9. SINIF 22 COĞRAFYA ÜNİTE - 6 1. Türkiye'nin var olan iklim koşullarını etkileyen en önemli etmenlerden birisi de matematik konumudur. I. Üç tarafının denizlerle çevrili olması II. Kuzey Yarımküre'nin orta kuşağında bulunması III. Batı rüzgarları kuşağında yer alması IV. Yükseltisinin batıdan doğuya doğru artması özelliklerinden hangilerinin, Türkiye'nin iklimini etkileyen matematik konum özelliklerinden olduğu söylenebilir? 4. A) Kış mevsiminde ortalama sıcaklığın en yüksek olduğu yer Akdeniz kıyılarıdır. B) Temmuz ayında en sıcak yerler İç Anadolu Bölgesi'ndedir. C) Kıyı boyunca kuzeye gidildikçe sıcaklıklar genel olarak azalır. D) Doğudan batıya doğru gidildikçe sıcaklık genel olarak azalır. E) Genel olarak dağların güneye bakan yamaçları, kuzey yamaçlardan daha sıcaktır. A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I ve III E) II ve IV 2. Türkiye'de 40° Kuzey enleminin güneyinde kalan alanlarda, genel olarak yazlar kurak geçer. Bu durumun oluşmasında, aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu savunulabilir? Türkiye'deki sıcaklık koşulları ve dağılışı ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi doğru değildir? 5. A) B) C) D) Kuzey Yarımküre'de bulunmasıyla Genel olarak yükseltisinin fazla olmasıyla Dağların kıyıya paralel uzanmasıyla Güneyden gelen dinamik yüksek basıncın etkisi E) Güneş ışınlarını yılın hiçbir döneminde dik açıyla almamasıyla Bir yerde ölçülen sıcaklığın, o yerin deniz seviyesinde olduğu var sayılarak hesaplanan sıcaklığına, deniz seviyesine indirgenmiş sıcaklığı denir. Aşağıda verilen kent merkezlerinin hangisinin gerçek sıcaklığı ile deniz seviyesine indirgenmiş sıcaklığı arasındaki fark en azdır? A) Urfa B) Konya C) Edirne D) Afyon E) Erzurum 6. 3. Türkiye'de araziler, kısıtlı alanlar dışında oldukça engebeli bir görünüme sahiptir. Aşağıdakilerden hangisi, arazi engebesinin fazla olmasının, iklim koşulları üzerindeki etkisine örnek olarak gösterilemez? A) Hava koşullarının kısa mesafelerde çok sık değişmesi B) Gerçek ve indirgenmiş sıcaklıklar arasındaki farkın çok sık değişmesi C) İklim çeşitliliğinin çok fazla olması D) Doğal bitki türü çeşitliliğinin fazla olması E) Kış mevsiminde hem sıcak hem de soğuk hava kütlelerinin etkisinde kalması Haritadaki taralı alan ile ilgili olarak, aşağıda verilenlerden hangisi doğru değildir? A) Yıllık sıcaklık farkı fazladır. B) Gerçek sıcaklık ile indirgenmiş sıcaklık arası fark fazladır. C) Yıllık güneşli gün sayısı en azdır. D) Karla örtülü ve donlu gün sayısı fazladır. E) Yaz süresi kısa, kış ise uzundur. Kazanım Ölçme Testi 7. 10. I II II IV Bir coğrafi alanın, yıl boyunca güneşi görme süresi toplamına, yıllık güneşlenme süresi denir. Haritada işaretli alanların iklim koşullarına göre, hangisindeki güneşlenme süresinin daha az olduğu söylenebilir? 8. V V IV B) II I III III A) I 22 C) III D) IV E) V Bir yerde havadaki nem miktarı düşük, deniz etkisine kapalılık belirgin ve yükselti ortalaması fazla ise, o yerdeki yıllık sıcaklık farkı da fazladır. Buna göre, aşağıda verilen yerlerden hangisinde yıllık sıcaklık farkının en fazla olduğu söylenebilir? A) Gaziantep Yöresi B) Doğu Karadeniz C) Kuzeydoğu Anadolu D) Konya Bölümü E) Ergene Bölümü Bir yerdeki hakim rüzgar yönünü belirleyen temel etmen, o yerdeki yerşekillerinin uzanış yönüdür. Yukarıda verilen rüzgar gülünün, haritadaki işaretli yerlerden hangisine ait olduğu söylenebilir? A) I B) II C) III D) IV E) V 11. Yanda, Türkiye'de etkili olan rüzgarları gösteren rüzgar gülü verilmiştir. 9. Rüzgar gülünde numaralandırılmış yönlerden esen rüzgarlar, hangi seçenekte doğru verilmiştir? Haritada, ocak ayında Türkiye'nin farklı alanlarında etkili olan basınç sistemleri gösterilmiştir. Basınç sistemlerinin özelliklerine göre, taralı alanlardaki hava durumlarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Batı Anadolu'da hava kapalıdır. B) Akdeniz kıyılarında sıcaklık artış göstermiştir. C) Kuzeydoğu Anadolu'da sıcaklık düşmüştür. D) Batı Anadolu denizden gelen ılık havanın etkisine girmiştir. E) Akdeniz kıyıları uzun süreli yağışlı havanın etkisine girmiştir. A) B) C) D) E) I Yıldız Yıldız Karayel Poyraz Lodos II Poyraz Kıble Lodos Kıble Poyraz III Kıble Keşişleme Keşişleme Lodos Karayel 12. Yıllık yağış miktarının az olduğu yerler, kurak alanlar olarak nitelendirilir. Türkiye'deki kurak alanlar ise, çevresine göre çukurda kalmış, deniz etkisine kapalı alanlardır. Yukarıdaki açıklamaya göre, aşağıda verilen yerlerden hangisi, kurak alanlar arasında sayılamaz? A) Malatya Çevresi B) Artvin Yöresi C) Iğdır Ovası D) Tuz Gölü Çevresi E) Mardin Yöresi