Resmî Gazete Page 1 of 36 T.C. Resmî Gazete 12.02.2007 http
advertisement
T.C. Resmî Gazete Page 1 of 36 Resmî Gazete 10 Şubat 2007 CUMARTESİ Sayı : 26430 TEBLİĞ Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan: BANKALARCA KAMUYA AÇIKLANACAK FİNANSAL TABLOLAR İLE BUNLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR HAKKINDA TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Tanımlar ve Genel Hükümler Amaç ve kapsam MADDE 1 - (1) Bu Tebliğin amacı, bankaların 1/11/2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, Türkiye Muhasebe Standartlarını uygulayarak düzenleyecekleri konsolide ve konsolide olmayan finansal tabloların biçim ve içerikleri ile bunların açıklama ve dipnotlarıyla birlikte kamuya açıklanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir. (2) Bankalar, bu Tebliğin konsolide finansal tabloların düzenlenmesine ilişkin hüküm ve eklerinden yararlanarak konsolide olmayan finansal tabloları ve bunlara ilişkin açıklama ve dipnotları da düzenlemekle ve kamuya açıklamakla yükümlüdürler. (3) Türkiye’de faaliyette bulunan bankalar bu Tebliğ hükümlerine tabidir. Dayanak MADDE 2 - (1) Bu Tebliğ, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 37, 38 ve 93 üncü maddesi ile Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrası hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelikte yer alan; a) Ana ortaklık banka: 8/11/2006 tarihli ve 26340 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan ana ortaklık bankayı, b) Banka: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan bankaları, c) Donuk alacak: 1/11/2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında tanımlanan donuk alacakları, ç) Finansal araç: Türkiye Muhasebe Standartlarında yer alan finansal araçları, d) Finansal rapor: Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde yer alan ara dönem ve yıl sonu finansal raporunu, e) Finansal tablo: Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 5 inci maddesinde yer alan finansal tabloları, f) Finansal varlık: Türkiye Muhasebe Standartlarında yer alan finansal varlıkları, g) Finansal borç: Türkiye Muhasebe Standartlarında yer alan finansal borçları, ğ) Kanun: 5411 sayılı Bankacılık Kanununu, h) Nitelikli pay: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan nitelikli payı, ı) Türkiye Muhasebe Standardı: Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu tarafından yürürlüğe konulan Türkiye Muhasebe Standartları ve Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları, ifade eder. Genel hükümler MADDE 4 - (1) Bilanço (nazım hesaplarla birlikte), gelir tablosu, özkaynak değişim tablosu ve nakit akış tablosu ile kâr dağıtım tablosundan oluşan finansal tablolar, mevduat bankaları ile kalkınma yatırım bankalarınca ek-1’de, katılım bankalarınca ek-2’de yer alan şekil ve içerikte hazırlanır. Türkiye Muhasebe Standartlarına göre oluşturulması gereken açıklama ve dipnotlar ilgisine göre bankalarca bu Tebliğ kapsamında belirlenen sistemi bozmadan ilgili bölüm, madde, fıkra, bent ve alt bendi izleyecek şekilde düzenlenir. (2) Kamuya açıklanacak finansal raporların giriş kısmında yer alacak hususlar aşağıda belirtilmiştir: a) Ana ortaklık bankanın ticaret unvanı, genel müdürlüğünün adresi, telefon ve faks numaraları, internet sayfası adresi ve elektronik posta adresi ile raporlama dönemi, b) Ana ortaklık bankanın kuruluş tarihi, başlangıç statüsü, anılan statüde meydana gelen değişiklikleri ihtiva eden tarihçesi, c) Ana ortaklık bankanın sermaye yapısı, yönetim ve denetimini doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte elinde bulunduran ortakları, varsa bu hususlarda yıl içindeki değişiklikler ile dahil olduğu grup, ç) Ana ortaklık bankanın, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, denetim komitesi üyeleri ile genel müdür ve yardımcılarının, varsa bankada sahip oldukları paylara ilişkin açıklamalar, d) Nitelikli paya sahip kişi ve kuruluşlara ilişkin açıklamalar: Ad Soyad/Ticaret Unvanı Pay Tutarları Pay Oranları Ödenmiş Paylar Ödenmemiş Paylar e) Ana ortaklık bankanın hizmet türü ve faaliyet alanlarını içeren özet bilgi, f) Finansal raporda yer alan bilgilerin “bin Yeni Türk Lirası” olarak hazırlandığı. (3) Bankalar, kamuya açıklayacakları finansal raporlarını ek-3’te yer alan içerikte düzenlemekle yükümlüdürler. http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2007/02/20070210-11.htm 12.02.2007 T.C. Resmî Gazete Page 2 of 36 İlave açıklama ve dipnot oluşturulması durumunda, bu husus banka tarafından bu Tebliğ’de yer alan sıralamaya göre finansal raporun içeriğine yansıtılır. (4) Bankalar ek-4’te yer alan tablodaki karşılaştırma dönemlerini esas alarak kamuya açıklanacak ara döneme ve yıl sonuna ilişkin konsolide ve konsolide olmayan finansal tabloların hazırlarlar. İKİNCİ BÖLÜM Muhasebe Politikaları Sunum esasları MADDE 5 - (1) Kamuya açıklanacak finansal tablolar ile bunlara ilişkin açıklama ve dipnotların doğru bir biçimde anlaşılabilmesi için; a) Finansal tablolar ile bunlara ilişkin açıklama ve dipnotların Türkiye Muhasebe Standartları ve Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak hazırlandığının, b) Finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan değerleme esaslarının, c) Finansal tabloların doğru olarak anlaşılması için izlenen muhasebe politikalarının, ç) Konsolide finansal tablolar hazırlanırken farklı muhasebe politikaları uygulanmış olan kalemler ile bunların konsolide finansal tablolardaki ilgili kalemlerin toplamına oranlarının açık şekilde belirtilmesi şarttır. Muhasebe politikalarına ilişkin açıklamalar MADDE 6 - (1) Ana ortaklık bankalarca hazırlanan finansal tablolara ilişkin açıklama ve dipnotların birinci kısmını muhasebe politikalarıyla ilgili açıklamalar oluşturur. (2) Muhasebe politikalarına ilişkin olarak aşağıdaki hususlarda açıklamalar yapılır: a) Finansal araçların kullanım stratejisi ve yabancı para cinsinden işlemlere ilişkin açıklamalar, b) Konsolide edilen ortaklıklara ilişkin bilgilerin sunumu, c) Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile türev ürünlere ilişkin açıklamalar, ç) Faiz gelir ve giderine ilişkin açıklamalar, d) Ücret ve komisyon gelir ve giderlerine ilişkin açıklamalar, e) Finansal varlıklara ilişkin açıklamalar, f) Finansal varlıklarda değer düşüklüğüne ilişkin açıklamalar, g) Finansal araçların netleştirilmesine ilişkin açıklamalar, ğ) Satış ve geri alış anlaşmaları ve menkul değerlerin ödünç verilmesi işlemlerine ilişkin açıklamalar, h) Satış amaçlı duran varlıklar ve durdurulan faaliyetlere ilişkin açıklamalar, ı) Şerefiye ve diğer maddi olmayan duran varlıklara ilişkin açıklamalar, i) Maddi duran varlıklara ilişkin açıklamalar, j) Kiralama işlemlerine ilişkin açıklamalar, k) Karşılıklar ve koşullu yükümlülüklere ilişkin açıklamalar, l) Çalışanların haklarına ilişkin yükümlülüklere ilişkin açıklamalar, m) Vergi uygulamalarına ilişkin açıklamalar, n) Borçlanmalara ilişkin ilave açıklamalar, o) İhraç edilen hisse senetlerine ilişkin açıklamalar, ö) Aval ve kabullere ilişkin açıklamalar, p) Devlet teşviklerine ilişkin açıklamalar, r) Raporlamanın bölümlemeye göre yapılmasına ilişkin açıklamalar, s) Diğer hususlar. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Mali Bünyeye İlişkin Bilgiler Sermaye yeterliliği standart oranı MADDE 7 - (1) Ana ortaklık bankanın konsolide ve konsolide olmayan sermaye yeterliliği standart oranı, bu oranın ilgili mevzuatta belirlenen orandan düşük olması halinde bunun nedenleri ve öngörülen çözüm stratejileri açıklanır. (2) Sermaye yeterliliği standart oranının tespitinde kullanılan risk ölçüm yöntemleri açıklanır. Sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin bilgiler: Bin YTL, % Risk Ağırlıkları Banka 0% 20% 50% Konsolide 100% 0% 20% 50% 100% Kredi Riskine Esas Tutar Bilanço Kalemleri (Net) Nakit Değerler Vadesi Gelmiş Menkul Değerler T. C. Merkez Bankası Yurtiçi, Yurtdışı Bankalar, Yurtdışı Merkez ve Şubeler Para Piyasalarından Alacaklar Ters Repo İşlemlerinden Alacaklar Zorunlu Karşılıklar Krediler http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2007/02/20070210-11.htm 12.02.2007 T.C. Resmî Gazete Page 3 of 36 Tasfiye Olunacak Alacaklar (Net) Kiralama İşlemlerinden Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Vadeye Kadar Elde Tutulan Yatırımlar Aktiflerimizin Vadeli Satışından Alacaklar Muhtelif Alacaklar Faiz ve Gelir Tahakkuk ve Reeskontları İştirak, Bağlı Ortak. ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (Net) Maddi Duran Varlıklar Diğer Aktifler Nazım Kalemler Gayrinakdi Krediler ve Taahhütler Türev Finansal Araçlar Risk Ağırlığı Verilmemiş Hesaplar Toplam Risk Ağırlıklı Varlıklar Sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin özet bilgi: Konsolide Banka Cari Dönem Önceki Dönem Cari Dönem Önceki Dönem Kredi Riskine Esas Tutar (KRET) Piyasa Riskine Esas Tutar (PRET) Operasyonel Riske Esas Tutar (ORET) Özkaynak Özkaynak/(KRET+PRET+ORET) *100 Özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem ANA SERMAYE Ödenmiş Sermaye Nominal Sermaye Sermaye Taahhütleri (-) Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı Hisse Senedi İhraç Primleri Hisse Senedi İptal Kârları Yasal Yedekler I. Tertip Kanuni Yedek Akçe (TTK 466/1) II. Tertip Kanuni Yedek Akçe (TTK 466/2) Özel Kanunlar Gereği Ayrılan Yedek Akçe Statü Yedekleri Olağanüstü Yedekler Genel Kurul Kararı Uyarınca Ayrılan Yedek Akçe Dağıtılmamış Kârlar Birikmiş Zararlar Yabancı Para Sermaye Kur Farkı Yasal Yedek, Statü Yedekleri ve Olağanüstü Yedeklerin Enflasyona Göre Düzeltme Farkı Kâr Net Dönem Kârı Geçmiş Yıllan Kârı Muhtemel Riskler İçin A. Serb. Karşılıkların Ana Sermayenin %25’ine Kadar Olan Kısmı http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2007/02/20070210-11.htm 12.02.2007 T.C. Resmî Gazete Page 4 of 36 Sermayeye Eklenecek İştirak ve Bağlı Ortaklık Hisseleri ile Gayrim. Satış Kazançları Birincil Sermaye Benzeri Borçların Ana Sermayenin %15’ine Kadar Olan Kısmı Zararın Yedek Akçelerle Karşılanamayan Kısmı (-) Net Dönem Zararı Geçmiş Yıllar Zararı Özel Maliyet Bedelleri (-) Peşin Ödenmiş Giderler (-) Maddi Olmayan Duran Varlıklar (-) Ana Sermayenin %10’unu Aşan Ertelenmiş Vergi Varlığı Tutarı (-) Kanunun 56 ncı maddesinin Üçüncü Fıkrasındaki Aşım Tutarı (-) Ana Sermaye Toplamı KATKI SERMAYE Genel Karşılıklar Menkuller Yeniden Değerleme Değer Artışı Tutarının %45’i Gayrimenkuller Yeniden Değerleme Değer Artışı Tutarının %45’i İştirakler, Bağlı Ortaklıklar Ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar Bedelsiz Hisseleri Birincil Sermaye Benzeri Borçların Ana Sermaye Hesaplamasında Dikkate Alınmayan Kısmı İkincil Sermaye Benzeri Borçlar Menkul Değerler Değer Artış Fonu Tutarının %45’i İştirakler ve Bağlı Ortaklıklardan Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan Sermaye Yedeklerinin, Kâr Yedeklerinin ve Geçmiş Yıllar K/Z’ının Enflasyona Göre Düzeltme Farkları (Yasal Yedek, Statü Yedekleri ve Olağanüstü Yedeklerin Enflasyona Göre Düzeltme Farkı hariç) Katkı Sermaye Toplamı ÜÇÜNCÜ KUŞAK SERMAYE SERMAYE SERMAYEDEN İNDİRİLEN DEĞERLER Sermayesinin Yüzde On ve Daha Fazlasına Sahip Olunan Bankalar ile Finansal Kuruluşlardan (Yurt İçi, Yurt Dışı) Konsolide Edilmeyenlerdeki Ortaklık Payları Sermayesinin Yüzde Onundan Azına Sahip Olunan Bankalar ile Finansal Kuruluşlardaki (Yurt İçi, Yurt Dışı) Bankanın Ana Sermaye ve Katkı Sermaye Toplamının Yüzde On ve Daha Fazlasını Aşan Tutardaki Ortaklık Payları Toplamı Bankalara, Finansal Kuruluşlara (Yurt İçi, Yurt Dışı) veya Nitelikli Pay Sahiplerine Kullandırılan İkincil Sermaye Benzeri Borç Niteliğini Haiz Krediler ile Bunlardan Satın Alınan Birincil veya İkincil Sermaye Benzeri Borç Niteliğini Haiz Borçlanma Araçları Kanunun 50 ve 51 inci Maddeleri Hükümlerine Aykırı Olarak Kullandırılan Krediler Bankaların, Gayrimenkullerinin Net Defter Değerleri Toplamının Özkaynaklarının Yüzde Ellisini Aşan Kısmı İle Alacaklarından Dolayı Edinmek Zorunda Kaldıkları Ve Kanunun 57 nci Maddesi Uyarınca Elden Çıkarılması Gereken Emtia Ve Gayrimenkullerden Edinim Tarihinden İtibaren Beş Yıl Geçmesine Rağmen Elden Çıkarılamayanların Net Defter Değerleri Diğer TOPLAM ÖZKAYNAK Konsolide özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem ANA SERMAYE Ödenmiş Sermaye Nominal Sermaye Sermaye Taahhütleri (-) Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı Hisse Senedi İhraç Primleri http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2007/02/20070210-11.htm 12.02.2007 T.C. Resmî Gazete Page 5 of 36 Hisse Senedi İptal Kârları Yasal Yedekler I. Tertip Kanuni Yedek Akçe (TTK 466/1) II. Tertip Kanuni Yedek Akçe (TTK 466/2) Özel Kanunlar Gereği Ayrılan Yedek Akçe Statü Yedekleri Olağanüstü Yedekler Genel Kurul Kararı Uyarınca Ayrılan Yedek Akçe Dağıtılmamış Kârlar Birikmiş Zararlar Yabancı Para Sermaye Kur Farkı Yasal Yedek, Statü Yedekleri ve Olağanüstü Yedeklerin Enflasyona Göre Düzeltme Farkı Kâr Net Dönem Kârı Geçmiş Yıllan Kârı Muhtemel Riskler İçin A. Serb. Karşılıkların Ana Sermayenin %25’ine Kadar Olan Kısmı Sermayeye Eklenecek İştirak ve Bağlı Ortaklık Hisseleri ile Gayrim. Satış Kazançları Birincil Sermaye Benzeri Borçların Ana Sermayenin %15’ine Kadar Olan Kısmı Zarar (-) (Yedek akçelerle karşılanamayan kısım) Net Dönem Zararı Geçmiş Yıllar Zararı Özel Maliyet Bedelleri (-) Peşin Ödenmiş Giderler (-) Maddi Olmayan Duran Varlıklar (-) Ana Sermayenin %10’unu Aşan Ertelenmiş Vergi Varlığı Tutarı (-) Kanunun 56 ncı maddesinin Üçüncü Fıkrasındaki Aşım Tutarı (-) Konsolidasyon Şerefiyesi (Net) (-) Ana Sermaye Toplamı KATKI SERMAYE Genel Karşılıklar Menkuller Yeniden Değerleme Değer Artışı Tutarının %45’i Gayrimenkuller Yeniden Değerleme Değer Artışı Tutarının %45’i İştirakler, Bağlı Ortaklıklar Ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar Bedelsiz Hisseleri Birincil Sermaye Benzeri Borçların Ana Sermaye Hesaplamasında Dikkate Alınmayan Kısmı İkincil Sermaye Benzeri Borçlar Menkul Değerler Değer Artış Fonu Tutarının %45’i İştirakler ve Bağlı Ortaklıklardan Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan Sermaye Yedeklerinin, Kâr Yedeklerinin ve Geçmiş Yıllar K/Z’ının Enflasyona Göre Düzeltme Farkları (Yasal Yedek, Statü Yedekleri ve Olağanüstü Yedeklerin Enflasyona Göre Düzeltme Farkı hariç) Katkı Sermaye Toplamı ÜÇÜNCÜ KUŞAK SERMAYE SERMAYE SERMAYEDEN İNDİRİLEN DEĞERLER Konsolidasyon Dışı Bırakılmış Bankalar ve Finansal Kuruluşlardaki Ortaklık Payları Bankalara, Finansal Kuruluşlara (Yurt İçi, Yurt Dışı) Veya Nitelikli Pay Sahiplerine Kullandırılan İkincil Sermaye Benzeri Borç Niteliğini Haiz Krediler İle Bunlardan Satın Alınan Birincil Veya İkincil Sermaye Benzeri Borç Niteliğini Haiz Borçlanma Araçları Özsermaye Yöntemi Uygulanmış Ancak Aktif ve Pasifleri Konsolide Edilmemiş Bankalar ve Finansal Kuruluşlara İlişkin Ortaklık Payları Kanunun 50 ve 51 inci Maddeleri Hükümlerine Aykırı Olarak Kullandırılan Krediler http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2007/02/20070210-11.htm 12.02.2007 T.C. Resmî Gazete Page 6 of 36 Bankaların, Gayrimenkullerinin Net Defter Değerleri Toplamının Özkaynaklarının Yüzde Ellisini Aşan Kısmı İle Alacaklarından Dolayı Edinmek Zorunda Kaldıkları Ve Kanunun 57 nci Maddesi Uyarınca Elden Çıkarılması Gereken Emtia Ve Gayrimenkullerden Edinim Tarihinden İtibaren Beş Yıl Geçmesine Rağmen Elden Çıkarılamayanların Net Defter Değerleri Diğer TOPLAM ÖZKAYNAK Kredi riski MADDE 8 - (1) a) Kredi riski bakımından, borçlu veya borçlular grubu veya coğrafi bölgeler ile sektörlerin bir risk sınırlamasına tabi tutulup tutulmadığı, risk limitlerinin dayandıkları bölümleme yapısı ve hangi aralıklarla belirlenmekte olduğu, b) Günlük olarak yapılan işlemlerle ilgili olarak risk limitleri ve dağılımlarının belirlenip belirlenmediği, bilanço dışı risklere ilişkin risk yoğunlaşmasının günlük olarak müşteri ve bankaların hazine bölümü yetkilileri bazında izlenip izlenmediği, c) Kredi ve diğer alacakların borçlularının kredi değerliliklerinin düzenli aralıklarla ilgili mevzuata uygun şekilde izlenip izlenmediği, açılan krediler için alınan hesap durumu belgelerinin ilgili mevzuatta öngörüldüğü şekilde denetlenmiş olup olmadığı, denetlenmemiş ise nedenleri, kredi limitlerinin değiştirilip değiştirilmediği, kredilerin ve diğer alacakların teminatlarının bulunup bulunmadığı açıklanır. (2) Ana ortaklık bankanın vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesi ve benzeri diğer sözleşmeler cinsinden tutulan pozisyonları üzerinde kontrol limitlerinin bulunup bulunmadığı, bu tür araçlar için üstlenilen kredi riskinin piyasa hareketlerinden kaynaklanan potansiyel riskler ile beraber yönetilip yönetilmediği açıklanır. (3) Ana ortaklık bankanın, önemli ölçüde kredi riskine maruz kaldığında vadeli işlem, opsiyon ve benzer nitelikli sözleşmeleri, hakların kullanılması, edimlerin yerine getirilmesi veya satılması yoluyla kısa zamanda sona erdirerek toplam riski azaltma yoluna gidip gitmediği açıklanır. (4) a) Tazmin edilen gayrinakdi kredilerin, vadesi geldiği halde ödenmeyen krediler gibi aynı risk ağırlığına tabi tutulup tutulmadığı, b) Kredilerden yenilenen ve yeniden itfa planına bağlananların ilgili mevzuatla belirlenen izlenme yöntemi dışında, bankalarca risk yönetim sistemleri çerçevesinde yeni bir derecelendirme grubuna veya ağırlığına dahil edilip edilmediği, bu yöntemler ile ilgili yeni önlemlerin alınıp alınmadığı, bankalarca risk yönetim sistemleri çerçevesinde uzun vadeli taahhütlerin kısa vadeli taahhütlere oranla daha fazla kredi riskine maruz kaldığı kabul edilerek risk ayrıştırmasına gidilip gidilmediği açıklanır. (5) a) Bankaların yurtdışında yürütmekte oldukları bankacılık faaliyetleri ve kredilendirme işlemlerinin az sayıda ülke ya da mali kurum ile yürütülmesi durumunda bunun ilgili ülkenin ekonomik koşulları dikkate alındığında önemli bir risk doğurup doğurmadığına ilişkin değerlendirme, b) Uluslararası bankacılık piyasasında aktif bir katılımcı olarak diğer finansal kurumların finansal faaliyetleri ile birlikte değerlendirildiğinde önemli ölçüde kredi riski yoğunluğuna sahip olunup olunmadığı açıklanır. (6) a) Ana ortaklık bankanın ilk büyük 100 nakdi kredi müşterisinden olan alacağının toplam nakdi krediler portföyü içindeki payı, b) Ana ortaklık bankanın ilk büyük 100 gayrinakdi kredi müşterisinden olan alacağının toplam gayrinakdi krediler portföyü içindeki payı, c) Ana ortaklık bankanın ilk büyük 100 kredi müşterisinden olan nakdi ve gayrinakdi alacak tutarının toplam bilanço içinde ve nazım hesaplarda izlenen varlıklar içindeki payı açıklanır. 7) Ana ortaklık bankaca üstlenilen kredi riski için ayrılan genel karşılık tutarı açıklanır. Coğrafi bölgeler itibarıyla bilgiler: Varlıklar Yükümlülükler Gayrinakdi Krediler Sabit Sermaye Yatırımları Net Kâr Cari Dönem Yurtiçi Avrupa Birliği Ülkeleri OECD Ülkeleri * Kıyı Bankacılığı Bölgeleri ABD, Kanada Diğer Ülkeler İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar Dağıtılmamış Varlıklar/Yükümlülükler** Toplam http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2007/02/20070210-11.htm 12.02.2007 T.C. Resmî Gazete Page 7 of 36 Önceki Dönem Yurtiçi Avrupa Birliği Ülkeleri OECD Ülkeleri * Kıyı Bankacılığı Bölgeleri ABD, Kanada Diğer Ülkeler İştirak,, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar Dağıtılmamış Varlıklar/Yükümlülükler** Toplam * AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri **Tutarlı bir esasa göre bölümlere dağıtılamayan varlık ve yükümlülükler Sektörlere göre nakdi kredi dağılımı: Cari Dönem TP (%) Önceki Dönem YP (%) TP (%) YP (%) Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler Toptan ve Perakende Ticaret Otel ve Lokanta Hizmetleri Ulaştırma Ve Haberleşme Mali Kuruluşlar Gayrimenkul ve Kira. Hizm. Serbest Meslek Hizmetleri Eğitim Hizmetleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplam Piyasa riski MADDE 9 - (1) Ana ortaklık bankanın risk yönetimi politikaları çerçevesinde piyasa riskinden korunmak amacıyla önlem alıp almadığı, piyasa riskine maruz kalınması nedeniyle banka yönetim kurulunun risk yönetimine ilişkin olarak almış olduğu önlemler, piyasa riskinin ölçümünde kullanılan yöntemler ile piyasa riski ölçümlerinin hangi aralıkta yapılmakta olduğu açıklanır. a) Piyasa riskine ilişkin bilgiler Tutar (I) Genel Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (II) Spesifik Risk İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot III) Kur Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (IV) Emtia Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (V) Takas Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2007/02/20070210-11.htm 12.02.2007 T.C. Resmî Gazete Page 8 of 36 (VI) Opsiyonlardan Kaynaklanan Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (VII) Risk Ölçüm Modeli Kullanan Bankalarda Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü (VIII) Piyasa Riski İçin Hesaplanan Toplam Sermaye Yükümlülüğü (I+II+III+IV+V+VI) (IX) Piyasa Riskine Esas Tutar (12,5 x VIII) ya da (12,5 x VII) b) Dönem içerisinde ay sonları itibarıyla hesaplanan piyasa riskine ilişkin ortalama piyasa riski tablosu: Cari Dönem Ortalama En Yüksek Önceki Dönem En Düşük Ortalama En Yüksek En Düşük Faiz Oranı Riski Hisse Senedi Riski Kur Riski Emtia Riski Takas Riski Opsiyon Riski Toplam Riske Maruz Değer Operasyonel risk MADDE 10 - (1) Operasyonel riske ilişkin olarak ana ortaklık bankalarca aşağıdaki hususlar açıklanır. a) Operasyonel risk hesaplamasında kullanılan yöntem ile piyasa riski ölçümlerinin hangi aralıkta yapılmakta olduğu açıklanır. b) Standart metot kullanılması durumunda aşağıdaki tabloda yer alan bilgiler açıklanır. 2 ÖD Tutar 1 ÖD Tutar CD Tutar Toplam/3 Oran (%) Kurumsal Bankacılık 18 Alım Satım 18 Perakende Bankacılık 12 Perakende Aracılık 12 Ticari Bankacılık 15 Takas ve Ödemeler 18 Acenta Hizmetleri 15 Varlık Yönetimi 12 Toplam Operasyonel Riske Esas Tutar (Toplam*12,5) Kur riski MADDE 11 - (1) Kur riskine ilişkin olarak ana ortaklık bankalarca aşağıdaki hususlar açıklanır. a) Ana ortaklık bankanın kur riskine maruz kalıp kalmadığı, bu durumun etkilerinin tahmin edilip edilmediği, banka yönetim kurulunun günlük olarak izlenen pozisyonlar için limitler belirleyip belirlemediği, b) Önemli olması durumunda yabancı para cinsinden borçlanma araçlarının ve net yabancı para yatırımlarının riskten korunma amaçlı türev araçlar ile korunmasının boyutu, c) Yabancı para risk yönetim politikası, ç) Bankanın finansal tablo tarihi ile bu tarihten geriye doğru son beş iş günü kamuya duyurulan cari döviz alış kurları, d) Bankanın cari döviz alış kurunun finansal tablo tarihinden geriye doğru son otuz günlük basit aritmetik ortalama değeri. Ana ortaklık bankanın kur riskine ilişkin bilgiler: (bin YTL) EURO USD Yen Diğer YP Toplam Cari Dönem Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bnk. Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2007/02/20070210-11.htm 12.02.2007 T.C. Resmî Gazete Page 9 of 36 Alacaklar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Krediler İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırım Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar Diğer Varlıklar Toplam Varlıklar Yükümlülükler Bankalar Mevduatı* Döviz Tevdiat Hesabı** Para Piyasalarına Borçlar Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar İhraç Edilen Menkul Değerler Muhtelif Borçlar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Borçlar Diğer Yükümlülükler Toplam Yükümlülükler Net Bilanço Pozisyonu Net Nazım Hesap Pozisyonu Türev Finansal Araçlardan Alacak. Türev Finansal Araçlardan Borçlar Gayrinakdi Krediler Önceki Dönem Toplam Varlıklar Toplam Yükümlülükler Net Bilanço Pozisyonu Net Nazım Hesap Pozisyonu Türev Finansal Araçlardan Alacak Türev Finansal Araçlardan Borçlar Gayrinakdi Krediler * Katılım bankaları için Özel Cari Hesap ve Katılma Hesapları Aracılığı ile Bankalardan Toplanan Fonlar ** Katılım bankaları için Özel Cari Hesap ve Katılma Hesapları YP Faiz oranı riski MADDE 12 - (1) Faiz oranı riskine ilişkin olarak ana ortaklık mevduat bankaları ile kalkınma ve yatırım bankaları tarafından aşağıdaki hususlar açıklanır. a) Varlıkların, yükümlülüklerin ve nazım hesap kalemlerinin faize duyarlılığının ölçülüp ölçülmediği, b) Piyasa faiz oranlarındaki dalgalanmaların ana ortaklık bankanın finansal pozisyonları ve nakit akışları üzerindeki beklenen etkileri, faiz gelirlerine ilişkin beklentilerin ne yönde olduğu, banka yönetim kurulunun günlük faiz oranlarına ilişkin sınırlamalar getirip getirmediği, c) Ana ortaklık bankanın, cari yılda karşılaştığı faiz oranı riski dolayısıyla alınan önlemler ve bunun gelecek dönemde net gelir ve özkaynaklarda beklenen etkileri. Varlıkların, yükümlülüklerin ve nazım hesap kalemlerinin faize duyarlılığı (Yeniden fiyatlandırmaya kalan süreler http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2007/02/20070210-11.htm 12.02.2007 T.C. Resmî Gazete Page 10 of 36 itibarıyla) Cari Dönem Sonu 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-6 Ay 6-12 Ay 1 Yıl ve Üzeri Faizsiz Toplam Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bnk. Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulan Yatırım. Diğer Varlıklar Toplam Varlıklar Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Diğer Yükümlülükler Toplam Yükümlülükler Bilançodaki Uzun Pozisyon Bilançodaki Kısa Pozisyon Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon Toplam Pozisyon Parasal finansal araçlara uygulanan ortalama faiz oranları: % EURO USD Yen YTL Cari Dönem Sonu Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez B. Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulan Yatırımlar http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2007/02/20070210-11.htm 12.02.2007 T.C. Resmî Gazete Page 11 of 36 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar Varlıkların, yükümlülüklerin ve nazım hesap kalemlerinin faize duyarlılığı (Yeniden fiyatlandırmaya kalan süreler itibarıyla) 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-6 Ay 6-12 Ay 1 Yıl ve Üzeri Faizsiz Toplam Önceki Dönem Sonu Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bnk. Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulan Yatırım Diğer Varlıklar Toplam Varlıklar Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Diğer Yükümlülükler Toplam Yükümlülükler Bilançodaki Uzun Pozisyon Bilançodaki Kısa Pozisyon Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon Toplam Pozisyon Parasal finansal araçlara uygulanan ortalama faiz oranları: % EURO USD Yen YTL Önceki Dönem Sonu Varlıklar http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2007/02/20070210-11.htm 12.02.2007 T.C. Resmî Gazete Page 12 of 36 Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez B. Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulan Yatırımlar Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Likidite riski MADDE 13 - (1) Likidite riskine ilişkin olarak bankalarca aşağıdaki hususlar açıklanır. a) Bankaların mevcut likidite riskinin kaynağının ne olduğu ve gerekli tedbirlerin alınıp alınmadığı, banka yönetim kurulunun acil likidite ihtiyacının karşılanabilmesi ve vadesi gelmiş borçların ödenebilmesi için kullanılabilecek fon kaynaklarına sınırlama getirip getirmediği, b) Ödemelerin, varlık ve yükümlülükler ile faiz oranlarının uyumlu olup olmadığı, mevcut uyumsuzluğun kârlılık üzerindeki muhtemel etkisinin ölçülüp ölçülmediği, c) Bankanın kısa ve uzun vadeli likidite ihtiyacının karşılandığı iç ve dış kaynaklar, kullanılmayan önemli likidite kaynakları, ç) Bankanın nakit akışlarının miktar ve kaynaklarının değerlendirilmesi. Aktif ve pasif kalemlerin kalan vadelerine göre gösterimi: Vadesiz 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-6 Ay 6-12 Ay 1 Yıl ve Dağıtılamayan Üzeri * Toplam Cari Dönem Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve TCMB Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacak. Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan MD Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır MD Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Diğer Varlıklar Toplam Varlıklar Yükümlülükler http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2007/02/20070210-11.htm 12.02.2007 T.C. Resmî Gazete Page 13 of 36 Bankalar Mevduatı** Diğer Mevduat*** Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Para Piyasalarına Borç. İhraç Edilen MD Muhtelif Borçlar Diğer Yükümlülükler Toplam Yükümlülükler Likidite Açığı Önceki Dönem Toplam Aktifler Toplam Yükümlülükler Likidite Açığı * Bilançoyu oluşturan aktif hesaplardan sabit kıymetler, iştirak ve bağlı ortaklıklar, ayniyat mevcudu, peşin ödenmiş giderler ve takipteki alacaklar gibi bankacılık faaliyetinin sürdürülmesi için gereksinim duyulan, kısa zamanda nakde dönüşme şansı bulunmayan diğer aktif nitelikli hesaplar buraya kaydedilir. ** Katılım bankaları için Özel Cari Hesap ve Katılma Hesapları Aracılığı ile Bankalardan Toplanan Fonlar *** Katılım bankaları için Diğer Özel Cari Hesap ve Katılma Hesapları Finansal varlık ve borçların gerçeğe uygun değeri ile gösterilmesi MADDE 14 - (1) Aşağıdaki tablo, ana ortaklık bankanın finansal tablolarında gerçeğe uygun değeri ile gösterilmeyen finansal varlık ve borçların defter değeri ile gerçeğe uygun değerini gösterir. Defter Değeri Gerçeğe Uygun Değer Cari Dönem Önceki Dönem Cari Dönem Önceki Dönem Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Bankalar ve Diğer Mali Kuruluşlardan Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Verilen Krediler Finansal Borçlar Bankalar Mevduatı* Diğer Mevduat** Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar İhraç Edilen Menkul Değerler Muhtelif Borçlar bankaları için Özel Cari Hesap ve Katılma Hesapları Aracılığı ile Bankalardan Toplanan Fonlar ** Katılım bankaları için Özel Cari Hesap ve Katılma Hesapları YP (2) Banka yukarıdaki tabloda yer alan her bir hesap kaleminin gerçeğe uygun değerini nasıl tespit ettiğini açıklar. Başkaları nam ve hesabına yapılan işlemler, inanca dayalı işlemler MADDE 15 - (1) Ana ortaklık bankanın başkaları nam ve hesabına alım, satım, saklama, yönetim ve danışmanlık hizmetleri verip vermediği açıklanır. (2) İnanca dayalı işlem sözleşmeleri kapsamında diğer finansal kurumlarla yapılan işlemlerin, bu kapsamda doğrudan verilen finansal hizmetlerin bulunup bulunmadığı, bu tür hizmetlerin bankanın veya grubun mali durumunu önemli ölçüde etkilemesi olasılığının bulunup bulunmadığı açıklanır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Aktif Kalemlere İlişkin Açıklamalar Aktif kalemlere ilişkin olarak açıklanması gereken hususlar MADDE 16 - Ana ortaklık bankalarca, konsolide bilançonun aktif kalemlerine ilişkin yapılacak açıklamalara ilave olarak, Türkiye Muhasebe Standartları gereği yapılacak açıklamalar bu bölümde düzenlenir. http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2007/02/20070210-11.htm 12.02.2007 T.C. Resmî Gazete Page 14 of 36 (1) a) Nakit değerler ve TCMB’ye ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP Önceki Dönem YP TP YP TP YP Kasa/Efektif TCMB Diğer Toplam b) T.C. Merkez Bankası hesabına ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP Önceki Dönem YP Vadesiz Serbest Hesap Vadeli Serbest Hesap Vadeli Serbest Olmayan Hesap Toplam (2) a) Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklardan repo işlemlerine konu olanlar ve teminata verilen/bloke edilenlere ilişkin bilgiler karşılaştırmalı olarak net değerleriyle açıklanır. b) Alım satım amaçlı türev finansal varlıklara ilişkin pozitif farklar tablosu: Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Cari Dönem TP Önceki Dönem YP TP YP TP YP Vadeli İşlemler Swap İşlemleri Futures İşlemleri Opsiyonlar Diğer Toplam (3) a) Bankalar ve diğer mali kuruluşlara ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP Önceki Dönem YP Bankalar Yurtiçi Yurtdışı Yurtdışı Merkez ve Şubeler Diğer Mali Kuruluşlar Toplam b) Yurtdışı bankalar hesabına ilişkin bilgiler: Serbest Tutar Cari Dönem Serbest Olmayan Tutar Önceki Dönem Cari Dönem Önceki Dönem AB Ülkeleri ABD, Kanada OECD Ülkeleri* Kıyı Bankacılığı Bölgeleri Diğer Toplam * AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri (4) a) Satılmaya hazır finansal varlıklardan repo işlemlerine konu olanlar ve teminata verilen /bloke edilenlere ilişkin bilgiler karşılaştırmalı olarak net değerleriyle açıklanır. b) Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem Borçlanma Senetleri http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2007/02/20070210-11.htm 12.02.2007 Borsada İşlem Gören Borsada İşlem Görmeyen Hisse Senetleri Borsada İşlem Gören Borsada İşlem Görmeyen Değer Azalma Karşılığı (-) Toplam (5) Kredilere ilişkin açıklamalar: a) Bankanın ortaklarına ve mensuplarına verilen her çeşit kredi veya avansın bakiyesine ilişkin bilgiler: Cari Dönem Nakdi Gayrinakdi Önceki Dönem Nakdi Gayrinakdi Banka Ortaklarına Verilen Doğrudan Krediler Tüzel Kişi Ortaklara Verilen Krediler Gerçek Kişi Ortaklara Verilen Krediler Banka Ortaklarına Verilen Dolaylı Krediler Banka Mensuplarına Verilen Krediler Toplam b) Birinci ve ikinci grup krediler, diğer alacaklar ile yeniden yapılandırılan ya da yeni bir itfa planına bağlanan krediler ve diğer alacaklara ilişkin bilgiler: 1) Mevduat ile kalkınma ve yatırım bankaları için: 2) Katılım bankaları için:
