Aydın Dış Ticaret-Yıllara Göre/Ocak-Aralık Ayı

AYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN COMMODITY EXCHANGE
ARALIK 2014
AYDIN DIŞ TİCARET BÜLTENİ
Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN
Tel: +90 256 211 50 00
Faks:+90 256 211 63 15
www.aydinticaretborsasi.org.tr
[email protected]
Hazırlayan
Cansu KARABULUT
Arge- Proje ve Kalite Sorumlusu
1
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ..................................................................................................................................................... 3
AYDIN İLİNİN İHRACAT RAKAMLARI ........................................................................................................ 5
AYDIN İLİNİN İTHALAT RAKAMLARI ......................................................................................................... 7
AYDIN DIŞ TİCARETİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI.......................................................................................... 8
AYDIN DIŞ TİCARETİNİN ÜLKELER BAZINDA DAĞILIMI .......................................................................... 10
BORSAMIZDA YAPILAN TESCİLİN AYLIK DAĞILIMLARI........................................................................... 12
2
ÖNSÖZ
Sahip olduğu zengin ve verimli toprakları ile önemli bir tarım potansiyeline sahip Aydın
ilinde, tarımdaki bu güçlü potansiyel sanayi ve ticaret sektörlerindeki etkinliği önemli ölçüde
etkilemektedir. Sanayi üretiminin %90 oranında doğrudan veya dolaylı olarak tarıma
dayandığı ilimiz, en çok katma değeri incir, zeytin ve pamuk üretiminde yaratmakta ve bu
ürünlerin ihracatında Türkiye genelinde önemli bir paya sahip bulunmaktadır.
2014 yılı itibariyle dış ticarette ithalat ve ihracat değerlerini, 2013 yılı değerleri ile
karşılaştırmalı olarak inceleyen bu rapor, Aydın ilinin dış ticaretindeki sektörel dağılımını
belirlemekte ve Aydın ilinin ülkeler bazında dış ticaret değerlerini ortaya koymaktadır. Bu
bilgiler; 2014 yılında 2013 yılına göre ithalat ve ihracat bakımından artan ve azalan değerleri
saptaması ve saptanan değerler çerçevesinde 2015 ve sonraki yıllar için yapılacak çalışmalar
ve belirlenecek hedefler için kaynak oluşturması bakımından önem arz etmektedir.
2014 yılında ilimizin ihracat değerinin en yüksek olduğu ay 79.542 bin Dolar ile Ekim ayıdır.
2014 yılı Aralık ayı ihracatı ise 67.375 bin dolardır. Buna göre Aydın’da 2014 yılı toplam
ihracat bedeli itibariyle, 2013 yılına göre ihracatta %6,9 oranında bir artış yaşanmıştır.
Aydın’ın ithalat değerlerinde ise 2014 yılında en yüksek seviyeye ulaşan ay 25.121 bin Dolar
ile Şubat ayıdır. 2014 yılı Aralık ayında yapılan ithalat 17.800 bin dolardır. 2014 ve 2013
Aralık ayları bazında değerlendirildiğinde, 2014 yılında ithalatta %9 oranında azalma
gerçekleşmiştir.
Bu değerler kıstas alınarak, Aydın’ın 2014 yılı dış ticaret dengesinin 501 milyon Dolar ve dış
ticaret hacminin 989 milyon Dolara ulaştığı belirlenmiştir. İhracat bedelinin ithalatı karşılama
oranı %305’tir.
Aydın ilinin ihracat değerleri sektörel olarak değerlendirildiğinde, 2014 yılında en yüksek
miktara 204.208.230 Dolar ile ‘’kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer
reaktörler ve bunların aksam ve parçalarının’’ ihracatında ulaşılmıştır. 2013 yılına göre
ihracatta oransal olarak en büyük artışı gösteren sektör, %32,30 oranı ile ‘’pamuk, pamuk
ipliği ve pamuklu mensucat’’ olmuştur.
2014 yılı ithalat değerlerinin sektörel değerlendirmesinde en yüksek miktara 80.590.514
Dolar ile ihracatta olduğu gibi ‘’kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer
reaktörler ve bunların aksam ve parçalarının’’ ithalatında ulaşılmıştır. 2013 yılına göre
3
ithalatta en büyük artışı gösteren sektör %280,68 oranı ile ‘’yenilen sebzeler ve bazı kök ve
yumrular’’ olmuştur.
İlimizin 2014 yılı itibariyle en çok ihracat yaptığı ülke 60 milyon Dolar ile İtalya’dır. 2013
yılına göre ihracatta en büyük artış gösterdiğimiz ülke %17,8 oranı ile Fransa’dır. Aydın’ın
2014 yılı ithalat değeri bakımından en çok ithalat yaptığı ülke, 67 milyon Dolar ile Çin Halk
Cumhuriyeti’dir. 2013 yılına göre Aydın’ın ithalat yaptığı ülkelerden oransal olarak en büyük
artışı gösteren ülke % 86 oranı ile İngiltere’dir.
Aydın Ticaret Borsası olarak; tüm bu değerlere baktığımızda, Aydın’ın dış ticaret işlem
hacminin gerek yerel gerek ise ulusal ekonomiye katkısının çok ciddi miktarlara ulaştığını
gözlemekte ve bundan tüm paydaşlarımız adına memnuniyet duymaktayız. 2015 yılı ve
sonraki yıllar için hedefimiz ve temennimiz; ilimizde dış ticaret işlem hacmi bakımından
sektörel bazda diğerlerine oranla daha zayıf olan sektörlerin işlem hacmini artırmak ve ülke
ekonomisinde dış ticaret payımızı daha da artırarak yerel ve ulusal kalkınmaya destek
olmaktır.
Doç. Dr. Fatma Neval GENÇ
4
AYDIN İLİNİN İHRACAT RAKAMLARI
2014 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre Aydın ihracat rakamlarında düşüş
yaşanırken, ithalat rakamlarında artış yaşanmıştır.
Aralık ayında ihracatımız Kasım ayına göre % 4,8 oranında azalarak 67.375 bin dolara
gerilemiştir.
Aynı dönemde ithalatımız ise bir önceki aya göre % 23 oranında artış göstererek 17.800
bin dolara yükselmiştir.
Aydın 2014 yılında yaklaşık 501 milyon dolar dış ticaret fazlası vermiştir. Geçen yıl ise 431
milyon dolar dış ticaret fazlası vardı. Dolayısıyla ilimizin dış ticaret fazlalığı geçen yıla göre
% 16,2 oranında artmıştır.
İlimizin ihracatı 2014 yılında geçen yıla göre % 6,8 oranında artarken, ithalatı da % 8,2
oranında azalmıştır.
2014 yılında ihracatın ithalatı karşılama oranı % 305 olurken, bu rakam 2013 yılında ise %
261 olarak gerçekleşmişti.
Aydın Dış Ticaret-Yıllara Göre/Ocak-Aralık Ayı
(1000 $)
800.000
700.000
706.343
600.000
424.471
312.652
300.000
200.000
697.489
745.621
552.459
500.000
400.000
711.315
124.631
ihracat
293.204
216.187
ithalat
266.884
244.626
100.000
0
2009
2010
2011
2012
2013
2014
5
64.670
67.375
59.814
65.004
54.845
59.002
58.099
59.340
63.923
59.207
62.121
56.090
61.658
46.789
46.608
50.000
50.162
56.504
60.000
48.031
70.000
60.181
80.000
64.493
63.933
90.000
64.880
70.828
79.542
İhracat (1000 $)
2013
2014
40.000
30.000
20.000
10.000
Ocak
2013 48.031
2014 60.181
Kaynak: TÜİK
Şubat
50.162
56.504
Mart
59.207
62.121
Nisan
59.340
63.923
İhracat (1000 $)
Mayıs Haziran Temmuz Ağustos
64.493
56.090
59.002
46.789
63.933
61.658
58.099
46.608
Eylül
65.004
54.845
Ekim
59.814
79.542
Kasım
64.880
70.828
2014 yılında ülkemizin ihracatı 2013 yılına göre % 3,8 oranında artarak 157 milyar dolar
olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde ilimizin ihracatı % 6,9 oranında artarak 745 milyon
dolar civarına gerilemiştir.
2014 yılı Aralık ayında ülkemizin ihracatı 2014 yılı Kasım ayına göre %1,5 oranında artmış,
2013 yılı Aralık ayına göre ise %0,8 oranında artarak 13 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
6
Aralık
64.670
67.375
AYDIN İLİNİN İTHALAT RAKAMLARI
15.000
19.601
17.800
13.668
14.466
14.846
17.992
19.879
18.411
22.809
18.291
22.281
23.360
24.369
22.297
18.431
18.884
20.000
24.215
23.180
25.000
25.121
30.000
17.199
35.000
21.506
40.000
31.110
45.000
23.310
38.470
İthalat (1000 $)
2013
2014
10.000
5.000
0
Ocak
2013 31.110
2014 21.506
Kaynak: TÜİK
Şubat
17.199
25.121
Mart
24.215
23.180
Nisan
24.369
22.297
İthalat (1000 $)
Mayıs Haziran Temmuz Ağustos
22.281
18.431
22.809
38.470
23.360
18.884
18.291
23.310
Eylül
19.879
18.411
Ekim
14.846
17.992
Kasım
13.668
14.466
Aralık
19.601
17.800
İlimiz 2014 yılı Aralık ayı ithalatı bir önceki aya göre %23 oranında artmış, 2013 yılı Aralık ayına
göre ise %9 oranında azalarak 17.800 bin dolar olarak gerçekleşmiştir.
Türkiye – Aydın Karşılaştırılmalı Dış Ticaret İstatistikleri (Ocak-Aralık 2014)
İhracat
(milyon $)
Türkiye
157.642
Aydın
745
Kaynak: TÜİK
İthalat
(milyon $)
242.180
244
Dış Ticaret
Dengesi
(milyon $)
-84.538
501
Dış Ticaret İhracatın İthalatı
Hacmi
Karşılama Oranı
(milyon $)
(%)
399.822
65,09
989
305,33
Ülkemizin 2014 yılı dış ticaret dengesi -84,538 milyon dolar, dış ticaret hacmi 399.822
milyon dolar, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise %65’dir.
İlimizin ise 2014 yılı dış ticaret dengesi 501 milyon dolar, dış ticaret hacmi 989 milyon dolar,
ihracatın ithalatı karşılama oranı ise %305’dür.
7
AYDIN DIŞ TİCARETİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI
Sektörel olarak Aydın ihracatında ilk 10 içinde yer alan sektörler, toplam ihracatın yaklaşık
%92’ sini karşılamaktadır.
Aydın ihracatında en büyük paya sahip olan kazan, makine, mekanik cihazlar ve bunların
aksam parçaları ihracatı 2014 yılında bir önceki yıla göre % 24,18 oranında artarak 204
milyon dolar civarı gerçekleşmiştir.
AYDIN İHRACATININ SEKTÖREL DAĞILIMI ($)
SEKTÖRLER
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler,
nükleer reaktörler; bunların aksam ve parçaları
Yenilen meyvalar ve yenilen sert kabuklu meyvalar
Tuz;kükürt; topraklar ve taşlar; alçılar, kireçler ve
çimento
Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler,
motosikletler ve diğer kara taşıtları; bunların aksam,
parça, aksesuarı
Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarlar
Sebzeler, meyvalar, sert kabuklu meyvalar ve
bitkilerin diğe kısımlarından elde edilen müstahzarlar
Plastikler ve mamulleri
Pamuk,pamuk ipliği ve pamuklu mensucat
Demir veya çelikten eşya
Aliminyum ve aliminyumdan eşya
GENEL TOPLAM
Kaynak: TÜİK
Ocak-Aralık
Değişim
(%)
Toplam
İçindeki Payı
(%)
2014
2013
204.208.230
164.449.681
24,18
27,39
149.631.498
117.143.056
27,73
20,07
100.243.063
102.356.995
-2,07
13,44
59.846.619
59.860.843
-0,02
8,03
57.741.611
64.911.939
-11,05
7,74
43.911.332
38.639.932
13,64
5,89
24.609.039
22.007.572
21.095.214
8.722.727
745.621.532
24.205.439
16.634.186
18.027.150
10.652.965
697.489.369
1,67
32,30
17,02
-18,12
6,90
3,30
2,95
2,83
1,17
100,00
İlk on sektör içerisinde en fazla artış oranı ise pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucatta
görülmüştür. Sektörün ihracatı bir yıl önceki döneme göre % 32,3 oranında artarak 16 milyon
dolardan 22 milyon dolara yükselmiştir. Pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucattan sonra
en çok yükseliş gösteren sektör ise % 27, oranla yenilen meyveler ve yenilen sert kabuklu
meyveler olmuştur.
8
AYDIN İTHALATININ SEKTÖREL DAĞILIMI ($)
SEKTÖRLER
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler,
nükleer reaktörler; bunların aksam ve parçaları
Pamuk,pamuk ipliği ve pamuklu mensucat
Motorlu kara taşıtları,traktörler, bisikletler,
motorsikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam,
parça, aksesuarları
Plastikler ve mamulleri
Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme,
televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları,
aksam-parça-aksesuarı
Demir veya çelikten eşya
Tuz,kükürt,topraklar ve taşlar,alçılar,kireçler ve
çimento
Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar, tıbbi,
cerrahi alet ve cihazlar, bunların aksam, parça
aksesuarı
Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular
Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı
GENEL TOPLAM
Kaynak: TÜİK
Ocak-Aralık
2014
2013
Değişim
(%)
Toplam İçindeki
Payı (%)
80.590.514 72.446.453
11,24
32,94
23.228.857 23.499.576
-1,15
9,50
18.719.696 14.985.617
24,92
7,65
16.357.709 17.333.710
-5,63
6,69
11.337.087 47.998.204
-76,38
4,63
10.286.371 10.059.681
2,25
4,20
8.090.711
3.579.882
126,00
3,31
8.068.485
8.395.186
-3,89
3,30
280,68
7,52
-64,93
3,25
2,71
100,00
7.955.609 2.089.818
6.625.123 6.161.604
244.626.168 697.489.369
Sektörel olarak Aydın ithalatında ilk 10 içinde yer alan sektörler, toplam ithalatın yaklaşık
%78’ sini karşılamaktadır.
Aydın ithalatında en büyük paya sahip olan kazan, makine, mekanik cihazlar ve bunların
aksam parçaları ihracatı 2014 yılında bir önceki yıla göre % 11,24 oranında artarak 80 milyon
dolar civarı gerçekleşmiştir.
İlk on sektör içerisinde en fazla artış oranı ise yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrularda
görülmüştür. Sektörün ihracatı bir yıl önceki döneme göre % 280 oranında artarak 2 milyon
dolardan 7 milyon dolara yükselmiştir. yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrulardan sonra en
çok yükseliş gösteren sektör ise % 126 oranla tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler
ve çimento olmuştur.
9
AYDIN DIŞ TİCARETİNİN ÜLKELER BAZINDA DAĞILIMI
2014 yılında Fransa’ya olan ihracatımız bir önceki yıla göre % 17,8 oranında artarak ihracat
yaptığımız ilk on ülke arasında en fazla artış yaşanan ülke olmuştur.
Diğer yandan 2013 yılında Çek Cumhuriyeti’ne yapılan 51 milyon dolarlık ihracatımız 2014
yılının aynı döneminde % 11’lik bir düşüşle 45 milyon dolara düşmüştür.
20.000
19.900
22.239
21.289
19.618
24.247
22.178
30.544
31.063
26.463
29.114
30.000
34.745
29.481
40.000
43.418
40.980
50.000
45.887
51.698
60.000
49.735
43.683
70.000
60.363
57.307
Ülkelere Göre Aydın İhracatı
(İlk 10 Ülke/Ocak-Aralık 2014/1000 $)
2014
2013
10.000
0
Ülke bazında Aydın ihracatına bakıldığında 2014 yılında ilimizin en fazla ihracat yaptığı
ülkeler arasında İtalya ilk sırada yer almaktadır. İtalya’ya olan ihracatımız 2013 yılında 57
milyon dolar iken, 2014 yılının aynı döneminde % 5,3 oranında artarak 60 milyon dolara
yükselmiştir.
İtalya’nın ardından 49 milyon dolarlık ihracat değeri ile Amerika Birleşik Devletleri, 45
milyon dolar ile Çek Cumhuriyeti gelmektedir. İlk on ülke içerisinde Romanya 10. sırada yer
almaktadır.
10
2014 yılında İngiltere’ye olan ithalatımız bir önceki yıla göre % 86 oranında artarak ithalat
yaptığımız ilk on ülke arasında en fazla artış yaşanan ülke olmuştur.
80.000
70.000
67.013
59.400
Ülkelere Göre Aydın İthalatı
(İlk 10 Ülke / Ocak-Aralık 2014 / 1000 $ )
3.773
6.874
4.038
6.459
5.468
3.226
6.336
3.403
10.000
6.776
6.425
20.000
6.788
6.805
30.000
2013
23.543
19.698
40.000
2014
24.132
18.412
50.000
33.654
37.949
60.000
0
Ülke bazında Aydın ithalatına bakıldığında 2014 yılında ilk sırada 67 milyon dolarlık ithalat
değeri ile Çin Halk Cumhuriyeti yer almaktadır. Çin Halk Cumhuriyeti’ne olan ithalatımız
2013 yılında 59 milyon dolar iken, 2014 yılının aynı döneminde % 12 oranında artarak 67
milyon dolara yükselmiştir.
Çin Halk Cumhuriyeti’nin ardından 33 milyon dolarlık ithalat değeri ile İtalya, 24 milyon
dolar ile İspanya gelmektedir. İlk on ülke içerisinde Amerika Birleşik Devletleri 10. sırada yer
almaktadır.
11
BORSAMIZDA YAPILAN TESCİLİN AYLIK DAĞILIMLARI
2014 yılında Borsamızda gerçekleşen tescil sayısı 16.666 iken bu işlemlere ait yapılan toplam
tutar 1.681.155,66 TL olarak gerçekleşmiştir.
1844
1802
1950
960
1053
1117
1061
1155
1164
1205
1453
2000
1800
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
1902
2014 Yılı Borsamızda Gerçekleşen Tescil İşlem
Sayısı
Sayı
Tescil işlem sayısı aylara göre incelendiğinde ise en fazla tescil Ekim ayında gerçekleşmiş,
daha sonra Ekim ayını Eylül, Aralık ve Kasım ayları takip etmektedir.
181.122,13
90.163,77
114.884,28
114.756,31
98.976,71
86.052,77
100.000,00
100.182,14
150.000,00
97.318,94
200.000,00
123.405,84
250.000,00
202.404,02
300.000,00
255.955,24
215.933,51
2014 Yılı Borsamızda Gerçekleşen Tescil Tutarı
(TL)
Tutar
50.000,00
0,00
Tescil işlem tutarı ise tescil işlem sayısı ile doğru orantılı olarak gerçekleşmiştir.
12