladı.
TBMM AK Parti Grup Başkanlığı
Ekonomi Müşavirliği
Hazırlayan: İlhami Giray ŞAHİN
Litvanya Merkez Bankasının, altın
rezervlerine ilişkin niyetlerinin açıklığa
kavuşması adına 4. Merkez Bankaları
Altın Anlaşması'nı (CBGA) kabul ettiği
ve anlaşmaya dahil olduğu bildirildi.
Avrupa Merkez Bankası, Belçika,
Almanya, Estonya, İrlanda, Yunanistan,
İspanya, Fransa, İtalya, Güney Kıbrıs,
Letonya, Lüksemburg, Malta, Hollanda,
Avusturya, Portekiz, Slovenya, Slovakya,
Finlandiya, İsveç ve İsviçre'nin merkez
bankalarının daha önce anlaşmaya dahil
olduğu
belirtilen
açıklamada,
anlaşmanın 27 Eylül 2014 tarihi
itibarıyla geçerli olduğu ve 5 yıl sonra
yeniden gözden geçirileceği ifade edildi.
Öte yandan, bağımsızlığını 1990'da
kazanan ve 2004'te AB'ye giren 3 milyon
nüfuslu Litvanya Avro Bölgesi'nin 19.
üyesi oldu.
Çin Merkez Bankası "Para politikasının
esnetilmesi
için
diğer
araçları
kullanabiliriz" açıklamasında bulundu.
İran ile Çin arasındaki toplam ticaret
hacminin, 2014 yılının Ocak-Kasım
ayları arasında yüzde 36 artarak 47,5
milyar dolara ulaştığı bildirildi.
rant sona ermeli, tüm devlet kurumları
ekonomik
faaliyetlerini
şeffaflaştırmalıdır.
Halk,
rakamlar,
istatistikler, ekonomik planlar hakkında
bilgiye
ulaşabilmelidir”
ifadesini
kullandı. “Şeffaflığın sağlanması ve
rantın ortadan kaldırılması halinde her
yere kök salan yolsuzlukla başa
çıkabiliriz” diyen Ruhani, şöyle devam
etti:
“Mevcut
yolsuzluklarla
ekonomimizin
kalkınması
mümkün
değil. Enflasyonu düşürmeyi başardık.
Enflasyonun düşürülmesi ile tüketim
ürünlerinin
ucuzlaması
halka
anlatmamız gereken iki ayrı konu.
Medyadan, gerekli ve faydalı olan
eleştirilerini sürdürmelerini ancak halkın
güvenine zarar vermemelerini rica
ediyorum.
İran Petrol Bakanı Bicen Namdar
Zengene, ülkesinin petrol fiyatlarının
artırılması
konusundaki
duruşunu
değiştirmeyeceğini kaydederek, "Petrol
fiyatlarına bakmaksızın direnişimizi
sürdüreceğiz" dedi.
Rusya'da 1.çeyrekte iç pazara 150 milyar
rublelik tahvil ihraç edilecek.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani,
“tekelleşme
ortadan
kaldırılmadığı
müddetçe" ekonomik problemler ve
yolsuzlukların önlenemeyeceğini söyledi.
Tahran’da düzenlenen “Milli Ekonomi
Konferansı”nda yaptığı konuşmada,
”Bazı konularda iç siyasetin baskısı
sandığınızdan daha fazla. Tekelleşme
olan yerde ülke ekonomisi kalkınamaz.
Tekelleşmeye izin verilirse yöneticiler
Selman veya Ebuzer dahi olsa orada mali
yolsuzluklar
ortaya
çıkar”
dedi.
Ekonominin tekelleşmeden kurtarılması
ve rekabet ortamının oluşturulmasının
önemine değinen Ruhani, “Ekonomik
TBMM AK Parti Grup Başkanlığı
Ekonomi Müşavirliği
Hazırlayan: İlhami Giray ŞAHİN