Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
İktisat Enstitü Anabilim Dalı (Yüksek Lisans)
Tez Başlığı
Tez Yazarı
Danışman
Mezuniyet Yılı
Anahtar Kelimeler
Özet
Büyüme ve Verimlilik: Türkiye Örneği (1968-2006)
Tezcan ABASIZ
Doç.Dr. Hasan VERGİL
2006
Ekonomik Büyüme, Toplam Faktör Verimliliği, Büyümenin Kaynakları, Türkiye
Büyüme ve verimlilik ilişkisinin incelenmesine yönelik yapılan çalışmalar iktisat literatüründe büyük bir geçmişe
sahip olmasına rağmen konuyla ilgili daha modern yaklaşımlar Solow Büyüme Modeli ile yeni ve farklı bir boyut
kazanarak gündeme gelmiştir. Böylece tarihsel süreçte geliştirilen teknik analizlerin yardımı sonucu verimlilik
olgusunun büyüme üzerinde etkilerinin sınanması ve büyümenin kaynaklarının ayrıştırılmasına yönelik
çalışmalar hız kazanmıştır.
Tarihsel açıdan verimlilik ya da Toplam Faktör Verimlilik (TFV) kavramlarının ortaya çıkışı ve bu süreçle ilgili
teorilerin ağırlıklı olarak içsel büyüme çerçevesinde anlatıldığı bu çalışmada 1968-2004 dönemleri yıllık verileri
kullanılarak Türkiye için Toplam Faktör Verimliliğinin tahmini ve TFV’nin büyüme üzerine etkisi analiz edilmiştir.
TFV’nin tahmini için üç ayrı model En Küçük Kareler yöntemi kullanılarak tahmin edilmiştir. Tahmin edilen
büyüme oranları arasındaki yüksek korelasyon ilişkisinin varlığı kullanılan yöntemlerin tutarlı olduklarını
göstermektedir. Elde edilen TFV düzeyleriyle Türkiye’de TFV’nin büyüme üzerinde etkilerini tespit etmek için
regresyon tahmin yöntemi ve büyümenin kaynaklarına ayrıştırılması yöntemini içeren ekonometrik bir analiz
yapılmıştır. Diğer çalışmalardan farklı olarak talepteki dalgalanmaların ve durağan durumdaki bir ekonominin
göz önüne alındığı bu çalışmada, TFV düzeyinin büyüme üzerinde pozitif yönde etki ettiği sonucuna
ulaşılmıştır. Ortalama olarak, ekonomik büyümenin %30’luk bir bölümünün TFV artışlarından kaynaklandığı
çalışmada yer alan diğer bulgular arasındadır. Ayrıca, farklı modellerden elde edilen hesaplamalara göre
büyümenin diğer üretim faktörlerine göre daha çok fiziki sermaye birikiminden kaynaklandığı tespit edilmiştir.