X. ULUSAL EKOLOJİ VE ÇEVRE KONGRESİ 04-07 EKİM 2011, Çanakkale VerbascumsinuatumL.(SCROPHULARIACEA)(SIĞIRKUYRUĞU)KÖKUCU HÜCRELERİNDEAĞIRMETALİYONLARITARAFINDANSEBEPOLUNAN GENOTOKSİSİTESİNİNARAŞTIRILMASI FigenÇİÇEK,ZaferTÜRKMEN,KültiğinÇAVUŞOĞLU,EmineYALÇINveKürşad YAPAR GiresunÜniversitesi,FenEdebiyatFakültesi,BiyolojiBölümü/Giresun Buçalışmada,SamsuniliileArtvin’inHopailçesiarasındauzanantoplam542 km uzunluğundaki karadeniz sahil yolundan toplanan Verbascum sinuatum l. (Scrophulariaceae) örneklerinde taşıtların sebep olduğu ağır metal kirliliğinin genotoksik etkileri araştırılmıştır. Kromozomal anormallikler ve mikronukleus (mn) sıklığı genotoksisitenin indikatörleri olarak kullanılmıştır. Karayolunda toplam 23 istasyon oluşturulmuş ve bu istasyonlardan V. sinuatum örnekleri toplanmıştır. Toplananörneklerin kökuçlarındankromozompreparatları,polenhücrelerindenise mn preparatları hazırlanmış ve binoküler araştırma mikroskobunda incelenerek sayımları gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda, en fazla kromozomal anormallikler ile MN sıklığına 12, 13, 18 ve 19. İstasyonlardan toplanan V. sinuatum örneklerinde rastlanılmıştır. Kromozomal anormallik ve MN sıklığının ağır metal konsantrasyonundaki artışa bağlı olarak arttığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, kromozomalanormallikveMNsıklığınınV.sinuatumtüründe,ağırmetal İyonları tarafından sebep olunan genotoksisitenin belirlenmesinde güvenilir indikatörlerolduğubelirlenmiştir. Anahtar sözcükler: karadeniz sahil yolu, kromozomal anormallik, mikronukleus, Verbascumsinuatum 350