HAFTALIK RAPOR 06 Mart 2017 Enflasyon Şubat ayında Çift Haneye Yükseldi Şubat ayında aylık bazda %0.81 artan tüketici fiyatları yıllık bazda beş yıl içinde ilk defa çift haneye yükseldi. Üretici fiyatları ise yıllık bazda son dokuz yılın en yüksek seviyesine çıktı. Şubat ayında kurlarda geri çekilme yaşanmış olmasına karşın, kur enflasyon üzerinde yine etkili oldu. Gıda fiyatlarındaki artış ise Şubat ayında sınırlı kaldı. Aşağıda Şubat ayı fiyat gelişmelerini inceleyeceğiz. Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) Şubat ayında piyasa beklentilerinin üzerinde aylık bazda 14 %0.81 arttı (VakıfBank Ekonomik Araştırmalar 12 10.13 Beklentisi: %0.30, Piyasa Beklentisi: %0.47). 10 Yıllık bazda ise TÜFE Ocak ayındaki %9.22’den, 8 Şubat ayında %10.13’e yükseldi. Böylece 6 enflasyon Nisan 2012’den sonra ilk defa çift 4 haneli rakamlara yükselmiş oldu. Şubat ayında 2 enflasyonun beklentimizin üzerinde gerçekleşmesinde giyim ve ayakkabı Kaynak: TÜİK grubundaki düşüşün beklentimizin altında kalması ve ulaştırma grubu fiyatlarının beklentimizin üzerinde artış göstermesi etkili oldu. Şub.17 Şub.16 Ağu.16 Şub.15 Ağu.15 Şub.14 Ağu.14 Ağu.13 Şub.13 Ağu.12 Şub.12 Şub.11 Ağu.11 Şub.10 Ağu.10 Şub.09 Ağu.09 Ağu.08 TÜFE (yıllık, %) TÜFE Harcama Gruplarının Katkısı (puan) Haberleşme Eğlence ve Kültür Sağlık Ev Eşyası Giyim ve Ayakkabı Lokanta ve Oteller Konut Alkollü İçecekler ve Tütün Gıda ve Alkolsüz İçecekler Ulaştırma Kaynak: TÜİK Giyim ve Ayakkabı Grubu Aylık Fiyat Değişimi (%) Şubat Ayı Gerçekleşmeleri Yıllık Aylık 2003-2016 Şubat Ayları Ortalaması 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 -1.7 -3.4 -3.7 -4.1 -6.5 -6.9 -0.5 0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 -6.9 -5.6 -5.1 -5.6 -5.2 -5.2 -6.4 -6.6 -6.2 -8.2 Kaynak: TÜİK Şubat ayında aylık bazda en yüksek artış ulaştırma grubunda yaşandı. Akaryakıt fiyatlarındaki düşüşe rağmen 2016 yılı Aralık ayında yapılan ÖTV zamlarının otomobil firmalarınca fiyatlara yansıtılmasının 2017 yılına ertelenmesi sonucu ulaştırma grubu bir önceki aya göre %2.82 arttı ve enflasyonu 0.46 puan artış yönlü etkiledi. İlaç ücretlerine yapılan zamlar sonucu Şubat ayında en yüksek aylık artışı gösteren ikinci grup sağlık grubu oldu. Sağlık grubunda fiyatlar bir önceki aya göre %2.17 arttı. Şubat ayında giyim ve ayakkabı grubunda sürpriz bir gelişme yaşandı. Giyim ve ayakkabı grubunda sezon indirimleri nedeniyle Şubat aylarında düşüş yaşanıyor. Ancak bu yıl söz konusu grup fiyatlarındaki düşüş geçmiş yıllar ortalamasının (-%5.6) oldukça altında kaldı. Geçmiş aylarda kurdaki yükselişe rağmen sezon indirimlerinin öne çekilmesi sonucu giyim ve ayakkabı grubu fiyatlarındaki düşüş hızlı olmuştu. Ancak Şubat ayında indirimlerin sınırlı kaldığını ve bir önceki aya göre %3.35 düşen grup fiyatlarının, enflasyonu 0.24 puan düşüş yönlü etkilediğini görüyoruz. Beyaz eşya ve mobilyada %10 KDV indirimi yapılması sonucu ev eşyası grubunda beklendiği gibi düşüş yaşandı. Ev eşyası grubu fiyatları aylık bazda %0.67 düştü. Konut grubunda ise geçmiş yıllar ortalamasının (%0.39) üzerinde bir artış yaşandı. Bir önceki aya göre %1.2 artan konut grubu fiyatları enflasyonu 0.17 puan artış yönlü etkiledi. Enflasyon içinde en yüksek ağırlığa sahip olan gıda ve alkolsüz içecekler grubunda ise Şubat ayında artış sınırlı oldu. Ocak ayında %6.37 ile sert bir artış gösteren gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları Şubat ayında bir önceki aya göre %0.84 artarak enflasyonu 0.18 puan artış yönlü etkiledi. ABD Ham Petrol Fiyatı (y-y, %) Çekirdek TÜFE (y-y, %) UBS Emtia Fiyat Endeksi (y-y, %) USD/TL (y-y, %) (Sağ Eksen) Yİ-ÜFE (y-y, %) (Sağ Eksen) 0 -20 -100 -5 Şub.17 Haz.16 Eki.15 Şub.15 Eki.13 Haz.14 Şub.13 Eki.11 Haz.12 Şub.11 Eki.09 Haz.10 Şub.09 Kaynak: Reuters, TÜİK Şub.17 -50 Eki.15 -10 Haz.16 5 Haz.14 0 0 Şub.15 10 Eki.13 50 10 Şub.13 15 Eki.11 100 20 Haz.12 30 Şub.11 20 Eki.09 150 Haz.10 40 Şub.09 10 9 8 7 6 5 4 3 2 Kaynak: TÜİK, Bloomberg Gıda ve enerji gibi kontrol edilemeyen kalemleri içermeyen çekirdek enflasyon (Eski I endeksi) Şubat ayında aylık bazda %0.7 arttı. Yıllık bazda ise çekirdek enflasyon Ocak ayındaki %7.48’den Şubat ayında %8.56’ya yükseldi. Şubat ayında Yurt İçi Üretici Fiyatları Endeksi (Yİ-ÜFE) bir önceki aya göre %1.26 arttı ve yıllık bazda Ocak ayındaki %13.69’dan %15.36’ya yükseldi. Yİ-ÜFE yıllık bazda son beş aydır üst üste artış göstermesinin yanı sıra Temmuz 2008’den bu yana ki en yüksek seviyeye çıktı. Şubat ayında küresel piyasalardaki iyimserlik sonucu kurlarda sakinleşme yaşanmış olsa da geçmiş aylarda kurlarda yaşanan sert yükselişlerin gecikmeli etkileri çekirdek enflasyon ve Yİ-ÜFE üzerinde görülmeye devam etti. Ayrıca emtia fiyatlarında yaşanan yükseliş de Yİ-ÜFE’deki yükselişte etkili oldu. Yİ-ÜFE ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde Şubat ayında en yüksek aylık artışın ithalatın yoğun olduğu ara mallarında, sektörler bazında ise en yüksek artışın ham petrol ve doğalgazda yaşanmış olması kur ve emtia fiyatlarının etkisini gösteriyor. Sonuç olarak Şubat ayında enflasyon ulaştırma grubu fiyatlarındaki artış ile giyim ve ayakkabı grubu fiyatlarındaki düşüşün beklentilerin altında kalması sonucu aylık bazda beklentilerin üzerinde %0.81 arttı ve yıllık bazda %10.13 ile Nisan 2012’den bu yana ilk defa çift haneli seviyelere yükseldi. Çekirdek enflasyon ve Yİ-ÜFE’de de Şubat ayında yıllık bazdaki yükseliş devam etti. Yİ-ÜFE yıllık bazda %15.36 ile yaklaşık dokuz yılın en yüksek seviyesine çıktı. Şubat ayında kurda yaşanan sakinleşmeye karşın enflasyon üzerindeki yukarı yönlü baskının devam ettiğini ve enflasyonun yılbaşında beklenenden daha erken çift haneli seviyelere yükseldiğini görüyoruz. Yılbaşında enflasyonun Mart ayında çift haneli seviyelere çıkacağı ve bir süre çift hanede kalacağı düşünülüyordu. Fed’in faiz artırımına ilişkin fiyatlamaların değişmesi sonucu gelişmekte olan ülke piyasaları üzerindeki baskı arttı. Fed’in faiz artırımına ilişkin beklentilerin ilk defa bu kadar yükselmiş olması kurlardaki volatilitenin bir süre daha devam edebileceğine işaret ediyor. Hem kurdaki volatilite hem de Yİ-ÜFE’nin tarihi yüksek seviyelerine çıkmış olması tüketici enflasyonunda bir süre daha yukarı yönlü baskının devam edeceğine ve enflasyonun bir süre daha çift haneli seviyelerde kalacağına işaret ediyor. Bu açıdan Fed’in 14-15 Mart’ta yapacağı toplantı oldukça önemli. Enflasyonun geldiği seviyeler ve Fed’in 15 Mart’ta açıklayacağı karar sonrası TCMB’nin 16 Mart’taki Para Politikası Kurulu toplantısında nasıl bir tavır takınacağı piyasalar tarafından yakından takip edilecek. 2 Dış ticaret açığı Ocak ayında 4.3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Ocak ayında ihracat ve ithalatta geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre belirgin artış yaşandı. Yıllıklandırılmış dış ticaret açığı ise, düşük seyreden petrol fiyatlarının katkısının hissedilmeye devam edilmesi ve enerji maliyetleri üzerindeki düşürücü etkisinin sürmesiyle yıllık bazda daralmaya devam etti. Haftalık raporumuzun bu bölümünde Ocak ayı dış ticaret gelişmelerini inceleyeceğiz. Dış Ticaret Açığı Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı (sağ eksen) (yıllık, milyar $) 60 110 50 90 40 Oca.17 Oca.16 Tem.16 Tem.15 Oca.15 Oca.14 Tem.14 Oca.13 Tem.13 Tem.12 Oca.12 Oca.11 Tem.11 Oca.10 Tem.10 Tem.09 Oca.09 Oca.08 10 Tem.08 20 30 Oca.07 30 50 Tem.07 70 Kaynak: TÜİK Ocak ayında dış ticaret açığı 2016 yılının aynı dönemine göre %10.3 artışla 4.3 milyar dolar olarak açıklandı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış rakamlara göre dış ticaret açığı ise 2016 yılının aynı dönemine göre yıllık bazda %7.8 azalışla 4.5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. 2016 yılının Ocak ayında 63 milyar dolar olan 12 aylık kümülatif dış ticaret açığı 2017 yılının aynı döneminde %10.3 azalışla 56.5 milyar dolar seviyesine geriledi. Petrol fiyatlarının baz etkisinin katkısının hissedilmeye devam edilmesi sayesinde enerji maliyetleri üzerindeki düşürücü etkisinin azalarak da olsa devam ettiğini görüyoruz. 12 aylık kümülatif dış ticaret açığı toparlanmaya devam ederken yıllık enerji ve altın hariç dış ticaret açığı da yıllık bazda %1 daralarak 33.7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Enerji ticareti verileri incelendiğinde, yıllık dış ticaret açığı petrol fiyatlarının baz etkisiyle düşüşe rağmen Ocak ayında enerji ithalatının yıllık bazda %42 artarak 2011 yılı Eylül ayndan bu yana görülen en sert artışı kaydettiği görülüyor. Bu durumda, petrol fiyatlarında yaşanan artışın yansımasının hissedilmesi öncelikle etkili oldu. Bunun yanı sıra kış mevsiminin 2017 yılı Ocak ayında önceki yıllara kıyasla daha sert yaşanması enerji tüketiminin artmasında belirleyici oldu. Söz konusu etkenler enerji dış ticaretinin Ocak ayında aylık bazda Ağustos 2014’ten sonra ilk defa artmasına sebep oldu. Ancak yıllık enerji dış ticaret açığı ivme kaybetse de petrol fiyatlarının baz etkisinin katkısının hissedilmeye devam edilmesi sayesinde daralmaya devam etti. Dış ticaret istatistiklerinin ayrıntılarına bakıldığında ise, Ocak ayında ihracatın bir önceki yılın aynı ayına göre %18.1 artarak 11.3 milyar dolar olduğu görülüyor. İthalatın ise Ocak ayında %15.6 artarak 18.4 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği görülüyor. Ekonomik aktiviteye ilişkin öncül niteliğinde olan ithalatın alt kalemlerindeki gelişime bakıldığında, Ocak ayında sermaye malları ithalatının yıllık bazda %3, ara malı ithalatı %22 ve tüketim malı ithalatının %18 artış kaydettiği görülüyor. Sermaye ve tüketim malları ithalatı geçtiğimiz ayki gerilemenin ardından artarken ara malları ithalatı yükselişini üst üste üçüncü aya taşıdı. Üç kalemde de yaşanan artış önümüzdeki dönemde ekonomik aktivitenin yılın ilk çeyreğinde bir miktar güçlenebileceğine işaret ediyor. Aralık ayında en çok ihracat yapılan ülke Almanya olurken en çok ithalat yapılan ülke ise Çin oldu. 2016 yılı Ocak ayında %71 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı ise 2017 yılının aynı döneminde %72.4’e yükseldi. Sonuç olarak, 2016 yılı Ocak ayında 3.9 milyar dolar olan dış ticaret açığı 2017 yılı Ocak ayında 4.3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. 12 aylık kümülatif rakamlarla bakıldığında ise dış ticaret açığının Ocak ayında yıllık bazda %10.3 gerilediği görülüyor. İhracatta ve ithalatta yaşanan belirgin artışın yanı sıra dış ticaret hacminde 2012 yılı 3 Kasım ayından sonraki en yüksek artışın yaşandığı dikkat çekiyor. Petrol fiyatlarındaki yukarı yönlü seyri göz önünde bulundurarak önümüzdeki dönemde petrol fiyatlarındaki baz etkisinin enerji maliyetlerine katkısının giderek azalmasını bekliyoruz. Bu bağlamda, enerji ticaretinin dış ticaret açığına yaptığı olumlu katkının daha da azalması söz konusu olabilir. Ancak kış mevsiminden çıkılıyor olması sebebiyle enerji maliyeti üzerindeki yukarı yönlü baskının bir miktar sınırlanacağını düşünüyoruz. Kurlardaki stabilleşmenin önümüzdeki dönem dış ticaret açığına olumlu etkide bulunma ihtimali bulunsa da, ABD ve Avrupa ekonomilerinden kaynaklı belirsizlikler nedeniyle döviz piyasalarında volatilitenin artması halinde, artmaya başlayan dış ticaret açığı ekonomik aktivitenin yavaşlamaya başlamasıyla tekrar daralabilir. Bu risk göz ardı edildiğinde, ekonomik aktiviteye ilişkin öncül niteliğinde olan ithalatın alt kalemlerindeki artışın yılın ilk çeyreğinde iç talepte artış yaşanabileceği sinyali verdiği görülüyor. 2016 yılının son çeyreğinde zayıf performans sergileyen ekonomik aktivitenin, 2017 yılının ilk çeyreğinde hızlanması yıllık dış ticaret açığındaki artışın sürmesine neden olabilir. Bu beklentilerimiz doğrultusunda, 2016 yılını 56.1 milyar dolar seviyesinde tamamlayan dış ticaret açığının 2017 yılında 60.7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesini bekliyoruz. 4 Haftalık Veri Takvimi (06 Mart – 10 Mart 2017) Tarih 06.03.2017 07.03.2017 08.03.2017 Ülke Açıklanacak Veri Reel Efektif Döviz Kuru (Şubat) 88.17 88.83 (Açıklandı.) ABD Fabrika Siparişleri (Ocak,a-a) %1.3 %1.0 Dayanıklı Mal Siparişleri (Ocak) %1.8 %1.0 -44.3 Milyar Dolar -48.5 Milyar Dolar ABD Dış Ticaret Dengesi (Ocak) Euro Bölgesi GSYH (4. çeyrek, Mevs. Arınd., y-y) %1.7 %1.7 Almanya Fabrika Siparişleri (Ocak,a-a) %5.2 -%2.5 Fransa Bütçe Dengesi (Ocak) -69.0 Milyar Euro -- İtalya ÜFE (Ocak,y-y) %0.9 -- Türkiye Sanayi Üretimi (Ocak, a-a) -%0.2 -- ABD ADP Özel İstihdam (Şubat) 246 Bin Kişi 185 Bin Kişi Almanya Sanayi Üretimi (Ocak,Mevs. Arınd., y-y) -%0.7 -%0.6 Fransa Dış Ticaret Dengesi (Ocak) -3421 Milyon Euro -3800 Milyon Euro -1.1 Milyar Euro -- %0.4 %0.2 1112.2 Milyar Yen 270.0 Milyar Yen 806.8 Milyar Yen -800.2 Milyar Yen 104.8 105.4 223 Bin Kişi 238 Bin Kişi -- -- 227 Bin Kişi 190 Bin Kişi %4.8 %4.7 Dış Ticaret Dengesi (Ocak) 18.7 Milyar Euro 18.0 Milyar Euro Cari İşlemler Dengesi (Ocak) 24.0 Milyar Euro 15.5 Milyar Euro %1.3 %0.4 %11.6 %11.7 -3304 Milyon £ -3100 Milyon £ GSYH (Şubat, öncül) %0.7 %0.6 Sanayi Üretimi (Ocak, y-y) %4.3 %3.2 Japonya GSYH (4. çeyrek, ç-ç) Cari İşlemler Dengesi (Ocak) Dış Ticaret Dengesi (Ocak) Öncül Göstergeler Endeksi (Ocak, öncül) 10.03.2017 Beklenti Türkiye Cari İşlemler Dengesi (Ocak) 09.03.2017 Önceki ABD Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları Euro Bölgesi Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı ABD Tarımdışı İstihdam (Şubat) İşsizlik Oranı (Şubat) Almanya Fransa Sanayi Üretimi (Ocak) İtalya İşsizlik Oranı (4. çeyrek, ç-ç) İngiltere Dış Ticaret Dengesi (Ocak) 5 TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Reel GSYH (y-y, %) Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 30 15.0 25 10.0 20 5.0 15 0.0 10 -5.0 5 0 -10.0 -5 -10 -20.0 -15 2006Ç1 2006Ç3 2007Ç1 2007Ç3 2008Ç1 2008Ç3 2009Ç1 2009Ç3 2010Ç1 2010Ç3 2011Ç1 2011Ç3 2012Ç1 2012Ç3 2013Ç1 2013Ç3 2014Ç1 2014Ç3 2015Ç1 2015Ç3 2016Ç1 2016Ç3 2011-III 2011-IV 2012-I 2012-II 2012-III 2012-IV 2013-I 2013-II 2013-III 2013-IV 2014-I 2014-II 2014-III 2014-IV 2015-I 2015-II 2015-III 2015-IV 2016-I 2016-II 2016-III -15.0 Tarım Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK Sanayi Hizmetler Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) 35 30 25 20 15 10 5 0 -5 -10 İnşaat Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) 25 20 15 10 5 0 -5 -10 Ara.16 Eyl.16 Haz.16 Mar.16 Ara.15 Eyl.15 Haz.15 Mar.15 Ara.14 Eyl.14 İthalat -10 Haz.14 İhracat -5 Mar.14 Yatırım 0 Ara.13 Devlet 5 Eyl.13 Tüketim 10 Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK Sanayi Ciro Endeksi Toplam Otomobil Üretimi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) 100000 Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100) 270 80000 220 60000 170 40000 20000 120 Kaynak: OSD, VakıfBank 70 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 Mar.14 Haz.14 Eyl.14 Ara.14 Mar.15 Haz.15 Eyl.15 Ara.15 Mar.16 Haz.16 Eyl.16 Ara.16 Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15 Tem.15 Oca.16 Tem.16 Oca.17 0 Kaynak:TÜİK 6 Kapasite Kullanım Oranı Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı (%) Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 85 2700000 2500000 2300000 2100000 1900000 1700000 1500000 1300000 1100000 900000 700000 80 75 70 65 60 PMI Endeksi PMI Imalat Endeksi 60 55 49.70 50 45 40 35 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Ağu.15 Şub.16 Ağu.16 Şub.17 30 Kaynak:Reuters 7 Şub.17 Ara.15 Kaynak:TCMB Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Tem.16 May.15 Eki.14 Mar.14 Ağu.13 Haz.12 Oca.13 Nis.11 Kas.11 Eyl.10 Şub.10 Tem.09 Ara.08 55 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE TÜFE (y-y, %) ÜFE (y-y, %) Çekirdek Enflasyon (y-y, %) 14 12 10 8 6 4 2 0 25.0 20.0 15.0 10.0 5.0 0.0 Şub.04 Ağu.04 Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Ağu.15 Şub.16 Ağu.16 Şub.17 Şub.05 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Ağu.15 Şub.16 Ağu.16 Şub.17 -5.0 Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) Gıda 20 250 2500 2000 200 Enerji TÜFE 15 10 1500 -5 Şub.17 Kaynak: TCMB Reel Efektif Döviz Kuru Enflasyon Beklentileri 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) Kaynak: TCMB 8 Şub.17 Ağu.16 Şub.16 Kaynak: TCMB Ağu.15 5.5 88.83 Şub.15 6 Ağu.14 6.5 Şub.14 7 Ağu.13 7.5 Şub.12 8 Ağu.11 8.5 TÜFE Bazlı (2003=100) 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 85 Şub.11 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) Şub.13 Kaynak:Bloomberg Ağu.12 Haz.16 Eki.15 Şub.15 Haz.14 Eki.13 Şub.13 Haz.12 Eki.11 Şub.11 0 Haz.10 100 0 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Ağu.15 Şub.16 Ağu.16 Şub.17 500 5 Şub.09 Ağu.09 1000 150 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşgücüne Katılma Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) 14.0 İstihdam Oranı (%) 53 13.0 51 12.0 49 11.0 47 10.0 9.0 45 8.0 43 7.0 41 Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 7,000 6,000 5,000 4,000 3,000 2,000 1,000 0 Kaynak: TOBB 9 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi İhracat (milyon dolar) Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) 25000 0 20000 -2000 15000 -4000 -6000 10000 -8000 5000 -10000 Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6000 -4000 -14000 -24000 -34000 -44000 -54000 -64000 -74000 -84000 3000 1000 -1000 -3000 -5000 -7000 -9000 -11000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 -10000 -20000 -30000 Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 105.0 140 95.0 120 85.0 100 75.0 80 65.0 60 55.0 40 Kaynak: TCMB 10 Oca.17 Oca.16 Oca.15 Oca.14 Oca.13 Oca.12 Oca.11 Oca.10 Oca.09 Oca.08 Oca.07 Oca.06 Oca.17 Oca.16 Oca.15 Oca.14 Oca.13 Oca.12 Oca.11 Oca.10 Oca.09 Oca.08 Oca.07 Oca.06 Oca.05 Oca.05 -12000 0 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) 10000 57 0 47 -10000 37 -20000 Oca.17 Kaynak:TCMB Kaynak: TCMB Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)* 35.0 29.5 30.0 450 310 400 260 350 210 300 160 250 110 5.0 200 60 0.0 25.0 20.0 15.0 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2003 10.0 2005 360 2004 500 İç ve Dış Borç Stoku Kaynak: Hazine Müsteşarlığı,TÜİK *Yeni GSYH rakamlarına göre hesaplanmıştır. 11 2015 Tem.16 Oca.16 Oca.15 Tem.15 Oca.14 Tem.14 Tem.13 Oca.13 Oca.12 -3 Tem.12 7 -60000 Oca.11 17 -50000 Tem.11 -40000 Tem.10 27 Oca.10 -30000 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz Borç Alma Faiz Oranı (%) Reel Faiz Borç Verme Faiz Oranı (%) 20 20 15 15 10 10 5 5 0 0 -5 Ağu.05 Şub.06 Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Ağu.15 Şub.16 Ağu.16 Şub.17 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15 Tem.15 Oca.16 Tem.16 Oca.17 25 Nominal Faiz Kaynak:TCMB, VakıfBank Kaynak:TCMB Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH (%)* Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 1.9 2.5 -2.70 0.75 114.8 Euro Bölgesi 1.7 2 3.20 0.00 -6.20 Almanya 1.7 2.20 7.30** 0.00 98 Fransa 1.20 1.40 -0.13 0.00 -9.80 İtalya 0.40 1.60 2.13 0.00 106.60 Macaristan 1.60 2.30 2.26** 0.90 -12.40 1.30 0.45 0.00 -4.00 3.00 0.98** 0.00 -3.80 1.50 -0.00 0.00 -73.30 0.25 -6.00 Portekiz İspanya Yunanistan 2.00 3.00 0.30 İngiltere 2.00 1.80 -4.33 Japonya 1.70 0.40 3.33 -0.10 43.10 Çin 6.80 2.50 2.67 4.35 108.60 Rusya -0.40 5.00 2.93** 10.00 -- Hindistan 5.30 1.86 -1.25 6.25 -- Brezilya -2.87 5.35 -4.31** 12.25 104.40 6.60 -5.44** 7.00 -10.20 G.Afrika 0.70 Türkiye -5.40** 8.00 3.09 10.13 Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2015 yılı verileridir. ** 2014 verileri. 65.70 12 Türkiye Makro Ekonomik Görünüm 2014 2015 En Son Yayımlanan 2016 Yılsonu Beklentimiz Reel Ekonomi GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 2 044 466 2 337 530 655 400 (2016 3Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (zincirlenmiş hacim endeksi, y-y, %) 5.2 6.1 -1.8 (2016 3Ç) 3.00 Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)(takvim etk.arnd) 2.6 4.6 1.3 (Aralık 2016) -- 2015 2016 75.8 76.5 2014 2015 9.9 10.3 Kapasite Kullanım Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) En Son Yayımlanan 75.40 (Şubat 2017) -- En Son Yayımlanan 12.1 (Kasım 2016) 10.50 Fiyat Gelişmeleri 2015 2016 En Son Yayımlanan TÜFE (y-y, %) 8.81 8.53 10.13 (Şubat 2017) -- ÜFE (y-y, %) 5.71 9.94 15.36 (Şubat 2017) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 312,309 382,351 377,205 (24.02.2017) -- M2 1,206,005 1,406,728 1,401,609 (24.02.2017) -- M3 1,249,183 1,450,681 1,445,678 (24.02.2017) -- Emisyon 94,464 111,762 111,312 (24.02.2017) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 95,703 92,050 91,088 (24.02.2017) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 7.25 7.25 7.25 (04.03.2017) -- TCMB O/N (Borç Verme) 10.75 8.50 9.25 (04.03.2017) -- TCMB Haftalık Repo 7.75 7.50 8.00 (04.03.2017) -- TRLIBOR O/N 11.48 9.02 11.27 (04.03.2017) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) 2014 2015 Cari İşlemler Dengesi En Son Yayımlanan -43,552 -32,283 2015 2016 -4,268 (Aralık 2016) -- İthalat 207,234 198,610 15,586 (Ocak 2017) -- İhracat 143,839 142,557 11,277 (Ocak 2017) -- Dış Ticaret Dengesi -63,395 -56,052 -4,308 (Ocak 2017) -- En Son Yayımlanan Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku 440.1 468.6 473.5 (Ocak 2017) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 237.5 291.0 326.7 (Ocak 2017) -- 2014 2015 Kamu Net Borç Stoku 187.1 161.0 En Son Yayımlanan 161.0 (2015) -- Kamu Ekonomisi (Milyar TL) 2015 Ocak 2016 Ocak Bütçe Gelirleri 40.11 46.72 58.78 (Ocak 2017) -- Bütçe Giderleri 36.34 42.52 47.34 (Ocak 2017) -- Bütçe Dengesi 3.77 4.20 11.40 (Ocak 2017) -- Faiz Dışı Denge 8.78 9.80 18.01 (Ocak 2017) -- 13 Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar [email protected] Cem Eroğlu Müdür [email protected] 0212-398 18 98 Buket Alkan Müdür Yardımcısı [email protected] 0212-398 19 03 Fatma Özlem Kanbur Uzman [email protected] 0212-398 18 91 Bilge Pekçağlayan Uzman [email protected] 0212-398 19 02 Elif Engin Uzman [email protected] 0212-398 18 92 Sinem Ulusoy Uzman [email protected] 0212-398 19 05 Ezgi Şiir Kıbrıs Uzman Yardımcısı [email protected] 0212-398 18 93 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir.