3. Yaıtırılmlar : Ziraat Bankasının yatırım faaliyetleri, bina

— 5 —
3. Yaıtırılmlar :
Ziraat Bankasının yatırım faaliyetleri, bina inşaattı arsa ve hazır bina sattın alınması bilgisayar edinilme­
si, hizmet aracı temin edilmesi, demirbaş eşya satın alınması, gayritaenkullerde tamirat, takJilait ve ilaveler
yapılması gibi işlerden oluşmaktadır.
IBankaca bu tür yatırımlar için 1982 yılında 3 milyar 136 mlilyon lira nakdî ödeme yapıllmııştır. Bunun
içimde en önemi olanı, 1 milyar 805 mlilyon lira ile, Genel Müldürllü'k ihtiyacı için Ankara Tandoğan'da
sattın alınan bina ile ilgilidir.
V — İŞTİRAKLER :
©aölkja 48 şirllceitin seıtaâyesine iştirak etmiş 4 milyar 55 mÜyon lira slermaiye payı ödeme taahhüdünde
(bulunmuş, taahlhüdünün 3 rriiyar 697 milyon lirasını yerine gefenlistir.
İştiraklerin 9'u tarımsal sanayi, 8'i bankacılık, 6'sı tekstil, 3'ü gübre sanayii, l'i tarım makineleri üreti­
mi, li' sigortacılık, l'i elektrik enerjisi, l'i kaliteli çelik üretimi Vi demir ve çelik dökümü 2*si traktör ve
nakil vasıtası istihsali, l'i ekmek üretimi, l'i tarımsal ilaç, il'i margarin üretimi, 3'ü pazarlama dalında faa­
liyet halimdedir, Kalan 5 kuruluştan ikisinin tasfiyesi 'bitmiş olup birinin tasfiyesi sürdürülmekte, 2'si gayri
faal durumda bulunmaktadır.
1982 yılında ortak olunan kuruluşlardan en önemli olanı Güney Sanayi ve Ticaret işletmeleri A. Ş. dir.
'Banka, bugüne kadar akılcı bir işjtirak politikası sahibi olamamış, iştirakleri gelişigüzel veya zor durum
dan kurtarılmalsı gibi zaruretlerle ortak olunması yoluna gidilmiştir. Bu yüzdendir ki, iştiraklerden sağlanan
kârın Ödenmiş sermayeye oranı düşük seviyede kalmış; örneğin bu oran, 19811'de '% 0,54, 1982'de % 6,68
düzeyinde gerçekleşmiştir.
Bankanın tutarlı iştiraklerde bulunması, ülke ekonomisine daha yararlı olabilmesi için; idarî ve malî or­
ganizasyonu bozuk bulunan, zararla çalışan kaldıramayacağı kredi yükü altına giren, henüz kuruluş safha­
sında olmakla beraber malî gücü yatırımları gerçekleştirmekten uzak bulunan firmalara iştirak edilmemesi;
mevcut iştiraklerden, kârla ve verimli çalışmayan, yönetiminde sorunlar taşıyan kuruluşların sermaye artı­
rımları sırasında rüçlhan haklarının kullanılmaması ge rekmektedir.
VI. — TBMENNİDER :
1. Bankanın genelde tarımsal kredilerle, özel olarak da su ürünleri kredileriyle ulaşmak durumunda
bulunduğu amaçlara tamamen zıt ve lüks nitelikte bulunan süs balıkçılığının kredilerdidirilmesi uygulanması­
na son verilmesi,
,•
2. 5254 sayılı Kanunun 3 üncü maddesini değiştiren 2488 sayılı Kanun nedeniyle tohumluk yardım kre­
dilerinde 1983 yılı sonuna kadar kullandırılacak kredi tutarının 2jl milyar liraya ulaşması, bu kredilere uy­
gulananı faiz oranının % 9'dan % 20'ye yükselmesi, (Tarım ve Orman Bakanlığı adına yapılan giderlerin bü­
yük meblağlara ulaşacağı ve bu durumun da (Bankanın kaynaklarını zorlayacağı hususu göz önüne alına­
rak; Tarım ve Orman Bakanlığına bildirilen, giderler tutarı ile Maliye IBakanlığına devredilen senet bedel­
leri tutarının 5254 sayılı Kanunun 9 ve 10 uncu maddeleri gereğince Bütçeye konularak Bankaya ödenmesi­
nin sağlanması.
3. Malî durum bozuk olduğu bankaca bilinmesine rağmen,
Kredi verilmeye devam edilen firmalarla ilgili olarak;
Tranısltürk Holding A,Ş„'ne verilen ve daha bir yıl geçmeden ne zaman tahsil edileceği belli olmaz hale
gelen kredilerin açılmasına sebep olanlar hakkında, 'Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı Müfettiş­
leri ile (Banka Yeminli (Murakıpları tarafından incelenmesi,
Dokusan - İstanbul Dokuma Sanayii ve Ticaret A.Ş.'ne kullandınlan kredilerin ilgili Bakanlıkça ele alınarak;
malî durumu bozuk olduğu bankaca büinmesine rağmen, firmaya sürekli olarak kredi açılması suretiyle
artan miktarlarda kredi kullandıran ve böylece banka alacaklarının! 'tahsilinin tehlikeye düşmesine neden olan
ilgililer hakkında soruşturma açılması,
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı : 176)