makine mühendisi tc millî eğitim bakanlığı

T.C.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
KİTAPÇIK TÜRÜ
EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Ölçme Değerlendirme ve Açıköğretim Kurumları Daire Başkanlığı
A
ADALET BAKANLIĞI PERSONELİNİN UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ SINAVI
3. GRUP: MAKİNE MÜHENDİSİ
14 MART 2009
Adayın Adı ve Soyadı
Aday Numarası (T.C. Kimlik No)
Saat:10.00
:
:
DİKKAT:1. Soru kitapçıklarını kontrol ederek, baskı hatası olan kitapçığın değiştirilmesi için salon
sorumlularına başvurunuz.
2. Soru kitapçığındaki açıklamaları okuyunuz.
3. Sınavda hesap makinesi, cep telefonu ve çağrı cihazı kullanılması yasaktır. Bu cihazları sınav
başlamadan önce salon başkanına teslim ediniz.
CEVAP KÂĞIDI İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
1. Cevap kâğıdı üzerine yazacağınız yazı ve yapacağınız işaretlemelerde kurşun kalemden başka kalem
kullanmayınız.
2. Size verilen cevap kâğıdında yazılı olan bilgilerin size ait olup olmadığını kontrol ediniz ve kitapçık
türünü mutlaka işaretleyiniz.
3. Cevaplarınızı cevap kâğıdına aşağıdaki örnekte olduğu gibi yuvarlağı, dışına taşırmadan işaretleyiniz.
Yanlış karalamalarınızı düzeltirken yuvarlağın içini temizce siliniz.
ÖRNEK KODLAMA:
A
B
C
D
SORU KİTAPÇIĞI İLE İLGİLİ AÇIKLAMA
1.Soru kitapçığında 60 soru bulunmaktadır. Kitapçık için verilen cevaplama süresi 75 dakikadır.
2.Her sorunun dört seçeneği vardır. Dört seçenekten sadece bir tanesi doğru cevaptır.
3.Cevaplarınız puanlanırken her doğru cevaba puan verilecek, yanlış cevaplarınız dikkate alınmayacaktır.
4.Size ayrı bir karalama kâğıdı verilmeyecektir. Soru kitapçığınızın içindeki boş alanları karalama yapmak için
kullanabilirsiniz.
Soracağınız bir şey var mı? Varsa, şimdi sorunuz; sınav başladıktan sonra sorularınıza cevap verilmeyecektir.
Hazır mısınız? Sınav, okulun bütün salonlarında aynı anda başlayacağı için başlama zilini beraberce bekleyelim.
Hepinize başarılar dileriz.
(Salon başkanı başlama ve bitiş saatini tahtaya yazacaktır.)
Bu kitapçığın her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, kitapçığın tamamının veya bir kısmının
Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünün yazılı izni olmadan kopya edilmesi,
fotoğraflarının çekilmesi, bilgisayar ortamına alınması, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması
veya başka bir amaçla kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, doğabilecek cezai sorumluluğu ve
kitapçığın hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
BAŞLAYINIZ DENİLMEDEN SORU KİTAPÇIĞINI AÇMAYINIZ.
A
MAKİNE MÜHENDİSİ
1. Şekildeki gibi verilen FR bileşke kuvvet aşağı-
5. Aşağıda verilenlerden hangisi bir plastik şekil
da verilen değerlerden hangisidir?
verme işlemi değildir?
y
A) Ekstrüzyon
C) Haddeleme
FR
582.8 N
B) Raybalama
D) Derin çekme
6. Günümüz endüstrisinde aşağıdakilerden hangisi kesici takım olarak kullanılmaz?
236.8 N
A) 540 N B) 572 N
A) Elmas uçlar
B) Seramik uçlar
C) Yüksek hız çelikleri
D) Düşük alaşımlı çelik uçlar
x
C) 596 N
2.
7. Aşağıdaki işlemlerden hangisi toz metalurjisi
D) 629 N
yönteminde şekli verilen parçanın mukavemetini arttırmak amacıyla uygulanır?
Pim
A) Karıştırma
C) Presleme
8. 150.000 TL’lik bir ilk yatırım tutarı ile kurulmuş
9 mm
P
bir imalat firması mevcut pazarında sattığı
ürünlerle kâr etmektedir. Firma mevcut üretimine ek olarak yeni açılan bir pazara yılda
15.000 adet ürün satarak kârını 600.000 TL
arttırmak istemektedir. Firmanın ürün başına
düşen değişken maliyeti 20 TL’dir. Bu durumda yeni açılan pazarda firma ürününü kaç
TL’ye satması gerekir?
P
Yukarıdaki şekilde gösterilen P kuvveti 12 KN
olarak alındığında plakaları birbirine bağlayan
ve çapı 9 mm olan pimde oluşan kayma gerilmesinin MPa cinsinden değeri kaçtır?
A) 78,20 B) 94,31
A) 20
C) 120,57 D) 151,82
10.
a
P=160 kN
B) 6
C) 8
x fonksiyonunun x’e göre türevi alınırsa
sonuç aşağıdakilerden hangisidir?
A) x
Şekildeki gibi bir çubuk bir kenarı a uzunluğuna sahip bir kare kesite sahiptir ve uçlarından
160 kN’luk bir kuvvetle çekilmektedir. Çubuk
malzemesi için emniyetli gerilme 10 kN/cm2
olduğuna göre çubuğun kopmasını önleyecek
a uzunluğu en az kaç cm olmalıdır?
A) 4
D) 70
A) Yüksek üretim hızı
B) Düşük ürün maliyeti
C) Yüksek ilk yatırım maliyeti
D) Çok farklı ürünleri üretebilme
B) Kayma Teorisi
D) Sekant Modülü
P
C) 60
lerinden birisi değildir?
ları doğrusal elastik bir bölge ile başlar. Elastik
bölgede geçerli olan v = E.f ifadesi ne olarak
adlandırılır?
4.
B) 40
9. Aşağıdakilerden hangisi seri üretimin özellik-
3. Yapı malzemelerinin çoğunda σ – ε diyagram-
A) Poisson Oranı
C) Hooke Yasası
B) Sinterleme
D) Yağ emdirme
B) 0,5x-0,5
C) 2x2
D) 8x3
-3
11. # 6x dx integralinin sonucu aşağıdakiler-
den hangisidir? (C: integrasyon sabitidir.)
A) -3x-2 + C
C) -x-3 +C
D) 10
2
B) x4 + C
D) x2 + C
A
MAKİNE MÜHENDİSİ
1
3
2
-3
0
2
18.
12. Aşağıdakilerden hangisi A = > 1 - 1 - 2 H
matrisinin determinantıdır?
A) 8
B) 7
C) 6
2
8
Ta
ha=6 W/(m2K)
4
2
Tb
hb=15 W/(m2K)
k2=5 W/(mk)
D) 4
(ölçüler cm)
13. y, x’e bağlı bir fonksiyon olmak üzere y' - 3x2 = 0 diferansiyel denkleminin
çözümü aşağıdakilerden hangisidir?
(C: integrasyon sabitidir.)
A) y = x-2 + c
C) y = x3 + c k3=0,4 W/(mk)
Şekilde gösterilen duvardan olan toplam ısı
transferi Ta ve Tb sıcaklıkları arasındaki farka
göre ifade edildiğine göre duvarın toplam ısı
transferi katsayısı kaç W/(m2K)’dir?
B) y = 5x + c
D) y = -2x2 + c
14. 27 °C sıcaklıkta ve 2 m3 hacmindeki 5 kg hava
A) 0,16
sabit basınçta 227° C’ye ısıtılmaktadır. Bu
işlem sırasında hava tarafından yapılan iş kaç
kJ’dir? (R=0,287 (kJ/kgK))
A) 286
B) 386
C) 486
k4=3 W/(mk)
k1=3 W/(mk)
B) 0,26
C) 0,36
19.
B
1m
kPa, 25 °C’den 800 kPa, 600 °C’ye sıkıştırılmaktadır. Gazın kompresöre giriş ve çıkış
hızları sırasıyla 5 m/s ve 50 m/s’dir. Bu işlem
sırasında kompresörden ortama 20 kJ/kg’lık
ısı kaybı olduğuna göre kompresöre verilmesi
gereken işi hesaplayınız. (cp=0,2 kJ/(kg K))
Su
1m
Yukarıdaki şekilde gösterilen kapağı (kapak
derinliği 1m) kapalı tutabilmek için B noktasına uygulanması gereken kuvvet kaç N’dir?
(ρsu=998 kg/m3,g=9,81m/s2)
B) 116,23 kJ/kg
D) 136,23 kJ/kg
adyabatik bir türbin kullanılarak tersinir bir
işlem ile 100 kPa basınca genleştirilmektedir.
Gazın türbin çıkışındaki sıcaklığı kaç °C’dir?
(cp=5,1926 kJ/(kg K), cv=3,1156 kJ/(kg K),
k=1,667)
B) 104
C) 144 A) 259,7 B) 359,7
C) 3,3
D) 559,7
30°
10 m/s
F
D) 204
Hortum
Plaka
Yukarıdaki şekilde gösterilen plaka üzerine bir hortumla su püskürtülmektedir. Suyun 8 cm çaplı hortum ağzından çıkış hızı
10 m/s ise plakayı sabit tutmak için uygulanacak yatay yönlü F kuvveti kaç N’dir?
(ρSu=998 kg/m3)
sıcaklığı 200 °C olan bir plaka ile 25 °C deki
ortam arasında meydana gelen radyasyon
ile ısı transferi kaç kW’dir? (Stefan-Boltzman
sabiti=5,67x10-8 W/m2K4)
B) 2,3 C) 459,7
20.
17. Yüzey alanı 0,9 m2, yayıcılığı 0,6 ve yüzey
A) 1,3
A
1,7m
16. Başlangıçta 600 kPa 500 °C’deki bir ideal gaz
A) 44 F
D) 586
15. Bir ideal gaz bir kompresör yardımı ile 100
A) 106,23 kJ/kg C) 126,23 kJ/kg D) 0,46
D) 4,3
A) 27
3
B) 37
C) 47
D) 67
A
MAKİNE MÜHENDİSİ
21. Yatay bir düzlemde kendisine uygulanan bir
27. Düzlemsel mekanizmalar lineer olduğundan
yatay kuvvet neticesinde hareket eden bir
blok göz önüne alınırsa, blok ve yatay düzlem
ile ilgili nasıl bir oluşum söz konusudur?
A) Kinetik sürtünme
C) Sürtünme açısı
dışarıdan uygulanan dış kuvvetler ve sistemdeki atalet kuvvetleri, sisteme ayrı ayrı
giriş olarak uygulanarak elde edilen sonuçlar
toplanabilir. Bu analiz şeklinde hangi prensip
kullanılmış olur?
B) Statik sürtünme
D) Statik denge
A) Atalet prensibi
B) Kuvvet prensibi
C) D’Alambert prensibi
D) Süperpozisyon prensibi
22. Bir cismin genel düzlemsel hareketi, ele
alınan an için bir sabit nokta etrafında dönme
şeklinde tanımlanabilir. Bu sabit noktaya ne
ad verilir?
A) Çarpma merkezi
C) Ağırlık merkezi
28. Sabit bir gövde üzerindeki hareketli bir cismin
gövdeye aktardığı kuvvetlere ne ad verilir?
B) Ani dönme merkezi
D) Kütle merkezi
A) Sallayıcı kuvvetler
C) Dış kuvvetler
23. İstenilen fonksiyonları sağlayacak mekanizmaların tipini, boyutlarını ve diğer özelliklerini
belirleme çalışmalarına ne ad verilir?
A)
B)
C)
D)
29. Başlangıçta hareketsiz durumda olan rijit bir
levhaya, düzlemi içerisinde impulsif bir kuvvet etkidiğinde: İmpulsif kuvvetin tesir çizgisi
ile ağırlık merkezinden buna inilen dikmenin
kesim noktasına ne ad verilir?
Kinematik analiz
Statik kuvvet analizi
Fonksiyon sentezi
Dinamik kuvvet analizi
A) Dönme merkezi
C) Çarpma merkezi
24. Birbirlerine mafsallarla (kinematik çiftlerle)
bağlanmış uzuvlar bir zincir oluşturur. Bu
zincire ne ad verilir?
A) Torus
C) Kinematik zincir
B) Dış momentler
D) Yay kuvveti
30.
B) Öteleme merkezi
D) Ağırlık merkezi
h(t)
B) Silindir çifti
D) Mafsal
1
25. Bir mekanizmada bulunan tüm uzuvların konumunu belirlemek için gerekli olan parametre sayısına ne ad verilir?
A)
B)
C)
D)
Yukarıdaki şekilde, sistemlerin geçici cevaplarını incelemede kullanılan bir tekil fonksiyon
gösterilmektedir. Bu tekil fonksiyon hangi
isimle bilinir?
Serbestlik derecesi
Konum analizi
Hız analizi
Mafsal sayısı
A)
B)
C)
D)
26. Sisteme dışarıdan uygulanan kuvvetler ile sistemdeki atalet kuvvetlerinin dinamik dengesinin / Fij + (- m ij a G) = 0 şeklindeki matematiksel ifadesine ne ad verilir?
A)
B)
C)
D)
t
0
Birim impuls fonksiyon
Birim basamak fonksiyon
Birim rampa fonksiyon
Harmonik fonksiyon
31. Salınımlı ve salınımsız sistemler arasında
sınırı oluşturan sistemlere “kritik sönümlü
sistemler” denir. Kritik sönümlü sistemlerde
sönüm oranı değeri nasıl ifade edilir?
Newton’un I. Kanunu
D’Alambert prensibi
Euler denklemi
Hamilton prensibi
A) ζ=0
C) ζ=1
4
B) 1 << ζ
D) 0 < ζ < 1
A
MAKİNE MÜHENDİSİ
32. Bir sistemde başlangıç şartları sıfır kabul edi-
36. Başlangıçta hareketsiz ve dönmeyen bir cisim
lirken; çıkış değişkeninin Laplace transformunun, giriş değişkeninin Laplace transformuna
oranı hangi adla tanımlanır?
aşağıda verilen koşulları sağladığı durumda
hakkında verilen şıklardan hangisi söylenebilir?
/ Fx = 0 / Fy = 0 / Fz = 0 / M x = 0 / M y = 0 / M z = 0
A) Transfer fonksiyonu
B) Harmonik cevap
C) Birim impuls fonksiyonu
D) Birim rampa fonksiyonu
A) Hareketsiz dönmeden durmaktadır.
B) + y yönünde yavaşlayarak ilerlemektedir.
C) Z ekseni etrafında saat yönünde hızlanarak
dönmektedir.
D) Olduğu yerde ağırlık merkezi etrafında her üç
eksende sırayla dönmektedir.
33. Bir sistemin transfer fonksiyonunun paydasında yer alan polinom sıfıra eşitlenilerek
sistemin karakteristik denklemi elde edilir.
Bu karakteristik denklemin köklerine ne ad
verilir?
A) Sistemin sıfırları
C) Sistemin değerleri
37. Yandaki şekilde bir
30 MPa
eleman üzerindeki
gerilme dağılımı
verilmiştir. Maksimum
düzlemsel kayma gerilmeleri kaç MPa’dır?
B) Sistemin kutupları
D) Sistem cevabı
50 MPa
34. Aşağıdakilerden hangisi F kuvvetinin kartezyen vektör formundaki ifadesidir?
z
45°
60°
A) τmax = 20 C) τmax = 10 F=200 N
38. İçine sıvı metalin döküldüğü ve üretilecek
60°
parçanın geometrisine sahip boşluğu taşıyan
yapıya ne ad verilir?
y
A) Maça
x
A)
B)
C)
D)
D) Derece
A) Yüzey temizliği
B) Gaz geçirgenliği
C) Yüksek sıcaklık direnci
D) Bağlayıcı
x
40. Malzeme içindeki görülmeyen kaynak hatala-
10 N.m
rının varlığının belirlenebildiği yöntem hangisidir?
15 N.m
A) Penetrasyon sıvısı
C) Radyografik
Şekildeki gibi yükleme yapılan bir milde
oluşan kayma gerilmesini hesaplamak için
aşağıdaki formüllerden hangisi kullanılır?
A) x = Mc/I C) x = Tt/J C) Model
amaç ile ilave edilir?
35.
TD
B) Kalıp
39. Kum dökümde kalıp malzemesine kil hangi
F = 141,4 i + 141,4 j + 100 k
F = 100 i - 100 j - 141,4 k
F = -100 i - 100 j + 141,4 k
F = 100 i + 100 j + 141,4 k
20 N.m
B) τmax = 40
D) τmax = 15
B) Mikroskopik
D) Çekme
41. Dış bir ısı kaynağı olmadan yumuşak iki metal
plakanın kaynağı aşağıdaki hangi yöntemle
yapılır?
B) x = VQ/lt
D) x = F/A
A) Soğuk kaynak
C) Ark kaynağı
5
B) Sürtünme kaynağı
D) Toz altı kaynağı
A
MAKİNE MÜHENDİSİ
42. Yıllık % 10 birleşik faiz getiren bir yatırım
48. Enerjinin korunumu ilkesine göre, bir madde-
projesine 1000 TL yatıran bir yatırımcı iki yılın
sonunda proje tamamlandığında yapılacak tek
bir geri ödemede ne kadar TL geri alır?
sel noktalar sistemi konservatif kuvvetlerin
etkisi altında hareket ediyorsa aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) 1000
A)
B)
C)
D)
B) 1200
C) 1210
D) 1300
43. Aşağıdakilerden hangisi fabrikada imalat
ortamında gerçekleştirilen aktivitelerden birisi
değildir?
A) Ürün satışı
C) Montaj
49. Bir maddesel noktaya etkiyen bileşke kuvvet
sıfırsa; maddesel nokta eğer baştan hareketsiz ise hareketsiz kalır veya eğer baştan harekette ise sabit hızla bir doğru üzerinde hareket
eder. Bu durum hangi kanun olarak bilinir?
B) Depolama
D) İşleme
44. 5x3 fonksiyonunun x’e göre türevi alınırsa
sonuç aşağıdakilerden hangisidir?
A) 15x 2
B) 5x C) 20x 2
4
D) 5x
A)
B)
C)
D)
4
45. 10 kg hava 200 kPa sabit basınçta
127 oC’den 300 oC’ye ısıtılıyor. Bu işlem sırasında hava tarafından yapılan iş kaç kJ’dir?
(R=0,287 kJ/(kgK))
A) 396
B) 496
C) 596
gerek ve yeter şartlar nelerdir?
A)
B)
C)
D)
D) 696
90 °C deki sıcak su diğer koldan ise 20 oC deki
soğuk su girmektedir. Karışım suyu sıcaklığı
45 oC ise soğuk su (20 oC) debisi kaç kg/s’dir?
(cp=4,18 kJ/(kg K))
47.
B) 0,7 C) 0,8 1(giriş)
5 cm2
2 m/s
Newton’un I. Kanunu
Newton’un II. kanunu
Newton’un III. Kanunu
D’Alembert prensibi
50. Uzayda bir maddesel noktanın dengesi için
46. Bir karışım odasına bir koldan 0,5 kg/s debi ile
A) 0,6 Potansiyel enerji sabittir.
Kinetik enerji sabittir.
Maddesel noktalar sisteminin hızı sabittir.
Kinetik ve potansiyel enerji toplamı sabittir.
/ Fx = 0, / Fy = 0
/ Fx = 0, / Fy = 0, / Fz = 0
/ Fx = 0, / Fy = 0, / M z = 0
/ M x = 0, / M y = 0, / M z = 0
51. Bir cismin düzlemdeki hareketi, eğer sadece
dönme veya sadece öteleme olarak nitelendirilemiyorsa nasıl bir harekettir?
D) 0,9
A)
B)
C)
D)
3(çıkış)
2 cm2
8 m3/saat
Genel düzlemsel hareket
Öteleme
Sürtünme
Dönme
52. Mekanizmayı oluşturan rijit cisimlerin ge2(giriş)
3 cm2
4 m3/saat
5
rekli tüm boyutsal özellikleri biliniyor kabul
edilerek mekanizmaların hareket özelliklerini
belirleme çalışmalarına ne ad verilir?
4(çıkış)
4 cm2
1 m/s
Şekilde gösterilen kabın 5 numaralı kesitindeki akış için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
(ρsu=998 kg/m3, g=9,81m/s2)
A) Tip seçimi
B) Kinematik analiz
C) Kinematik sentez
D) Fonksiyon sentezi
A) 3,84 m3/saat debi ile kaba girmekte
B) 1,84 m3/saat debi ile kaptan çıkmakta
C) 1,84 m3/saat debi ile kaba girmekte
D) 3,84 m3/saat debi ile kaptan çıkmakta
53. Yandaki şekilde görülen küresel mafsalın
toplam serbestlik derecesi kaçtır?
A) 6
6
B) 5
C) 4
D) 3
A
MAKİNE MÜHENDİSİ
54.
58. Yandaki sarkacın küçük salı-
R
R
nımlarının periyodu nedir?
3
l
θ
4
2
m
1
R
R
Yukarıdaki şekilde gösterilen dört-çubuk mekanizmasının serbestlik derecesi kaçtır?
A) 4
B) 3
C) 2
A) T = 2r
g
l
B) T =
g
l
C) T = 2r
l
g
D) T =
2l
g
59. Seri bağlı iki yayın eşdeğer yay katsayısı han-
D) 1
gi ifade ile elde edilir?
55. Yandaki şekilde gös-
A)
terilen mekanizmada
uzuv sayısı kaçtır?
1
K1 K2
=
K
K1 + K2
C) K =
K1 + K2
K1 K2
B) K =
K1 K2
K1 + K2
D) K = K 1 + K 2
60. Yandaki yay-kütle sisteminin
tabii frekansı nasıl ifade edilir?
k
A) 4
B) 6
C) 8
k
A) ~ = m
m
B) ~ =
k
D) 10
56. Birbirine eşit, aynı doğrultuda, fakat ters
yönde iki kuvvet bir cisme etkidiğinde cisim
dengededir. Bu cisme ne ad verilir?
A)
B)
C)
D)
m
C) ~ = km
D) ~ =
Rijit cisim
Elastik cisim
İki kuvvetli eleman
Üç kuvvetli eleman
k
m
57.
k
ω=2 rad/s
1
m
ω=1 rad/s
m=1 kg
k
0
0
TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.
m
m
0
(a)
(b)
Yukarıdaki şekil (a)’da gösterilen sistemin
tabi frekansı 2 rad/s olarak ölçülmüştür. Bu
sisteme, Şekil (b)’de görüldüğü gibi m0=1 kg
değerinde bir kütle eklendiğinde tabi frekansı
1 rad/s olarak ölçülmüştür. Sistemdeki yay
katsayısı k nedir?
4
N/m 3
B) k =
1
N/m
2
C) k = 2 N/m D) k =
3
N/m
4
A) k =
7
CEVAP ANAHTARI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
D
B
C
A
B
D
B
C
D
B
A
D
C
A
D
B
A
C
D
D
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
A
B
C
C
A
B
D
A
C
B
C
A
B
D
C
A
C
B
D
C
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
A
C
A
A
B
D
C
D
A
B
A
B
D
D
B
C
A
C
B
D
A