17.11.2015 FİZ-111 Uygulama-IV (Biyoloji Bölümü B-Grubu) (Bölüm IV: İki Boyutta Hareket) 1. (Berkeley Cilt-I* , 2.18) Aşağıdaki yer vektörleriyle tanımlanan parçacıkların hız ve ivmelerini bulunuz. a) r 16t iˆ 25t 2 ˆj 33 kˆ b) r 10 sin( 15t ) iˆ 35t ˆj e 6t kˆ 2. (Fishbane,Gasiorowicz&Thornton, 3.42) 20 m yüksekliğindeki bir binanın tabanından 50 m uzaklıktaki bir hedefi vurmak için bir top atılacaktır. Atıcı binanın hedefe yakın tarafında çatıda durmaktadır. a) Yatay olarak fırlatılan topun hızı nedir? b) Top 45 açı ile atıldığında fırlatma hızı ne olur? c) Önceki şıkta, topun ilk hızının yatay bileşeni ne olur? 3. (Giancoli, 3.88) Bir gülle, yerden 195 m uzaklıkta ve 135 m yükseklikteki sarp bir kayalığın tepesine fırlatılıyor. Eğer gülle fırlatıldıktan 6,6 s sonra sarp kayalığın tepesine düşüyorsa güllenin ilk hızının nedir? (büyüklük ve yön olarak) 4. (Giancoli, 3.93) Bir basketbol topu yatayla 0 35 açıda yönlenmiş v0 12 m/s’ lik bir ilk hızla (şekildeki gibi) 2,4 m yükseklikten atılıyor. a) Eğer oyuncu basket yaparsa potadan ne kadar uzaktadır? b) Top potaya yatayla hangi açıda girmiştir? 5. (Karaoğlu, 3.2) Yerden 45 m yükseklikteki bir uçurumdan denize doğru yatay doğrultuda bir taş atılıyor. Uçurumun altında denize doğru 20 m uzanan bir kumsal vardır. a) Taşın uçuş süresi ne olur? b) Taşın denize düşmesi için atış hızı en az ne olmalıdır? 6. (Young&Freedman, 3.33) 14,0 m yarıçaplı bir dönme dolap, merkezinden geçen yatay bir eksen etrafında dönmektedir. Çeperdeki bir yolcunun sürati sabit 7 m/s’ dir. Bu yolcunun ivmesinin büyüklüğü ve yönü a) çembersel hareketin en üst noktasında ve b) en alt noktasında iken nedir? c) Dönme dolap bir tam turu ne kadar zamanda alır? 7. (Karaoğlu, 3.13) İnsan vücudu en fazla 9g büyüklüğündeki bir ivmeye dayanabilmektedir. Hızı 900 km/sa olan bir savaş uçağı pilotu havada en fazla hangi yarıçapta çembersel bir takla atabilir? 8. (Karaoğlu, 3.14) Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN) hızlandırıcılarında protonlar hızlandırılarak birbirleriyle çok yüksek enerjide çarpışmaları sağlanır. En son verilere göre protonlar çevresi 27 km olan çembersel bir yörüngede 1 saniyede 11000 devir yapmaktadırlar. Protonların merkezcil ivmesi ne olur? 9. (Giancoli, 3.78) Hareketli bir trenin penceresinden bakıldığında, yağmur damlaları düşeyle açısı yapmaktadır. Eğer trenin hızı vT ise, yağmur damlalarının düşey olarak düştüğü varsayılan dünya referans çerçevesinde damlaların hızı nedir? A. Ozansoy , 2015 1 10. (Giancoli, Örnek 3.8) Bir çocuk sabit bir hızla sağa doğru hareket eden bir vagonda dik duruyor. Vagon sabit hızla ileriye giderken çocuk elini uzatıyor ve elindeki elmayı kendi bakış açısına göre düşey olarak yukarı doğru fırlatıyor. Hava direnci ihmal edilirse, elma vagonun arkasına mı, önüne mi, içine mi düşer? 11. (Berkeley Cilt-I , 2.7)* Bir adam, durgun suda saatte yaklaşık 8 km hızla kürek çekmektedir. a) Saatte 3,2 km hızla akan bir ırmağın kıyısından diğer kıyısına yönelirse hızının yönünü ve büyüklüğünü bulunuz. b) Irmağın kıyısına dik yönde hareket etmek istediğinde, hızının yönü ve büyüklüğü ne olmalıdır? * (Berkeley Fizik Dersleri Cilt-I, C. Kittel,W.D.Knight,M.A.Ruderman,A.C. Helmholz,B.J.Buyer, 3. Baskı) A. Ozansoy , 2015 2