Baki 1 Yağmur Baki 21102595 TURK 102 - Bilkent University

advertisement
Baki 1
Yağmur Baki
21102595
TURK 102- 11
Ahmet Kaya
25.09.2014
YAŞAMDAN KESİTLER
Türkiye’nin yaşadığı ve yaşamaya devam ettiği çarpıklıklar… Ne kadar
gelişmeye çalışan bir ülke olduğumuz söylense de, ülkemizde kadınlara yapılan
haksızlıklar ve yaşanılan çirkin olaylar devam ettiği sürece gelişemiyoruz. Geçmişte
kadınlara nasıl söz hakkı ve değer verilmiyorsa, günümüzde de belli bölgelerde
özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu da halen bu durum böyle. Zülfü Livaneli’nin
“Mutluluk” kitabı, adı mutluluk ama kitabın içine girdiğimizde karakterler ve yaşanılan
olaylar bize bu duyguyu vermiyor çünkü onlar mutluluğu bulmaya çalışan kişilerdir.
Türkiye’de satış rekorları kıran ve yurtdışında ödül alan bu roman, toplumsal ilişkileri,
dinsel tabuları ve geleneksel değerlerin modern yaşam biçimiyle zıt düştüğü
Türkiye’deki temel ayrılıkları işliyor. Roman; Van’ın küçük bir köyünde, amcası
tarafından tecavüze uğramış olan 17 yaşındaki masum genç kız; Meryem. Gabar
dağlarında komando olan, PKK ile mücadele eden ve Meryem’i öldürmekle
görevlendirilen bir genç; Cemal. Harvard mezunu ve bu iki gençle taban tabana hem
düşünsel hem de fiziksel çelişen bir Profesör; İrfan.
Doğunun kadın üzerindeki baskısını düşündüğümüzde bunun en belirgin
göstergesi kaçınılmaz töredir. Zülfü Livaneli de töre kavramını ve bunun kadınlar
üzerindeki etkisini “mutluluk” kitabında ayrıntılarıyla anlatmıştır. Örneğin Meryem
amcası tarafından tecavüze uğradığı halde amcası bunun duyulmaması için
Meryem’in ölmesi gerektiğini söyler ve diğer insanları namus temizleme diye
inandırır. Namus bazı insanlar için bir insanı öldürmeye yetecek kadar kuvvetli bir
kavram olarak düşünülmektedir ki söz konusu özellikle kadınlar ve namus olunca
kimse önünde duramıyor! Bazı toplumlarda erkek kadının namusunu korur diye bir
düşünce var fakat niye? Kadınlar kendi namuslarını kendileri koruyamıyor mu? Her
insan kendinden sorumludur ve kadınlar kendilerini koruyabilirler ancak toplum
kadınları ezmeye susturmaya çalışmadıkları sürece. Kadınların özgürleşmesi ve
Baki 2
kendini savunması niye bu kadar kısıtlanmaya çalışılıyor? Kadınlar bir haksızlığa
uğradıkları zaman kendini savunabilmeli. Meryem gibi susturulmamalı
korkutulmamalı. Bu romandan bu kadar etkilenmemin sebebi 21.yüzyılda günümüz
Türkiye’sinde halen işlenen kadın cinayetleri ve kadınlara gösterilen şiddetin her
geçen gün biraz daha artarak devam etmesi ve filmin gerçek yaşamla bu kadar
örtüşmesi yani Meryem’e gösterilen acımasız tutum… Ülkemizdeki kadınların bu kara
yazgısının tamamıyla eğitimsizlikten kaynaklandığını düşünüyorum. Bu eğitimsiz
insanların dini değerlerini farklı yorumlamasından ve sosyal hayatlarını dini
düşüncelerini birbirlerine karıştırdıkları için namus kavramını çok farklı yorumluyorlar.
Bu töre sisteminde küçücük kızlar kendisinden yaşça çok büyük adamlarla zorla
evlendiriliyorlar. Bir adamın üçüncü dördüncü eşi olmaya zorlanıyorlar ve sadece
kadınları hatta küçücük kızları çocuk doğurmakla yükümlü görüyorlar. Bu kadınlar
sürekli çocuk doğurmaya zorlandıklarından ölen kadın sayıyı hiç hafife alınacak gibi
değil. Bu olaylar da sadece kadına gösterilen saygısızlık ve değersizliğin bir
göstergesidir. Eğitim bir insanın düşüncelerinin gelişmesi ve değer yargılarının olumlu
yön bulması için çok önemlidir. Örneğin romandaki İrfan karakteri Cemal’in katı ve
gaddar düşüncelerinin değişmesinde çok etkili rol oynamış ve Cemal’in Meryem’i
öldürmesini engellemiştir bir bakıma. Ülkemizin Doğusu ile Batısı arasındaki bu
uçurum Zülfü Livaneli’nin anlatımıyla son derece güzel ve etkiletici bir biçimde gözler
önüne seriliyor.
Ege kıyılarında yolları kesişen bu üç kişi hayatta mutluluğu bulamamış ve ne
ile mutlu olacaklarını bilmeyen üç kişi. Hayat her zaman insanlara kolay bir yol
çizmez ama bazen büyük zorlukların üstesinden gelerek yaşamımıza güzel bir yön
verebiliriz. Romanın sonunda Meryem kendisine İrfan tarafından verilen parayı
Cemal’e vererek onu hayatından çıkarmak ve yeni bir başlangıç yapmak ister. Çünkü
Cemal’in yanında kendisini güvende hissetmiyordur. İrfan ise macerasını yarıda
bırakıp evine geri döner. Romanda toplumsal çevrenin betimlenişi kişilerin karakter
analizleri ve olaylar gerçekten çok etkileyicidir ve gerçek hayatta yaşanılan olaylarla
birebir örtüşmektedir.
Download