Mart’ta 4.9 milyar dolarlık rakamın ardından dış ticaret açığındaki daralma eğilimi sürdü ve yıllık bazda 60.1 milyar dolara geldi… D I -120 -100 -80 -60.1 -60 -30.9 -40 -20 Mar-16 Kas-15 Mar-15 Tem-15 Kas-14 Mar-14 Tem-14 Kas-13 Mar-13 Tem-13 Kas-12 Mar-12 Tem-12 Kas-11 Mar-11 0 Tem-11 Mart ayında dış ticaret açığı geçtiğimiz yılın aynı ayına göre %20 daralarak 4.9 milyar dolar oldu. İhracat tarafında altın ihracatının olumlu etkisi sürerken, Euro Bölgesi kaynaklı talebin de katkısıyla ihracattaki değişim Mart’ta %2.3 ile (mevsimsel olarak düzeltilmiş bazda %3.5) Şubat’ta olduğu artıda kaldı. İthalatta ise düşük enerji fiyatlarının daraltıcı etkisi %-5.2’yle belirleyici olmaya devam etti (mevsimsel olarak düzeltilmiş %-0.6). Böylece, 12 aylık dış ticaret açığı 61.4 milyar dolardan, Ağustos 2010’dan bu yana en düşük düzey olan 60.1 milyar dolara geldi. Buna bağlı olarak ihracatın ithalatı karşılama oranı da, %70.2 ile son altı yıldaki en yüksek düzeye ulaştı. 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar) Enerji Hariç* 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar) 85% 121 83% 117 81% İ C A R E T 29.04.16 Sonuç olarak, enerji fiyatlarındaki gerileme, net altın ticaretinde güçlü pozitif denge, AB kaynaklı talepteki toparlanma, TL’nin değer kaybının desteklediği rekabet gücü gibi faktörlerle dış ticaret dengesindeki daralma eğilimi korundu. Ancak, çekirdek denge olarak tanımlayabileceğimiz enerji ve altın hariç rakamda son aylarda gözlenen durağanlık dikkat çekti. Bu durum, 2015 4. çeyrekte daha da artan iç talebin büyümeye katkısının dış ticarete yansımasına işaret ediyor. Bu şartlar altında, dış ticaret dengesindeki toparlanmanın bir süre daha devamı beklenmekle birlikte, ihracat pazarları sıralamasında Rusya’nın ilk 20 ülke içine girememesinin de gösterdiği üzere, bu ülkenin uyguladığı yaptırımların da katkısıyla iyileşmenin yavaşlayacağı söylenebilir. 113 77% 75% 109 73% 105 71% 69% 101 67% 65% Mar-16 Kas-15 Tem-15 Kas-14 Mar-15 Tem-14 Kas-13 Mar-14 Tem-13 Kas-12 Mar-13 Tem-12 Mar-12 Kas-11 97 Mar-11 T Geniş ekonomik gruplara göre, ara mallarında 2015 boyunca ithalattaki düşüşte belirleyici olan eğilim %11.8’le Mart’ta da sürerken, tüketim malları %1.9’luk sınırlı bir gerileme kaydetti. Aynı dönemde, sermaye malları ise yatırım iştahının zayıf seyrettiğine dair işaretlere rağmen %22.6 büyüdü. En çok ihracat yapılan 20 fasıla göre, 2016’nın üçüncü ayında demir&çelik ve mineral yakıtlar ihracatındaki daralmaya rağmen, geleneksel olarak önemli ihracat kalemlerinden olan otomotiv ve giyimde gözlenen artış olumlu performansta belirleyici oldu. Öte yandan, net altın ticaretinde gözlenen toparlanmayla birlikte 12 aylık birikimli bazda %7.0’yle üçüncü sırada olan bu kalemin payı yüksek kalmaya devam etti. İthalat tarafında ise, düşük seyreden emtia fiyatlarının katkısıyla mineral yakıtlar ve demir&çelik, bir kez daha ithalatı daraltan ana kalemler olurken, hava taşıtları ve aksamının ithalatında gözlenen sert artış dikkat çekti. Ülke gruplarına göre, 2012’den bu yana azalan Ortadoğu ve K. Afrika ülkelerinin payı Mart ayında geçtiğimiz yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında %28.6’dan %25.9’a gerilerken, en önemli pazar olan AB’ye ihracatın payı ise %49.1 ile genel artış eğilimini korudu. Tem-11 Ş 79% İhracat/İthalat (Enerji hariç, 12 aylık küm.) Reel Efektif Döviz Kuru (12HO, Sağ ölçek) Dış Ticaret Özet Tablo Oca-Mar 15 Değişim (YY%) Oca-Mar 16 Değer Pay Değer Pay İHRACAT 37.1 İTHALAT Milyar dolar 100.0 34.7 100.0 -6.2% 52.3 100.0 46.8 100.0 -10.6% Sermaye (Yatırım Malları) 7.8 14.9 8.3 17.8 6.9% Ara (Ham madde) Malları 37.7 72.0 31.8 68.0 -15.5% Tüketim Malları 6.7 12.9 6.5 13.9 -3.3% Diğerleri 0.1 0.2 0.1 0.2 -4.1% İTHALAT Oca-Mar 15 2015 AB Ülkeleri (27) 36.0% 38.0% 38.7% Kuzey Afrika Ülkeleri 1.3% 1.5% 1.6% 0.3% Yakın ve Orta Doğu Ülke. 6.9% 6.6% 5.9% -1.0% MENA Toplam 8.2% 8.0% 7.5% -0.7% İHRACAT Oca-Mar 16 YY puan 2.7% Oca-Mar 15 2015 AB Ülkeleri (27) 42.6% 44.5% 48.2% Kuzey Afrika Ülkeleri 5.3% 5.9% 5.7% 0.4% Yakın ve Orta Doğu Ülke. 22.3% 21.6% 19.8% -2.6% MENA Toplam 28.0% 28.0% 25.5% -2.5% Oca-Mar 16 YY puan 5.7% Kaynak : TUİK Teknoloji Yoğunluğuna Göre İmalat Sanayi Ürünleri Dış Ticareti Oca-Mar'15 Değer Oca-Mar'16 Pay Değer mlyr dolar % mlyr dolar 34.7 32.7 Toplam İhracat Yüksek teknoloji Pay Değ (y/y) % % -5.7% 1.1 3.1% 1.1 3.4% Orta yüksek teknoloji 10.3 29.6% 10.4 31.8% 1.4% Orta düşük teknoloji 12.0 34.7% 9.8 29.9% -18.8% Düşük teknoloji 11.3 32.6% 11.4 34.9% Toplam İthalat 40.1 Yüksek teknoloji 38.9 4.7% 0.8% -3.1% 5.8 14.4% 6.6 16.9% Orta yüksek teknoloji 17.5 43.6% 17.5 45.1% 0.1% Orta düşük teknoloji 11.1 27.6% 9.4 24.1% -15.4% 5.7 14.3% 5.4 13.9% -6.0% Düşük teknoloji 13.6% Kaynak: TÜİK LÜTFEN ÖNEMLİ AÇIKLAMALAR İÇİN SON SAYFAYA BAKINIZ Muhammet Mercan ING Bank Ekonomik Araştırmalar Grubu Muhammet Mercan Baş Ekonomist + 90 212 329 0751 [email protected] AÇIKLAMA: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapor, ING Bank A.Ş. Ekonomik Araştırmalar Grubu tarafından sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Sunulan bilgilerin yayım tarihi itibarıyla yanlış/yanıltıcı olmamasına özen gösterilmiş olmasına karşın, ING Bank A.Ş. bilgilerin doğru ve tam olmasından sorumlu değildir. Bu raporda yer alan bilgiler herhangi bir uyarı yapılmadan değişebilir. ING Bank A.Ş. ve kurum çalışanları bu raporda sunulan bilgilerin kullanılmasından kaynaklanabilecek herhangi bir doğrudan ve dolaylı zarardan ötürü hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Telif hakkı saklıdır, herhangi bir amaçla ING Bank A.Ş.’nin izni olmadan raporun tamamı veya bir kısmı başka bir yerde yeniden yayımlanamaz, dağıtımı yapılamaz. Tüm hakkı saklıdır. ING Bank A.Ş., bu raporun Türkiye’de yayımlanmasından sorumludur. [ [