t : 80 7 . 1 . 1340 G : 1 derildi. Ben emri aldığım vakitte Şark Cephesi

t : 80
7 . 1 . 1340
derildi. Ben emri aldığım
vakitte Şark
Cephesi Kumandanından aynı zamanda şöyle
hir emir gelmişti. «Bayburt'un Garbinde on kilo­
metre mesafedeki Hart'ta bir hâdisei isyaniye olmuştur. Git onu itfa et» Bunu bastır­
mak üzere hareket ettiğim vakitte vakayı
şöyle gördüm. Bir tabur maamakinalı tüfek
Mehdi denilen şeyha esir olmuş, kaza kay­
makamı üsera meyanma dâhil olmuş; Alay
Kumandanı şehidolmuş, gelen fırka kuman­
danı , kalem reisi, o da esir olmuş, sonra
Sürmene'den gelen şeyhin müritleri her ta­
rafta birtakım beyannamelerle halkı kendi
mezheplerine davet etmiş bulunuyordu. Bu
vaka üzerine, bu fecia üzerine Erzurum vi­
lâyeti, islâm kanı dökülmesin için P>zurum Kadısını Bayburt'a göndermişti, o da
gider gitmez Mehdi denilen adam büsbütün
şımardı. Kadıyı da hapsetti. Binaenaleyh şü­
mullü bir kuvvet elde etmiş bulunuyordu.
Çün'kü birçok levazımı vardı, çünkü makinalı tüfekleri iğtinam etmişti. Çünkü bir
taburu esir almıştı. Birçok silâhı ve cepha­
nesi vardı. Bunun üzerine Rüşdü Paşa ile
ben Bayburt'ta bulunuyorduk. Binaenaleyh bu
adamın ' kafasının
behemehal
ezilmesinin
mevcudiyeti Hükümet için elzem bulundu­
ğuna kanaat ettik. Şark Sephesine teklif
ettik. Şark Cephesi ise bu felâketi gayet
güzel takdir ettiği ve hattâ asker sevk et­
tiği için bizim teklifimizi kabul ettiler. Ve
biz bunlar üzerine harelkâtı askeriye icra
ettik ve harekete başladık. Ve yapılan ha­
rekâtı askeriyede bunların etrafını sardık.
Acilen yapılan bu hareketle bunlar bilâ aman muhasara edildi ve içlerinde esirlerimiz var­
dı. Hattâ o esirler meyanmda Ergani Me­
busu İhsan Beyin kardeşi Tahsin Efendi
de bulunuyordu.
Bunları
öldürmemek ve
aynı zamanda âsileri tenkil etmek için tedalbir ittihaz edildi ve âsiler tepelendi. Blnnetice şeyh maktulîn meyanmda bulunuyor­
du. Diğerleri esir olarak elimize geçti. Hiç­
birisi kaçamadı. Şu kadar ki yakından ve
uzaktan yapılan bu ihata vaziyeti içerisin­
de dâhildeki kuvvetler vazifesinde muvaffak
oldukları sırada Sürmene'nin Cenubunda Salmankas hanları vardır. Ben orada bir ta­
bur ikame etmiştim. Maksadım Hart'tan çık­
maya muvaffak olan olursa mutlaka Sür-
G : 1
mene'ye gideceklerdir. Çünkü müritleri ora­
dadır. Maalesef otuz tane mürit Salmankas'ta bulunan bir taburumuzu kışın şid­
detinden istifade ederek esir alıyor. Ben
Harfini çevirerek oradakileri esir aldığım
sırada arkamdan birtakım kuvvetler geli­
yor, şeyhler geliyor dinliyor. O kuvvetin
içerisinde bir tabur aslker olduğu söyleniyor.
Onun üzerine bunların aleyhine hareket edil­
di. Esir olan diğer tuburumuz da kurta­
rıldı. Makinalı tüfekler alındı, esterler alındı
şu kadar ki bu muharebede arkadaşlar Kânunisani ayında karlar üzerinde pek çok
müşkülât çektik. încimat da verdik. Taarruz­
lar icra edildi. Ciddî hareketler icra edildi.
Ve bunlar her tarafları çevrildiği ve kaç­
mak imkânı olmadığı için son kurşunu bize
karşı sarf ettiler. Bunları istisal ettik. Fa­
kat birçok mecruh ve şehit verdik efendiler.
Birçok bacaklar, kollar kesildi.. Bir tabur
kumandanı kalçasından vuruldu. Ve bunun
da bacakları kesildi. Şimdi mâlûlîn mükâfatı
naıkdiyesi için elimizde bir kanun vardır. Bu ka­
nunun içerisinde bu mâlûlînin hiçbirisi yoktur.
Halbufki din perdesi altında bu şenaati yapan
adamlar arkadaşlarının şefaatiyle Birinci Bü­
yük Millet Meclisini iğfal ettiler ve affolun­
dular. Fakat bunları vuran, kesen, biçen, bönnetice millet için bolunu, bacağını kaybeden
zabit arkadaşlar takma kol ve bacakla kaldı­
lar. Bunlar sefil bir vaziyette bulunuyorlar ve
bu kanunun içinde buınlar dâhil değildirler. Arz
ediyorum. Bunlar da bu deftere dâhil olacaklar­
dır. Zaten bunu Müdafaai Milliye Vekili Kâ­
zım Paşa Hazretlerine arz ettim. Kabul buyur­
dular . Şimdi kendilerinden rica ediyoram,bunların isimlerini biliyoruz. Bu isimler de diğer­
leriyle 'beraber .alınmalı, bunlara da istiklâl
Harbinde mecruh olan zâbitan misiilû muaraole
icra edilmelidir. Bunu rica ediyorum.*
FERİDUN FÎKRÎ B. (Dersin) — Neferat
da dâhil.
REİS — Müsaade buyursanız Muvazenei
Maliye Encümeninin tanzim etmiş olduğu mad­
deyi okuyayım.
MÜDAFAAI MlLLlYE ENCÜMENİ MAZ­
BATA MUHARRİRİ A R l F B. (Eskişehir) —
Efendim Halici Paşa Hazretlerinin beyanatına
karşı âcizlerinin mütalâası vardır. Onu arz et-
— 708 —