Lithium (say: lith-e-umm) Lityum (okunuşu: lit-yum) Turkish English Lityum ne için kullanılır? Lityum karbonat (ayrıca Camcolit®, Priadel® veya Liskonum® olarak tanınır) veya sitrat temel olarak iki uçlu (bipolar) duygudurum bozukluğu (örn. depresyon veya mani) belirtilerinin geri dönmesini önlemek için kullanılır Ayrıca tek uçlu (unipolar) depresyon, agresyon (saldırganlık) ve küme tipi baş ağrısına yardımcı olmak için kullanılır. What is lithium used for? Lithium carbonate (also known as Camcolit®, Priadel® or Liskonum® ) or citrate is mainly used to help prevent the symptoms of bipolar mood disorder (e.g. depression or mania) returning. It can also be used to help unipolar depression, aggression and cluster headaches. Lityumun olağan dozu nedir? Lityumun olağan dozu günde yaklaşık 400-1000mg dozudur (kan testi sonuçlarınıza dayanarak). What is the usual dose of lithium? The usual dose of lithium is around 400-1000mg a day (depending on your blood tests results). Nasıl ve ne zaman lityum uygulamalıyım? Tabletleri otururken veya ayakta en az yarım bardak suyla birlikte yutun. Bunun amacı mideye ulaştıklarından veya boğazınıza yapışmadıklarından emin olmaktır. Lityumun öğünlerden önce, sonra veya öğünlerle birlikte alınmasında sorun yoktur. Lityumun günde bir kez yatmadan önce kullanımı en iyi seçimdir. How and when should I take lithium? Swallow the tablets with at least half a glass of water whilst sitting or standing. This is to make sure that they reach the stomach and do not stick in your throat. There is no problem about taking lithium before, with, or after food. Lithium is best taken once a day at bedtime. Lityum etki göstermeden önce ne kadar zaman geçer? Lityumun etki göstermesi birkaç hafta alabilir ve etkisi sonraki aylarda çoğalır. How long will it be before lithium works? Lithium may take several weeks to start to work, and the effect builds over the next few months. Ne kadar süre lityum kullanmaya devam etmem gerekir? Bipolar bozukluk için kullanıyorsanız, en az iki yıl kullanmanız gerekir (en az üç yıl kullanmak daha iyidir). İlacı yıllarca hatta on yıllarca kullanan birçok kişinin durumu iyidir. How long will I need to keep taking lithium for? If you are taking it for bipolar disorder, you should take it for at least two years (and better for at least three years). Many people do well taking it for many years or decades. Lityum kullanmayı aniden bırakabilir miyim? Kendinizi daha iyi hissetseniz bile, lityum kullanmayı aniden bırakmak mantıklı değildir. Lityum kullanımını kesecekseniz, dozu 3 ay olmasa bile en az 4 hafta boyunca kademeli şekilde azaltarak bırakmanız gerekir. Kullanımı bundan daha hızlı şekilde kesmek (tabletlerin bitmesi bile) belirtilerinizin geri dönmesine olasılık tanıyacaktır. Kanınızda lityum düzeyi çok yüksekse kullanımını aniden kesmeniz gerekebilir, ama sadece tıbbi bakım altında gerçekleştirilmelidir. Can I stop taking lithium suddenly? It is very unwise to stop taking lithium suddenly, even if you feel better. If stopping, you should come off lithium by a gradual reduction in the dose over at least 4 weeks, if not 3 months. Stopping quicker than that (even running out of tablets) will make your symptoms much more likely to return. Obviously if you have got a very high level you may need to stop suddenly, but with medical help. Lityumun bir dozunu zamanında almayı unutursam ne yapmalıyım? Bir sonraki dozunuzdan 10 saat öncesi içerisinde olmadıkça, atladığınız dozu hatırladığınız anda alın. Aynı anda iki doz birden alıp telafi etmeye çalışmayın, yaşadığınız yan etkiler artabilir. What should I do if I forget to take a dose of lithium at the right time? Take the missed dose as soon as you remember unless it is within about 10 hours of your next dose. Do not try to catch up by taking two doses at once as you may get more side-effects. http://www.choiceandmedication.org/eput Lityum kullanırken alkol kullanabilir miyim? Alkolün lityumun yan etkilerini daha kötüleştireceği düşünülmemektedir. Can I drink alcohol while I am taking lithium? It is not thought that alcohol will make the side effects of lithium worse. Lityum kullanırken ne tür yan etkiler yaşayabilirim? What sort of side-effects might I get if I am taking lithium? Birçok kişi aşağıdaki yan etkileri yaşar: Titreme veya sarsıntı Mide rahatsızlığı Çok idrara çıkmak Ağızda metalik bir tat Çok susamış hissetmek Most people get: Tremor or shake Stomach upset Making lots of urine Metallic taste in the mouth Feeling very thirsty Bazı kişiler ayrıca aşağıdaki yan etkileri yaşar: Kilo alma Şişmiş ayak bilekleri Yorgun hissetmenize yol açan düşük tiroid düzeyi Some people also get: Weight gain Swollen or puffy ankles Low thyroid, making you feel tired Az sayıda kişi aşağıdaki yan etkileri yaşar: Cilt döküntüleri Böbrek veya tiroid hasarı (bu durum gerçekleşirse düzenli kan testleriniz bunu gösterir) A few people get: Skin rashes Kidney or thyroid damage (your regular blood tests should help see if this is happening) Bu yan etkileri yaşarsanız, doktorunuza görünün ve en kısa sürede kan testi yaptırın: Bulanık görüş Uykulu olmak Zihin bulanıklığı Hızlı kalp atışı Kötü şekilde titreme If you get these, see your doctor and have a blood test as soon as possible: Blurred vision Being sleepy Confusion Fast heart beat Worse tremor Bu yan etki listesinin sizi kaygılandırmasına izin vermeyin. Bazı insanlar hiçbir yan etki yaşamaz ve bazıları da burada listelenmemiş yan etkileri yaşayabilir. İlaca bağlı olarak bir yan etki yaşadığınızı düşünüyorsanız, reçeteyi yazan kişiye, doktorunuza, hemşire veya eczacınıza danışmanız gerekir. Do not be worried by this list of side effects. Some people get no side effects at all and others may get some effects that are not listed here. If you think you might have a side effect to your medicine, you should ask your prescriber, doctor, nurse or pharmacist. Lityum kullanırken araba, bisiklet veya tekne kullanabilir miyim? Lityum araba kullanma yetinizi etkileyebilir. Biraz baş dönmesi ve sersemlik yaratabilir ve tepki verme sürenizi yavaşlatabilir. Araba ve makine kullanırken dikkatli olun. Can I drive, cycle or operate a boat while I am taking lithium? Lithium may affect your ability to drive. It can cause a little dizziness and lightheadedness and may slow down your reaction times. Be careful about driving or operating machinery. Hamilelik durumunda ne olur? Hamile kalmak istiyorsanız veya hamile olduğunuzu öğrenirseniz uzmanlardan yardım almalısınız. What about pregnancy? You will need expert help if you want to be or find you are pregnant. Küçük baskı: Bu kısa broşür ilacınızı anlamanıza yardımcı olma amaçlıdır. Ayrıca üreticinin Hasta Bilgilendirme Broşürünü, lityum kartınızı okumalı veya daha fazla bilgi için tercih ve ilaç web sitemizi ziyaret etmelisiniz. İlaçlarınızı başkalarıyla paylaşmayın. The small print: This short leaflet is to help you understand about your medicine. You must also read the manufacturer's Patient Information Leaflet (PIL), your lithium card or visit our website for more information. Do not share medicines with anyone else. V01.01 [5.2016] ©2016 MisturaTM Enterprise Ltd (www.choiceandmedication.org). Choice and MedicationTM indemnity applies only to licensed subscribing organisations and the personal use by that organisation’s service users and carers. Use by non-subscribing organisations is prohibited. http://www.choiceandmedication.org/eput