sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı

T.C.
GAZİ ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
GÜZEL SANATLAR ANA BİLİM DALI
MÜZİK ÖĞRETMENLİĞİ BİLİM DALI
SINIF ÖĞRETMENLERİNİN
İLKÖĞRETİM MÜZİK DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI (2006)
KAZANIMLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİNİN
ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İRDELENMESİ
( AYDIN İLİ ÖRNEĞİ )
DOKTORA TEZİ
Vasfi ÇİLİNGİR
Ankara
Kasım - 2012
T.C.
GAZİ ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
GÜZEL SANATLAR ANA BİLİM DALI
MÜZİK ÖĞRETMENLİĞİ BİLİM DALI
SINIF ÖĞRETMENLERİNİN
İLKÖĞRETİM MÜZİK DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI (2006)
KAZANIMLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİNİN
ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İRDELENMESİ
( AYDIN İLİ ÖRNEĞİ )
DOKTORA TEZİ
Vasfi ÇİLİNGİR
Danışman: Prof. Nezihe ŞENTÜRK
Ankara
Kasım - 2012
i
ÖNSÖZ
Araştırmanın her aşamasında beni yönlendiren, bilgi ve görüşleri ile bana yol
gösteren danışmanım Prof. Nezihe ŞENTÜRK’e ;
Tez izleme kurulunda yer alan ve yardımlarını esirgemeyen hocalarım Prof. Dr. A.
Meral TÖREYİN’e ve Doç. Dr. Melek ÇAKMAK’a;
Uygulamaların gerçekleştirildiği Aydın ili merkez ilçe 38 ilköğretim Okulu
idarecileri ve 1., 2. ve 3. sınıfları okutan sınıf öğretmenlerine;
Çalışmamın başından sonuna kadar gösterdiği sabır, anlayış ve yardımları ile her
zaman yanımda olan eşim Songül Özsakarya ÇİLİNGİR’e ve kızım Umay ÇİLİNGİR’e
teşekkür ederim.
Ayrıca, beni her konuda destekleyen, Doç. Dr. Ruhi SARPKAYA’ya, Yrd. Doç. Dr.
Pınar SARPKAYA’ya ve Sanem UÇA’ya teşekkürü bir borç bilirim.
Vasfi ÇİLİNGİR
ii
ÖZET
SINIF ÖĞRETMENLERİNİN
İLKÖĞRETİM MÜZİK DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI (2006)
KAZANIMLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİNİN
ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İRDELENMESİ
( AYDIN İLİ ÖRNEĞİ )
ÇİLİNGİR, Vasfi
Doktora, Müzik Öğretmenliği Bilim Dalı
Tez Danışmanı: Prof. Nezihe ŞENTÜRK
Aralık-2011
Bu araştırma; Aydın ili merkez ilçede bulunan 38 ilköğretim okulunda görev
yapmakta olan ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim
programı kazanımlarının sınıf için önemi, uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin ortaya çıkarılması amacıyla
yapılmıştır.
Çalışmada, İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı (2006) kazanımları
öğrenme alanlarına göre;
“sınıf için önem”, “uygunluk” ve “gerçekleştirilebilmesi
konusunda öğretmen yeterliği” boyutları çeşitli değişkenler açısından irdelenmiştir.
Araştırma, nicel ve nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılarak yürütülen
tarama modelinde betimsel bir çalışma olarak gerçekleştirilmiştir.
Araştırmanın çalışma evrenini; 2010–2011 eğitim-öğretim yılı içinde Aydın il
merkezinde bulunan 38 İlköğretim Okulu 1.sınıflarını okutan 114, 2. sınıflarını okutan 107
ve 3. sınıflarını okutan 103 sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Çalışma evreni örneklemi
oluşturmuştur.
İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programı
(2006) kazanımlarının sınıf için önemi, uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi konusunda
iii
kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amacıyla nicel verilerin elde
edilmesinde anket; nitel verilerin elde edilmesinde ise; görüşme formu hazırlanmıştır.
Araştırmada elde edilen verilere göre; genel olarak ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programı kazanımlarının sınıf için önemli ve sınıf
düzeyine uygun olduğu konusunda görüş bildirdikleri saptanmıştır. Kazanımların
gerçekleştirilebilmesi
konusunda
kendi
yeterliklerine
ilişkin
olarak
1.
sınıf
öğretmenlerinin genelde “ yeterli”, 2. sınıf öğretmenlerinin “orta düzeyde yeterli” ve 3.
sınıf öğretmenlerinin “orta ve az düzeyde yeterli oldukları sonucuna ulaşılmıştır.
Ayrıca
öğretmenlerin;
çağdaş
yaklaşımlara
dayalı
öğrenme
alanları
kazanımlarının gerçekleştirilmesinde kendilerini daha az yeterli gördükleri, müzik
bilgisi ve çalma olarak yeterliklerini geliştirme çabasında bulunmadıkları, öğretim
planları hazırlamadıkları daha çok hazır planlardan yararlandıkları, kazanımların
gerçekleştirilmesinde güçlük çekilmesinin nedeni olarak da kendilerini yetersiz
buldukları yapılan görüşmelerle saptanmıştır.
Anahtar sözcükler: Sınıf Öğretmeni, İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı,
Öğretmen Görüşleri
iv
ABSTRACT
THE EXAMINATION OF THE VIEWS OF ELEMENTARY SCHOOL TEACHERS
ON THE OUTCOMES OF PRIMARY EDUCATION MUSIC COURSE
CURRICULUM (2006) IN TERMS OF A NUMBER OF VARIABLES
ÇİLİNGİR, Vasfi
Doctorate, Music Teaching Programme
Advisor: Prof. Nezihe ŞENTÜRK
December-2011
The purpose of this survey is to determine the views of 1st , 2nd and 3rd grade
elementary school teachers working in 38 different elementary schools located within
the center of Aydin on the importance of the outcomes of music course curriculum
regarding its appropriateness, and the proficiency of the interviewed teachers in the
realization of the curriculum.
This survey utilizes different variables in accordance with learning areas in order
to evaluate elementary school music course curriculum (2006) outcomes from the point
of its importance for the class, its appropriateness, and the proficiency of the teacher in
its realization.
This research has been conducted by using qualitative and quantitative methods
and it is a descriptive survey model.
Target population of the study consists of 1st grade (N=114), 2nd grade (N=107)
and 3rd grade (N=103) elementary school teachers in 38 Elementary Schools in the
center of Aydın in the 2010-2011 academic year.
In order to determine the views of 1st , 2nd and 3rd grade elementary school
teachers on the outcomes of music course curriculum regarding its appropriateness, and
the proficiency of the interviewed teachers in the
realization of the curriculum,
questionnaires were prepared to obtain qualitative data whereas interview forms were
arranged to obtain quantitative data.
According to the survey 1st, 2nd and 3rd class elementary school teachers
contended that their academic proficiency obtained through the study of music course
curriculum played an important role in class teaching and was sufficient for the class
v
level. In accordance with the applicability of the outcomes of the curriculum, teachers
teaching to 1st grade students have been found proficient, and the 2nd grade classroom
teachers have been assessed as moderately proficient, while the 3 rd grade teachers have
been found poorly proficient.
In addition to what has been said above, the facts that the teachers find
themselves poorly proficient in the acquisition of the contemporary teaching methods;
they do not make an effort to improve their knowledge on music or instrument
proficiency; they use the existent syllabus rather than preparing it themselves; and the
teacher proficiency appears as the very reason of difficulty in the realization of the
outcomes have been obtained based on the interviews made with target population.
Key words: Elementary School Teacher, Primary Education Music Course Curriculum,
Teacher Views.
vi
İÇİNDEKİLER
Sayfa
ÖNSÖZ……………………………………………………………...........................
i
ÖZET......……………………………………………………………………………
ii
ABSTRACT …………………………......................................................................
iv
İÇİNDEKİLER………...…………………………………………………..……….
vi
TABLOLAR LİSTESİ…...………………………………………………………...
x
ŞEKİLLER LİSTESİ………………………………………………………………
xxviii
EKLER LİSTESİ…………………………………………………………………..
xxix
BÖLÜM I
GİRİŞ………………...………………………………...……………………………
1
1.1.PROBLEM DURUMU………………………………………………………
1
1.1.1. Problem Cümlesi……………………………………………...................
3
1.1.2. Alt Amaçlar……………………………………………….......................
3
1.2. ARAŞTIRMANIN AMACI…………………………………………………
6
1.3. ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ…………………………………………………
6
1.4. VARSAYIMLAR …………………………………………………………..
6
1.5. SINIRLILIKLAR……………………………………………………………
7
1.6. TANIMLAR…………………………………………………………………
7
BÖLÜM II
KAVRAMSAL ÇERÇEVE………………....………….........................................
8
2.1. Müziğin İnsan Yaşamındaki Yeri ve Önemi………………………………
8
2.2. Müziğin Çocuk Gelişimindeki Yeri…………………………………….....
9
2.3. İlköğretimde Müzik Dersi Öğretim Programı………………………………
12
2.4. Öğretmen Yeterlilikleri……………………………………………………...
12
2.5. Sınıf Öğretmeni Yetiştiren Kurumlarda Müzik Eğitiminin Yeri..……..........
14
2.6. Sınıf Öğretmeni Özel Alan Yeterlilikleri……………………………………
16
2.7. İlgili Araştırmalar……………………………………………………………
20
vii
BÖLÜM III
YÖNTEM…………………………………………………………………………...
29
3.1.ARAŞTIRMANIN MODELİ………………………………………………..
29
3.2.EVREN VE ÖRNEKLEM…………………………………………………...
30
3.3.VERİ TOPLAMA ARAÇLARI……………………………………………..
32
3.3.1. Nicel Veri Toplama Araçları …………………………………………..
32
3.3.2. Nitel Veri Toplama Araçları …………………………………………...
36
3.4. VERİLERİN ÇÖZÜMLENMESİ VE YORUMLANMASI……………….
39
3.4.1.
Araştırmada
Kullanılan
Nicel
Verilerin
Çözümlenmesi
ve
Yorumlanması………………………………………………………………………
3.4.2.
Araştırmada
Kullanılan
Nitel
Verilerin
Çözümlenmesi
ve
Yorumlanması……………………………………………………….……………...
39
40
BÖLÜM IV
BULGULAR VE YORUM……………………………………………...................
41
4.1.Araştırmanın Birinci Alt Amacına İlişkin Bulgular………………………
41
4.1.1. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular…………………………………………………………….
42
4.1.2. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular…………………………………………………………….
48
4.1.3. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular…………………………………………………………….
55
viii
4.2.Araştırmanın İkinci Alt Amacına İlişkin Bulgular…………………………
62
4.2.1. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular…………………………………………………………….
63
4.2.2. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular…………………………………………………………….
68
4.2.3. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular…………………………………………………………….
74
4.3. Araştırmanın Üçüncü Alt Amacına İlişkin Bulgular………………….....
81
4.3.1. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular…………………………………………………….............
82
4.3.2. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular…………………………………………………….............
88
4.3.3. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular…………………………………………………….............
95
4.4. Araştırmanın Dördüncü Alt Amacına İlişkin Bulgular………………….......
101
4.4.1. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi, Uygunluğu ve
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Bulgular…………………………………………………….......................................
102
ix
4.4.2. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi, Uygunluğu ve
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Bulgular…………………………………………………….......................................
108
4.4.3. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi, Uygunluğu ve
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Bulgular…………………………………………………….......................................
114
4.5. Araştırmanın Beşinci Alt Amacına İlişkin Bulgular…………………………
121
4.6. Araştırmanın Altıncı Alt Amacına İlişkin Bulgular………………………….
135
4.7. Araştırmanın Yedinci Alt Amacına İlişkin Bulgular………………………...
149
4.8. Araştırmanın Sekizinci Alt Amacına İlişkin Bulgular……………………….
165
4.9. Araştırmanın Dokuzuncu Alt Amacına İlişkin Bulgular……………….........
180
4.10. Araştırmanın Onuncu Alt Amacına İlişkin Bulgular……………………….
186
4.11. Araştırmanın Onbirinci Alt Amacına İlişkin Bulgular……………………..
190
BÖLÜM V
SONUÇ VE ÖNERİLER…………………………………………………………
195
5.1. SONUÇLAR………………………………………………………………..
195
5.2. ÖNERİLER…………………………………………………………............
202
5.2.1. Öğretmenlere Yönelik Öneriler………………………………………
202
5.2.2. Araştırmacılara Yönelik Öneriler……………………………………...
202
5.2.3. Öğretmen Eğitimcilerine Yönelik Öneriler……………………………
202
5.2.4. Kurumlara Yönelik Öneriler…………………………………………..
203
KAYNAKÇA ………………………………………………………………………
204
EKLER……………………………………………………………………..............
209
x
TABLOLAR LİSTESİ
Tablo No:
Tablo 1. Sınıf Öğretmeni Yetiştiren Kurumlardaki Müzik Derslerine Tarihsel
Genel Bir Bakış…………………………………………………………………..
Tablo 2. Sınıf Öğretmenliği
Sayfa
14
“Müzik Öğretimi” Ders Tanımlarının
Sınıflandırılması…………………………………………………………………
18
Tablo 3. Araştırmaya Katılan Öğretmen Sayıları ………………………………
30
Tablo 4. Görüşmeler İçin Belirlenen Çalışma Grubu ve Özellikleri……………
31
Tablo 5. Ankette Yer Alan Alt Boyutların Güvenirlik Katsayıları …………..
35
Tablo 6.Nicel Araştırma Verilerinin Çözümlenmesinde Kullanılan İstatistiksel
Yöntemler………………………………………………………………….
36
Tablo 7. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular………………………….
42
Tablo 8. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Dinleme-Söyleme-
Çalma”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular…….
43
Tablo 9. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular………………………
44
Tablo 10. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Dinleme-Söyleme-
Çalma”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular..
45
Tablo 11. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular…………………………………………………………………...
46
xi
Tablo 12. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Dinleme-Söyleme-
Çalma”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular………………………………………………….
47
Tablo 13. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular…………………………...
49
Tablo 14. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Dinleme-Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı
Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular…….
50
Tablo 15. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular…………………….
51
Tablo 16. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Dinleme-Söyleme-
Çalma”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular..
52
Tablo 17. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular…………………………………………………………………...
53
Tablo 18. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Dinleme-Söyleme-
Çalma”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular………………………………………………….
54
Tablo 19. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
55
Tablo 20. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Dinleme-Söyleme-
Çalma”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular…….
56
xii
Tablo 21. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular…………………….
57
Tablo 22. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Dinleme-Söyleme-
Çalma”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular..
59
Tablo 23. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular…………………………………………………………………...
60
Tablo 24. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Dinleme-Söyleme-
Çalma”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular…………………………………………………..
60
Tablo 25. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular…………………………...
63
Tablo 26. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Müziksel
Algı
ve
Bilgilenme”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular…….
64
Tablo 27. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular………………………
65
Tablo 28. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Müziksel
Algı
ve
Bilgilenme”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular..
65
Tablo 29. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular…………………………………………………………………...
66
xiii
Tablo 30. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Müziksel
Algı
ve
Bilgilenme”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular………………………………………………….
67
Tablo 31. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular…………………………..
68
Tablo 32. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Müziksel
Algı
ve
Bilgilenme”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular…….
69
Tablo 33. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular………………………
70
Tablo 34. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Müziksel
Algı
ve
Bilgilenme”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular..
71
Tablo 35. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular…………………………………………………………………...
72
Tablo 36. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Müziksel
Algı
ve
Bilgilenme”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular…………………………………………………..
73
Tablo 37. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular…………………………...
75
Tablo 38. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı
Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular…….
76
xiv
Tablo 39. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular………………………
77
Tablo 40. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim3. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Müziksel
Algı
ve
Bilgilenme”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular..
78
Tablo 41. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular…………………………………………………………………...
79
Tablo 42. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı
Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular…………………………………………………..
80
Tablo 43. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular………………………………..
82
Tablo 44. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular……………………………
83
Tablo 45. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular…………………………...
84
Tablo 46. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular………………………
85
Tablo 47. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı
“Müziksel
Yaratıcılık”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular…………………………………………………………………...
86
xv
Tablo 48. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nitel Bulgular…………………………………………………………………..
87
Tablo 49. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular………………………..............
89
Tablo 50. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular…………………………
90
Tablo 51. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular……………………..........
91
Tablo 52. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular…………….…..
92
Tablo 53. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı
“Müziksel
Yaratıcılık”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular…………………………………………………………...............
93
Tablo 54. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nitel Bulgular……………………………………………………………………
94
Tablo 55. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular……………………………...
95
Tablo 56. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular……………………………
96
xvi
Tablo 57. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular…………………………..
97
Tablo 58. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf
İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular………………………
98
Tablo 59. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı
“Müziksel
Yaratıcılık”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular…………………………………………………………………..
99
Tablo 60. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nitel Bulgular……………………………………………………………………
100
Tablo 61. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine
İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular………………………………………….
102
Tablo 62. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular………………………………...
103
Tablo 63. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular…………………………...
104
Tablo 64. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular……………………………
105
Tablo 65. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı
“Müzik
Kültürü”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular…………………………………………………………………..
106
xvii
Tablo 66. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nitel Bulgular……………………………………………………………………
107
Tablo 67. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin
Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular………………………………..
108
Tablo 68. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular………………………………...
109
Tablo 69. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular…………………………..
110
Tablo 70. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular……………………………
111
Tablo 71. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı
“Müzik
Kültürü”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular…………………………………………………………………...
112
Tablo 72. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nitel Bulgular……………………………………………………………………
113
Tablo 73. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine
İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular………………………………………….
115
Tablo 74. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Önemine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular………………………………..
116
xviii
Tablo 75. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular…………………………...
117
Tablo 76. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim Programı “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin
Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular……………………………
118
Tablo 77. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı
“Müzik
Kültürü”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular…………………………………………………………………...
119
Tablo 78. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi
Öğretim
Programı
“Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Nitel Bulgular……………………………………………………………………
120
Tablo 79. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Cinsiyete Göre Dağılımları………………………………………..
122
Tablo 80. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Cinsiyete Göre Dağılımları………………………………………..
122
Tablo 81. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Cinsiyete Göre Dağılımları………………………………………..
Tablo 82.
123
İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Kıdemlerine Göre Dağılımları…………………….
123
Tablo 83. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Kıdemlerine Göre Dağılımları…………………….
124
Tablo 84. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Kıdemlerine Göre Dağılımları…………………….
125
xix
Tablo 85. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okul Türüne Göre Dağılımları…
125
Tablo 86. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okul Türüne Göre Dağılımları…
126
Tablo 87. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okul Türüne Göre Dağılımları…
127
Tablo 88. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Okuttukları Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları...
127
Tablo 89. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Okuttukları Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları...
128
Tablo 90. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Okuttukları Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları...
129
Tablo 91. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitim Almalarına Göre Dağılımları…..
129
Tablo 92. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitim Almalarına Göre Dağılımları…..
130
Tablo 93. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitim Almalarına Göre Dağılımları…..
130
Tablo 94. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde
Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim Almalarına Göre Dağılımları………….
131
xx
Tablo 95. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde
Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim Almalarına Göre Dağılımları………….
132
Tablo 96. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde
Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim Almalarına Göre Dağılımları………….
132
Tablo 97. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin
Öğretmenlerin
Çalgı
Çalma
Durumlarına
Göre
Dağılımları………………………………………………………………………
133
Tablo 98. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin
Öğretmenlerin
Çalgı
Çalma
Durumlarına
Göre
Dağılımları………………………………………………………………………
134
Tablo 99. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Çalgı Çalma Durumlarına Göre Dağılımları……...
134
Tablo 100. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Cinsiyete Göre Dağılımları………………………………………..
135
Tablo 101. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Cinsiyete Göre Dağılımları………………………………………..
136
Tablo 102. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Cinsiyete Göre Dağılımları………………………………………..
136
Tablo 103. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Kıdemlerine Göre Dağılımları…………………….
137
xxi
Tablo 104. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Kıdemlerine Göre Dağılımları…………………….
138
Tablo 105. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Kıdemlerine Göre Dağılımları…………………….
138
Tablo 106. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin
Öğretmenlerin
Mezun
Oldukları
Okul
Türüne
Göre
Dağılımları………………………………………………………………………
139
Tablo 107. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okul Türüne Göre Dağılımları…
140
Tablo 108. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okul Türüne Göre Dağılımları…
141
Tablo 109. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Okuttukları Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları...
141
Tablo 110. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Okuttukları Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları...
142
Tablo 111. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Okuttukları Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları...
143
Tablo 112. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitim Almalarına Göre Dağılımları…..
143
Tablo 113. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitim Almalarına Göre Dağılımları…..
144
xxii
Tablo 114. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitim Almalarına Göre Dağılımları…..
144
Tablo 115. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde
Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim Alma Durumuna Göre Dağılımları…...
145
Tablo 116. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde
Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim Alma Durumuna Göre Dağılımları……
146
Tablo 117. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde
Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim Alma Durumuna Göre Dağılımları……
146
Tablo 118. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Çalgı Çalma Durumuna Göre Dağılımları………...
147
Tablo 119. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Çalgı Çalma Durumuna Göre Dağılımları………...
148
Tablo 120. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki
Görüşlerinin Öğretmenlerin Çalgı Çalma Durumuna Göre Dağılımları………...
148
Tablo 121. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerinin Cinsiyete Göre Dağılımları……………….
149
Tablo 122. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerinin Cinsiyete Göre Dağılımları……………….
150
xxiii
Tablo 123. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine
İlişkin
Görüşlerinin
Öğretmenlerin
Cinsiyete
Göre
Dağılımları………………………………………………………………………
150
Tablo 124. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine
İlişkin
Görüşlerinin
Öğretmenlerin
Kıdemlerine
Göre
Dağılımları………………………………………………………………………
151
Tablo 125. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine
İlişkin
Görüşlerinin
Öğretmenlerin
Kıdemlerine
Göre
Dağılımları ……………………………………………………………………...
152
Tablo 126. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine
İlişkin
Görüşlerinin
Öğretmenlerin
Kıdemlerine
Göre
Dağılımları………………………………………………………………………
152
Tablo 127. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okul
Türüne Göre Dağılımları………………………………………………………..
153
Tablo 128. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okul
Türüne Göre Dağılımları ……………………………………………………….
154
Tablo 129. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okul
Türüne Göre Dağılımları………………………………………………………...
155
Tablo 130. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerinin Öğretmenlerin Okuttukları Sınıfın
Mevcuduna Göre Dağılımları…………………………………………………...
155
xxiv
Tablo 131. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerinin Öğretmenlerin Okuttukları Sınıfın
Mevcuduna Göre Dağılımları…………………………………………………...
156
Tablo 132. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerinin Öğretmenlerin Okuttukları Sınıfın
Mevcuduna Göre Dağılımları…………………………………………………...
157
Tablo 133. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine
İlişkin
Görüşlerinin
Öğretmenlerin
Hizmetiçi
Eğitim
Almalarına Göre Dağılımları……………………………………………………
157
Tablo 134. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine
İlişkin
Görüşlerinin
Öğretmenlerin
Hizmetiçi
Eğitim
Almalarına Göre Dağılımları……………………………………………………
158
Tablo 135. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine
İlişkin
Görüşlerinin
Öğretmenlerin
Hizmetiçi
Eğitim
Almalarına Göre Dağılımları……………………………………………………
158
Tablo 136. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Olunan Okulda
İlköğretim Düzeyinde Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim Alma Durumuna
Göre Dağılımları………………………………………………………………...
159
Tablo 137. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Olunan Okulda
İlköğretim Düzeyinde Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim Alma Durumuna
Göre Dağılımları ………………………………………………………………..
160
xxv
Tablo 138. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun Olunan Okulda
İlköğretim Düzeyinde Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim Alma Durumuna
Göre Dağılımları………………………………………………………………...
160
Tablo 139. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerinin Öğretmenlerin Çalgı Çalma Durumuna
Göre Dağılımları……….......................................................................................
161
Tablo 140. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerinin Öğretmenlerin Çalgı Çalma Durumuna
Göre Dağılımları………………………………………………………………...
162
Tablo 141. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi
Yeterliliklerine İlişkin Görüşlerinin Öğretmenlerin Çalgı Çalma Durumuna
Göre Dağılımları………………………………………………………………..
162
Tablo 142. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin Kullandıkları Müzik Özel
Öğretim Yöntemleri……………………………………………………………..
163
Tablo 143. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin Kullandıkları Müzik Özel
Öğretim Yöntemleri……………………………………………………………..
164
Tablo 144. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin Kullandıkları Müzik Özel
Öğretim Yöntemleri …………………………………………………………….
164
Tablo 145. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan “Dinleme- Söyleme - Çalma” Öğrenme Alanı
Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri Kazanımlara İlişkin
Görüşleri…………………………………………………………………………
165
Tablo 146. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan “Dinleme- Söyleme - Çalma” Öğrenme Alanı
Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri Kazanımlara İlişkin
Görüşleri…………………………………………………………………………
166
xxvi
Tablo 147. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan “Dinleme- - Söyleme - Çalma” Öğrenme Alanı
Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri Kazanımlara İlişkin
Görüşleri…………………………………………………………………………
168
Tablo 148. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan “Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı
Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri Kazanımlara İlişkin
Görüşleri…………………………………………………………………………
169
Tablo 149. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan “Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı
Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri Kazanımlara İlişkin
Görüşleri…………………………………………………………………………
170
Tablo 150. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan “Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı
Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri Kazanımlara İlişkin
Görüşleri…………………………………………………………………………
171
Tablo 151. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarını
Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri………….
173
Tablo 152. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarını
Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri………….
174
Tablo 153. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan “Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarını
Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri………….
175
Tablo 154. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarını
Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri………….
176
Tablo 155. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarını
Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri………….
177
xxvii
Tablo 156. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan “Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarını
Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri………….
179
Tablo 157. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirmede Önemli Gördükleri
Faktörlere İlişkin Görüşleri……………………………………………………...
181
Tablo 158. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirmede Önemli Gördükleri
Faktörlere İlişkin Görüşleri……………………………………………………..
182
Tablo 159. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında Yer Alan Kazanımları Gerçekleştirmede Önemli Gördükleri
Faktörlere İlişkin Görüşleri……………………………………………………..
184
Tablo 160. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında
Yer
Alan
Kazanımları
Gerçekleştirmede
Yeterliliklerini
Geliştirmeye İlişkin Çabalarına İlişkin Görüşleri……………………………..
187
Tablo 161. İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında
Yer
Alan
Kazanımları
Gerçekleştirmede
Yeterliliklerini
Geliştirmeye İlişkin Çabalarına İlişkin Görüşleri……………………………..
188
Tablo 162. İlköğretim 3.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi
Programında
Yer
Alan
Kazanımları
Gerçekleştirmede
Yeterliliklerini
Geliştirmeye İlişkin Çabalarına İlişkin Görüşleri …………………………….
189
Tablo 163. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik
Dersi Yıllık Planı Hazırlamada Program İncelemelerine İlişkin Görüşleri……..
191
Tablo 164. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik
Dersi Yıllık Planı Hazırlamada Program İncelemelerine İlişkin Görüşleri……..
192
Tablo 165. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik
Dersi Yıllık Planı Hazırlamada Program İncelemelerine İlişkin Görüşleri……..
193
xxviii
ŞEKİLLER LİSTESİ
Şekil No:
Sayfa
Şekil 1. Araştırma Modeli Uygulama Süreci…………………………………….. 29
xxix
EKLER LİSTESİ
EK-1.
İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı (2006)
EK-2.
Sınıf Öğretmenlerinin Alan Yeterlikleri
EK-3.
Aydın İl Milli Eğitim Müdürlüğü Araştırma İzin Belgesi
EK-4.
1.sınıf Öğretmenleri İçin Anket Formu
EK-5.
2.sınıf Öğretmenleri İçin Anket Formu
EK-6.
3.sınıf Öğretmenleri İçin Anket Formu
EK-7.
1.sınıf Öğretmenleri İçin Görüşme Formu
EK-8.
2.sınıf Öğretmenleri İçin Görüşme Formu
EK-9.
3.sınıf Öğretmenleri İçin Görüşme Formu
EK-10. Aydın İli Merkez İlköğretim Okulları Listesi
1
1.GİRİŞ
Bu bölümde, araştırmanın dayandığı problem durumu, problem cümlesi, alt
amaçlar, araştırmanın amaçları, önemi, varsayımları, sınırlılıkları ve belli başlı tanımlar
üzerinde durulmaktadır.
1.1. Problem Durumu
Tüm canlıların, özelinde de insan toplumunun sürdürülebilirliği ancak yeni nesil
çocuklara dayanmaktadır. Bunun farkında olan tüm toplumlar yatırımlarını çocuklara
yöneltmişlerdir. Kendi kendine başarabilme özgüven duygusu ve problem çözebilme
becerisi geliştirebilen, üretken, çalışmaktan zevk alabilen, çalışkan, kendisi ve yaşadığı
toplumla uyumlu, yeniliklere açık, yenilikleri takip edebilen, güçlü, alanında başarılı,
mutlu, paylaşımcı, sorumluluklarını bilen kuşakların yetişmesinde sanat eğitimi etkin
rol almaktadır.
Sanat eğitimi içerisinde en etkin rollerden biri de tartışmasız müzik ve müzik
eğitimidir. Müzik eğitimi en iyi şekilde uygun programlar dahilinde okullarda
verilebilir. Müzik eğitiminin çocuğun gelişimindeki belirleyici etkileri düşünüldüğünde,
temel eğitimin yapıldığı ilköğretim okullarında sınıf öğretmeni tarafından verilen müzik
eğitiminin çok önemli olduğu açıktır.
Müzik eğitimi ile öğrencilerin yaş gelişimlerine uygun düzeyde bir müzik
kültürü
almasının
sağlanması,
müziksel
yeteneğinin
ortaya
çıkarılması
ve
değerlendirilmesi amaçlanır.
Ayrıca kültürel ve sanatsal müzikleri dinleme davranışının kazandırılması,
geçmişten süregelen müzik kültürümüzün yaşatılması, sonraki kuşaklara aktarılması da
müzik eğitiminin hedef ve amaçları arasındadır.
Temel eğitim basamağı olan ilköğretimde, çocuğun müziksel gelişim ve
yeteneğinin belirlenmesi çok önemlidir. Bu yeteneğe sahip olan öğrenciler güzel
sanatlar liselerine,
sanatçı yetiştiren okullara yönlendirilerek geleceklerinin
şekillenmesi gerçekleştirilmiş olacaktır.
İlköğretim çağı çocukları, müziksel açıdan algılarının yüksek olduğu bir dönem
içerisinde olduklarından; müzik potansiyellerinin açığa çıkarılması ve temel müziksel
2
yeterliklerin kazandırılması bir zorunluluktur. Bu nedenle ilköğretimin birinci
kademesinde verilen müzik dersi büyük önem taşımaktadır. İsteği, ilgisi ve yeteneği
ortaya çıkarılamayan çocuk çağdaş toplum olma yolunda büyük bir kayıptır. Birinci ve
ikinci kademe düzeyinde müzik eğitiminin daha verimli olması çocukların iyi bir okul
öncesi eğitimi almasını gerektirmektedir. Okul öncesi eğitiminin çocukları bilişsel,
duyuşsal ve bedensel alanlarda desteklemesi ilköğretimdeki eğitim kalitesini
artırmaktadır. Bu müzik alanında da geçerlidir. Çocukların müziğe olan ilgisinin kritik
gelişim dönemlerinde kazandırılmış olması daha sonraki eğitim basamaklarında müziğe
olan ilgisini artıracak ve daha olumlu tutum geliştirmeleri sağlanacaktır.
Sınıf öğretmeni müziksel yeteneği olan öğrencilerin ayrımına sahip olmalı,
müzik sevgisi aşılayabilmeli, şarkı söylemeyi çocukta zevk ve eğlence kaynağına
dönüştürebilmelidir.
İlköğretim okullarında müzik derslerinin “1., 2. ve 3. sınıflarda (I. Devre) sınıf
öğretmenleri tarafından okutulması” öngörülmektedir. Ancak eğitim ve sanat üzerine
yapılan araştırmalar, ilköğretim okullarında müzik eğitiminin diğer işlenen derslere
oranla daha zayıf ve yetersiz işlendiğini ve uygulayıcı konumundaki sınıf öğretmeninin
fazla önemsemediğini ortaya koymuştur. (Bresler, 1993; Kocabaş, 1997; Şahin,2002;
Ercan, 2006; Göğüş, 2008; Kılıç, 2009; Barış ve Özata, 2009; Şahin, 2009; Okan, 2010;
Vries,2011) Bu noktada, İlköğretim kurumlarının I. devresinde, öğrenciye müziksel
davranış kazandırmada sorumluluk büyük ölçüde sınıf öğretmenlerine düşmektedir.
Sınıf öğretmenlerinin, programda bulunan müzik dersini istenilen düzeyde
yapabilmesi için müzik ile ilgili temel bilgilere ve uygulama becerilerine sahip olması
gerekir. İlköğretim çağındaki öğrencinin bilişsel, duyuşsal ve özellikle psikomotor
(devinişsel) alandaki gelişimi çok önemlidir. Bu açıdan müzik eğitimi, özellikle
ilköğretim döneminde titizlikle ele alınmalı eğitim süreci içerisinde, çocuğun gelişimine
katkı işlevini yerine getirmelidir.
2006 yılında kabul edilen, 2007-2008 eğitim-öğretim yılında uygulamaya
başlanan ilköğretim müzik dersi öğretim programının uygulama aşamasındaki
durumuna bakmak gerekir. Konu ile ilgili literatür tarandığında, 2007–2008 eğitimöğretim yılında uygulanmaya başlanan ilköğretim müzik öğretim programı hakkında
geri bildirimleri kapsayan araştırmaların yapılması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Beş yıl
süresince uygulanmakta olan ilköğretim müzik dersi öğretim programına ait
3
kazanımların,
sınıf
öğretmenlerince
gerçekleştirilebilmesi
konusunda
kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerinin ortaya çıkarılması problem durumu olarak ele alınmış
buna göre problem cümlesi oluşturulmuştur.
1.1.1. Problem Cümlesi:
İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin; ilköğretim müzik dersi öğretim
programı (2006) kazanımlarının sınıf için önemi, uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri nelerdir?
1.1.2. Alt Amaçlar
1- İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme-Söyleme-Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının;
a) sınıf için önemi,
b) sınıf için uygunluğu,
c) gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri nelerdir?
2- İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının;
a) sınıf için önemi,
b) sınıf için uygunluğu,
c) gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri nelerdir?
3- İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının;
a) sınıf için önemi,
b) sınıf için uygunluğu,
c) gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri nelerdir?
4- İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının;
a) sınıf için önemi,
b) sınıf için uygunluğu,
c) gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri nelerdir?
4
5- İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin; ilköğretim müzik dersi öğretim
programında yer alan kazanımların, sınıf için önemi konusundaki görüşleri;
a) cinsiyet,
b) kıdem,
c) mezun olunan okul türü,
d) okutulan sınıf mevcudu,
e) lisansüstü eğitim,
f) hizmet-içi eğitim kursu alma,
g) mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin eğitim
alma,
h) çalgı çalma,
ı) müzik özel öğretim yöntemlerini kullanma durumlarına göre farklılıklar göstermekte
midir?
6- İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin; ilköğretim müzik dersi öğretim
programında yer alan kazanımların, sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşleri;
a) cinsiyet,
b) kıdem,
c) mezun olunan okul türü,
d) okutulan sınıf mevcudu,
e) lisansüstü eğitim,
f) hizmet-içi eğitim kursu alma,
g) mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin eğitim
alma,
h) çalgı çalma,
ı) müzik özel öğretim yöntemlerini kullanma durumlarına göre farklılıklar göstermekte
midir?
5
7- İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin; ilköğretim müzik dersi öğretim
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşleri;
a) cinsiyet,
b) kıdem,
c) mezun olunan okul türü,
d) okutulan sınıf mevcudu,
e) lisansüstü eğitim,
f) hizmet-içi eğitim kursu alma,
g) mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin eğitim
alma,
h) çalgı çalma,
ı) müzik özel öğretim yöntemlerini kullanma durumlarına göre farklılıklar göstermekte
midir?
8- İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi öğretim
programında gerçekleştirmekte güçlük çektikleri kazanımlar varsa, güçlük çekme
nedenlerine ilişkin görüşleri nelerdir?
9- İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi öğretim programı
kazanımlarını gerçekleştirmede önemli gördükleri faktörler nelerdir?
10- İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi öğretim
programı kazanımlarını gerçekleştirmede yeterliklerini geliştirmeye yönelik çabaları
nelerdir?
11- İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi yıllık planı
hazırlamada program incelemelerine ilişkin görüşleri nelerdir?
6
1.2. Araştırmanın Amacı
Bu araştırmanın amacı; Aydın ili merkez ilçede bulunan ilköğretim okullarında
görev yapmakta olan 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programı
kazanımlarının sınıf için önemi, uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerini ortaya çıkarmaktır.
Araştırma sonucunda, öğretmenlerin bu konudaki görüşlerinden hareketle elde
edilen bulgulara göre, varsa eksik ya da yetersiz oldukları noktalar belirlenerek
sorunların çözümüne yönelik önerilerde bulunmaktır.
1.3. Araştırmanın Önemi
İlköğretim birinci kademe, daha sonraki eğitim basamaklarının temelini
oluşturmaktadır. Burada alınacak sağlam ve nitelikli bir eğitim, bireyin daha sonra
devam edeceği eğitim kurumlarındaki başarısını doğrudan etkileyecek ve artıracaktır.
İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi öğretim programı
kazanımlarının sınıf için önemi, uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerinin belirlenerek varsa eksik ve yanlışlıkların tespit edilip
önerilerde bulunulabilmesi açısından önemlidir.
Yapılandırmacı anlayışa göre hazırlanmış olan ilköğretim müzik dersi öğretim
programının beş yıldır uygulanması nedeniyle henüz yetersiz olan geri bildirimlere katkı
sağlayabileceği, bunun yanı sıra Aydın ili ile ilgili olarak bu konuda ilk çalışma olması
yönünde önem taşımaktadır.
1.4. Varsayımlar
Bu araştırmada;

Araştırma modelinin, araştırmanın konusuna uygun olduğu,

Araştırmada kullanılan ve araştırmacı tarafından geliştirilen anket sonuçlarından
elde edilen verilerin gerçeği yansıttığı,

Araştırmada kullanılan yarı yapılandırılmış görüşme formunun, araştırmanın
amaçlarına uygun bir veri toplama tekniği olduğu varsayılmaktadır.
7
1.5. Sınırlılıklar
Bu araştırma;

Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programı (2006),

2010-2011 Eğitim-Öğretim yılı Aydın ili merkez ilçesi tüm ilköğretim
okullarındaki 1., 2. ve 3. sınıfları okutan sınıf öğretmenleri,

Verilerin toplanması amacıyla yapılan literatür taraması,

Bu çalışma için geliştirilmiş anket ve yarı yapılandırılmış görüşme formu ile
sınırlıdır.
1.6. Tanımlar
Öğretim Programı: Bir derste öğrencilerin ulaşacağı hedefleri, hedeflerin kapsadığı
davranışları, davranışları kazandırmak üzere düzenlenecek eğitim durumlarını ve
davranışların ne derecede kazandırıldığını ortaya koyabilecek sınama durumlarını
kapsayan, gelişmeye açık ve çok yönlü etkileşim içinde olan öğeler bütünüdür
(Senemoğlu,2004: xxiv).
İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı: Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye
Kurulu tarafından 2006 yılında kabul edilen İlköğretim Müzik Dersi Öğretim
Programını tanımlar.
Sınıf Öğretmeni: İlköğretim okullarında bilişsel, duygusal ve psikomotor yönden
bireylerin eğitimine ve gelişmelerine yardımcı olan, öğretmenlik için mesleğin
gerektirdiği sınıf öğretmenliği programını başarı ile tamamlayarak öğretmenlik yapma
yetkisine sahip olan kişidir. (Şahin, 1999: 50)
Öğretmen Yeterlikleri: Öğretmenlerin, öğretmenlik mesleğini etkili ve verimli
biçimde yerine getirebilmek için sahip olunması gereken bilgi, beceri ve tutumları
olarak tanımlanmaktadır (MEB, 2008:VIII).
Birinci Kademe: İlköğretim okullarında 1.,2.,3.,4. ve 5. sınıfları kapsar (Gülcan, 1988 :
463).
Kazanım : Kazanımlar öğrenme-öğretme süreci içerisinde planlanmış ve düzenlenmiş
yaşantılar aracılığı ile öğrencilerde görülmesi gereken bilgi, beceri, tutum ve değerlerdir
(MEB, 2007).
8
2. KAVRAMSAL ÇERÇEVE
2.1. Müziğin İnsan Yaşamındaki Yeri ve Önemi
Çağdaş yaşam için özgür iradeye sahip, düşüncelerini rahatlıkla söyleyebilen,
yenilikçi bireylerin yetiştirilmesi gerekmektedir. Bu durum kişideki yaratıcılık
özelliğinin geliştirilmesi ile mümkündür. Bireyin kendisini ifadesinde, kişiliğini ve
yeteneklerini derinlemesine geliştirmesinde, iyiye ve güzele yönelmesinde müziğin
etkisi yadsınamaz (Uçal, 2003: 1).
Uçan (1996)’a göre; “Müzik, ana kucağında ya da beşikte, evde, sokakta,
okulda; alışveriş-iş-çalışma yerlerinde, oynama-eğlenme-dinlenme yerlerinde; radyoda
ve televizyonda, sinemalarda, konser salonlarında; birçok tören ve toplantılarda;
kısacası, yaşamın her evresinde ve hemen hemen her alanında insanı saran, insanın
neredeyse onsuz edemediği, onsuz yapamadığı bir olgudur.”
İnsanoğlu var olduğu günden bugüne dek müziğe çeşitli anlamlar yüklemiştir.
İlkçağlardan başlayarak teknoloji ve bilgi çağı olarak tanımlanan iki binli yıllara dek
müziğe yüklenen anlamlar değişmiş fakat müziğin insan yaşamındaki etkisi
değişmemiştir.
Gerek ilkel toplumlarda gerekse gelişmiş toplumlarda müziğe bazı fonksiyonlar
yüklenmiştir. Bazen müzik dinsel tapınma aracı, bazen eğlence, bazen de üzüntü ve
acıların simgesi haline gelmiştir (Ercan, 2006: 2). Müzik soyutla- somutun, bilinenlebilinmeyenin, akılla- duygunun buluşma noktasıdır.
Duygusal bir deşarj yolu da olan müzik, üretildiği ortamla, çağın dünya görüşü
ile, kısaca insan yaşamıyla ve toplumla, bütün öteki sanatlar gibi sıkıca bağlıdır. Bu
nedenle de ne bir fantezi ne de bir eğlence ürünü ya da aracı sayılmamalıdır (Selanik,
1996:2).
İnsanın duygusal yaşamını güçlendiren müziğin birçok işlevi bulunmaktadır. Bu
işlevler bireysel, toplumsal, kültürel, ekonomik ve eğitimsel olmak üzere beş kümede
toplanabilir (Uçan, 1997:13). Görüldüğü gibi bu boyutlar, bir bakıma, insan yaşamının
da ana boyutlarıdır ve bu nedenle anlamlar kazanmaktadır (Uçan, 1996:21). Uçan’ın
düşüncelerine ek olarak Luther şu sözleriyle onu desteklemiştir: “Müzik, insanları daha
9
uysal, daha kibar, daha dürüst, daha doğru ve zeki yapar” (Alaner, 2007:8). Bireylerin
kişiliklerinden toplumların yaşamlarına kadar her anlamda etkisi olan müziğin eğitime
de katkısı bulunmaktadır.
Eflatun, müziği ince bir felsefe olarak tasarlamış ve şu tavsiyede bulunmuştu:
“İnce bir müzik hassasiyeti, en medenileştirici bir eğitim aracı olabilir. Müziğin verdiği
ince hislerle temizlenmiş bir hayal ve müzikle eğitilmiş bir zihin, günlük
münasebetlerde tamamıyla kaba kalamaz”(Edman, 1991:117).
Müziğin temel eğitiminde ilk amaç, çocukta müzik sevgisini uyandırmak, hayal
dünyasını, müzik imgesini geliştirmek, ritim duygusunu ve kulak duyarlılığını
kesinleştirmektir (Pamir, tarihsiz: 5). Müziği seven çocuk, insanı sever, toplumu sever,
yaşamı sever, eşsiz bir ruh kudreti ve zenginliği kazanır. Eflatun’un da inandığı gibi
estetik eğitim, ahlak eğitimini de etkiler. İnsan ruhu güzelliklerle yücelir (Say, 2005
:20).
2.2. Müziğin Çocuk Gelişimindeki Yeri
Her çocuk, ilk aylardan itibaren müziğe ilgi duyar. Müziğe ilgi küçük yaşlardan
itibaren müziksel aktivite içinde bulunarak müzikle beslenen ve desteklenen çocukların
ruhsal ve bedensel yönden daha sağlıklı bir gelişim sergiledikleri gözlenmektedir,
annenin söylediği ninni ile başlar, gitgide çevreden, radyodan, televizyondan duyduğu,
evde-okulda-sokakta duyup, öğrenip söylediği müziklerle beslenir (Sun, Seyrek
2001:30; Yıldız, 2002: 6).
“Müzik; çocuğun ruhsal yapısında heyecanlı ve aşırı duygusallık ortamından
daha sakin bir ortama yönelme bakımından ayrıca güvensizlik, saldırganlık, gerilim ve
korku gibi davranışlarda, güçlüklerin yenilmesi konusunda önemli bir etkendir”
(Ürfioğlu, tarihsiz: 9). Müzik bireyin bebeklik- çocukluk- ergenlik ve yetişkinlik
dönemlerinde çeşitli şekillerde yaşamlarında var olmaktadır.
“Birey olarak insan, bebeklik döneminde ninnilerle; erken çocukluk döneminde
sayışma, tekerleme, müzikli masal ve oyunlarla; geç çocukluk ve gençlik dönemlerinde
türkü, şarkı, marş ve başka müziklerle yoğrulur, yetişkinlik ve yaşlılık dönemlerinde de
yaşamının önemli bir bölümünü müzikle doldurur, müzikle geçirir.”(Uçan, 1997:12).
7- 11 yaş döneminde, birçok çocuğun gelişen yeterliliği ve yeni becerileri
edinebilme kapasiteleri en küçük cesaretlendirme verildiğinde bile müzik öğrenmede
10
istek, azim, merak ve ilgiye dönüşecektir. Evdeki ve okuldaki problemler, sosyal veya
akademik sorunlar gibi birçok sorunla baş etmeye çalışan çocuklar kendi gelişimlerine
büyük katkı sağlayacak müzikte çoğu zaman eğlence ve destek bulmaktadırlar. Müzik
çoğu çocuğun okul sonrası yaşantısında oldukça yaşamsal bir fonksiyona sahiptir
(Glover&Young, 1999: 3).
Aristo’ya göre “Duygulara sadakat konusunda hiçbir şey ritim ve şarkı kadar
kuvvetli değildir. Mademki bu; o kadar gerçek güçtür, müzik mutlaka çocukların
eğitiminde kullanılmalıdır”(Baltacı, 2009:16). Korkmazlar (1995)’a göre, ilkokul
çocukları, duygusal yasam açısından hoşgörü ve uyum içerisindedirler. Açık sözlü,
tarafsız ve kolay anlaşılmaktadırlar. Çocuk sadece beden gelişiminin değil çeşitli
hareket becerilerinin etkinliğinin arttığını fark eder, bunu fark ettikçe benliği gelişir
(Akt: Altuntaş, 2007:23).
Çocuğun duyuşsal- bilişsel- devinişsel olarak birçok alanda hedeflenen gelişime
ulaşabilmesi için derslerde uygulanacak etkinliklerin birden fazla gelişim alanını
destekler nitelikte olması önemlidir.
Öğretim etkinliklerinde olabildiğince çok sayıda duyu organına hitap
edilmelidir. Eğitimin diğer dallarında olduğu gibi müzik eğitiminde de amaç bireyi
duyuşsal, bilişsel ve devinişsel açıdan geliştirmek ve onun davranışlarında bu yönde
istendik değişiklikler oluşturmaktır (Şendurur ve Barış, 2002).
Bu açıdan çocuklarımız,
müzik derslerinde oyunlarla birleştirilmiş tüm
vücuduyla hareket edip katılabileceği tekerlemeler, türküler, şarkılar söyleyebilmeli,
kendisinin atık malzemelerden yaptığı müzik gereçleriyle gerçekleştirebileceği ritmik
çalışmalarla çalgı çalma denemelerinde bulunabilmelidir (Çilden, 2001).
Bunların yanı sıra oluşturulan sanatsal etkinliklerde bireysel farklılıkların göz
önünde bulundurularak düzenlenmesi, verilecek eğitimin kalitesi açısından etkilidir.
Çünkü bazı çocuklar çalgı çalmaktan, bazıları şarkı söylemekten, bazıları da dans
etmekten ya da müzik dinlemekten daha çok hoşlanır (Tufan, Sökezoğlu 2009). Bu
açıdan öğretmen, bireylerin farklı algılamalarının olduğu bilinciyle onları yakından
izlemeli
istek
ve
becerileri
doğrultusunda
başarılı
olabilecekleri
alanlara
yönlendirmelidir.
“Müzik derslerinde, bireysel etkinliklerin yanı sıra grup çalışmalarına da yer
verilmeli; öğrencilerin sosyalleşmesi ve diğer bireylerle iletişim kurmasını
destekleyici işbirliğine dayalı üretim anlayışı benimsenmelidir. Birlikte hareket
11
etmeye, oyun oynamaya çok yatkın olan çocukların enerjileri müzik dersinde
yapacakları danslar, drama etkinlikleri ile ön plana çıkartılmalı ve bu sayede
öğrencilerin kendine olan güven duygusu geliştirilmeye çalışılmalıdır” (Albuz ve
Akpınar, 2009:182).
Sun ve Seyrek (2001)’e göre; müziğin, çocuğun gelişimine etkileri konusu
başlıca üç açıdan incelenebilir:
1. Dil gelişimi
2. Duygusal ve sosyal gelişim

Toplu şarkı söylemenin etkileri

Çalgı çalmanın etkileri

Müzik dinlemenin etkileri
3. Bedensel ve psiko-motor gelişim
Müzik dersinde yapılan çeşitli faaliyetlerin çocukların değişik gelişim
alanlarında etkileri farklıdır. Sırasıyla bunlara yer vermek konuya açıklık getirecektir.
Müzik yoluyla çocukların dil gelişimine büyük katkı sağlanmaktadır.
Çocukların,annelerinden dinledikleri ilk ninnilerle sözcük dağarcıkları beslenmeye ve
gelişmeye başlar (Yıldız, 2002:7). Okulda, evde ve arkadaşları ile değişik ortamlarda
seslendirdiği şarkı ve tekerlemelerle sözcük dağarcığı genişler. Böylece dil çeviklik
kazanır ve akıcı olarak kendini ifade etme becerisi kazanır.
Birlikte şarkı söyleme etkinliğinde olan çocuk, çekingenliğini yener ve küme
içinde rahatlayarak dikkati üzerine çekmeden şarkı öğrenmeye, öğrendiğini söylemeye
çalışır. Aynı davranış öteki müzik etkinliklerinde de görülür (Sun ve Seyrek, 2001).
Toplu şarkı söylemeyle oluşturulan bu atmosferde çocuğun kendine güveni artar ve
diğer çocuklarla tanışma ve kaynaşma gerçekleşir.
Çalgı eşliğinde çocuk, enerjisini olumlu yollarla dışa yansıtmakta, sesleri
keşfetmekte, kendi ritimlerini yaratmakta ve çalgı çalma becerisi kazanmaktadır
(Ömeroğlu, Ersoy, Şahin, Kardır ve Turla, 2003:17). Bazı çalgılar, çocukların psikomotor gelişimlerinde önemli olan koordinasyon, güç ve tepki hızı gibi kavramların
gelişimine yardımcı olmaktadır. Çocuğun müziğe, vücut hareketleriyle tepki vermesi,
müziğe uygun dans figürleri oluşturmaya çalışması, müziğe sesiyle eşlik ederek sesini
tanıması, bilişsel ve psiko-motor gelişimine katkı sağlamaktadır (Pugh ve Pugh, 1998;
Akt. Ömeroğlu, Ersoy, Şahin, Kardır, Turla 2003:17–18)
12
“Çocuğun ritim eğitimi alması, onun ritim duygusunun ve dolayısıyla kulak
duyarlılığının gelişmesine; müzik yoluyla hareket etmesi, enerjisini olumlu yönde
harcamasına; toplu olarak şarkı söylemesi, sesini denetlemeyi kavramasına,
arkadaşlarına uyum sağlamasına, birlikte iş yapmanın zevkini tatmasına ve
toplumla uyum içinde olması gerektiğini kavramasına yardımcı olur. Bu yollarla
çocuk, birlikte iş yapmanın gerektirdiği disiplin alışkanlığını kazanacak, özgüven
duygusunu geliştirecektir” (Tufan ve Sökezoğlu, 2009:207)
2.3. İlköğretimde Müzik Dersi Öğretim Programı
İlköğretimde Müzik Dersi Öğretim Programı (2006) önceki yıllarda hazırlanan
(1968, 1984 ve 1994) programlar göz önüne alınarak hazırlanmıştır.Program; giriş,
vizyon, temel yaklaşım ve yapı, öğrenme- öğretme süreçleri, kazanımlar, ölçme ve
değerlendirme, sözlük ve kaynakça bölümlerinden oluşmaktadır (EK-1). Bu programda
öğretme- öğrenme sürecine ilişkin olarak etkinlik örneklerine yer verilmiştir.
İlköğretimde Müzik Dersi Öğretim Programı; öğrenci merkezli, öğrencinin aktif olduğu,
uygulama sürecinde öğrencinin yaratıcılığının ortaya çıkarıldığı ve uygulamalar yoluyla
bilgiye ulaşıldığı gibi ilkelere dayandırılmıştır.
Yapılandırmacı anlayışla hazırlanan bu program; müzik eğitiminde bireysel
farklılıkları kabul eder, öğretmeye değil öğrenmeye önem verir, öğrenmede performans
ve
etkinliklere
yer
verir.
Çünkü
kalıcı
öğrenme
etkinlikler
aracılığı
ile
gerçekleşmektedir.
İlköğretimde Müzik Dersi Öğretim Programında aktif öğrenme yöntemlerinin
yanında genel öğretim yöntemlerine de yer verilmiştir. Dersin işlenişinde kazanımlara
uygun olarak “oyun, dans ve devinim” ekseninde ilgili yöntemlerin kullanılması
gerektiği belirtilmiştir.
2.4. Öğretmen Yeterlikleri
Bir toplumda eğitimin en genel amacı o toplumun bireylerini topluma faydalı
hale getirmektir. Bu amaca uygun olarak bireyin yetişmesinde aile kurumu başta olmak
üzere tüm kurumlar etkilidir. Ancak bu kurumlar içinde çocuğun yetişmesinden resmen
sorumlu olanı eğitim kurumu yani okuldur. (Küçükahmet, Değirmencioğlu, Er,
Öksüzoğlu, Özdemir, Korkmaz, 2000 : 2). Koçak (1992)’a göre, her eğitim kurumunun
üç temel unsuru bulunmaktadır. Bunlar program, öğrenci ve eğitici kadrosudur. Eğitim
13
sisteminin en önemli unsuru öğretmendir. Çünkü; çocuğu okulla tanıştıran, eğitim
hayatı boyunca en kritik noktada duran kişidir. Kısaca öğretmeni tanımlamak konuya
ışık tutacaktır.
Öğrencilerde istenilen davranış değişikliğini oluşturmak üzere eğitilmiş, öğretme
işini planlayan ve sağlayan kişiye öğretmen denir. Öğretim etkinliklerini hazırlama ve
planlama, eğitim ve öğretim için gerekli her türlü ortamı oluşturma, araç-gereç sağlama,
öğretim etkinliklerini uygulama ve değerlendirme öğretmenin sorumluluğu altındadır
(Çifci, 2008 :12) Bu nedenle, anayasa, kanun, kalkınma planları ve hükümet
programlarında ilköğretim alanında öngörülen hedeflerin gerçekleşmesi, üst düzeyde
alınan kararların uygulayıcısı olan öğretmenin okulda göstereceği başarısına bağlıdır
(Koçak, 1992: 398).
Açıkgöz (2003: 34)’e göre aktif öğreten öğretmenin gelenekselden farkı; kendi
kararlarını uygulamak yerine öğrencilere yön gösteren, önerilerde bulunan, gerekli
durumlarda açıklama yaparak fikir veren, rehber olan ve onların gelişimlerini
gözlemleyen kişi olmasıdır. Yangın (1993; Akt: Çifci, 2008: 13)’a göre; iyi bir
öğretmende genel kültür, özel alan bilgisi, öğretmenlik meslek bilgisi olmak üzere üç
temel özellik aranır. Alan bilgisini bilmeyen öğretemez, meslek bilgisini de her bilen
öğretemez diye tanımlayabiliriz yani meslek bilgisini bilmeyen de neyi, nasıl
öğreteceğini bilemez.
Öğretmenin, yukarıda sözü edilen alanlarda yetkinlik gösterebilmesi için
eğitimleri sürecinde kazanmaları gereken yeterlik alanları vardır. Öğretmen yeterlikleri,
öğretmenlerin, öğretmenlik mesleğini etkili ve verimli biçimde yerine getirebilmek için
sahip olunması gereken bilgi, beceri ve tutumları olarak tanımlanmaktadır (MEB,
2008:VIII).
Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü’nce
hazırlanan öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri;
a) Kişisel ve Meslekî Değerler - Meslekî gelişim,
b) Öğrenciyi Tanıma,
c) Öğrenme ve Öğretme süreci,
d) Öğrenmeyi, Gelişimi İzleme ve Değerlendirme,
e) Okul-Aile ve Toplum ilişkileri ,
14
f) Program ve İçerik Bilgisi sıralamasıyla her öğretmenin sahip olması gereken
yeterlikler olarak belirlenmiştir (MEB, 2008:8).
Karacaoğlu (2008)’e göre, öğretmen yeterlikleri, literatürde öğretmen niteliği,
öğretmen kalitesi, öğretmenlik standartları gibi farklı kavramlarla ifade edilmektedir.
Bu kavramlar arasında anlam yönünden ne kadar farklı olsa da, çoğu zaman birbirinin
yerine kullanılmakta ve ismi ne olursa olsun öğretmenin donanımlı olup olmadığı ile
ilgili olduğu anlaşılmaktadır.
2.5. Sınıf Öğretmeni Yetiştiren Kurumlarda Müzik Eğitiminin Yeri
Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren, öğretmen yetiştirme programları içerisinde
müzik eğitimi dersi sürekli yer almıştır. Sınıf öğretmeni yetiştirmede müzik eğitimi
dersinin yeri ve önemini anlamak için, Türkiye’deki sınıf öğretmeni yetiştirme
programlarını ve bu programlar içerisinde müzik eğitimi derslerinin durumunu
incelemek gerekir (Ercan, 2006: 4).
Tablo 1
Sınıf Öğretmeni Yetiştiren Kurumlardaki Müzik Derslerine Tarihsel Genel Bir Bakış
EĞİTİM KURUMU
MÜZİK
MÜZİK ÖĞRETİMİ
Darülmuallimin / Darülmuallimat (1924)
5 yıl, toplam 5 saat
----
Köy Muallim Mektepleri (1927)
3 yıl, toplam 6 saat
----
İlköğretmen Okulları
(1931)
5 yıl, toplam 10 saat
----
Köy Enstitüleri
(1940)
İlköğretmen Okulları
(1954)
İki Yıllık Eğitim Enstitüleri (1975)
---6 yıl, toplam 12 saat
----
Birleştirilmiş ders: 3 yarıyıl, toplam 6 saat
İki Yıllık Eğitim Yüksek Okulları (1982)
Dört Yıllık Eğitim Yüksek Okulları (1989)
2 yarıyıl, toplam 4 saat
1 yarıyıl, toplam 2 saat
Sınıf Öğretmenliği Bölümleri (1992)
Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalları (1998)
Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalları (2006)
1 yarıyıl, toplam 4 saat
1 yarıyıl, toplam 3 saat
1 yarıyıl, toplam 3 saat
(Şaktanlı, 2004; Akt: Kalyoncu ve Öztürk, 2009:216)
Tablo 1’den anlaşılacağı üzere sınıf öğretmeni yetiştiren kurumlardaki müzik
dersleri toplam saatleri günümüze geldikçe düşüş göstermektedir.
15
Töreyin (1997)’e göre “eğitim süreci, belli bir sistemi beraberinde getirmektedir.
Bu sistem, bireye kazandırılacak olan istendik davranışların belirlenip ortamın
hazırlanarak belli süreler içinde hedeflenen davranışlardan ne kadarının kazanılıp
kazanılmadığının, varsa eksik ve yanlışlıkların neden olduğunun araştırılarak
saptanmasıyla ve yeniden onarılıp işe koşulmasıyla dirik bir biçimde sürüp gitmektedir.
Bundan dolayı eğitim, sistemi içinde devam eden bir süreçtir”.
Eğitim sürecinin tanımından sonra Türkiye’ de uygulanan eğitim yaklaşımlarını
gözden geçirmek konuya açıklık getirecektir. Ülkemizde davranışcı yaklaşıma dayanan
eğitim programlarımız 2006 yılına kadar sürdürülmüştür. Bu tarihten itibaren daha
farklı bir bakış açısına dayanan yapılandırmacı anlayışla gerçekleştirilen öğretim
programları uygulanmaya konmuştur.
2003–2004 öğretim yılında pilot olarak uygulanan yeni program, 2004–2005
yılında tüm ülkede uygulanmaya başlanmış yapılandırmacı yaklaşım temelli yeni
program ile öğretmenden beklenenlerde köklü değişiklikler oluşmuştur. (Özenç, 2009:
41). Bu köklü değişiklik yapılandırıcı yaklaşımın önerdiği şekliyle öğrenene aktif bir rol
veren anlayıştır.
Bu programla; öğrencinin merkez alındığı ve aktif kılındığı yeni yöntemle
ezberden uzak, öğrencinin deneyimi, bakış açısı, duygu, düşünce ve inançlarının dikkate
alındığı bütüncül bir eğitim anlayışı hedeflenmiştir (Gerek, 2006: 1). Temel eğitim
basamaklarında okul müzik eğitimini gerçekleştiren öğretmenler yıllar içerisindeki
tecrübelerine dayanarak bazı öğretme yöntemlerini oluşturmaya çalışmışlardır. Fakat
programın etkili uygulanması ve verimli sonuçların alınabilmesi için öğretmenlerin
müzik eğitimindeki çağdaş yaklaşımlar hakkında geçerli bilgilere, yöntemlere sahip
olması gerekir. Çünkü donanımlı birey yetiştirmede
önemli bir sorumluluğu olan
öğretmenin yaşam boyu öğrenmeyi felsefe edinmiş aktif bireyler yetiştirmesi
gerekmektedir. Eğitim programları belirlenirken şüphesiz yetiştirilmek istenen bireyin
ve verilmek istenen eğitimin net bir şekilde tanımlanması gerekmektedir.
Yeni bir programın ortaya konması, uygulanmaya başlaması ve yaygınlık
kazanarak yerleşmesi uzun bir süreçtir. Başarı, öğretmenlerin iyi eğitimden geçerek
programı tanımaları, program ya da eğitim- öğretim anlayışındaki değişimi
özümsemeleri, sindirmeleri ve bunun için çaba göstermelerinden geçmektedir.
(Türkmen, 2009:187).
16
Tüm bunların ışığında, öğretmenin görevi, belirlediği müziksel öğrenme
hedefleri doğrultusunda, öğrenci ve müziksel öğrenme süreci özelliklerine uygun olarak
dışsal olayları seçme, düzenleme, uygulama ve denetlemedir. O halde öğretmenin,
müzik öğretimini planlama, uygulama ve değerlendirmede yetkin olması gerekmektedir
(Yıldız, 2002:15). Bu açıdan Şentürk (1998)’e göre müzik eğitiminde istendik kalıcı
davranış değiştirmek için etkin ve uygun öğretim yöntemlerini seçme ve uygulama çok
önemlidir (Akt: Kılıç, 2007:25).
2.6. Sınıf Öğretmeni Özel Alan Yeterlikleri
Aileden sonra birey üzerinde en önemli etkiye sahip olan okulların başarılı,
çağdaş, yeterli ve hedefleri olan bireyler yetiştirmesi öğretmenlere bağlıdır.(Türk,
2008). Çünkü ilköğretim, bireyleri hayata hazırlamada öne çıkan eğitim sisteminin ilk
basamağıdır. Dolayısıyla ilköğretim sınıf öğretmenlerinin küçük bir çevreden ayrılarak
daha geniş ve yeni bir toplumsal çevreye katılan 7- 11 yaş çocuğunun gelişmesinde
önemli görev ve sorumlulukları vardır (Taşdemir, 1996; Akt: Akpınar, Turan, Tekataş,
2004:2).
Sınıf öğretmeni, ilköğretimin ilk beş yılında yani ilkokul döneminde görev
yapan öğretmenler olması nedeni ile bilgiyi aktaran kişi değil, çocukların bilgiye
ulaşma, öğrenme ve bilgiyi üretme yollarını kazanmalarına kılavuzluk eden kişi
olmalıdır (Senemoğlu, 2003:154). Çocukların kendi öğrenme yollarının farkına varıp
etkili öğrenme yollarını kazanmaları ile çocukların öğrenme yollarına, gelişim
özelliklerine ilgi ve gereksinimlerine uygun bir biçimde öğretimi planlayabilme,
düzenleyebilme, uygulayabilme ve değerlendirebilme becerilerine sahip olmaları
onların nitelikli birer sınıf öğretmeni olduklarının göstergesi olabilir (Senemoğlu, 2003:
156). Sınıf öğretmenleri,
çocuğun akademik bilgilerinin temellerinin atıldığı aynı
zamanda yaşam boyu onların kararlarını- seçimlerini etkileyecek olan duyuşsal
özelliklerinin kazandırılmasında etkili olan kişilerdir.
Sınıf öğretmenleri, birden fazla dersten sorumlu olmaları nedeniyle diğer
öğretmenlerden ayrılmaktadır. Bu durum, sınıf öğretmenlerinin çoklu disiplin ve
disiplinler arası anlayışa dayalı yeterliklere sahip oldukları için müzik öğretimine ilişkin
sorumlulukları söz konusudur (Milli Eğitim Bakanlığı[MEB], 2008:2).
17
Çocuğun genel anlamda sanatla özel anlamda müzikle tanışmasını sağlayan
müzik dersleri, 2006–2007 öğretim yılında uygulanan ilköğretim okulları haftalık ders
çizelgesinde 1.,2. ve 3. sınıflarında müzik dersi haftada iki saat 4. ve 5. sınıflarında
haftada bir saat olarak görülmektedir. İlköğretim birinci kademe müzik derslerini sınıf
öğretmenleri uygulamaktadırlar. İlköğretim ikinci kademe müzik dersleri ise varsa alan
öğretmeni yoksa yine sınıf öğretmeni tarafından uygulanmaktadır (Bilgin, Şaktanlı,
2008)
Bu nedenlerle, sınıf öğretmenlerine müzik dersi konusunda önemli görevler
düşmektedir. Çünkü müzik eğitimi, bireyin içinde bulunduğu müziksel çevresiyle
iletişimine ve bu çevrenin gelişimine katkıda bulunabilmesini amaçlar, bireyin sosyal ve
kültürel zekasını geliştirerek toplum içerisinde edineceği konumu olumlu bir biçimde
geliştirmektedir (Karan, 2008: 6).
Hedeflenen kalitede işlenebilecek bir müzik dersi için sınıf öğretmeninin yeterli
düzeyde notasyon bilgisine, sesini güzel ve doğru bir şekilde kullanabilme becerisine,
müzik eğitimi yöntemlerini uygulama yeterliğine sahip olması gerekmektedir.
Genel yeterlik alanlarının yanında özel alan yeterlikleri; öğretmenlik mesleğini
etkili ve verimli biçimde yerine getirebilmek için alanlara özgü olarak sahip olunması
gereken bilgi, beceri ve tutumlardır (MEB, 2008:VIII).
Konuyla ilgili olarak Milli Eğitim Bakanlığı’nın sınıf öğretmenliği alan
yeterliklerine değinmek konuyu aydınlatacaktır. Sınıf öğretmenliği alan yeterlikleri;
1-öğrenme-öğretme ortamı ve gelişim
2-izleme ve değerlendirme
3-bireysel ve mesleki gelişim-toplum ile ilişkiler
4-sanat ve estetik
5-dil becerilerini geliştirme
6-bilimsel ve teknolojik gelişim
7-bireysel sorumluluklar ve sosyalleşme
8-beden eğitimi ve güvenlik olarak belirlenmiştir (MEB,2008:152).
Sınıf öğretmeninin sanat ve estetik alanındaki yeterliliğine bağlı olarak
gerçekleştirmekte olduğu müzik dersi, yapılandırmacı anlayışa göre düzenlenmiştir.
18
Tablo 2
Sınıf Öğretmenliği “Müzik Öğretimi” Ders Tanımlarının Sınıflandırılması
İÇERİKLER
Planlamaya
Yönelik İçerik
MÜZİK ÖĞRETİMİ
MÜZİK ÖĞRETİMİ
(1998-4 saat)
(2006-3saat)
Müzik ders programı; müzik İlköğretim müzik dersi öğretim programı
ders planları
ile ilgili etkinlik uygulamaları
Müzik Ders
Konularına Yönelik
İçerik
Temel
müziksel
davranışlar(söyleme, çalma,
dinleme,
besteleme
çalışmaları)
Orff çalgıları için şarkı düzenleme; oyun,
müzik, dans, drama ve konuşma ilişkisi;
müzik-estetik ilişkisi ile müziksel
beğeninin geliştirilmesi; çalgının şarkı
öğretiminde etkili kullanımı
Öğretim
Yöntemlerine
Yönelik İçerik
Değerlendirmeye
Yönelik İçerik
Branşlar
Arası
İçerik
Müzik öğretimi yöntem ve
teknikleri; sınıf yönetimi
Müzik öğretimi yöntem ve teknikleri
Performansın
değerlendirilmesi
Müziğin diğer
ilişkileri
----derslerle Müzik dersi etkinliklerinin
disiplinlerle ilişkilendirilmesi
diğer
(YÖK, 2006; Akt:Kalyoncu ve Öztürk, 2009:219)
Tablo 2’de görülen ilköğretim müzik dersi öğretim programı (2006)
yapılandırmacı yaklaşımla öğrenci ve etkinlik merkezlidir. 1998 programına göre,
eğitim-öğretim gören sınıf öğretmenleri davranışçı yaklaşıma göre yetiştirilmişlerdir.
Bu açıdan 2006 programı sınıf öğretmenlerine yeni bir anlayış, sorumluluk ve rehberlik
görevi yüklemiştir.
“Programlar ve yaklaşımlar ne kadar mükemmel olursa olsun programı
uygulayacak öğretmenler gerekli niteliklere sahip değilse yapılan eğitim başarısız
olacak ve hedeflenen kazanımlara ulaşılamayacaktır. Yani bir eğitim programının
amacına hizmet edebilmesi, programı uygulayan öğretmenlerin yeterlikleri ile doğrudan
ilişkilidir” (Özenç, 2009: 4).
7-11 yaş dönemi, çocukların müzik gelişiminde büyük fırsatlar dönemidir.
Çünkü bu dönemde çocuklar büyük değişimler yaşayabilirler. Bu dört yıl çocukları, ilk
çocukluk dönemlerindeki iç müzik dünyalarından, oldukça sakin olan orta çocukluk
dönemine ve sonra da gençlik kültürü ve yetişkin toplumunun müziği ile eşleşimi
sağlayacak başlangıçlara hazırlamaktadır. Bu öyle bir geçiş dönemidir ki ilköğretim
okullarında hızlı geçiştirilmesi zor ancak yetiştirilmesi gereken önemli bir süreçtir
(Glover&Young, 1999: 2).
19
Yukarıda belirtildiği üzere 7–11 yaş arası insan yaşamında önemli bir dönemdir.
Bu dönemde kendini gerçekleştirme becerisine sahip öğretmenlerle uygulanacak
nitelikli bir eğitim sayesinde hedeflenen kalitede bireyler yetiştirilebilir.
İlköğretim müzik dersi öğretim programı “Dinleme-Söyleme-Çalma”, “Müziksel
Algı ve Bilgilenme”, “Müziksel Yaratıcılık” ve “Müzik Kültürü” olmak üzere dört
öğrenme alanı üzerinde yapılandırmacı anlayışla biçimlendirilmiştir.
Sınıf öğretmenlerinin, programda bulunan müzik dersini istenilen düzeyde
gerçekleştirilebilmesi için müzik ile ilgili bazı temel bilgilere ve özelliklere sahip olması
gerekir. İlköğretim çağındaki bir öğrencinin bilişsel, duyuşsal ve özellikle psikomotor
(devinişsel) alandaki gelişimi çok önemlidir. “Öyleyse, müzik eğitimi, özellikle
ilköğretim döneminde göz ardı edilmeden ele alınmalı, örgün ve yaygın eğitim bütünü
içinde, tamamlayıcı, destekleyici, yaratıcılığa ve ileriye götürücü işlevini kesinlikle
yerine getirmelidir” (Yıldız, 2002, s. 14).
Küçüköncü (Akt:Alkar,2008: 9)’nün belirttiği gibi, 2006 yılına kadar olan müzik
programları, ulaşılması zor hedef ve davranışlar belirlenmiş olması ve araç-gereç
eksikliğinden dolayı istenilen amaçlara ulaşamamıştır. 2007-2008 eğitim-öğretim yılı ile
okullarda uygulanmaya başlanan yeni müzik dersi öğretim programı ise, öncekilere göre
varolan sorunlara kısmen çözüm üretmiş gibi görünse de, uygulama aşamasındaki
geçerliliğine dair bilgiye, birkaç yıllık deneme sürecinden sonra varılacaktır.
Yukarıda belirtilen çalışmalara dayanarak, konu ile ilgili literatür tarandığında,
2007–2008 eğitim-öğretim yılında uygulanmaya başlanan ilköğretim müzik dersi
öğretim programı hakkında geri bildirimleri kapsayan araştırmaların yapılması
gerekliliği göze çarpmaktadır.
Beş yıl süresince uygulanmakta olan ilköğretim müzik dersi öğretimi programı
kazanımlarının, sınıf öğretmenleri tarafından gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerinin ortaya çıkarılması önemlidir. Bu durum sınıf
öğretmenlerinde müzik eğitimi ve öğretimi konusunda farkındalık sağlayarak
kendilerini daha iyi tanıyabilmelerine, bilgilerini daha iyi kullanabilmelerine ve
gelişimlerini sağlayabilmelerine olanak verecektir.
Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü
tarafından belirlenen ve 2008 yılında yürürlüğe giren sınıf öğretmenliği alan yeterlikleri
çalışması içerisinde yer alan sanat ve estetik yeterlik alanı (EK-2) incelendiğinde müzik
20
dersinin başlıca ayrı bir yeterlik alanı olarak değerlendirilmeyip, sınıf öğretmeni alan
yeterliklerinden sanat ve estetik yeterlik alanıyla ilişkilendirildiği görülecektir. Sanat ve
estetik yeterlik alanı dört bölümden oluşturulmuştur. Bunlar; güzel sanatlarla ilgili genel
bilgilere sahip olabilme, sanatsal etkinlikleri öğrenme sürecinde kullanabilme, öğretme
ve öğrenme ortamlarını düzenlerken estetik bir bakış açısına sahip olabilme ve
Atatürk’ün sanatın gelişmesine verdiği önemi öğrencilerin içselleştirebilmelerini
sağlayabilme gibi genel yeterlikleri kapsamaktadır.
2.7. İlgili Araştırmalar
Bu bölümde sınıf öğretmenlerinin müzik dersi yeterlikleri ve görüşlerini
inceleyen ve yapılan literatür taraması sonucu araştırmayı destekleyen, çalışmalara ışık
tutan yurt içindeki ve yurt dışındaki araştırmalar yer almaktadır.
Bresler’in 1993 yılında yapmış olduğu “İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Müzik
Öğretimi” konulu araştırmada sınıf öğretmenlerinin müzik dersini işleyişlerini,
verdikleri mesajları ve müziğin okuldaki yeri incelenmiştir. Bulgular sınıf
öğretmenlerinin aldıkları eğitime rağmen müzik öğretme konusunda yetersiz olduklarını
göstermektedir.
Kocabaş’ın 1997 yılında yapmış olduğu “Sınıf Öğretmenlerinin Müzik
Derslerindeki
Yetersizliklerine
İlişkin
Görüşleri”
isimli
araştırmada
sınıf
öğretmenlerinin müzik derslerinin uygulanması konusunda kendilerini ne derece yeterli
gördüklerinin ortaya konması ile hizmet içi eğitim ve kendi gelişimleri hakkındaki
görüşlerinin alınması amaçlanmıştır. Sınıf öğretmenlerinin müzik derslerindeki
yeterliklerinin ortaya konmasına yönelik olarak yapılan bu çalışma, betimsel araştırma
türündedir. Veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmış olup, anket formunda
kişisel bilgilere yönelik sorularla, öğretmenlerin yeniliklerine ilişkin sorulara yer
verilmiştir. Sorular çoktan seçmeli evet, kısmen, hayır gibi kaplı uçlu sorulardan
oluşmuştur. Elde edilen bulguların yorumlanması sonucunda sınıf öğretmenlerinin
müzik derslerinin uygulanması konusunda yeterince bilgi-beceri alışverişinde
bulunmadıkları,
kendi
performanslarını
geliştirmek
için
uygun
girişimlerde
bulunmadıkları ve müzik dersi uygulamalarında kendilerini yeterli görmedikleri sonucu
ortaya çıkmıştır.
21
Çelik’in 2001 yılında yapmış olduğu “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Müzik
Eğitimi ve Öğretimi Konusundaki Donanımları Üzerine Bir Araştırma” isimli yüksek
lisans tezinde sınıf öğretmeni adaylarının müzik eğitimi ve öğretimi konusundaki
donanımlarının etkili ve verimli müzik eğitimi için öneminin vurgulanması
amaçlanmıştır.Betimsel bir çalışma niteliği taşıyan bu araştırma da belgesel tarama
yöntemiyle, Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dallarında uygulanmakta olan zorunlu müzik
derslerinin kredi dağılımı ve tanımları, İlköğretim(1. Kademe) döneminde müziğin
çocuğun yaşamındaki yeri ve önemi, müzik öğretim yöntemleri incelenmiştir. Sınıf
öğretmeni adaylarının müzik bilgisi, şarkı söyleme ve çalgı çalma ve müzik öğretimi
konusundaki donanımlarının yetersiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Şahin’in 2002 yılında yapmış olduğu “I. Kademede Müzik Derslerine İlişkin
Öğretmen Görüşleri” isimli yüksek lisans tezinde ilköğretim I. Kademede Müzik
dersine giren öğretmenlerin (N=230) kendi formasyonlarına dayalı olarak müzik
etkinliklerini algılamalarını, müzik etkinliklerinin uygulanmasına yönelik görüşlerini ve
müzik etkinliklerinin gerçekleşmesine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Öğretmenlerin pek çoğu, pedagojik formasyondan yoksun olduklarını ve bu alanda
hizmet-içi eğitime ihtiyaç duyduklarını belirtmişlerdir. Araştırmanın diğer bir sonucu
ise; öğretmenlerin çoğu, öğretim uygulamalarının müzik dersiyle ilgisiz olduğuna işaret
etmektedirler. Öğretmenlerin büyük bir çoğunluğunun, sınıf öğretmenleri yerine müzik
öğretiminde uzmanlaşmış branş öğretmenlerinin, bu dersi vermesi gerektiği görüşüne
sahip oldukları belirlenmiştir.
Yünlü (2002)’nün “İlköğretim okullarında sınıf öğretmenlerinin müzik dersine
ilişkin eğitim gereksinmeleri” isimli çalışması 2000-2001 öğretim yılında Eskişehir il
merkezindeki 40 ilköğretim okulunda görev yapan sınıf öğretmeninden (N=519) elde
edilen verilerle gerçekleştirilmiştir. Tarama modelinde yapılan araştırmanın verileri,
sınıf öğretmenlerine uygulanan ankette toplanmıştır. Toplam 65 maddeden oluşan
anketle, sınıf öğretmenlerinin müzik dersine ilişkin genel görüşleri alınmış, müzik
dersinin içeriğini oluşturan konularda, müzik dersi öğretim sürecinde ve öğrenci
çalışmalarının
değerlendirilmesinde
karşılaştıkları
güçlükler
ortaya
konmuştur.
Araştırma sonucunda, sınıf öğretmenlerinin müzik dersinin önemi, işlevi, kapsamı,
öğretme-öğrenme süreçlerinin düzenlenmesi, uygulanması ve öğrenci başarılarının
22
değerlendirilmesi konularında önemli güçlüklerinin olduğu ve bu güçlüklere dayalı
eğitim gereksinmeleri ortaya konulmuştur.
Senemoğlu (2003)’nun “Türkiye’de Sınıf Öğretmeni Yetiştirme Uygulamaları,
Sorunlar, Öneriler” isimli çalışmasında sınıf öğretmeni yetiştirme sisteminin
betimlenmesi, 1998-1999 öğretim yılında uygulamaya konmuş olan Sınıf Öğretmenliği
Lisans programı, 4.sınıf öğrenci, bu programla mezun olarak atanmış öğretmen ve söz
konusu ana bilim dalında ders veren öğretim elemanları görüşlerinin değerlendirilmesi
ve öneriler geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma sınıf öğretmenliği ana bilim dalı olan
dört fakültede yürütülmüştür. Veri Toplamak üzere kapalı uçlu ve açık uçlu sorulardan
oluşan anket kullanılmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, frekans, Kruskal –
Wallis ve Hollander Wolfe testi kullanılmıştır. Öğrenciler, öğretmenlik yeterliklerini
kazanma bakımından kendilerini öğretmen ve öğretim elemanlarına göre daha iyi
durumda görmektedirler. Ancak her üç grup da okul dayanaklı yaşantı kazanma, özel
öğretim ve meslek derslerine daha fazla zaman ayrılması ve bazı derslerin de programda
yer alması gerektiğini vurgulamışlardır.
Akpınar, Turan ve Tekataş (2004) “Öğretmen Adaylarının Gözüyle Sınıf
Öğretmenlerinin Yeterlikleri” isimli araştırmalarında, eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği
öğrencilerinin görüşlerine dayalı olarak, ilköğretim sınıf öğretmenleri yeterliklerinin
değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bunun için, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından
belirlenmiş Öğretmen Yeterlikleri Standartları kullanılmıştır. Araştırma, Fırat
Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören toplam doksan bir öğretmen adayı son
sınıf öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Veriler, adı geçen bu standartlar çerçevesinde
hazırlanan anket formuyla elde edilmiştir. Verilerin çözümlenmesi ile elde edilen
bulgulardan, öğretmenlik uygulaması için ilköğretim okullarında uygulama eğitimine
giden öğretmen adaylarının, sınıf öğretmenlerini yeterli buldukları anlaşılmaktadır.
Ancak, öğretmen adayları sınıf öğretmenlerini, öğretim materyali geliştirme ve
kullanma ile özel alan bilgisine sahip olma nitelikleri bakımlarından orta düzeyde
yeterli bulmuşlardır.
Ercan’ın 2006 yılında hazırlamış olduğu “Eğitim Fakülteleri İlköğretim
Bölümleri Sınıf Öğretmenliği Programı Son Sınıf Öğrencilerinin İlköğretim I. Devre
Müzik Derslerine Yönelik Mesleki Alan Yeterliklerinin İncelenmesi” isimli yüksek
lisans tezinde ilköğretim bölümleri sınıf öğretmenliği programı son sınıf öğrencilerinin
23
müzik eğitimi dersi alan yeterliklerinin ne ölçüde olduğunun istatistiksel olarak
ölçülmesi ve yürürlükte olan sınıf öğretmenliği programı içerisinde, müzik eğitimi
derslerinin yeterli olup olmadığının ortaya konulması amaçlanmaktadır. Anket soruları
geliştirilirken, belirlenen üniversitelerde sınıf öğretmenliği programlarında müzik
eğitimi dersine giren öğretim elemanlarının görüşü alınmış ve öğrencilerle anket
soruları hakkında mülakat yapılmıştır. Araştırma sonunda, Öğrencilerin görüşlerine
göre, müzik eğitimi derslerinde öğrenmiş oldukları konular, nitelikli bir öğretmen
olmada tamamen etkilidir. Ancak yine öğrenciler ilköğretim 1. devre müzik derslerine
kendilerinin değil müzik öğretmeninin girmesi gerektiğini düşünmektedirler. Bu
düşünce, öğrencilerde bilgi eksikliğinin kendilerinde öz güvenlerinin oluşmasını
olumsuz yönde etkilediği sonucunu ortaya çıkarmıştır.
Holden ve Button (2006)’nun ilköğretim sınıf öğretmenlerinin müzik öğretimini
inceledikleri
araştırmada,
ilköğretim
sınıf
öğretmenlerinin
müzik
öğretimine
yaklaşımları, öğretmenin kendine güvenini etkileyen faktörleri, özgüven ve eğitim
arasındaki ilişkiyi, bu konuda verilebilecek desteği, öğretmenin deneyimi ortaya
konulmuştur. Araştırmada 71 sınıf öğretmeninin müzik öğretimi hakkında anket ve onu
izleyen görüşmelerle fikirleri alınmıştır. Araştırma sonucunda, sınıf öğretmenlerinin
programdaki tüm dersleri öğretmeye istekli olduklarını göstermekle beraber, müzik
öğretiminde uzman bir öğretmenin önemine vurgu yapmışlardır. Sınıf öğretmenlerinin,
müzik öğretmeninden yardım almaları onlarla işbirliği içinde olmaları gerektiği
belirtilmiştir. Bu doğrultuda yapılması gerekenlerin; öğretmenlerin müzik bilgisini
artırmak, kişisel performans gerektirmeyen müzik aktivitelerini öğretmek, böylece
kendilerine olan güvenlerini artırmak olduğu ifade edilmektedir.
Karan’ın 2008 yılında hazırlamış olduğu “İlköğretim Okullarında Görev Yapan
Sınıf Öğretmenlerinin Lisans Döneminde Aldıkları Müzik Eğitiminin Mesleki
Yaşantılarına Olan Etkileri Üzerine Bir Araştırma” isimli çalışmasında İlköğretim
okullarında görev yapan sınıf öğretmenlerinin müzik dersi ile ilgili bilgi ve birikimleri
ile ders içinde ve ders dışında yaptığı müziksel etkinliklerin belirlenmesi ve bu yöndeki
eksikliklerin saptanıp iyileştirici çözümler bulunması amaçlanmıştır. Bu amaçla Milli
Eğitim Bakanlığı’nca belirlenen Ankara ili Keçiören ilçesindeki A, B ve C tipi olmak
üzere 6 ilköğretim okulunda görev
yapan sınıf öğretmenlerinin görüş ve
değerlendirmeleri incelenmiştir. Araştırma, betimsel bir alan araştırmasıdır. Araştırmada
24
kullanılan veriler, konu ile ilgili detaylı bir literatür taraması yapılarak ve araştırmacı
tarafından geliştirilen bir anket aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmada elde edilen
bulgulara göre sınıf öğretmenlerinin müzik eğitimi dersi ile ilgili bilgi ve birikimlerinin
teorik bilgileri ağırlıklı olarak içerdiği ve bu nedenle uygulama esnasında güçlüklerle
karşılaştıkları, ders içi ve ders dışı müziksel etkinlikleri uygulamak için ilköğretim
okullarının yeterli materyal ve fiziki koşullara sahip olmadıkları saptanmış ve eğitim
fakültelerinin sınıf öğretmenliği programı kapsamında verilen müzik eğitimi dersinin
içeriğinin genişletilmesi gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca ders içi ve ders dışı müziksel
etkinliklerden
sonra
öğrencilerin
davranışlarında
olumlu
değişiklikler
olduğu
belirtilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre bu etkinliklerin öğretmenlerin müziksel
davranış ve yaşantılarında da büyük ölçüde olumlu değişiklikler meydana getirdiği
saptanmıştır.
Karadağ ve arkadaşlarının 2008 yılında yapmış olduğu “Yapılandırmacı
Öğrenme Yaklaşımı: Sınıf Öğretmenleri Görüşleri Kapsamında Bir Araştırma” isimli
çalışmalarında, sınıf öğretmenlerinin yapılandırmacı öğrenme yaklaşımına ilişkin
görüşlerinin belirlenmesini amaçlamışlardır. Bu araştırma tarama modelinde betimsel
bir çalışmadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Yapılandırmacı Öğrenmeye İlişkin
Öğretmen Görüşleri Belirleme Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır.
Araştırmada elde edilen sınıf öğretmenlerinin yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının
uygulama konusunda kendilerinin yeterli düzeyde görmemeleri yapılan birçok araştırma
ile [Gözütok, Akgün & Karacaoğlu, 2005, Gömleksiz, 2005; Özdemir, 2005; Korkmaz,
2006; Özpolat, Sezer, İşgör &Sezer, 2007; Gömleksiz, 2007] paralellik göstermektedir.
Bu
sonuca
karşın
sınıf
öğretmenlerin
yapılandırmacı
öğrenme
yaklaşımını
uygulayabilecekleri yeterli eğitim düzeyine ve sınıf yönetimine sahip olduklarını
görüşündedirler.
Bu
iki
boyutun
çelişmesi
yani,
öğretmenlerin
kendilerinin
yapılandırmacı öğrenme yaklaşımına ilişkin eğitim ve sınıf yönetimi düzeylerini yeterli
görmelerine karşın uygulamayabilme düzeylerini yetersiz gördükleri tespit edilmiştir.
Göğüş (2008) “İlköğretim I. Kademe Müzik Eğitiminde Öğretmenin Etkinliği”
isimli çalışmasında öğretmen görüşlerine dayalı olarak ilkokullardaki müzik eğitimiyle
ilgili daha somut ve gerçekçi fikirlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Veri toplama aracı
olarak, sınıf öğretmenleri ve müzik öğretmenleri için benzer iki anket formu
uygulanmıştır. Araştırma sonunda, Bursa merkez ilçelerindeki 20 ilköğretim kurumunda
25
görev yapan ve bu araştırma için görüşlerine başvurulan sınıf öğretmenlerinin % 46’sı
müzik derslerinin verimli bir şekilde yürütülemediğini, diğer % 46’sı da ”kısmen” verim
alınabildiğini belirtmişlerdir. 4. ve 5. sınıfların müzik derslerini yürüten müzik
öğretmenlerinin ise yine yarısı “kısmen” verim alınabildiğini belirtmişlerdir. Bunun
nedeni olarak genellikle “sınıf öğretmenlerinin yeterli birikime sahip olmadıkları”,
hemen ardından da ders için fiziksel olanakların yetersizliği ve 4., 5. sınıflarda sürenin
az olması sonucu ortaya çıkmıştır.
Kırcıoğlu’nun 2009 yılında hazırlamış olduğu “ Sınıf Öğretmenlerinin Müzik
Öğretimi Dersine İlişkin Bilgi Düzeyleri, Öz yeterlik Algıları İle Tutumlarının
Belirlenmesi” isimli yüksek lisans tezinin amacı; Sınıf öğretmenlerinin müzik dersi
öğretimine ilişkin bilgi düzeyleri, öz yeterlik algıları ile tutumlarının belirlenmesidir.
Araştırmada, bilgi testi, öz yeterlik ölçeği ve tutum ölçeği ilgili kurum ve kuruluşlardan
gerekli izinler alındıktan sonra 2007–2008 eğitim öğretim yılında örneklem içerisindeki
illerde görev yapmakta olan sınıf öğretmenlerine uygulanmıştır. Araştırma sonunda;
sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretimine ilişkin bilgi düzeylerinin cinsiyetlerine,
meslekteki hizmet yılına, son mezun oldukları eğitim basamağına, hizmet içi eğitim
alma durumlarına ve görev yaptıkları illere göre anlamlı farklılık göstermediği
görülmüştür. Sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretimindeki öz yeterlik algılarına
ilişkin bulgular incelendiğinde de cinsiyet, mesleki hizmet süresi, en son mezun olunan
eğitim basamağı özellikleri açısından anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Bununla
birlikte öğretim sırasında müzik eğitimi alan ve almayan sınıf öğretmenlerinin müzik
dersi öğretimine ilişkin öz yeterlik algılarının değiştiği sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak
sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretimine ilişkin tutum ölçeğinden aldıkları puanlar
incelendiğinde; cinsiyet, meslekteki hizmet yılı değişkenleri açısından anlamlı farklılık
olmadığı, ancak mezun olunan eğitim basamağı açısından sınıf öğretmenlerinin müzik
dersi öğretimine ilişkin tutumlarının farklılık gösterdiği sonuçlarına ulaşılmıştır.
Özenç’in 2009 yılında hazırlamış olduğu “Yapılandırmacı Yaklaşım İle İlgili
Yeterlik Düzeylerinin İncelenmesi” isimli yüksek lisans tezinin amacı; sınıf
öğretmenlerinin yapılandırmacı yaklaşımla ilgili yeterlik düzeylerinin kendi algılarına
göre belirlenmesidir. Bu ana amaç doğrultusunda belirlenen çeşitli değişkenler ile sınıf
öğretmenlerinin yapılandırmacı yaklaşım yeterlik düzeyleri arasında anlamlı farklar
olup olmadığı araştırılmıştır. Bu amaca uygun olarak araştırma tarama modeline göre
26
tasarlanmıştır. Verilerin toplanmasında Karadağ (2007) tarafından geliştirilen
“Yapılandırmacı Öğrenme İle İlgili Öğretmen Yeterliği Ölçeği” ve araştırmacının
hazırlamış olduğu “kişisel bilgiler” formu kullanılmıştır. Araştırma sonunda,
sınıf
öğretmenlerinin, kendilerini yapılandırmacı yaklaşım konusunda yeterli gördükleri
sonucuna ulaşılmıştır.
Kılıç’ın 2009 yılında hazırlamış olduğu “İlköğretim Birinci Kademe Sınıf
Öğretmenlerinin Müzik Öğretiminde Karşılaştıkları Sorunlar” isimli araştırmasında
sınıf öğretmenlerinin müzik derslerinde karşılaştıkları sorunları tespit etmek ve tespit
edilen bu sorunların çözümüne yönelik öneriler geliştirmeyi amaçlamıştır. Bu çalışma
betimsel nitelikte olup, durum tespiti yapmaya yöneliktir. Araştırma için gerekli
verilerin toplanmasında, veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır. Elde
edilen veriler SPSS programı kullanılarak istatistiksel işlemlere tabii tutularak analiz
edilmiştir. Araştırma sonucunda sınıf öğretmenlerinin lisans eğitimlerinde almış
oldukları müzik eğitiminin yeterli olmadığı, müzik eğitimi konusunda kendilerini
geliştirmede sorunlarla karsılaştıklarına ilişkin bulgulara ulaşılmıştır. Elde edilen
sonuçlar doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur.
Hallam ve diğerlerinin 2009 yılında hazırlamış olduğu “Aday İlköğretim Okulu
Öğretmenlerinin
Müzik
Öğretimindeki
Yeterliklerine
İlişkin
Algıları”
isimli
çalışmasının amacı; genel ve özel müzik öğretimine ilişkin “İlköğretim Okulu
Öğretmenleri Bir Yıllık Eğitim Programı”nı tamamlayan öğrencilerin kendilerine güven
seviyelerinin belirlenmesidir. İngiltere’deki yüksek eğitim kurumlarındaki 341 öğrenci
kısa bir anket doldurmuşlardır. İngiltere’de ilköğretim okulları öğretmenlerinin ulusal
eğitim müfredatını öğretmede gerekli temel becerilerden yoksun olduğu görüşleri
bulunmaktadır. Araştırma sonunda, öğretmenlerin hemen hemen hepsinin müzik
öğretimi becerilerinde kendilerine güvenmelerine rağmen, yaklaşık yarısının müzik
öğretiminde kendi kendilerine güveni olduğu saptanmıştır. Uygulanan anketlere verilen
cevaplarda, öğrencilerin çaldığı bir veya daha çok enstrümana göre istatistiksel olarak
önemli farklar bulunmuştur. Birden fazla enstrüman çalanlar, bir enstrüman çalanlara
nazaran daha yüksek bir güvene sahiptir. Birçok öğrenci, bu eğitimlerin kalitesini
övmelerine rağmen bu eğitimlere daha fazla zaman ayrılması gerektiğini belirtmiştir.
Barış ve Özata (2009) “Sınıf Öğretmenliği Ana bilim Dalında Alınan MüzikMüzik Öğretimi Derslerinin Öğretmenlik Uygulamalarındaki Yansımaları” isimli
27
çalışmalarında, Eğitim fakülteleri Sınıf öğretmenliği ABD son sınıf öğrencilerinin lisans
döneminde aldıkları müzik ve müzik öğretimi derslerinin, son sınıf öğretmenlik
uygulamalarındaki yansımalarını tespit etmeyi amaçlamışlardır. Öğrencilere veri
toplamak amacı ile anket tekniğiyle sorular yöneltilmiş, elde edilen verilerin SPSS
programıyla çözümlemesi yapılarak, sonuçlara ulaşılmıştır. Sınıf Öğretmenliği Ana
bilim
Dalı
Öğrencilerinin,
ilköğretim
programının
içerdiği
temel
müzik
bilgilerine(solfej yapabilme, müzik terim ve işaretlerini tanıma) sahip olma konusunda
kendilerini çok yeterli bulmadıkları, öğretilecek konulara ilişkin olarak ise, kendilerini
seslerini kullanabilecek yeterlikte bulmadıkları anlaşılmaktadır. Bununla birlikte lisans
döneminde aldıkları müzik eğitiminin, bireysel ses eğitimlerine yeteri kadar katkıda
bulunmadığı, aldıkları çalgı eğitiminin de sınıf içi etkinliklerde kullanım için yetersiz
olduğu
söylenebilir.
Öğretmen
adaylarının,
müzik
dersi
ile
ilgili
materyal
hazırlayabilme konusunda yine kendilerini yetersiz buldukları, bununla birlikte
derslerde öğretilebilecek şarkı dağarcığına yeteri kadar sahip olmadıklarını düşündükleri
ayrıca aldıkları müzik eğitimini, “müzik derslerinde mevcut programı uygulama”
açısından yetersiz gördükleri ve müzik dersini, müzik dersi öğretim programına göre
uygulayamadıkları sonucuna ulaşılmıştır.
Şahin (2009) tarafından sınıf öğretmenlerinin müzik dersi ile ilgili yeterliklerinin
değerlendirilmesi amacıyla yapılan çalışmada, 235 sınıf öğretmenine anket ve görüşme
formu uygulanmıştır. Genel olarak sonuçlar incelendiğinde, örneklem grubunu
oluşturan 235 sınıf öğretmeninin ilköğretim müzik dersi öğretim programında yer alan
etkinliklerin uygulanmasındaki başarılarının düşük olduğu görülmektedir. Ancak
öncelikli olarak yapılması gereken şeyin sınıf öğretmenlerinin müzik eğitimiyle ilgili
hizmet içi kurslara alınması olarak belirlenmiştir.
Okan (2010) tarafından yapılan “Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersindeki
Yeterlikleri Gerçekleştirmelerine İlişkin Görüşleri: Diyarbakır İl Örneği” adlı
araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin müzik dersindeki yeterlikleri gerçekleştirme
düzeylerini
belirleyebilmektir.
Araştırmanın
yürütülmesinde
tarama
modeli
kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2008-2009 Eğitim ve Öğretim Yılı‟ nda
Diyarbakır il merkezindeki ilköğretim okullarında görev yapan 3089 sınıf öğretmeni
oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise evrende yer alan ilköğretim okulları
arasından tesadüfi örnekleme yolu ile seçilen ilköğretim okullarında görev yapan 300
28
sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada elde edilen verilere göre; sınıf
öğretmenlerinin müzik dersindeki planlama ile ilgili yeterlikleri gerçekleştirme
düzeylerinin düşük olduğu görülmüştür. Müzik dersinin uygulama aşamasında materyal
kullanımının azlığı dikkat çekmektedir. Çalgı eğitiminin “Ara Sıra” düzeyinde
gerçekleştiği ancak bu düzeyin üstüne çıkılması gerektiği söylenebilir. Elde edilen
istatistiksel verilerden ankete katılan sınıf öğretmenlerinin, müziksel etkinlikler
düzenleme, öğrencileri konser ve dinleti programlarının yanı sıra, çevredeki müzik
kurum ve kuruluşlarına götürme gibi ders dışı etkinliklere de yeterli zaman
ayırmadıkları da görülmektedir. Anketin müzik uygulama bölümündeki verilerine
bakıldığında sınıf öğretmenlerinin müzik dersindeki uygulama ile ilgili yeterlikleri
gerçekleştirme düzeylerinin düşük olduğu görülmüştür. Ankete katılan sınıf
öğretmenlerinin müzik dersinin değerlendirilmesi ile ilgili verilerine bakıldığında,
yeterliklerin beklenen düzeyde gerçekleştirildiği görülmüştür.
Vries (2011) tarafından yapılan “İlköğretim 1. sınıfta Müziğin Yeri” konulu
çalışmada, ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin nasıl müzik öğrettikleri ve üniversitede
aldıkları müzik derslerinin etkisi incelenmiştir. Öğretmenliklerinin ilk yılında olan 112
sınıf öğretmenine anket uygulanmıştır. Bulgular bu öğretmenlerden yalnızca %37’sinin
düzenli olarak müzik öğretimi yaptığını göstermiştir. Araştırmada, ilköğretimde birçok
1. sınıf öğretmeninin müzik öğretmediği; bunun nedeni olarak da bu konuda kendilerine
güvenmedikleri sonucuna varılmıştır.
Yukarıdaki araştırmalar incelendiğinde sınıf öğretmenlerinin müzik dersine
yönelik yeterlikleri ile ilgili yapılan çalışmalarda genel olarak öğretmenlerin bu konuda
kendilerini yetersiz buldukları, diğer öğretmenlerle bilgi alışverişinde bulunmadıkları,
kendilerini geliştirmek için herhangi bir çaba göstermedikleri gibi sonuçlara ulaşıldığı
görülmüştür. Bunun yanı sıra yapılan araştırmalar incelendiğinde, Aydın ili merkezinde
sınıf öğretmenlerinin müzik dersi yeterliklerine ilişkin görüşleri konusunda herhangi bir
çalışma yapılmadığı görülmüştür. Bu doğrultuda bu araştırmanın ilköğretim müzik dersi
programı kazanımlarının sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre farklı bir bakış açısıyla
değerlendirilmesine imkan sağlaması açısından önemli olduğu düşünülmektedir.
29
3. YÖNTEM
Bu bölümde araştırmanın modeli, evren ve örneklem, veri toplama araçları,
verilerin toplanması ile veri çözümleme tekniklerine yer verilmiştir.
3.1. Araştırmanın Modeli
Bu araştırma halen var olan bir durumu var olduğu şekliyle betimlemeyi
amaçlaması yönüyle, nicel ve nitel boyutu olan “tarama modelinde betimsel bir
çalışma”dır. Bu model, nicel verilerin istatistiksel analizine dayalı sonuçlar ile nitel
verilerin içerik analizine dayalı sonuçların birleşiminden oluşmuştur.
Araştırma modeli uygulama sürecini belirten şekil aşağıdaki gibi ifade edilebilir
(Şekil 1):
Şekil 1
Araştırma Modeli Uygulama Süreci
30
3.2. Evren ve Örneklem
Araştırmanın nicel bölümü için evreni Aydın İli merkez ilçesindeki 38
ilköğretim okulunda 2010-2011 öğretim yılında görev yapan tüm 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenleri oluşturmaktadır. Bu doğrultuda araştırmaya 1.sınıflarını okutan 114
öğretmenden 101’i (%88,5), 2. sınıflarını okutan 107 öğretmenden 94’ü (%87,8) ve 3.
sınıflarını okutan 103 sınıf öğretmeninden 94’ü (%91,2) katılmıştır (Tablo 3). Tüm
öğretmenlere anket uygulanması amaçlandığı için araştırma evreninin tamamına
ulaşılmıştır.
Tablo 3
Araştırmaya Katılan Öğretmen Sayıları
Sınıflar
Dağıtılan anket sayısı
Geri dönen anket
(N)
sayısı (N)
1.sınıf
114
101
88,5
2.sınıf
107
94
87,8
3.sınıf
103
94
91,2
%
Araştırmada nitel veriler için iki ayrı çalışma grubu belirlenmiştir. Birinci
çalışma grubu; farklı cinsiyet, farklı okullardan mezun olan ve farklı hizmet sürelerinde
görev yapan 1.sınıfı okutan beş, 2.sınıfı okutan altı ve 3. sınıfı okutan sekiz
öğretmenden oluşmuştur.
Yarı yapılandırılmış görüşmede öğretmen seçimi ve sayısı uzman görüşleri
doğrultusunda, ilköğretim 1., 2. ve 3.sınıf öğretmenlerinin mesleki deneyimleri (1- 5
yıl, 6-10 yıl, 11-15 yıl, 16-20 yıl, 21 yıl ve üzeri) göz önüne alınarak belirlenmiştir.
Görüşmeler için belirlenen çalışma grubu ve özellikleri Tablo 4’de belirtilmiştir.
31
Tablo 4
Görüşmeler İçin Belirlenen Çalışma Grubu ve Özellikleri
Öğretmen
Okutulan Sınıf
Hizmet
Kodu
Düzeyi
Yılı
Ö6
1.sınıf
5 yıl
Cinsiyet
Mezun Olunan
Okul
Erkek
Eğitim Fak. Sınıf
Öğrt.
Ö17
1.sınıf
9 yıl
Kadın
Fen-Edb. Fak. Fizik
Böl.
Ö14
1.sınıf
14 yıl
kadın
Eğitim Fak. Sınıf
Öğrt.
Ö2
1.sınıf
18 yıl
Kadın
Eğitim Fak. Sınıf
Öğrt.
Ö12
1.sınıf
33 yıl
Erkek
Eğitim Ens.
Ö3
2.sınıf
5 yıl
Erkek
Eğitim Fak. Sınıf
Öğrt.
Ö19
2.sınıf
6 yıl
Kadın
Eğitim Fak. Sınıf
Öğrt.
Ö16
2.sınıf
13 yıl
Kadın
Mühendislik Fak. Su
Ürünleri
Ö11
2.sınıf
16 yıl
Kadın
İşletme Fak./
Formasyon
Ö7
2.sınıf
21 yıl
Erkek
Eğitim Yük. Okulu
Ö8
2.sınıf
28 yıl
Erkek
Eğitim Yük. Okulu
Ö13
3.sınıf
4 yıl
Erkek
Eğitim Fak. Sınıf
Öğrt.
Ö20
3.sınıf
2 yıl
Kadın
Eğitim Fak. Sınıf
Öğrt.
Ö18
3.sınıf
6 yıl
Kadın
Eğitim Fak. Sınıf
Öğrt.
Ö1
3.sınıf
14 yıl
Kadın
Ziraat Fak.
Ö15
3.sınıf
13 yıl
Kadın
Fen –Edb. Fak.
Alman Dili ve Edb.
Ö5
3.sınıf
16 yıl
Kadın
Eğitim Fak. Sınıf
Öğrt.
Ö9
3.sınıf
17 yıl
Kadın
Eğitim Fak. Sınıf
Öğrt.
Ö4
3.sınıf
28 yıl
Erkek
Eğitim Fak. Eğitim
Yönetimi
32
Nitel veriler için oluşturulan ikinci çalışma grubu; açık uçlu sorunun anketin 3.
bölümünde yer alması nedeni ile nicel araştırmanın çalışma grubunda yer alan Aydın ili
merkez ilçe ilköğretim okullarında görev yapan 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinden
oluşmaktadır.
3.3. Veri Toplama Araçları
Bu araştırmada nicel ve nitel olmak üzere iki tür veri toplama aracı
kullanılmıştır.
3.3.1. Nicel Veri Toplama Araçları
Bu araştırmada nicel veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen anket aracılığıyla
elde edilmiştir. Thomas (1998) anketi (questionnaire) insanların yaşam koşullarını,
davranışlarını inançlarını veya tutumlarını belirlemeye yönelik bir dizi sorudan oluşan
bir araştırma materyali olarak tanımlamaktadır. Diğer veri toplama tekniklerine
(görüşme, gözlem) göre farklı bölgelerden çok daha büyük guruplara hızla uygulama
olanağının olması gibi bir avantajı da vardır (Büyüköztürk, Çakmak, Akgün, Karadeniz
ve Demirel, 2008:113) Bu özellikleri ile araştırmada çok sayıda sınıf öğretmeni ile
çalışılması amaçlandığından tercih edilmiştir.
Hazırlık
Araştırmada, veri toplamak amacıyla; araştırmacı tarafından geliştirilen
"İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıfı Okutmakta Olan Sınıf Öğretmenlerinin, Müzik Dersi
Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Sınıf İçin Önemi, Uygunluğu ve
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Yeterlikleri Anketi" kullanılmıştır. Anket 1., 2. ve
3.sınıftaki müzik dersi öğrenme alanları kazanımların birbirinden farklı olması
nedeniyle her sınıf için ayrı ayrı hazırlanmıştır.
Anketin genel çerçevesini çizebilmek ve araştırma problemiyle olan ilişkisinin
gücünü artırmak amacıyla, önce alanyazın taraması yapılmıştır. Alanyazın taramasında
genel anlamda ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıfı okutmakta olan sınıf öğretmenlerinin, müzik
dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf için önemi, uygunluğu ve
gerçekleştirilebilmesi konusunda yeterlikleriyle ilgili konular saptanmıştır. Alanyazın
taramasıyla genel bir kanı elde edildikten sonra, hedef kitleye dönük betimsel alan
33
taraması yapılmıştır. Bu amaçla, 10 öğretmene okuttukları sınıfla ilgili kazanımlar
hakkında genel olarak görüşlerini yazmaları istenmiştir. Ayrıca 7 öğretim elemanına da
ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıfı okutmakta olan sınıf öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi, uygunluğu ve gerçekleştirebilmesi
konusunda yeterlikleriyle ilgili görüşleri sorulmuştur. Uzman görüşlerinin alınmasında;
1- Eğitimde Program Geliştirme alanında Uzman
İki Prof.Dr. , bir Doç.Dr. , bir Yrd.Doç.Dr.
2- Ölçme ve Değerlendirme alanında uzman
İki Yrd.Doç.Dr.
3- Türk Dili ve Edebiyatı alanında uzman
Bir Yrd.Doç.Dr.
4-İlköğretim
okullarında
görev
yapan
sınıf
öğretmenleri
ve
müzik
öğretmenlerinin görüşlerine başvurulmuştur. Bu görüşlerden hareket edilerek anket
hazırlanmaya başlanmıştır.
Araştırmacı tarafından geliştirilen anket; yanıtlayıcılara seslenen, anketin
amacının, içeriğinin, nasıl yanıtlanacağının ve bir yanıtlama örneğinin yer aldığı
yönergenin dışında, üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümünde kişisel bilgi formu,
ikinci bölümünde ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf müzik dersi öğretim programında yer alan
kazanımlar, üçüncü bölümünde ise açık uçlu soru bulunmaktadır. Birinci bölümde,
öğretmenlerin görüşlerini etkilediği varsayılan cinsiyet, kıdem, mezun olunan okul,
lisansüstü eğitim durumu gibi 11 tane bağımsız değişken vardır. Birinci sınıflar için
hazırlanan anketin ikinci bölümde, 1. sınıfta okutulmakta olan müzik dersi öğretim
programında yer alan kazanımların sınıf öğretmeni tarafından “sınıf için önemi”,
“uygunluğu” ve “gerçekleştirilebilmesi konusunda yeterlikleri” ni saptamaya yönelik 24
adet kazanım yer almaktadır. 2. sınıfta 24; 3. sınıfta 29 kazanım yer almaktadır. Her
kazanımın karşısında da öğretmenlerin,
okuttukları sınıftaki müzik dersi öğretim
programında
“sınıf
yer
alan
“gerçekleştirilebilmesi
kazanımların
konusunda
için
yeterlikleri”ne
önemi”,
yönelik
“uygunluğu”
katılma
ve
dereceleri
sorulmuştur.
Araştırmada elde edilen veriler, birinci bölümde sınıflamalı türde, ikinci
bölümde “kazanımın sınıf için önemi” ve “kazanımın gerçekleştirilmesindeki yeterliği”
beşli Likert türünde “kazanımın sınıf düzeyine uygunluğu” üçlü Likert türünde üçüncü
34
bölümde de bir tane açık uçlu soru bulunan anket formuyla toplanmıştır. Öğretmenlerin
görüşleriyle dayanarak elde edilen veriler, sürekli değişken cinsindendir. Buna göre her
kazanımın “sınıf için önemine” ilişkin sütununda “Çok Önemli, Önemli, Orta Düzeyde
Önemli, Önemli Değil, Hiç Önemli Değil” seçenekleri; “uygunluğu”na ilişkin sütunda
“Uygundur, Kısmen Uygundur, Uygun Değildir” seçenekleri; “gerçekleştirilebilmesi
konusunda yeterliliğim” sütunda “Tamamen Yeterliyim, Büyük Ölçüde Yeterliyim,
Orta Düzeyde Yeterliyim, Az Yeterliyim, Yeterli Değilim” seçenekleri sıralanmıştır.
Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Anketin geçerliliğini sağlamak için; anketin ön hazırlıklarından başlayarak hedef
kitle olan sınıf öğretmenleriyle sürekli yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Bu
görüşmelerde kazanımların öğrencilerin müzik beceri ve yeteneklerini artırmada
gerçekçi olup olmadığı, anlaşılır olup olmadığı, kazanımların kapsayıcılığı gibi konular
tartışılmıştır. Sonuçta kazanımların
içeriği
MEB tarafından belirlendiği
için
kazanımların cümle yapılarında ve anlamında bir değiştirmeye gidilmeden olduğu gibi
alınmıştır.
Anketin güvenilirlik hesaplamaları ön uygulamadan sonra yapılmıştır. Ankete
son biçimi verildikten sonra, ön çalışma için Aydın ili Nazilli ilçesi tüm merkez
ilköğretim okullarında 1. sınıfı okutan 59 öğretmenden 50’si, 2. sınıfı okutan 57
öğretmenden 49’u ve 3. sınıfı okutan 55 öğretmenden 51’i olmak üzere 150 öğretmene
ulaşılmıştır.
Ön uygulamada, anketin güvenilirliği için Cronbach Alpha güvenilirlik katsayısı
hesaplaması yapılmıştır. Bu hesaplamada, her madde ve madde grupları için bir
güvenilirlik katsayısı bulunarak analiz yapılır (Büyüköztürk, 2008). Güvenirlik katsayısı
her bir sınıf ve alt boyutlar için ayrı ayrı hesaplanmış ve sonuçlar Tablo 4’te verilmiştir.
35
Tablo 5
Ankette Yer Alan Alt Boyutların Güvenirlik Katsayıları
1. sınıf
2. sınıf
3. sınıf
Anket
Cronbach
Alpha α
Cronbach
Alpha α
Cronbach
Alpha α
Kazanımların sınıf için önemi
.91
.91
.95
Kazanımların sınıf için uygunluğu
.97
.91
.94
Kazanımların gerçekleştirebilmesi
konusunda öğretmenin yeterlikleri
.84
.97
.97
Denek sayısı
50
49
51
Tablo 5 incelendiğinde, ankette yer alan “Kazanımların sınıf için önemi” alt
boyutunun güvenirliği 1. sınıf düzeyinde .91, 2. sınıf düzeyinde .91, 3. sınıf düzeyinde
.95; “Kazanımların sınıf için uygunluğu” alt boyutunun güvenirliği 1. sınıf düzeyinde
.97, 2. sınıf düzeyinde .91, 3. sınıf düzeyinde .94; “Kazanımların sınıf için
gerçekleştirebilmesi konusunda öğretmenin yeterlikleri” alt boyutunun güvenirliği
1.sınıf düzeyinde .84, 2.sınıf düzeyinde .97, 3.sınıf düzeyinde .97 olarak hesaplanmıştır.
Bu doğrultuda anketin alt boyutlarının güvenirlik katsayılarının oldukça yeterli olduğu
görülmektedir.
Uygulama Süreci
Birinci veri toplama aracı olan “İlköğretim 1., 2. ve 3.sınıfı okutmakta olan sınıf
öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların
sınıf için önemi, uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi konusunda yeterlikleri” anketi,
Aydın Milli Eğitim Müdürlüğü’nden ve Aydın Valiliği’nden gerekli izin alındıktan ve
ön uygulama yapılıp geçerlilik güvenirlik çalışmaları gerçekleştirilerek ankete son şekli
verildikten sonra uygulanmıştır. Anketler her sınıf için ayrı ayrı hazırlanmıştır. Çünkü
her sınıftaki kazanımlar birbirinden farklıdır. Anketler, araştırmacı tarafından okullara
gidilerek tek tek dağıtılmıştır. Bunun için önce okul müdürüyle görüşülüp kendisine
bilgi verilmiş daha sonra okul müdürünün yönlendirdiği müdür yardımcısına gerekli
açıklamalar yapılmıştır.
Öğretmenlere ders aralarında öğretmenler odasında ya da okulun diğer
alanlarında gerekli açıklamalar yapılarak anketler verilmiş, kalan anketler de müdür ya
da müdür yardımcısına bırakılmıştır. Öğretmenlerin bir kısmı anketi hemen yanıtlamayı
36
kabul etmiş ve yanıtlayıp araştırmacıya geri vermiştir. Daha sonra yanıtlayacaklarını
belirtenlerin formu, müdür yardımcısına vermeleri istenmiştir. Açıklamalara karşın
anketi doldurmak istemeyen öğretmenlere anket verilmemiştir. Geri dönen anket
oranları, %80’in altına düşmediği için araştırma için yeterli bulunmuştur (Balcı, 2001:
179).
Analiz Süreci
Araştırmanın
nicel
verilerinin
çözümlenmesinde
kullanılan
istatistiksel
yöntemler Tablo 6’da verilmiştir.
Tablo 6
Nicel Araştırma Verilerinin Çözümlenmesinde Kullanılan İstatistiksel Yöntemler
Yüzde
Nicel Araştırma
Betimsel İstatistiki
Yöntemler
Verilerinin
Aritmetik Ortalama
Standart Sapma
Çözümlenmesinde
Kullanılan İstatistiksel
Frekans
Parametrik Testler
Yöntemler
Non-parametrik Testler
t-testi
Varyans Analizi
Mann-Witney U
Kruskal Wallis
3.3.2. Nitel Veri Toplama Araçları
Bu araştırmada nitel veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen anket ve yarı
yapılandırmalı görüşme aracılığıyla elde edilmiştir.
Hazırlık
Araştırmanın nicel veri toplama aracı olarak geliştirilmiş olan anketin 3.
bölümünde sınıf öğretmenlerinin ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf müzik dersi öğretim
programında yer alan kazanımları gerçekleştirmede karşılaştıkları güçlüklerin
belirlenmesi için “Gerçekleştirmede güçlük çektiğiniz kazanımlar varsa, bu kazanımları
numaraları ve güçlük çekme nedenleriniz ile lütfen belirtiniz” şeklinde açık uçlu soruya
yer verilmiştir. Açık uçlu soru ile elde edilen nitel veriler, geri dönen 101 1. sınıf
37
öğretmeninden 62’si, 94 2. sınıf öğretmeninden 63’ü ve 94 3. sınıf öğretmeninden
73’ünden elde edilmiştir.
Araştırmada anketin son bölümünde yer alan açık uçlu sorunun yanı sıra, nitel
veri toplamak amacıyla 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan öğrenme alanları kazanımlarının sınıf için önemi, uygunluğu ve
gerçekleştirilebilmesi konusundaki yeterlikleri; bunun yanı sıra kazanımlar öğretim
süreci içinde gerçekleştirilirken etkin olan önemli faktörler (olumlu ve olumsuz) ve
öğretmenlerin kazanımları gerçekleştirmede yeterliklerini geliştirmelerine yönelik
çabalarına ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla, anket maddeleri dikkate alınarak ve
uzman görüşüne başvurularak araştırmacı tarafından görüşme formu oluşturulmuştur.
Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları
Görüşme formunun hazırlanmasına yönelik yapılan ön çalışmada, Nazilli
ilçesinden farklı sınıfları okutan, farklı okullardan mezun ve farklı hizmet sürelerinde
olan üç bayan üç erkek olmak üzere altı sınıf öğretmeni ile yarı yapılandırılmış görüşme
yapılarak görüşmeler kaydedilmiştir. Yapılan analizlerden sonra uzman görüşleri de
alınarak görüşme formuna sondaj soruların eklenmesine karar verilmiştir. Sondaj
soruları ile daha detaya inilebilmiş (hangi kazanımları daha önemli /daha uygun
görüyorsunuz) ve bazı açıklamalarla da yanlış anlaşılma ortadan kaldırılmıştır.
Nitel araştırmada geçerliği artırmanın önemli bir yolu da ayrıntılı betimlemelere
yer vermektir. Bu araştırmada da araştırmaya katılan kişilerin özellikleri, araştırmaya
seçilme biçimleri, araştırmada kullanılan veri toplama araçları, verilerin nasıl analiz
edildiği, sonuçlara nasıl ulaşıldığı ayrıntılı bir şekilde raporlaştırılmıştır (Yıldırım ve
Şimşek, 2005:241).
Nitel araştırmalarda güvenirliği arttırmak için kullanılan bir öneri de
kodlayıcının kodladığı verileri 15 gün sonra tekrar kodlayarak kodlama güvenirlik
katsayısındaki tutarlılığa bakmaktır. Bu araştırmada da bu yöntem kullanılmıştır. İki
kodlama arasındaki uyum %88 bulunmuştur.Ayrıca güvenirliği artıran bir başka unsur
ise ikinci bir kodlayıcının kodlama yapmasıdır. İkinci kodlayıcı olarak daha önce
doktora tezini nitel araştırma üzerine yapmış, nitel araştırma ile ilgili çeşitli eğitimlere
38
katılmış bir öğretim üyesinden yardım alınarak kodlama yapılması istenmiş ve iki
kodlayıcı arasındaki uyum %83 bulunmuştur.
Nitel araştırmalarda önerilen güvenirlik arttırma önerisi araştırma bulgularının
herhangi bir yorum katılmadan doğrudan aktarılmasıdır. Bu araştırmada da bulguların
sunulmasında görüşmelerle elde edilen veriler, herhangi bir yoruma yer verilmeden ayrı
başlıklar halinde, sık sık doğrudan alıntılara yer verilerek sunulmuştur.
Geçerlik ve güvenirliği arttırma çalışmalarından bir diğeri ise aynı zamanda etik
önlemler bağlamında ele alınan araştırmaya katılan bireylerin gönüllülüğünün
sağlanmasıdır. Bu konu dikkate alınmıştır. Yapılan görüşmeler için Aydın İl Milli
Eğitim Müdürlüğü’nden resmî izin alınmış, daha sonra okul idarecileriyle görüşülerek
görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda hem okulların hem de bireylerin
isimleri hiçbir şekilde açıklanmamıştır. Bu işlem okullara ve öğretmenlere kodlar ya da
numaralar verilerek gerçekleştirilmiştir. Öğretmenlerle yapılan yarı yapılandırılmış
görüşme sonucu elde edilen veriler sadece araştırma amacı için kullanılmıştır.
Uygulama Süreci
Görüşmeler yalnızca araştırmacı tarafından gerçekleştirilmiştir. Öğretmenlerden
istekli olarak görüşme yapmayı kabul edenlerle tarih ve saat konusunda karar
verilmiştir. 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenleriyle okul yönetiminin uygun bulduğu bir
salonda (yönetici odası, boş bir derslik, kütüphane vb.) bire bir görüşme yapılmıştır.
Analiz Süreci
Araştırmada görüşmelerle elde edilecek olan nitel verilerin çözümlenmesinde
içerik analizi kullanılmıştır. İçerik analizi yöntemi doğrultusunda araştırmada nitel
araştırma 1. çalışma grubu 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenleriyle yapılan yüz yüze görüşme
sonucunda elde edilen ses kayıtları bire bir ve detaylı olarak bilgisayar ortamına
aktarılmıştır. Bilgisayara aktarılan ses kayıtları metinlere dönüştürülmüş ve temalar
oluşturulmuştur. Son olarak, ayrıntılı bir şekilde tanımlanan ve sunulan bulgular
tablolar, tabloların yorumları şeklinde sunulmuştur.
39
3.4. Verilerin Çözümlenmesi ve Yorumlanması
3.4.1.
Araştırmada
Kullanılan
Nicel
Verilerin
Çözümlenmesi
ve
Yorumlanması
Araştırmada kullanılacak nicel verilerin çözümlenmesinde SPSS- Windows 15
paket programı kullanılmıştır.
Elde edilecek nicel verilerin çözümlenmesinde istatistiksel tekniklerden yüzde,
frekans, aritmetik ortalama, standart sapma, normal dağılım gösteren gruplarda
parametrik olan testlerden t-testi, varyans analizi, normal dağılım göstermeyen
gruplarda ise non-parametrik testlerden Mann-Witney U ve Kruskal- Wallis testlerinden
yararlanılmıştır.
Araştırmalarda kullanılan, t-testi gibi karşılaştırmalı testlerde verilerin normal
dağılımı ön koşullardan biri olarak ifade edilmektedir (Büyüköztürk, 2007). Çarpıklık
katsayısının (ÇK) "0" olması ortalamaya göre tam simetrik dağılımı gösterir. Çarpıklık
katsayısının +1 ile – 1 sınırların içinde kalması ise, puanların normal dağılımdan önemli
bir sapma göstermediği şeklinde yorumlanabilir (Büyüköztürk, 2007; Leech, Barrett &
Morgan, 2008). Bu doğrultuda araştırmada çarpıklık katsayısının +1 ile – 1 sınırların
içinde kaldığı durumlarda parametrik testler, bu değerler dışında kalan durumlarda ise;
parametrik olmayan Mann-Witney U ve Kruskal- Wallis testleri kullanılmıştır.
Nicel verilerin çözümlenmesi ve yorumlanması için belirlenen dereceler ve
sayısal değerler temele alınarak elde edilen aritmetik ortalamalara göre; ilköğretim
müzik dersi öğretim programı öğrenme alanlarında yer alan kazanımlarda sınıf için
önemine yönelik görüşleri yorumlanırken,
“Hiç Önemli Değil”
1.00 - 1.80
“Önemli Değil”
1.81 - 2.60
“Orta düzeyde önemli”
2.61 - 3.40
“Önemli”
3.41- 4.20
“Çok önemli”
4.21 - 5.00 olarak belirlenmiştir.
İlköğretim müzik dersi öğretim programı öğrenme alanlarında yer alan
kazanımlarda sınıf için uygunluğuna yönelik görüşleri yorumlanırken,
“Uygun değildir”
1,00 - 1,66
“Kısmen uygundur”
1,67 - 2,33
“Uygundur”
2,34 - 3,00 olarak belirlenmiştir.
40
İlköğretim müzik dersi öğretim programı öğrenme alanlarında yer alan
kazanımlarda gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliklerine yönelik görüşleri
yorumlanırken,
“Yeterli değilim”
1.00 - 1.80
“Az yeterliyim”
1.81 - 2.60
“Orta düzeyde yeterliyim”
2.61 - 3.40
“Büyük ölçüde yeterliyim” 3.41- 4.20
“Tamamen yeterliyim”
3.4.2.
Araştırmada
4.21 - 5.00 olarak belirlenmiştir.
Kullanılan
Nitel
Verilerin
Çözümlenmesi
ve
Yorumlanması
Araştırmada görüşmelerle elde edilen nitel verilerin çözümlenmesinde içerik
analizinden yararlanılmıştır. İçerik analizi, araştırmalarda toplanan verileri açıklayarak
kavramlara ve ilişkilere ulaşmayı amaçlayan nitel veri analiz tekniklerinden biri olarak
ifade edilmektedir (Yıldırım ve Şimşek, 2008). İçerik analizi toplanan verilerin
derinlemesine analiz edilmesini gerektirmektedir. Dolayısıyla bu analizle veriler
tanımlanmakta ve veriler içinde saklı olabilecek gerçekler belirlenen kavram ve temalar
çerçevesinde ortaya konulmaktadır (Yıldırım ve Şimşek, 2008).
İçerik analizi tekniği doğrultusunda araştırmada nitel araştırma birinci çalışma
grubu 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenleriyle yapılan yüz yüze görüşme sonucunda elde edilen
ses kayıtları, bire bir ve detaylı olarak bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Bilgisayara
aktarılan ses kayıtları metinlere dönüştürülmüş ve temalar oluşturulmuştur. Son olarak,
ayrıntılı bir şekilde tanımlanan ve sunulan bulgular tablolar, tabloların yorumları
şeklinde sunulmuştur.
41
4. BULGULAR VE YORUM
Bu bölümde, ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
öğretim programında yer alan öğrenme alanları kazanımlarının sınıf için önemi,
uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri; bu
görüşlerin çeşitli değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği; kazanımların
gerçekleştirilmesinde güçlük çektikleri kazanımlar varsa güçlük çekme nedenlerine
ilişkin görüşleri; kazanımların gerçekleştirilmesinde önemli gördükleri faktörler;
kazanımları gerçekleştirmede yeterliklerini geliştirmeye yönelik çabaları ve müzik dersi
yıllık planı hazırlamada müzik dersi programını incelemelerine ilişkin görüşlerinin
belirlenmesine yönelik elde edilen bulgulara ve bu bulgular doğrultusunda yapılan
yorumlara yer verilmiştir.
Yorumlar; ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğrenme alanı kazanımlarının “önem”,
“uygunluk” ve “öğretmen yeterliği” olmak üzere bu üç boyuta ilişkin bulguların
değerlendirilmesi ile yapılmıştır. Yapılan nicel ve nitel araştırma sonucunda
öğretmenlerin genel olarak kazanımları “önemli” ve “sınıf düzeyine uygun” buldukları
fakat
yarı
yapılandırılmış
hatırlayamadıkları
görüşmelerde
görülmüştür.
Nedeni
ise
olarak
öğrenme
da
alanı
öğretmenlerin
kazanımlarını
kazanımları
içselleştirmedikleri öğrenme alanı ismi ile ya da Milli Eğitim Bakanlığı tarafından
belirlenen kazanımların önemli-uygun olması gerektiği yaklaşımıyla görüş bildirdikleri
düşünülebilir.
4.1.Araştırmanın Birinci Alt Amacına İlişkin Bulgular
Araştırmanın birinci alt amacı “İlköğretim 1., 2. ve 3. Sınıf öğretmenlerinin,
müzik dersi öğretim programı “Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı
kazanımlarının; sınıf için önemi, sınıf için uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri nelerdir?” olarak belirtilmiştir.
Araştırmanın birinci alt amacına ilişkin İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programı “Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme
alanı kazanımlarının; sınıf için önemi, sınıf için uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yüzde, frekans,
aritmetik ortalama ve standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analizleri yapılmıştır.
42
4.1.1. İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “DinlemeSöyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için önemine ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 7’de verilmiştir.
Tablo 7
İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Çok
Önemli
önemli
DİNLEME- SÖYLEMEÇALMA
Orta
Önemli
Hiç
düzeyde
değil
önemli
önemli
X
SS
değil
f
%
f
%
f
%
f
%
f
%
1. Çevresindeki ses kaynaklarını
ayırt eder.
2. Çevresinde duyduğu sesleri
taklit eder.
3. Gürültü ve düzenli sesleri
birbirinden ayırt eder.
40
39.6
44
43.6
17
16.8
-
-
-
-
4.22
.719
31
30.7
51
50.5
17
16.8
2
2.0
-
-
4.09
.741
46
45.5
42
41.6
13
12.9
-
-
-
-
4.32
.694
4. Vücutlarını ritim çalgısı gibi
kullanır.
5. Ses ve nefes
çalışmaları yapar.
21
20.8
48
47.5
28
27.7
4
4.0
-
-
3.85
.792
33
32.7
40
39.6
22
21.8
4
4.0
2
2.0
3.97
.942
6. Öğrendiği müzikleri
arkadaşları ile birlikte
seslendirir.
7. Müzik çalışmalarını sergiler.
50
49.5
42
41.6
9
8.9
-
-
-
-
4.40
.650
35
34.7
45
44.6
18
17.8
3
3.0
-
-
4.10
.798
8. Belirli gün ve haftalarla ilgili
müzik etkinliklerine katılır.
36
35.6
51
50.5
11
10.9
3
3.0
-
-
4.18
.744
9. Atatürk ile ilgili düzeylerine
uygun şarkıları söyler
10. Sınıfındaki Atatürk ile ilgili
müzik etkinliklerine katılır.
60
59.4
34
33.7
7
6.9
-
-
-
-
4.52
.626
56
55.4
36
35.6
8
8.9
-
-
-
-
4,46
.656
(N= 101)
TOPLAM
4.21
43
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için önemine yönelik
görüşlerinin “Çok Önemli” düzeyde ( X = 4.21) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme
alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 4.52) ile 9.kazanım
(Atatürk ile ilgili düzeylerine uygun şarkıları söyler); en düşük ortalama ile ( X = 3.85)
4.kazanımda (Vücutlarını ritim çalgısı gibi kullanır) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 1.sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 1.sınıf
müzik
dersi
öğretim
programı
“Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme
alanı
kazanımlarının öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu
yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik
analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 8‘de verilmiştir.
Tablo 8
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme-Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Önemli
bulanlar
Örnek İfadeler
“Birinci sınıf 7 yaş gurubu çocuğu olduğu için bence bu
çok güzel bir kazanım. Türkçe dersinde bir şeyler
yapıyorlar. Bir kuş kelimesi geçiyor cik ciklemeye
başlıyorlar mesela. Seviyorlar bu tür şeyleri, hareketini
yapıyorlar. Bu bölüm bizi çok ilgilendiriyor. Bu öğrenme
olayı ve en önemlisi bence.” (Ö2, B, 18 yıl)
“Birinci sınıf öğrencileri için dinlemenin uygun olacağı
kanaatindeyim. Söyleme da yavaş yavaş hani birinci
sınıftan gelişmesi taraftarıyım. Çalma konusu da önemli.”
(Ö6, E, 5 yıl)
Öğrenciler
açısından
önem
(N=5)
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
kazanımlar
-
Mesela birlikte bir
şarkı söyleme,
beraberce
arkadaşlarıyla bir
parçayı seslendirme
benim için önemli.
(Ö6, E, 5 yıl)
“İyi, iyi o önemli iyi.” (Ö12, E, 33 yıl)
-
“ O kazanımların öğrenci seviyesinde olması çok önemli.
Öğrencilere kazandırabileceğimiz şekilde olması çok
önemli.” (Ö14, B, 14 yıl)
-
“Tabi ki birinci sınıf için önemli, çocuklar için. Hani
görselliği açısından, çocuklarda eğlence açısından hani
ders katılım açısından olabilir.” (Ö17, B, 9 yıl)
-
44
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programı “DinlemeSöyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının öğrenciler açısından önemine ilişkin
görüşleri incelendiğinde, tüm öğretmenler kazanımların öğrenciler açısından önemli
olduğunu belirtmişlerdir. Bunun yanı sıra beş öğretmenden yalnızca birinin “DinlemeSöyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarından bir tanesini hatırladığı görülmektedir.
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “DinlemeSöyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için uygunluğuna
yönelik görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve
standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 9’da verilmiştir.
Tablo 9
İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna
İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Kısmen
Uygun
uygundur
değildir
Uygundur
DİNLEME- SÖYLEME- ÇALMA
(N= 101)
f
%
f
%
f
%
1. Çevresindeki ses kaynaklarını ayırt eder.
84
83.2
16
15.8
1
1.0
2. Çevresinde duyduğu sesleri taklit eder.
76
75.2
25
24.8
3. Gürültü ve düzenli sesleri birbirinden ayırt
eder.
4. Vücutlarını ritim çalgısı gibi kullanır.
82
81.2
18
17.8
1
47
46.5
46
45.5
5. Ses ve nefes çalışmaları yapar.
57
56.4
38
6. Öğrendiği müzikleri arkadaşları ile birlikte
seslendirir.
7. Müzik çalışmalarını sergiler.
80
79.2
55
8. Belirli gün ve haftalarla ilgili müzik
etkinliklerine katılır.
9. Atatürk ile ilgili düzeylerine uygun şarkıları
söyler
10. Sınıfındaki Atatürk ile ilgili müzik
etkinliklerine katılır.
TOPLAM
X
SS
2.82
.409
2.75
.433
1.0
2.80
.424
8
7.9
2.38
.631
37.6
6
5.9
2.50
.610
20
19.8
1
1.0
2.78
.438
54.5
39
38.6
7
6.9
2.47
.626
72
71.3
24
23.8
5
5.0
2.66
.570
85
84.2
11
10.9
5
5.0
2.79
.516
81
80.2
16
15.8
4
4.0
2.76
.512
2.67
45
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için uygunluğuna
yönelik görüşlerinin “Uygundur” düzeyde ( X = 2.67) olduğu görülmektedir. Bu
öğrenme alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 2,82) ile 1.
kazanım (Çevresindeki ses kaynaklarını ayırt eder); en düşük ortalama ile ( X = 2.38) 4.
kazanımda (Vücutlarını ritim çalgısı gibi kullanır) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 1. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 1. sınıf
müzik
dersi
öğretim
programı
“Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme
alanı
kazanımlarının sınıf düzeyine uygunluğu konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu
yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik
analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 10’da verilmiştir.
Tablo 10
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme-Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna
İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Örnek İfadeler
“Sınıf düzeyine uygun buldum.” (Ö2, B, 18 yıl)
Uygun
bulanlar
Sınıf için
uygunluk
“Sınıfın düzeyine uygunluğu hakkında biraz hani ne diyeyim.
Çalma konusunda özellikle ben bunu bir daha belirtiyorum da
söyleme, hadi neyse şey değil uygun.” (Ö6, E, 5 yıl)
“Çocukların seviyesine uygun. Önemli o bölüm de güzel.”
(Ö12, E, 33 yıl)
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
kazanımlar
-
-
-
(N=5)
“Uygundur bence. Evet.” (Ö17, B, 9 yıl)
Kısmen
uygun
bulanlar
“Hepsini değil.” (Ö14, B, 14 yıl)
-
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programı “DinlemeSöyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf düzeyine uygunluğuna ilişkin
görüşleri incelendiğinde, öğretmenler genel olarak kazanımların sınıf düzeyine uygun
olduğunu belirtmişlerdir. Buna rağmen beş öğretmenden dört’ünün öğrenme alanına
ilişkin kazanıma örnek veremediği görülmüştür. Bunun yanı sıra yalnızca bir öğretmen
de kazanımların tümünün uygun olmadığını belirtmiştir. Ancak bu öğretmen hangi
kazanımların uygun olmadığına ilişkin görüş belirtememiştir.
46
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “DinlemeSöyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda
Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının; gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde,
frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları
Tablo 11’de verilmiştir.
Tablo 11
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Tamamen
Büyük
Orta
Az
Yeterli
yeterliyim
ölçüde
düzeyde
yeterliyim
değilim
yeterliyim
yeterliyim
DİNLEMESÖYLEME- ÇALMA
X
SS
f
%
f
%
f
%
f
%
f
%
19
18.8
44
43.6
33
32.7
4
4.0
1
1.0
3.75
.841
22
21.8
41
40.6
32
31.7
5
5.0
1
1.0
3.77
.881
28
27.7
37
36.6
32
31.7
3
3.0
1
1.0
3.87
.890
11
10.9
28
27.7
45
44.6
14
13.9
3
3.0
3.29
.943
5
5.0
20
19.8
52
51.5
16
15.8
8
7.9
2.98
.937
20
19.8
33
32.7
40
39.6
5
5.0
3
3.0
3.61
.958
14
13.9
31
30.7
38
37.6
14
13.9
4
4.0
3.36
1.017
13
12.9
38
37.6
37
36.6
11
10.9
2
2.0
3.48
.923
23
22.8
38
37.6
34
33.7
4
4.0
2
2.0
3.75
.920
21
20.8
37
36.6
35
34.7
6
5.9
2
2.0
3.68
.937
(N= 101)
1. Çevresindeki ses
kaynaklarını ayırt eder.
2. Çevresinde duyduğu
sesleri taklit eder.
3. Gürültü ve düzenli
sesleri birbirinden ayırt
eder.
4. Vücutlarını ritim
çalgısı gibi kullanır.
5. Ses ve nefes
çalışmaları yapar.
6. Öğrendiği müzikleri
arkadaşları ile birlikte
seslendirir.
7. Müzik çalışmalarını
sergiler.
8. Belirli gün ve
haftalarla ilgili müzik
etkinliklerine katılır.
9. Atatürk ile ilgili
düzeylerine uygun
şarkıları söyler
10. Sınıfındaki Atatürk
ile ilgili müzik
etkinliklerine katılır.
TOPLAM
3.55
47
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin “Büyük ölçüde yeterliyim” düzeyde
( X = 3.55) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en
yüksek ortalama ( X = 3,87) ile 3.kazanım (Gürültü ve düzenli sesleri birbirinden ayırt
eder); en düşük ortalama ile ( X = 2.98) 5.kazanımda (Ses ve nefes çalışmaları yapar)
gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 1. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 1. sınıf
müzik
dersi
öğretim
programı
“Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme
alanı
kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?” sorusu yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma
analiz yöntemlerinden içerik analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları
Tablo 12‘de verilmiştir.
Tablo 12
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme-Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Yeterli
(N=2)
Kazanımların
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Yeterlik
(N=5)
Yeterli
Değil
Örnek İfadeler
“Ben müziksel anlamda iyi bir kulağa sahibim. Sınıf
öğretmenlerinin alması gereken müzik eğitimini de
aldım…Şu an okulda müzik öğretmenimiz yok. İstiklal
marşını ben yönetiyorum. Hani müziksel anlamda iyi
konumdayım diye düşünüyorum.” (Ö2, B, 18 yıl)
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
-
“Kendimi yeterli buluyorum. Çünkü üniversite de iyi
bir müzik öğretimi eğitimi aldığımı düşünüyorum.”
(Ö14, B, 14 yıl)
-
“Çalma konusunda derseniz işte o zaman sıkıntılı bir
durum. Çünkü ben enstrüman aleti, bir müzik aleti
çalamıyorum. Öğrencilerin ne derece çalma konusunda
veya bir bilgi veremiyorum yani.” (Ö6, E, 5 yıl)
-
“ …Ben müzik şeyim biraz daha kendi açımdan
diyorum zayıf olması dolayısıyla yani yeteri kadar
öğrencilere yararlı olamıyoruz.” (Ö12, E, 33 yıl)
-
(N=3)
“Kendimi yeterli görmüyorum açıkcası. Bunu için bir
kursa da gitmedim açıkcası. Çünkü lisede, üniversitede
bununla ilgili bir eğitim almadım.” (Ö17, B, 9 yıl)
-
48
Tablo 12’de görüldüğü gibi “Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı
kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda iki öğretmen kendilerini yeterli, üç
öğretmen de kendilerini yetersiz olarak görmüşlerdir.
Öğretmenler ankette kendilerine sunulan kazanımları “önemli” ve “sınıf
düzeyine
uygun”
bulmuşlardır.
Yarı
yapılandırılmış
görüşmede
kazanımları
hatırlayamamalarına rağmen “Önemli” ve “sınıf düzeyine uygun”
bulmaları
düşündürücüdür. Öğretmenlerin dersin öneminden hareketle yorum yaptıkları ya da
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen kazanımların önemli-uygun olması
gerektiği yaklaşımıyla görüş bildirdikleri düşünülebilir. “Dinleme- Söyleme- Çalma”
öğrenme alanındaki kazanımlardan “vücutlarını ritim çalgısı gibi kullanır” ve “ses ve
nefes çalışmaları yapar” kazanımları dışındaki kazanımlar temel seviyede müzikal bilgi
ve beceri gerektirmektedir. Nitel verilerde üç öğretmenden birinin çalgı çalamaması
diğer bir öğretmenin müzik konusunda eğitim almaması, bir öğretmenin de kendisini
müzik konusunda tamamen yetersiz hissetmesi ile öğretmenler bu kazanımlar
konusunda kendi yetersizliklerini ifade etmişlerdir. Kendilerini yeterli hisseden
öğretmenler ise bu kazanımlardaki yeterliklerini üniversite de iyi bir müzik eğitimi
almalarına ve kendilerini yeterli bulmalarına bağlamışlardır. Bu nedenle kendilerini bu
konuda yeterli görebilmektedirler.
4.1.2. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “DinlemeSöyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 13’de verilmiştir.
49
Tablo 13
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Çok
DİNLEME- SÖYLEME-
Önemli
önemli
ÇALMA
Orta
Önemli
Hiç
düzeyde
değil
önemli
önemli
(N= 94)
SS
X
değil
f
%
f
%
f
%
f
%
f
%
1. Ses ve nefes çalışmaları yapar.
24
25.5
40
42.6
26
27.7
2
2.1
2
2.1
3.87
.894
2. Vücudunu ritim çalgısı gibi
kullanır.
3. Öğrendiği müzikleri birlikte
seslendirir.
4. Öğrendiği müziklere yarattığı
basit ritim çalgılarıyla eşlik eder.
5. Belirli gün ve haftalarla ilgili
müzik etkinliklerine katılır.
6. İstiklal marşını anlamına
uygun dinler.
7. Müzik çalışmalarını sergiller.
16
17.0
44
46.8
28
29.8
5
5.3
1
1.1
3.73
.844
36
38.3
47
50.0
11
11.7
-
-
-
-
4.26
658
17
18.1
37
39.4
33
35.1
6
6.4
1
1.1
3.67
.884
28
29.8
40
42.6
23
24.5
3
3.2
-
-
3.98
.822
62
66.0
27
28.7
5
5.3
-
-
-
-
4.60
.590
16
17.0
47
50.0
23
24.5
5
5.3
3
3.2
3.72
.920
8. Atatürk’ü anlatan düzeyine
uygun şarkıları söylemekten
hoşlanır.
9. Atatürk’ü anlatan şarkıları
anlamına uygun söyler.
TOPLAM
49
52.1
39
41.5
6
6.4
-
-
-
-
4.45
.616
40
42.6
44
46.8
9
9.6
1
1.1
-
-
4.30
.688
4.07
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için önemine ilişkin
görüşlerinin “Önemli” düzeyde ( X = 4.07) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına
ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 4,60) ile 6. kazanım (İstiklal
marşını anlamına uygun dinler);
en düşük ortalama ile ( X = 3,67) 4. kazanımda
(Öğrendiği müziklere yarattığı basit ritim çalgılarıyla eşlik eder) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 2. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 2.sınıf
müzik
dersi
öğretim
programı
“Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme
alanı
kazanımlarının öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu
yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik
analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 14‘de verilmiştir.
50
Tablo 14
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme-Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Örnek İfadeler
Kategori
Önemli
bulanlar
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
“Şimdi tabi bir kültürün gelişmesi için birlik çok önemlidir. Burda
müziği kavraması için bir insanın yaparak yaşayarak öğrenmesi yani
dinlemesi söylemesi ve çalması önemlidir tabi ki.Kazanımları şu anda
net hatırlamıyorum kazanımların hangisini tam olarak bilmiyorum.”
(Ö3, E, 5 yıl)
-
“…daha doğrusu kazanım güzel ama uygulanmadığı içinde ama artık
onun uygulanıp uygulanmaması önemli olmuyor.
…öğrenciler açısından önemli güzel kazanımlar var… Evet orda şu an
aklımda kalan nefes ses, nefes alma şeysi var ve o bilmiyorum yani o
uygulanmıyor.” (Ö7, E, 21 yıl)
Öğrenciler
açısından
önem
-
“Yani müziğin ne olduğunu anlayabiliyor, bu seslerin çevremizden
oluştuğunu çevrede bu sesleri yani çevreyle bağlantısını sağlıyor bir
kere yani. Mutlaka önemli… Kazanımlar çok güzel ama.” (Ö8, E, 28
yıl)
(N=6)
“ …söylediği zamanda çünkü hem müziğini yapabilmesi işte hem de
sözlerini söylüyor olabilmesi onun zihinsel gelişimini etkiliyor diye
düşünüyorum …müziği dinleme ile dersi dinleme işte ya da bir
arkadaşını dinlemeyle ilişkilendiriyorum. Bunun yani bir kazanım
olduğunu düşünüyorum.” (Ö11, B, 16 yıl)
-
“Yetilerin ortaya çıkarılması önemli… Birkaç öğrenciyi keşfettim…
çok güzel bir kulağı var çok güzel dans ediyor… Bunlar hakikaten
önemli.”(Ö16, B, 13 yıl)
-
“Onlar açısından eğlenceli oldu, vücutlarını kullanabilme, omuzlarını
kullanabilme açısından da etkili oldu. Dinleme, söyleme çalmada…
Aslında aklıma gelmedi şu an, siz yardımcı olursanız..” (Ö19, B, 6 yıl)
Tablo 14’de görüldüğü gibi altı öğretmenin tümü “ Dinleme-Söyleme- Çalma”
Öğrenme Alanı Kazanımlarını önemli görmüştür. Bu öğrenme alanındaki kazanımları
önemsiz gören öğretmen çıkmamıştır. Buna rağmen hiç bir öğretmen, öğrenme alanına
ilişkin kazanım hatırlayamamıştır.
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “DinlemeSöyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için uygunluğuna
ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve
standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 15’de verilmiştir.
51
Tablo 15
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna
İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Uygundur
DİNLEME- SÖYLEME- ÇALMA
(N= 94)
Kısmen
Uygun
uygundur
değildir
X
SS
f
%
f
%
f
%
1. Ses ve nefes çalışmaları yapar.
56
59.6
33
35.1
5
5.3
2.86
3.198
2. Vücudunu ritim çalgısı gibi kullanır.
50
53.2
39
41.5
5
5.3
2.47
.599
3. Öğrendiği müzikleri birlikte seslendirir.
76
80.9
18
19.1
-
-
2.80
.395
4. Öğrendiği müziklere yarattığı basit ritim
çalgılarıyla eşlik eder.
5. Belirli gün ve haftalarla ilgili müzik
etkinliklerine katılır.
6. İstiklal marşını anlamına uygun dinler.
39
41.5
45
47.9
10
10.6
2.30
.656
62
66.0
31
33.0
1
1.1
2.64
.501
75
79.8
18
19.1
1
1.1
2.78
.436
7. Müzik çalışmalarını sergiller.
47
50.0
38
40.4
9
9.6
2.72
3.224
8. Atatürk’ü anlatan düzeyine uygun şarkıları
söylemekten hoşlanır.
9. Atatürk’ü anlatan şarkıları anlamına uygun
söyler.
TOPLAM
79
84.0
15
16.0
-
-
2.84
.368
71
75.5
21
22.3
2
2.1
2.73
.490
2.69
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna
ilişkin görüşlerinin “Uygundur” düzeyde ( X = 2.69) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme
alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 2,86) ile 1. kazanım (Ses
ve nefes çalışmaları yapar); en düşük ortalama ile ( X = 2,30) 4. kazanımda (Öğrendiği
müziklere yarattığı basit ritim çalgılarıyla eşlik eder) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 2. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 2.sınıf
müzik
dersi
öğretim
programı
“Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme
alanı
kazanımlarının sınıf düzeyine uygunluğu konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu
yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik
analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 16’da verilmiştir.
52
Tablo 16
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme-Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna
İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Örnek İfadeler
Kategori
Uygun
bulanlar
Sınıf düzeyine
uygunluk
(N=6)
“Sınıf düzeyine bence uygundur.” (Ö3, E, 5yıl)
“…uygun sayılır yani çok şey değil yani bu olmaz yapamaz yapılmaz
bu çok fazla gelir diye bir şey yok yani genelde.” (Ö7, E, 21 yıl)
“Söyleme düzeyine uygun.Bak yine söylüyorum yani tek tek
kazanımları aldığımızda kazanımları kötüleyemeyiz.” (Ö8, E, 28 yıl)
“Yani ben uygun olduğunu düşünüyorum. Yapılabilir görüyorum.”
(Ö11, B, 16 yıl)
“Ya bir sıkıntı yaşamadım şu ana kadar. Kendi yetersizliğim tabiki
var.” (Ö16, B, 13 yıl)
“ …bazı öğrencilerin düzeye yatkınlığı var bazı öğrencilerin yok.Ama
gene seviyeye uygun diyebilirim yani.” (Ö19, B, 6 yıl)
Öğrenme
alanına
ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
-
Tablo 16’da görüldüğü gibi altı öğretmen “Dinleme - Söyleme- Çalma” öğrenme
alanı kazanımlarını sınıfın düzeyine uygun görmüştür. Bu öğrenme alanındaki
kazanımları sınıfın düzeyine uygun bulmayan öğretmen görüşü bulunmamaktadır. Buna
rağmen altı öğretmen de kazanıma örnek verememiştir.
2.
sınıf
öğretmenlerinin,
“Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme
alanı
kazanımlarının, sınıf için uygunluğuna ilişkin görüşleri değerlendirildiğinde, bu
öğrenme alanındaki kazanımların sınıf için uygun olduğunu belirttikleri görülmektedir.
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “DinlemeSöyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda
Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının; gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde,
frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları
Tablo 17’de verilmiştir.
53
Tablo 17
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
DİNLEME-
Tamamen
Büyük
Orta
Az
Yeterli
yeterliyim
ölçüde
düzeyde
yeterliyim
değilim
yeterliyim
yeterliyim
SÖYLEME- ÇALMA
X
SS
(N= 94)
f
%
f
%
f
%
f
%
f
%
1. Ses ve nefes
çalışmaları yapar.
2. Vücudunu ritim çalgısı
gibi kullanır.
3. Öğrendiği müzikleri
birlikte seslendirir.
4. Öğrendiği müziklere
yarattığı basit ritim
çalgılarıyla eşlik eder.
5. Belirli gün ve
haftalarla ilgili müzik
etkinliklerine katılır.
6. İstiklal marşını
anlamına uygun dinler.
7. Müzik çalışmalarını
sergiller.
8. Atatürk’ü anlatan
düzeyine uygun şarkıları
söylemekten hoşlanır.
9. Atatürk’ü anlatan
şarkıları anlamına uygun
söyler.
TOPLAM
3
3.2
15
16.0
38
40.4
27
28.7
11
11.7
2.70
.981
6
6.4
14
14.9
45
47.9
22
23.4
7
7.4
2.89
.966
9
9.6
34
36.2
44
46.8
6
6.4
1
1.1
3.46
.799
2
2.1
14
14.9
36
38.3
27
28.7
15
16.0
2.58
.999
5
5.3
25
26.6
46
48.9
13
13.8
5
5.3
3.12
.906
21
22.3
42
44.7
26
27.7
4
4.3
1
1.1
3.82
.863
4
4.3
17
18.1
50
53.2
10
10.6
13
13.8
2.88
1.003
16
17.0
43
45.7
28
29.8
6
6.4
1
1.1
3.71
.862
10
10.6
45
47.9
28
29.8
9
9.6
2
2.1
3.55
.887
3.19
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının; gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin “Orta düzeyde yeterliyim” düzeyde
( X = 3.19) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en
yüksek ortalama ( X = 3,82) ile 6. kazanım (İstiklal marşını anlamına uygun dinler); en
düşük ortalama ile ( X = 2,58) 4. kazanımda (Öğrendiği müziklere yarattığı basit ritim
çalgılarıyla eşlik eder) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 2. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 2. sınıf
müzik
dersi
öğretim
programı
“Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme
alanı
kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?” sorusu yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma
analiz yöntemlerinden içerik analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları
Tablo 18‘de verilmiştir.
54
Tablo 18
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme-Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Örnek İfadeler
Kategori
Yeterli
değil
(N=4)
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
-
“…üniversiteden aldığım eğitimin yeterli olduğunu
düşünmüyorum.” (Ö3, E, 5yıl)
“Ben çok yeterli olduğumu sanmıyorum. …bizim
elimizdeki müzik kaynaklarında… nota bilgisi
olmadığı için notalarını çıkaramayacağımız müzik
parçaları var.” (Ö7, E, 21 yıl)
-
“Yani yeterli olmayabilirim. Çünkü özel bir müzik
bilgim yok, özel bir kursa da gitmiş değilim.
…mevsimleri işlediysem bir mevsimlerle ilgili şarkıyı
öğretiyorum. Bu şekilde birbirini pekiştirici rol
oynadığını düşünüyorum.”(Ö11, B, 16 yıl)
Kazanımların
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Yeterlik
“Çok fazla yeterli değilim ama ritmi, gürlüğü, hızı ya
da duyguyu hissederek söyleme bunları verebiliyorum.
Fakat teknik konusunda desteklenmem gerektiğini
hissediyorum.” (Ö16, B, 13 yıl)
(N=5)
-
-
-
Yeterli
(N=1)
“… bir alet çalma kazanımına geldiğim zaman o kadar
yeterli olamıyorum.” (Ö19, B, 6 yıl)
“Ben yeterliyim. Çünkü ben ilgi duyuyorum alet
çalabiliyorum. …..çünkü biz eğitimde de bunu aldık,
dersimizi aldık.” (Ö8, E, 28 yıl)
-
Tablo 18’de görüldüğü gibi “Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı
kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda bir öğretmen kendisini yeterli, beş
öğretmen de kendilerini yetersiz olarak ifade etmişlerdir. Bir öğretmen öğrenme alanına
ilişkin bir kazanım hatırlayabilmiştir. Buna rağmen beş öğretmen de kazanım
hatırlayamamışlardır.
2.
sınıf
öğretmenlerinin,
“Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme
alanı
kazanımlarının gerçekleştirilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri
değerlendirildiğinde, bu öğrenme alanındaki kazanımları gerçekleştirmede kendilerini
orta düzeyde yeterli gördükleri, görüşmelerden elde edilen bulgulara göre ise
çoğunluğun kendini yetersiz gördüğü belirlenmiştir. 2. sınıf “Dinleme- SöylemeÇalma” öğrenme alanlına ilişkin kazanımların müzikal bilgi beceri gerektiriyor olması,
dolayısıyla öğretmenlerin bu kazanımları öğrencilere kazandırmakta güçlük çekmeleri
kendilerini orta düzeyde yeterli görüyor olmalarının bir nedeni olarak görülebilir.
55
Öğretmenlerin hizmet öncesi ve hizmet içi yeterli müzik eğitimi alamamış olmalarının
kazanımları gerçekleştirmelerinde güçlük çekmelerinin nedeni olarak düşünülebilir. bu
görüş nitel verilerle de desteklenmektedir. Literatür incelendiğinde benzer bulgulara
rastlanılmaktadır.
Şahin (2009) ve Kılıç (2009) yapmış olduğu çalışmalarda da öğretmenlerin
yeterliği konusunda benzer sonuçlara ulaşıldığı görülmüştür. Dolayısıyla eldeki
araştırma bulgularının Şahin (2009)’in çalışması ile paralellik gösterdiği söylenebilir.
4.1.3. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “DinlemeSöyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 19’da verilmiştir.
Tablo 19
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Çok
DİNLEME- SÖYLEME-
Önemli
önemli
ÇALMA
Orta
Önemli
Hiç
düzeyde
değil
önemli
önemli
(N= 94)
1. Konuşurken sesini doğru
kullanır.
2. Şarkı söylerken sesini doğru
kullanır.
3. Birlikte söyleme kurallarına
uyar.
4. Birlikte çalma kurallarına
uyar.
5. Belirli gün ve haftalarla ilgili
müzikleri anlamlarına uygun
söyler.
X
SS
değil
f
%
f
%
f
%
f
%
f
%
46
48.9
41
43.6
6
6.4
1
1.1
-
-
4.40
.661
31
33.0
53
56.4
10
10.6
-
-
-
-
4.22
.624
46
48.9
38
40.4
10
10.6
-
-
-
-
4.38
.673
22
23.4
39
41.5
25
26.6
6
6.4
2
2.1
3.77
.952
30
31.9
48
51.1
15
16.0
1
1.1
-
-
4.13
.712
56
6. Atatürk ile ilgili düzeyine
uygun şarkıları doğru söyler.
7. Atatürk ile ilgili düzeyine
uygun şarkıları etkili söyler.
8. İstiklal marşını anlamına
uygun dinler.
9. Müzik çalışmalarını sergiler.
49
52.1
38
40.4
7
7.4
-
-
-
-
4.44
.632
43
45.7
43
45.7
7
7.4
1
1.1
-
-
4.36
.669
77
81.9
13
13.8
4
4.3
-
-
-
-
4.77
.511
23
24.5
42
44.7
24
25.5
5
5.3
-
-
3.88
.840
10.Yarattığı ritim çalgılarıyla,
dinlediği müziklere eşlik eder.
11.Yarattığı ritim çalgılarıyla,
söylediği müziklere eşlik eder.
TOPLAM
19
20.2
44
46.8
24
25.5
5
5.3
2
2.1
3.77
.905
17
18.1
43
45.7
27
28.7
5
5.3
2
2.1
3.72
.896
4.17
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için önemine ilişkin
görüşlerinin “Önemli” düzeyde ( X = 4.17) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına
ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 4,77) ile 8. kazanım (İstiklal
marşını anlamına uygun dinler); en düşük ortalama ile ( X = 3,72) 11. kazanımda
(Yarattığı ritim çalgılarıyla, söylediği müziklere eşlik eder) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 3. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 3. sınıf
müzik
dersi
öğretim
programı
“Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme
alanı
kazanımlarının öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu
yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik
analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 20‘de verilmiştir.
Tablo 20
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme-Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Önemli
bulanlar
Öğrenciler
açısından
önem
(N=7)
Örnek İfadeler
“Dinleme, söyleme, çalma üç’üde çok önemli. Yalnız çalma
konusunda ki kazanımı uygulayamıyorum.” (Ö1, B, 14 yıl)
“Ben çok önemli görüyorum. Çocuklara en azından temel
şeyleri kazandırmaya çalışıyorum…en azından geleceğe
dönük bir estetik şeyi geliştireceğimi düşünüyorum.”(Ö4, E,
28 yıl)
(N=8)
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
-
-
“Ya önemli bence. Çocuk sesini kontrol edebilmeli. Normal
bir Türkçe dersinde de nasıl konuşabiliyorsa onu müzik
dersinde sesini kontrol etmeyi öğrenirse bence daha iyi olur.”
(Ö5, B, 16 yıl)
-
57
“Üçü de önemli benim için ama müzik aleti çalamadığım için
öğretemiyorum….O kazanımların ben şu an hepsini
hatırlamadığım için.” (Ö9, B, 17 yıl)
-
“Önemli çocuklar için doğru bir alan doğru bir kazanım
mutlaka olması lazım. Çalma kısmı da çok önemli onların
gelişimleri açısından. Müziksel gelişimleri için çok önemli
olduğunu düşünüyorum.” (Ö13, E, 4 yıl)
-
“Ya bu çok önemli.Bu kazanım çok önemli bence, yani.”
(Ö18, B, 6 yıl)
Fikir
belirtmeyenler
(N=1)
-
“Yani özellikle hani üçüncü sınıfta ben nota öğretimine hiç bir
şekilde değinmiyorum ama birlikte bu söyleme- çalma
olayında bence çocuklar için yani birlikte hareket edebilme
açısından çok önemli. Yani sesini kullanabilmesini öğreniyor,
ondan sonra dinleme yeteneği kazanıyor.” (Ö20, B, 2 yıl)
“Ama kendim bildiğim kadarıyla bende çocuklara bir şeyler
aktarmaya çalışıyorum. Becerdiğimiz kadar oluyor.” (Ö15, B,
13 yıl)
-
Tablo 20’de görüldüğü gibi yedi öğretmen “Dinleme-Söyleme- Çalma” öğrenme
alanı kazanımlarını öğrenciler açısından önemli görmüştür. Bu öğrenme alanındaki
kazanımları önemsiz gören öğretmen çıkmamıştır. Bir öğretmenin de açıklamalarında
kazanımların önemine ilişkin bir değerlendirme yapmadığı görülmektedir.
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “DinlemeSöyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna
ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve
standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 21’de verilmiştir.
Tablo 21
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna
İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Uygundur
DİNLEME- SÖYLEME- ÇALMA
(N= 94)
Kısmen
Uygun
uygundur
değildir
X
SS
f
%
f
%
f
%
1. Konuşurken sesini doğru kullanır.
67
71.3
24
25.5
3
3.2
2.68
.533
2. Şarkı söylerken sesini doğru kullanır.
63
67.0
27
28.7
4
4.3
2.62
.567
3. Birlikte söyleme kurallarına uyar.
69
73.4
24
25.5
1
1.1
2.72
.473
58
4. Birlikte çalma kurallarına uyar.
39
41.5
43
45.7
12
12.8
2.28
.681
5. Belirli gün ve haftalarla ilgili müzikleri
65
69.1
29
30.9
-
-
2.69
.464
76
80.9
18
19.1
-
-
2.80
.395
74
78.7
20
21.3
-
-
2.78
.411
8. İstiklal marşını anlamına uygun dinler.
84
89.4
10
10.6
-
-
2.89
.309
9. Müzik çalışmalarını sergiler.
45
47.9
42
44.7
7
7.4
2.40
.627
10.Yarattığı ritim çalgılarıyla, dinlediği müziklere
31
33.0
58
61.7
5
5.3
2.27
.556
36
38.3
54
57.4
4
4.3
2.34
.559
anlamlarına uygun söyler.
6. Atatürk ile ilgili düzeyine uygun şarkıları doğru
söyler.
7. Atatürk ile ilgili düzeyine uygun şarkıları etkili
söyler.
eşlik eder.
11.Yarattığı ritim çalgılarıyla, söylediği müziklere
eşlik eder.
2.59
TOPLAM
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için uygunluğuna
ilişkin görüşlerinin “Uygundur” düzeyde ( X = 2.59) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme
alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 2,89) ile 8. kazanım
(İstiklal marşını anlamına uygun dinler);
kazanımda
(Yarattığı
ritim
en düşük ortalama ile ( X = 2,27) 10.
çalgılarıyla,
dinlediği
müziklere
eşlik
eder)
gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 3. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 3. sınıf
müzik
dersi
öğretim
programı
“Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme
alanı
kazanımlarının sınıf düzeyine uygunluğu konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu
yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik
analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 22‘de verilmiştir.
59
Tablo 22
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme-Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna
İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Uygun
bulanlar
Sınıf
düzeyine
uygunluk
(N=8)
Örnek İfadeler
Kategori
“Sınıfın düzeyine uygun, uygun.” (Ö1, B, 14 yıl)
“…genel olarak şeyi söyleyebilirim. Bana göre iyi hazırlanmış
bir program. Eğer uygulamaya çalışırsanız ya da gerekli süreyi
ayırırsanız kazanımların doğru seçildiğini düşünüyorum
ben.”(Ö4, E, 28 yıl)
“…Dinleme söylemeyi uygun görüyorum, seviyeye uygun
görüyorum ben.” (Ö5, B, 16 yıl)
“Sınıf düzeyine uygun.”(Ö9, B, 17 yıl)
“Sınıfın düzeyine uygunluğu çoğunun uyuyor. Arada birkaç
öğrencimizde zorlanıyoruz kazanımları kazandırma konusunda.
O da zaten her sınıfta olabilecek şekilde gerçekleşiyor.” (Ö13, E,
4yıl)
“Yani uygun, çok da sınıf yapamaz diye bir şey yok. Orda şimdi
kendi adıma söylüyorum sıkıntının öğrencilerde değil
öğretmenlerde olduğunu söylüyorum.” (Ö15, B, 13 yıl)
“Kesinlikle yani genel anlamda uygun uygun.”(Ö18, B, 6 yıl)
“Yani geneli uygun gözüküyor.”(Ö20, B, 2 yıl)
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
kazanımlar
-
-
-
Tablo 22’de görüldüğü gibi sekiz öğretmen “Dinleme - Söyleme- Çalma”
öğrenme alanı kazanımlarını sınıfın düzeyine uygun görmüştür. Bu öğrenme alanındaki
kazanımları sınıfın düzeyine uygun bulmayan öğretmen görüşü bulunmamaktadır. Buna
rağmen sekiz öğretmen de kazanıma örnek verememiştir.
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “DinlemeSöyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda
Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde,
frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları
Tablo 23’de verilmiştir.
60
Tablo 23
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
DİNLEMESÖYLEME- ÇALMA
(N= 94)
1. Konuşurken sesini
doğru kullanır.
2. Şarkı söylerken sesini
doğru kullanır.
3. Birlikte söyleme
kurallarına uyar.
4. Birlikte çalma
kurallarına uyar.
5. Belirli gün ve
haftalarla ilgili
müzikleri anlamlarına
uygun söyler.
6. Atatürk ile ilgili
düzeyine uygun
şarkıları doğru söyler.
7. Atatürk ile ilgili
düzeyine uygun
şarkıları etkili söyler.
8. İstiklal marşını
anlamına uygun dinler.
9. Müzik çalışmalarını
sergiler.
10.Yarattığı ritim
çalgılarıyla, dinlediği
müziklere eşlik eder.
11.Yarattığı ritim
çalgılarıyla, söylediği
müziklere eşlik eder.
TOPLAM
f
6
%
6.4
Büyük
ölçüde
yeterliyim
f
%
36
38.3
3
3.2
26
27.7
39
41.5
22
23.4
4
4.3
3.02
.903
6
6.4
31
33.0
46
48.9
11
11.7
-
-
3.34
.769
-
-
9
9.6
32
34.0
27
28.7
26
27.7
2.25
.972
3
3.2
28
29.8
53
56.4
8
8.5
3
2.1
3.23
.739
5
5.3
47
50.0
40
42.6
1
1.1
1
1.1
3.57
.663
4
4.3
47
50.0
39
41.5
3
3.2
1
1.1
3.53
.683
24
25.5
42
44.7
24
25.5
3
3.2
1
1.1
3.90
.855
1
1.1
19
20.2
35
37.2
26
27.7
13
13.8
2.67
.987
-
-
6
6.4
22
23.4
38
40.4
28
29.8
2.06
.889
-
-
7
7.4
21
22.3
36
38.3
30
31.9
2.05
.920
Tamamen
yeterliyim
Orta
düzeyde
yeterliyim
f
%
44
46.8
Az
yeterliyim
Yeterli
değilim
f
5
%
5.3
f
3
%
3.2
3.39
.819
X
SS
3.00
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının; gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin “Orta düzeyde yeterliyim” düzeyde
( X = 3.00) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en
yüksek ortalama ( X = 3,90) ile 8. kazanım (İstiklal marşını anlamına uygun dinler); en
düşük ortalama ile ( X = 2,05) 11. kazanımda (Yarattığı ritim çalgılarıyla, söylediği
müziklere eşlik eder) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 3. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 3. sınıf
müzik
dersi
öğretim
programı
“Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme
alanı
kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?” sorusu yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma
61
analiz yöntemlerinden içerik analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları
Tablo 24‘de verilmiştir.
Tablo 24
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Dinleme-Söyleme- Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Yeterli
değil
Örnek İfadeler
“Kendimi bu konuda yeterli görmüyorum.Yani şöyle
müzik eğitimi almadım…Sadece bilgisayar
yardımıyla bir şarkıyı öğretmekten ibaret
geçemiyorum.” (Ö1, B, 14 yıl)
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
-
(N=3)
“…kendimin yeterli olduğunu hissetmiyorum tam.
Anlatabildim mi? …o konuda daha iyi bir eğitim
almış olsak daha iyi olurum. Kendimde suçu
buluyorum öğrencilerimde değil.” (Ö15, B, 13 yıl)
Kazanımların
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Yeterlik
Yeterli
(N=1)
(N=8)
Orta
düzeyde
yeterli
(N=4)
“Şimdi kendi yeterliliğim eğer çocuk ben her
anlamda eğer yetersizsem bile onu yeterli hale
getirmeye hazırım. Bir öğretmen olarak, farklı çözüm
yolları bularak bunu yapabileceğimi düşünüyorum.”
(Ö18, B, 6 yıl)
“Ben yeterli olduğumu düşünüyorum. Çünkü liseden
itibaren belki aldığımız eğitimin şeyi vardır. Bu
senede geçen senede burada flüt korosu
çıkardım…düzeye göre tabi yeterli olduğumu
düşünüyorum.” (Ö4, E, 28 yıl)
-
-
-
“Şarkı öğretebiliyorum, sesini kontrol etmeyi çocuğa
onu kazandırabiliyorum ama bir müzik aleti çalma
konusunda, ritim konusunda çok da iyi olduğumu
düşünmüyorum.” (Ö5, B, 16 yıl)
-
“Bu konuda kendimi çalma konusu hariç diğerlerinde
yeterli hissediyorum. Çünkü çalamıyorum. Onun
yerine o müziğin sesini veriyorum bilgisayar ve
internet aracılığıyla genelde.” (Ö9, B, 17 yıl)
-
“Kendi yeterliliğim hakkında çalma konusunda tam
olarak bir enstrüman çalamadığım için burada biraz
eksiğimi görmekteyim yani. Ama bir şarkının
ezgisini bildiğim zaman söyleme kısmında bir sıkıntı
çekmiyorum.” (Ö13, E, 4 yıl)
“Orta düzeyde yeterli buluyorum kendimi. Çok
yeterli bulduğumu söyleyemem. Öğrendiğimiz
lisanstan kalma ama yani ben çalma konusunda
kendimi yetersiz hissediyorum.” (Ö20, B, 2 yıl)
-
-
Tablo 24’de görüldüğü gibi “Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı
kazanımlarını gerçekleştirebilmede üç öğretmen kendilerini yetersiz, dört öğretmen de
62
kendilerini orta düzeyde yeterli ve bir öğretmen de yeterli görmüşlerdir. Buna rağmen
sekiz öğretmen de öğrenme alanına ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
3.
sınıf
öğretmenlerinin,
“Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme
alanı
kazanımlarının gerçekleştirilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri
değerlendirildiğinde, bu öğrenme alanındaki kazanımları gerçekleştirmede kendilerini
orta düzeyde yeterli gördükleri, müzikal bilgi ve müzikal uygulamaya dayalı
kazanımları geleneksel yönteme dayalı kazanımlara göre gerçekleştirmede kendilerini
daha az yeterli bulma eğiliminde oldukları düşünülebilir. Bu öğrenme alanına ilişkin
öğretmen görüşleri en yüksek ortalama ile “İstiklal marşını anlamına uygun dinler”; en
düşük ortalama ile “Yarattığı ritim çalgılarıyla, söylediği müziklere eşlik eder”
kazanımlarına aittir. Öğretmenlerin genel olarak bir çalgı çalamıyor olmaları ve yetersiz
müzik eğitimi almış olmaları, kazanımları gerçekleştirme konusundaki yeterliklerini
azalttığı söylenebilir. Şahin (2009)’in yapmış olduğu çalışmada da benzer sonuçlara
ulaşıldığı görülmüştür. Dolayısıyla eldeki araştırma bulgularının Şahin (2009)’in
çalışması ile paralellik gösterdiği söylenebilir.
4.2.Araştırmanın İkinci Alt Amacına İlişkin Bulgular
Araştırmanın ikinci alt amacı “İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin,
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarının; sınıf için önemine, sınıf için uygunluğuna ve gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri nelerdir?” olarak belirtilmiştir.
Araştırmanın ikinci alt amacına yönelik İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme
alanı
kazanımlarının;
sınıf
için
önemine,
sınıf
için
uygunluğuna
ve
gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek
üzere yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma tanımlayıcı istatistiksel
analizleri yapılmıştır.
63
4.2.1. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğreti Programı “Müziksel
Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için önemine ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 25’de verilmiştir.
Tablo 25
İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine
İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Çok
MÜZİKSEL ALGI VE
Önemli
Orta düzeyde
Önemli
Hiç
önemli
değil
önemli
önemli
BİLGİLENME
(N= 101)
X
SS
değil
f
11. Çevresindeki varlıkları hareket22
hızlarıyla ayırt eder.
12.Müziklere uygun hızda hareket21
eder.
TOPLAM
%
f
%
f
%
f
%
f
%
21.8
52
51.5
23
22.8
4
4.0
3.91
.775
20.8
60
59.4
18
17.8
2
2.0
3.99
.685
3.95
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için önemine ilişkin
görüşlerinin “Önemli” düzeyde ( X = 3.95) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına
ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 3,99) ile 12. kazanım (Müziklere
uygun hızda hareket eder); en düşük ortalama ile ( X = 3,91) 11. kazanımda
(Çevresindeki varlıkları hareket hızlarıyla ayırt eder) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 1. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 1. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
64
kazanımlarının öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu
yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik
analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 26’da verilmiştir.
Tablo 26
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine
İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Örnek İfadeler
Kategori
“Yani sınıf içinde önemli gördüğüm bir şey kazanım, davranış
diyelim müziksel algı.” (Ö6, E, 5 yıl)
Önemli
bulanlar
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
-
“…Yani onun için iyi yani öğrencilerimiz için.” (Ö12, E, 33 yıl)
-
Öğrenciler
açısından
önem
“Çocuklarda ritim duygusunun oluşması müziği algılama,
söyleme, ritmine uygun söyleme gerçekten önemli.” (Ö14, B,
14 yıl)
-
(N=5)
“Bu da önemlidir tabi ki. Yani ne denir ona müzikte kulakla
bedenin uyma açısından faydalıdır tabi ki, önemlidir yani.”
(Ö17, B, 9 yıl)
(N=4)
Fikir
belirtmeyen
(N=1)
-
(Ö2, B, 18 yıl)
-
Tablo 26’da görüldüğü gibi dört öğretmen “Müziksel Algı ve Bilgilenme”
öğrenme alanı kazanımlarını önemli görmüştür. Bu öğrenme alanındaki kazanımları
önemsiz
gören
açıklamalarında
bir
öğretmen
kazanımların
görüşü
önemine
bulunmamaktadır.
ilişkin
bir
Bir
öğretmenin
değerlendirme
de
yapmadığı
görülmektedir. Buna rağmen beş öğretmen de öğrenme alanına ilişkin kazanımları
hatırlayamamışlardır.
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için uygunluğuna
ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve
standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 27’de verilmiştir.
65
Tablo 27
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna
İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Uygundur
MÜZİKSEL ALGI VE BİLGİLENME
(N= 101)
f
11. Çevresindeki varlıkları hareket hızlarıyla ayırt 63
eder.
12.Müziklere uygun hızda hareket eder.
64
Kısmen
Uygun
uygundur
değildir
X
SS
%
f
%
f
%
62.4
35
34.7
3
3.0
2.59
.550
63.4
32
31.7
5
5.0
2.58
.587
2.58
TOPLAM
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için uygunluğuna
ilişkin görüşlerinin “Uygundur” düzeyde ( X = 2.58) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme
alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 2,59) ile 11. kazanım
(Çevresindeki varlıkları hareket hızlarıyla ayırt eder); en düşük ortalama ile ( X = 2,58)
12. kazanımda (Müziklere uygun hızda hareket eder) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 1. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 1. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarının sınıf düzeyine uygunluğu konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu
yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik
analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 28’de verilmiştir.
Tablo 28
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna
İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Uygun
bulanlar
Sınıf
düzeyine
uygunluk
(N=4)
Örnek İfadeler
“Birinci sınıf düzeyinde işte uygun bence. Çünkü zaten
diğer şeyler için temel oluşturacak şekilde basit düzeyde
verilmesi uygundur diyorum.” (Ö6, E, 5 yıl)
“İyi. Sınıfın düzeyi hakkındaki uygunluğu iyi.”
(Ö12, E, 33 yıl)
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
kazanımlar
-
-
(N=5)
“Uygundur.” (Ö14, B, 14 yıl)
“Sınıfın düzeyi, sınıfın düzeyine uygundur.” (Ö17, B, 9 yıl)
66
Fikir
belirtmeyen
(N=1)
(Ö2, B, 18 yıl)
-
Tablo 28’de görüldüğü gibi dört öğretmen “Müziksel Algı ve Bilgilenme”
öğrenme alanı kazanımlarını sınıfın düzeyine uygun bulmuştur. Bu öğrenme alanındaki
kazanımları sınıfın düzeyine uygun bulmayan öğretmen görüşü bulunmamaktadır. Bir
öğretmenin ise, fikir belirtmediği görülmektedir.
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda
Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde,
frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları
Tablo 29’da verilmiştir.
Tablo 29
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
MÜZİKSEL ALGI VE
Tamamen
Büyük
Orta
Az
Yeterli
yeterliyim
ölçüde
düzeyde
yeterliyim
değilim
yeterliyim
yeterliyim
BİLGİLENME
(N= 101)
f
11. Çevresindeki
16
varlıkları hareket hızlarıyla
ayırt eder.
12.Müziklere uygun hızda 9
hareket eder.
TOPLAM
X
SS
%
f
%
f
%
f
%
f
%
15.8
37
36.6
38
37.6
6
5.9
4
4.0
3.54
.964
8.9
37
36.6
39
38.6
13
12.9
3
3.0
3.35
.922
3.45
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin “Büyük ölçüde yeterliyim” düzeyde
( X = 3.45) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en
yüksek ortalama ( X = 3,54) ile 11. kazanım (Çevresindeki varlıkları hareket hızlarıyla
67
ayırt eder); en düşük ortalama ile ( X = 3,35) 12. kazanımda (Müziklere uygun hızda
hareket eder) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 1. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 1. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliğin hakkında neler
söyleyebilirsiniz?” sorusu yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma
analiz yöntemlerinden içerik analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları
Tablo 30’da verilmiştir.
Tablo 30
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Yeterli
değil
(N=1)
Kazanımların
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Yeterlik
Yeterli
Örnek İfadeler
“ Fazla yeterliliğim yok. Az öncede
söyledim size belirttim artık tekrar oluyor
gibi oluyor o konuda fazla bilgim yok.”
(Ö12, E, 33 yıl)
“Hani müziksel anlamda iyi
konumdayım” (Ö2, B, 18 yıl)
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
kazanımlar
-
-
(N=3)
(N=5)
Orta
düzeyde
yeterli
(N=1)
“Yeterli buluyorum yine kendimi. Hani en
azından bir enstrüman çalıyorum mesela.
Flüt çalabiliyorum.” (Ö14, B, 14 yıl)
“Ben yeterli görüyorum.” (Ö17, B, 9 yıl)
“Kendi yeterliliğim hakkında çok verimli
olmasam da orta derecede verimliyim
diyelim bu beceri alanında.” (Ö6, E, 5 yıl)
-
-
Tablo 30’da görüldüğü gibi “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarını gerçekleştirebilmede üç öğretmen kendilerini yeterli, bir öğretmen
yetersiz, bir öğretmen de kendisini orta düzeyde yeteri görmüşlerdir. Buna rağmen beş
öğretmen de öğrenme alanına ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
1. sınıf öğretmenlerinin, “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarının gerçekleştirilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri
değerlendirildiğinde, bu öğrenme alanındaki kazanımları gerçekleştirmede kendilerini
büyük ölçüde yeterli gördükleri görülmektedir. Öğretmen görüşleri en yüksek ortalama
68
ile “Çevresindeki varlıkları hareket hızlarıyla ayırt eder”; en düşük ortalama ile
“Müziklere uygun hızda hareket eder” kazanımlarına aittir. Yapılan görüşme sonucunda
öğretmenlerin kazanımları hatırlayamadığı ve bir öğretmenin kendisini orta derecede
yeterli, bir öğretmenin de kendisini yetersiz bulduğu görülmektedir. Bu alandaki
kazanımlar incelendiğinde, ilgili kazanımların fazla müzikal beceri gerektirmediği ve bu
kazanımların
rahatlıkla
uygulanabileceği
görülmektedir.
Bu
kazanımların
gerçekleştirilmesi, yüksek seviyede müzikal bilgi ve beceri gerektirmediğinden
öğretmenlerin kendisini yeterli hissetmelerinde önemli bir neden olarak gösterilebilir.
4.2.2. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 31’de verilmiştir.
Tablo 31
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine
İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Çok
MÜZİKSEL ALGI VE
Önemli
önemli
Orta
Önemli
Hiç
düzeyde
değil
önemli
BİLGİLENME
önemli
(N= 94)
f
10. Doğada duydukları sesleri, gürlük 18
özelliklerine göre farklı ses kaynakları
kullanarak canlandırır.
11.Dağarcığındaki müzikleri
25
anlamlarına uygun hızda söyler.
12. Dağarcığındaki müzikleri
25
anlamlarına uygun gürlükte söyler.
13. Çevresinde kullanılan çalgıları 13
tanır.
X
SS
değil
%
f
%
f
%
f
%
f
%
19.1
48
51.1
24
25.5
4
4.3
-
-
3.85
.775
26.6
49
52.1
19
20.2
1
1.1
-
-
4.04
.717
26.6
50
53.2
16
17.0
2
2.1
1
1.1
4.55
5.317
13.8
44
46.8
31
33.0
6
6.4
-
-
3.68
.792
69
14. Konuşmalarında uzun ve kısa
25
heceleri ayırt eder.
15. Duyduğu ince ve kalın sesleri ayırt23
eder.
TOPLAM
26.6
36
38.3
27
28.7
6
6.4
-
-
3.85
.891
24.5
42
44.7
25
26.6
4
4.3
-
-
3.89
.882
3.98
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin
görüşlerinin “Önemli” düzeyde ( X = 3.98) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına
ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 4,55) ile 12. kazanım
(Dağarcığındaki müzikleri anlamlarına uygun gürlükte söyler); en düşük ortalama ile
( X = 3,68) 13. kazanımda (Çevresinde kullanılan çalgıları tanır) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 2. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 2. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarının öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu
yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik
analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 32’de verilmiştir.
Tablo 32
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine
İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Önemli
bulanlar
Örnek İfadeler
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
Kazanımlar
“…tek tek kazanımlar çok güzel…bu
kazanımlar yine görülmeli ama ben başka
metotları izlenerek verilmesi taraftarıyım “
(Ö8, E, 28 yıl)
-
“ …yani bu alana yönelecek çocuklar
açısından önemli fakat ilgisini çekmeyen
çocuklarda olabiliyor.” (Ö16, B, 13 yıl)
-
(N=2)
Öğrenciler
açısından
önem
Fikir
belirtmeyen
(N=6)
(N=4)
“Kazanımlar, ben şimdi tek tek hatırlamıyorum.
Şimdi bu konu başlığı altında kazanımlardan
başlamak lazım değil mi!” (Ö3, E, 5 yıl)
“Ya bu konuda pek….bende bir bilgi yok
yani.” (Ö7, E, 21 yıl)
“Müziksel algı ve !!!! hatırlayamayacağım
için…”. (Ö11, B, 16 yıl)
“ …bunda kazanımı tekrar bir
hatırlatırsanız…” (Ö19, B, 6 yıl)
-
-
70
Tablo 32’de görüldüğü gibi iki öğretmen “Müziksel Algı ve Bilgilenme”
öğrenme alanı kazanımlarını önemli görmüştür. Bu öğrenme alanındaki kazanımları
önemsiz gören bir öğretmen görüşü bulunmamaktadır. Dört öğretmenin de
açıklamalarında, kazanımları hatırlayamadıklarından dolayı önemine ilişkin bir
değerlendirme yapmadığı görülmektedir. Buna rağmen altı öğretmen de öğrenme
alanına ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
İlköğretim 2 .Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna
ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve
standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 33’de verilmiştir.
Tablo 33
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna
İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Kısmen
Uygun
uygundur
değildir
Uygundur
MÜZİKSEL ALGI VE BİLGİLENME
(N= 94)
X
SS
f
%
f
%
f
%
10. Doğada duydukları sesleri, gürlük özelliklerine göre
farklı ses kaynakları kullanarak canlandırır.
11.Dağarcığındaki müzikleri anlamlarına uygun hızda
söyler.
12. Dağarcığındaki müzikleri anlamlarına uygun gürlükte
söyler.
13. Çevresinde kullanılan çalgıları tanır.
59
62.8
32
34.0
3
3.2
2.59
.554
57
60.6
35
37.2
2
2.1
2.58
.537
60
63.8
31
33.0
3
3.2
2.60
.552
40
42.6
50
53.2
4
4.3
2.38
.569
14. Konuşmalarında uzun ve kısa heceleri ayırt eder.
49
52.1
39
41.5
6
6.4
2.45
.616
15. Duyduğu ince ve kalın sesleri ayırt eder.
45
47.9
47
50.0
2
2.1
2.45
.542
TOPLAM
2.51
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna
ilişkin görüşlerinin “Uygundur” düzeyde ( X = 2.51) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme
71
alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 2,60) ile 12. kazanım
(Dağarcığındaki müzikleri anlamlarına uygun gürlükte söyler); en düşük ortalama ile
( X = 2,38) 13. kazanımda (Çevresinde kullanılan çalgıları tanır) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 2. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 2. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarının sınıf düzeyine uygunluğu konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu
yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik
analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 34’de verilmiştir.
Tablo 34
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna
İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Örnek İfadeler
“Sınıf düzeyine bence uygundur.” (Ö3, E, 5 yıl)
Uygun
bulanlar
(N=4)
Öğrenme alanına ilişkin
hatırlanan
Kazanımlar
-
“…kazanımlar çok güzel yani…bu kazanım bu
sınıfa uygun değil olmazsa da olur olsa da olur.”
(Ö8, E, 28 yıl)
“Yani sınıfıma uygun buldum aslında. Yani
baktığım zaman hepsini yapabiliyoruz gibi geldi
ama tabi çok verimli bir şekilde yapamıyor
olabiliriz.” (Ö11, B, 16 yıl)
Sınıf
düzeyine
uygunluk
(N=6)
Uygun
bulmayanlar
(N=1)
Fikir
belirtmeyen
(N=1)
-
-
“Uygunluğu konusunda da çok absürd bir şey
yaşamadım yani olması gerektiği gibi olduğunu
düşüyorum. “(Ö16, B, 13 yıl)
“…sen bunu düzgün bir şekilde defterine
yazmak zorundasın ama bu çocukta çok
bağdaşmayan kazanımlarda olabiliyor. Biraz üst
düzeyde tutuluyor.Yani uygun olarak
düşünmüyorum açıkcası.” (Ö19, B, 6 yıl)
-
“Bu konuda çok bilgim yok.Çünkü yani..” (Ö7,
E, 21 yıl)
-
-
Tablo 34’de görüldüğü gibi dört öğretmen “Müziksel Algı ve Bilgilenme”
öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygun olduğunu ve bir öğretmen de uygun
bulmadığını ifade etmiştir. Bir öğretmenin de açıklamalarında, kazanımların sınıf
düzeyine uygunluğuna ilişkin bir değerlendirme yapmadığı görülmektedir.
.
72
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda
Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde,
frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları
Tablo 35’de verilmiştir.
Tablo 35
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
MÜZİKSEL ALGI VE
Tamamen
Büyük
Orta
Az
Yeterli
yeterliyim
ölçüde
düzeyde
yeterliyim
değilim
yeterliyim
yeterliyim
BİLGİLENME
(N= 94)
f
10. Doğada duydukları sesleri, 6
gürlük özelliklerine göre farklı
ses kaynakları kullanarak
canlandırır.
11.Dağarcığındaki müzikleri 8
anlamlarına uygun hızda söyler.
12. Dağarcığındaki müzikleri 7
anlamlarına uygun gürlükte
söyler.
13. Çevresinde kullanılan
3
çalgıları tanır.
14. Konuşmalarında uzun ve 7
kısa heceleri ayırt eder.
15. Duyduğu ince ve kalın
7
sesleri ayırt eder.
TOPLAM
X
SS
%
f
%
f
%
f
%
f
%
6.4
27
28.7
45
47.9
12
12.8
4
4.3
3.20
.898
8.5
25
26.6
48
51.1
10
10.6
3
3.2
3.26
.882
7.4
29
30.9
47
50.0
9
9.6
2
2.1
3.31
.832
3.2
18
19.1
49
52.1
19
20.2
5
5.3
2.94
.859
7.4
30
31.9
45
47.9
8
8.5
4
4.3
3.29
.889
7.4
26
27.7
45
47.9
11
11.7
5
5.3
3.20
.934
3.21
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin “Orta düzeyde yeterliyim” düzeyde (
X = 3.210) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en
yüksek ortalama ( X = 3,31) ile 12. kazanım (Dağarcığındaki müzikleri anlamlarına
uygun gürlükte söyler); en düşük ortalama ile ( X = 2,94) 13. kazanımda (Çevresinde
kullanılan çalgıları tanır) gözlemlenmektedir.
73
Bu boyutla ilgili 2. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 2. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?” sorusu yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma
analiz yöntemlerinden içerik analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları
Tablo 36’da verilmiştir.
Tablo 36
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Yeterli
değil
(N=5)
Kazanımların
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Yeterlik
Örnek İfadeler
“ …üniversite babında eğitim anlamında
biz bunların çokta eğitimini görmedik.”
(Ö3, E, 5 yıl)
“Çok yeterli olduğumu sanmıyorum.
Yeterli olsaydım zaten bir önceki sorulara
cevap verebilirdim.” (Ö7, E, 21 yıl)
Ya dediğim gibi benim çok fazla müzik
bilgim yok …sizler kadar yardımcı
olamıyorumdur eminim bir branş öğretmeni
kadar olamıyorumdur.”(Ö11, B, 16 yıl)
(N=6)
“…kayıtlarda seslerin sınıfa tanıtılması
adına bu tür şeyler yapabilirim ama ondan
öteye al eline enstrüman hadi bakalım iki
tıngırdat yok.” (Ö16, B, 13 yıl)
Orta
düzeyde
yeterli
(N=1)
“Müzik dersinde gördüğümüz işte bizi
senfoni gösterisine göndermişlerdi. Sınıfça
falan bir gördüğüm kadarıyla onun dışında
bende çocuklara çok fazla
öğretemeyeceğim için şeyde görmedim.
Hani müzik aletleri olsun, şeyler olsun.
Böyle şeyler olunca müziksel algı tamam
belli seviyede var ama üst seviyede bende
yok açıkcası.”(Ö19, B, 6 yıl)
“…müziği kendi bu seviyemde bilirim
yaparım ama öğretebilir miyim ya da
aslında öğretebilirim de öğretmeye zaman
harcar mıyım.” (Ö8, E, 28 yıl)
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
Kazanımlar
-
-
-
-
-
-
-
74
Tablo 36’da görüldüğü gibi “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarını gerçekleştirebilmede beş öğretmen kendilerini yetersiz, bir öğretmen de
kendisini orta düzeyde yeterli görmüşlerdir. Buna rağmen altı öğretmen de öğrenme
alanına ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
2. sınıf öğretmenlerinin, “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarının gerçekleştirilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri
değerlendirildiğinde, anketlerin incelenmesi sonucunda ortaya çıkan veriler, bu öğrenme
alanındaki kazanımları gerçekleştirmede kendilerini orta düzeyde yeterli gördüklerini
ortaya koymuştur. Nitel veriler incelendiğinde ise öğretmenlerin beşinin kendilerini bu
konuda yetersiz hissettiği, bir öğretmenin de kendisini orta düzeyde yeterli hissettiği
görülmektedir. Nitel verilerdeki bu bulguların, öğretmenlerin bu alandaki kazanımları
hatırlayamamalarına bağlı olarak, öğrenme alanının ismine dayanarak görüş bildirdiği
düşünülmektedir. Öğretmenlerin yeni programa ilişkin yeterli düzeyde hizmet içi eğitim
almamış olmaları, kazanımları gerçekleştirmelerinde kendilerini yetersiz görmelerine
ilişkin bir neden olarak görülebilir.
4.2.3. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 37’de verilmiştir.
75
Tablo 37
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine
İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Çok
MÜZİKSEL ALGI VE
Orta
Önemli
önemli
düzeyde
BİLGİLENME
(N= 94)
12. Müzikteki uzun ve kısa ses 19
sürelerini fark eder.
13. Müzikteki ses yüksekliklerini 10
grafikle gösterir.
14. Duyduğu basit ritimleri tekrar 26
eder.
15. Duyduğu basit ezgileri tekrar 29
eder.
16. Müzikleri uygun hızda
24
seslendirir.
17. Müzikleri uygun gürlükte
23
seslendirir.
18. Müziklerdeki aynı ve farklı söz18
kümelerini harekete dönüştürür.
TOPLAM
X
SS
önemli
değil
önemli
f
Hiç
Önemli
değil
%
f
%
f
%
f
%
f
%
20.2
45
47.9
22
23.4
7
7.4
1
1.1
3.78
.890
10.6
20
21.3
33
35.1
22
23.4
9
9.6
3.00
1.126
27.7
46
48.9
20
21.3
2
2.1
-
-
4.02
.761
30.9
46
48.9
18
19.1
1
1.1
-
-
4.09
.734
25.5
53
56.4
16
17.0
-
-
1
1.1
4.05
.723
24.5
53
56.4
15
16.0
2
2.1
1
1.1
4.01
.768
19.1
42
44.7
27
28.7
6
6.4
1
1.1
3.74
.879
3.82
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin
görüşlerinin “Önemli” düzeyde ( X = 3.82) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına
ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 4,09) ile 15. kazanım (Duyduğu
basit ezgileri tekrar eder); en düşük ortalama ile ( X = 3,00) 13. kazanımda (Müzikteki
ses yüksekliklerini grafikle gösterir) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 3. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 3. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarının öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu
yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik
analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 38’de verilmiştir.
76
Tablo 38
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine
İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Örnek İfadeler
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
kazanımlar
“ …genel olarak sadece müzik değilde görsel
sanatlarda ben her kazanımı ben çok önemli olduğunu
düşünüyorum.” (Ö4, E, 28 yıl)
-
Kategori
Önemli
bulanlar
“Önemlidir. Önemli olduğunu düşünüyorum. Müzik
guruplarını eşleştirebilme mi öyle bir seçenek de
vardı şu an hatırlamıyorum o da önemli.” (Ö9, B, 17
yıl)
(N=5)
-
“Çocukların müziksel algısının yaşına göre uygun
etkinliklerle desteklenmesi lazım. Uygun etkinliklerle
desteklendiği zaman çocuktaki hani o müzikleri ayırt
etme algılama biçimleri bilgilenme kısmında yeterli
olacağını düşünüyorum. Önemli yani çocuklar için.”
(Ö13, E, 4 yıl)
Öğrenciler
açısından
önem
“O bizim sınıf öğretmenliğinde zaten çok önemli.
Okurken de konuşurken de her bütün dersler için çok
önemli sadece müzik için değil bu sesini
kullanabilmek.” (Ö15, B, 13 yıl)
(N=8)
Fikir
belirtmeyen
(N=3)
-
-
-
“Önemi evet önemlidir.” (Ö18, B, 6 yıl)
“Bu konuda çok bilgim yok.” (Ö1, B, 14 yıl)
-
“Hayır bu konuda bir bilgimiz yok.” (Ö5, B, 16 yıl)
-
“Müziksel algıyla ilgili kazanımı çok net
hatırlamıyorum.” (Ö20, B, 2 yıl)
-
Tablo 38’de görüldüğü gibi beş öğretmen “Müziksel Algı ve Bilgilenme”
öğrenme alanı kazanımlarını önemli görmüştür. Bu öğrenme alanındaki kazanımları
önemsiz
gören
bir
öğretmen
görüşü
bulunmamaktadır.
Üç
öğretmenin
de
açıklamalarında, kazanımları hatırlayamadıklarından dolayı önemine ilişkin bir
değerlendirme yapmadığı görülmektedir.
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna
ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve
standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 39’da verilmiştir.
77
Tablo 39
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna
İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Uygundur
MÜZİKSEL ALGI VE BİLGİLENME
(N= 94)
Kısmen
Uygun
uygundur
değildir
X
SS
f
%
f
%
f
%
12. Müzikteki uzun ve kısa ses sürelerini fark eder.
42
44.7
40
42.6
12
12.8
2.31
.691
13. Müzikteki ses yüksekliklerini grafikle gösterir.
21
22.3
40
42.6
33
35.1
1.87
.751
14. Duyduğu basit ritimleri tekrar eder.
54
57.4
39
41.5
1
1.1
2.56
.519
15. Duyduğu basit ezgileri tekrar eder.
56
59.6
38
40.4
2.59
.493
16. Müzikleri uygun hızda seslendirir.
58
61.7
35
37.2
1
1.1
2.60
.512
17. Müzikleri uygun gürlükte seslendirir.
52
55.3
38
40.4
4
4.3
2.51
.581
18. Müziklerdeki aynı ve farklı söz kümelerini harekete41
dönüştürür.
43.6
27
28.7
11
11.7
2.31
.675
TOPLAM
2.40
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna
ilişkin görüşlerinin “Uygundur” düzeyde ( X = 2.40) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme
alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 2,60) ile 16. kazanım
(Müzikleri uygun hızda seslendirir); en düşük ortalama ile ( X = 1,87) 13. kazanımda
(Müzikteki ses yüksekliklerini grafikle gösterir) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 3. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 3. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarının sınıf düzeyine uygunluğu konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu
yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik
analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 40’da verilmiştir.
78
Tablo 40
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna
İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Örnek İfadeler
Kategori
Uygun
bulanlar
“Yani çoğunlukla uygun olduğunu
söyleyebilirim.” (Ö4, E, 28 yıl)
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
kazanımlar
-
“Uygun olarak görüyorum.” (Ö9, B, 17 yıl)
-
“Sınıfın düzeyine de uygun olduğunu
düşünüyorum. Çocuklar zevk alarak yapıyorlar,
katılıyorlar.” (Ö13, E, 4 yıl)
-
Sınıf düzeyine
uygunluk
“İyi iyi uygundur. Yapamazlar diye bir şey yok.
Sınıfın düzeyine uygun.” (Ö15, B, 13 yıl)
-
(N=8)
“…her sınıf için uygundur diyorum.” (Ö18, B, 6
yıl)
-
(N=5)
Uygun
bulmayanlar
(N=1)
Fikir
belirtmeyen
(N=2)
“Çocukların düzeyine çok uygun değil.” (Ö20, B,
2 yıl)
-
“Bu konuda çok bilgim yok.” (Ö1, B, 14 yıl)
-
“Hayır bu konuda bir bilgimiz yok.” (Ö5, B, 16
yıl)
-
Tablo 40’da görüldüğü gibi beş öğretmen “Müziksel Algı ve Bilgilenme”
öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygun olduğunu, iki öğretmen bu konuda
herhangi bir fikri olmadığını ve bir öğretmen de kazanımları sınıf düzeyine uygun
bulmadığını ifade etmiştir. Buna rağmen sekiz öğretmen de öğrenme alanına ilişkin
kazanımları hatırlayamamışlardır.
3. sınıf öğretmenlerinin, “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarının, sınıf için uygunluğuna ilişkin görüşleri değerlendirildiğinde, bu
öğrenme alanındaki kazanımların sınıf için uygun olduğunu belirttikleri görülmektedir.
En düşük ortalamaya sahip olan “Müzikteki ses yüksekliklerini grafikle gösterir”
Bulgulara göre, öğretmenlerin bu öğrenme alanındaki kazanımları hatırlayamadıkları
kazanımın uygunluğu konusunda sadece görüş bildirdiklerini düşündürebilir.
79
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda
Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde,
frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları
Tablo 41’de verilmiştir.
Tablo 41
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
MÜZİKSEL ALGI VE
Tamamen
Büyük
Orta
Az
Yeterli
yeterliyim
ölçüde
düzeyde
yeterliyim
değilim
yeterliyim
yeterliyim
BİLGİLENME
(N= 94)
12. Müzikteki uzun ve kısa
ses sürelerini fark eder.
13. Müzikteki ses
yüksekliklerini grafikle
gösterir.
14. Duyduğu basit ritimleri
tekrar eder.
15. Duyduğu basit ezgileri
tekrar eder.
16. Müzikleri uygun hızda
seslendirir.
17. Müzikleri uygun
gürlükte seslendirir.
18. Müziklerdeki aynı ve
farklı söz kümelerini
harekete dönüştürür.
TOPLAM
X
SS
f
%
f
%
f
%
f
%
f
%
1
1.1
14
14.9
43
45.7
27
28.7
9
9.6
2.69
.880
-
-
2
2.1
27
28.7
33
35.1
32
34.0
1.98
.848
3
3.2
17
18.1
43
45.7
26
27.7
5
5.3
2.86
.887
2
2.1
18
19.1
48
51.1
22
23.4
4
4.3
2.91
.825
2
2.1
18
19.1
53
56.4
15
16.0
6
6.4
2.94
.825
-
-
19
20.2
54
57.4
16
17.0
5
5.3
2.92
.834
-
-
11
11.7
46
48.9
27
28.7
10
10.6
2.61
.830
2.71
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin “Orta düzeyde yeterliyim” düzeyde
( X = 2.71) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en
yüksek ortalama ( X = 2,94) ile 16. kazanım (Müzikleri uygun hızda seslendirir); en
düşük ortalama ile ( X = 1,98) 13. kazanımda (Müzikteki ses yüksekliklerini grafikle
gösterir) gözlemlenmektedir.
80
Bu boyutla ilgili 3. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 3. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?” sorusu yöneltilmiş, öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma
analiz yöntemlerinden içerik analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları
Tablo 42’de verilmiştir.
Tablo 42
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Yeterli
değil
(N=3)
Kazanımların
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Yeterlik
Örnek İfadeler
“Hayır bu konuda yeterli değilim hep
söylüyorum.” (Ö1, B, 14 yıl)
“Hayır bu konuda yeterli olduğumu
düşünmüyorum.” (Ö5, B, 16 yıl)
“Elimden geldiği kadar müzikler
hakkında bilgilendirmeye çalışıyorum.
Müziksel algı kısmında da hani
materyalleri bulup dinlettirme şansım
olduğu zamanlar dinlettiriyorum.”
(Ö13, E, 4 yıl)
(N=8)
Yeterli
(N=4)
“Arada bir kopsakta yani o
kazanımlardan ya da o ideallerden
kopsakta az önceki söylediğimi
yineleyim ben yani büyük oranda
yeterli olduğumu düşünüyorum.” (Ö4,
E , 28 yıl)
“Kendimi bu konuda yeterli
hissediyorum.” (Ö9, B, 17 yıl)
“Burada sıkıntı yok çok rahat
götürebiliyorum bu işi.” (Ö15, B, 13
yıl)
“Yani gerçekleştirebilme konusunda
yeterliyim.” (Ö20, B, 2 yıl)
Fikir belirtmeyen
(N=1)
(Ö18, B, 6 yıl)
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
-
-
-
-
-
-
-
Tablo 42’de görüldüğü gibi “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarını gerçekleştirebilmede üç öğretmen kendilerini yetersiz, dört öğretmen de
yeterli olarak ifade etmişlerdir. Bir öğretmenin de açıklamalarında kendi yeterlik
81
durumuna ilişkin bir değerlendirme yapmadığı görülmektedir. Buna rağmen sekiz
öğretmen de öğrenme alanına ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
3. sınıf öğretmenlerinin, “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarının gerçekleştirilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri
değerlendirildiğinde, bu öğrenme alanındaki kazanımları gerçekleştirmede orta düzeyde
yeterli oldukları görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin öğretmen görüşleri en
yüksek ortalama ile “Müzikleri uygun hızda seslendirir”; en düşük ortalama ile
”Müzikteki ses yüksekliklerini grafikle gösterir” kazanımlarına aittir. 3. sınıf
kazanımlarını uygulama sürecinde öğretmenin daha fazla teknik, müzikal bilgi ve
beceriye sahip olması gerekmektedir. Öğretmenlerin, bu kazanımları gerçekleştirmede
yetersiz olmalarının nedeni, söz konusu bilgi ve beceriye sahip olmayışları olarak
açıklanabilir.
Şahin (2009) ve Okan (2010) yaptığı çalışmalarda da öğretmenlerin müziksel
algı ve bilgilenme çalışmaları yaptırmadıkları ve bu konuda kendilerini yeterli
görmedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Bu araştırma bulgularının, eldeki araştırma
bulgularıyla paralellik gösterdiği görülmektedir.
4.3. Araştırmanın Üçüncü Alt Amacına İlişkin Bulgular
Araştırmanın üçüncü alt amacına “İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin,
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının;
sınıf için önemi, uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşleri nelerdir?” olarak belirtilmiştir.
Araştırmanın üçüncü alt amacına yönelik İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı
kazanımlarının; sınıf için önemi, uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve
standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analizleri yapılmıştır.
82
4.3.1. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait
Bulgular
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 43’de verilmiştir.
Tablo 43
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Çok
MÜZİKSEL YARATICILIK
Önemli
önemli
Orta
Önemli
Hiç
düzeyde
değil
önemli
önemli
(N= 101)
SS
X
değil
f
%
f
%
f
%
f
%
f
%
30
29.7
48
47.5
19
18.8
2
2.0
2
2.0
4.00
.865
14. Yarattığı ritim çalgısıyla
23
öğrendiği müziklere eşlik eder.
15. Basit ritmik yapıdaki ezgileri
22
harekete dönüştürür.
16. Dinlediği, söylediği okul
33
şarkılarının sözlerine uygun hareketler
oluşturur.
17. Dinlediği öyküdeki olayları
28
farklı ses kaynaklarını kullanarak
canlandırır.
22.8
45
44.6
24
23.8
7
6.9
2
2.0
3.79
.941
21.8
59
58.4
16
15.8
3
3.0
1
1.0
3.97
.767
32.7
53
52.5
14
13.9
-
-
1
1.0
4.15
.731
27.7
39
38.6
27
26.7
6
5.9
1
1.0
3.86
.927
13. Ses oyunları yapar.
TOPLAM
3.95
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine
ilişkin
görüşlerinin “Önemli” düzeyde ( X = 3.95) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına
ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 4,15) ile 16. kazanım (Dinlediği,
söylediği okul şarkılarının sözlerine uygun hareketler oluşturur); en düşük ortalama ile
83
( X = 3,79) 14. kazanımda (Yarattığı ritim çalgısıyla öğrendiği müziklere eşlik eder)
gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 1. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 1. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının
öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu yöneltilmiş,
öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi
kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 44’de verilmiştir.
Tablo 44
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Önemli
bulanlar
Örnek İfadeler
“Yaratıcılık diğer her ders için önemli bizde. Ama en
çok zorlandığımız bence… Müziksel yaratıcılıkta
eksiğimiz var. Benim de var dolayısıyla
öğrencilerinde var.” (Ö2, B, 18 yıl)
“Müziksel yaratıcılık konusunda öğrencilerin
açısından çok önemli olduğunu düşünüyorum. Çünkü
ileri ki yaşta öğrencinin bu şeyden alması gerekir. En
azından yaratıcı olması.” (Ö6, E, 5 yıl)
Öğrenciler
açısından
önem
(N=5)
“Kazanımlar iyi, güzel. Öğrencilerin gelecekteki
aktiviteleri açısından oldukça iyi. Ben incelediğim
kadarıyla kendi görüşüm olarak çocuklarımıza tabi ki
yardımcı oluyoruz olamıyoruz o ayrı bir konu.” (Ö12,
E, 33 yıl)
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
kazanımlar
-
-
-
“Yani önemli…Dediğim gibi yine ritim duygusunun
gelişmesi açısından önemli.” (Ö14, B, 14 yıl)
-
“Şiiri veriyoruz buna uygun bir ezgi, bir şey, müzik
şeklinde hani bunu şey yapın diyorum. Mesela
şarkılaştırın diyorum. Öyle bir faaliyetim var ve
önemli de buluyorum.” (Ö17, B, 9 yıl)
-
Tablo 44’de görüldüğü gibi beş öğretmen “ Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı
kazanımlarını önemli görmüştür. Bu öğrenme alanındaki kazanımları önemsiz gören
öğretmen görüşü bulunmamaktadır. Buna rağmen beş öğretmen de öğrenme alanına
ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
1. sınıf öğretmenlerinin, “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının,
sınıf için önemine ilişkin görüşleri değerlendirildiğinde, bu öğrenme alanındaki
84
kazanımların sınıf için önemli olduğunu belirttikleri görülmektedir. Analiz sonucunda
en yüksek ortalama “Dinlediği, söylediği okul şarkılarının sözlerine uygun hareketler
oluşturur” en düşük ortalama da “Yarattığı ritim çalgısıyla öğrendiği müziklere eşlik
eder” kazanımlarında çıkmıştır. Bunun yanı sıra, yapılan görüşmelerde öğretmenlerin
bu öğrenme alanındaki hiçbir kazanımı hatırlayamadıkları görülmektedir. Bu durumda
öğrenme alanının ismine dayanarak kazanımın önemine ilişkin yalnızca görüş
bildirdikleri, kazanımları tanımadıkları düşünülebilir.
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine
Ait Bulgular
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 45’de verilmiştir.
Tablo 45
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Uygundur
MÜZİKSEL YARATICILIK
(N= 101)
Kısmen
Uygun
uygundur
değildir
X
SS
f
%
f
%
f
%
61
60.4
36
35.6
4
4.0
2.56
.572
14. Yarattığı ritim çalgısıyla öğrendiği müziklere eşlik 48
eder.
15. Basit ritmik yapıdaki ezgileri harekete dönüştürür. 53
47.5
43
42.6
10
9.9
2.37
.661
52.5
40
39.6
8
7.9
2.44
.639
16. Dinlediği, söylediği okul şarkılarının sözlerine uygun63
hareketler oluşturur.
17. Dinlediği öyküdeki olayları farklı ses
51
kaynaklarını kullanarak canlandırır.
62.4
36
35.6
2
2.0
2.60
.530
50.5
40
39.6
10
9.9
2.40
.666
13. Ses oyunları yapar.
TOPLAM
2.47
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğu ilişkin
görüşlerinin “Uygundur” düzeyde ( X = 2.47) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme
85
alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 2,60) ile 16. kazanım
(Dinlediği, söylediği okul şarkılarının sözlerine uygun hareketler oluşturur); en düşük
ortalama ile ( X = 2,37) 14. kazanımda (Yarattığı ritim çalgısıyla öğrendiği müziklere
eşlik eder) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 1. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 1. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının
sınıf düzeyine uygunluğu konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu yöneltilmiş,
öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi
kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 46’da verilmiştir.
Tablo 46
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Uygun
bulanlar
(N=3)
Sınıf düzeyine
uygunluk
Örnek İfadeler
“İyi. Sınıfın düzeyine güzel kazanımlar güzel.”(Ö12,
E, 33 yıl)
“Uygun. Basit çünkü. Oluşturdukları küçük bir ritim
çalgısıyla eşlik etme uygun.” (Ö14, B, 14 yıl)
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
kazanımlar
-
-
“ Tabi, evet, muhakkak.” (Ö17, B 9yıl)
(N=5)
Uygun
bulmayanlar
(N=2)
“Çok uygun bulmadım öğrenme alanı kazanımlarını.”
(Ö2, B, 18 yıl)
-
“Sınıfın düzeyi yani özellikle benim sınıfın düzeyinde
bunu yapabilen yüzde otuzluk bir dilim.” (Ö6, E, 5
yıl)
-
Tablo 46’da görüldüğü gibi beş öğretmenden üçü “Müziksel Yaratıcılık”
öğrenme alanı kazanımlarını sınıfın düzeyine uygun, ikisi de uygun görmemiştir. Buna
rağmen beş öğretmen de öğrenme alanına ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi
Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda
kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans,
86
aritmetik ortalama ve standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo
47’de verilmiştir.
Tablo 47
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel
Yaratıcılık”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
MÜZİKSEL
Tamamen
Büyük
Orta
Az
Yeterli
yeterliyim
ölçüde
düzeyde
yeterliyim
değilim
YARATICILIK
(N= 101)
yeterliyim
X
SS
yeterliyim
f
%
f
%
f
%
f
%
f
%
13. Ses oyunları yapar.
12
11.9
24
23.8
40
39.6
22
21.8
3
3.0
3.19
1.010
14. Yarattığı ritim çalgısıyla
öğrendiği müziklere eşlik
eder.
15. Basit ritmik yapıdaki
ezgileri harekete dönüştürür.
16. Dinlediği, söylediği okul
şarkılarının sözlerine uygun
hareketler oluşturur.
17. Dinlediği öyküdeki
olayları farklı ses
kaynaklarını kullanarak
canlandırır.
TOPLAM
6
5.9
17
16.8
33
32.7
32
31.7
13
12.9
2.71
1.080
8
7.9
28
27.7
32
31.7
23
22.8
10
9.9
3.00
1.109
7
6.9
35
34.7
39
38.6
13
12.9
7
6.9
3.21
.996
4
4.0
32
31.7
37
36.6
20
19.8
8
7.9
3.03
.999
3.03
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda
kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin “Orta düzeyde yeterliyim” düzeyde ( X = 3.03)
olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek
ortalama ( X = 3,21) ile 16. kazanım (Dinlediği, söylediği okul şarkılarının sözlerine
uygun hareketler oluşturur); en düşük ortalama ile ( X = 2,71) 14. kazanımda (Yarattığı
ritim çalgısıyla öğrendiği müziklere eşlik eder) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 1. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 1. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının
gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliğiniz hakkında neler söyleyebilirsiniz?”
sorusu
yöneltilmiş,
öğretmenlerden
alınan
görüşler
nitel
araştırma
analiz
yöntemlerinden içerik analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo
48’de verilmiştir.
87
Tablo 48
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel
Yaratıcılık”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Örnek İfadeler
Kategori
Yeterli
değil
(N=3)
Kazanımların
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Yeterlik
(N=5)
Yeterli
(N=2)
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
“Ben teşvik edici olmaya çalışıyorum ama..
Elimden geldiğince bunu yapmaya çalışıyorum.”
(Ö6, E, 5 yıl)
-
“…Hocam önce biz eğitimciyiz önce ritmi biz
kendimiz öğrenmemiz lazım. …çocuğa bu ritmi
verme şeyini öğrenmedik biz. Kendim fazla yeterli
değilim hocam.” (Ö12, E, 33 yıl)
-
“Yani dört dörtlük yeterli görmüyorum. Dediğim
gibi hani bir nota bilgim olsa, diğer bilgilerim olsa
daha faydalı olacağım ama o konuda pek değil.
Elimden geldiğince yapmaya çalışıyorum.” (Ö17,
B, 9 yıl)
“Sene başında 1. Sınıflar bir hafta önceden
başlamıştı eğitim öğretime. 2 gün sonra ilk öğretim
haftası kutlanacaktı. Öğrencilerinle bir koro
çıkarabilir misin dediler bana. 2 gün içinde daha
öğrencilerle yeni tanıştım. İşte çizgi çalışmasına
başladığımız dönem. iki günde çok güzel bir koro
hazırladım.Her kez hatta çok şaşırdı aaaa öğretmen
arkadaşlar falan nasıl bu kadar oturtabildin iki
günde bu şarkıları nasıl ezberlediler diye. Emek
verilince gerçekten başarıya ulaşıyorsunuz.” (Ö2, B,
18 yıl)
-
“Diyelim ki bir ritim çalgısı oluşturmak için küçük
pet şişelerin içine boncuk ya da taş türü bir şeyler
doldurtup onlarla bir ritim çalgısı yapıp ritim tutma
olayı yapabiliyoruz. Yeterli olduğumu
düşünüyorum diyorum yine.” (Ö14, B, 14 yıl)
-
-
Tablo 48’de görüldüğü gibi “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarını
gerçekleştirebilmede iki öğretmen kendilerini yeterli, üç öğretmen de kendilerini
yetersiz görmüşlerdir. Buna rağmen beş öğretmen de öğrenme alanına ilişkin
kazanımları hatırlayamamışlardır.
1. sınıf öğretmenlerinin, “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının,
gerçekleştirilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri değerlendirildiğinde,
bu öğrenme alanındaki kazanımları gerçekleştirmede “orta düzeyde yeterli” oldukları
görülmektedir. Nitel verilerde kendisini yetersiz gören öğretmenlerin çoğunlukta olup
öğrenme alanının ismine dayanarak görüş bildirdikleri düşünülmektedir. Analiz
sonucunda en yüksek ortalama “Dinlediği, söylediği okul şarkılarının sözlerine uygun
88
hareketler oluşturur” en düşük ortalama “Yarattığı ritim çalgısıyla öğrendiği müziklere
eşlik eder” kazanımlarına aittir. En yüksek ortalamaya sahip olan kazanım, sınıf içinde
uygulanması bakımından öğretmen için daha kolaydır. Çünkü öğretmen bu noktada
denetleyici konumdadır. Düşük ortalamaya sahip olan kazanım ise öğretmenin daha
aktif olmasını gerektirmektedir. Öğretmenlerin bu donanıma sahip olmayışları
kazanımın düşük ortalamaya sahip olmasının nedeni olarak gösterilebilir. Müziksel
yaratıcılık öğrenme alanının diğer öğrenme alanlarından farklı olarak çağdaş yaklaşıma
dayanan müzik öğretim yöntemlerinin bilinmesini gerektirdiğinden dolayı bu öğrenme
alanı konusunda
öğretmenlerin
kendilerini
orta düzeyde yeterli gördükleri
düşünülmektedir. Aydınlı (2007) ve Şahin (2009) sınıf öğretmenlerinin yeterliklerine
yönelik yaptığı çalışmada öğretmenlerin genel olarak ritim çalışmaları yaptırmadığı ve
bu konuda yeterli bilgiye sahip olmadıklarını belirttikleri görülmektedir. Bu bulgular
değerlendirildiğinde, eldeki araştırma bulgularıyla paralellik gösterdiği görülmektedir.
4.3.2. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait
Bulgular
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 49’da verilmiştir.
89
Tablo 49
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Çok
Önemli
önemli
MÜZİKSEL YARATICILIK
(N= 94)
Orta
Önemli
Hiç
düzeyde
değil
önemli
önemli
f
16. Dinlediği öyküdeki olayları
24
farklı materyaller kullanarak
canlandırır.
17. Şarkılı oyun müziklerine, özgün 33
hareketlerle eşlik eder.
TOPLAM
X
SS
değil
%
f
%
f
%
f
%
f
%
25.5
42
44.7
25
26.6
3
3.2
3.92
.806
35.1
46
48.9
14
14.9
1
1.1
4.18
.717
4.05
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için önemine ilişkin
görüşlerinin “Önemli” düzeyde ( X = 4.05) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına
ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 4,18) ile 17. kazanım (Şarkılı
oyun müziklerine, özgün hareketlerle eşlik eder); en düşük ortalama ile ( X = 3,92) 16.
kazanımda (Dinlediği öyküdeki olayları farklı materyaller kullanarak canlandırır)
gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 2. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 2. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının
öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu yöneltilmiş,
öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi
kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 50’de verilmiştir.
90
Tablo 50
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
(N=6)
“Bu özellikle bu kazanım çok önemini görüyorum.Ben çünkü
yaratıcılık gerçekten zor bi kazanım müzikte yaratıcılık daha da zor
bir kazanım…çok faydalı çocuklar için.”(Ö3, E, 5 yıl)
-
“…kazanım belirlenen şeyler güzel yani yerinde yerli yerinde.”
(Ö7, E, 21 yıl)
-
“Çocuk kendince bir şeyler çıkarmaya çalışabiliyor.Ama bu işte ne
bileyim ritim çalgılarıyla ama başka çalgılarla ama ne bileyim
çıkardığı değişik seslerle yaratıcılık yönünü çalışabiliyor yani bu
tarafları güzel yani buna çaba harcıyor.” (Ö8, E, 28 yıl)
-
“…ront gibi bir şey hazırladık sonra öğrencilerimiz onu müzikli
bir dans şeklinde sınıf içinde yaptılar. Bunlardan çok hoşlanıyor
çocuklar, böyle şeylerden çok hoşlanıyorlar. Yani eğlenerek
öğreniyorlar bu tür faaliyetleri ben çok kullanıyorum
özelikle.”(Ö11, B, 16 yıl)
-
“Bunun sadece müzik alanında değil çocuğun her alanındaki
yaratıcılığını geliştirmede büyük katkısı olduğunu düşünüyorum.
Bu bölüm önemli bir bölüm bence.” (Ö16, B, 13 yıl)
-
“Müziksel yaratıcılıklarını kullandıkları için ne kadar eğlenceli
hale getirirse öğrencileri algısında kavrama seviyesi daha yüksek
oluyor.” (Ö19, B, 6 yıl)
-
Kategori
Önemli
bulanlar
Öğrenciler
açısından
önem
Örnek İfadeler
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
Tablo 50’de görüldüğü gibi altı öğretmen “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı
kazanımlarını önemli görmüştür. Bu öğrenme alanındaki kazanımları önemsiz gören
öğretmen görüşü bulunmamaktadır.
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine
Ait Bulgular
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 51’de verilmiştir.
91
Tablo 51
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Kısmen
Uygun
uygundur
değildir
Uygundur
MÜZİKSEL YARATICILIK
(N= 94)
16. Dinlediği öyküdeki olayları farklı materyaller
kullanarak canlandırır.
17. Şarkılı oyun müziklerine, özgün hareketlerle eşlik
eder.
X
SS
f
%
f
%
f
%
51
54.3
40
42.6
3
3.2
2.51
.563
66
70.2
26
27.7
2
2.1
2.68
.512
2.60
TOPLAM
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğu ilişkin
görüşlerinin “Uygundur” düzeyde ( X = 2.60) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme
alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 2,68) ile 17. kazanım
(Şarkılı oyun müziklerine, özgün hareketlerle eşlik eder); en düşük ortalama ile ( X =
2,51)
16.
kazanımda
(Dinlediği öyküdeki olayları
farklı materyaller
kullanarak
canlandırır) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 2. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 2. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının
sınıf düzeyine uygunluğu konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu yöneltilmiş,
öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi
kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 52’de verilmiştir.
92
Tablo 52
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Uygun
bulanlar
Sınıf
düzeyine
uygunluk
Örnek İfadeler
“…kazanım belirlenen şeyler güzel yani yerinde yerli
yerinde.”(Ö7, E, 21 yıl)
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
-
“Sınıfın düzeyine uygun.” (Ö8, E, 28 yıl)
-
“Uygun olmasını biz kendimi sağlayabiliyoruz yani hani onların
seviyesine uygun şekilde seçersek olabiliyor evet.” (Ö11, B, 16
yıl)
-
(N=5)
(N=6)
“ Evet, evet, evet.” (Ö16, B, 13 yıl)
Uygun
bulmayanlar
(N=1)
“Sınıfın düzeyine gayet uygundu. Bir problem yaşamadım yani
o kazanımları verirken.” (Ö19, B, 6 yıl)
“Ya bence 2. sınıf için çokta uygun olduğunu söyleyemem.
…müziksel bir bilgiye sahip olması lazım ki bunu kullanarak
bir şeyler müziksel anlamda farkındalık yaratacak bir şeyler
oluşması lazım, oluşturulması lazım.” (Ö3, E, 5 yıl)
-
-
Tablo 52’de görüldüğü gibi altı öğretmenden beş’i “Müziksel Yaratıcılık”
öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygun, biri de uygun görmemiştir. Buna rağmen
altı öğretmen de öğrenme alanına ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi
Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda
kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans,
aritmetik ortalama ve standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo
53’de verilmiştir.
93
Tablo 53
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel
Yaratıcılık”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
MÜZİKSEL
Tamamen
Büyük
Orta
Az
Yeterli
yeterliyim
ölçüde
düzeyde
yeterliyim
değilim
yeterliyim
yeterliyim
YARATICILIK
(N= 94)
f
16. Dinlediği öyküdeki
6
olayları farklı materyaller
kullanarak canlandırır.
17. Şarkılı oyun müziklerine, 10
özgün hareketlerle eşlik
eder.
TOPLAM
X
SS
%
f
%
f
%
f
%
f
%
6.4
20
21.3
46
48.9
18
19.1
4
4.3
3.06
.913
10.6
24
25.5
43
45.7
15
16.0
2
2.1
3.47
2.138
3.27
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda
kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin “Orta düzeyde yeterliyim” düzeyde ( X = 3.27)
olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek
ortalama ( X = 3,47) ile 17. kazanım (Şarkılı oyun müziklerine, özgün hareketlerle eşlik
eder); en düşük ortalama ile ( X = 3,06) 16. kazanımda (Dinlediği öyküdeki olayları
farklı materyaller kullanarak canlandırır) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 2. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 2. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının
gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliğiniz hakkında neler söyleyebilirsiniz?”
sorusu
yöneltilmiş,
öğretmenlerden
alınan
görüşler
nitel
araştırma
analiz
yöntemlerinden içerik analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo
54’de verilmiştir.
94
Tablo 54
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel
Yaratıcılık”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Yeterli
değil
(N=3)
Kazanımların
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Yeterlik
(N=6)
Orta
düzeyde
yeterli
(N=3)
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
Örnek İfadeler
“Yani müziksel yaratıcılık anlamında bende çok
yeterli görmüyorum kendimi.” (Ö3, E, 5 yıl)
-
“…kazanım belirlenen şeyler güzel yani yerinde
yerli yerinde ama bunları biz bu konuda çok ne
demek istediği bununla ilgili ne yapmak istediğini
çok bilmiyoruz.” (Ö7, E, 21 yıl)
-
“Ya çokta, yaratıcılıkta bu konuda bilmiyorum
ben yeterli olabilir miyim olmaz mıyım.” (Ö8, E,
28 yıl)
“Bunda yeterli olduğumu biraz düşünüyorum.”
(Ö11, B, 16 yıl)
“Müzik kulağım iyi olduğu için çocuklara yeterli
olduğumu düşünüyorum çok çok yeterli olmasa
da hani normal düzeyin üstünde yardımcı
olabildiğimi düşünüyorum.” (Ö16, B, 13 yıl)
“Kendi yeterliliğim çok fazla olmasa da gene iyi
seviyedeyim herhalde.” (Ö19, B, 6 yıl)
-
-
-
Tablo 54’de görüldüğü gibi “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarını
gerçekleştirebilmede üç öğretmen kendilerini orta düzeyde yeterli, üç öğretmen de
kendilerini yetersiz görmüşlerdir. Buna rağmen altı öğretmen de öğrenme alanına ilişkin
kazanımları hatırlayamamışlardır.
2. sınıf öğretmenlerinin, “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının,
gerçekleştirilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri değerlendirildiğinde,
bu öğrenme alanındaki kazanımları gerçekleştirmede “orta düzeyde yeterli” oldukları
görülmektedir. Analiz sonucunda en yüksek ortalama “Şarkılı oyun müziklerine, özgün
hareketlerle eşlik eder.” çıkarken en düşük ortalama “Dinlediği öyküdeki olayları
farklı materyaller kullanarak canlandırır” kazanımında çıkmıştır. En yüksek ortalamaya
sahip olan kazanım, sınıf içinde uygulanması bakımından öğretmen için daha kolaydır.
Çünkü öğretmen bu noktada denetleyici konumdadır. Düşük ortalamaya sahip olan
kazanım ise öğretmenin daha aktif olmasını gerektirmektedir. Öğretmen canlandırılan
olaylarda kullanılacak olan materyalleri iyi bir şekilde tanımak, tını özelliklerini bilmek
durumundadır. Bu tür çalışmaları gerçekleştirmek için öğretmenin özel öğretim
yöntemlerini tanıması ve uygulama düzeyinde beceriye sahip olması gerekir. Özel
95
öğretim yöntemleri, müzik eğitimi sürecinde verilmesi gereken başlı başına bir alandır.
Bu nedenle Sınıf öğretmenliği lisans programındaki müzik eğitiminin sınıf öğretmeni
adaylarını müzik alanında özel öğretim yöntemlerinde uzman seviyeye getirecek kadar
yeterli düzeyde eğitim vermesi mümkün değildir. Dolayısıyla öğretmenlerin bu konuda
yeterli eğitim almamış olması kazanımın düşük ortalamaya sahip olmasının nedeni
olarak gösterilebilir.
4.3.3. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi,
Uygunluğu ve Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin
Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait
Bulgular
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 55’de verilmiştir.
Tablo 55
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Çok
MÜZİKSEL YARATICILIK
Önemli
önemli
Orta
Önemli
Hiç
düzeyde
değil
önemli
önemli
(N= 94)
f
X
SS
değil
%
f
%
f
%
f
%
f
%
19. Dinlediği müziklerle ilgili
28
duygu ve düşüncelerini ifade eder.
20. Müziklerde yer alan farklı ezgi 17
cümlelerini dansa dönüştürür.
21. Ezgi denemeleri yapar.
9
29.8
45
47.9
16
17.0
4
4.3
1
1.1
4.01
.861
18.1
44
46.8
27
28.7
4
4.3
2
2.1
3.74
.879
9.6
36
38.3
35
37.2
12
12.8
2
2.1
3.40
.907
22. Farklı ritmik yapılardaki
ezgilere uygun hareket eder.
TOPLAM
19.1
39
41.5
30
31.9
6
6.4
1
1.1
3.71
.887
18
3.72
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin
görüşlerinin “Önemli” düzeyde ( X = 3.72) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına
96
ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 4,01) ile 19. kazanım (Dinlediği
müziklerle ilgili duygu ve düşüncelerini ifade eder); en düşük ortalama ile ( X = 3,40)
21. kazanımda (Ezgi denemeleri yapar) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 3. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 3. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının
öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu yöneltilmiş,
öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi
kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 56’da verilmiştir.
Tablo 56
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Örnek İfadeler
Kategori
Önemli
bulanlar
Öğrenme
alanına ilişkin
söylenilen
kazanımlar
“Öğrenciler açısından önemli.Özellikle şey için önemli.Yani
şimdi müziksel zeka, matematiksel zeka diye çocukların farklı
zekalarından bahsediyoruz ya bu çocukların keşfedilmesi çok
önemli.” (Ö1, B, 14 yıl)
-
“Ben burada yetersizliğim çıkabilir. Evet burada biraz
yetersizliğim çıkabilir yine önemli olduğunu düşünüyorum.”(Ö4,
E, 28 yıl)
-
“Önemli görüyorum” (Ö5, B, 16 yıl)
-
“Önemli bence. Çünkü çocuğun kendi yeteneklerini geliştiriyor.
Bu sefer eğer özellikle müzik konusunda bir yeteneği varsa o
yeteneği geliştiriyor.” (Ö9, B, 17 yıl)
-
(N=6)
Öğrenciler
açısından
önem
(N=8)
Önemli
bulmayanlar
(N=1)
Fikir
belirtmeyen
(N=1)
“Bir şarkı vardı çocuk şarkısı. Çocuk o şarkıyı yaylaların o asker
türküsü olan yaylaların müziğinin ezgisiyle birlikte söyledi çokta
hoş oldu yani ve çocuk çocuk başka bir ezgiyi başka sözlerle
kullandı yani…Bu benim çok hoşuma gitti. Müziksel yaratıcılıkta
bu ezgileri kullanabiliyorlar.” (Ö13, E, 4 yıl)
-
“…Çok güzel yaratıcılıkları var, işte bir şeyler yapmaya
çalışıyorlar….hiç bir yerden bakmadan sadece müziği dinleyerek
kareografilerini kendileri hazırlıyorlar son sunumu da
yapıyorlar.” (Ö15, B, 13 yıl)
“Hani böyle çok çok önemli değildir. Hani olsa da olur olmasa da
olur.” (Ö18, B, 16 yıl)
-
(Ö20, B, 2 yıl)
-
-
97
Tablo 56’da görüldüğü gibi altı öğretmen “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı
kazanımlarını önemli görmüş, bir öğretmen ise bu konuda herhangi bir fikir
belirtmemiştir. Bu öğrenme alanındaki kazanımları önemsiz gören bir öğretmen görüşü
bulunmaktadır. Buna rağmen sekiz öğretmen de öğrenme alanına ilişkin kazanımları
hatırlayamamışlardır.
3. sınıf öğretmenlerinin, “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının,
sınıf için önemine ilişkin görüşleri değerlendirildiğinde, bu öğrenme alanındaki
kazanımların sınıf için önemli olduğunu belirttikleri görülmektedir.
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine
Ait Bulgular
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 57’de verilmiştir.
Tablo 57
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Uygundur
MÜZİKSEL YARATICILIK
(N= 94)
Uygun
uygundur
değildir
X
SS
%
f
%
f
%
19. Dinlediği müziklerle ilgili duygu ve düşüncelerini 63
ifade eder.
20. Müziklerde yer alan farklı ezgi cümlelerini dansa 44
dönüştürür.
21. Ezgi denemeleri yapar.
32
67.0
27
28.7
4
4.3
2.62
.567
46.8
43
45.7
7
7.4
2.39
.625
34.0
44
46.8
18
19.1
2.14
.717
22. Farklı ritmik yapılardaki ezgilere uygun hareket
eder.
43.6
42
44.7
11
11.7
2.31
.675
TOPLAM
f
Kısmen
41
2.37
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğu ilişkin
98
görüşlerinin “Uygundur” düzeyde ( X = 2.37) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme
alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 2,62) ile 19. kazanım
(Dinlediği müziklerle ilgili duygu ve düşüncelerini ifade eder); en düşük ortalama ile
( X = 2,14) 21. kazanımda (Ezgi denemeleri yapar) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 3. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 3. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının
sınıf düzeyine uygunluğu konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu yöneltilmiş,
öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi
kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 58’de verilmiştir.
Tablo 58
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Uygun
bulanlar
(N=6)
Sınıf
düzeyine
uygunluk
Örnek İfadeler
“Sınıf düzeyine uygun. Çünkü müzik çocukluktan başlıyor
yani. Düzeyine uygun bence.” (Ö1, B, 14 yıl)
“Sınıfa göre herhalde biraz üst düzey kaldı bunlar. Yani ben
bu konuda yetersiz olduğum için sınıfımın da yetersiz
olduğunu düşünüyorum.” (Ö4, E, 28 yıl)
-
“Mesela ritmi dansa dönüştürme. O da bir yaratıcılık değil mi?
….figürlerini o müziğe uydurarak kendisi hareket etme. Onu
yapabilirler, o düzeye uygun.” (Ö5, B, 16 yıl)
-
“Geneli uygun olduğunu düşünüyorum.” (Ö9, B, 17 yıl)
(N=8)
Uygun
bulmayanlar
(N=2)
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
-
-
“Bize rahat rahat uyar. Sıkıntı çekmiyoruz o konuda.” (Ö15,
B, 13 yıl)
-
“Sınıfın düzeyine uygundur.” (Ö18, B, 6 yıl)
-
- Müziksel zekası ileri olan çocuklar zaten bir dinlediler mi,
hemen hatırlayan işte ya da hemen öğrenen öğrenciler daha
başarılı oluyorlar. (Ö13, E, 4 yıl)
- Bence uygun değil. Yani üst düzey kazanımlar gibi geliyor
bana. Bunu uygulamaya çalıştığımda sınıftaki çocuklarda biraz
sıkılma işte bi dersi takip etmeme gibi durumlarla da
karşılaşıyorum. (Ö20, B, 2 yıl)
-
-
Tablo 58’de görüldüğü gibi sekiz öğretmenden altısı “Müziksel Yaratıcılık”
öğrenme alanı kazanımlarını sınıfın düzeyine uygun, ikisi de uygun görmemiştir. Buna
rağmen altı öğretmen de öğrenme alanına ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
99
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müziksel
Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi
Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda
kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans,
aritmetik ortalama ve standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo
59’da verilmiştir.
Tablo 59
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel
Yaratıcılık”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
Tamamen
Büyük
Orta
Az
Yeterli
yeterliyim
ölçüde
düzeyde
yeterliyim
değilim
yeterliyim
yeterliyim
MÜZİKSEL
YARATICILIK
f
X
SS
%
f
%
f
%
f
%
f
%
19. Dinlediği müziklerle
3
ilgili duygu ve düşüncelerini
ifade eder.
20. Müziklerde yer alan
farklı ezgi cümlelerini dansa
dönüştürür.
21. Ezgi denemeleri yapar. 2
3.2
29
30.9
48
51.1
11
11.7
3
3.2
3.19
.806
-
9
9.6
44
46.8
26
27.7
15
16.0
2.50
.876
2.1
1
1.1
21
22.3
41
43.6
29
30.9
2.00
.879
22. Farklı ritmik yapılardaki ezgilere uygun hareket eder.
TOPLAM
-
10
10.6
44
46.8
29
30.9
11
11.7
2.56
.836
(N= 94)
2.56
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda
kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin “Az yeterliyim” düzeyde ( X = 2.56) olduğu
görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama
( X = 3,19) ile 19. kazanım (Dinlediği müziklerle ilgili duygu ve düşüncelerini ifade
eder); en düşük ortalama ile ( X = 2,00) 21. kazanımda (Ezgi denemeleri yapar)
gözlemlenmektedir.
100
Bu boyutla ilgili 3. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 3. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının
gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliğiniz hakkında neler söyleyebilirsiniz”
sorusu
yöneltilmiş,
öğretmenlerden
alınan
görüşler
nitel
araştırma
analiz
yöntemlerinden içerik analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo
60’da verilmiştir.
Tablo 60
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müziksel
Yaratıcılık”
Öğrenme
Alanı
Kazanımlarının
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Yeterli
değil
(N=7)
Kazanımların
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Yeterlik
Örnek İfadeler
“Kendimi yeterli görmüyorum. Görmüyorum. Yani
hizmet içi eğitim verilirse çok güzel olur.” (Ö1, B, 14
yıl)
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
-
“İşte bu konuda kendimi biraz noksan görüyorum.
Yani bu konuda yetersiz olduğum için.” (Ö4, E, 28
yıl)
-
“Fena değilim, istersem yaparım aslında. Çok fazla
müzik dersine vakit ayıramıyoruz. Açıyoruz mesela
bir videonun şeyini çocuk şarkıları dinletiyoruz. Eğer
ayırmış olsak kendim yani çok ta fena değilim.” (Ö5,
B, 16 yıl)
-
(N=8)
“Kendimi çok yeterli görmüyorum. Kendim çok
yeterli değilim o kadar çok.” (Ö9, B, 17 yıl)
-
“Ben onları sadece bir öğretmenleri olarak
yönlendirme çalışması yapabiliyorum.” (Ö13, E, 4
yıl)
-
“…Ezgi denemeleri yapar dediğimde, yok yeterli
değilmiş şahsen böyle hani denemeye girmiyorum. Şu
ezgi olsaydı daha mı iyi olurdu denemesine
girmiyorum.” (Ö18, B, 6 yıl)
Yeterli
(N=1)
“…Hani bu kazanımları uygun bulmadım ya da
sınıfta iyi şekilde anlatamama nedenim, belki de
benim yetersizliğimdir o konuda.” (Ö20, B, 2 yıl)
“Çocukların yeterliliği benim yeterliliğim, iyi fena
değil.” (Ö15, B, 13 yıl)
-
-
Tablo 60’da görüldüğü gibi “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarını
gerçekleştirebilmede yedi öğretmen kendilerini yetersiz, bir öğretmen de kendisini
101
yeterli görmüşlerdir. Buna rağmen sekiz öğretmen de öğrenme alanına ilişkin
kazanımları hatırlayamamışlardır.
3. sınıf öğretmenlerinin, “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarının,
gerçekleştirilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri değerlendirildiğinde,
bu öğrenme
alanındaki
kazanımları
gerçekleştirmede “Az
yeterli” oldukları
görülmektedir. Analiz sonucunda en yüksek ortalama “Dinlediği müziklerle ilgili duygu
ve düşüncelerini ifade eder” çıkarken en düşük ortalama “Ezgi denemeleri yapar”
kazanımında çıkmıştır. En yüksek ortalamaya sahip olan kazanım, sınıf içinde
uygulanması bakımından öğretmen için daha kolaydır. Düşük ortalamaya sahip olan
kazanım ise öğretmenin temel müzik bilgilerini ayrıntılı bir şekilde bilmesini
gerektirmektedir. Öğretmen ezginin nasıl oluşturulması gerektiğine ilişkin kuralları,
müzikal dereceleri ve fonksiyonları bilmelidir. Ayrıca bu öğrenme alanında yer alan
kazanımların dans ve devinim ile yakından ilişkili olması, öğretmenin çağdaş yaklaşıma
dayalı öğretim yöntemleri konusunda bilgi ve beceri sahibi olmasını gerektirmektedir.
Öğretmenlerin bu konularda hizmet öncesi ve hizmet içi yeterli eğitim almamış olması,
bu öğrenme alanına ilişkin kazanımların düşük ortalamaya sahip olmasının nedeni
olarak görülebilir. Şahin (2009) ve Okan (2010) sınıf öğretmenleriyle yaptığı çalışmada
da öğretmenlerin müziksel yaratıcılık çalışmaları ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmadığı
ve bu konuda sınıflarında çalışmalar yapmadığı görülmektedir. Eldeki araştırma
bulguları incelendiğinde, bu durumun paralellik gösterdiği görülmektedir.
4.4. Araştırmanın Dördüncü Alt Amacına İlişkin Bulgular
Araştırmanın dördüncü alt amacı “İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin,
müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için
önemi, uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin
görüşleri nelerdir?” olarak belirtilmiştir.
Araştırmanın dördüncü alt amacına yönelik İlköğretim
1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı
kazanımlarının; sınıf için önemi, uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve
standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analizleri yapılmıştır.
102
4.4.1. İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi, Uygunluğu ve
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Bulgular
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait
Bulgular
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin görüşlerini
belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma
tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 61’de verilmiştir.
Tablo 61
İlköğretim 1.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular
Çok
MÜZİK KÜLTÜRÜ
Önemli
önemli
Önemli
Hiç
düzeyde
değil
önemli
önemli
(N= 101)
18. İstiklal marşına saygı
gösterir.
19. Çevresindeki müzik
etkinliklerine katılır.
20. Ortama uygun müzik dinleme
kurallarını bilir.
21. Ortama uygun müzik yapma
kurallarını bilir.
22. Atatürk ile ilgili belli başlı
şarkıları tanır.
23. Sınıfındaki Atatürk ile ilgili
müzik etkinliklerine katılmaktan
hoşlanır.
24.Müzik yoluyla Atatürk’ü daha
çok sever.
TOPLAM
Orta
X
SS
değil
f
%
f
%
f
%
f
%
f
%
83
82.2
16
15.8
2
2.0
-
-
-
-
4.80
.447
37
36.6
46
45.5
16
15.8
2
2.0
-
-
4.16
.762
42
41.6
47
46.5
12
11.9
-
-
-
-
4.29
.671
22
21.8
47
46.5
27
26.7
4
4.0
1
1.0
3.84
.845
57
56.4
35
34.7
8
7.9
1
1.0
-
-
4.46
.686
63
62.4
31
30.7
6
5.9
1
1.0
-
-
4.54
.656
64
63.4
29
28.7
6
5.9
1
1.0
1
1.0
4.52
.742
4.37
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin görüşlerinin
“Çok önemli” düzeyde ( X = 4.37) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin
öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 4,80) ile 18. kazanım (İstiklal marşına
103
saygı gösterir); en düşük ortalama ile ( X = 3,84) 21. kazanımda (Ortama uygun müzik
yapma kurallarını bilir) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 1. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 1. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının
öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu yöneltilmiş,
öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi
kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 62’de verilmiştir.
Tablo 62
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine
Ait Nitel Bulgular
Tema
Örnek İfadeler
Kategori
Önemli
bulanlar
(N=4)
Öğrenciler
açısından
önem
(N=5)
Fikir
belirtmeyen
(N=1)
“İleriki yıllar için temel oluşturması için bu birinci sınıfta
verilmesi gerekir…Çünkü en azından bir çocuk bir müzikle
iç içe olma durumuyla karşı karşıya veya bundan sonraki
yaşantısında karşılaşacak bunun için buradaki şeyi önemli.”
(Ö6, E, 5 yıl)
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
Kazanımlar
-
“ …Yönlendirme yaparsak o zaman katılıyorlar yoksa hani
öğrenci bir gidip ailesiyle çevresiyle müzik şeylerini pek
gittiklerini sanmıyorum.” (Ö12, E, 33 yıl)
-
“Aslında hani önemli. Müzik kültürümüzün kazanılması
açısından, öğrenilmesi açısından.” (Ö14, B, 14 yıl)
-
“Birinci sınıf olduğumuz için öyle toplu gösterilere falan
çıkma şansımız olmadı. Etkinlikler bu şekilde, sınıf içi
etkinliklere katılma konusunda önemli tabi ki müzik
kültürü.” (Ö17, B, 9 yıl)
-
(Ö2, B, 18 yıl)
-
Tablo 62’de görüldüğü gibi dört öğretmen “Müzik Kültürü” öğrenme alanı
kazanımlarını önemli görmüştür. Bir öğretmen de açıklamalarında kazanımların önemi
konusunda görüş bildirmemiştir. Bu öğrenme alanındaki kazanımları önemsiz gören
öğretmen çıkmamıştır. Buna rağmen beş öğretmen de öğrenme alanına ilişkin
kazanımları hatırlayamamışlardır.
104
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine
Ait Bulgular
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 63’de verilmiştir.
Tablo 63
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular
Kısmen
Uygundur
MÜZİK KÜLTÜRÜ
Uygun
SS
değildir
uygundur
(N= 101)
X
f
%
f
%
f
%
18. İstiklal marşına saygı gösterir.
91
90.1
9
8.9
1
1.0
2.89
.343
19. Çevresindeki müzik etkinliklerine katılır.
66
65.3
33
32.7
2
2.0
2.63
.523
20. Ortama uygun müzik dinleme kurallarını bilir.
67
66.3
31
30.7
3
3.0
2.63
.542
21. Ortama uygun müzik yapma kurallarını bilir.
50
49.5
40
39.6
11
10.9
2.38
.677
22. Atatürk ile ilgili belli başlı şarkıları tanır.
81
80.2
19
18.8
1
1.0
2.79
.431
23. Sınıfındaki Atatürk ile ilgili müzik etkinliklerine
katılmaktan hoşlanır.
24.Müzik yoluyla Atatürk’ü daha çok sever.
82
81.2
18
17.8
1
1.0
2.80
.424
85
84.2
14
13.9
2
2.0
2.82
.433
2.70
TOPLAM
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna ilişkin
görüşlerinin “Uygundur” düzeyde ( X = 2.70) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme
alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 2,89) ile 18. kazanım
(İstiklal marşına saygı gösterir); en düşük ortalama ile ( X = 2,38) 21. kazanımda
(Ortama uygun müzik yapma kurallarını bilir) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 1. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 1. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf
düzeyine
uygunluğu
konusunda
görüşleriniz
nelerdir?”
sorusu
yöneltilmiş,
105
öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi
kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 64’de verilmiştir.
Tablo 64
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Uygun
bulanlar
(N=3)
Sınıf
düzeyine
uygunluk
(N=5)
Uygun
bulmayanlar
Örnek İfadeler
“Sınıf düzeyine gayet uygundur. Çünkü bu şeyde bir sıkıntı
çekmiyorum…Yani bir sinerji oluşuyor ve daha çok verimli
olduğumuz bir alan.”(Ö6, E, 5 yıl)
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
Kazanımlar
-
“Tabii ki tabii ki bizim kültürümüz. Yani müzik derken aynı
zamanda bizim geçmişte ki kültürümüzü de dile getiriyor
bunlar. Mesela bir başlangıç oluyor ve böylece geçmişimizi
de öğrenmiş olacak.” (Ö12, E, 33 yıl)
-
“Evet.” (Ö17, B, 9 yıl)
-
“Müzik kültürü, yani çok kalıcı olmuyor. Bu müzik kültürü
öğrenme alanı bence çok yüzeysel geçilebilir ama
derinlemesine olduğu zaman ağır gelebilir bence 7 yaş için
ağır geliyor.” (Ö2, B, 18 yıl)
-
“Kazanımları çok hatırlayamadığım için uygunluğu
hakkında bir şey diyemeyeceğim.” (Ö14, B, 14 yıl)
-
(N=1)
Fikir
belirtmeyen
(N=1)
Tablo 64’de görüldüğü gibi üç öğretmen “Müziksel Kültürü” öğrenme alanı
kazanımlarını sınıfın düzeyine uygun, bir öğretmen de uygun bulmamıştır. Bir öğretmen
de kazanımları hatırlamadığını söyleyerek görüş bildirmemiştir. Buna rağmen beş
öğretmen de öğrenme alnına ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi
Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik
ortalama ve standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 65’de
verilmiştir.
106
Tablo 65
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi
Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
MÜZİK KÜLTÜRÜ
Tamamen
Büyük
Orta
Az
Yeterli
yeterliyim
ölçüde
düzeyde
yeterliyim
değilim
yeterliyim
yeterliyim
(N= 101)
f
18. İstiklal marşına saygı
56
gösterir.
19. Çevresindeki müzik
12
etkinliklerine katılır.
20. Ortama uygun müzik
20
dinleme kurallarını bilir.
21. Ortama uygun müzik
10
yapma kurallarını bilir.
22. Atatürk ile ilgili belli başlı26
şarkıları tanır.
23. Sınıfındaki Atatürk ile
32
ilgili müzik etkinliklerine
katılmaktan hoşlanır.
24.Müzik yoluyla Atatürk’ü 38
daha çok sever.
X
SS
%
f
%
f
%
f
%
f
%
55.4
27
26.7
15
14.9
2
2.0
1
1.0
4.33
.874
11.9
37
36.6
37
36.6
13
12.9
2
2.0
3.43
.931
19.8
42
41.6
29
28.7
9
8.9
1
1.0
3.70
.922
9.9
30
29.7
43
42.6
11
10.9
7
6.9
3.24
1.013
25.7
42
41.6
25
24.8
6
5.9
2
2.0
3.83
.949
31.7
37
36.6
24
23.8
6
5.9
2
2.0
3.90
.984
37.6
33
32.7
23
22.8
5
5.0
2
2.0
3.99
.994
3.77
TOPLAM
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerinin “Büyük ölçüde yeterliyim” düzeyde ( X = 3.77)
olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek
ortalama ( X = 4,33) ile 18. kazanım (İstiklal marşına saygı gösterir); en düşük ortalama
ile ( X = 3,24) 21. kazanımda (Ortama uygun müzik yapma kurallarını bilir)
gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 1. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 1. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının
gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliğini hakkında neler söyleyebilirsiniz?”
sorusu
yöneltilmiş,
öğretmenlerden
alınan
görüşler
nitel
araştırma
analiz
yöntemlerinden içerik analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo
66’da verilmiştir.
107
Tablo 66
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda
Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Görüş
Kategori
Örnek İfadeler
Yeterli
değil
“İşte bende yeterli olamıyorum haliyle. Ağır
düşündüğüm konuda bende yeterli olduğumu
düşünmüyorum.” (Ö2, B, 18 yıl)
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
-
“Müzik kültürü geçmişteki aldığımız bilgiler
çerçevesinde yani fazla yeterli olduğumu yine de
söyleyemeyeceğim yani.” (Ö12, E, 33 yıl)
-
Kazanımların
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Yeterlik
“İçinde bulunduğumuz müzik kültürü olarak çok
yeterli hissetmiyorum kendimi.” (Ö14, B, 14 yıl)
-
(N=5)
“Mutlaka eksiklerim olabilir.” (Ö17, B, 9 yıl)
(N=4)
Yeterli
(N=1)
“Kendi yeterliliğim iyi seviyede diyebilirim. Bu
konu hakkında yani hani çok da mesela müzik
öğretmeni gibi olmasam da yeterliyim
diyebilirim.” (Ö6, E, 5 yıl)
-
Tablo 66’da görüldüğü gibi “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarını
gerçekleştirebilmede bir öğretmen kendisini yeterli, dört öğretmen de kendilerini
yetersiz görmüşlerdir. Buna rağmen beş öğretmen de öğrenme alanına ilişkin
kazanımları hatırlayamamışlardır.
1. sınıf öğretmenlerinin, “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının,
gerçekleştirilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri değerlendirildiğinde,
bu öğrenme alanındaki kazanımları gerçekleştirmede Büyük ölçüde yeterli oldukları
görülmektedir. Analiz sonucunda en yüksek ortalama “İstiklal marşına saygı gösterir”
en düşük ortalama “Ortama uygun müzik yapma kurallarını bilir” kazanımlarına aittir.
Milli eğitimin amaçları doğrultusunda İstiklal Marşı oldukça önemli bir yere sahiptir.
Her sınıf öğretmeni bu konu üzerinde önemle durmak, bu konuya gereken önemi
vermek doğrultusunda yetiştirilmiştir. Ayrıca bu konu Milli eğitimin vizyonu içinde de
vatan ve millet sevgisinin verilmesi olarak önemle vurgulanmıştır. Bu etkenler
kazanımları gerçekleştirmede kendilerini büyük ölçüde yeterli görmelerinin nedeni
olarak düşünülebilir.
108
4.4.2. İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi, Uygunluğu ve
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Bulgular
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait
Bulgular
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin görüşlerini
belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma
tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 67’de verilmiştir.
Tablo 67
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular
Çok
MÜZİK KÜLTÜRÜ
Önemli
önemli
Orta
Önemli
Hiç
düzeyde
değil
önemli
önemli
(N= 94)
f
18. Ortama uygun müzik
37
dinleme kurallarını uygular.
19. Ortama uygun müzik yapma
19
kurallarını uygular.
20. Farklı türlerdeki müzikleri
28
dinleyerek müzik beğeni ve
kültürlerini geliştirir.
21. Atatürk’ü anlatan şarkıları ayırt 46
eder.
22. Atatürk’le ilgili okuldaki
46
etkinliklere katılmaya istekli olur.
23. Okulda Atatürk’le ilgili müzik 39
etkinliklerine katılır.
24. Çevresindeki müzik
32
etkinliklerine katılır.
TOPLAM
X
SS
değil
%
f
%
f
%
f
%
f
%
39.4
44
46.8
11
11.7
2
2.1
-
-
4.23
.739
20.2
37
39.4
28
29.8
8
8.5
2
2.1
3.67
.965
29.8
39
41.5
20
21.3
6
6.4
1
1.1
3.92
.930
48.9
37
39.4
11
11.7
-
-
-
-
4.37
.687
48.9
40
42.6
8
8.5
-
-
-
-
4.40
.644
41.5
43
45.7
12
12.8
-
-
-
-
4.28
.681
34.0
38
40.4
22
23.4
2
2.1
-
-
4.06
.813
4.14
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin görüşlerinin
“Önemli” düzeyde ( X = 4.14) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin
öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 4,40) ile 22. kazanım (Atatürk’le ilgili
109
okuldaki etkinliklere katılmaya istekli olur); en düşük ortalama ile ( X = 3,67) 19.
kazanımda (Ortama uygun müzik yapma kurallarını uygular) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 2. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 2. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının
öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu yöneltilmiş,
öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi
kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 68’de verilmiştir.
Tablo 68
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine
Ait Nitel Bulgular
Tema
Örnek İfadeler
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
kazanımlar
“ …yani geçmişte bir kültürümüz yok bir eğitimimiz yok
bilgimiz yok….çocukların bence alması lazım. Çünkü
azda olsa çocuklarda olursa bu kültürün üzerinde yeni
müzik şeyimiz gelişince iyi olur.” (Ö7, E, 21 yıl)
-
“Çok önemli olduğunu şey yapıyorum. Milli bayramlarda
özellikle işte duygu ve düşüncelerini o bayramın önemini
kavratacak, müziksel çalışmalar, marşlar bunları çok
önemsiyorum.” (Ö11, B, 16 yıl)
-
Kategori
Önemli
bulanlar
(N=4)
Öğrenciler
açısından
önem
“ …yakın çevremizden başlayarak yine folklorümüz
yapılan müzikler, kullanılan enstrümanlardan hangileri
ağırlıklı yani kendi folklorik kültürümüzün tanınması
açısından önemli ve olması gerektiğini düşünüyorum.”
(Ö16, B, 13 yıl)
(N=6)
Önemli
bulmayanlar
(N=1)
Fikir
belirtmeyen
(N=1)
-
“…müzik söylediğimiz zaman duygularımız, müzik
tarzımız çakışıyor mesela. Ama ne oluyor?
Etkileşim oluyor. İki taraflıda etkileşim oluyor.” (Ö19, B,
6 yıl)
“…az yani onu da söyleyeyim çoktan fazla bir kültür
oluşturacak bir kazanım ben görmüyorum ikinci sınıfta
olanda.” (Ö8, E, 28 yıl)
-
(Ö3, E, 5 yıl)
-
-
Tablo 68’de görüldüğü gibi dört öğretmen “Müzik Kültürü” öğrenme alanı
kazanımlarını önemli, bir öğretmen de önemsiz görmüştür. Bir öğretmen de
açıklamalarında kazanımların önemi konusunda görüş bildirmemiştir. Buna rağmen altı
öğretmen de öğrenme alanına ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
110
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine
Ait Bulgular
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 69’da verilmiştir.
Tablo 69
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular
Uygundur
MÜZİK KÜLTÜRÜ
Kısmen
Uygun
uygundur
değildir
X
SS
f
%
f
%
f
%
18. Ortama uygun müzik dinleme kurallarını uygular.
62
66.0
32
34.0
-
-
2.65
.476
19. Ortama uygun müzik yapma kurallarını uygular.
37
39.4
51
54.3
6
6.4
2.32
.593
20. Farklı türlerdeki müzikleri dinleyerek müzik beğeni 43
ve kültürlerini geliştirir.
21. Atatürk’ü anlatan şarkıları ayırt eder.
70
45.7
45
47.9
6
6.4
2.39
.608
74.5
24
25.5
-
-
2.75
.456
22. Atatürk’le ilgili okuldaki etkinliklere katılmaya
75
istekli olur.
23. Okulda Atatürk’le ilgili müzik etkinliklerine katılır. 67
79.8
19
20.2
-
-
2.80
.421
71.3
26
27.7
1
1.1
2.71
.499
24. Çevresindeki müzik etkinliklerine katılır.
57.5
37
39.4
3
3.2
2.55
.579
(N= 94)
TOPLAM
54
2.60
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna ilişkin
görüşlerinin “Uygundur” düzeyde ( X = 2.60) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme
alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 2,80) ile 22. kazanım
(Atatürk’le ilgili okuldaki etkinliklere katılmaya istekli olur); en düşük ortalama ile
( X = 2,32) 19. kazanımda (Ortama uygun müzik yapma kurallarını uygular)
gözlemlenmektedir.
111
Bu boyutla ilgili 2. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 2. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf
düzeyine
uygunluğu
konusunda
görüşleriniz
nelerdir?”
sorusu
yöneltilmiş,
öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi
kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 70’de verilmiştir.
Tablo 70
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Örnek İfadeler
“Uygun görüyorum.”(Ö3, E, 5 yıl)
Uygun
bulanlar
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
Kazanımlar
-
“Geneldeki ordaki kazanımların hepsi sınıf düzeyine uygun
sayılabilecek uygun.” (Ö7, E, 21 yıl)
-
“…çocuklarımız bunlarda( müziksel çalışmalar, marşlar)
büyük bir coşkuyla, duyguyla katılım sağlanıyor,
yapabiliyorlar.” (Ö11, B, 16 yıl)
-
“Onların uygunluğu konusunda okey evet sınıfın düzeyine
uygun. Onların alanına onların yaşına hitap eder şekilde
oldukça rahat çalışabildiğimiz kazanımlar var.” (Ö16, B, 13
yıl)
“Valla uygun olmayabilir. Ya şimdi çünkü müzik kültürünün
çocuk bilmiyorum bu derslerde bu kazanımlarda bir kültür
oluşturabilir mi.” (Ö8, E, 28 yıl)
-
“Sınıfın düzeyine uygunluğu, ya bunlar küçük sınıf olduğu
için çokta uygun değil.” (Ö19, B, 6 yıl)
-
(N=4)
Sınıf
düzeyine
uygunluk
(N=6)
Uygun
bulmayanlar
(N=2)
-
Tablo 70’de görüldüğü gibi dört öğretmen “Müziksel Kültürü” öğrenme alanı
kazanımlarının sınıf için uygun bulmuş, iki öğretmen de uygun bulmamıştır. Buna
rağmen altı öğretmen de öğrenme alanına ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi
Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik
112
ortalama ve standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 71’de
verilmiştir.
Tablo 71
İlköğretim 2.Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi
Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
MÜZİK KÜLTÜRÜ
Tamamen
Büyük
Orta
Az
Yeterli
yeterliyim
ölçüde
düzeyde
yeterliyim
değilim
(N= 94)
f
18. Ortama uygun müzik
10
dinleme kurallarını
uygular.
19. Ortama uygun müzik
7
yapma kurallarını uygular.
20. Farklı türlerdeki müzikleri 4
dinleyerek müzik beğeni ve
kültürlerini geliştirir.
21. Atatürk’ü anlatan şarkıları 20
ayırt eder.
22. Atatürk’le ilgili okuldaki 23
etkinliklere katılmaya istekli
olur.
23. Okulda Atatürk’le ilgili 18
müzik etkinliklerine katılır.
24. Çevresindeki müzik
7
etkinliklerine katılır.
TOPLAM
yeterliyim
X
SS
yeterliyim
%
f
%
f
%
f
%
f
%
10.6
39
41.5
35
37.2
9
9.6
1
1.1
3.51
.851
7.4
19
20.2
42
44.7
19
20.2
7
7.4
3.00
1.005
4.3
24
25.5
47
50.0
17
18.1
2
2.1
3.11
.827
21.3
50
53.2
17
18.1
6
6.4
1
1.1
3.87
.858
24.5
46
48.9
19
20.2
5
5.3
1
1.1
3.90
.868
19.1
41
43.6
27
28.7
7
7.4
1
1.1
3.72
.896
7.4
27
28.7
39
41.5
17
18.1
4
4.3
3.17
.957
3.47
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerinin “Büyük ölçüde yeterliyim” düzeyde ( X = 3.47)
olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek
ortalama ( X = 3,90) ile 22. kazanım (Atatürk’le ilgili okuldaki etkinliklere katılmaya
istekli olur); en düşük ortalama ile ( X = 3,00) 19. kazanımda (Ortama uygun müzik
yapma kurallarını uygular) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 2. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 2. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının
gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliğiniz hakkında neler söyleyebilirsiniz?”
sorusu
yöneltilmiş,
öğretmenlerden
alınan
görüşler
nitel
araştırma
analiz
113
yöntemlerinden içerik analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo
72’de verilmiştir.
Tablo 72
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda
Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
-
Örnek İfadeler
Kategori
“Çok yeterli görmüyorum.” (Ö3, E, 5 yıl)
Yeterli
değil
(N=5)
“Esas sorun o yani öğretmenin onları gerçekleştirmede
kendisi yeterli değil ortam yeterli değil öğrenciler buna
hazır değil.Böyle olunca da hepsi havada kalıyor.”(Ö7,
E, 21 yıl)
“Yeterli derken valla ne yapabiliriz, yönlendirebiliriz
ben çünkü benim sevdiğim bir müzik şey vardır
yöntemi vardır onun doğru olduğuna inanırım
kendimce. Ama çocuklar için doğru kabul edilmiyor
çocukların dinlediği şeyler tamamen farklı oluyor.”
(Ö8, E, 28 yıl)
Kazanımların
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Yeterlik
-
-
(N=6)
“İşte söylediğim gibi çok yeterli değilim bende
bildiklerimi öğretiyorum.” (Ö11, B, 16 yıl)
Yeterli
(N=1)
-
“…ben kendi tarzıma yönelik çocuklarla etkileşimde
bulunduğum için belki düz bir mantıkla hareket
ediyorum…Çocuklar açısından düşündüğüm zaman da
yeterli seviyeye ulaşmaya çalışıyorum.” (Ö19, B, 6 yıl)
“ …yörenin kültürü hakkında geniş bilgi sahibiyim ve
müzik kültürü ve folklor kültürü ile ilgili de bilgi sahibi
olduğum için bu bizim en keyifli geçen
bölümlerimizden öğrenme alanlarımızdan biri aslında.”
(Ö16, B, 13 yıl)
-
-
Tablo 72’de görüldüğü gibi “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarını
gerçekleştirebilmede bir öğretmen kendisini yeterli, beş öğretmen de kendilerini yetersiz
olarak ifade etmişlerdir. Buna rağmen altı öğretmen de öğrenme alanına ilişkin
kazanımları hatırlayamamışlardır.
2. sınıf öğretmenlerinin, “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının,
gerçekleştirilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri değerlendirildiğinde,
bu öğrenme alanındaki kazanımları gerçekleştirmede Büyük ölçüde yeterli oldukları
görülmektedir. Yapılan analiz sonucunda en yüksek ortalama
“Atatürk’le ilgili
okuldaki etkinliklere katılmaya istekli olur” kazanımıdır. Buna karşın en düşük ortalama
114
ise “Ortama uygun müzik yapma kurallarını uygular” kazanımıdır. Çocuklara Atatürk’ü
sevdirmek, Atatürk bilincini aşılamak sadece müzik alanında değil, milli eğitimin her
alanında büyük önem verilen unsurlardan biridir. Bu unsurlar öğretmen yetiştirmede de
aynı derecede önemlidir. Diğer taraftan sınıf öğretmenleri branş öğretmenleri kadar iyi
bir müzik eğitimi almadıkları için müzik yapma konusunda yetkin olamamakta, her ne
kadar bu konuyu teorik olarak anlatsa bile pratikte aynı yeterliği gösteremeyeceği
düşünülmektedir. Bu noktada müzik yapmakta yeterli olmayan öğretmenin müzik
kültürünü de yeterli bir şekilde edinmesinin mümkün olamayacağı düşünülebilir. Sınıf
öğretmenlerinin lisans eğitimleri boyunca aldıkları müzik eğitiminin müzik kültürü
boyutunun da yetersiz olması bu sonucu destekleyebilir.
4.4.3. İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının; Sınıf İçin Önemi, Uygunluğu ve
Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait
Bulgular
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait
Bulgular
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin görüşlerini
belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma
tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 73’de verilmiştir.
115
Tablo 73
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular
Çok
Önemli
önemli
Orta
Önemli
Hiç
düzeyde
değil
önemli
MÜZİK KÜLTÜRÜ
(N= 94)
önemli
f
23. Bildiği çalgıları kullanım
14
biçimlerine göre sınıflandırır.
24. Çevresindeki halk oyunlarını 22
müzikleri ile tanır.
25. Farklı türlerdeki müzikleri
25
dinleyerek müzik beğeni ve
kültürünü geliştirir.
26.Çevresindeki Atatürk ile ilgili 42
müzik etkinliklerine katılır.
27.Atatürk ile ilgili şarkı
49
dağarcığına sahip olur.
28.Atatürk ile ilgili şarkı dağarcığını47
geliştirmeye istekli olur.
29.Çevresindeki Atatürk ile ilgili 47
müzik etkinliklerine katılmaktan
zevk alır.
TOPLAM
X
SS
değil
%
f
%
f
%
f
%
f
%
14.9
32
34.0
35
37.2
7
7.4
6
6.4
3.43
1.042
23.4
48
51.1
19
20.2
4
4.3
1
1.1
3.91
.838
26.6
50
53.2
18
19.1
-
-
1
1.1
4.04
.746
44.7
46
48.9
5
5.3
1
1.1
-
-
4.37
.638
52.1
40
42.6
3
3.2
2
2.1
-
-
4.44
.665
50.0
41
43.6
6
6.4
-
-
-
-
4.43
.614
50.0
43
45.7
3
3.2
1
1.1
-
-
4.44
.615
4.16
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için önemine ilişkin görüşlerinin
“Önemli” düzeyde ( X = 4.16) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin
öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 4,44) ile 29. kazanım (Çevresindeki
Atatürk ile ilgili müzik etkinliklerine katılmaktan zevk alır) ve 27. kazanım (Atatürk ile
ilgili şarkı dağarcığına sahip olur); en düşük ortalama ile ( X = 3,43) 23. kazanımda
(Bildiği çalgıları kullanım biçimlerine göre sınıflandırır) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 3. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 3. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının
öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?” sorusu yöneltilmiş,
öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi
kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 74’de verilmiştir.
116
Tablo 74
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Önemine İlişkin Görüşlerine
Ait Nitel Bulgular
Tema
(N=8)
“Müzik kültürü de önemli…işte hayat bilgisi konusu geldiği
zaman işliyoruz. Örneğin işte farklı kültürleri tanıtırken veya işte
kendi Türkiye’ den bölgelerimizi tanıtırken oraların müziklerini
söylüyoruz işte gösteriyoruz.” (Ö1, B, 14 yıl)
-
“Bunun da önemli olduğunu düşünüyorum. Evet müzik kültürü
tanıtmaya çalışıyorum.” (Ö4, E, 28 yıl)
-
“Tamam bu önemli. Çalgı türleri önemli yani onu bilirse hem
genel kültür açısından da iyi olur diye düşünüyorum.” (Ö5, B, 16
yıl)
-
“Önemli.” (Ö9, B, 17 yıl)
-
“ …Ne kadar daha fazla müzik kültürü tanırlarsa müzik
çeşitlerini tanırlarsa daha iyi olacağını onların kişisel gelişimine
ilerde ki yaşamlarına da katkı sağlayacağını düşünüyorum.”
(Ö13, E, 4 yıl)
-
“ Müzik kültürü, mesela ben bunun dışında ekstra türküler
konusundan falan bilgiler veriyorum.” (Ö15, B, 13 yıl)
-
“Tabi ki önemlidir. Kültürümüzün bir parçasıdır. Müzikte de
bunu hissettirmek çok önemlidir.” (Ö18, B, 6yıl)
-
“Türkiye’ deki her tür müziğin, ya da halk müziğini tanıması
açısından önemli. Zaten onlarda istekli bu konuda.” (Ö20, B, 2
yıl)
-
Kategori
Önemli
bulanlar
Öğrenciler
açısından
önem
Örnek İfadeler
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
kazanımlar
Tablo 74’de görüldüğü gibi sekiz öğretmenin tümü “ Müzik Kültürü” öğrenme
alanı kazanımlarını önemli görmüştür. Buna rağmen sekiz öğretmen de öğrenme alanına
ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine
Ait Bulgular
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna ilişkin
görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart
sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 75’de verilmiştir.
117
Tablo 75
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin Görüşlerine Ait
Nicel Bulgular
Uygundur
MÜZİK KÜLTÜRÜ
Kısmen
Uygun
uygundur
değildir
X
SS
f
%
f
%
f
%
23. Bildiği çalgıları kullanım biçimlerine göre
sınıflandırır.
24. Çevresindeki halk oyunlarını müzikleri ile tanır.
37
39.4
42
44.7
15
16.0
2.23
.709
53
56.4
36
38.3
5
5.3
2.51
.600
25. Farklı türlerdeki müzikleri dinleyerek müzik
beğeni ve kültürünü geliştirir.
26.Çevresindeki Atatürk ile ilgili müzik etkinliklerine
katılır.
27.Atatürk ile ilgili şarkı dağarcığına sahip olur.
55
58.5
34
36.2
5
5.3
2.53
.599
77
81.9
14
14.9
3
3.2
2.78
.483
76
80.9
17
18.1
1
1.1
2.79
.429
28.Atatürk ile ilgili şarkı dağarcığını geliştirmeye istekli 75
olur.
29.Çevresindeki Atatürk ile ilgili müzik etkinliklerine 79
katılmaktan zevk alır.
79.8
18
19.1
1
1.1
2.78
.436
84.0
14
14.9
1
1.1
2.82
.405
(N= 94)
2.64
TOPLAM
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf için uygunluğuna ilişkin
görüşlerinin “Uygundur” düzeyde ( X = 2.64) olduğu görülmektedir. Bu öğrenme
alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama ( X = 2,82) ile 29. kazanım
(Çevresindeki Atatürk ile ilgili müzik etkinliklerine katılmaktan zevk alır); en düşük
ortalama ile ( X = 2,23) 23. kazanımda (Bildiği çalgıları kullanım biçimlerine göre
sınıflandırır) gözlemlenmektedir.
Bu boyutla ilgili 3. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 3. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının sınıf
düzeyine
uygunluğu
konusunda
görüşleriniz
nelerdir?”
sorusu
yöneltilmiş,
öğretmenlerden alınan görüşler nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi
kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo 76’da verilmiştir.
118
Tablo 76
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Sınıf İçin Uygunluğuna İlişkin
Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Uygun
bulanlar
(N=5)
Sınıf
düzeyine
uygunluk
(N=8)
Uygun
bulmayanlar
Örnek İfadeler
“Sınıf düzeyine uygun, dediğim gibi çocukluktan başlar.
Bence uygun.” (Ö1, B, 14 yıl)
Öğrenme alanına
ilişkin hatırlanan
kazanımlar
-
“Bence sınıf düzeyine uygundur. Yani eski müzik programını
düşünürsek bu değiştirilmiş haliyle daha uygun olduğunu
düşünüyorum.” (Ö5, B, 16 yıl)
-
“Uygun. Uygun yaparlar, sınıfa uygun.”(Ö15, B, 13 yıl)
-
“ Belki hani bu bilgisayar ortamlı bir sınıf olsa orda hani
farklı kültürleri mesela Karadeniz kültürüydü işte İç Anadolu
kültürüydü görsel anlamda da sunmak yeter gibidir.” (Ö18,
B, 6 yıl)
-
“Uygun. Yani bi çok şarkıyı öğrenmişler ege bölgesinden
çokta güzel oynuyorlar. Hani onu da şeye dönüştürmüşler.
Uygun.” (Ö20, B, 2 yıl)
“Bu çokta uygun değil yani.” (Ö9, B, 17 yıl)
-
(N=1)
Fikir
belirtmeyen
“Müzik kültürü kazanımları.” (Ö13, E, 4 yıl)
-
“…Yakın çevrenin şeyi çok önemli. Daha böyle soyut kalan
değil de yakın çevrenin duyduğu alıştığı müziklerinin ağırlığı
bana göre önemli biraz.” (Ö4, E, 28 yıl)
-
(N=2)
Tablo 76’da görüldüğü gibi beş öğretmen “Müzik Kültürü” öğrenme alanı
kazanımlarını sınıfın düzeyine uygun bulurken bir öğretmen uygun bulmamıştır. İki
öğretmenin ise açıklamalarında kazanımın sınıf düzeyine uygunluğuna ilişkin bir
değerlendirme yapmadığı görülmektedir. Buna rağmen sekiz öğretmen de öğrenme
alanına ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi
Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Bulgular
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerini belirlemek üzere yapılan yüzde, frekans, aritmetik
119
ortalama ve standart sapma tanımlayıcı istatistiksel analiz sonuçları Tablo 77’de
verilmiştir.
Tablo 77
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı “Müzik
Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda Kendi
Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nicel Bulgular
MÜZİK KÜLTÜRÜ
Tamamen
Büyük
Orta
Az
Yeterli
yeterliyim
ölçüde
düzeyde
yeterliyim
değilim
(N= 94)
23. Bildiği çalgıları
kullanım biçimlerine göre
sınıflandırır.
24. Çevresindeki halk
oyunlarını müzikleri ile
tanır.
25. Farklı türlerdeki
müzikleri dinleyerek
müzik beğeni ve kültürünü
geliştirir.
26.Çevresindeki Atatürk ile
ilgili müzik etkinliklerine
katılır.
27.Atatürk ile ilgili şarkı
dağarcığına sahip olur.
28.Atatürk ile ilgili şarkı
dağarcığını geliştirmeye
istekli olur.
29.Çevresindeki Atatürk ile
ilgili müzik etkinliklerine
katılmaktan zevk alır.
TOPLAM
yeterliyim
X
SS
yeterliyim
f
%
f
%
f
%
f
%
f
%
2
2.1
10
10.6
40
42.6
21
22.3
21
22.3
2.47
1.023
1
1.1
17
18.1
47
50.0
22
23.4
7
7.4
2.81
.854
1
1.1
20
21.3
50
53.2
19
20.2
4
4.3
2.94
.794
6
6.4
46
48.9
31
33.0
9
9.6
2
2.1
3.47
.838
6
6.4
46
48.9
33
35.1
8
8.5
1
1.1
3.51
.786
8
8.5
49
52.1
29
30.9
7
7.4
1
1.1
3.59
.794
11
11.7
44
46.8
30
31.9
7
7.4
2
2.1
3.58
.872
3.20
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim programı
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerinin “Orta düzeyde yeterliyim” düzeyde ( X = 3.20) olduğu
görülmektedir. Bu öğrenme alanına ilişkin öğretmen görüşleri de en yüksek ortalama
( X = 3,59) ile 28. kazanım (Atatürk ile ilgili şarkı dağarcığını geliştirmeye istekli olur);
en düşük ortalama ile ( X = 2,47) 23. kazanımda (Bildiği çalgıları kullanım biçimlerine
göre sınıflandırır) gözlemlenmektedir.
120
Bu boyutla ilgili 3. sınıf öğretmenleriyle yapılan görüşmede “İlköğretim 3. sınıf
müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının
gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliğiniz hakkında neler söyleyebilirsiniz?”
sorusu
yöneltilmiş,
öğretmenlerden
alınan
görüşler
nitel
araştırma
analiz
yöntemlerinden içerik analizi kullanılarak tablolaştırılmış ve analiz sonuçları Tablo
78’de verilmiştir.
Tablo 78
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi Öğretim Programı
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleştirilebilmesi Konusunda
Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerine Ait Nitel Bulgular
Tema
Kategori
Yeterli
değil
(N=5)
Kazanımların
Gerçekleştirilebilmesi
Konusunda Yeterlik
(N=8)
Yeterli
“Kendim az yeterliyim diyeyim.” (Ö9, B, 17 yıl)
Öğrenme
alanına ilişkin
hatırlanan
Kazanımlar
-
“Yeterli görmüyorum.”(Ö1, B, 14 yıl)
-
“Evet ben değişik müzikleri dinlemekten mutlu
olan birisiyim ve bunu da çocuklara aktarmaya
çalışıyorum.” (Ö13, E, 4 yıl)
-
“Bunda yeterli olamıyoruz. Tam anlamı ile
gerçekleştiremiyoruz.” (Ö18, B, 6 yıl)
-
Örnek İfadeler
“İşte ben bu konuda çok yeterli değilim sanırım.
Çok fazla tanımıyorum. Yani tanımıyorum da
onlara ya da önünü açacak kadar diyelim.” (Ö20,
B, 2 yıl)
“Üst düzeyde olmasa da yeterli olduğumu
düşünüyorum” (Ö4, E, 28 yıl)
-
-
(N=1)
Orta
düzeyde
yeterli
(N=2)
“Yani orta düzeyde yeterliyim diye
düşünüyorum. “(Ö5, B, 16 yıl)
-
“İyi, fena değil.” (Ö15, B, 13 yıl)
-
Tablo 78’de görüldüğü gibi “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarını
gerçekleştirebilmede bir öğretmen kendisini yeterli, beş öğretmen kendilerini yetersiz ve
iki öğretmen de kendilerini orta düzeyde yeterli olarak ifade etmişlerdir. Buna rağmen
sekiz öğretmen de öğrenme alanına ilişkin kazanımları hatırlayamamışlardır.
3. sınıf öğretmenlerinin, “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarının,
gerçekleştirilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri değerlendirildiğinde,
121
bu öğrenme alanındaki kazanımları gerçekleştirmede orta düzeyde yeterli oldukları
görülmektedir.
Analiz sonucunda en yüksek ortalama “Atatürk ile ilgili şarkı
dağarcığını geliştirmeye istekli olur” çıkarken en düşük ortalama “Bildiği çalgıları
kullanım biçimlerine göre sınıflandırır” kazanımında çıkmıştır. Atatürk ile ilgili şarkı
dağarcığını geliştirmek sınıf içinde Atatürk’le ilgili şarkıların kulaktan öğrenimi
anlamına gelmektedir. Kulaktan şarkı öğretimi uygulama sürecinde her öğretmenin
kullandığı bir yol olmakta ve öğretmen bu konuda zorlanmamaktadır. Buna karşın
öğretmenlerin çalgılara ilişkin sadece bilgi düzeyinde kalmaları bu kazanıma düşük
derecede önem vermelerinin nedeni olarak görülebilir. Şahin (2009)’in yapmış olduğu
çalışmada da benzer sonuçlara ulaşıldığı görülmüştür. Dolayısıyla eldeki araştırma
bulgularının Şahin (2009)’in çalışması ile paralellik gösterdiği söylenebilir.
4.5. Araştırmanın Beşinci Alt Amacına İlişkin Bulgular
Araştırmanın beşinci alt amacı “İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin,
ilköğretim müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların, sınıf için önemi
konusundaki görüşleri, cinsiyete, kıdeme, mezun oldukları okul türüne, okuttukları sınıf
mevcuduna, lisansüstü eğitimlerine, hizmet-içi eğitim kursu almalarına, mezun olunan
okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin eğitim almalarına, çalgı
çalmalarına, müzik özel öğretim yöntemlerini kullanma durumuna göre farklılık
göstermekte midir?” olarak belirlenmiştir.
Araştırma amacına yönelik olarak ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin
ilköğretim müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf için önemi
konusundaki görüşlerinde var olan değişkenlere göre farklılık olup olmadığını
belirlenmek için araştırmada normal dağılım gösteren durumlarda t-testi, normal
dağılımın görülmediği durumlarda Mann Withney-U testi, Kruskal Wallis testleri
kullanılmıştır.
Araştırmada öncelikle ilköğretim 1.sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin cinsiyete
göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için t-testi uygulanmıştır ve analiz
sonuçları Tablo 79’da verilmiştir.
122
Tablo 79
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Cinsiyete Göre Dağılımları
Cinsiyet
N
x
SS
Kadın
52
4,288
.448
Erkek
49
4,080
.495
sd
t
p
96,54
2,205
.030*
*p<.05
Tablo 79’da görüldüğü gibi, ilköğretim 1.sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik
dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf içi önemi konusundaki
görüşlerinin cinsiyetlerine göre anlamlı bir fark gösterdiği görülmektedir [t(101)=
2,205, p<.05]. İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinden kadın öğretmenlerin erkek
öğretmenlere göre ilköğretim müzik dersi öğretim programı kazanımlarını daha önemli
gördükleri söylenebilir.
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin cinsiyete
göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için t-testi uygulanmıştır ve analiz
sonuçları Tablo 80’de verilmiştir.
Tablo 80
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Cinsiyete Göre Dağılımları
Cinsiyet
N
x
SS
Kadın
42
4,041
.509
Erkek
52
4, 084
.661
sd
t
p
91, 82
-,352
.557*
*p>.05
Tablo 80’de görüldüğü gibi, ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki
görüşlerinin cinsiyetlerine göre anlamlı bir fark göstermediği görülmektedir [t(94)= ,352, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin cinsiyete
123
göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için t-testi uygulanmıştır ve analiz
sonuçları Tablo 81’de verilmiştir.
Tablo 81
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Cinsiyete Göre Dağılımları
Cinsiyet
N
x
SS
Kadın
53
4,089
,462
Erkek
41
3,929
,509
sd
t
p
81,71
1,575
.438*
*p>.05
Tablo 81’de görüldüğü gibi, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki
görüşlerinin cinsiyetlerine göre anlamlı bir fark göstermediği görülmektedir [t(94)=
1,575, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için Tek
Yönlü Varyans Analizi (One Way ANOVA) uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo
82’de verilmiştir.
Tablo 82
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Kıdemlerine
Göre Dağılımları
Varyansın
Kareler
Kaynağı
Toplamı
sd
Ortalaması
F
p
.768
2
.384
1.683
.191*
Gruplariçi
22,349
98
.228
Toplam
23,117
100
Gruplararası
*p>.05
Kareler
124
Tablo 82 incelendiğinde, ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik
dersi programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık göstermediği görülmektedir [F= 1.683, p<.05].
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için
Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 83’de verilmiştir.
Tablo 83
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Kıdemlerine
Göre Dağılımları
Kıdem
N
11-15 yıl
18
Sıra
Ort.
48,86
16-20 yıl
20
48,35
21 yıl ve üstü
56
46,76
sd
Χ2
p
2
.106
.949*
*p>.05
Tablo 83 incelendiğinde, ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik
dersi programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık göstermediği görülmektedir [Χ2 (sd=2, N=94)
= .106, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için
Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 84’de verilmiştir.
125
Tablo 84
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Kıdemlerine
Göre Dağılımları
Kıdem
N
6-10 yıl
5
Sıra
Ort.
61,20
11-15 yıl
17
36,76
16-20 yıl
19
48,82
21 yıl ve üstü
53
49,18
sd
Χ2
p
3
4,144
,246*
*p>.05
Tablo 84 incelendiğinde, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik
dersi programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık göstermediği görülmektedir [Χ2 (sd=3, N=94)
= 4,144, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 85’de
verilmiştir.
Tablo 85
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun
Oldukları Okul Türüne Göre Dağılımları
Mezun oldukları okul türü
N
Eğitim yüksek okulu
42
Sıra
Ort.
52,79
Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği
24
50,94
Eğitim fakültesi (2+2) lisans
tamamlama
4 yıllık lisans çıkışlı öğretmenlik
sertifikası
Diğer
13
47,27
12
49,92
10
49,80
*p>.05
sd
Χ2
p
4
.401
.982*
126
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre farklılık göstermediği görülmektedir
[Χ2 (sd=4, N=101) = .401, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 86’da
verilmiştir.
Tablo 86
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun
Oldukları Okul Türüne Göre Dağılımları
Mezun oldukları okul türü
N
Eğitim yüksek okulu
35
Sıra
Ort.
47,29
Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği
17
51,09
Eğitim fakültesi (2+2) lisans
tamamlama
4 yıllık lisans çıkışlı öğretmenlik
sertifikası
Diğer
19
44,08
12
55,67
11
39,64
sd
Χ2
p
4
2.587
.629*
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre farklılık göstermediği görülmektedir
[Χ2 (sd=4, N=94) = 2,587, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre farklılık gösterip göstermediğini
127
belirlemek için Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 87’de
verilmiştir.
Tablo 87
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun
Oldukları Okul Türüne Göre Dağılımları
Mezun oldukları okul türü
N
Eğitim yüksek okulu
34
Sıra
Ort.
47,85
Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği
18
48,22
Eğitim fakültesi (2+2) lisans
tamamlama
4 yıllık lisans çıkışlı öğretmenlik
sertifikası
Diğer
19
53,76
13
40,38
10
42,35
sd
Χ2
p
4
2,263
,687*
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre farklılık göstermediği görülmektedir
[Χ2 (sd=4, N=94) = 2,263, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin okuttukları sınıfın mevcuduna göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için t testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 88’de verilmiştir.
Tablo 88
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Okuttukları
Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları
Okutulan sınıf
mevcudu
16-25 öğrenci
26-45 öğrenci
*p>.05
N
x
SS
51
4,205
.484
50
4,169
.481
sd
t
p
99
.382
.703*
128
Tablo 88’de görüldüğü gibi, ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki
görüşlerinin okuttukları sınıfın mevcuduna göre anlamlı bir fark göstermediği
görülmektedir [t(101)= .382, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin okuttukları sınıfın mevcuduna göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için t testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 89’da verilmiştir.
Tablo 89
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Okuttukları
Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları
Okutulan sınıf
mevcudu
16-25 öğrenci
26-45 öğrenci
N
x
SS
48
3,934
,559
46
4,202
,606
sd
t
p
90,62
-2,223
,558*
*p>.05
Tablo 89’da görüldüğü gibi, ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki
görüşlerinin okuttukları sınıfın mevcuduna göre anlamlı bir fark göstermediği
görülmektedir [t(94)= .558, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin okuttukları sınıfın mevcuduna göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için t testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 90’da verilmiştir.
129
Tablo 90
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Okuttukları
Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları
Okutulan sınıf
mevcudu
16-25 öğrenci
26-45 öğrenci
N
x
SS
40
4,022
,426
54
4,017
,532
sd
t
p
91,36
,046
,644*
*p>.05
Tablo 90’da görüldüğü gibi, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki
görüşlerinin okuttukları sınıfın mevcuduna göre anlamlı bir fark göstermediği
görülmektedir [t(94)= .046, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için Mann Whitney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 91’de
verilmiştir.
Tablo 91
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Hizmetiçi
Eğitim Almalarına Göre Dağılımları
Hizmetiçi Eğitim
Kursu Alma
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
5
65,90
329,50
165,50
.243*
Hayır
96
50,22
4821,50
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık göstermediği görülmektedir
[U= 165,50, p>.05].
130
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için Mann Whitney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 92’de
verilmiştir.
Tablo 92
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Hizmetiçi
Eğitim Almalarına Göre Dağılımları
Hizmetiçi Eğitim
Kursu Alma
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
6
42,83
257,00
236,00
.665*
Hayır
88
47,82
4208,00
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık göstermediği görülmektedir
[U= 236,00, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için Mann Whitney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 93’de
verilmiştir.
Tablo 93
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Hizmetiçi
Eğitim Almalarına Göre Dağılımları
Hizmetiçi Eğitim
Kursu Alma
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
6
51,00
306,00
243,00
,745*
Hayır
88
47,26
4159,00
*p>.05
131
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık göstermediği görülmektedir
[U= 243,00, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için ttesti uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 94’de verilmiştir.
Tablo 94
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun
Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim
Almalarına Göre Dağılımları
İlköğretim müzik
dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma
N
x
SS
Evet
56
4,216
.466
Hayır
45
4,151
.501
sd
t
p
91,230
.665
.508*
*p>.05
Tablo 94’de görüldüğü gibi, ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki
görüşlerinin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin
eğitim alma durumlarına göre anlamlı bir fark olmadığı görülmektedir [t(101)= ,665,
p>.05].
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için ttesti uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 95’de verilmiştir.
132
Tablo 95
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun
Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim
Almalarına Göre Dağılımları
İlköğretim müzik
dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma
N
x
SS
Evet
52
4,055
.497
Hayır
42
4,077
.704
sd
t
p
71,34
-.172
.291*
*p>.05
Tablo 95’de görüldüğü gibi, ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki
görüşlerinin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin
eğitim alma durumlarına göre anlamlı bir fark göstermediği görülmektedir [t(94)= -,172,
p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için ttesti uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 96’da verilmiştir.
Tablo 96
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun
Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim
Almalarına Göre Dağılımları
İlköğretim müzik
dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma
N
x
SS
Evet
56
4,130
,451
Hayır
38
3,856
,498
*p>.05
sd
t
p
74,28
2,715
.736*
133
Tablo 96’da görüldüğü gibi, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki
görüşlerinin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin
eğitim alma durumlarına göre anlamlı bir fark göstermediği görülmektedir [t(94)=
2,175, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek
için Mann Withney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 97’de verilmiştir.
Tablo 97
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Çalgı Çalma
Durumlarına Göre Dağılımları
Çalgı Çalma
Durumu
Evet
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
14
42,39
593,50
488,50
.236*
Hayır
87
52,39
4557,50
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık göstermediği görülmektedir [U=
488,50, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek
için Mann Withney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 98’de verilmiştir.
134
Tablo 98
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Çalgı Çalma
Durumlarına Göre Dağılımları
Çalgı Çalma
Durumu
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
21
62,36
1309,50
454,50
,005*
Hayır
73
43,23
3155,50
*p<.05
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık gösterdiği görülmektedir [U=
454,50, p<.05]. Bu doğrultuda 2. sınıf öğretmenlerinden herhangi bir çalgı aleti çalan
öğretmenlerin müzik dersini işlemeye daha istekli oldukları ve dolayısıyla müzik
dersine ilişkin kazanımları sınıfı için daha önemli gördükleri söylenebilir.
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek
için Mann Withney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 99’da verilmiştir.
Tablo 99
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Önemi Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Çalgı Çalma
Durumlarına Göre Dağılımları
Çalgı Çalma
Durumu
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
18
50,81
914,50
624,50
.567*
Hayır
76
46,72
3550,50
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık göstermediği görülmektedir [U=
624,50, p>.05].
135
4.6. Araştırmanın Altıncı Alt Amacına İlişkin Bulgular
Araştırmanın altıncı alt amacı “İlköğretim 1., 2. ve 3. Sınıf öğretmenlerinin,
ilköğretim müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların, sınıf düzeyine
uygunluğu konusundaki görüşleri, cinsiyete, kıdeme, mezun oldukları okul türüne,
okuttukları sınıf mevcuduna, lisansüstü eğitimlerine, hizmet-içi eğitim kursu almalarına,
mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin eğitim
almalarına, çalgı çalmalarına, müzik özel öğretim yöntemlerini kullanma durumuna
göre farklılık göstermekte midir?” olarak belirlenmiştir.
Araştırma amacına yönelik olarak ilköğretim 1., 2. ve 3. Sınıf öğretmenlerinin
ilköğretim müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine
uygunluğu konusundaki görüşlerinde var olan değişkenlere göre farklılık olup
olmadığını belirlenmek için araştırmada normal dağılım gösteren durumlarda t-testi,
normal dağılımın görülmediği durumlarda Mann Withney-U testi, Kruskal Wallis
testleri kullanılmıştır.
Araştırmada öncelikle ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için t-testi uygulanmıştır ve
analiz sonuçları Tablo 100’de verilmiştir.
Tablo 100
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Cinsiyete Göre
Dağılımları
Cinsiyet
N
x
SS
Kadın
52
2,672
.299
Erkek
49
2,598
.367
sd
t
p
99
1,100
.274*
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
cinsiyete göre farklılık göstermediği görülmektedir [t(101)= 1,100, p>.05].
136
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için t-testi uygulanmıştır ve
analiz sonuçları Tablo 101’de verilmiştir.
Tablo 101
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Cinsiyete Göre
Dağılımları
Cinsiyet
N
x
SS
Kadın
42
2,662
,379
Erkek
52
2,570
,340
sd
t
p
83,34
1,124
.708*
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
cinsiyete göre farklılık göstermediği görülmektedir [t(94)= 1,124, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için t-testi uygulanmıştır ve
analiz sonuçları Tablo 102’de verilmiştir.
Tablo 102
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Cinsiyete Göre
Dağılımları
Cinsiyet
N
x
SS
Kadın
53
2,530
,329
Erkek
41
2,521
,279
*p>.05
sd
t
p
91,15
,150
.266*
137
Tablo 102’de görüldüğü gibi, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu
konusundaki
görüşlerinin
cinsiyetlerine
göre
anlamlı
bir
fark
göstermediği
görülmektedir [t(94)= ,150, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için Tek
Yönlü Varyans Analizi (One Way ANOVA) uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo
103’de verilmiştir.
Tablo 103
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin
Kıdemlerine Göre Dağılımları
Varyansın
Kareler
Kaynağı
Toplamı
sd
Ortalaması
F
p
.218
2
.109
.973
.382*
Gruplariçi
10,977
98
.112
Toplam
11,195
100
Gruplararası
Kareler
*p>.05
Tablo 103 incelendiğinde, Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin
ilköğretim müzik dersi programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu
konusundaki görüşlerinin öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık göstermediği
görülmektedir [F= .973, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için
Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 104’de verilmiştir.
138
Tablo 104
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin
Kıdemlerine Göre Dağılımları
Kıdem
N
11-15 yıl
18
Sıra
Ort.
53,44
16-20 yıl
20
51,00
21 yıl ve üstü
56
44,34
sd
Χ2
p
2
1,941
.877*
*p>.05
Tablo 104 incelendiğinde, araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin
ilköğretim müzik dersi programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu
konusundaki görüşlerinin öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık göstermediği
görülmektedir [Χ2 (sd=2, N=94) = 1,941, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için
Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 105’de verilmiştir.
Tablo 105
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin
Kıdemlerine Göre Dağılımları
Kıdem
N
6-10 yıl
5
Sıra
Ort.
69,60
11-15 yıl
17
39,82
16-20 yıl
19
42,68
21 yıl ve üstü
53
49,60
sd
Χ2
p
3
5,550
,136*
*p>.05
Tablo 105 incelendiğinde, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik
dersi programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki
139
görüşlerinin öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık göstermediği görülmektedir [Χ2
(sd=3, N=94) = 5,550, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu görüşlerinin öğretmenlerin
mezun oldukları okul türüne göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için
Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 106’da verilmiştir.
Tablo 106
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun
Oldukları Okul Türüne Göre Dağılımları
Mezun oldukları okul türü
N
Sıra Ort.
sd
Χ2
p
Eğitim yüksek okulu
42
54,20
4
2,360
.670*
Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği
24
43,67
Eğitim fakültesi (2+2) lisans
tamamlama
4 yıllık lisans çıkışlı öğretmenlik
sertifikası
Diğer
13
52,23
12
55,21
10
48,50
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu görüşlerinin öğretmenlerin
mezun oldukları okul türüne göre farklılık göstermediği görülmektedir [Χ2 (sd=4,
N=101) = 2,360, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu görüşlerinin öğretmenlerin
mezun oldukları okul türüne göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için
Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 107’de verilmiştir.
140
Tablo 107
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun
Oldukları Okul Türüne Göre Dağılımları
Mezun oldukları okul türü
N
Sıra Ort.
sd
Χ2
p
Eğitim yüksek okulu
35
45,11
4
10,161
.696*
Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği
17
45,00
Eğitim fakültesi (2+2) lisans
tamamlama
4 yıllık lisans çıkışlı öğretmenlik
sertifikası
Diğer
19
41,21
12
70,58
11
44,64
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu görüşlerinin öğretmenlerin
mezun oldukları okul türüne göre farklılık göstermediği görülmektedir [Χ2 (sd=4,
N=94) = 10,161, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 108’de
verilmiştir.
141
Tablo 108
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun
Oldukları Okul Türüne Göre Dağılımları
Mezun oldukları okul türü
N
Sıra Ort.
sd
Χ2
p
Eğitim yüksek okulu
34
52,93
4
5,159
,271*
Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği
18
52,67
Eğitim fakültesi (2+2) lisans
tamamlama
4 yıllık lisans çıkışlı öğretmenlik
sertifikası
Diğer
19
44,74
13
37,88
10
37,50
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre farklılık göstermediği görülmektedir
[Χ2 (sd=4, N=94) = 5,159, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin okuttukları sınıfın mevcuduna göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için t testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 109’da verilmiştir.
Tablo 109
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin
Okuttukları Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları
Okutulan sınıf
mevcudu
16-25 öğrenci
26-45 öğrenci
*p>.05
N
x
SS
51
2,661
.338
50
2,610
.331
sd
t
p
99
.763
.447*
142
Tablo 109’da görüldüğü gibi, ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu
konusundaki görüşlerinin okuttukları sınıfın mevcuduna göre anlamlı bir fark
göstermediği görülmektedir [t(101)= .763, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin okuttukları sınıfın mevcuduna göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için t testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 110’da verilmiştir.
Tablo 110
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin
Okuttukları Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları
Okutulan sınıf
mevcudu
16-25 öğrenci
26-45 öğrenci
N
x
SS
48
2,612
,427
46
2,611
,276
sd
t
p
80,88
,008
.084*
*p>.05
Tablo 110’da görüldüğü gibi, ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu
konusundaki görüşlerinin okuttukları sınıfın mevcuduna göre anlamlı bir fark
göstermediği görülmektedir [t(94)= .008, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin okuttukları sınıfın mevcuduna göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için t testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 111’de verilmiştir.
143
Tablo 111
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin
Okuttukları Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları
Okutulan sınıf
mevcudu
16-25 öğrenci
26-45 öğrenci
N
x
SS
40
2,506
,276
54
2,542
,330
sd
t
p
90,56
-,576
,530*
*p>.05
Tablo 111’de görüldüğü gibi, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu
konusundaki görüşlerinin okuttukları sınıfın mevcuduna göre anlamlı bir fark
göstermediği görülmektedir [t(94)= -,576, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için Mann Whitney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 112’de
verilmiştir.
Tablo 112
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Hizmetiçi
Eğitim Almalarına Göre Dağılımları
Hizmetiçi Eğitim Kursu
Alma
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
5
62,20
311,00
184,00
.379*
Hayır
96
50,42
4840,00
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık göstermediği görülmektedir
[U= 184,00, p>.05].
144
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için Mann Whitney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 113’de
verilmiştir.
Tablo 113
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Hizmetiçi
Eğitim Almalarına Göre Dağılımları
Hizmetiçi Eğitim Kursu
Alma
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
6
49,33
296,00
253,00
.865*
Hayır
88
47,38
4169,00
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık göstermediği görülmektedir
[U= 253,00, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için Mann Whitney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 114’de
verilmiştir.
Tablo 114
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Hizmetiçi
Eğitim Almalarına Göre Dağılımları
Hizmetiçi Eğitim
Kursu Alma
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
6
58,42
350,50
198,50
,310*
Hayır
88
46,76
4114,50
*p>.05
145
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık göstermediği görülmektedir
[U= 198,50, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için ttesti uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 115’de verilmiştir.
Tablo 115
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun
Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim Alma
Durumuna Göre Dağılımları
İlköğretim müzik
dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma
N
x
SS
Evet
56
2,641
.325
Hayır
45
2,630
.349
sd
t
p
91,186
.159
.874*
*p>.05
Tablo 115’de görüldüğü gibi ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu
konusundaki görüşlerinin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi
öğretimine ilişkin eğitim alma durumlarına göre anlamlı bir fark olmadığı görülmektedir
[t(101)= ,159, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için ttesti uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 116’da verilmiştir.
146
Tablo 116
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun
Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim Alma
Durumuna Göre Dağılımları
İlköğretim müzik
dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma
N
x
SS
Evet
52
2,633
,319
Hayır
42
2,584
,406
sd
t
p
76,76
,645
.388*
*p>.05
Tablo 116’da görüldüğü gibi, ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu
konusundaki görüşlerinin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi
öğretimine ilişkin eğitim alma durumlarına göre anlamlı bir fark olmadığı görülmektedir
[t(94)= ,645, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için ttesti uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 117’de verilmiştir.
Tablo 117
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Mezun
Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde Müzik Dersi Öğretimine İlişkin Eğitim Alma
Durumuna Göre Dağılımları
İlköğretim müzik
dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma
N
x
SS
Evet
56
2,574
,294
Hayır
38
2,456
,315
*p>.05
sd
t
p
75,94
1,828
.977*
147
Tablo 117’de görüldüğü gibi, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu
konusundaki görüşlerinin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi
öğretimine ilişkin eğitim alma durumlarına göre anlamlı bir fark göstermediği
görülmektedir [t(94)= 1,828, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek
için Mann Withney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 118’de verilmiştir.
Tablo 118
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Çalgı
Çalma Durumuna Göre Dağılımları
Çalgı Çalma
Durumu
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
14
48,21
675,00
570,00
.701*
Hayır
87
51,45
4476,00
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık göstermediği görülmektedir [U=
570,00, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek
için Mann Withney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 119’da verilmiştir.
148
Tablo 119
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Çalgı
Çalma Durumuna Göre Dağılımları
Çalgı Çalma Durumu
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
21
55,98
1175,50
588,50
,106*
Hayır
73
45,06
3289,50
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık göstermediği görülmektedir [U=
588,50, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek
için Mann Withney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 120’de verilmiştir.
Tablo 120
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımların Sınıf İçin Uygunluğu Konusundaki Görüşlerinin Öğretmenlerin Çalgı
Çalma Durumuna Göre Dağılımları
Çalgı Çalma Durumu
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
18
57,58
1036,50
502,50
.081*
Hayır
76
45,11
3428,50
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımların sınıf düzeyine uygunluğu konusundaki görüşlerinin
öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık göstermediği görülmektedir [U=
502,50, p>.05].
149
4.7. Araştırmanın Yedinci Alt Amacına İlişkin Bulgular
Araştırmanın yedinci alt amacı “İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin,
ilköğretim müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri, cinsiyete, kıdeme, mezun oldukları
okul türüne, okuttukları sınıf mevcuduna, lisansüstü eğitimlerine, hizmet-içi eğitim
kursu almalarına, mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine
ilişkin eğitim almalarına, çalgı çalmalarına, müzik özel öğretim yöntemlerini kullanma
durumuna göre farklılık göstermekte midir?” olarak belirlenmiştir.
Araştırma amacına yönelik olarak ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin
ilköğretim müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme
konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri var olan değişkenlere göre farklılık olup
olmadığını belirlemek için araştırmada normal dağılım gösteren durumlarda t-testi,
normal dağılımın görülmediği durumlarda Mann Withney-U testi, Kruskal Wallis
testleri kullanılmıştır.
Araştırmada öncelikle ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için t-testi
uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 121’de verilmiştir.
Tablo 121
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Cinsiyete Göre Dağılımları
Cinsiyet
N
x
SS
Kadın
52
3,533
.769
Erkek
49
3,472
.682
sd
t
p
98,62
.421
.675*
*p>.05
Araştırmada öncelikle ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin cinsiyete göre farklılık göstermediği görülmektedir [t(101)= .421,
p>.05].
150
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için t-testi
uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 122’de verilmiştir.
Tablo 122
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Cinsiyete Göre Dağılımları
Cinsiyet
N
x
SS
Kadın
42
3,251
,512
Erkek
52
3,311
,690
sd
t
p
91,39
-,489
.162*
*p>.05
Araştırmada öncelikle ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin cinsiyete göre farklılık göstermediği görülmektedir [t(94)= -,489,
p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için t-testi
uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 123’de verilmiştir.
Tablo 123
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Cinsiyete Göre Dağılımları
Cinsiyet
N
x
SS
Kadın
53
2,936
,544
Erkek
41
2,897
,473
*p>.05
sd
t
p
90,69
,369
.482*
151
Tablo 123’de görüldüğü gibi, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerinin cinsiyetlerine göre anlamlı bir fark göstermediği
görülmektedir [t(94)= ,369, p>.05].
Araştırmada öncelikle ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için Tek Yönlü Varyans Analizi (One Way ANOVA) uygulanmıştır ve
analiz sonuçları Tablo 124’de verilmiştir.
Tablo 124
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Kıdemlerine Göre Dağılımları
Kareler
Varyansın Kaynağı
Kareler
Toplamı
Sd
Ortalaması
F
p
Gruplararası
1,187
2
.594
1.131
.327*
Gruplariçi
51,429
98
.525
Toplam
52,616
100
*p>.05
Tablo
124
öğretmenlerinin
incelendiğinde,
ilköğretim
müzik
araştırmada
dersi
öncelikle
programında
ilköğretim
yer
alan
1.
sınıf
kazanımları
gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin
kıdemlerine göre farklılık göstermediği görülmektedir [F= 1.131, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 125’de
verilmiştir.
152
Tablo 125
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Kıdemlerine Göre Dağılımları
Kıdem
N
Sıra Ort.
sd
Χ2
p
11-15 yıl
18
48,89
2
,124
.940*
16-20 yıl
20
45,83
21 yıl ve üstü
56
47,65
*p>.05
Tablo 125 incelendiğinde, ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik
dersi programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık göstermediği
görülmektedir [Χ2 (sd=2, N=94) = ,124, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 126’da
verilmiştir.
Tablo 126
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Kıdemlerine Göre Dağılımları
Kıdem
N
Sıra Ort.
sd
Χ2
p
6-10 yıl
5
50,00
3
1,693
,639*
11-15 yıl
17
40,85
16-20 yıl
19
52,50
21 yıl ve üstü
53
47,60
*p>.05
153
Tablo 126 incelendiğinde, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik
dersi programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin kıdemlerine göre farklılık göstermediği
görülmektedir [Χ2 (sd=3, N=94) = 1,693, p>.05].
Araştırmada öncelikle ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre farklılık gösterip
göstermediğini belirlemek için Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları
Tablo 127’de verilmiştir.
Tablo 127
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okul Türüne Göre Dağılımları
Mezun oldukları okul türü
N
Sıra Ort.
sd
Χ2
p
Eğitim yüksek okulu
42
45,45
4
3,471
.482*
Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği
24
58,48
Eğitim fakültesi (2+2) lisans
tamamlama
4 yıllık lisans çıkışlı öğretmenlik
sertifikası
Diğer
13
54,62
12
48,75
10
54,35
*p>.05
Araştırmada öncelikle ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre farklılık
göstermediği görülmektedir [Χ2 (sd=4, N=101) = 3,471, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre farklılık gösterip
154
göstermediğini belirlemek için Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları
Tablo 128’de verilmiştir.
Tablo 128
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okul Türüne Göre Dağılımları
Mezun oldukları okul türü
N
Sıra Ort.
sd
Χ2
p
Eğitim yüksek okulu
35
49,84
4
,602
.963*
Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği
17
46,56
Eğitim fakültesi (2+2) lisans
tamamlama
4 yıllık lisans çıkışlı öğretmenlik
sertifikası
Diğer
19
45,84
12
43,67
11
48,55
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre farklılık
göstermediği görülmektedir [Χ2 (sd=4, N=94) = ,602, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre farklılık gösterip
göstermediğini belirlemek için Kruskal Wallis testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları
Tablo 129’da verilmiştir.
155
Tablo 129
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okul Türüne Göre Dağılımları
Mezun oldukları okul türü
N
Sıra Ort.
sd
Χ2
p
Eğitim yüksek okulu
34
50,04
4
2,857
,582*
Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği
18
53,28
Eğitim fakültesi (2+2) lisans
tamamlama
4 yıllık lisans çıkışlı öğretmenlik
sertifikası
Diğer
19
39,71
13
44,12
10
47,65
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre farklılık
göstermediği görülmektedir [Χ2 (sd=4, N=94) = 2,857, p>.05].
Araştırmada öncelikle ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin okuttukları sınıfın mevcuduna göre farklılık gösterip
göstermediğini belirlemek için t testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 130’da
verilmiştir.
Tablo 130
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Okuttukları Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları
Okutulan sınıf
mevcudu
16-25 öğrenci
26-45 öğrenci
*p>.05
N
x
SS
51
3,558
,807
50
3,449
,634
sd
t
p
94,541
.754
.453*
156
Tablo 130’da görüldüğü gibi, araştırmada öncelikle ilköğretim 1. sınıf
öğretmenlerinin
ilköğretim
müzik
dersi
programında
yer
alan
kazanımları
gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin okuttukları sınıfın
mevcuduna göre anlamlı bir fark göstermediği görülmektedir [t(101)= .754, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin okuttukları sınıfın mevcuduna göre farklılık gösterip
göstermediğini belirlemek için t testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 131’de
verilmiştir.
Tablo 131
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Okuttukları Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları
Okutulan sınıf
mevcudu
16-25 öğrenci
26-45 öğrenci
N
x
SS
48
3,256
,576
46
3,313
,656
sd
t
p
89,37
-,442
.717*
*p>.05
Tablo 131’de görüldüğü gibi, ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerinin okuttukları sınıfın mevcuduna göre anlamlı bir fark
göstermediği görülmektedir [t(94)= .717, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin okuttukları sınıfın mevcuduna göre farklılık gösterip
göstermediğini belirlemek için t testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 132’de
verilmiştir.
157
Tablo 132
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Okuttukları Sınıfın Mevcuduna Göre Dağılımları
Okutulan sınıf
mevcudu
16-25 öğrenci
26-45 öğrenci
N
x
SS
40
2,896
,444
54
2,936
,561
sd
t
p
91,56
-,382
,388*
*p>.05
Tablo 132’de görüldüğü gibi, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerinin okuttukları sınıfın mevcuduna göre anlamlı bir fark
göstermediği görülmektedir [t(94)= -,382, p>.05].
Araştırmada öncelikle ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık gösterip
göstermediğini belirlemek için Mann Whitney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları
Tablo 133’de verilmiştir.
Tablo 133
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitim Almalarına Göre Dağılımları
Hizmetiçi Eğitim Kursu
Alma
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
5
65,40
327,00
168,00
.260*
Hayır
96
50,25
4824,00
*p>.05
Araştırmada öncelikle ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına
göstermediği görülmektedir [U= 168,00, p>.05].
göre farklılık
158
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık gösterip
göstermediğini belirlemek için Mann Whitney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları
Tablo 134’de verilmiştir.
Tablo 134
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitim Almalarına Göre Dağılımları
Hizmetiçi Eğitim Kursu
Alma
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
6
66,83
401,00
148,00
.073*
Hayır
88
46,18
4064,00
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin
görüşlerinin öğretmenlerin
hizmetiçi eğitim
almalarına
göre farklılık
göstermediği görülmektedir [U= 148,00, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin hizmetiçi eğitim almalarına göre farklılık gösterip
göstermediğini belirlemek için Mann Whitney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları
Tablo 135’de verilmiştir.
Tablo 135
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitim Almalarına Göre Dağılımları
Hizmetiçi Eğitim Kursu
Alma
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
6
63,83
383,00
166,00
,129*
Hayır
88
46,39
4082,00
*p>.05
159
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin
görüşlerinin öğretmenlerin hizmetiçi eğitim
almalarına
göre farklılık
göstermediği görülmektedir [U= 166,00, p>.05].
Araştırmada öncelikle ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik
dersi öğretimine ilişkin eğitim alma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için t-testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 136’da verilmiştir.
Tablo 136
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Mezun Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde Müzik Dersi Öğretimine
İlişkin Eğitim Alma Durumuna Göre Dağılımları
İlköğretim müzik
dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma
N
x
SS
Evet
56
3,582
.702
Hayır
45
3,406
.749
sd
t
p
91,563
1,207
.231*
*p>.05
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma durumlarına göre anlamlı bir fark olmadığı görülmektedir [t(101)=
1,207, p>.05].
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik
dersi öğretimine ilişkin eğitim alma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için t-testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 137’de verilmiştir.
160
Tablo 137
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Mezun Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde Müzik Dersi Öğretimine
İlişkin Eğitim Alma Durumuna Göre Dağılımları
İlköğretim müzik
dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma
N
x
SS
Evet
52
3,417
,630
Hayır
42
3,120
,559
sd
t
p
91,14
2,422
.471*
*p>.05
Tablo 137’de görüldüğü gibi, ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerinin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik
dersi öğretimine ilişkin eğitim alma durumlarına göre anlamlı bir fark olmadığı
görülmektedir [t(94)= 2,422 , p>.05].
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik
dersi öğretimine ilişkin eğitim alma durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini
belirlemek için t-testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları Tablo 138’de verilmiştir.
Tablo 138
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Mezun Olunan Okulda İlköğretim Düzeyinde Müzik Dersi Öğretimine
İlişkin Eğitim Alma Durumuna Göre Dağılımları
İlköğretim müzik
dersi öğretimine
ilişkin eğitim alma
N
x
SS
Evet
56
2,950
,530
Hayır
38
2,873
,488
*p>.05
sd
t
p
83,84
,718
.665*
161
Tablo 138’de görüldüğü gibi, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim
müzik dersi programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerinin mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik
dersi öğretimine ilişkin eğitim alma durumlarına göre anlamlı bir fark göstermediği
görülmektedir [t(94)= ,718, p>.05].
Araştırmada öncelikle ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık gösterip
göstermediğini belirlemek için Mann Withney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları
Tablo 139’da verilmiştir.
Tablo 139
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Çalgı Çalma Durumuna Göre Dağılımları
Çalgı Çalma
Durumu
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
14
65,82
921,50
401,50
.041*
Hayır
87
48,61
4229,50
*p<.05
Araştırmada ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık gösterdiği
görülmektedir [U= 401,50, p<.05]. İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik
dersi programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşlerinin herhangi bir müzik aleti çalan öğretmenlerin,
çalmayan öğretmenlere göre daha yüksek düzeyde olduğu söylenebilir.
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık gösterip
göstermediğini belirlemek için Mann Withney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları
Tablo 140’da verilmiştir.
162
Tablo 140
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Çalgı Çalma Durumuna Göre Dağılımları
Çalgı Çalma Durumu
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
21
62,02
1302,50
461,50
,006*
Hayır
73
43,32
3162,50
*p<.05
Araştırmada ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık gösterdiği
görülmektedir [U= 461,50, p<.05]. Çalgı çalan öğretmenin sınıfta daha etkin
olmasından dolayı öğrencinin dikkatini çekmede daha başarılı olabileceği için kendini
bu konuda yeterli hissettiği düşünülebilir.
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık gösterip
göstermediğini belirlemek için Mann Withney-U testi uygulanmıştır ve analiz sonuçları
Tablo 141’de verilmiştir.
Tablo 141
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirebilme Konusunda Kendi Yeterliklerine İlişkin Görüşlerinin
Öğretmenlerin Çalgı Çalma Durumuna Göre Dağılımları
Çalgı Çalma
Durumu
N
Sıra
Ortalaması
Sıra
Toplamı
U
p
Evet
18
54,67
984,00
555,00
.215*
Hayır
76
45,80
3481,00
*p>.05
163
Araştırmada ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre farklılık göstermediği
görülmektedir [U= 555,00, p>.05].
İlköğretim 1. sınıf, 2. sınıf ve 3. sınıf öğretmenlerinin müzik özel öğretim
yöntemlerini kullanma durumları incelenmiş ve yüzde ve frekans tanımlayıcı
istatistikleri ile analiz edilmiştir.
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin kullandıkları müzik özel öğretim yöntemleri
yüzde ve frekans tanımlayıcı istatistiksel işlemlerle analiz edilmiş sonuçlar Tablo
142‘de verilmiştir.
Tablo 142
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin Kullandıkları Müzik Özel Öğretim Yöntemleri
Öğretmenlerin Kullandıkları Müzik Özel Öğretim Yöntemleri
f
%
Orff
2
2.0
Dalcroze
-
-
Kodaly
-
-
Diğer
-
-
Müzik özel öğretim yöntemi kullanmayan
99
98.0
Toplam
101
100
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin kullandıkları müzik özel öğretim yöntemleri
incelendiğinde, öğretmenlerin %2’sinin (N=2) Orff öğretim yöntemini kullandıkları,
%98’inin (N=99) herhangi bir müzik özel öğretim yöntemini kullanmadıkları
görülmektedir.
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin kullandıkları müzik özel öğretim yöntemleri
yüzde ve frekans tanımlayıcı istatistiksel işlemlerle analiz edilmiş sonuçlar Tablo
143’de verilmiştir.
164
Tablo 143
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin Kullandıkları Müzik Özel Öğretim Yöntemleri
Öğretmenlerin Kullandıkları Müzik Özel Öğretim Yöntemleri
f
%
Orff
1
1,1
Dalcroze
-
-
Kodaly
1
1,1
Diğer
1
1,1
Müzik özel öğretim yöntemi kullanmayan
91
96,8
Toplam
94
100
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin kullandıkları müzik özel öğretim yöntemleri
incelendiğinde, öğretmenlerin %1’inin (N=1) Orff, %1’inin (N=1) Kodaly, %1’inin
(N=1) ise diğer öğretim yöntemlerini kullandıkları, %96.8’inin (N=91) herhangi bir
müzik özel öğretim yöntemini kullanmadıkları görülmektedir.
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin kullandıkları müzik özel öğretim yöntemleri
yüzde ve frekans tanımlayıcı istatistiksel işlemlerle analiz edilmiş sonuçlar Tablo
144‘de verilmiştir.
Tablo 144
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin Kullandıkları Müzik Özel Öğretim Yöntemleri
Öğretmenlerin Kullandıkları Müzik Özel Öğretim Yöntemleri
f
%
Orff
Dalcroze
Kodaly
Diğer
Müzik özel öğretim yöntemi kullanmayan
Toplam
4
1
1
88
94
4.3
1.1
1.1
93.6
100
İlköğretim 3.sınıf öğretmenlerinin kullandıkları müzik özel öğretim yöntemleri
incelendiğinde, öğretmenlerin %4.3’ünün (N=4) Orff, %1’inin (N=1) Dalcroze, %1’inin
(N=1) ise diğer öğretim yöntemlerini kullandıkları, %93.6’sının (N=88) herhangi bir
müzik özel öğretim yöntemini kullanmadıkları görülmektedir.
İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin kullandıkları müzik özel öğretim
yöntemleri genel olarak incelendiğinde, öğretmenlerin Orff, Dalcroze, Kodaly gibi
öğretim yöntemlerini bilmedikleri görülmektedir. Andırıcı (2006), Şahin (2009) ve
Okan (2010) yaptığı araştırmalarda sınıf öğretmenlerinin genel olarak müzik öğretim
165
yöntemlerini az ya da hiç bilmedikleri sonucuna ulaşıldığı görülmektedir. Dolayısıyla
yapılan bu araştırmalarda elde edilen bulguların, bu araştırma bulgularıyla paralellik
gösterdiği söylenebilir.
4.8. Araştırmanın Sekizinci Alt Amacına İlişkin Bulgular
Araştırmanın sekizinci alt amacı “İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin,
müzik dersi öğretim programında gerçekleştirmekte güçlük çektikleri kazanımlar varsa,
güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşleri nelerdir?” olarak belirlenmiştir.
Araştırma amacına yönelik olarak ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin,
müzik dersi öğretim programında gerçekleştirmekte güçlük çektikleri kazanımlar varsa,
güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşlerinin neler olduğunu belirlemek için nitel
araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi kullanılmıştır.
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programında yer alan
“Dinleme- - Söyleme - Çalma” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük
çektikleri kazanımlara ilişkin görüşleri Tablo 145’de verilmiştir.
Tablo 145
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
“Dinleme- - Söyleme - Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük
Öğrenciden
kaynaklanan
Etnik ve
Çevresel
faktörler
Toplam görüş
f
f
f
f
f
n
-
-
-
-
-
1
1
1,37
1
-
-
-
-
-
1
1,37
-
-
-
-
-
1
1
1,37
9
-
1
-
-
-
10
13,70
5. Ses ve nefes çalışmaları yapar.
27
2
3
-
1
-
33
45,21
6. Öğrendiği müzikleri arkadaşları ile
birlikte seslendirir.
2
-
1
-
-
-
3
4,11
7. Müzik çalışmalarını sergiler.
6
-
-
2
2
-
10
13,70
KAZANIMLAR
Zamansızlık
Sınıf düzeyine
uygun değil
f
NEDENLERE İLİŞKİN
GÖRÜŞLER
Fiziksel
koşullar
Öğretmen
Yetersizliği
Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri
%
1. Çevresindeki ses kaynaklarını ayırt eder.
2. Çevresinde duyduğu sesleri taklit eder.
3. Gürültü ve düzenli sesleri birbirinden
ayırt eder.
4. Vücutlarını ritim çalgısı gibi kullanır.
166
8. Belirli gün ve haftalarla ilgili müzik
etkinliklerine katılır.
1
-
-
-
3
-
4
5,48
9. Atatürk ile ilgili düzeylerine uygun
şarkıları söyler
5
-
-
-
1
-
6
8,22
10. Sınıfındaki Atatürk ile ilgili müzik
etkinliklerine katılır.
2
1
-
-
1
-
4
5,48
53
3
5
2
8
2
73
Toplam
Tablo 145 incelendiğinde, İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin 1. sınıf müzik
dersi öğretim programı öğrenme alanlarından ”Dinleme- Söyleme-Çalma” öğrenme
alanı kazanımlarını gerçekleştirmede, güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşlerinin
frekans dağılımı yer almaktadır. Toplam 73 görüşten 53’ü (% 72,60) öğretmen
yeterliliği ile ilgilidir. Bunların da “Ses ve nefes çalışmaları yapar” ve “Vücutlarını
ritim çalgısı gibi kullanır” kazanımlarında yoğunlaştığı görülmektedir. Tabloya göre 1.,
2. ve 3. kazanımda çok az güçlük çekildiği görülmektedir. Nedenlerin vurgulanma
sıklığına göre sıralanması; öğretmen yetersizliği, zamansızlık, öğrenciden kaynaklanan
nedenler, sınıf düzeyine uygun olmama, fiziksel koşullar ve çevresel faktörler
şeklindedir. En fazla neden belirtilen ilk üç kazanım,
%45,21 ile “Ses ve nefes
çalışmaları yapar”, %13,70 ile “Vücutlarını ritim çalgısı gibi kullanır” ve % 13,70 ile
“Müzik çalışmalarını sergiler” şeklindedir.
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programında yer alan
“Dinleme- - Söyleme - Çalma” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük
çektikleri kazanımlara ilişkin görüşleri Tablo 146’da verilmiştir.
Tablo 146
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
“Dinleme- - Söyleme - Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük
Öğrenciden
kaynaklanan
Etnik ve
Çevresel
faktörler
Toplam görüş
f
f
f
f
f
n
1. Ses ve nefes çalışmaları yapar.
17
-
-
-
-
-
17
23,29
2. Vücudunu ritim çalgısı gibi kullanır.
7
-
-
-
-
-
7
9,59
KAZANIMLAR
Zamansızlık
Sınıf düzeyine
uygun değil
f
NEDENLERE İLİŞKİN
GÖRÜŞLER
Fiziksel
koşullar
Öğretmen
Yetersizliği
Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri
%
167
3. Öğrendiği müzikleri birlikte seslendirir.
4
1
1
-
-
-
6
8,22
4. Öğrendiği müziklere yarattığı basit ritim
çalgılarıyla eşlik eder.
16
-
4
-
-
-
20
27,40
5. Belirli gün ve haftalarla ilgili müzik
etkinliklerine katılır.
5
-
-
-
1
-
6
8,22
6. İstiklal marşını anlamına uygun dinler.
-
1
-
-
-
-
1
1,37
7. Müzik çalışmalarını sergiller.
12
-
1
1
1
-
15
20,55
8. Atatürk’ü anlatan düzeyine uygun
şarkıları söylemekten hoşlanır.
1
-
-
-
-
-
1
1,37
-
-
-
-
-
-
9. Atatürk’ü anlatan şarkıları anlamına
uygun söyler.
0,00
Toplam
62
2
6
1
2
0
73
Tablo 146 incelendiğinde, ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin 2. sınıf müzik
dersi öğretim programı öğrenme alanlarından ”Dinleme- Söyleme-Çalma” öğrenme
alanı kazanımlarını gerçekleştirmede, güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşlerinin
frekans dağılımı yer almaktadır. Toplam 73 görüşten
62’si (% 84,93) öğretmen
yeterliliği ile ilgilidir. Bunların da “Ses ve nefes çalışmaları yapar” ve “Öğrendiği
müziklere yarattığı basit ritim çalgılarıyla eşlik eder” kazanımlarında yoğunlaştığı
görülmektedir. Tabloya göre 9. kazanımla ilgili hiç güçlük çekilmediği, 6. ve 8.
kazanımlarda da çok az güçlük çekildiği görülmektedir. Nedenlerin vurgulanma
sıklığına göre sıralanması; öğretmen yetersizliği, öğrenciden kaynaklanan nedenler,
zamansızlık, sınıf düzeyine uygun olmama ve fiziksel koşullar şeklindedir. Çevresel
faktörler hiç dile getirilmemiştir. En fazla neden belirtilen ilk üç kazanım, %27,40 ile
“Öğrendiği müziklere yarattığı basit ritim çalgılarıyla eşlik eder”, %23,29 ile “Ses ve
nefes çalışmaları yapar” ve % 20,55 ile “Müzik çalışmalarını sergiler” şeklindedir.
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programında yer alan
“Dinleme- - Söyleme - Çalma” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük
çektikleri kazanımlara ilişkin görüşleri Tablo 147’de verilmiştir.
168
Tablo 147
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
“Dinleme- - Söyleme - Çalma” Öğrenme Alanı Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük
Etnik ve
Çevresel
faktörler
Toplam görüş
f
f
f
f
f
n
3
1
2
-
-
1
7
7,22
4
-
1
-
-
1
6
6,19
1
1
1
-
-
-
3
3,09
23
1
4
-
-
-
28
28,87
1
-
-
1
-
-
2
2,06
-
-
-
-
-
-
-
0,00
2
1
-
-
-
-
3
3,09
1
1
-
-
-
-
2
2,06
7
-
-
3
-
-
10
10,31
15
-
-
2
1
-
18
18,56
13
1
2
2
-
-
18
18,56
70
6
10
8
1
2
97
Zamansızlık
Öğrenciden
kaynaklanan
f
KAZANIMLAR
Fiziksel
koşullar
Sınıf düzeyine
uygun değil
NEDENLERE İLİŞKİN
GÖRÜŞLER
Öğretmen
Yetersizliği
Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri
%
1. Konuşurken sesini doğru kullanır.
2. Şarkı söylerken sesini doğru kullanır.
3. Birlikte söyleme kurallarına uyar.
4. Birlikte çalma kurallarına uyar.
5. Belirli gün ve haftalarla ilgili müzikleri
anlamlarına uygun söyler.
6. Atatürk ile ilgili düzeyine uygun
şarkıları doğru söyler.
7. Atatürk ile ilgili düzeyine uygun
şarkıları etkili söyler.
8. İstiklal marşını anlamına uygun dinler.
9. Müzik çalışmalarını sergiler.
10.Yarattığı ritim çalgılarıyla, dinlediği
müziklere eşlik eder.
11.Yarattığı ritim çalgılarıyla, söylediği
müziklere eşlik eder.
Toplam
Tablo 147 incelendiğinde, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin 3. sınıf müzik
dersi öğretim programı öğrenme alanlarından ”Dinleme- Söyleme-Çalma” öğrenme
alanı kazanımlarını gerçekleştirmede, güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşlerinin
frekans dağılımı yer almaktadır. Toplam 97 görüşten 70’i (%72,16) öğretmen yeterliliği
ile ilgilidir. Bunların da “Birlikte çalma kurallarına uyar”, “Yarattığı ritim çalgılarıyla,
dinlediği müziklere eşlik eder” ve “Yarattığı ritim çalgılarıyla, söylediği müziklere eşlik
eder” kazanımlarında yoğunlaştığı görülmektedir. Tabloya göre 6. kazanımla ilgili hiç
169
güçlük çekilmediği, 1.,2.,3.,5.,7. ve 8. kazanımlarda da çok az güçlük çekildiği
görülmektedir. Nedenlerin vurgulanma sıklığına göre sıralanması; öğretmen yetersizliği,
öğrenciden kaynaklanan nedenler, fiziksel koşullar, sınıf düzeyine uygun olmama,
çevresel faktörler ve zamansızlık şeklindedir. En fazla neden belirtilen ilk üç kazanım,
%28,87 ile “Birlikte çalma kurallarına uyar”, %18,56 ile “Yarattığı ritim çalgılarıyla,
dinlediği müziklere eşlik eder” ve 18,56 ile “Yarattığı ritim çalgılarıyla, söylediği
müziklere eşlik eder” şeklindedir.
1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi programında yer alan
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük
çekilmesinin en önemli nedeni öğretmen yetersizliği olarak saptanmıştır. Öğretmen
yetersizliği de yoğun olarak, yarattığı çalgıyla eşlik etme, çalma, sesini kullanma, temel
müzik bilgisi ve uygulama becerisine dayanan kazanımlarda yoğunlaşmaktadır. Bu
durumda öğretmenlerin hizmet öncesi ve hizmet içinde, gerçekleştirilmesi devinişsel
alana dayanan kazanımlara yönelik eğitimlerinde eksiklikler olduğu söylenebilir.
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programında yer alan
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük
çektikleri kazanımlara ilişkin görüşleri Tablo 148’de verilmiştir.
Tablo 148
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük
Etnik ve
Çevresel
faktörler
Toplam görüş
f
f
f
f
f
n
11. Çevresindeki varlıkları hareket hızlarıyla
ayırt eder.
3
1
2
-
-
2
8
36,36
12.Müziklere uygun hızda hareket eder.
10
2
2
-
-
-
14
63,64
13
3
4
0
0
2
22
Zamansızlık
Öğrenciden
kaynaklanan
f
KAZANIMLAR
Fiziksel
koşullar
Sınıf düzeyine
uygun değil
NEDENLERE İLİŞKİN
GÖRÜŞLER
Öğretmen
Yetersizliği
Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri
%
Toplam
Tablo 148 incelendiğinde, ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin 1. sınıf müzik
dersi öğretim programı öğrenme alanlarından ”Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme
alanı kazanımlarını gerçekleştirmede, güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşlerinin
170
frekans dağılımı yer almaktadır. Toplam 22 görüşten 13’ü (%59,09) öğretmen yeterliliği
ile ilgilidir. Bunların da “Çevresindeki varlıkları hareket hızlarıyla ayırt eder” ve
“Müziklere uygun hızda hareket eder” kazanımlarında olduğu görülmektedir. Tabloya
göre nedenlerin vurgulanma sıklığına göre sıralanması; öğretmen yetersizliği,
öğrenciden kaynaklanan nedenler, sınıf düzeyine uygun olmama ve çevresel faktörler
şeklindedir. Fiziksel koşullar ve zamansızlık hiç dile getirilmemiştir. Neden belirtilen
kazanımlar,
%63,64 ile “Müziklere uygun hızda hareket eder”, %36,36 ile
“Çevresindeki varlıkları hareket hızlarıyla ayırt eder” şeklindedir.
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programında yer alan
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük
çektikleri kazanımlara ilişkin görüşleri Tablo 149’da verilmiştir.
Tablo 149
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük
Öğrenciden
kaynaklanan
Etnik ve
Çevresel
faktörler
Toplam görüş
f
f
f
f
f
n
10. Doğada duydukları sesleri, gürlük
özelliklerine göre farklı ses kaynakları
kullanarak canlandırır.
10
1
1
-
-
-
12
20,69
11.Dağarcığındaki müzikleri anlamlarına
uygun hızda söyler.
6
1
-
-
-
-
7
12,07
12. Dağarcığındaki müzikleri anlamlarına
uygun gürlükte söyler.
7
1
-
-
-
-
8
13,79
13. Çevresinde kullanılan çalgıları tanır.
9
1
-
5
-
6
21
36,21
14. Konuşmalarında uzun ve kısa heceleri ayırt
eder.
3
1
-
-
-
-
4
6,90
15. Duyduğu ince ve kalın sesleri ayırt eder.
5
1
-
-
-
-
6
10,34
40
6
1
5
0
6
58
KAZANIMLAR
Zamansızlık
Sınıf düzeyine
uygun değil
f
NEDENLERE İLİŞKİN
GÖRÜŞLER
Fiziksel
koşullar
Öğretmen
Yetersizliği
Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri
Toplam
%
171
Tablo 149 incelendiğinde, ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin 2. sınıf müzik
dersi öğretim programı öğrenme alanlarından ”Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme
alanı kazanımlarını gerçekleştirmede, güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşlerinin
frekans dağılımı yer almaktadır. Toplam 58 görüşten 40’ı (%68,97) öğretmen yeterliliği
ile ilgilidir. Bunların da “Doğada duydukları sesleri, gürlük özelliklerine göre farklı ses
kaynakları kullanarak canlandırır” ve “Çevresinde kullanılan çalgıları tanır”
kazanımlarında yoğunlaştığı görülmektedir. 14. ve 15. kazanımlarda da çok az güçlük
çekildiği görülmektedir. Nedenlerin vurgulanma sıklığına göre sıralanması; öğretmen
yetersizliği, sınıf düzeyine uygun olmama, çevresel faktörler, fiziksel koşullar ve
öğrenciden kaynaklanan nedenler şeklindedir. Zamansızlık hiç dile getirilmemiştir. En
fazla neden belirtilen ilk üç kazanım, %36,21 ile “Çevresinde kullanılan çalgıları tanır”,
%20,69 ile “Doğada duydukları sesleri, gürlük özelliklerine göre farklı ses kaynakları
kullanarak canlandırır” ve %13,79 ile “Dağarcığındaki müzikleri anlamlarına uygun
gürlükte söyler” şeklindedir.
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programında yer alan
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük
çektikleri kazanımlara ilişkin görüşleri Tablo 150’de verilmiştir.
Tablo 150
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” Öğrenme Alanı Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük
Öğrenciden
kaynaklanan
Etnik ve
Çevresel
faktörler
Toplam görüş
f
f
f
f
f
n
12. Müzikteki uzun ve kısa ses sürelerini fark
eder.
16
1
2
-
-
-
19
26,76
13. Müzikteki ses yüksekliklerini grafikle
gösterir.
21
6
4
-
-
-
31
43,66
14. Duyduğu basit ritimleri tekrar eder.
1
-
-
1
-
-
2
2,82
KAZANIMLAR
Zamansızlık
Sınıf düzeyine
uygun değil
f
NEDENLERE İLİŞKİN
GÖRÜŞLER
Fiziksel
koşullar
Öğretmen
Yetersizliği
Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri
%
172
15. Duyduğu basit ezgileri tekrar eder.
-
-
-
-
-
-
-
0,00
16. Müzikleri uygun hızda seslendirir.
3
-
2
-
-
-
5
7,04
17. Müzikleri uygun gürlükte seslendirir.
4
-
1
-
-
-
5
7,04
18. Müziklerdeki aynı ve farklı söz kümelerini
harekete dönüştürür.
9
-
-
-
-
-
9
12,68
54
7
9
1
0
0
71
Toplam
Tablo 150 incelendiğinde, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin 3. sınıf müzik
dersi öğretim programı öğrenme alanlarından ”Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme
alanı kazanımlarını gerçekleştirmede, güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşlerinin
frekans dağılımı yer almaktadır. Toplam 71 görüşten 54’ü (%68,97) öğretmen yeterliliği
ile ilgilidir. Bunların da “Müzikteki ses yüksekliklerini grafikle gösterir” ve “Müzikteki
uzun ve kısa ses sürelerini fark eder” kazanımlarında yoğunlaştığı görülmektedir.
Tabloya göre 15. kazanımla ilgili hiç güçlük çekilmediği, 14., 16. ve 17. kazanımlarda
da çok az güçlük çekildiği görülmektedir. Nedenlerin vurgulanma sıklığına göre
sıralanması; öğretmen yetersizliği, öğrenciden kaynaklanan nedenler, sınıf düzeyine
uygun olmama ve fiziksel koşullar şeklindedir. Zamansızlık ve çevresel faktörler hiç
dile getirilmemiştir. En fazla neden belirtilen ilk üç kazanım, %43,66 ile “Müzikteki
ses yüksekliklerini grafikle gösterir”, %26,76 ile “Müzikteki uzun ve kısa ses sürelerini
fark eder” ve %12,68 ile “Müziklerdeki aynı ve farklı söz kümelerini harekete
dönüştürür” şeklindedir.
1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi programında yer alan
“Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede çekilen
güçlüklerin nedeni olarak öğretmen yetersizliği ön plana çıkmaktadır. Öğretmenlerin
hem bilişsel hem devinişsel alana ait kazanımları gerçekleştirmede kendilerini yetersiz
gördükleri anlaşılmaktadır. Bu durumda öğretmenlerin hizmet öncesi ve hizmet içinde
müzik bilgisi ve müzik öğretim yöntemlerini yeterli düzeyde alamadığı, kazanımları
gerçekleştirme konusunda yaşadıkları sorunların bu eğitim eksikliğinden kaynaklandığı
söylenebilir.
173
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programında yer alan
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük çektikleri
kazanımlara ilişkin görüşleri Tablo 151’de verilmiştir.
Tablo 151
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük
Öğrenciden
kaynaklanan
Etnik ve
Çevresel
faktörler
Toplam görüş
f
f
f
f
f
n
13
-
-
-
-
-
13
20,31
14. Yarattığı ritim çalgısıyla öğrendiği
müziklere eşlik eder.
24
1
5
2
2
-
34
53,13
15. Basit ritmik yapıdaki ezgileri harekete
dönüştürür.
6
-
-
1
1
-
8
12,50
16. Dinlediği, söylediği okul şarkılarının
sözlerine uygun hareketler oluşturur.
2
-
-
-
-
-
2
3,13
17. Dinlediği öyküdeki olayları farklı ses
kaynaklarını kullanarak canlandırır.
1
1
4
-
1
-
7
10,94
46
2
9
3
4
0
64
KAZANIMLAR
Zamansızlık
Sınıf düzeyine
uygun değil
f
NEDENLERE İLİŞKİN
GÖRÜŞLER
Fiziksel
koşullar
Öğretmen
Yetersizliği
Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri
%
13. Ses oyunları yapar.
Toplam
Tablo 151 incelendiğinde, ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin 1. sınıf müzik
dersi öğretim programı öğrenme alanlarından ”Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı
kazanımlarını gerçekleştirmede, güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşlerinin frekans
dağılımı yer almaktadır. Toplam 64 görüşten 46’sı (%71,88) öğretmen yeterliliği ile
ilgilidir. Bunların da “Yarattığı ritim çalgısıyla öğrendiği müziklere eşlik eder” ve
“Ses oyunları yapar” kazanımlarında yoğunlaştığı görülmektedir. Tabloya göre 16. ve
17. kazanımlarda çok az güçlük çekildiği görülmektedir. Nedenlerin vurgulanma
sıklığına göre sıralanması; öğretmen yetersizliği, öğrenciden kaynaklanan nedenler,
zamansızlık, fiziksel koşullar ve sınıf düzeyine uygun olmama şeklindedir. Çevresel
faktörler hiç dile getirilmemiştir. En fazla neden belirtilen ilk üç kazanım, %53,13 ile
“Yarattığı
ritim çalgısıyla öğrendiği müziklere eşlik eder”, %20,31 ile “Ses
174
oyunları yapar” ve %12,50 ile “Basit ritmik yapıdaki ezgileri harekete dönüştürür”
şeklindedir.
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programında yer alan
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük çektikleri
kazanımlara ilişkin görüşleri Tablo 152’de verilmiştir.
Tablo 152
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük
Öğrenciden
kaynaklanan
Etnik ve
Çevresel
faktörler
Toplam görüş
f
f
f
f
f
n
16. Dinlediği öyküdeki olayları
farklı materyaller kullanarak canlandırır.
11
-
1
2
2
-
16
66,67
17. Şarkılı oyun müziklerine, özgün
hareketlerle eşlik eder.
7
-
-
1
-
-
8
33,33
18
0
1
3
2
0
24
KAZANIMLAR
Zamansızlık
Sınıf düzeyine
uygun değil
f
NEDENLERE İLİŞKİN
GÖRÜŞLER
Fiziksel
koşullar
Öğretmen
Yetersizliği
Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri
%
Toplam
Tablo 152 incelendiğinde, ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin 2. sınıf müzik
dersi öğretim programı öğrenme alanlarından ”Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı
kazanımlarını gerçekleştirmede, güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşlerinin frekans
dağılımı yer almaktadır. Toplam 24 görüşten 18’i (%75.00) öğretmen yeterliliği ile
ilgilidir. Bunların da “Dinlediği öyküdeki
canlandırır”
ve
kazanımlarında
sıralanması;
“Şarkılı
olduğu
öğretmen
oyun
olayları farklı materyaller
müziklerine,
görülmektedir.
yetersizliği,
özgün
Nedenlerin
fiziksel
hareketlerle
vurgulanma
koşullar,
kullanarak
eşlik
sıklığına
zamansızlık,
eder”
göre
öğrenciden
kaynaklanan nedenler şeklindedir. Sınıf düzeyine uygunluğu ve çevresel faktörler hiç
dile getirilmemiştir. Neden belirtilen kazanımlar %66,67 ile “Dinlediği öyküdeki
olayları farklı materyaller
kullanarak canlandırır” ve %33,33 ile “Şarkılı oyun
müziklerine, özgün hareketlerle eşlik eder” şeklindedir.
175
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programında yer alan
“Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük çektikleri
kazanımlara ilişkin görüşleri Tablo 153’de verilmiştir.
Tablo 153
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
“Müziksel Yaratıcılık” Öğrenme Alanı Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük
Öğrenciden
kaynaklanan
Etnik ve
Çevresel
faktörler
Toplam görüş
f
f
f
f
f
n
3
-
2
-
-
-
5
10,20
20. Müziklerde yer alan farklı ezgi cümlelerini
10
dansa dönüştürür.
-
2
-
1
-
13
26,53
21. Ezgi denemeleri yapar.
20
1
5
-
-
-
26
53,06
22. Farklı ritmik yapılardaki ezgilere uygun
hareket eder.
5
-
-
-
-
-
5
10,20
38
1
9
0
1
0
49
KAZANIMLAR
19. Dinlediği müziklerle ilgili duygu ve
düşüncelerini ifade eder.
Zamansızlık
Sınıf düzeyine
uygun değil
f
NEDENLERE İLİŞKİN
GÖRÜŞLER
Fiziksel
koşullar
Öğretmen
Yetersizliği
Çektikleri Kazanımlara İlişkin Görüşleri
%
Toplam
Tablo 153 incelendiğinde, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin 3. sınıf müzik
dersi öğretim programı öğrenme alanlarından “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı
kazanımlarını gerçekleştirmede, güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşlerinin frekans
dağılımı yer almaktadır. Toplam 49 görüşten 38’i (%77,55) öğretmen yeterliliği ile
ilgilidir. Bunların da “Ezgi denemeleri yapar” ve “Müziklerde yer alan farklı ezgi
cümlelerini dansa dönüştürür” kazanımlarında yoğunlaştığı görülmektedir. 19. ve 22.
kazanımlarda da çok az güçlük çekildiği görülmektedir. Nedenlerin vurgulanma
sıklığına göre sıralanması; öğretmen yetersizliği, öğrenciden kaynaklanan nedenler,
sınıf düzeyine uygun olmama ve zamansızlık şeklindedir. Fiziksel koşullar ve çevresel
faktörler hiç dile getirilmemiştir. En fazla neden belirtilen ilk üç kazanım, %53,06 ile
“Ezgi denemeleri yapar”, %26,53 ile “Müziklerde yer alan farklı ezgi cümlelerini dansa
dönüştürür” ve %10,20 ile “Dinlediği müziklerle ilgili duygu ve düşüncelerini
eder” şeklindedir.
ifade
176
1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi programında yer alan
“Müziksel
Yaratıcılık”
öğrenme
alanı
kazanımlarını
gerçekleştirmede
güçlük
çekmelerinin en önemli nedeni öğretmen yetersizliği olarak saptanmıştır. Öğretmen
yetersizliği de yoğun olarak, temel müzik bilgisi(dizi- derece) ve çağdaş yaklaşıma
dayalı öğretim yöntemlerinin bilinmesini gerektiren kazanımlarda yoğunlaşmaktadır. Bu
durumda öğretmenlerin hizmet öncesi ve hizmet içinde bu konulara dayanan
eğitimlerinin yetersiz kaldığı bunun sonucu olarak da öğretim yöntemlerini
uygulayamadıkları düşünülebilir.
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programında yer alan
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük çektikleri
kazanımlara ilişkin görüşleri Tablo 154’de verilmiştir.
Tablo 154
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri
Öğrenciden
kaynaklanan
Etnik ve
Çevresel
faktörler
Toplam görüş
f
f
f
f
f
n
18. İstiklal marşına saygı gösterir.
-
-
-
-
-
-
0
0,00
19. Çevresindeki müzik etkinliklerine
katılır.
5
-
-
-
1
7
13
32,50
20. Ortama uygun müzik dinleme kurallarını
bilir.
1
-
1
2
-
-
4
10,00
21. Ortama uygun müzik yapma kurallarını
bilir.
8
1
1
2
-
2
14
35,00
22. Atatürk ile ilgili belli başlı şarkıları tanır.
3
-
-
-
-
-
3
7,50
23. Sınıfındaki Atatürk ile ilgili müzik
etkinlikleri katılmaktan hoşlanır.
2
-
-
-
-
1
3
7,50
24.Müzik yoluyla Atatürk’ü daha çok sever.
3
-
-
-
-
-
3
7,50
22
1
2
4
1
10
40
KAZANIMLAR
Zamansızlık
Sınıf düzeyine
uygun değil
f
NEDENLERE İLİŞKİN
GÖRÜŞLER
Fiziksel
koşullar
Öğretmen
Yetersizliği
Kazanımlara İlişkin Görüşleri
Toplam
%
177
Tablo 154 incelendiğinde, ilköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin 1. sınıf müzik
dersi öğretim programı öğrenme alanlarından “Müzik Kültürü” öğrenme alanı
kazanımlarını gerçekleştirmede, güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşlerinin frekans
dağılımı yer almaktadır. Toplam 40 görüşten 22’si (% 55,00 ) öğretmen yeterliliği ile
ilgilidir. Bunların da “Ortama uygun müzik yapma kurallarını bilir” ve “Çevresindeki
müzik etkinliklerine katılır” kazanımlarında yoğunlaştığı görülmektedir. Tabloya göre
18. kazanımla ilgili hiç güçlük çekilmediği, 20. ve 23. kazanımlarda da çok az güçlük
çekildiği görülmektedir. Nedenlerin vurgulanma sıklığına göre sıralanması; öğretmen
yetersizliği, çevresel faktörler, fiziksel koşullar, öğrenciden kaynaklanan nedenler,
zamansızlık ve sınıf düzeyine uygun olmama şeklindedir. En fazla neden belirtilen ilk
üç kazanım, %35,00 ile “Ortama uygun müzik yapma kurallarını bilir”, %32,50 ile
“Çevresindeki müzik etkinliklerine katılır” ve %10,00 ile “Ortama uygun müzik
dinleme kurallarını bilir” şeklindedir.
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programında yer alan
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük çektikleri
kazanımlara ilişkin görüşleri Tablo 155’de verilmiştir.
Tablo 155
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri
Öğrenciden
kaynaklanan
Etnik ve
Çevresel
faktörler
Toplam görüş
f
f
f
f
f
n
18. Ortama uygun müzik dinleme
kurallarını uygular.
-
-
-
2
-
-
19. Ortama uygun müzik yapma kurallarını
uygular.
5
1
2
2
-
-
10
29,41
20. Farklı türlerdeki müzikleri dinleyerek
müzik beğeni ve kültürlerini geliştirir.
5
-
-
4
-
-
9
26,47
21. Atatürk’ü anlatan şarkıları ayırt eder.
-
-
-
-
-
-
-
0,00
KAZANIMLAR
Zamansızlık
Sınıf düzeyine
uygun değil
f
NEDENLERE İLİŞKİN
GÖRÜŞLER
Fiziksel
koşullar
Öğretmen
Yetersizliği
Kazanımlara İlişkin Görüşleri
%
5,88
178
22. Atatürk’le ilgili okuldaki etkinliklere
katılmaya istekli olur.
-
-
-
-
-
-
23. Okulda Atatürk’le ilgili müzik
etkinliklerine katılır.
1
-
-
-
-
-
1
2,94
24. Çevresindeki müzik etkinliklerine katılır.
6
-
1
-
1
4
12
35,29
17
1
3
8
1
4
34
-
0,00
Toplam
Tablo 155 incelendiğinde, ilköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin 2. sınıf müzik
dersi öğretim programı öğrenme alanlarından “Müzik Kültürü” öğrenme alanı
kazanımlarını gerçekleştirmede, güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşlerinin frekans
dağılımı yer almaktadır. Toplam 34 görüşten 17’si (%50) öğretmen yeterliliği ile
ilgilidir. Bunların da “Çevresindeki müzik etkinliklerine katılır”, “Ortama uygun müzik
yapma kurallarını uygular” ve “Farklı türlerdeki müzikleri dinleyerek müzik beğeni ve
kültürlerini geliştirir” kazanımlarında yoğunlaştığı görülmektedir. Tabloya göre 21. ve
22. kazanımlarla ilgili hiç güçlük çekilmediği, 18. ve 23. kazanımlarda da çok az güçlük
çekildiği görülmektedir. Nedenlerin vurgulanma sıklığına göre sıralanması; öğretmen
yetersizliği, fiziksel koşullar, çevresel faktörler, öğrenciden kaynaklanan nedenler, sınıf
düzeyine uygun olmama ve zamansızlık şeklindedir. En fazla neden belirtilen ilk üç
kazanım, %35,29 ile “Çevresindeki müzik etkinliklerine katılır”, %29,41 ile “Ortama
uygun müzik yapma kurallarını uygular” ve %26,47 ile “Farklı türlerdeki müzikleri
dinleyerek müzik beğeni ve kültürlerini geliştirir” şeklindedir.
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programında yer alan
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük çektikleri
kazanımlara ilişkin görüşleri Tablo 156‘da verilmiştir.
179
Tablo 156
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
“Müzik Kültürü” Öğrenme Alanı Kazanımlarını Gerçekleştirmede Güçlük Çektikleri
Öğrenciden
kaynaklanan
Etnik ve
Çevresel
faktörler
Toplam görüş
f
f
f
f
f
n
23. Bildiği çalgıları kullanım biçimlerine
göre sınıflandırır.
12
-
2
4
-
-
18
41,86
24. Çevresindeki halk oyunlarını müzikleri
ile tanır.
5
-
-
4
-
1
10
23,26
25. Farklı türlerdeki müzikleri dinleyerek
müzik beğeni ve kültürünü geliştirir.
3
-
2
3
-
1
9
20,93
26.Çevresindeki Atatürk ile ilgili müzik
etkinliklerine katılır.
1
-
-
-
-
1
2
4,65
27.Atatürk ile ilgili şarkı dağarcığına sahip
olur.
2
-
-
-
-
-
1
2,33
28.Atatürk ile ilgili şarkı dağarcığını
geliştirmeye istekli olur.
-
-
-
-
-
1
1
2,33
29.Çevresindeki Atatürk ile ilgili müzik
etkinliklerine katılmaktan zevk alır.
1
-
-
-
-
1
2
4,65
24
0
4
11
0
5
43
KAZANIMLAR
Zamansızlık
Sınıf düzeyine
uygun değil
f
NEDENLERE İLİŞKİN
GÖRÜŞLER
Fiziksel
koşullar
Öğretmen
Yetersizliği
Kazanımlara İlişkin Görüşleri
%
Toplam
Tablo 156 incelendiğinde, ilköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin 3. sınıf müzik
dersi öğretim programı öğrenme alanlarından ”Müzik Kültürü” öğrenme alanı
kazanımlarını gerçekleştirmede, güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşlerinin frekans
dağılımı yer almaktadır. Toplam 43 görüşten 24’ü (%55,81) öğretmen yeterliliği ile
ilgilidir. Bunların da
“Bildiği çalgıları kullanım biçimlerine göre sınıflandırır”
kazanımında yoğunlaştığı görülmektedir. 26., 27., 28. ve 29. kazanımlarda da çok az
güçlük çekildiği görülmektedir. Nedenlerin vurgulanma sıklığına göre sıralanması;
öğretmen yetersizliği, fiziksel koşullar, çevresel faktörler ve öğrenciden kaynaklanan
nedenler şeklindedir. Sınıf düzeyine uygun olmama ve zamansızlık hiç dile
getirilmemiştir. En fazla neden belirtilen ilk üç kazanım, %41,86 ile “Bildiği çalgıları
kullanım biçimlerine göre sınıflandırır”, %23,26 ile “Çevresindeki halk oyunlarını
müzikleri ile tanır” ve %20,93 ile “Farklı türlerdeki müzikleri dinleyerek müzik beğeni
ve kültürünü geliştirir” şeklindedir.
180
1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi programında yer alan
“Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük çekmelerinin en
önemli nedeni öğretmen yetersizliği olarak saptanmıştır. Öğretmen yetersizliği de yoğun
olarak, müziksel etkinlikleri takip etme- ilgili olma ile müzik beğeni ve kültürünü
geliştirmeye ilişkin kazanımlarda yoğunlaşmaktadır. Bu durumda öğretmenlerin
çevrelerindeki sanata ve sanat etkinliklerine ilgi duymadıkları ve müzik kültürlerini
geliştirmeye yönelik bir çaba da bulunmamaları sonucu öğrencilerini bu etkinliklere
yönlendiremedikleri düşünülebilir.
4.9. Araştırmanın Dokuzuncu Alt Amacına İlişkin Bulgular
Araştırmanın dokuzuncu alt amacı “İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin,
müzik dersi öğretim programı kazanımlarını gerçekleştirmede önemli gördükleri
faktörler nelerdir?” olarak belirlenmiştir.
Araştırma amacına yönelik olarak İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin,
müzik dersi öğretim programı kazanımlarını gerçekleştirmede önemli gördükleri
faktörlere ilişkin görüşlerinin neler olduğunu belirlemek için nitel araştırma analiz
yöntemlerinden içerik analizi kullanılmıştır.
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programı kazanımlarını
gerçekleştirmede önemli gördükleri faktörlere ilişkin görüşleri Tablo 157’de verilmiştir.
181
Tablo 157
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirmede Önemli Gördükleri Faktörlere İlişkin Görüşleri
Görüşme
Sorusu
Kategori
Örnek İfadeler
Olumlu
Faktörler
“Olumlu faktörler, eğer sınıf öğretmeni gerçekten iyi bir kulağı ya da
bir müzik aleti en azından çalmayı biliyorsa…Öğretmenin bakış
açısı, öğretmenin işte müziği zevkli hale getirmesi. Öğretmen
önemli.” (Ö2, B, 18 yıl)
(N=5)
“Olumlu faktörler mesela, gerçekleştirirken karşılaştığımız çocukların
yetenekleri. Bence göze çarpan olumlu ve önemli faktörlerden….Bir flüt
çalıyor mesela. Bu hiç karşılaşmadı ailesinde. Daha önce okul yaşantısı
olmadan edindiği bir şey ve bu hem öğretmeni açısından destekleyici,
teşvik edici oluyor.” (Ö6, E, 5 yıl)
“Yani çevresindeki etkinlikleri izlettirerek bir faktör olabilir.” (Ö12,
E, 33 yıl)
“Sınıfımdaki öğrenci sayısının azlığı olumlu bir faktör. Benin
üniversitede eğitim almış olmam olumlu bir faktör. Müzik
yeteneğimin, kulağımın olması olumlu bir faktör.” (Ö14, B, 14 yıl)
1. sınıf müzik dersi öğretim
programı kazanımlarını
öğretim süreci içinde
gerçekleştirirken etkin olan
önemli faktörler sizce
nelerdir?
(N=5)
Olumsuz
Faktörler
(N=5)
“Çocuklar zaten derslerden çok sıkılmış oluyor bir kere. Türkçe,
matematik, hayat bilgisi derslerin işlenişi açısından. Şarkı söylemeyi,
arkadaşlarıyla birlikte tekerleme söylemeyi işte ninni söylemeyi filan
onları seviyorlar.” (Ö17, B, 9 yıl)
“Mesela müzik kitabında ben kendim duymadığım bir şarkıyı
gördüğümde zorlanıyorum…Oturup flütle evde çıkarıyorum ezgiyi.
Acaba doğru çaldım mı acaba doğrumu öğretiyorum a geliyorsunuz,
olumsuz faktör…SBS sınavlarından sonra grafiklerin getirilmesi,
başarı sınıfın başarısı şudur daha fazla test çözün denmesi.” (Ö2, B,
18 yıl)
“…Ben ne derece faydalıyım? Keşke müzik aleti çalabilseydim….Ben en
azından bir tanesini öğretseydim onlara.” (Ö6, E, 5 yıl)
“ Çevredeki müziksel alanların az oluşu veya çalgıların yeterli okulda
donanımı olmayışı. Burada donanım olsa sanırım daha iyi olur.
Müzik aletlerini, kendine göre belki bir söyleme olacak…yani bunları
görerek, çevresinde varsa yapar bu işleri. Ama yoksa bizim
okulumuzda yok şu anda. Sınıf içerisindeki dört duvar arasında
çabamızla çocuklara bunu sezdirmeye, sevdirmeye çalışıyoruz yani.”
(Ö12, E, 33 yıl)
“Mesela kitaptaki şarkıların bir CD’ sinin olmaması. Okulda, sınıfta
yeterli donanımın olmaması.” (Ö14, B, 14 yıl)
“Bir alet çaldırmak isteğimizin sağlanması konusunda olan eksikler,
ilgisizlik velilerin ilgisizliği. Çocukların derse karşı değil de velilerin
böyle bir ilgisizliği var.Maddi durumlardan dolayı olabilir olumsuz
faktörler.” (Ö17, B, 9 yıl)
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programı kazanımlarını
gerçekleştirmede önemli gördükleri faktörlere ilişkin görüşleri incelendiğinde, olumlu
faktörler olarak öğretmenin çalgı çalması, çocukların müzik dersine ilgili olması,
182
çevresindeki müzik etkinlikleri takip edebilmesi, sınıftaki öğrenci sayısının az olması,
öğretmenin eğitim fakültesinde müzik eğitimi dersi alması, müziğin dersleri zevkli hale
getirmek için kullanılması gerektiği; bunun yanı sıra olumsuz faktörler olarak, nota
bilgisinin olmaması, seviye belirleme sınavlarından dolayı müzik derslerine gerekli
zamanın ayrılamaması, öğretmenin bir müzik aleti çalamaması, okulda ve sınıfta yeterli
müzik donanımının olmaması, velilerin ilgisizliği, maddi durum ve müzik dersine
yönelik öğretmen kılavuz kitaplarında bulunan şarkıların CD’sinin olmamasını ifade
ettikleri görülmektedir.
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programı kazanımlarını
gerçekleştirmede önemli gördükleri faktörlere ilişkin görüşleri Tablo 158’de verilmiştir.
Tablo 158
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirmede Önemli Gördükleri Faktörlere İlişkin Görüşleri
Görüşme
Sorusu
Kategori
Örnek İfadeler
Olumlu
Faktörler
“Çocukların bir kere merakı var müziğe. Bu çok olumlu bir
faktör…bir şeyler çalıyorsunuzdur bu olumlu bir faktör.” (Ö3, E, 5
yıl)
(N=5)
İlköğretim 2. sınıf müzik dersi
öğretim programı kazanımlarını,
öğretim süreci içinde
gerçekleştirirken etkin olan
önemli faktörler sizce nelerdir?
(N=6)
“Kılavuz kitaplarda ve ders kitaplarında güzel ayrıntılı şeyler var
bazen. Ya bazı şeyleri yol güzel yol göstermiş yöntem göstermiş o
yönden iyi. Bazıların da iyi olmasa da yani hepsi için
söylemiyorum ama yani kötüsüne öyle diyelim yani bazı
kazanımları verirken onlardan net bir şekilde yararlanıyoruz.”(Ö8,
E, 28 yıl)
“ …Diğer derslerle ilişkilendirdiğimde güzel bir pekiştireç oluyor.
Yani dersi anlattıktan sonra hayat bilgisi ya da matematikte de
yapıyorum bunu. Sayılarla ilgili müzikler bularak. Bir pekiştirme
oluyor hem onlar için dinlenme oluyor hem eğlenme. Yani
çocukların müzik dersine mutlaka çok ihtiyaçları var.” (Ö11, E, 16
yıl)
“Siz ne kadar çok seviyorsanız siz ne kadar çok önemsiyorsanız ne
kadar keyif alıyorsanız bunu da öğrencilere yansıtıyorsunuz…
Öğretmenin alt yapısının iyi olması etken olabilir.” (Ö16, B, 13 yıl)
“ En azından çok kötü bir sesim yok açıkçası ve bu böyle olunca
çocuklar bundan hani etkileniyorlar. İşte aaa öğretmenim çok güzel
söylediniz. Çok güzel bir parçaymış diye eğlenceli bir hale
getirebiliyorum… Ondan sonra mesela sınıf sayım çok fazla değil
sınıf sayısı çok fazla olmadığı için çocuklarda birebir söyleme
açısından daha rahat oluyor.” (Ö19, B, 6 yıl)
183
Olumsuz
Faktörler
(N=6)
“Çocuk sınıf ortamından biraz daha uzaklaşsa, müzikle ilgili olan
bir yerde calışsak… mesela kazanımlardan bir tanesi vardı,
çevresindeki müzik aletlerini tanır. Çocuk hangi müzik aletini
görüyor ki… Biz resim olarak göstersek çocukta ne kadar kalıcı
olucak ki bu ögrenci açısından.” (Ö3, E, 5 yıl)
“Bir kere bir şey yani o kitaptaki şeyleri o kazanımla ilgili verilen
parçayı benim bilmemem bilemiyorum mesela ve bunun için o
verilmiş ama bazen nota enstrüman çalamadığım için nota
bilemediğim için gerçekleştiremiyorum.” (Ö7, E, 21 yıl)
“Kılavuz kitaplarda ve ders kitaplarında güzel ayrıntılı şeyler var
bazen. Ama bazen içinde yararlanamıyoruz. Örnek bulmak zor
oluyor. Diyelim ki şu seslere örnek verin diye öyle bir örnek orada
yok. Verdiği örnek uç bir örnek ne ben çalabilirim, ne ben
söyleyebilirim, ne gösterebilirim gibi şeyler yani.” (Ö8, E, 28 yıl)
“Müzik aletlerimiz yok, sınıfımızda kalabalık tabi. Yani hani grup
grup çalışma olanağı olsa daha az grupla çalışma olanağı olsa
elbette bunlar daha yararlı olur… Örneğin müzik odası olsa ve
çocuklar o dersi müzik odasında işte bir müzik öğretmeninin
çaldığı enstrümanlar eşliğinde duyarak, hissederek daha verimli
olarak söyleyebilirler.” (Ö11, B, 16 yıl)
“Ben mesela yeti derslerinin notla değerlendirilmesini istemiyorum.
Bana sorsalar Milli Eğitim Bakanı olsam en önce değiştireceğim
şeylerden bir tanesidir yeti derslerinin notla değerlendirilmesi. Bu
olumsuz bir faktör.” (Ö16, B, 13 yıl)
“Melodileri ben dile getirirken veya şarkıları söylerken çalgı
kullanamıyorum açıkçası, yani bir alet kullanamıyorum. O yüzden
belki kullanabilseydim daha etkili daha eğlenceli bir hale gelebilirdi
ama o yönde çok becerim yok.” (Ö19, B, 6 yıl)
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programı kazanımlarını
gerçekleştirmede önemli gördükleri faktörlere ilişkin görüşleri incelendiğinde, olumlu
faktörler olarak öğretmenin müzik bilgisi ve müzik sevgisi, çocukların müzik dersine
ilgili olması, sınıftaki öğrenci sayısının az olması, diğer derslerle ilişkilendirildiğinde bir
pekiştireç olması, kılavuz kitaptaki güzel ayrıntılar, yöntemler ve öğretmenin sesine
güvenmesi ; bunun yanı sıra olumsuz faktörler olarak; okulda ve sınıfta yeterli müzik
donanımının olmaması, öğretmenin nota bilgisinin olmaması, öğretmenin bir müzik
aleti çalamaması, kılavuz kitaptaki örneklerin uygulanabilirliğinin zorluğu, sınıf
mevcudunun kalabalık olması ve beceri derslerinin notla değerlendirilmesi olarak ifade
etmişlerdir.
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programı kazanımlarını
gerçekleştirmede önemli gördükleri faktörlere ilişkin görüşleri Tablo 159’da verilmiştir.
184
Tablo 159
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirmede Önemli Gördükleri Faktörlere İlişkin Görüşleri
Görüşme
Sorusu
Kategori
Olumlu
Faktörler
(N=8)
Örnek ifadeler
“Etkin olan olumlu faktörlerden birincisi müziği dinlemek. Yani
mutlaka bir araç kullanılması yani müzikle ilgili. Bence etkin olan
faktör bu. Birinci faktör yani benim kendi açımdan ben böyle
işlediğim için sonra müzik aletinin mutlaka getirilip gösterilmesi ve
çalınması gerekiyor. Benim için tek olumlu faktör bilgisayarımın
yanımda olmasıdır. Çünkü bilgisayar ve teyp de aynı işi görebilir.
Ordan çeşitli müzikler vermem benim için bu.” (Ö1, B, 14 yıl)
“Bunu bir defa müziğe ilgilinin yada müzik dersine ilginin olduğunu
söyleyebilirim .İkincisi benim bu konudaki altyapım ya da işte
birikimim varsa bunun önemli olduğunu söyleyebilirim.Belki veli
açısından da bakmak gerekiyor. örneğin müziği biraz müziğe iki saat
ayırmayı biraz gereksiz görebiliyor böyle bir çevre ama eğitimci
olarak ben dediğim gibi ben genelde iki saat ayırmaya çalışıyorum
yinede müziğe. Temelde bir, benim yeterliliğim iki, çocukların ilgisi
üç, velinin müzik dersine bakışı yada algısı diye düşünüyorum en
önemli nokta bunlar.” (Ö4, E, 28 yıl)
İlköğretim 3.sınıf müzik dersi
öğretim programı
kazanımlarını, öğretim süreci
içinde gerçekleştirirken etkin
olan önemli faktörler sizce
nelerdir?
(N=8)
“ Gerçekleştirirken olumlu faktörler yani mesela sınıfımız öyle bir
donanıma sahip projeksiyonumuz var, laptopumuz var, istediğimiz
şeyi internetten indirebiliriz. Materyal açısından sıkıntımız yok. Sınıf
mevcudunun az olması hani müzik dersini işlerken sıkıntının daha az
olacağını gösterir, Bu da olumlu bir faktör.” (Ö5, B, 16 yıl)
“Öğretilecek şarkının çocuğa uygunluğu önemli, sonra görseller
önemli bunu için çocuğa bu şarkıyı öğretirken çocuğa
gösterebileceğin görseller. Çalgı aletleri önemli hangi çalgıyla bunu
öğretiyorsun piyano mu keman mı gitar mı bunlar önemli çocuğun
seviyesine uygunluğu önemli.” (Ö9, B, 17 yıl)
“Olumlu olarak gördüğüm şeyse çocukların müziğe karşı olan
ilgileri.” (Ö13, E, 4 yıl)
“Ya çocukların ilgisi diyebilirim olumlu faktör.” (Ö15, B, 13 yıl)
“En önemli faktörler çocuğa duyguyu eğer hani üzücü bir parçaysa
ya da hani şey ise yavaş bri parçaysa bunu hissettirmek. En önemlisi
hissettirmek müzikte. Hissettirerek eğer hareketli bir parçaysa
coşkuyu hissettirmek hissettirdikten sonra zaten ritimde çıkıyo ezgi
de çıkıyor yani hareketlerde çıkıyor başlangıç çok önemli.” (Ö18, B,
6 yıl)
“Şimdi mesela hiç araç-gereç-donanım olmadığı için, bu etkinlikler
sadece öğretmenin kendi işte çabasıyla, kendi yeterliliğiyle oluyo
yani bi kaset çalar ne bileyim bi zil, bi üçgen, belki onları hani, flütte
mesela kullanıyorum. Etkili faktörlerden bu flüt olabilir yani onu
kullanıyorum… bazı yöntem tekniklerden yararlanıyorum olumlu
olarak. Orf mesela, onu gerçekten etkili oluyo.” (Ö20, B 2 yıl)
185
Olumsuz
Faktörler
(N=8)
“Olumsuz olan faktörlerden biri yardım alabileceğimiz kimse yok.
Sonra müzik odamız hiç yok bu çok olumsuz. Sonra işte benim gibi
şey olan öğretmenlerin de eğitim programına alınsa çok iyi olur. Bu
konuda şey bir kere bir öğretmen müziği öğretmesi için bir müzik
aletini mutlaka bilmesi gerekiyor. Bu zaten başlı başına bir şey.
Anasınıfından itibaren branşlaşma olursa müzik öğretmeni branş
öğretmeni girerse çocuklara daha faydalı olur. İşte bu tarzla müzik
konusunda yetenekli çocukları daha öne çıkarabilir. Bence
olumsuzluklar bunlar.” (Ö1, B, 14 yıl)
“Merkez okullarda daha çok akademik başarı beklendiği ya da
istendiği için İngilizce düzeyinin de bu konuya katkısı pek
olmayacağı düşünüldüğü için temelde bu vardır olumsuzluk.” (Ö4, E,
28 yıl)
“Öğretmenin yetersizliği, öğretmenin müzikle ilgili gerekli donanıma
sahip olmaması olumsuz faktörlerden birisidir. Öğretmende donanım
olmayınca öğretmen müzik dersini bir fazlalık olarak görüyor
kendinde. Uygulamada sıkıntı çekiyor. Ne oluyor? Müzik dersini
yapmıyor. Müzik dersinin yerine matematik yapıyor, Türkçe yapıyor.
O yüzden müzik dersine resim dersine böyle yetenek isteyen derslere
branş öğretmenlerinin girmesi bence çocuklar açısından daha olumlu
olacaktır. Bizim açımızdan da sıkıntıyı ortadan kaldıracaktır diye
düşünüyorum.” (Ö5, B, 16 yıl)
“Bu konuda fazla yeterince deneyiminin olmaması, fazla tecrübeli
olmaması diyebilirim, diyebiliriz ya da bu konuda yeterli öğretmenin
yeterli olamaması olabilir…Üniversitede de ben yan dal olarak
müziği seçmiştim. Seçmiştim ama yeteneğim olmadığı için
çalamıyordum, unuttum.” (Ö9, B, 17 yıl)
“Sınıfın materyal olarak desteklenmiş olması mesela bazı okullarda
müzik sınıfları var müzik araçları müzik gereçleri var ama
okulumuzda böyle bir sınıf yok… Müzik dersi yerine başka derslerin
yapıldığını görüyorum bu da olumsuz faktörlerden.” (Ö13, E, 4 yıl)
“Bana kalsa ufak sınıflarda da müzik öğretmeni girmesinden
yanayım. Hani bu işin sağlam olması, çocuklarımızın sanat yönü
kültürel yönü sağlam olsun deniyorsa, her şey nasıl küçük yaşta
başlıyorsa küçükken daha birinci ikinci sınıfta öğrenciler müzik
öğretmenleriyle daha dolu dolu girebilseler diye düşünüyorum.”
(Ö15, B, 13 yıl)
“…Kendimi, yetersiz çevre koşullarından dolayı yetersiz buldum.
Hani keşke maddi açıdan farklı bir imkanımız olsa onlar değil de biz
alsak da hani çalsak da söylesek beraber. Çalma da büyük sıkıntımız
var.” (Ö18, B, 6 yıl)
“Mesela bi müzik odamız yok okulda. İşte herhangi bir çalgı aleti
yok. Eğitim olarak belki lisanstan çok etkili gelmiyo olabiliriz.”
(Ö20, B, 2 yıl)
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programı kazanımlarını
gerçekleştirmede önemli gördükleri faktörlere ilişkin görüşleri incelendiğinde, olumlu
faktörler olarak öğretmenin çalgı çalması, öğretmen ve çocukların müzik dersine karşı
ilgili olmaları, sınıftaki öğrenci sayısının az olması, müzik dersi için sınıf donanımının
186
olması, velinin müzik dersine olumlu bakışı, şarkıların sınıf düzeyine uygunluğu, müzik
dersinde görselliğin kullanılması, müziğin hissedilerek yapılması, müzik dersi yöntem
ve tekniklerin bilinmesi; bunun yanı sıra olumsuz faktörler olarak, sınıf öğretmenlerinin
müzik dersi konusunda yardım alacağı kimsenin olmaması, okullarda akademik başarı
beklentisi buna bağlı olarak müzik dersine zamanın ayrılamaması, müzik konusunda
öğretmen yetersizliği, üniversitelerde işlevsel bir müzik dersinin alınamaması, okul ve
sınıfta müzik donanımının olmaması, çevre koşulları ve maddi durumun yetersizliği
şeklinde ifade ettikleri görülmektedir.
İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programı
kazanımlarını
gerçekleştirmede
önemli
gördükleri
faktörlere
ilişkin
görüşleri
değerlendirildiğinde kazanımların gerçekleştirilmesinde olumlu bir çok faktörün
bulunmasına rağmen okul ve sınıfta müzik donanımının olmaması, çevre koşulları ve
maddi durumun yetersizliği, sınıf mevcudunun kalabalık olması gibi nedenlerle
kazanımların
gerçekleştirilmesinde
güçlük
yaşanmaktadır.
Kılavuz
kitaptaki
etkinliklerin uygulanmasının zor olduğu vurgulanmıştır. Ancak öğretmenin yeterli
olması durumunda yeni etkinliklerin yeni örneklerin yaratılabileceği, öğretmenin müzik
bilgisine sahip olmaması ve bir müzik aleti çalamaması gibi faktörler düşünüldüğünde
bu durumun yine öğretmen yeterliği ile ilgili olduğu görülebilir.
4.10. Araştırmanın Onuncu Alt Amacına İlişkin Bulgular
Araştırmanın onuncu alt amacı “İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin,
müzik dersi öğretim programı kazanımlarını gerçekleştirmede yeterliklerini geliştirmeye
yönelik çabaları nelerdir?” olarak belirlenmiştir.
Araştırma amacına yönelik olarak İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin,
müzik dersi öğretim programı kazanımlarını gerçekleştirmede yeterliklerini geliştirmeye
yönelik çabalarına ilişkin görüşlerinin neler olduğunu belirlemek için araştırmada nitel
araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi yapılmıştır.
İlköğretim 1.sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programı kazanımlarını
gerçekleştirmede yeterliklerini geliştirmeye yönelik çabalarına ilişkin görüşleri Tablo
160’da verilmiştir.
187
Tablo 160
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirmede Yeterliklerini Geliştirmeye Yönelik Çabalarına İlişkin
Görüşleri
Görüşme
Sorusu
Kategori
Yeterliklerini
Geliştirmeye Yönelik
Çaba gösterenler
(N=1)
İlköğretim 1. sınıf müzik
dersi öğretim programı
kazanımlarını
gerçekleştirmede
yeterliliğinizi geliştirmeye
yönelik çabalarınız
nelerdir?
“Ben bunun için bir müzik aleti aldım ve öğrenmeye
çalışıyorum. Saz aldım. En azından onlarla birlikte bir ritim
aleti çalmak, onların da bana eşlik etmesi ve onların daha çok
böyle bir hani bir sinerji ortamı yaratılır ya. Bak bizim
öğretmenimiz çalıyor, bizde hadi söyleyelim. Böyle hani
hem onların müzik sevmesi açısından ben daha önemli
buluyorum ve bu yönde gayretlerim var.”
(Ö6, E, 5 yıl)
“Hiçbir çabam yok açıkcası kendimi geliştirmek adına dürüst
olmak gerekirse.” (Ö2, B, 18 yıl)
Yeterliklerini
Geliştirmeye Yönelik
Çaba göstermeyenler
(N=5)
Örnek İfadeler
(N=4)
“Şimdi öncelikle çabam fazla olmadı yani yalan değil. Çünkü
sesim uygun değil, ses eğitimi almamışım yani. Böyle olunca
elbette ki ve bize bir yol gösteren bir kurum olsun kişi olsun
yani olmadığı için yani bizim başlangıçtan bu yana
olmayınca elbette insan bir başına yapamaz.” (Ö12, E, 33
yıl)
“Çeşitli kaynaklardan o kazanımı gerçekleştirmek için daha
değişik neler yapabilirim, ya da çocuğun seviyesine uygun
değilse daha uygun bir seviyede nasıl sağlarım diye araştırma
yapmak. Flütle falan çalmaya çalışıyorum. Kendim öyle bir
kursa gitmek değil de internetten o şarkının müziğini
indirmek ya da sözlerini bulmak gibi.” (Ö14, B, 14 yıl)
“Güzel bir soru. Yani her zaman bir çabam, yani bir hevesim
vardır ama onu ben uygulamaya koymadım. Belki tembellik
ediyorum, belki de hayatın getirdiği şeylerden, şartlardan
dolayı. Hani çocuktur, evdir, iştir bu şeyde bu ritimde
olmuyor yani gerçekleştiremiyoruz her şeyi istediğimiz gibi.
Öyle.” (Ö17, B, 9 yıl)
Tablo 160’da görüldüğü gibi beş öğretmenden biri müzik yeterliklerini
geliştirmeye yönelik çaba gösterdiğini, dördü de bu konuda herhangi bir çaba
göstermediğini belirtmişlerdir. Çaba gösterdiğini belirten öğretmen, çocukları müzik
dersine motive etmek ve müziği sevdirmek için bir müzik aleti öğrenmeye başladığını
ifade etmiştir. Diğer dört öğretmen de kendini geliştirmeye yönelik çabaları olmadığını
belirtmişlerdir.
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programı kazanımlarını
gerçekleştirmede yeterliklerini geliştirmeye yönelik çabalarına ilişkin görüşleri Tablo
161’de verilmiştir.
188
Tablo 161
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirmede Yeterliklerini Geliştirmeye Yönelik Çabalarına İlişkin
Görüşleri
Görüşme
Sorusu
Kategori
Yeterliklerini
Geliştirmeye
Yönelik Çaba
Göstermeyenler
(N=6)
Örnek İfadeler
“ Şimdi ben kendi yeterliligimi gelistirmeye yönelik herhangi
bi çaba sarfetmiyorum. Çünkü gerek duymuyorum açıkcası…
Sbs’ye geldiğimiz bana çocuklarıma müzikle ilgili bi soru
sorulmuyo ki. Sene başında toplantı yaparız ve toplantıya
geldığimizde ne okulun başarısının değerlendirilmesi tamam
değerlendirelım tak Monitörde karşımıza şey çıkar sbs
puanlarının diğer okullarla karşılaştırılması eee sbs’ye
bakıyorum sbs’de çocugun sadece sayısal ve sözel zekasıyla
ilgili sorular soruluyo bu yüzden yani.” (Ö3, E, 5 yıl)
“Bazı müzik öğretmenleriyle bazı günlerle ilgili bir şarkı
öğretilmesi gerekiyorsa müzik öğretmenlerine ya da onu bilen
başka öğretmenden o şarkının sözlerini alıp onun ezgisini
ondan dinleyip bir kaç defa onu sınıfımızda öğretmeye
çalışıyoruz. Öyle oluyor onun dışında başka bir şey yok.” (Ö7,
E, 21 yıl)
İlköğretim 2. Sınıf müzik
dersi öğretim programı
kazanımlarını
gerçekleştirmede
yeterliliğinizi geliştirmeye
yönelik çabalarınız nelerdir?
(N=6)
“Ya çabam hariçten bir çabam da yok. Hele şunları öğreneyim
de şu kadar da yararım olur gibi düşünmüyorum. İşin
gerçeğini gerçeği konuşmak gerekirse sadece programları
inceliyorum, izliyorum ve programı tamamen
gerçekleştirmeye çalışıyorum yapabildiğim kadarını. İşliyor
muyum ? İşliyorum evet yani benİ sınıfta da görebilirsiniz
şimdi o programı işlerim.” (Ö8, E, 28 yıl)
“Aslında çabam yok yani samimi olayım. Bazı dönemlerde
çok istemiştim enstrüman çalmayı ama bu bir yetenek ya da
yani hiç başlamadım. Sadece flüt çalmaktan öte o da okulda
öğrendim bunun dışında bişey yok. Hani hiçbir şey
yapamıyorum sadece marşların ya da öğreteceğim şarkıların
internetten açıp onları dinliyorum. Çocuklarıma öyle
öğretiyorum.” (Ö11, B, 16 yıl)
“Teknik açıdan hiçbir şey yapmadım.Sadece ilgi,sevgi
alanlarımın dışına hiç çıkmadım.Hani deseniz ki Milli Eğitim
bu alanda keyifli çalışmalar yapsa katılmaz mısınız? Hizmetiçi
eğitim kesinlikle katılırım.Ama kendim özel herhangi bir şey
yapmadım.Enstrüman çalmayı denedim bıraktım.” (Ö16, B,
13 yıl)
“Açıkçası ben çok fazla çabada bulunmadım. Sadece
yapabildiğim, müzik kitabını incelediğim zaman bilmediğim
şarkıların internetten veya çocuk şarkıları cd’sinde melodisini
bulmaya çalışmak, söyleyemediğim şarkılar olduğu zaman da
işte kitapta getirip çocuklara dinletme bu açıdan yapabildim.
Başka da bir şey yapamadım açıkçası.” (Ö19, B, 6 yıl)
Tablo 161’de görüldüğü gibi altı öğretmenden altısı da kendilerini geliştirmek
için çabada bulunmadıklarını belirtmişlerdir. İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin müzik
dersi öğretim programı kazanımlarını gerçekleştirmede yeterliklerini geliştirmeye
yönelik çabalarına ilişkin görüşleri Tablo 162‘de verilmiştir.
189
Tablo 162
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Müzik Dersi Programında Yer Alan
Kazanımları Gerçekleştirmede Yeterliklerini Geliştirmeye Yönelik Çabalarına İlişkin
Görüşleri
Görüşme
Sorusu
Kategori
Yeterliklerini
Geliştirmeye
Yönelik Çaba
Göstermeyenler
(N=6)
Örnek İfadeler
“Geliştirmeye yönelik sadece işte çeşitli haftalarla ilgili şeyler
arıyorum şarkılar arıyorum, onlara uygun sözler arıyorum.
Birde çocukların yaşına uygun arıyorum. Kendim için
yapabildiğim tek çalışma bunlar. Bunun dışında hani kendimi
de eleştiriyorum gidip mesela dediğim gibi bir müzik
öğretmeninden yardım alabilirim ya da şey yapabilirim o
konuda kendimi eleştirebilirim yani. Ama hani bu da hani
şeyle ilgili herhalde baştan beri müzik aleti çalıp bu konuda
hiç ilgimin olmadığı için kendimde o yönde olmadığım için
arayıp bulmuyorum.” (Ö1, B, 14 yıl)
“Yani planlı bir çaba yok planlı bir çalışma yok tabii ki.
Aslında düşünüyorum da yani burada saz kursuna bağlama
kursuna giden bir arkadaş var eğer bu bir gelişme kabul
edilecekse böyle bir şey mutlaka düşünüyorum.Yani
çocuklarım içinde ve emeklilik içinde düşünüyorum böyle bir
çalışmayı kendimi geliştirmeyi.” (Ö4, E, 28 yıl)
İlköğretim 3. sınıf müzik
dersi öğretim programı
kazanımlarını
gerçekleştirmede
yeterliliğinizi geliştirmeye
yönelik çabalarınız nelerdir?
(N=6)
“Şimdi ben kişisel anlamda müziğe çok uzak bir insan
değilim. Hani bu benim kendi özel isteğim. Resim olsaydı
resme çok uzak bir insanım. Müziğe yakın bir insan olduğum
için çok fazla değil ama kendimi geliştirdim. Mesela bir flüt
çalabiliyorum ben. Ondan sonra nota biliyorum az çok. Müzik
dinlerim iyi bir dinleyiciyim. Böyle olunca müziğe
yatkınlığım var. Ama donanımlı mıyım? Hayır değilim.
Akademik anlamda herhangi bir becerim yok.” (Ö5, B, 16 yıl)
“Çabalarım yok dermişim yani yeteneğim olmadığı için o
konuda mesela çalgı aleti çalmak konusunda herhangi bir sarf
etmedim şey çaba içerisine girmedim üniversitede çok
uğraştım olmadı o yüzden şimdi artık hani bir de yaş ilerledi
artık pek isteğimde yok açıkçası.” (Ö9, B, 17 yıl)
“Çabalarım, müzik dinliyorum hayatımın bir parçası zaten
müzik. Ama bir müzik çalma işine gelince ona pek vakit
ayıramıyorum, bulamıyorum. Hani başka müzik aletlerini
ediniyorum mesela ediniyorum ama çalma konusuna gelince
orda sıkıntılar oluyor. Ama müzik türlerini görüp bunu
dinleyip bunun hangi türe ait olduğunu söyleyebilecek
yeterliliğe sahibim ve çocuklara da bunu anlatacak rehberlik
yapacak özelliğimin olduğunu düşünüyorum.” (Ö13, E, 4 yıl)
“Hımm nelerdir, müzik öğretmenimizden danışabiliyorum
mesela. Geliyorum, Suna hanım ne nedir ben anlamadım, bu
konuda neler yapabilirim diye.Kendi keyfime göre ekstradan
ben kendim türküyü çok severim türkü söylerim bu çirkin
sesimle.Kendimce ilave ara ara bir şeyler sokuşturuyorum.”
(Ö15, B, 13 yıl)
190
“Ne bilim.. benim mesela eşim bağlama çalıyor ama
bağlamayı halledemem diye düşündüm. Ama bi org aldım
hani bir müziği bir şarkıyı söylerken arkadan da farklı bir şey
olsun çocuklara hem bana bende sıkıldım çünkü sürekli
şarkıyı söylüyorsun hareketini yapıyorsun ama öğretmen
olarak da farklı şeyler istiyorsun. Hep aynı şeyler ilk önce
öğretmeni sıkıyor sonra çocukları da sıkıyor tat almıyorsun
çünkü.” (Ö18, B, 6 yıl)
“Açıkcası böyle bir çabam olmuyor. Şu açıdan olmuyo.
Şimdi, yani ben şuna dalmak istemiyorum ama hani
okulumun bulunduğu bölgeye falan da bağlamak istemiyorum
ama çocukların çok eksiği oluyo. Açıkcası o eksiklikleri
tamamlamak için de o farklı alanlarda. Çünkü nedenine
gelince hani sınav sistemi falan da var. Yani bu açıdan
açıkcası çok fazla………ama şey bakıyorum mesela.
Özellikle bu müzik kültürüyle alakalı farklı yörelerin işte
onlara dinletmeye çalıştım. Ben evden getirmiştim, bi kaset
çalar, bilgisayar falan.” (Ö20, B, 2 yıl)
Tablo 162’de görüldüğü gibi sekiz öğretmenden sekizi de kendilerini geliştirmek
için çaba göstermediklerini belirtmişlerdir.
İlköğretim 1., 2. ve 3.sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretim programı
kazanımlarını gerçekleştirmede yeterliklerini geliştirmeye yönelik çabalarına ilişkin
görüşleri
değerlendirildiğinde
düşünülebileceği
gibi
bireysel
öğretmenlerin
çaba
ile
müzik
dersini
yetersizliklerini
önemsemedikleri
gideremeyeceklerini
varsaydıkları da düşünülebilir. Müzik derslerinin denetlenmemesi, denetleniyorsa da
denetimlerin müzik alanında uzman olan kişi tarafından yapılmadığının bilinmesi
kendilerini geliştirme düşüncesini engelleyici bir etken olarak görülebilir.
4.11. Araştırmanın Onbirinci Alt Amacına İlişkin Bulgular
Araştırmanın onbirinci alt amacı “İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin,
müzik dersi yıllık planı hazırlamada program incelemelerine ilişkin görüşleri nelerdir?”
olarak belirlenmiştir.
Araştırma amacına yönelik olarak İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin,
müzik dersi yıllık planı hazırlamada program incelemelerine ilişkin görüşlerinin neler
olduğunu belirlemek için nitel araştırma analiz yöntemlerinden içerik analizi
kullanılmıştır.
İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin, müzik dersi yıllık planı hazırlamada program
incelemelerine ilişkin görüşleri Tablo 163‘de verilmiştir.
191
Tablo 163
İlköğretim 1. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 1. Sınıf Müzik Dersi Yıllık Planı
Hazırlamada Program İncelemelerine İlişkin Görüşleri
Görüşme Sorusu
Kategori
Sondaj Soru
Kategori
Evet
Evet
(N=4)
(N=3)
“İlk iki öğrenme alanında bazı zorluklar
vardı. Müziksel yaratıcılıkta eksiğimiz var.
Bu yıl, daha böyle genelde şarkı öğretimine
yönelik olması gerekiyor ama. Nasıl
diyeyim, notayla alakalı şeylerde
zorlandığım oluyor.” (Ö2, B, 18 yıl)
“Evet programı inceliyoruz… Yeteri kadar
müzik eğitimi almadık. Kazanımlar çok
güzel .Ben kendi adıma söylüyorum yani
ben zorlanıyorum. Mesela ses eğitimini fazla
almadığım için.” (Ö12, E, 33 yıl)
Öğrenme alanlarının
anlaşılması ile ilgili
güçlük çektiniz mi?
Müzik dersi yıllık
planını hazırlarken
programı inceleme
olanağı buldunuz
mu?
Örnek ifadeler
Hayır
(N=1)
“Hayır, anlama açısından bir problem yok
ama uygulama da tabi ki bazı şeyler
olabilir.” (Ö17, B, 9 yıl)
“Yok anlaşılma güçlüğü çekmedim. Büyük
ölçüde anladım.” (Ö6, E, 5 yıl)
(N=5)
Hayır
(N=1)
İnternet
Yıllık planı
hazırlarken hangi
kaynaklardan
yararlandınız?
Kılavuz
kitap
(N=1)
“…Kılavuz kitaplar geliyor bize. Onların
önünde hazır olarak bulunuyor. Oradan
günlere aylara bölünmüş olarak şöyle bir
bakıyorum ne var ne yok bu sene diye.”
(Ö14, B 14 yıl)
Tablo 163’de görüldüğü gibi beş öğretmenden dördü yıllık planı hazırlarken
programı incelemiştir. Bunlardan üç öğretmen öğrenme alanlarının anlaşılması ile ilgili
güçlük çektiğini bir öğretmen de güçlük çekmediğini belirtmiştir. Öğrenme alanlarının
anlaşılmasına yönelik güçlük çekip çekmedikleri sorulduğunda yanıt veren öğretmenler
genel olarak programı anlamakta güçlük çekmekten daha çok öğrenme alanı
kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük yaşadıklarını vurgulamışlardır. Bir öğretmen de
programı incelemediğini kılavuz kitapla yetindiğini belirtmiştir.
İlköğretim 2. sınıf öğretmenlerinin, müzik dersi yıllık planı hazırlamada program
incelemelerine ilişkin görüşleri Tablo 164‘de verilmiştir.
192
Tablo 164
İlköğretim 2. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 2. Sınıf Müzik Dersi Yıllık Planı
Hazırlamada Program İncelemelerine İlişkin Görüşleri
Görüşme Sorusu
Kategori
Sondaj Soru
Evet
Kategori
Evet
(N=2)
(N=1)
Öğrenme alanlarının
anlaşılması ile ilgili
güçlük çektiniz mi?
Hayır
(N=1)
Müzik dersi yıllık
planını hazırlarken
programı inceleme
olanağı buldunuz
mu?
Hayır
İnternet
(N=4)
(N=3)
Örnek ifadeler
“Pratik değil (Müziksel Yaratıcılık).
Bazılarını öğrencilerim için çok yapılamaz
buldum yani çok pratik bulmadım…
Yapılabilecekleri seçerek aldım.” (Ö11, E,
16 yıl)
“Program yetersiz …programları yetersiz
görüyorum… bazılarını fazla buluyorum
bazılarını akademik… Ölçme
değerlendirmesinin olmaması gerektiğini
düşünüyorum.” (Ö8, E, 28 yıl)
“…internette hazır bulunmuş şeyler vardır
hazır olan yıllık planlar vardır onlardan
indiririz ve onları kullanırız.” (Ö3, E, 5 yıl)
“…internet ortamından bakıp bazı
değişiklikler yapıp, şöyle gözden geçirip
….daha çok hazır programlardan
yararlanıyoruz.” (Ö7, E, 21 yıl)
(N=6)
Yıllık planı
hazırlarken hangi
kaynaklardan
yararlandınız?
“…artık internetten indiriyoruz… bu sene
neler işleyeceğim şeklinde bakıyorum.”
(Ö16, B, 13 yıl)
Kılavuz
kitap
(N=1)
“…programı aldım dosyama koydum. Çok
ayrıntılı bir şekilde incelemedim.” (Ö19, B,
6 yıl)
Tablo 164’de görüldüğü gibi altı öğretmenden ikisi yıllık planı hazırlarken
programı incelemiştir. Bunlardan bir öğretmen öğrenme alanlarının anlaşılması ile ilgili
güçlük çektiğini, programı pratik bulmadığını, bir öğretmen de programı yetersiz
bulduğunu belirtmiştir. Dört öğretmen de müzik ders programını incelemediğini,
bunlardan üçü yıllık planını internetten sağladığını, biri de kılavuz kitapla yetindiğini
belirtmişlerdir.
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin, müzik dersi yıllık planı hazırlamada program
incelemelerine ilişkin görüşleri Tablo 165’de verilmiştir.
193
Tablo 165
İlköğretim 3. Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim 3. Sınıf Müzik Dersi Yıllık Planı
Hazırlamada Program İncelemelerine İlişkin Görüşleri
Görüşme Sorusu
Kategori
Sondaj Soru
Evet
(N=4)
Kategori
Örnek ifadeler
Evet
“Yani tabi ki çektim.Müziği algılama, çalma –
söyleme.” (Ö18, B, 6 yıl)
(N=2)
Öğrenme
alanlarının
anlaşılması ile ilgili
güçlük çektiniz mi?
Hayır
(N=2)
Müzik dersi yıllık
planını hazırlarken
programı inceleme
olanağı buldunuz
mu?
Hayır
İnternet
(N=4)
(N=1)
(N=8)
Kılavuz
kitap
Yıllık planı
hazırlarken hangi
kaynaklardan
yararlandınız?
(N=3)
“ Evet bazı kazanımlarda gerçekten sıkıntı
yaşıyor insan.Ne diyo, ne demeye çalışıyo
diye düşündüğüm oldu. Çalgı biraz sıkıntılı
gibi geliyo. Yani o alanı o öğrenme alanı.”
(Ö20, B, 2 yıl)
“ Anlaşılma güçlüğü çekmedim. Yani şöyle
oradaki şeyleri daha doğrusu orda yazan
karışık kavramları kendime göre irdeleyip
şeye derse aktarıyorum. Yani oradaki şeyleri
birebir direkt olarak kullanmıyorum.” (Ö1, B,
14 yıl)
“Anlaşılma güçlüğü, yok çekmedim. Anlama
güçlüğü çekmedim ama bunu uygulama
aşamasında sıkıntılar oldu bazı konularda.”
(Ö13, E, 4 yıl)
“…hazır internetten indiriyoruz, kaynak
kitapların yanında bize getiriyorlar hazır
planı….uygun olan planları alıyoruz.” (Ö5, B,
16 yıl)
“Bir kılavuz kitabı var zaten bu konuyla ilgili.
İkincisi diğer arkadaşların yaptığı yıllık
planlarda var.Bunlardan da
yararlanılıyor.Temel bunlar bu ikisi
özellikle.” (Ö4, E, 28 yıl)
“…Müzik kitabı geliyor bize, elimizde var
ona göre bir ders işliyoruz.Belirli gün ve
haftalara göre şarkıları dağıtıyoruz öğrencilere
öğretiyoruz, böyle.” (Ö9, B, 17 yıl)
“Şimdi yıllık planları biz yapmıyoruz zaten
hazır geliyor bize yapılmış onları inceliyoruz,
program var gerekiyorsa bakıyorum.” (Ö15,
B, 13 yıl)
Tablo 165’de görüldüğü gibi sekiz öğretmenden dördü yıllık planı hazırlarken
programı incelemiştir. Bunlardan iki öğretmen öğrenme alanlarının anlaşılması ile ilgili
güçlük çektiğini iki öğretmen de güçlük çekmediğini belirtmiştir. Güçlük çektiniz mi
sorusuna yanıt verenler genel olarak programı anlamakta güçlük çekmekten daha çok
öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede güçlük yaşadıklarını vurmuşlardır. Diğer
dört öğretmen de programı incelemediğini belirtmiş, bunlardan üçü yıllık plan için
kılavuz kitaptan bir öğretmen de internetten yetindiğini belirtmiştir.
194
İlköğretim 1., 2. ve 3.sınıf öğretmenlerinin, müzik dersi yıllık planı hazırlamada
program incelemelerine ilişkin görüşleri değerlendirildiğinde programı inceleyenlerden
zorluk çektiğini belirtenler daha çok uygulamada zorluk çektiklerini, programı
incelemeyenler de yıllık planı yaparken internet ya da kılavuz kitaptan yararlandıklarını
belirtmişlerdir. Kazanımları gerçekleştirme konusunda öğretmenlerin kendilerini
yetersiz görmeleri ve kazanımlar hakkında bilgiye sahip olmamaları sonucunda
programı önemsemedikleri ve bütüncül olarak görme gereği duymadıkları başkaları
tarafından hazırlanan planlarla yetindikleri düşünülebilir.
195
5. SONUÇ VE ÖNERİLER
Bu bölümde araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda ulaşılan sonuçlara
ve önerilere yer verilmiştir.
5.1. Sonuçlar
Araştırmada öncelikle ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf müzik öğretim programında
yer alan dört öğrenme alanında (Dinleme- Söyleme – Çalma, Müziksel Algı ve
Bilgilenme, Müziksel Yaratıcılık, Müzik Kültürü) yer alan kazanımlara ilişkin 1., 2. ve
3. sınıf öğretmenlerinin sınıf için önemi, uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi konusunda
kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin neler olduğu nicel ve nitel araştırma
yöntemleriyle belirlenmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda aşağıda belirtilen sonuçlara
ulaşılmıştır.
İlköğretim 1.,2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programı
“Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı kazanımlarının; sınıf için önemi, uygunluğu
ve gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri incelenerek
ulaşılan nicel ve nitel bulguların sonuçları değerlendirildiğinde,

1.sınıf öğretmenlerinin kazanımların sınıf için “çok önemli” olduğu 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin ise kazanımların sınıf için “önemli”,

1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin kazanımların sınıf için “uygun”,

1. sınıf öğretmenlerinin kazanımların gerçekleştirilmesi konusunda kendilerini
“büyük ölçüde yeterli” gördükleri 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin ise kendilerini “orta
düzeyde yeterli” gördükleri sonucuna ulaşılmıştır.
İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programı
“Dinleme-
Söyleme-
Çalma”
öğrenme
alanı
kazanımlarını
hatırlayamadıkları
saptanmıştır. Öğrenme alanı kazanımlarını hatırlayamadıkları halde bazı öğretmenlerin
kendilerini yeterli bazı öğretmenlerinde yetersiz gördükleri belirlenmiştir. Kazanımları
hatırlayamamalarına karşın kendisini yetenekli bulan ve hizmet öncesinde iyi bir müzik
eğitimi aldığını düşünen öğretmenlerin kendilerini yeterli buldukları iyi bir müzik
eğitimi almadığını düşünen ve çalgı çalmadığını vurgulayan öğretmenlerin ise
kendilerini yetersiz buldukları sonucuna ulaşılmıştır.
196
Araştırmada bir diğer alt amaç olarak, ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme
alanı kazanımlarının; sınıf için önemi, uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi konusunda
kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri incelenerek ulaşılan nicel ve nitel bulguların
sonuçları değerlendirildiğinde,

1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin kazanımların sınıf için “önemli”,

1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin kazanımların sınıf için “uygun”,

1. sınıf öğretmenlerinin kazanımların gerçekleştirilmesi konusunda kendilerini
“büyük ölçüde yeterli” gördükleri, 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin ise kendilerini “orta
düzeyde yeterli” gördükleri sonucuna ulaşılmıştır.
Araştırmada bir diğer alt amaç olarak, ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı
kazanımlarının; sınıf için önemi, uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşleri incelenerek ulaşılan nicel ve nitel bulguların sonuçları
değerlendirildiğinde,

1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin kazanımların sınıf için “önemli”,

1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin kazanımların sınıf için “uygun”,

1. ve 2. sınıf öğretmenlerinin kazanımların gerçekleştirilmesi konusunda kendilerini
“orta düzeyde yeterli” gördükleri, 3.sınıf öğretmenlerinin ise kendilerini “az yeterli “
gördükleri sonucuna ulaşılmıştır.
İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin, çağdaş yaklaşıma dayalı müzik
öğretim yöntem ve teknikleri konusunda bilgi ve becerili olmalarını gerektiren
kazanımlarda kendilerini yetersiz buldukları, müzikal teknik, bilgi ve uygulama becerisi
gerektirmeyen kazanımlarda ise kendilerini yeterli buldukları görülmüştür.
Araştırmada bir diğer alt amaç olarak, ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı
kazanımlarının; sınıf için önemi, uygunluğu ve gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi
yeterliklerine ilişkin görüşleri incelenerek ulaşılan nicel ve nitel bulguların sonuçları
değerlendirildiğinde,
197

1.sınıf öğretmenlerinin kazanımların sınıf için “çok önemli” 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin ise kazanımların sınıf için “önemli”,

1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin kazanımların sınıf için “uygun”,

Araştırmanın nicel boyutunda 1. ve 2. sınıf öğretmenlerinin kazanımların
gerçekleştirilmesi konusunda kendilerini “büyük ölçüde yeterli”, 3.sınıf öğretmenlerinin
ise kendilerini “orta düzeyde yeterli” gördükleri saptanmıştır. Ancak araştırmanın nitel
boyutunda 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin “Müzik Kültürü” öğrenme alanındaki
kazanımları hatırlayamadıkları için müzik kültürü terimine programda olandan daha
farklı bir anlam yükleyerek kendilerini yetersiz buldukları sonucuna ulaşılmıştır.
Araştırmada bir diğer alt amaç olarak, ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların,
sınıf için önemi konusundaki görüşleri, cinsiyete, kıdeme, mezun oldukları okul türüne,
okuttukları sınıf mevcuduna, lisansüstü eğitimlerine, hizmet-içi eğitim kursu almalarına,
mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin eğitim
almalarına, çalgı çalmalarına, müzik özel öğretim yöntemlerini kullanma durumuna
göre farklılık gösterip göstermediği belirlenmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda aşağıda
belirtilen sonuçlara ulaşılmıştır.

İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin cinsiyete
göre dağılımları incelendiğinde, 1. sınıf öğretmenlerinin programda yer alan
kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin cinsiyete göre farklılaştığı, 2. ve
3. sınıf öğretmenlerinin ise, bu konudaki görüşlerinin cinsiyete göre farklılaşmadığı
saptanmıştır.

İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin kıdem,
mezun oldukları okul türü, okuttukları sınıfın mevcudu, hizmetiçi eğitim alma, mezun
olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin eğitim alma, müzik
özel öğretim yöntemlerini kullanma durumlarına göre dağılımları incelendiğinde,
herhangi bir farklılık göstermediği saptanmıştır.

İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim
programında yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki görüşlerinin
198
öğretmenlerin çalgı çalma durumuna göre dağılımları incelendiğinde, 1. ve 3. sınıf
öğretmenlerin programda yer alan kazanımların sınıf için önemi konusundaki
görüşlerinin öğretmenlerin çalgı çalma durumlarına göre farklılık göstermediği, ancak
2. sınıf öğretmenlerinin bu konudaki görüşlerinde anlamlı bir farklılık olduğu
saptanmıştır. Çalgı aleti çalan öğretmenler çalgı aleti çalmayan öğretmenlere göre
kazanımları daha önemli görmektedirler.
Araştırmada bir diğer alt amaç olarak, ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin, ilköğretim müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların,
sınıf için uygunluğu konusundaki görüşleri, cinsiyete, kıdeme, mezun oldukları okul
türüne, okuttukları sınıf mevcuduna, lisansüstü eğitimlerine, hizmet-içi eğitim kursu
almalarına, mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin
eğitim almalarına, çalgı çalmalarına, müzik özel öğretim yöntemlerini kullanma
durumuna göre farklılık gösterip göstermediği belirlenmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda
aşağıda belirtilen sonuçlara ulaşılmıştır.

İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim
programında yer alan kazanımların sınıf için uygunluğu konusundaki görüşlerinin
cinsiyet, kıdem, mezun oldukları okul türü, okuttukları sınıfın mevcudu, hizmetiçi
eğitim alma, mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin
eğitim alma, çalgı çalmalarına, müzik özel öğretim yöntemlerini kullanma durumlarına
göre dağılımları incelendiğinde, herhangi bir farklılık göstermediği saptanmıştır.
Araştırmada bir diğer alt amaç olarak, ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin,
müzik
dersi
öğretim
programında
yer
alan
kazanımları
gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri, cinsiyete, kıdeme,
mezun oldukları okul türüne, okuttukları sınıf mevcuduna, lisansüstü eğitimlerine,
hizmet-içi eğitim kursu almalarına, mezun olunan okulda ilköğretim düzeyinde müzik
dersi öğretimine ilişkin eğitim almalarına, çalgı çalmalarına, müzik özel öğretim
yöntemlerini kullanma durumuna göre farklılık gösterip göstermediği belirlenmeye
çalışılmıştır. Bu doğrultuda aşağıda belirtilen sonuçlara ulaşılmıştır.

İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
199
ilişkin görüşleri; cinsiyet, kıdem, mezun oldukları okul türü, okuttukları sınıf mevcudu,
lisansüstü eğitim, hizmet-içi eğitim kursu alma, mezun olunan okulda ilköğretim
düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin eğitim alma, müzik özel öğretim yöntemlerini
kullanma durumuna göre farklılık göstermemektedir.

İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin ilköğretim müzik dersi öğretim
programında yer alan kazanımları gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine
ilişkin
görüşlerinin
öğretmenlerin
çalgı
çalma
durumuna
göre
dağılımları
incelendiğinde, 1. ve 2. sınıf öğretmenlerin programda yer alan kazanımları
gerçekleştirebilme konusunda kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin öğretmenlerin
çalgı çalma durumlarına göre farklılık gösterdiği, ancak 3. sınıf öğretmenlerinin bu
konudaki görüşlerinde anlamlı bir faklılık olmadığı görülmektedir. Çalgı aleti çalan
öğretmenler çalgı aleti çalmayan öğretmenlere göre kazanımları daha önemli
görmektedirler.
İlköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin müzik özel öğretim yöntemlerini
kullanma durumları incelenmiş ve bu doğrultuda 1. sınıf öğretmenlerinin %98’inin
(N=99) 2. sınıf öğretmenlerinin %1’inin (N=1) 3. sınıf öğretmenlerinin %93.6’sının
(N=88) herhangi bir müzik özel öğretim yöntemini kullanmadıkları sonucuna
ulaşılmıştır.
Araştırmada bir diğer alt amaç olarak, ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programında gerçekleştirmekte güçlük çektikleri
kazanımlar varsa, güçlük çekme nedenlerine ilişkin görüşlerinin neler olduğu ele
alınmıştır. Bu doğrultuda bu alt amaca yönelik sonuçlar incelendiğinde,

İlköğretim 1. sınıf öğretmenleri “Dinleme- Söyleme- Çalma” öğrenme alanı
kazanımlarını gerçekleştirmede, vurgulanma sıklığına göre; öğretmen yetersizliği,
zamansızlık, öğrenciden kaynaklanan nedenler, sınıf düzeyi uygun olmama, fiziksel
koşullar ve etnik-çevresel faktörleri güçlük çekme nedenleri olarak göstermişlerdir.
İlköğretim
2.
sınıf öğretmenleri
“Dinleme-
Söyleme-Çalma”
öğrenme
alanı
kazanımlarını gerçekleştirmede, vurgulanma sıklığına göre; öğretmen yetersizliği,
öğrenciden kaynaklanan nedenler, sınıf düzeyine uygun olmama, zamansızlık, fiziksel
koşullar ve etnik-çevresel faktörleri güçlük çekme nedenleri olarak göstermişlerdir.
200
İlköğretim 3. sınıf öğretmenlerinin “Dinleme- Söyleme-Çalma” öğrenme alanı
kazanımlarını gerçekleştirmede, vurgulanma sıklığına göre; öğretmen yetersizliği,
öğrenciden kaynaklanan nedenler, fiziksel koşullar, sınıf düzeyine uygun olmama,
etnik-çevresel faktörler ve zamansızlığı güçlük çekme nedenleri olarak göstermişlerdir

İlköğretim 1. sınıf öğretmenleri “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı
kazanımlarını gerçekleştirmede, vurgulanma sıklığına göre; öğretmen yetersizliği,
öğrenciden kaynaklanan nedenler, sınıf düzeyi uygun olmama ve etnik-çevresel
faktörleri güçlük çekme nedenleri olarak göstermişlerdir. İlköğretim 2. sınıf
öğretmenleri
“Müziksel
Algı
ve
Bilgilenme”
öğrenme
alanı
kazanımlarını
gerçekleştirmede, vurgulanma sıklığına göre; öğretmen yetersizliği, sınıf düzeyine
uygun olmama, etnik-çevresel faktörler, fiziksel koşullar ve öğrenciden kaynaklanan
nedenler sıralamasıyla güçlük çekme nedenleri olarak göstermişlerdir. İlköğretim 3.
sınıf öğretmenleri “Müziksel Algı ve Bilgilenme” öğrenme alanı kazanımlarını
gerçekleştirmede, vurgulanma sıklığına göre; öğretmen yetersizliği, öğrenciden
kaynaklanan nedenler, sınıf düzeyine uygun olmama ve fiziksel koşulları güçlük çekme
nedenleri olarak göstermişlerdir

İlköğretim 1. sınıf öğretmenleri “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarını
gerçekleştirmede, vurgulanma sıklığına göre; öğretmen yetersizliği, öğrenciden
kaynaklanan nedenler, zamansızlık, fiziksel koşullar ve sınıf düzeyi uygun olmama
sıralamasını güçlük çekme nedenleri olarak göstermişlerdir. İlköğretim 2. sınıf
öğretmenleri “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede,
vurgulanma sıklığına göre; öğretmen yetersizliği, fiziksel koşullar, zamansızlık ve
öğrenciden kaynaklanan nedenleri güçlük çekme sebepleri olarak göstermişlerdir.
İlköğretim 3. sınıf öğretmenleri “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme alanı kazanımlarını
gerçekleştirmede, vurgulanma sıklığına göre; öğretmen yetersizliği, öğrenciden
kaynaklanan nedenler, sınıf düzeyine uygun olmama ve zamansızlığı güçlük çekme
nedenleri olarak göstermişlerdir.

İlköğretim 1. sınıf öğretmenleri “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarını
gerçekleştirmede, vurgulanma sıklığına göre; öğretmen yetersizliği, etnik-çevresel
faktörler, fiziksel koşullar, öğrenciden kaynaklanan nedenler, zamansızlık, ve sınıf
düzeyine uygun olmama sıralamasıyla güçlük çekme nedenleri olarak göstermişlerdir.
İlköğretim 2. sınıf öğretmenleri “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarını
201
gerçekleştirmede, vurgulanma sıklığına göre ; öğretmen yetersizliği, fiziksel koşullar,
etnik-çevresel faktörler, öğrenciden kaynaklanan nedenler, sınıf düzeyine uygun
olmama ve zamansızlığı güçlük çekme nedenleri olarak göstermişlerdir. İlköğretim 3.
sınıf öğretmenleri “Müzik Kültürü” öğrenme alanı kazanımlarını gerçekleştirmede,
vurgulanma sıklığına göre; öğretmen yetersizliği, fiziksel koşullar, etnik-çevresel
faktörler ve öğrenciden kaynaklanan nedenleri güçlük çekme sebepleri olarak
göstermişlerdir.
Araştırmada bir diğer alt amaç olarak, ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programı kazanımlarını gerçekleştirmede önemli
gördükleri faktörlerin neler olduğu ele alınmıştır. Bu doğrultuda bu alt amaca yönelik
sonuçlar incelendiğinde, ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf öğretmenlerinin müzik dersi
öğretim programı kazanımlarını gerçekleştirmede önemli gördükleri faktörlere ilişkin
görüşlerinde olumlu faktörler olarak öğretmenin çalgı çalması, çocukların müzik dersine
ilgili olması, çevresindeki müzik etkinlikleri takip edebilmesi, sınıftaki öğrenci sayısının
az olması, öğretmenin eğitim fakültesinde müzik eğitimi dersi alması, müziğin dersleri
zevkli hale getirmek için kullanılması gerektiği; bunun yanı sıra olumsuz faktörler
olarak, nota bilgisinin olmaması, seviye belirleme sınavından dolayı müzik derslerine
gerekli zamanın ayrılamaması, merkezdeki okullardan çok fazla başarı beklenmesi,
öğretmenin bir müzik aleti çalamaması, okulda ve sınıfta yeterli müzik donanımının
olmaması, velilerin ilgisizliği, maddi durum ve müzik dersine yönelik öğretmen kılavuz
kitaplarında bulunan şarkıların CD’sinin olmaması gibi sonuçlara ulaşılmıştır.
Araştırmada bir diğer alt amaç olarak ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin, müzik dersi öğretim programı kazanımlarını gerçekleştirmede
yeterliklerini geliştirmeye yönelik çabaları neler olduğu ele alınmıştır. Bu doğrultuda bu
alt probleme yönelik sonuçlar incelendiğinde, yalnızca bir öğretmenin çocukları müzik
dersine motive etmek ve müziği sevdirmek için bir müzik aleti öğrenmeye başladığını,
fakat öğretmenlerin genel olarak herhangi bir çaba göstermedikleri sonucuna
ulaşılmıştır.
202
Araştırmada bir diğer alt amaç olarak, ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıf
öğretmenlerinin büyük bir bölümünün müzik dersi yıllık planını hazırlarken programı
etkili olarak incelemedikleri, kılavuz kitapla yetindikleri ve internetten yıllık planları
indirdikleri fakat herhangi bir inceleme yapmadıkları sonucuna ulaşılmıştır.
5.2. Öneriler
5.2.1. Öğretmenlere Yönelik Öneriler
 Sınıf öğretmenleri, öğretmen adayları ve ilköğretim öğrencilerinin müzik
kültürlerinin geliştirilmesine yönelik çevrelerinde yer alan çeşitli müzik etkinliklerine
izleyici ve/ veya aktif olarak katılabilir.
 Öğretmenler müzik eğitimi konusunda sadece hizmet içi eğitim kurslarıyla değil,
kendilerini eğitim sürecinin gerektirdiği şekilde geliştirmek için çaba gösterebilirler.
 Sınıf öğretmenleri, hazır dokümanı yalnızca rehber olarak kullanıp müzik dersi yıllık
planını hazırlanmada titiz davranabilir ve etkinlikler konusunda yaratıcı olabilirler.
5.2.2. Araştırmacılara Yönelik Öneriler
 Yapılandırmacı yaklaşıma göre hazırlanmış olan ilköğretim müzik dersi öğretim
programı ile ilgili sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesine yönelik farklı
illerde çalışmalar yapılabilir.
 Kazanımların önemine ilişkin kadın ve erkek öğretmenlerin görüşleri arasındaki
farkın nedenlerine ilişkin nitel araştırmalar yapılabilir.
 Müzik eğitimi alanında nitel çalışmalara daha fazla yer verilebilir.
5.2.3. Öğretmen Eğitimcilerine Yönelik Öneriler
 Eğitim fakültelerinde sınıf öğretmenliği ana bilim dalında okuyan öğrencilerin
mutlaka en az bir çalgıyı iyi derecede kullanabilmeleri sağlanabilir. Seslendirilen
şarkılara, etkinliklere eşlik yapmada kullanılacak materyal-ritim çalgılarının tınısal ve
kullanım özelliklerine ilişkin yeterli eğitim verilebilir.
 Müzik eğitimi alanında çağdaş yaklaşıma dayanan öğretim yöntem ve tekniklerinin
öğretimine daha fazla zaman ayrılabilir.
 Müzik dersi öğretim programı, sınıf öğretmenliği anabilim dalı müzik eğitimi
derslerinde tüm boyutlarıyla incelenebilir.
203
5.2.4. Kurumlara Yönelik Öneriler
 1., 2. ve 3.sınıfı okutan sınıf öğretmenlerinin müziği öğrenme aracı olarak
kullanabilmeleri, müzik dersi öğretim programını inceleyerek kendi şartlarına uygun
öğretim planları hazırlayabilmeleri ve müzik dersini en etkili biçimde işleyebilecek
yeterliğe sahip olabilmeleri için Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hizmet içi kurslar
düzenlenebilir ve bu eğitimin sürekliliği sağlanabilir.
 Her okulda müzik dersinin etkili bir şekilde işlenebileceği bir müzik dersliği
oluşturulabilir ve gerekli materyaller sağlanabilir.
 Hizmet içi eğitiminde öncelikle katılımın artırılabilmesi ve devamında etkili bir
eğitimin verilebilmesi için çalışmalar yapılabilir.
 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından sınıf öğretmenlerine verilen müzik dersi öğretmen
kılavuz kitabı ile birlikte bu kitap içerisinde yer alan okul şarkıları CD’si hazırlanarak
öğretmenlere verilebilir.
 İlköğretim 1.,2. ve 3.sınıflarının müzik eğitimi dersine müzik öğretmenlerinin
girmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılabilir.
204
KAYNAKÇA
Açıkgöz, Ün, K. (2003). Aktif öğrenme. (1. Basım). İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
Akpınar, B., Turan, M., Tekataş, H. (2004). Öğretmen adaylarının gözüyle sınıf
öğretmenlerinin yeterlikleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9
Temmuz, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
Alaner, A. B. (2007). Müzikte beşinci boyuta doğru. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi
Devlet Konservatuvarı Yayınları.
Albuz, A. ve Akpınar, M. (2009). 2006 ilköğretim müzik dersi öğretim programı ve
yeni yaklaşımlar. 8. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, 23-25 Eylül.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Samsun.
Alkar, R. (2008). İlköğretim müzik eğitimi dersinde 2007-2008 eğitim-öğretim
yılında okutulan öğrenci çalışma kitaplarındaki şarkıların müziksel
amaçları bakımından analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz
Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Altuntaş, E. (2007). 7-11 yaş grubu çocuklarda keman eğitimi. Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Bolu.
Balcı, A. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma-yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara:
Pegem A. Yayıncılık
Baltacı, I. (2009). 7-9 yaş grubu çocuklarda gitar eğitimi ve teknikleri.
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Ankara.
Barış, D. A. ve Özata, E (2009). Sınıf öğretmenliği anabilim dalında alınan müzikmüzik öğretimi derslerinin öğretmenlik uygulamalarındaki yansımaları.
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(18), 27-42.
Bilgin, S. ve Şaktanlı S. C. (2008). İlköğretim okulları 1. devre müzik dersinde şarkı
seçimi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 70-80.
Bresler, L. (1993). Music in a Double Bind: Instruction by Non-Specialist in
Elementary Schools. Bulletin of the Council for Research in Music Education,
115, 1-13.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz Ş., Demirel, F. (2008).
Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A. Yayıncılık.
205
Büyüköztürk, S. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: istatistik,
araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (Sekizinci baskı). Ankara:
Pegem Yayınları.
Çelik, B. (2001). Sınıf öğretmeni adaylarının müzik eğitimi ve öğretimi
konusundaki donanımları üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Çifci, A. R. (2008). Farklı branşlardan atanan sınıf öğretmenlerinin mesleki
yeterlikleri hakkında diğer öğretmenler ve idarecilerin görüşleri.
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü, İstanbul.
Çilden, Ş. (2001). Müzik, çocuk gelişimi ve öğrenme. Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 7(12), 81-93.
deVries, P. (2011). The First Year of Teaching in Primary School? Where ‘s the
place of music? International Journal of Education & the Arts, 12:2.
http://www.ijea.org/v12n2 adresinden 21.06.2011 tarihinde alınmıştır.
Edman, I. (1991). Sanat ve insan. (Çev. T. Oğuzkan). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı
Yayınları. (Eserin Orjinali 1928’de yayınlandı).
Ercan, M. (2006). Eğitim Fakülteleri ilköğretim bölümleri sınıf öğretmenliği
programı son sınıf öğrencilerinin ilköğretim 1. devre müzik derslerine
yönelik mesleki alan yeterliklerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
Gerek, Ö. (2006). Sınıf öğretmenlerinin yeni ilköğretim programı hakkındaki
görüş, değerlendirme ve yeterlikleri üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Glover, J. & Young S. (1999). Primary music later years. London: Falmer Press.
Göğüş, G. (2008). İlköğretim I. kademe müzik eğitimde öğretmenin etkinliği.
Uludağ Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 369-382.
<http://kutuphane.uludag.edu.tr/PDF/egitim/htmpdf/2008-21(2)/M9.pdf
>
adresinden 29 Nisan 2010 tarihinde alınmıştır.
Gülcan,R. (1988). Çağdaş bir model içinde müzik eğitimcisi yetiştirme önerisi.
Ankara: I. Müzik Kongresi, Kültür Bakanlığı Yayınları.
Hallam, S., Burnard, P., Robertson, A, Saleh, C., Davies, V., Rogers, L. & Kokatsaki,
D. (2009, June 2). Trainee primary-school teachers’ perceptions of their
effectiveness in teaching music. Music Education Research. 11(2), 221-240.
206
Holden, H. & Button, S. (2006). The teaching of music in the primary school by the
non-music specialist. B.J. Music Ed., 23:1, 23-38.
Kalyoncu, N. ve Öztürk, Ö. (2009). Sınıf öğretmenliği anabilim dallarında verilen
“Müzik” ve “Müzik Öğretimi” derslerinin içerikleri. 8. Ulusal Müzik Eğitimi
Sempozyumu Bildirisi, 23-25 Eylül. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim
Fakültesi, Samsun.
Karacaoğlu, Ö. C. (2008). Avrupa birliği uyum sürecinde öğretmen yeterlikleri.
Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
Ankara.
Karadağ, E., Deniz, S., Korkmaz, T. ve Deniz, G. (2008). Yapılandırmacı öğrenme
yaklaşımı: Sınıf öğretmenleri görüşleri kapsamında bir araştırma. Uludağ
Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 383-402.
Karan, M. (2008). İlköğretim okullarında görev yapan sınıf öğretmenlerinin lisans
döneminde aldıkları müzik eğitiminin mesleki yaşantılarına olan etkileri
üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi,
Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kılıç, I. (2007). Müzik öğretmenliği lisans programı öğrencilerinin ''Özel Eğitim
Programları'' derslerinde kazandıkları yeterliklerin ''Öğretmenlik
Uygulaması'' nda kullanım açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış
Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kılıç, I. (2009). İlköğretim I. kademe sınıf öğretmenlerinin müzik öğretiminde
karşılaştıkları sorunlar. İnönü üniversitesi , Eğitim Fakültesi Dergisi. 17, 123137.
Kırcıoğlu, Ç. (2009). Sınıf öğretmenlerinin müzik dersi öğretimine ilişkin bilgi
düzeyleri, öz yeterlik algıları ile tutumlarının belirlenmesi. Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Çanakkale.
Kocabaş, A. (2000). Sınıf öğretmenlerinin müzik dersindeki yetersizliklerine ilişkin
görüşleri. Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(7).
<http://egitimdergi.pau.edu.tr/makale/sayı7/2Koçak, K. (1992). İlköğretimde öğretmen yetiştirme ve istihdamı. Hacettepe
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 395-402.
Küçükahmet, L., Değirmencioğlu, C., Er T., Öksüzoğlu, A. T., Özdemir, İ. E.,
Korkmaz, A. (2000). Öğretmenlik mesleğine giriş. (3. basım). Ankara: Nobel
Yayıncılık.
207
Leech, N. L., Barrett, K. C., & Morgan, G. A. (2008). SPSS for intermediate
statistics: Use and interpretation (3rd ed.). New York: Lawrence Erlbaum
Associates.
Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2007). İlköğretim 1-8 sınıflar müzik dersi öğretim
programı. Ankara: MEB Yayınları.
Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2008). Öğretmen yeterlikleri ve özel alan
yeterlikleri. (1. basım). Ankara: Devlet Kitapları.
Okan,
S. (2010). Sınıf öğretmenlerinin müzik dersindeki yeterlikleri
gerçekleştirmelerine ilişkin görüşleri: Diyarbakır il örneği. Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Burdur.
Ömeroğlu, E., Ersoy, Ö., Şahin, F., Kardır, A., Turla, A. (2003). Müziğin okul öncesi
eğitiminde kullanılması. Ankara: Kök Yayıncılık.
Özenç, M. (2009). Sınıf öğretmenlerinin yapılandırmacı yaklaşım ile ilgili yeterlik
düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara
Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Pamir, L. (Tarihsiz). Çağdaş piyano eğitimi. (2. basım). İstanbul: Beyaz Köşk
Yayınları.
Say, A. (2005). Müzik öğretimi. (4. basım). Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
Selanik, C. (1996). Müzik sanatının tarihsel serüveni. Ankara: Dorum Yayıncılık.
Senemoğlu, N. (2003). Türkiye'de sınıf öğretmeni yetiştirme uygulamaları,
sorunları, öneriler. Süleyman Demirel Üniversitesi, Burdur Eğitim Fakültesi
Dergisi, 4(5), 154-193.
Senemoğlu, N. (2004). Gelişim öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. Ankara:
Gazi Kitabevi.
Sun, M. ve Seyrek, H. (2001). Okul öncesi eğitiminde müzik. İzmir: Mey Müzik
Eserleri Yayınları.
Şahin, İ. (1999). İlköğretim okullarında görevli öğretmenlerin iş doyum düzeyleri.
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri
Enstitüsü, İzmir.
Şahin, K. (2002). İlköğretim I. kademede müzik dersine ilişkin öğretmen görüşleri
(Uşak İli Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
208
Şahin, O. (2009). Kırıkkale il merkezinde görev yapan sınıf öğretmenlerinin müzik
dersi ile ilgili yeterliklerine ilişkin bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
Şendurur, Y. ve Barış, D. A. (2002). Müzik eğitimi ve çocuklarda bilişsel başarı. Gazi
Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 165-174.
Töreyin, A. M. (1997). Türkiye'nin ilköğretim kurumlarındaki ''Müzik Eğitimcisi''
sorunu. Filarmoni Sanat Dergisi, 142, 3-5. http://www.muzikegitimcileri.net
adresinden 25.04.2010 tarihinde alınmıştır.
Tufan, S. ve Sökezoğlu, D. (2009). Oyun, hareket, dans ve ritm yoluyla müzik
eğitiminin 7-11 yaş grubu çocuk yuvası öğrencilerinin sosyal gelişimi
üzerine etkisi. 8. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, 23-25 Eylül.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Samsun.
Türk, Ö. (2008). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin öz yeterlikleri ve mesleki
doyumlarının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Türkmen, E. F. (2009). Yeni öğretim programlarına uyum sürecinde müzik
öğretmenlerinin yaşadığı sorunlar. 8. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu
Bildirisi, 23-25 Eylül. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Samsun.
Uçal, E. (2003). Okul öncesi müzik eğitiminde orff öğretisinin müziksel beceriler
üzerindeki etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül
Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Uçan, A. (1996). İnsan ve müzik, insan ve sanat eğitimi. Ankara: Müzik Eğitimi
Yayınları.
Uçan, A. (1997). Müzik eğitimi temel kavramlar-ilkeler-yaklaşımlar. (2. basım).
Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
Ürfioğlu, A. (Tarihsiz). Bebeklik ve okul öncesi dönemde müziğin gelişimi ve
eğitimi. İstanbul: Ya-pa Yayınları.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (6.
Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, G. (2002). İlköğretimde müzik eğitimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Yünlü,
F. (2002). İlköğretim okullarında sınıf öğretmenlerinin müzik dersine
ilişkin eğitim gereksinmeleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu
Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
209
EK-1. İLKÖĞRETİM MÜZİK DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI (2006)
Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığınca hazırlanmış olan
ilköğretim müzik dersi öğretim programı (2006) daha önceki 1968, 1984 ve 1994
programlarının içerik ve yaklaşımları göz önüne alınarak hazırlanmıştır.
Müzik Dersi Öğretim Programı (2006); giriş, vizyon, temel yaklaşım ve yapı,
öğrenme-öğretme süreçleri, kazanımlar, ölçme ve değerlendirme, sözlük ve kaynakça
bölümlerinden oluşmaktadır (MEB, 2007:4-9).
Programda, öğrenme-öğretme sürecine ilişkin olarak; etkinlik örnekleri ve ölçme
değerlendirme süreçlerine yer verilmiştir. Bu etkinlikler bire bir kullanımın yanı sıra,
öğretmenlerde programın yaklaşımına uygun olarak verilen örnek etkinliklerden
yararlanarak yeni etkinlikler geliştirebilirler.
Müzik Dersi Öğretim Programı hazırlanırken, öncelikle aşağıda yer alan temel
hususlar göz önünde tutulmuştur (MEB, 2007).
1. Ana yasa, yasa ve yönetmeliklerde ifadesini bulan Türk Milli Eğitimi’nin esasları,
2. Atatürk ilke ve inkılapları,
3. Türk toplumsal-kültürel yaşamına ilişkin beklentiler,
4. Sanatın / müziğin insan yaşamındaki yeri ve önemi,
5. Kalkınma planlarıyla bireylere kazandırmak istenilen davranışlar,
6. Detaylı kaynak taramanın yanı sıra örneklem olarak seçilen sınıf ve branş
öğretmenleri ile akademisyenlere uygulanan anketlerden elde edilen bulgular,
7. İlköğretim Genel Müdürlüğü Müzik Özel İhtisas Komisyonu’nca belirlenmiş
öğrencilerden beklenen müzikle ilgili beceriler,
Yukarıda belirtilen hususlar çerçevesinde ise program çalışmasında şu ilkeler
göz önünde bulundurulmuştur.
1. Müzik Dersi Öğretim Programı öğrenci merkezli olmalıdır.
2. Öğrenciler edilgen durumda değil, aksine dersin etkinlikler boyutuna aktif olarak
katılabilmelidirler.
3. Öğrenilecek her beceri ve bilgi, mutlaka yaşam içerisinde kullanılabilir niteliğe
dönüştürülmelidir.
4.
Programın
uygulanma
sürecinde;
bireylerin
yetenek
ve
yaratıcılıklarının
geliştirilmesine önem verilmelidir.
5. Öğrenilen her bilgi mutlaka pratiğe dönüştürülebilir nitelikte olmalıdır.
210
6. Müziğin içselleştirilebilmesi, ancak müzik dersinin yaşanarak ve yaşatılarak
işlenebilmesi ile mümkündür.
7. Genel müzik eğitiminde uygulamalar yoluyla bilgiye ulaşılmalıdır.
8. Müzik eğitimi; kavramlar ve kurallar yolu ile değil, müziğin tüm boyutlarının eyleme
dönüştürülmesi ve hissettirilmesiyle gerçekleşmelidir.
9. Nota öğretimi amaç değil, yalnızca araç olmalıdır.
Programın Vizyonu
İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı’nın vizyonu, öğrencilerin müziği
etkinlikler aracılığıyla yaşayarak hayatlarının ayrılmaz bir parçası haline getirmek ve
müzik yoluyla;
• Kendisi ve çevresi ile barışık,
• Ulusal ve uluslar arası kültürleri tanıyan,
• Vatan millet sevgisine sahip,
• Çevresindeki olaylara, değişim ve gelişmelere duyarlı,
• Güzel sanatların her türüne açık,
• Mutlu, kişilikli ve öz güveni olan bireyler olarak yetişmelerini sağlamaya yöneliktir
(MEB, 2007)..
Programın Temel Yaklaşımları
Yapılandırmacı anlayış, öğrenci merkezli bir anlayışa dayanmakla birlikte,
öğrencinin yeni bir bilgiyi ve beceriyi, daha önce edindiği bilgi ve beceriler ile
birleştirmesi, yorumlaması ve yaşamına katması ilkesine dayanır.
Yapılandırmacı kurama göre:
• Her birey, daha önce sahip olduğu ön bilgi ve inançlarla öğrenme ortamına gelir.
• Öğrenme, toplumsal bir sürecin parçasıdır.
• Kalıcı izli esas öğrenme, etkinlikler aracılığıyla olur.
• Öğrenme pasif bir süreç değil, öğrencinin içerisinde bizzat yer aldığı, sürekli ve
dinamik bir işlemdir.
• Kazanılan bilgi, her birey tarafından hem kişisel hem de sosyal anlamda yeniden
yapılandırılır.
211
Yukarıda ifade edilen temel prensiplere uygun bir öğretim sürecini
gerçekleştirebilmek için, kısmen de olsa öğretmeninde kendi öğretim stratejisini
oluşturmasına izin verilmelidir. Teknoloji; etkin, özgün, amaçlı ve ortaklaşa bir öğretim
gerçekleştirebilmek için mutlaka işe koşulmalıdır. Ayrıca öğrencilere bilgilerini
sınayabilecekleri çeşitli öğrenme yaşantıları da sunulmalıdır (MEB, 2007).
Özetle, müzik eğitiminde yapılandırmacı anlayış;
1. Öğretmeye değil, öğrenmeye önem verir,
2. Bireylerin farklılığını kabul eder,
3. Öğrencilerin araştırıcılığını destekler,
4. Öğrenme sürecinde daha önceki yaşantılara önem verir,
5. Öğrenmede performans ve etkinliklere ağırlık verir,
6. Öğrencinin nasıl öğrendiğini dikkate alır,
7. Öğrencinin sosyal bir çevrede öğrenmesi anlayışını benimser,
8. Öğretimde gerçekçilik ve işlevselliği destekler,
9. Öğrencilere bilgi oluşturma ve deneyimlerden sonuç çıkarma fırsatı verir.
Müzik Dersi Öğretim Programının Temel Yapısı (1-8. Sınıflar)
Müzik Dersi Öğretim Programı; genel amaçlar, temel beceriler, öğrenme
alanları, kazanımlar, etkinlikler, açıklamalar, öğrenme-öğretme süreçleri ve ölçme
değerlendirme boyutlarından oluşmaktadır (MEB, 2007).
Genel Amaçlar
Müzik öğretim programının amacı, Türk Milli Eğitiminin genel amaçları ve
temel ilkelerine uygun olarak öğrencilerin;
1. Müzik yoluyla estetik yönünü geliştirmek,
2. Duygu, düşünce ve deneyimlerini müzik yoluyla ifade etmelerine imkan sağlamak,
3. Yaratıcılık ve yeteneğini müzik üretme yoluyla geliştirmek,
4. Yerel, bölgesel, ulusal, uluslararası müzik kültürlerini tanımak,
5. Kişilik ve öz güven gelişimlerine katkı sağlamak,
6. Müzik aracılığı ile zihinsel becerilerinin gelişimini sağlamak,
7. Müzik yoluyla bireysel ve toplumsal ilişkilerini geliştirmek,
8. Bireysel ve toplu olarak nitelikli, değişik türlerde şarkı dinleme, söyleme ve çalma
etkinliklerine katılımlarını sağlamak,
212
9. Müziksel algı ve bilgilerini geliştirmek,
10. Türkçeyi doğru ve etkili kullanmalarını sağlamak,
11. İstiklal Marşı başta olmak üzere milli marşlarımızı özüne uygun olarak
seslendirmelerini sağlamak,
12. Müzik yoluyla sevgi, paylaşım ve sorumluluk duygularını geliştirmek,
13. Milli birliğimizi, bütünlüğümüzü pekiştiren ve dünya ile bütünleşmemizi
kolaylaştıran müzik kültürü ve birikimine sahip olmalarını sağlamak,
14. Atatürk’ün Türk müziğinin gelişmesine ilişkin görüşlerini kavramak ve Atatürk ilke
ve inkılaplarına gönülden bağlı, kültürlü bireyler olarak yetişmelerini sağlamak (MEB,
2007).
Temel Beceriler ve Değerler
Müzik dersi 1-8. Sınıflar Öğretim Programı, içerdiği öğrenme alanları ve
kazanımlarla öğrencilerde aşağıdaki temel becerilerin ve değerlerin gelişmesini
sağlayacaktır. Bu programla ulaşılması beklenen;
• Temel Beceriler;
Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanma, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, iletişim
kurma, problem çözme, araştırma, bilgi teknolojilerini kullanma, girişimcilik, müziksel
algılama ve bilgilenme, kişisel ve sosyal değerlere önem verme, müzik okur-yazarlığı
edinebilme, duyarlığa sahip olma.
• Değerler;
Paylaşım, hoşgörü, sorumluluk olarak belirlenmiştir (MEB, 2007).
Öğrenme Alanları
Müzik Dersi Öğretim Programı, ‘’Dinleme-Söyleme- Çalma’’, ‘’Müziksel Algı
ve Bilgilenme’’, ‘’Müziksel Yaratıcılık’’ ve ‘’Müzik Kültürü’’ adı altında dört temel
öğrenme alanı üzerine oturtulmuştur. Bu öğrenme alanları, içerik bakımından birbirleri
ile tamamen kenetli olup sadece gerekli hallerde ayrılabilirler (MEB, 2007).
213
Kazanımlar
Kazanımlar öğrenme-öğretme süreci içerisinde planlanmış ve düzenlenmiş
yaşantılar aracılığı ile öğrencilerde görülmesi gereken bilgi, beceri, tutum ve
değerlerdir. Kazanımlar, öğrencilerin gelişim düzeyi göz önünde bulundurularak birinci
sınıftan sekizinci sınıfa kadar programda sunulmuştur (MEB, 2007).
Etkinlikler
Müzik Dersi Öğretim Programında verilen etkinlikler sadece örnek niteliğinde
olup; öğretmen bu etkinlikleri aynen kullanabilir veya değişiklikler yapabilir.
Etkinliklerin öğrenme-öğretme sürecinde öğrencinin etkin rol almasını sağlayacak
biçimde düzenlenmesine; çevresel özellikler ile öğrencilerin ilgi, ihtiyaçları ve var olan
bilgileri de göz önünde bulundurularak öğrenci merkezli ve yapılandırmacı yaklaşıma
uygun planlanmasına dikkat edilmelidir (MEB, 2007).
Müzik Dersi Öğrenme-Öğretme Süreci
İlköğretim müzik dersi öğrenme ve öğretme sürecinde öğrenci merkezli eğitim
anlayışı ile paralellik gösteren müzik dersine yönelik aktif öğrenme yöntemleri ile
birlikte, genel öğretim yöntemlerine de yer verilmiştir. Müzik eğitiminde kazanımlara
uygun olarak, ‘’oyun, Dans, Devinim’’ ekseninde ilgili yöntemlerden yaralanılması,
dersin işlenişinde ayrı bir önem taşımaktadır.
Genel müzik eğitiminde nota öğretiminin amaç değil, araç olduğu ilkesinden
hareketle; programda nota öğretimi 4. Sınıftan başlamıştır. Kulaktan şarkı öğretme
yöntemi ise 4. Sınıf düzeyine kadar aktif olarak uygulanmakla birlikte, nota öğretiminin
yanında ilköğretim süreci boyunca her düzeyde mutlaka kullanılmalıdır. Ayrıca, 7-8.
Sınıflarda, öğrencilerin ergenlik dönemine ilişkin ses yapılarındaki değişim sebebiyle,
bu dönem çocuklarında şarkı söyleme etkinliğinden çok; dinleme, çalma ve yaratıcılık
eğitimlerine ağırlık verilmesi uygun olacaktır.
İlköğretim 1-8. Sınıf Müzik Dersi programında ifade edilen kazanımların
bazıları eğitim-öğretim yılı içerisinde, müzik eğitiminin basitten karmaşığa doğru
işlenmesini sağlamak ve hangi kazanımın hangi kazanımdan önce mutlaka işleneceğine
işaret etmek amacıyla ‘’sıralı kazanımlar’’ ( ‘’�’’ sembolü ile) kazanım tablosunun
açıklamalar bölümünde belirtilmiştir. Açıklamalar bölümündeki sıralı kazanımlarda
214
belirtilen ‘’�’’ işareti, kazanımın hangi kazanımdan sonra verilmesi gerektiğini ifade
etmektedir. Sıralı kazanımların işlenmesinde belirtilen öncelik sonralık sırasına
uyulması önemlidir. Sıralı kazanımların ne zaman verileceği ise müzik öğretmeninin
etkinliği, öğrencilerin öğrenme ihtiyaçları, bireysel farklılıkları ve çevre özellikleri göz
önünde bulundurularak düzenlenmeli ve yıllık planda eğitim-öğretim yılına yayılarak
verilmelidir. Özetle sıralı kazanımlardan anlaşılması gereken, kazanımların birbirini
takip eden haftalarda işlenmesi zorunluluğu değil, sadece etkili müzik eğitimi için,
kendi içlerinde belirtilen öncelik sonralık sırasına dikkat edilerek işlenmesidir. Ayrıca
bu kazanımlar başka ders işleniş süreçlerinde, farklı kazanımlarla ders içi ilişkilendirme
yapılarak tekrar verilebilir.
Sıralı olan kazanımlar dışındaki kazanımlar yukarıda belirtilen eğitim-öğretim
süreçlerinin planlanmasında dikkat edilmesi gereken hususlar gözetilerek, yıl içerisinde
farklı zamanlarda tekrar edilerek kullanılabilir.
Belirtilen sıralı kazanımlar öncelik sonralık sırasına uymak kaydı ile birbirlerini
tamamlayan, birbirleriyle ilişkili birden fazla kazanım, öğrenme ve öğretme süreçlerinin
planlanmasında aynı ders işleniş süreçlerinde ele alınabilir.
Programda sınıf düzeylerine göre verilmiş olan kazanımlar; açıklama bölümünde
belirtilmiş olsa da müzik eğitiminin diğer öğrenme alanlarıyla ve özellikle ‘’DinlemeSöyleme-Çalma’’ alanında uygun görülen kazanımlarla, öğrenme-öğretme süreçlerinin
her aşamasında ilişkilendirilmeye çalışılmalı, kazanımların uygulanma sürecinde müzik
eğitiminin gerekliliği olan, öğrenme alanlarının birbirleri ile olan sarmallığı
sağlanmalıdır.
Kazanımların işlenişinde açıklamalar bölümündeki sınırlılıklara dikkat edilmeli
ve öğrenci seviyesine uygun bir işleniş sırası izlenmelidir. ‘’Türkiye Cumhuriyeti’nin
temeli kültürdür.’’ (M. K. Atatürk) özdeyişi ışığında, Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı
ulusal bilinci gelişmiş, ince sanat zevkine sahip kültürlü bireyler yetiştirme anlayışı da
her zaman göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca Atatürkçülük kazanımları yıl içinde
tekrarlı olarak (10 Kasım Atatürk’ü Anma Haftası, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, 23
Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma ve Gençlik
Bayramı vb. özel gün ve haftalarla ilişkilendirilerek) işlenmelidir.
215
Müzik dersinde, temel yaşam becerilerinin yanı sıra olumlu kişilik gelişimine de
dikkat edilmeli, diğer disiplinler ile de ilişkiler kurularak, müziğin yaşamın bir parçası
olduğu gerçeği her fırsatta dile getirilmelidir.
Programı oluşturan kazanımlarda öngörülen bilgi, beceri, tutum ve değerler
gözlenebilir nitelikte olup; öğrencilerin kazanımlara ulaşmasında program içerisinde
örnek olarak verilen etkinlikler sadece bir araç olarak görülmelidir. Yapılacak ölçme ve
değerlendirmeler farklı ölçek- ölçütlerin kullanımına olanak sağlayacak biçimde
düzenlenmelidir.
• Öğrenme-öğretme sürecinin başında öğrencilerin ön öğrenmelerini (bilgilerini) ortaya
çıkarmak amacıyla derse hazırlayıcı ve motive edici uygulamalara (etkinliklere) yer
verilmelidir.
• Ders yılı sonunda öğrendiklerini sergilemek, paylaşmak ve öğrenmeyi zevkli kılmak
amacıyla yıl sonu etkinlikleri yapılabilir.
• Dersin işlenmesi sırasında Öğretmen Kılavuz Kitabı, Öğrenci Çalışma Kitabı ve bu
kitapları destekleyecek; ses efektleri de içeren milli bayramlar, özel gün ve haftalarla
ilgili marş, Türkü ve benzeri seçkin eserlerin yer aldığı multimedya araçları
kullanılmalıdır. CD’ de yer alacak eserlerin; çocuğa görelik ilkesi doğrultusunda sınıf
seviyeleri ve ses sınırlarında üsluba uygun seslendirilip çalınmış, eğitimde kullanılabilir
nitelikte olmasına özen gösterilmelidir (MEB, 2007).
Ölçme ve Değerlendirme
Farklı öğretim modellerinin kullanılması, öğrenci öğrenmelerinin ölçülmesinde
ve değerlendirilmesinde farklı yöntem ve tekniklerin kullanılmasını gündeme
getirmiştir. Artık öğrenciye sadece yazıya dayalı değil, otantik (authentic) olarak
tanımlanan öğrencinin günlük hayatıyla ilişkili ödev ve görevler verilmektedir.
Öğrencinin başarısının ölçülmesinde kullanılan ölçütler artık açık ve nettir. Ölçme
yalnızca öğretimden sonra değil, öğretim sırasında da yapılmaktadır. Öğretim ve ölçme
birbirini besleyen iki süreçtir (MEB 2007).
Yapılandırmacı yaklaşımda öğrencinin bilgiyi hatırlaması değil, uygulaması,
analiz etmesi ve değerlendirmesi beklenmektedir ve öğrencinin öğrenirken ölçülmesi,
ölçülürken de öğrenmesi amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda öğretim sonunda yapılan
216
tamamlayıcı değerlendirmenin yanında, öğretim süresince yapılan ölçümlere dayanan
şekillendirici değerlendirmeye ihtiyaç duyulmaktadır (MEB, 2007).
Öğrencinin sahip olduğu tüm bilişsel, duyuşsal ve devinişsel beceriler onun
kapasitesi olarak tanımlanabilir. Öğrencinin ölçülmek istenilen kapasitesi hakkında
doğru ve güvenilir bir karar verebilmek için farklı görevler içeren, farklı türde ve sürekli
ölçümler yapılmalıdır. Öğrencilere öğrenmeleri için nasıl farklı imkânlar sunuluyorsa,
ne öğrendiklerini gösterebilmeleri için de farklı ölçme yöntemleri kullanılmalıdır.
Öğrenciler sadece bilişsel, duyuşsal ve devinişsel hedeflere ulaşma düzeyleri açısından
değil, yaşamdaki başarının da temeli olan becerileri (kendine güven, isteklendirme, çaba
gösterme, sorumluluk sahibi olma, öncelik kullanma, sebat gösterme, başkalarını ve
yaptığı işi önemseme, takım çalışması, sağduyulu olma ve problem çözme, vb) ile de
değerlendirilmelidir. Portfolyo, gösteri, sunum, poster, proje vb. performans
görevlerinin değerlendirilmesinde kullanılan dereceli puanlama anahtarları (rubric),
kontrol listeleri, gözlem formları, öz değerlendirme ve akran değerlendirme formları
öğrenim
süreci
boyunca
öğrencilerin
gelişen
ilgileri,
becerileri,
yetenekleri,
gereksinimleri, bedensel özellikleri, duygu ve düşüncelerinin daha iyi tanınmasına
imkân sağlamaktadır. Bu da öğrenmedeki eksikliklerin hızlı bir şekilde tespit edilmesini
ve giderilmesini kolaylaştırmaktadır.
Ölçme ve değerlendirme uygulamalardan mümkün olduğunca kısa bir süre sonra
öğrenciye, kazanmış olduğu davranışların nicelik ve niteliğine ilişkin bilgi verilmelidir.
Öğrenci, bu bilgiler çerçevesinde eksik olan öğrenmeleri tamamlama, yeterli olduğu
öğrenmeleri geliştirme imkânına sahip olur ve kendini tanıyarak gelecekteki
çalışmalarını planlayabilir.
Alternatif ölçme ve değerlendirme araçlarının yanı sıra geleneksel ölçme ve
değerlendirme araçları (açık uçlu sorular, kısa yanıtlı maddeler, eşleştirme maddeleri,
doğru/yanlış maddeleri vb.) da yeniden yapılandırılarak özellikle nota dayalı
değerlendirmelerin yapılmasında kullanılmaktadırlar (MEB, 2007).
217
EK-2. SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ALAN YETERLİKLERİ
SINIF ÖĞRETMENİ ALAN YETERLİKLERİ
4- Sanat ve Estetik
Yeterlik Alanı
Bu yeterlik alanı öğrencilerin güzel sanatlarla ilgili
Kapsam
temel bilgilere sahip olma, sanatsal etkinlikleri öğrenme
sürecinde kullanma, öğrenme ortamları düzenlerken
estetik bakış açısını dikkate alma uygulamalarında
yaratıcı düşünme becerilerini benimseme, Atatürk‟ün
sanatın gelişmesine verdiği önemi içselleştirebilmelerini
sağlama uygulamalarını kapsamaktadır.
Yeterlikler
PERFORMANS GÖSTERGELERİ
A-1 DÜZEYİ
A-2 DÜZEYİ
A-3 DÜZEYİ
1. Güzel sanatlarla ilgili
• Güzel sanatların • Güzel sanatlarla ilgili
• Güzel sanatlarla ilgili yayın
genel bilgilere sahip
müzik, görsel
yayın ve etkinlikleri
ve etkinlikleri tasarlayarak
olabilme
sanatlar gibi
izler, öğrencilerin bu
sergilenmesine öncülük eder.
çeşitli alanlarını
yayın ve etkinleri
• Güzel sanatlarla ilgili
tanır.
izlemeleri için çaba
çeşitli etkinliklere
• Güzel sanatların gösterir.
öğrencilerin bireysel ya da
nitelikli
• Öğrencilerin sanatsal
toplu katılımını sağlar.
örneklerini
etkinliklere ilgi
etkinliklerinde
duymalarını sağlayacak
kullanır.
ortamlar düzenler.
2. Sanatsal etkinlikleri
• Öğrenilenler ile
• Dans, yaratıcı drama
• Öğrenci, öğretmen, okul
öğrenme sürecinde
sanat ve estetik
ve müzik gibi
yönetimi ve veli katılımıyla
kullanabilme
arasında ilişki
etkinlikleri; öğrencileri
sanatsal etkinlikler düzenler.
kurar.
güdüleme ve
• Öğrenme
performanslarını
etkinliklerinde
geliştirmede kullanır.
sanatsal niteliği
olan eserlere ait
fotoğraf, slayt gibi
materyalleri sınıfa
getirir.
3. Öğretme ve öğrenme
• Estetik bakış
• Öğrencilerin materyal
• Öğrencilerin
ortamlarını düzenlerken
açısını dikkate
hazırlama sürecinde
yaratıcılıklarının yanı sıra
estetik bakış açısını
alarak, sınıf
yaratıcılıklarının yanı
estetik bakış açılarını da
dikkate alabilme
ortamını
sıra estetik bakış
kullanarak hazırlamış
öğrencileri ile
açılarını da dikkate
oldukları materyallerin okul
birlikte düzenler.
almalarını sağlar.
içinde ve dışındaki
etkinliklerde yer almasını
sağlar.
• Estetik bakış açısını okul
ortamının düzenlenmesinde
kullanır.
4. Atatürk’ün sanatın
• Atatürk’ün sanat • Öğrencilerin,
•Öğrencilerin Atatürk'ün
gelişmesine verdiği
gelişimine
Atatürk'ün sanata
sanatın gelişimine verdiği
önemi
katkıları hakkında yaptığı katkıları
önem ile ilgili düşünce ve
içselleştirebilmelerini
öğrencileri
kavrayabilmeleri için
görüşlerini
sağlayabilme
bilgilendirir.
etkinlikler düzenler.
içselleştirmelerini
sağlayacak etkinlikler
düzenler.
218
EK-3. TEZ İZNİ
219
EK-4. 1.SINIF ANKET FORMU
ANKET
Değerli Meslektaşım,
Bu anket, ilköğretim I.sınıfı okutmakta olan sınıf öğretmenlerinin, I.sınıf müzik dersi öğretim programında yer alan
kazanımların sınıf için önemine, uygunluğuna ve gerçekleştirebilmesi konusunda yeterliklerine ilişkin görüşlerini saptamak
amacıyla yapılandırılmıştır. Anket üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kişisel bilgiler, ikinci bölümde I.sınıf müzik
dersi öğretim programında yer alan kazanımlar üçüncü bölümde ise açık uçlu sorular yer almaktadır. Sizlerden beklenen,
formda yer alan sorulara ilişkin görüşlerinizi uygun gelen yanıtın karşısındaki boşluğa (X) işareti koyarak belirtmenizdir.
Tüm soruların cevaplanması bizim için önemlidir. Çalışmanın başarılı olması vereceğiniz cevapların doğru olması ile
mümkündür. Elde edilen veriler bilimsel amaçlar ve gizlilik çerçevesinde topluca değerlendirilecek olup çalışmada
katılımcıların isimlerine yer verilmeyecektir. Araştırmaya yaptığınız katkıdan dolayı teşekkür eder, saygılarımızı sunarız.
Prof. Nezihe ŞENTÜRK
Gazi Üniv.Gazi Eğitim Fak.
Müzik Eğitimi ABD
Vasfi ÇİLİNGİR
Gazi Üniv.Eğitim Bilimleri Enst.
Doktora öğrencisi
I.BÖLÜM: KİŞİSEL BİLGİLER
1- Cinsiyetiniz:
Kadın ( )
Erkek (
)
2- Kıdeminiz (Sınıf öğretmenliğinde geçen hizmet süreniz) :
0–5 yıl ( )
6–10 yıl ( )
11–15 yıl ( )
16–20 yıl (
)
21 yıl ve üstü ( )
3- 2006 yılında uygulamaya konulan ilköğretim müzik dersi öğretim programının uygulanmasına yönelik
hizmet içi eğitim aldınız mı? Evet ( ) Hayır ( )
4- Mezun olduğunuz okulun türü:
( ) Eğitim yüksek okulu
( ) Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği
( ) Eğitim fakültesi (2+2) lisans tamamlama
( ) Dört yıllık lisans çıkışlı öğretmenlik sertifikası
( ) Diğer…………………………
5- Lisans üstü eğitim durumunuz:
( ) Yüksek lisans ( ) Doktora (
) Lisans üstü eğitim almadım
6- Mezun olduğunuz okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin herhangi bir eğitim
aldınız mı?
Evet ( ) Hayır ( )
7- Okutmakta olduğunuz sınıf düzeyi:
1.sınıf ( ) 2. sınıf ( ) 3. sınıf ( )
8- Sınıflarınızdaki ortalama öğrenci sayısı:
0–15 ( )
16–25 (
)
26–45 (
)
46 ve üstü (
)
9- Sınıfınızda herhangi bir çalgı aleti çalıyor musunuz?
Evet ( )
Hayır ( )
10- Müzik özel öğretim yöntemlerini (Orff, Dalcroze, Kodaly vb.) kullanıyor musunuz?
( ) Evet kullanıyorum
( ) Hayır kullanmıyorum
11- Yanıtınız evet ise kullandığınız özel müzik öğretim yöntemlerini işaretleyiniz.
( ) Orff
( ) Dalcroze ( ) Kodaly
( ) Diğer
………………………………………………………
220
221
222
III. BÖLÜM: Okuttuğunuz sınıfın müzik dersi öğretim programında, gerçekleştirmede
güçlük çektiğiniz kazanımlar varsa, bu kazanımları ankette yer alan numaraları ve
güçlük çekme nedenleriniz ile birlikte lütfen belirtiniz.
1- “ DİNLEME- SÖYLEME- ÇALMA “ öğrenme alanında;
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
2- “ MÜZİKSEL ALGI VE BİLGİLENME” öğrenme alanında;
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
Lütfen diğer sayfaya geçiniz.
223
3- “ MÜZİKSEL YARATICILIK” öğrenme alanında;
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………
…….. Numaralı kazanım.Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
4- “ MÜZİK KÜLTÜRÜ” öğrenme alanında;
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
Teşekkürler
224
EK-5. 2.SINIF ANKET FORMU
ANKET
Değerli Meslektaşım,
Bu anket, ilköğretim II.sınıfı okutmakta olan sınıf öğretmenlerinin, II.sınıf müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların
sınıf için önemine, uygunluğuna ve gerçekleştirebilmesi konusunda yeterliklerine ilişkin görüşlerini saptamak amacıyla
yapılandırılmıştır. Anket üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kişisel bilgiler, ikinci bölümde II.sınıf müzik dersi öğretim
programında yer alan kazanımlar üçüncü bölümde ise açık uçlu sorular yer almaktadır. Sizlerden beklenen, formda yer alan sorulara
ilişkin görüşlerinizi uygun gelen yanıtın karşısındaki boşluğa (X) işareti koyarak belirtmenizdir. Tüm soruların cevaplanması bizim
için önemlidir. Çalışmanın başarılı olması vereceğiniz cevapların doğru olması ile mümkündür. Elde edilen veriler bilimsel amaçlar ve
gizlilik çerçevesinde topluca değerlendirilecek olup çalışmada katılımcıların isimlerine yer verilmeyecektir. Araştırmaya yaptığınız
katkıdan dolayı teşekkür eder, saygılarımızı sunarız.
Prof. Nezihe ŞENTÜRK
Gazi Üniv.Gazi Eğitim Fak.
Müzik Eğitimi ABD
Vasfi ÇİLİNGİR
Gazi Üniv.Eğitim Bilimleri Enst.
Doktora öğrencisi
KİŞİSEL BİLGİLER
1- Cinsiyetiniz:
Kadın ( )
Erkek (
)
2- Kıdeminiz (Sınıf öğretmenliğinde geçen hizmet süreniz) :
0–5 yıl ( )
6–10 yıl ( )
11–15 yıl ( )
16–20 yıl ( )
21 yıl ve üstü ( )
3- 2006 yılında uygulamaya konulan ilköğretim müzik dersi öğretim programının uygulanmasına yönelik
hizmet içi eğitim aldınız mı? Evet ( ) Hayır ( )
4- Mezun olduğunuz okulun türü:
( ) Eğitim yüksek okulu
( ) Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği
( ) Eğitim fakültesi (2+2) lisans tamamlama
( ) Dört yıllık lisans çıkışlı öğretmenlik sertifikası
( ) Diğer…………………………
5- Lisans üstü eğitim durumunuz:
( ) Yüksek lisans ( ) Doktora (
) Lisans üstü eğitim almadım
6- Mezun olduğunuz okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin herhangi bir eğitim
aldınız mı?
Evet ( ) Hayır ( )
7- Okutmakta olduğunuz sınıf düzeyi:
1.sınıf ( ) 2. sınıf ( ) 3. sınıf ( )
8- Sınıflarınızdaki ortalama öğrenci sayısı:
0–15 ( )
16–25 (
)
26–45 (
)
46 ve üstü (
)
9- Sınıfınızda herhangi bir çalgı aleti çalıyor musunuz?
Evet ( )
Hayır ( )
10- Müzik özel öğretim yöntemlerini (Orff, Dalcroze, Kodaly vb.) kullanıyor musunuz?
( ) Evet kullanıyorum
( ) Hayır kullanmıyorum
11- Yanıtınız evet ise kullandığınız özel müzik öğretim yöntemlerini işaretleyiniz.
( ) Orff
( ) Dalcroze ( ) Kodaly
( ) Diğer
………………………………………………………
225
226
227
III. BÖLÜM: Okuttuğunuz sınıfın müzik dersi öğretim programında, gerçekleştirmede
güçlük çektiğiniz kazanımlar varsa, bu kazanımları ankette yer alan numaraları ve
güçlük çekme nedenleriniz ile birlikte lütfen belirtiniz.
1- “ DİNLEME- SÖYLEME- ÇALMA “ öğrenme alanında;
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
2- “ MÜZİKSEL ALGI VE BİLGİLENME” öğrenme alanında;
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
Lütfen diğer sayfaya geçiniz.
228
3- “ MÜZİKSEL YARATICILIK” öğrenme alanında;
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………
…….. Numaralı kazanım.Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
4- “ MÜZİK KÜLTÜRÜ” öğrenme alanında;
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
Teşekkürler
229
EK-6. 3.SINIF ANKET FORMU
ANKET
Değerli Meslektaşım,
Bu anket, ilköğretim III.sınıfı okutmakta olan sınıf öğretmenlerinin, III.sınıf müzik dersi öğretim programında yer alan kazanımların
sınıf için önemine, uygunluğuna ve gerçekleştirebilmesi konusunda yeterliklerine ilişkin görüşlerini saptamak amacıyla
yapılandırılmıştır. Anket üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kişisel bilgiler, ikinci bölümde III.sınıf müzik dersi öğretim
programında yer alan kazanımlar üçüncü bölümde ise açık uçlu sorular yer almaktadır. Sizlerden beklenen, formda yer alan sorulara
ilişkin görüşlerinizi uygun gelen yanıtın karşısındaki boşluğa (X) işareti koyarak belirtmenizdir. Tüm soruların cevaplanması bizim
için önemlidir. Çalışmanın başarılı olması vereceğiniz cevapların doğru olması ile mümkündür. Elde edilen veriler bilimsel amaçlar ve
gizlilik çerçevesinde topluca değerlendirilecek olup çalışmada katılımcıların isimlerine yer verilmeyecektir. Araştırmaya yaptığınız
katkıdan dolayı teşekkür eder, saygılarımızı sunarız.
Prof. Nezihe ŞENTÜRK
Gazi Üniv.Gazi Eğitim Fak.
Müzik Eğitimi ABD
Vasfi ÇİLİNGİR
Gazi Üniv.Eğitim Bilimleri Enst.
Doktora öğrencisi
KİŞİSEL BİLGİLER
1- Cinsiyetiniz:
Kadın ( )
Erkek (
)
2- Kıdeminiz (Sınıf öğretmenliğinde geçen hizmet süreniz) :
0–5 yıl ( )
6–10 yıl ( )
11–15 yıl ( )
16–20 yıl ( )
21 yıl ve üstü ( )
3- 2006 yılında uygulamaya konulan ilköğretim müzik dersi öğretim programının uygulanmasına yönelik
hizmet içi eğitim aldınız mı? Evet ( ) Hayır ( )
4- Mezun olduğunuz okulun türü:
( ) Eğitim yüksek okulu
( ) Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği
( ) Eğitim fakültesi (2+2) lisans tamamlama
( ) Dört yıllık lisans çıkışlı öğretmenlik sertifikası
( ) Diğer…………………………
5- Lisans üstü eğitim durumunuz:
( ) Yüksek lisans ( ) Doktora (
) Lisans üstü eğitim almadım
6- Mezun olduğunuz okulda ilköğretim düzeyinde müzik dersi öğretimine ilişkin herhangi bir eğitim
aldınız mı?
Evet ( ) Hayır ( )
7- Okutmakta olduğunuz sınıf düzeyi:
1.sınıf ( ) 2. sınıf ( ) 3. sınıf ( )
8- Sınıflarınızdaki ortalama öğrenci sayısı:
0–15 ( )
16–25 (
)
26–45 (
)
46 ve üstü (
)
9- Sınıfınızda herhangi bir çalgı aleti çalıyor musunuz?
Evet ( )
Hayır ( )
10- Müzik özel öğretim yöntemlerini (Orff, Dalcroze, Kodaly vb.) kullanıyor musunuz?
( ) Evet kullanıyorum
( ) Hayır kullanmıyorum
11- Yanıtınız evet ise kullandığınız özel müzik öğretim yöntemlerini işaretleyiniz.
( ) Orff
( ) Dalcroze ( ) Kodaly
( ) Diğer
………………………………………………………
230
231
232
III. BÖLÜM: Okuttuğunuz sınıfın müzik dersi öğretim programında, gerçekleştirmede
güçlük çektiğiniz kazanımlar varsa, bu kazanımları ankette yer alan numaraları ve
güçlük çekme nedenleriniz ile birlikte lütfen belirtiniz.
1- “ DİNLEME- SÖYLEME- ÇALMA “ öğrenme alanında;
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
2- “ MÜZİKSEL ALGI VE BİLGİLENME” öğrenme alanında;
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
233
3- “ MÜZİKSEL YARATICILIK” öğrenme alanında;
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………
…….. Numaralı kazanım.Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
4- “ MÜZİK KÜLTÜRÜ” öğrenme alanında;
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…….. Numaralı kazanım. Çünkü;
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
Teşekkürler
234
EK-7. 1.SINIF ÖĞRETMENLERİ İÇİN GÖRÜŞME FORMU
GÖRÜŞME FORMU
“Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı (2006)
Kazanımlarına İlişkin Görüşlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından
İrdelenmesi
( Aydın İli Örneği )
Okul..........................................
Okutulan sınıf düzeyi……….
Tarih ve saat ( başlangıç-bitiş)………………..
Katılımcı kodu:……………………………..
Sınıf öğretmenliği hizmet süresi………………
Cinsiyet …………………….
Mezun olduğu okul türü……………………..
GİRİŞ
Merhaba, ben Vasfi Çilingir, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri enstitüsüne
bağlı olarak “Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
(2006)
Kazanımlarına
İlişkin
Görüşlerinin
Çeşitli
Değişkenler
Açısından
İrdelenmesi” konulu doktora çalışması yapmaktayım. Bu konu ile ilgili olarak, sizin
deneyimleriniz ve görüşlerinizden yararlanmak istiyorum.
Bana görüşme sürecinde söyleyeceklerinizin tümü gizlidir. Bu bilgileri
araştırmacıların dışında herhangi birinin görmesi mümkün değildir. Ayrıca, araştırma
sonuçlarını
yazarken
görüştüğümüz
bireylerin
isimlerini
kesinlikle
rapora
yansıtmayacağız.
Görüşmeye başlamadan önce, sizin sormak istediğiniz herhangi bir soru var mı?
Görüşmeyi izin verirseniz kaydetmek istiyorum. Bunun sizce bir sakıncası var
mı?
Bu görüşmenin yaklaşık on beş dakika süreceğini tahmin ediyorum. İzin
verirseniz sorulara başlamak istiyorum.
235
GÖRÜŞME SORULARI
1- Müzik dersi yıllık planını hazırlarken programı inceleme olanağı buldunuz mu?
* Yıllık programı hazırlarken müzik dersi öğretim programındaki öğrenme
alanları ile ilgili anlaşılma güçlüğü çektiniz mi?
* Hangi öğrenme alanında ne gibi güçlüklerle karşılaştınız?
* Yıllık planı hazırlarken daha çok hangi kaynaklardan yararlandınız?
2. İlköğretim 1. sınıf müzik dersi öğretim programı “Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme alanı kazanımlarının;
a. Öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?
* Hangi kazanımı daha önemli görüyorsunuz?
b. Sınıfın düzeyine uygunluğu hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
c. Gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?
3. İlköğretim 1. sınıf müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme”
öğrenme alanı kazanımlarının;
a. Öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?
* Hangi kazanımı daha önemli görüyorsunuz?
b. Sınıfın düzeyine uygunluğu hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
c. Gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?
4İlköğretim 1. sınıf müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık”
öğrenme alanı kazanımlarının;
a. Öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?
* Hangi kazanımı daha önemli görüyorsunuz?
b. Sınıfın düzeyine uygunluğu hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
c. Gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?
236
5- İlköğretim 1. sınıf müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı
kazanımlarının;
a. Öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?
* Hangi kazanımı daha önemli görüyorsunuz?
b. Sınıfın düzeyine uygunluğu hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
c. Gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?
6- İlköğretim 1. sınıf müzik dersi öğretim programı kazanımlarını, öğretim süreci
içinde gerçekleştirirken etkin olan önemli faktörler sizce nelerdir?
a.
b.
Olumlu faktörler
Olumsuz faktörler
7- İlköğretim 1. sınıf müzik dersi öğretim programı kazanımlarını gerçekleştirmede
yeterliliğinizi geliştirmeye yönelik çabalarınız nelerdir?
8- İlköğretim 1. sınıf müzik dersi öğretim programı kazanımlarına ilişkin bu
araştırmada dile getirmeyi istediğiniz görüşleriniz var mıdır?
237
EK-8. 2.SINIF ÖĞRETMENLERİ İÇİN GÖRÜŞME FORMU
GÖRÜŞME FORMU
“Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı (2006)
Kazanımlarına İlişkin Görüşlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından
İrdelenmesi
( Aydın İli Örneği )
Okul..........................................
Okutulan sınıf düzeyi……….
Tarih ve saat ( başlangıç-bitiş)………………..
Katılımcı kodu:……………………………..
Sınıf öğretmenliği hizmet süresi………………
Cinsiyet …………………….
Mezun olduğu okul türü……………………..
GİRİŞ
Merhaba, ben Vasfi Çilingir, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri enstitüsüne
bağlı olarak “Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
(2006)
Kazanımlarına
İlişkin
Görüşlerinin
Çeşitli
Değişkenler
Açısından
İrdelenmesi” konulu doktora çalışması yapmaktayım. Bu konu ile ilgili olarak, sizin
deneyimleriniz ve görüşlerinizden yararlanmak istiyorum.
Bana görüşme sürecinde söyleyeceklerinizin tümü gizlidir. Bu bilgileri
araştırmacıların dışında herhangi birinin görmesi mümkün değildir. Ayrıca, araştırma
sonuçlarını
yazarken
görüştüğümüz
bireylerin
isimlerini
kesinlikle
rapora
yansıtmayacağız.
Görüşmeye başlamadan önce, sizin sormak istediğiniz herhangi bir soru var mı?
Görüşmeyi izin verirseniz kaydetmek istiyorum. Bunun sizce bir sakıncası var
mı?
Bu görüşmenin yaklaşık on beş dakika süreceğini tahmin ediyorum. İzin
verirseniz sorulara başlamak istiyorum.
238
GÖRÜŞME SORULARI
1- Müzik dersi yıllık planını hazırlarken programı inceleme olanağı buldunuz mu?
* Yıllık programı hazırlarken müzik dersi öğretim programındaki öğrenme
alanları ile ilgili anlaşılma güçlüğü çektiniz mi?
* Hangi öğrenme alanında ne gibi güçlüklerle karşılaştınız?
* Yıllık planı hazırlarken daha çok hangi kaynaklardan yararlandınız?
2. İlköğretim 2. sınıf müzik dersi öğretim programı “Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme alanı kazanımlarının;
a. Öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?
* Hangi kazanımı daha önemli görüyorsunuz?
b. Sınıfın düzeyine uygunluğu hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
c. Gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?
3. İlköğretim 2. sınıf müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme”
öğrenme alanı kazanımlarının;
a. Öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?
* Hangi kazanımı daha önemli görüyorsunuz?
b. Sınıfın düzeyine uygunluğu hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
c. Gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?
4. İlköğretim 2. sınıf müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme
alanı kazanımlarının;
a. Öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?
* Hangi kazanımı daha önemli görüyorsunuz?
b. Sınıfın düzeyine uygunluğu hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
c. Gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?
239
5. İlköğretim 2. sınıf müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı
kazanımlarının;
a. Öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?
* Hangi kazanımı daha önemli görüyorsunuz?
b. Sınıfın düzeyine uygunluğu hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
c. Gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?
6. İlköğretim 2. sınıf müzik dersi öğretim programı kazanımlarını, öğretim süreci
içinde gerçekleştirirken etkin olan önemli faktörler sizce nelerdir?
a.
b.
Olumlu faktörler
Olumsuz faktörler
7. İlköğretim 2. sınıf müzik dersi öğretim programı kazanımlarını gerçekleştirmede
yeterliliğinizi geliştirmeye yönelik çabalarınız nelerdir?
8. İlköğretim 2. sınıf müzik dersi öğretim programı kazanımlarına ilişkin bu
araştırmada dile getirmeyi istediğiniz görüşleriniz var mıdır?
240
EK-9. 3.SINIF ÖĞRETMENLERİ İÇİN GÖRÜŞME FORMU
GÖRÜŞME FORMU
“Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı (2006)
Kazanımlarına İlişkin Görüşlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından
İrdelenmesi
( Aydın İli Örneği )
Okul..........................................
Okutulan sınıf düzeyi……….
Tarih ve saat ( başlangıç-bitiş)………………..
Katılımcı kodu:……………………………..
Sınıf öğretmenliği hizmet süresi………………
Cinsiyet …………………….
Mezun olduğu okul türü……………………..
GİRİŞ
Merhaba, ben Vasfi Çilingir, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri enstitüsüne
bağlı olarak “Sınıf Öğretmenlerinin, İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı
(2006)
Kazanımlarına
İlişkin
Görüşlerinin
Çeşitli
Değişkenler
Açısından
İrdelenmesi” konulu doktora çalışması yapmaktayım. Bu konu ile ilgili olarak, sizin
deneyimleriniz ve görüşlerinizden yararlanmak istiyorum.
Bana görüşme sürecinde söyleyeceklerinizin tümü gizlidir. Bu bilgileri
araştırmacıların dışında herhangi birinin görmesi mümkün değildir. Ayrıca, araştırma
sonuçlarını
yazarken
görüştüğümüz
bireylerin
isimlerini
kesinlikle
rapora
yansıtmayacağız.
Görüşmeye başlamadan önce, sizin sormak istediğiniz herhangi bir soru var mı?
Görüşmeyi izin verirseniz kaydetmek istiyorum. Bunun sizce bir sakıncası var
mı?
Bu görüşmenin yaklaşık on beş dakika süreceğini tahmin ediyorum. İzin
verirseniz sorulara başlamak istiyorum.
241
GÖRÜŞME SORULARI
1- Müzik dersi yıllık planını hazırlarken programı inceleme olanağı buldunuz mu?
* Yıllık programı hazırlarken müzik dersi öğretim programındaki öğrenme
alanları ile ilgili anlaşılma güçlüğü çektiniz mi?
* Hangi öğrenme alanında ne gibi güçlüklerle karşılaştınız?
* Yıllık planı hazırlarken daha çok hangi kaynaklardan yararlandınız?
2. İlköğretim 3. sınıf müzik dersi öğretim programı “Dinleme-Söyleme-Çalma”
öğrenme alanı kazanımlarının;
a. Öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?
* Hangi kazanımı daha önemli görüyorsunuz?
b. Sınıfın düzeyine uygunluğu hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
c. Gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?
3. İlköğretim 3. sınıf müzik dersi öğretim programı “Müziksel Algı ve Bilgilenme”
öğrenme alanı kazanımlarının;
a. Öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?
* Hangi kazanımı daha önemli görüyorsunuz?
b. Sınıfın düzeyine uygunluğu hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
c. Gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?
4. İlköğretim 3. sınıf müzik dersi öğretim programı “Müziksel Yaratıcılık” öğrenme
alanı kazanımlarının;
a. Öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?
* Hangi kazanımı daha önemli görüyorsunuz?
b. Sınıfın düzeyine uygunluğu hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
c. Gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?
242
5. İlköğretim 3. sınıf müzik dersi öğretim programı “Müzik Kültürü” öğrenme alanı
kazanımlarının;
a. Öğrenciler açısından önemi konusunda görüşleriniz nelerdir?
* Hangi kazanımı daha önemli görüyorsunuz?
b. Sınıfın düzeyine uygunluğu hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
c. Gerçekleştirilebilmesi konusunda kendi yeterliliğiniz hakkında neler
söyleyebilirsiniz?
6. İlköğretim 3. sınıf müzik dersi öğretim programı kazanımlarını, öğretim süreci
içinde gerçekleştirirken etkin olan önemli faktörler sizce nelerdir?
a. Olumlu faktörler
b. Olumsuz faktörler
7. İlköğretim 3. sınıf müzik dersi öğretim programı kazanımlarını gerçekleştirmede
yeterliliğinizi geliştirmeye yönelik çabalarınız nelerdir?
8. İlköğretim 3. sınıf müzik dersi öğretim programı kazanımlarına ilişkin bu
araştırmada dile getirmeyi istediğiniz görüşleriniz var mıdır?
243
EK-10. AYDIN İLİ MERKEZ İLÇE İLKÖĞRETİM OKULLARI LİSTESİ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
MERKEZ
421435
966366
973268
422369
874400
304444
429695
230396
265013
379123
311933
312485
394187
312507
421256
379172
396390
423255
421364
254100
365768
869831
760997
312473
422979
964426
287689
954862
421651
962490
421866
421484
421315
422083
421592
379231
423302
MERKEZ 886438
60.Yıl İlköğretim Okulu
75.Yıl Vali Muharrem Göktayoğlu İlköğretim Okulu
Abdullah Gül İlköğretim Okulu
Ahmet Şerife Sanlı İlköğretim Okulu
Avukat Cevat Aldemir İlköğretim Okulu
Cumhuriyet İlköğretim Okulu
Çeştepe Atatürk İlköğretim Okulu
Çeştepe İlköğretim Okulu
Dalama İlköğretim Okulu
Doktor Fevzi-Mürüvet Uğuroğlu İlköğretim Okulu
Efeler İlköğretim Okulu
Ekrem Çifçi İlköğretim Okulu
Gazi Mustafa Kemal İlköğretim Okulu
Gazipaşa İlköğretim Okulu
Güzelhisar İlköğretim Okulu
Hacı Celal Oto İlköğretim Okulu
Hacı Lütfiye Atay İlköğretim Okulu
Halide Hatun İlköğretim Okulu
Ilıcabaşı İlköğretim Okulu
İnönü İlköğretim Okulu
Mehmet Akif Ersoy İlköğretim Okulu
Mustafa Kiriş İlköğretim Okulu
Nahit Menteşe İlköğretim Okulu
Osman Yozgatlı İlköğretim Okulu
Ovaeymiri İlköğretim Okulu
Şehit Rıfat Tunçbilek İlköğretim Okulu
Tepecik İlköğretim Okulu
Ticaret Odası İlköğretim Okulu
Umurlu Atatürk İlköğretim Okulu
Umurlu Cavit Başlık İlköğretim Okulu
Umurlu Fatih İlköğretim Okulu
Umurlu Umurbey İlköğretim Okulu
Yahya Kemal Beyatlı İlköğretim Okulu
Yedieylül İlköğretim Okulu
Yörük Ali Efe İlköğretim Okulu
Yunus Emre İlköğretim Okulu
Zafer İlköğretim Okulu
Zübeyde Hanım İlköğretim Okulu