Project funded by the EUROPEAN UNION Integrated Land-use Management Modelling of Black Sea Estuaries (ILMM-BSE) is implemented with the financial assistance of the European Union in the framework of the Joint Operational Programme “Black Sea Basin 2007 – 2013” BASIN BİLDİRİSİ-29 Tarih: Ekim 2015 Karadeniz Deltalarında Bütünleşik Arazi Kullanım Yönetimi Modellemesi (ILMMBSE) Projesi Kapsamında Ekim 2015’te Bulgaristan’da Gerçekleştirilen Eğitimler, Bilgilendirme Toplantıları ve Basın Konferansları Altıncı eğitim programı Ekim 2015 döneminde Burgaz Bölgesi Turizm Derneği tarafından Bulgaristan’ın Burgaz kentinde düzenlenmiştir. Kullanım Yönetimi kavramının belirlenmiştir. incelenmesi, Eğitim ve sunularının Eğitim programının amacı Bütünleşik Arazi aynı platformun odak noktalarını farklı yönlerini tanıtmak olarak projede kaydedilen ilerlemelerin delta alanlarında yapılan bazı güncel çalışmalardan elde edilen hava, su ve toprak kirliliğine ilişkin sonuçlar ve iklim değişikliğine bağlı olarak nehir ağızlarında beklenen değişiklikler oluşturmuştur. Eğitim programı üniversitelerden araştırmacılar ve doktora öğrencileri, kamu kurumlarından uzmanlar, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve yetkililerin katılımıyla gerçekleşmiştir. Toplantıda, Burgaz “Prof. Dr Assen Zlatorov” Üniversitesi Rektör Vekili ve ILMM-BSE projesi ortak araştırma koordinatörü Prof. Valentine Nenov tarafından ¨Karadeniz kıyı şeridinde kirlilik; sorunlar ve koruma yöntemleri¨ konulu bir sunum gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, BRTA Başkanı ve ILMM-BSE proje koordinatörü Sonya Enilova, projenin amaçları, temel etkinlikleri ve projenin güncel sonuçları hakkında bilgiler vermiştir. Sonya Enilova’nın sunduğu güncel araştırma sonuçlarına göre; atık çöp maddelerinin denize aktıktan sonraki ömür sürelerini özetlemiştir. Denizdeki atık çöpler, temel olarak ev, işyeri ve sokakta uygun olmayan atık biriktirme ve benzeri kara tabanlı uygulamalardan kaynaklanmaktadır. Bu uygulamalar: • Atık toplama, ulaştırma, arıtma ve nihai boşaltmadan oluşan tüm aşamalarda zayıf atık yönetimi. • Atık çöp arıtma planı bulunmaması veya kuvvetli fırtınalar nedeniyle arıtılamamış Project funded by the EUROPEAN UNION kentsel atıklar. • Üretim süreci, ambalajlama veya ham madde, plastik paletler ve arıtılmamış atık suyu gibi kaynaklardan gelen kalıntılardan oluşan zayıf yönetilmiş endüstriyel atıklar. • Sigara izmaritleri, plastik poşetler, gıda ambalajları, karton ve metal içecek kutuları ve oyuncaklar gibi maddelerle plajları dolduran turizm ve eğlence aktiviteleri. Çoğu plaj tatilcileri ayak izlerinden çok daha fazlasını kumsalda bırakmaktadır. Kara kaynaklı atık çöpler nehirler, drenaj ve kanalizasyon çıkışları, fırtınalı havalardaki su taşkınları, hatta gel-git dalgaları yoluyla denizlere ulaşmaktadır. Deniz tabanlı aktiviteler de önemli bir diğer kaynaktır: • Balıkçıkla ilgili ağ ve benzeri atık maddeleri denize boşaltan ticari balıkçılık. • Atık ve kayıp kargoları suya boşaltan ticaret ve yolcu gemileri (büyük yük gemileri, cruise gemileri, feribotlar). • Şişe, metal kutu ve atık, balıkçılık ve spor gereçlerini denize boşaltan eğlence tekneleri (balıkçılık, yat ve su sporlarında kullanılan küçük tekneler). • Sondaj ekipmanları, borular, depolama varilleri ve ambalaj maddelerini suya boşaltan açık denizdeki petrol ve gaz platformları. • Ağ kafesleri, yapı malzemeleri ve yem çuvalları gibi maddeleri suya boşaltan su kültürü (balıkçılık). Dahası, hareket halindeki gemilerden kaynaklanan çöplerin yolculuğu da denizlerde sona ermektedir. Gemilerde, limanlarda ve marinalardaki zayıf atık yönetimi imkanları sorunu daha da kötüleştirmektedir. Tarım ve ormancılığa bağlı toprak özellikleri ve bunlarla ilgili çeşitli arazi kullanım seçenekleri ile nehir ağızlarının jeolojik ve jeo-kimyasal özelliklerinin değerlendirilmesi Yemendzhiev’in sunumunun konularını oluşturmuştur. Yemendzhiev de Doç. Dr. ayrıca iklim değişikliklerine, deniz seviyesinin yükselmesine ve afetlere dayanan nehir ağızlarındaki olası değişimleri modelleme olasılıkları hakkında da sunum gerçekleştirmiştir. Project funded by the EUROPEAN UNION BRTA, Burgaz’ın Karadeniz kıyısındaki altı ilçesinde konuyla ilgili bilgilendirme toplantıları ve basın konferansları düzenlemiştir. Burgaz, Tzarevo ve Nessebar ilçelerindeki etkinlikler büyük ilgi görmüştür. Etkinliklerde, bölgenin şu anki çevresel durumu tartışılmıştır. Yerel yönetim temsilcileri, Karadeniz’de daha kaliteli su elde etmek üzere atık suyu arıtma tesislerinin ve istasyonlarının geliştirilmesi yönündeki projelerini tanıtmışlardır. Araştırmacılar afetleri önceden tahmin etme ve önlemeye yönelik ilgi çekici bazı araçlar hakkında bilgiler vermişlerdir. Karadeniz deltaları çevresindeki bölgelerin gelişiminde turizmin rolü konulu verimli tartışmalar da sürdürülmüştür. Bu Proje AVRUPA BİRLİĞİ ve T.C. AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI Tarafından desteklenmiştir. Karadeniz havzalarında Bütünleşik Arazi Kullanım yönetimi modeli (ILMM-BSE) projesi Avrupa Birliği Karadeniz Havzası Ortak Operasyonel Programı (2007-2013) http://www.blacksea-cbc.net kapsamında desteklenmiş olup, 25 Mayıs 2013 tarihinden itibaren Bulgaristan, Türkiye, Ukrayna ve Gürcistan’ın ortaklığı ile yürütülmektedir. Proje süresi 24 aydır. Projenin esas amacı Karadeniz deltalarında/havzalarında sürdürülebilir arazi kullanımının sağlanmasına yönelik, yönetim araçlarının oluşturulması, geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması. Proje web sitesi: http://e-blacksea.com/ Ekim 2015, Editör: BRTA Bu Proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti AB Bakanlığı Tarafından desteklendirilmiştir. Doküman içeriği Bourgas Regional Tourism Association tarafından hazırlanmış olup, AB sorumlu değildir.