mesane tümörü bġlgġlendġrme ve rıza(onam)formu

MESANE TÜMÖRÜ
BĠLGĠLENDĠRME VE RIZA(ONAM)FORMU
DOK. KODU: HD.RB.05.96
YAYIN TARĠHĠ:01.03.2017
REVĠZYON NO: 00
REVĠZYON TARĠHĠ:00
SAYFA 1 / 4
Hasta Barkodu
Sayın Hasta/ Vekili Yasal Temsilcisi;
Sağlık durumunuz / hastanızın sağlık durumu ile ilgili ve size/ hastanıza önerilen tıbbi, cerrahi ya da teşhise yönelik her türlü işlemler
ve bunların alternatifleri, faydaları, riskleri hatta olabilecek zararları hakkında bilgi sahibi olmak ve tüm bunları ya da bir kısmını
reddetmek ya da kabul etmek veya yapılacak işlemleri herhangi bir aşamasında durdurmak hakkına sahipsiniz. Sizden okuyup,
anlamanızı istediğimiz bu belge, sizi ürkütmek ya da yapılacak tıbbi uygulamalardan uzak tutmak için değil, bu uygulamalara rıza
gösterip göstermeyeceğinizi belirlemede sizi bilgilendirmek ve onayınızı almak için hazırlanmıştır.
BĠLGĠLENDĠRME
ÖN TANI
: ...................……………….......…………………......….……………………….............................................
PLANLANAN TEDAVİ : .........................…………………………………......…………………………...............................................
1. YAPILACAK ĠġLEMNEDĠR VEKĠM TARAFINDAN YAPILACAĞI?
İdrar torbanızın içinde tümör veya başka bir doku bulunmaktadır. Bu dokunun ne olduğunun anlaşılması gerekmektedir. Mesane
tümörlerinin tanı, evreleme ve tedavisinde ilk işlem üretral yoldan yapılan bu kazıma işlemidir (TUR-M). Şayet mesanenizdeki
lezyon tümörse vücudunuzun diğer organlarına yayılma riski mevcuttur. Tümöral dokunun erken safhada yakalanması tedaviniz
açısından önem taşımaktadır. İdrar torbanızda bir veya birden fazla odakta tümör olabilir. Şayet tümör odakları mesane içinde
yüzeyel kalmışsaTUR-M tedaviniz için yeterli olacaktır. Ancak kas tabakası tutulumu gerçekleşmişse mesanenizin alınmasını
gerektirebilecek ek cerrahi girişimler gerekebilir. Kesin tanı ve yapılan tedavinin yeterli olup olmadığı patolojik inceleme sonrası
anlaşılacaktır. Yüzeyel mesane tümörlerinin %70’inde nüks (tekrarlama) ve %10- 20’sinde ilerleme (hastalığın kas tabakasını
tutması ve komşu yada uzak organlara sıçraması) gelişebilir. Yaklaşık bir kalem kalınlığındaki metal bir tüp ve buna bağlı
görüntülemeye ve rezeksiyon yapmaya (kazıma işlemi- elektirik akımı yardımıyla dokuların kesilmesi ve damarların yakılmasına )
olanak sağlayan optik bir sistem penis içinden üretra yoluyla mesaneye kadar geçirilir. Mesanede kanamaya neden olan kitle (tümör)
elektrik akımı yardımıyla ile kesilir ve kazınır. Kanayan damarlar yakılarak kanama kontrol edilir. Sıvı operasyon boyunca kesilen
dokuları ve kanı temizlemek için tüp içinden sürekli akar. Operasyon bitiminde katater mesaneye yerleştirilir ve birkaç gün boyunca
kalır. Yüzeyel mesane tümörlerinde TUR-M kesin tanının konması, evrelemenin (tümörün yaygınlığının anlaşılması) yapılması ve
tedavi de alternatifi olmayan bir tedavidir. İşlem sırasında elektrik akımına alternatif olarak lazer, plazmakinetik gibi güç kaynakları
kullanılabilir. Başarı ve komplikasyon oranları benzerdir. Patolojik evreleme sonrası tümörün kas tabakası tutulumu yaptığı
anlaşılırsa mesane koruyucu (Kemoterapi+Radyoterapi) tedaviler yapılabileceği gibi radikal sistektomi (mesanenin, prostatın ve
erbezlerinin tamamen çıkarılması) işleminin yapılması gerekebilir.
2. ĠġLEMDEN BEKLENEN FAYDALAR?
Hastalığın ilerlemeden iyileşmesinin sağlanması.
3. ĠġLEM UYGULANMAZSA NELER GELĠġĠR?
Bu işlemin yapılmaması durumunda idrardan kan gelmesi, sık idrara çıkma, idrar yaparken zorlanma, idrar kaçırma gibi
şikayetleriniz gelişebilir veya ilerleyebilir. Tümör böbrekten gelen kanalları (üreterleri) tıkayarak böbreklerde şişmeye ve
fonksiyonlarda azalmaya yol açabilir. Bu işlemin yapılmaması durumunda hastalığınız ilerleyebilir ve mesanede kas tabakasının
tutulmasına ve hastalığın diğer organlarınıza sıçrayarak bu organlarda yetmezliğe, ağrılara ve yaşam sürenizin kısalmasına neden
olabilir.
4.ĠġLEMĠN ALTERNATĠF TEDAVĠLERĠ VE RĠSKLERĠ:
-TUR (Transüretral Rezeksiyon) Nedir?
Sistoskopi başlığında anlatıldığı gibi mesaneye idrar yolundan ışık ve kamera içeren bir alet ile girilir ve mesane içerisinde izlenen
tümör rezektoskop adını verdiğimiz bir alet ile hastanın cildinde herhangi bir kesi yapmadan bir işlem ile idrar yolundan dışarı
çıkarılır (Şekil 1). TUR hastanın genel durumu ve tümörün yerleşim yerine bağlı olarak genel anestezi veya belden aşağısı
uyuşturularak (spinal anestezi ile) yapılabilir. TUR esnasında alınan doku patolojiye incelenmesi için gönderilebilir.
Hasta/Hasta Yakını Ad-Soyadı:
Tarih:
İmza:
MESANE TÜMÖRÜ
BĠLGĠLENDĠRME VE RIZA(ONAM)FORMU
DOK. KODU: HD.RB.05.96
YAYIN TARĠHĠ:01.03.2017
REVĠZYON NO: 00
REVĠZYON TARĠHĠ:00
SAYFA 2 / 4
TUR işlemi sonrası tümörün büyüklüğüne bağlı olarak hastalar 1 ila 3 gün arasında kalabilirler. Hastanede kalınan süre boyunca
hastalara idrar sondası takılı olur. Sondanın çıkarılmasını takiben hastalar taburcu edilir.
TUR esnasında mesane içinin mikroskobik değerlendirilmesi mümkün değildir ve ameliyat bittikten sonra mesane içinde çıplak
gözle görülemeyen kanser hücreleri kalabilir. Bu hücrelerin de ortadan kaldırılabilmesi için TUR sonrası mesane içerisine ilaç verilir.
-İntravezikal Tedavi Nedir Ve Nasıl Uygulanır?
Bazı mesane tümör tipleri TUR gibi cerrahi işlemlerle tam ortadan kaldırılamayabilir. Bu tümörler genellikle yüksek grade’li birden
fazla sahada görülen tümörlerdir. Cerrahi işlem sonrası mesanede kalan tümör hücrelerinin tekrar çoğalarak tümör oluşturmaması ve
mesanenin daha derin katlarına ilerleyerek çevre dokulara sıçramaması için özel tıbbi ilaçlar mesane içerisine verilerek kalan tümör
hücreleri yok edilebilir. Bu tedavilerin tümüne intravezikal tedaviler denir (Şekil 2).
Genellikle hastanede yapılır. Üretral bir kateter yerleştirilir. Uygulanan ilaç ya kanser hücrelerini öldüren “kemoterapotik” ilaçlardır
ya da “BCG” adı verilen tüberküloz aşısıdır. İlaç mesaneye verildikten sonra mesane içersindeki kanser hücrelerini etkileyebilmesi
için bir süre idrar yapmadan beklenilir. İntravezikal ilaç verildikten sonra mesanedeki ilacın kalış süresi 1-2 saat olmalıdır. İlacın
mesane cidarının tümüne temas etmesi için hasta ilacı işeyerek atıncaya kadar sağ, sol yan ve yüzüstü sırtüstü belli süreler kalacak
şekilde dönerek yatar. İntravezikal tedavi sıklıkla haftada bir 6hafta süreyle uygulanır. Uygulanan bu haftalık tedavinizin sonrasında
size önerilecek zamanlarda kontrole gelmeniz ve koruyucu tedavilerinize devam etmeniz gerekir. Tedavi sonrasında sıklıkla 3 ayda
bir sistoskopi ve idrar sitolojisi tetkiklerinizi yaptırmanız gerekir. İntravezikal tedavi amacıyla, günümüzde en sık kullanılan ilaçlar,
Mitomycin-C, Thiotepa, Doxorubicin, Bacillus Calmette-Guerin (BCG) dir.
1- Mitomycin-C: Tümör hücrelerinin DNA sentezini durduran bir ilaçtır. Mitomycin-C’ye tam cevap %36-78 oranında
değişmektedir. Transüretral rezeksiyondan sonra nüksü %33 oranda azaltmaktadır. Yan etkileri %10-43 oranındadır. Yan etkileri
arasında idrar yaparken yanma, sık sık idrara gitme gibi semptomlar yer almaktadır. İlacın idrarı boyamasından dolayı mitomycin-C
alanların %6'sında ellerde ve genital bölgede kızarıklar gözlenebilir.
2- Thiotepa: İlaca tam cevap %55 civarındadır. Nüks oranını oldukça azaltır. Sistemik (tüm vücudu etkileyen) yan etkileri fazladır.
Kan hücrelerinde azalma %9 oranında gözlenir. İşeme semptomları oldukça azdır. Hastalara ilaç verilmeden önce kan sayımı
yapılmalıdır.
3- Doxorubicin: Sistemik yan etkileri oldukça azdır. İlaca tam cevap %38’dir. Koruyucu bir ajandır. Mesane iltihabı görülen yan
etkilerindendir.
4- BCG (Bacilius Calmette Guerin): BCG aslen verem aşısıdır. Aşının içinde verem hastalığından sorumlu olan “mycobacterium
tuberculosis” bakterisi ile benzer özelliklere sahip olan “mycobacterium bovis” bulunmaktadır. Savunma sistemini alarm durumuna
geçirerek tümör hücrelerinin öldürülmesini sağlamaktadır. İntravezikal uygulamadan sonra mesane iç cidarında yaralar olaşabilir.
Tam cevap %36-71 oranındadır. Nüks oranı, transüretral rezeksiyondan sonra %11-27 oranındadır. Hastaların çoğunluğunda sık sık
idrara gitme ve idrar yaparken yanma semptomları gözlenmektedir. Kanamalı idrar torbası iltihabı %7 oranında gözlenir. Aşıdaki
mikrorganizmanın tüm vücuda yayılarak enfeksiyona yol açması riski vardır.
-Kemoterapi Nedir Ve Nasıl Uygulanır?
Ameliyat ile tedavi edilemeyecek derecede yayılımı olan veya ameliyat sonrası vücuda yayılma tespit edilen hastalarda kullanılır.
Mesane kanserinde tanı konulduğunda %15 oranında bölgesel (mesaneye komşu dokulara) veya uzak organlara yayılım söz
konusudur. Mesane kas tabakasına yayılımı olan hastalarda radikal sistektomi (mesanenin tamamen çıkarılması) veya radikal
radyoterapi (şua tedavisi) sonrasında %30-40 oranında uzak metastaz görülür. Bu hastalara tedavi verilmez ise yaşam süresi oldukça
sınırlıdır.
Kemoterapotik ilaçlar direk olarak damar yoluyla verilir. İlaç hızlı çoğalan hücreler üzerinde etkilidir kanser hücreleri de hızlı
çoğaldıkları için bu tedaviden etkilenirler. Kemoterapi tek başına kullanılabileceği gibi radyoterapi ile de kombine edilebilir. Bu
kombinasyon tedavi şansını arttırır.
Kısa süreli kemoterapi yan etkileri:
-Kusma
-kıl kaybı
Hasta/Hasta Yakını Ad-Soyadı:
Tarih:
İmza:
MESANE TÜMÖRÜ
BĠLGĠLENDĠRME VE RIZA(ONAM)FORMU
DOK. KODU: HD.RB.05.96
YAYIN TARĠHĠ:01.03.2017
REVĠZYON NO: 00
REVĠZYON TARĠHĠ:00
SAYFA 3 / 4
-Radyoterapi Nedir Ve Nasıl Uygulanır?
Mesane kanserinde diğer bir tedavi seçeneğidir. Radyasyon enerjisi kanser hücrelerini öldürür. Bu etki doza bağlıdır. Radyasyon
tedavisi tek başına ya da kemoterapi ile kombine yada cerrahi tedavi öncesinde kullanılabilir. Tedaviyi planlayan doktor sizin için bir
plan hazırlayacaktır. Bu planlama hastalığınız ve sağlık durumunuz göz önünde bulundurarak hazırlanır. Radyasyon mesaneye direkt
uygulanır ve böylece diğer alanlar daha az etkilenir.
50-70 Gy, 5-8 haftalık sürelerde verilir. Mesane kasına yayılımı olan hastalıkta radikal sistektomiye alternatif olarak kullanılabilir.
Genellikle iyi tolere edilmesine rağmen, %15 hastada barsak, mesane ve rektal komplikasyonlar gözlenir.
Kısa dönem yan etkileri:
halsizlik
5. ĠġLEMĠN RĠSKLERĠ / KOMPLĠKASYONLARI :
Sık görülebilen yan etkiler: İdrardan kan ve pıhtı gelmesi, idrar sondasının tıkanması
• Nadir görülebilen yan etkiler: İdrar yapamama, idrar kanalında yaralanma, idrar yolu enfeksiyonu
• Çok nadir görülebilen yan etkiler: Mesanenin delinmesi
Hastanın girişimin şekli, zamanı, yan etkileri, başarı oranı ve başarıdan ne kastedildiği, girişim sonrası ile ilgili
soruları:
• Ameliyat genellikle önceden planlanmış olarak ve nadiren de kontrol edilemeyen kanama, pıhtıya bağlı idrar akımının tıkanması ve
mesanenin boşaltılamaması gibi nedenlerle acil şartlar altında spinal ya da genel anestezi altında yapılır. Kapalı yöntemle, idrar
kanalından girilerek işlem yukarıda tariflendiği şekilde yapılır.
• Operasyona bağlı riskler ve komplikasyonlar ayrıca yukarıda tariflenmiştir.
• Operasyon sonrası başarı; yüzeyel bir mesane tümörünüz varsa TUR-M işlemiyle mesanenin tümörden tamamen temizlenmesi
olarak kabul edilir. Tümörünüz büyükse, yeterince temizlenemediği düşünülüyorsa veya gözden kaçan bir tümöral lezyon olasılığı
varsa 2-6 hafta içinde ikinci bir seansa ihtiyaç duyulabilir.
 Yüzeyel mesane tümörlerinin %70’inde nüks (tekrarlama) ve %10-20’sinde ilerleme (hastalığın kas tabakasını tutması ve
komşu yada uzak organlara sıçraması) gelişebilir. Bu nedenle yüzeyel tümörü olduğudüşünülen ve tekrarlama riski yüksek
olan (3 cm’den büyük, çok sayıda tümörü ve tümörün lamina propriatutulumu olasılığı olanlara) ilk 48 saat içinde mesane
içine ilaç tedavisi yapılması gerekebilir. Patolojikinceleme sonrası yüksek dereceli (Grade 2-3), 3 cm’den büyük, çok sayıda
tümörü ve tümörün laminapropria tutulumu olan olgulara tümörün tekrarlama ve ilerleme olasılığını azaltmak amacıyla
mesane içine 6hafta BCG tedavisi yapılması gerekebilir. Hastalığın tekrarlama ve ilerleme olasılığı nedeniyle hastanın ilk
2yıl 3 ayda bir kez, ikinci 2 yılda 6 ayda bir kez ve sonrasında yıllık sistoskopi kontrollerinin yapılmasıgerekmektedir. Bu
sayede tekrarlamalara erken tanı konup hastalığın ilerlemesine olanak tanımadan uyguntedavinin verilmesi sağlanabilir.
6. ĠġLEMĠN TAHMĠNĠ SÜRESĠ:
Eksiksiz yapıldığı takdirde 6-8 saat sürer.
7. KULLANILACAK ĠLAÇLARIN ÖNEMLĠ ÖZELLĠKLERĠ: Ameliyat sırasında verilen narkoz ilaçlarının akciğer kalp beyin
böbrek ve karaciğer gibi organlar üzerinde toksik (zehirli) etkileri / yan etkileri olabilir. Bu nedenle ÖLÜM TEHLİKESİ ortaya
çıkabilir. Ameliyat öncesinde ve sonrasında, tedavi gördüğünüz klinikte verilen ilaçların, ilaca bağlı olarak çok çeşitli toksik (zehirli)
etkileri / yan etkileri olabilir. Bu nedenle ÖLÜM TEHLİKESİ dâhil olmak üzere birçok etki ortaya çıkabilir.
8. HASTAYA ÖZEL DURUMLAR VE YAġAM TARZI ÖNERĠLERĠ
...........................................................................................................................................................................................………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
9. GEREKTĠĞĠNDE AYNI KONUDA TIBBĠ YARDIMA NASIL ULAġILABĠLECEĞĠ: Tedavi/ameliyat uygulanmasını kabul
etmemek serbest iradenizle vereceğiniz bir karardır. Fikrinizi değiştirdiğiniz takdirde söz konusu tedaviyi/ameliyatı uygulayabilecek
hastanemize/hastanelere kişisel olarak yeniden başvurabilirsiniz.
Hasta/Hasta Yakını Ad-Soyadı:
Tarih:
İmza:
MESANE TÜMÖRÜ
BĠLGĠLENDĠRME VE RIZA(ONAM)FORMU
DOK. KODU: HD.RB.05.96
YAYIN TARĠHĠ:01.03.2017
REVĠZYON NO: 00
REVĠZYON TARĠHĠ:00
SAYFA 4 / 4
ONAY
Yukarıda anlatılan bilgileri okudum ve aşağıda imzası olan doktor tarafından bilgilendirildim. Yapılacak olan müdahalelinin amacı,
riskleri, komplikasyonları ve ek tedavi girişimleri açısından bilgi sahibi oldum. Ek başkaca bir açıklamaya gerek duymadan, hiçbir
baskı altında kalmadan ve bilinçli olarak bu işlemi onaylıyorum.
Tedavimle ilgili olarak tarafıma yapılacak giriĢimlerde herhangi bir Ģekilde Ģuurum kaybolduğunda veya onay veremeyecek
duruma
düĢtüğümde
onay
vermek
ve
tedavimle
ilgili
her
türlü
bilgiyi
almak
üzere
…………………………………………..isimli kiĢiyi yetkili kılıyorum.
................................................................................................ (El yazınız ile okuduğumu anladım kabul ediyorum yazınız).
Hasta
Adı - Soyadı (El yazısı ile) .......................................................
Hasta onay veremeyecek durumda ise:
Hastanın Vekili / Yasal Temsilcisi
Adı - Soyadı (El yazısı ile) .........................................................
İmza
Tarih / Saat
İmza
T arih / Saat
* Son paragrafta adı geçen kişi imzalamalıdır.
Yukarıda ismi yazılı hasta/hasta yakınına tarafımdan hastalığı, yapılacak olan girişim, bu girişimin nedeni ve faydaları,
girişim sonrası gereken bakım, beklenen riskler, girişim için eğer gerekli ise uygulanacak olan anestezi tipi ve anesteziye
ait risk ve komplikasyonlar konusunda yeterli ve tatmin edici açıklamalar yapılmıştır. Hasta/hasta yakını, girişime yönelik
yeterince aydınlatıldığına dair kendi rızası ile bu formu imzalayarak onaylamıştır.
Doktor
Adı - Soyadı (El yazısı ile) .....................................................
İmza
Tarih / Saat
Hastanın Dil / ĠletiĢim Problemi Var ise;
Hastaya doktor tarafından yapılan açıklamaları tercüme ettim. Görüşüme göre tercüme ettiğim bilgiler hasta tarafından
anlaşılmıştır.
Tercüme Yapanın
İmza
Tarih / Saat
Adı - Soyadı (El yazısı ile) .....................................................
Tıbbi uygulamalarla ilgili tüm şikâyetleriniz de veya değinmek istediğiniz her konuda gündüzleri Hasta İlişkileri Bölümü'ne, geceleri ise Gece Müdürlüğü'ne
başvurabilirsiniz.* Yasal Temsilci: Vesayet altındakiler için vasi, reşit olmayanlar için anne-baba, bunların bulunmadığı durumlarda 1. derece kanunî mirasçılar. Bu
onay formunu imzalamak hastanın kanunî haklarını ortadan kaldırmaz. Rıza ve Bilgilendirme formun her sayfasına hasta ve hastanın vekili tarafından tarih, Adı ve
Soyadı ve imzası alınır.
Hasta/Hasta Yakını Ad-Soyadı:
Tarih:
İmza: