Çağdaş Tiyatroda Seyircinin Oyuna Doğrudan Katılımı

ii
YÜKSEK LĐSANS TEZ ÖZÜ
ÇAĞDAŞ TĐYATRODA SEYĐRCĐNĐN OYUNA DOĞRUDAN KATILIMI
H.Fatih SEVDĐ
Sahne Sanatları Anasanat Dalı
Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ocak 2010
Danışman: Doç.Dr. Mustafa SEKMEN
Tiyatro sanatı, Antik Yunan’dan günümüze kadar süren yaklaşık 30 asırlık
tarihinde hep arayış içerisindeydi. Bunun sebebi belki de tiyatro sanatının popüler bir
sanat olmasında gizlidir. Tiyatro sanatı, arayışını kendine dönerek yapmış, kendi içinde
sorgulamalar yaparak gelecekteki yolunu bulmaya çalışmıştır. Çağdaş tiyatro
uygulamacıları bu arayışı en kapsamlı ve tutarlı sürdüren tiyatro insanları olarak tarihte
yerini almıştır. Çağdaş tiyatro uygulamacıları özellikle seyirci - oyuncu ilişkisi üzerinde
denemeler yapmıştır. Bu ilişkiyi araştırırken tiyatronun kaynağına inen yolculuklar
yapmışlardır.
Bu çalışma tiyatronun kaynağına inen, seyirci - oyuncu ilişkisini araştıran ve
seyircinin oyuna doğrudan katılımını sağlamaya çalışan çağdaş tiyatro uygulayıcılarının
arayışlarının saptanması üzerine kurulmuştur. Bu çalışmada çağdaş tiyatroda oyunseyirci ve seyirci-oyuncu ilişkisi üzerinde çalışmalar yapan üç yönetmen irdelenecektir.
Bu yönetmenler, Peter Brook, Jerzy Grotowski ve Augusto Boal dir. Çalışmanın genel
yapısını, bu yönetmenlerin, seyircinin doğrudan katılımına yönelik uygulamaları
belirleyecektir.
iii
ABSTRACT
The art of theater has been in long pursuit since age of Ancient Greece to the
present day, nearly 30 centuries. One of the reason of this research can be hidden in
the popularity of theatre arts. The arts of theatre has been tried to find its future path
by the quest for self-return and making queries in itself. Contemporary theater
practitioners such as playwright, actor/actress have taken place in the history of theatre
by maintained this research most comprehensively and consistently. The contemporary
theater practitioners has made experiments particularly for the relationship between
actors and audience. They went to deeply long journey to the source of theatre arts as
they did this research.
This study is build on the contemporary theatre parctitioners' quests in order to
determine source of theatre, the relationship between actors and audinence, moreover,
trying audince are to be involved in directly to the play. Three theatre director Peter
Brook, Jerzy Grotowski and Augusto Boal who were studying and researching on the
relationship between play-audience, actors-audience will be discussed in this thesis.
Overall structure of the work will be determined by applications of these directors for
the direct participation of the audience in theatre.