ÖN SÖZ - Nobel Akademik Yayıncılık

ÖN SÖZ
Bütün dünyada, 20. yüzyılın sonlarına doğru bilim ve teknoloji başta
olmak üzere birçok alanda önemli değişimler meydana gelmiştir. Genel
anlamda eğitim kavramı da bu değişimlerden önemli ölçüde etkilenmiştir.
Özellikle beyin ve iletişim teknolojisi alanlarındaki gelişmeler, doğrudan
veya dolaylı olarak eğitim sistemlerinin pratik ve teorik zeminlerinde
önemli değişiklikler meydana getirmiştir. Eğitimin bilgi alışverişine dayalı
bir süreç olması ve bu alışverişin dil vasıtasıyla gerçekleşmesi, dili anahtar
kavram konumuna getirmekle birlikte dil öğretimi sürecini de önem verilmesi gereken ayrı bir bilim alanı hâline getirmiştir.
Bugün dünya üzerindeki birçok ülke, dil öğretiminde kullandıkları sistemleri disiplinler arası çalışmalardan elde edilen veriler çerçevesinde tamamen değiştirme veya yeniden yapılandırma yoluna giderek bilim ve
teknolojideki hızlı değişimlere uyum sağlama sürecinde dil öğretiminin
önemini kısa zamanda kavramışlardır. Bu değişimler zaman içerisinde,
ülkemizde uygulanmakta olan dil eğitim sistemine de yansımıştır. 2005
yılında uygulanmaya başlanan yapılandırıcı yaklaşımla birlikte dil ve zihin
kavramlarının eş zamanlı olarak geliştirildiği, disiplinler arası çalışmaların
verilerinden beslenen bir dil eğitim anlayışı kabul edilmiştir. Bu anlayışın
kabul edilmesiyle, dil öğretimi alanındaki akademik çalışmaların sayısında
hızlı bir artış meydana gelmiştir. Bunun sonucunda, dil öğretiminin kavram
alanı genişleyerek zengin bir terminoloji zemini oluşmaya başlamıştır. Bu
durum, dil öğretimi alanındaki akademik çalışmaları ve öğretmen yetiştirme sürecini doğrudan ilgilendirmektedir. Dil öğretimi alanında hazırlanmış
tematik bir sözlüğe özellikle öğretmen yetiştirme sürecinde ihtiyaç duyulduğu düşünülmektedir. Dil eğitimiyle ilgili muhtelif bölümlerde öğrenim
gören öğrencilerin anlamını bilmedikleri terim ve kavramlara hızlı bir şekilde ulaşabilmeleri onların meslekî eğitim ve gelişimleri açısından son derece önem taşımaktadır.
Alanında ilk olma özelliğini taşıyan bu eser, dil öğretiminin bilimsel
alanını belirleyen kavram ve terimleri tespit edip bir araya getirmek amacıyla kaleme alınmıştır. Kitabın birinci baskısında, 400’e yakın terim ve
v
kavram alfabetik bir sıra ile açıklanıp yorumlanmıştır. Genişletilmiş ikinci
baskıya 65 kavram daha ilave edilmiştir. Yapılan açıklamalarda genel olarak
ansiklopedik bir sistem takip edilmiştir. Birbiriyle ilgili terim ve kavramlar,
yapılan açıklamaların sonunda özellikle belirtilmiştir. Kavram ve terimlerin
belirlenmesinde ana dili eğitimi, yabancı dil öğretimi, dil bilimi, eğitim,
öğretim ilke ve yöntemleri, özel öğretim yöntemleri, öğrenme psikolojisi, iki
dillilik, iletişim, metin bilgisi, beyin, bellek, dil hastalıkları, okuma eğitimi,
konuşma eğitimi, yazma eğitimi, dinleme eğitimi, ilk okuma yazma öğretimi vb. alanlarda yazılmış kaynaklar taranmış; tespit edilen terimler belirli
bir elemeye tâbî tutularak kitaba dâhil edilmiştir. Kavram ve terimlerin seçiminde akademik çalışmalardaki yaygınlıkları, lisans ve lisansüstü düzeydeki kullanım sıklıkları göz önüne alınmıştır.
Türkçe öğretmenliği, sınıf öğretmenliği, yabancı dil öğretmenliği, özel
eğitim ve eğitim bilimleri alanında öğrenim gören öğretmen adayları ve
öğretmenler için hazırlanan bu kitabın filoloji bölümlerinden mezun olup
dil eğitimi alanında lisansüstü eğitim görmek isteyen adaylara ve özellikle
de bu alanda çalışma yapan değerli akademisyenlere yararlı olacağı düşüncesindeyim.
Kitabın dizgi, grafik ve baskısı esnasında gerekli titizliği gösteren Nobel Yayınevi’nin çok değerli yönetici ve personeline teşekkür ediyorum.
Antakya, 2013
Doç. Dr. Bilginer ONAN
vi