İÇİNDEKİLER Önsöz Bölüm 1 ULUSLARARASI EKONOMİK
advertisement
İÇİNDEKİLER Önsöz III Bölüm 1 ULUSLARARASI EKONOMİK İLİŞKİLER 1.1. Klasik Dış Ticaret Teorisi 1.1.1. Merkantilizm 1.1.2. Klasik Dış Ticaret Teorilerinin Dayandığı Varsayımlar 1.1.3. Emek-Değer Teorisi 1.1.4. Mutlak Üstünlük ve Karşılaştırmalı Üstünlük Teorileri 1.2 Saf Uluslararası Ticaret Teorisi 1.2.1.Klasik Teori ve Fırsat Maliyeti Yaklaşımı 1.2.2.Sabit Maliyet Koşulları Altında Ticaretin Temeli ve Ticaret Kazancı 1.2.3.Çoğalan Maliyet Koşulları Altında Ticaretin Temeli ve Ticaret Kazancı 1.2.4. Azalan Maliyet Koşulları Altında Ticaretin Temeli ve Ticaret Kazancı 1.3. Saf Uluslararası Ticaret Teorisi 1.3.1.Toplumsal Kayıtsızlık Eğrileri Analize Dahil Edildiğinde Kapalı Ekonomi Dengesi 1.3.2. Açık Ekonomi Dengesi 1.3.3.Karşılıklı Talep Kanunu 1.3.4.Teklif Eğrileri Yardımıyla Dış Ticaret Haddinin Belirlenmesi 1.3.5 Önemsiz Olmanın Önemi ya da Küçük Ülke Avantajı 1.4. Faktör Donatımı Teorisi ve Ortaya Çıkış Nedeni 1.4.1.Bir Ülkenin Faktör Donanımının (Donatımı) Tanımlanması 1.4.2. Uluslararası Faktör Fiyatları Eşitliği Teoremi 1.4.3. Stolper Samuelson Teoremi 1.4.4. Rybczynski Teoremi 1.4.5. Leontief Paradoksu 1.4.6. Heckscher-Ohlin Teoremine Yönelik Eleştiriler 1.5. Dış Ticareti Açıklamaya Yönelik Yeni Teoriler 1.5.1. Klasik Teorinin Yetersizlikleri 1.5.2. Teknoloji ve Dış Ticaret 1.5.3. Tercihler (Talep) ve Dış Ticaret 19 21 21 22 23 23 27 27 28 32 34 35 36 37 39 39 42 43 44 45 46 47 47 49 50 51 53 55 1.5.4. Ölçek Ekonomileri ve Dış Ticaret 1.5.5. Eksik Rekabet ve Dış Ticaret 1.6. Ekonomik Büyüme ve Dış Ticaret Analizleri 1.6.1.Faktör Stokundaki Artış 1.6.2. Teknolojik Gelişme 1.6.3. Sapmasız Teknolojik Yenilik 1.6.4. Emek ve Sermaye Tasarrufu Sağlayan Yenilik Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 2 ULUSLARARASI HİZMETLER TİCARETİ VE GATS 2.1.Hizmetler ve Hizmeti Ticaret 2.1.1. Hizmet Tanımı ve Özellikleri 2.1.2.Hizmetler Ticaretinin Artan Önemi 2.1.3.Hizmetler Sektörünün Gelişimi 2.1.4.Uluslararası Hizmet Ticaretinin Gelişimi ve Nedenleri 2.1.5. Çok Uluslu Şirketler ve Karşılaştırmalı Üstünlükler 2.1.6. Hizmetler ve Kalkınma 2.2.Hizmetlerin Sınıflandırılması ve Uluslararası Ticarete Konu Olan Hizmetler 2.2.1. Uluslararası Ticarete Konu Olan Hizmetler ve Hizmet Sektörleri 2.3. Ödemeler Bilançosu ve Uluslararası Hizmetler Ticareti 2.3.1. Ödemeler Bilançosunda Hizmet Ticaretinin Yeri 2.3.2. Dış Turizm Hizmetleri 2.3.3. Dış Turizm Bilançosu 2.3.4. Turizm Sektörünün Dış Ödemeler Dengesine Etkisi 2.3.5. Uluslararası Ulaştırma Hizmetleri ve Transit Ticaret 2.3.6. Uluslararası Finans ve Sigortacılık Hizmetleri 2.3.7. Bilgisayar İletişim ve Diğer Hizmetler Ticareti 2.4.Hizmetler Ticaretinin Serbestleştirilmesi 2.4.1. Hizmet Ticaretinin Önündeki Engeller 2.4.2. Uluslararası Hizmet Ticaretinin Serbestleştirilmesi ile İlgili Anlaşmalar 2.4.3. Hizmetler Ticareti Genel Anlaşması’nın (GATS) Doğuşu 2.4.4. Hizmetler Ticareti Genel Anlaşması Tanımı ve Kapsamı 2.4.5. Hizmetler Ticareti Genel Anlaşması’nın İlkeleri 2.4.6. Hizmetlerin Ticaretteki Yeri 2.4.7.Dünyadaki Bazı Bölge ve Ülkelerin Hizmet Ticaretindeki Yeri Yararlanılan Kaynaklar III 59 60 62 62 65 65 66 68 71 72 72 76 77 77 78 78 79 82 86 88 89 89 90 91 92 93 93 93 94 95 96 97 99 99 102 Bölüm 3 ULUSLAR ARASI FAKTÖR HAREKETLERİ 3.1. Uluslararası Sermaye Hareketleri 3.2. İş Gücü Hareketliliği 3.2.1 İşgücü Hareketlerinin Ekonomik Etkileri 3.3. Teknoloji Transferi 3.3.1. Ticaret Yolu ile Teknolojinin Yayılması 3.3.2. Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları: 3.3.3. Ortak Girişim (Joint Venture), Patent ve Lisans Anlaşmaları Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 4 SERBEST DIŞ TİCARET VE KORUMACILIK 4.1.Serbest Dış Ticaret Kavramı 4.2.Dış Ticarette Korumacılık 4.3.Serbest Dış Ticareti ve Korumacılığı Savunan Görüşlerin Dayandığı Temel İlkeler 4.4.Serbest Dış Ticaretin Eleştirisi ve Tarihsel Süreçte Korumacılık Görüşleri 4.5.Korumacılığı Savunan Başlıca İktisatçıların Görüşleri 4.5.1.Friedrich List’in Korumacılık Konusundaki Görüşleri 4.5.2.Henry Carey’in Korumacılık Konusundaki Görüşleri 4.6.En Çok Gözetilen Ülke Kuralı 4.7.Korumacılığa İlişkin Ekonomik Görüşler ve Ekonomik Olmayan Görüşler 4.7.1.Korumacılığa İlişkin Ekonomik Görüşler 4.7.2.Korumacılığa İlişkin Ekonomik Olmayan Görüşler 4.8.Korumacılığa İlişkin Nedenler 4.8.1.Ödemeler Bilançosunun İyileştirilmesi ve İşsizliğin Önlenmesi 4.8.2.Ulusal Pazarlık Gücünün Arttırılması 4.8.3.Dış Ticaret Hadlerinin İyileştirilmesi ve Optimum Gümrük Tarifesi 4.8.4.Damping’e Karşı Korunma 4.9.İkinci En İyi Teorisi 4.10. Yeni Korumacılık Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 5 IV 103 105 106 108 112 113 114 114 115 117 118 119 120 121 124 125 126 127 128 128 131 134 135 135 135 136 138 139 140 142 SANAYİLEŞME STRATEJİLERİ VE DIŞ TİCARET 145 5.1.İthal İkamesine Dayalı Sanayileşme Stratejisi 5.1.1.İthal İkamesine Dayalı Sanayileşme Stratejisinin Amaçları ve Aşamaları 5.1.2.İthal İkamesine Dayalı Sanayileşme Stratejisinde Oluşan Sorunlar 5.2.İhracata Dayalı Sanayileşme Stratejisi 5.2.1.İhracata Dayalı Sanayileşme Stratejisinin Üstünlükleri 5.2.2.İhracata Dayalı Sanayileşme Stratejisinin Zorlukları 5.3.İthal İkamesi Sanayileşme Stratejisi ile İhracata Dayalı Sanayileşme Stratejisinin Karşılaştırılması Yararlanılan Kaynaklar 146 Bölüm 6 DIŞ TİCARET POLİTİKASININ ARAÇLARI 6.1.Gümrük Tarifeleri 6.1.1.Gümrük Tarifelerinin Ekonomik Etkileri 6.1.2.Gümrük Tarifelerinin Tüketici ve Üretici Rantı Üzerindeki Etkileri 6.1.3.Gümrük Tarifelerinin Fayda ve Maliyetleri 6.1.4.Gümrük Tarifeleri ve Dış Ticaret Hadleri 6.1.5.Dış Ticarette Koruyuculuğun Nedenleri 6.2.Tarife Dışı Engeller 6.2.1.Miktar Kısıtlamaları 6.2.2.Mali Nitelikli Engeller 6.6.Görünmeyen ve Diğer Uygulamalar Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 7 TÜRKİYE’DE DÖNEMLER İTİBARİYLE UYGULANAN DIŞ TİCARET POLİTİKALARI 7.1. 1980 Öncesi Dönem Dış Ticaret Politikaları 7.1.1. Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Dönemleri 7.1.2. 1923-1929 Dışa Açık Ekonomi Dönemi 7.1.3. 1930-1939 Korumacılık ve Devletçilik Dönemi 7.1.4. 1940-1949 II. Dünya Savaşı Dönemi 7.1.5. 1950-1960 Demokrat Parti Dönemi 7.1.6. 1960-1980 Planlı Dönem ve Karma Ekonomi 7.2. 1980 Sonrası Dönem Dış Ticaret Politikaları 7.2.1. 1980-1989 Dışa Açık Ekonomi Dönemi 7.2.2. 1990-1999 Türkiye WTO ve AB İlişkileri Dönemi V 147 149 152 155 155 156 159 161 162 163 165 167 168 169 171 172 175 182 184 187 189 189 189 192 194 196 199 204 204 207 7.2.3. 2000 Yılından Günümüze Dış Ticaret Politikaları Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 8 UYGULAMALI DIŞ TİCARET İŞLEMLERİ 210 216 8.1.Dış Ticarette Temel Esaslar 8.2.İhracat Yapma Aşamaları 8.3.İthalat Yapma Aşamaları 8.4.Dış Ticaret Türleri 8.4.1.İhracat Türleri 8.4.2.İthalat Türleri 8.4.3.Bağlı Ticaret Uygulamaları 8.4.4.Serbest Bölge Uygulamaları 8.5.Dış Ticarette Hizmet Veren Kurum ve Kuruluşlar 8.5.1.Ekonomi Bakanlığı 8.5.2.Gümrük ve Ticaret Bakanlığı 8.5.3.Ticaret ve Sanayi Odaları 8.5.4.Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu –İş Konseyleri (DEİK) 8.5.5.Türk Eximbank 8.6.Dış Ticarette Teslim Şekilleri (INCOTERMS) 8.7.Dış Ticarette Ödeme Yöntemleri 8.7.1.Peşin Ödeme 8.7.2.Mal Mukabili Ödeme 8.7.3.Vesaik Mukabili Ödeme 8.7.4.Akreditifli Ödeme 8.8.Dış Ticarette Kullanılan Belgeler 8.8.1.Faturalar 8.8.2.Menşe Şahadetnamesi ve Serbest Dolaşım Belgeleri 8.8.3.Taşıma Belgeleri 8.8.4.Sigorta Poliçesi 8.8.5.Gümrük Beyannamesi 8.8.6.Diğer Belgeler Yararlanılan Kaynaklar 221 222 227 230 230 235 236 238 239 239 243 244 244 245 247 250 252 252 253 254 261 261 263 265 265 266 267 268 Bölüm 9 EKONOMİK ENTEGRASYON TEORİSİ 9.1. Ekonomik Entegrasyon Çeşitleri 9.1.1. Tercihli Ticaret Kulübü 9.1.2. Serbest Ticaret Bölgesi 9.1.3. Gümrük Birliği 9.1.4. Ortak Pazar 9.1.5. Ekonomik Birlik 219 271 273 273 273 275 284 284 VI Yararlanılan Kaynaklar 287 Bölüm 10 KÜRESEL ÖLÇEKTE DÜNYA TİCARETİNİN SERBESTLEŞTİRİLMESİ 10.1. GATT ve Dünya Ticaret Örgütü 10.2.Taşıma Maliyetlerinde Azalma Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 11 KÜRESEL VE BÖLGESEL ÖLÇEKTE EKONOMİK ENTEGRASYONLAR 11.1. Küresel Ölçekte Ekonomik Entegrasyon 11.1.1.Dünya Ticaret Örgütü 11.1.2.Uluslararası Para Fonu 11.1.3.Dünya Bankası 11.1.4.Birleşmiş Milletler 11.2. Coğrafi Bölge Temeline Dayalı İktisadi Entegrasyonlar 11.2.1.Avrupa Birliği 11.2.2.Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi 11.2.3. Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması 11.2.4.Latin Amerika Serbest Ticaret Bölgesi ve Latin Amerika Entegrasyon Bölgesi 11.2.5. Orta Amerika Ortak Pazarı 11.2.6. Güney Ortak Pazarı 11.2.7. Karayipler Topluluğu ve Ortak Pazarı 11.2.8. Güney Doğu Asya Uluslar Birliği 11.2.9. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü 11.2.10. Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği 11.3. Coğrafi Bölge Esasına Dayanmayan Birleşmeler 11.3.1.İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Örgütü 11.3.2.Petrol İhraç Eden Ülkeler Teşkilâtı 11.3.3.İslâm Konferansı Teşkilâtı 11.3.4. G-24 11.3.5. D-8 Yararlanılan Kaynaklar 289 293 295 299 301 302 302 304 305 307 309 309 318 320 322 325 326 327 330 331 331 333 333 335 337 337 337 339 Bölüm 12 PARASAL ENTEGRASYON TEORİS 341 12.1.Parasal Entegrasyona İlişkin Teorik Çerçeve: Optimum Para Sahası Teorisi 342 VII 12.1.1. Mundell’in Emek Mobilitesi Kriteri 12.1.2. McKinnon’un Ekonominin Dışa Açıklığı Kriteri 12.1.3. Kenen’ın Ürün Çeşitliliği Kriteri 12.1.4. Fiyatlar ve Ücretlerin Esnekliği Kriteri 12.1.5. Finans Piyasalarının Entegrasyonu Kriteri 12.1.6. Mali Politikaların Entegrasyonu Kriteri 12.1.7. Enflasyon Oranlarının Benzerliği Kriteri 12.1.8. Şokların Benzerliği Kriteri 12.1.9. Döviz Kurunun Değişkenliği Kriteri 12.1.10. Politik Entegrasyon 12.2.Optimum Para Sahası Kriterlerinin İçselliği 12.3. Parasal Birliğe Katılmanın Avantaj ve Dezavantajları 12.3.1. Parasal Birliğe Katılmanın Avantajları 12.3.2. Parasal Birliğe Katılmanın Dezavantajları 12.3.3. Parasal Birliğe Katılmanın Fayda ve Maliyetlerinin Karşılaştırılması 12.4. Parasal Birlik Uygulamaları 12.4.1. İskandinav Para Birliği 12.4.2. Batı Afrika Parasal Birliği 12.4.3. Alman Parasal Birleşmesi 12.4.4. Belçika-Lüksemburg Para Birliği 12.4.5. Japon Para Birliği Girişimi 12.4.6. Avrupa Parasal Birliği Yararlanılan Kaynaklar 344 346 347 348 359 350 351 351 352 352 353 354 354 357 360 362 362 363 363 364 364 364 369 Bölüm 13 DIŞ ÖDEMELER BİLANÇOSU VE DIŞ DENGE 373 13.1. Genel Olarak Ödemeler Bilançosu 13.1.1. Ödemeler Bilançosunun Tanımı 13.1.2. Ödemeler Bilançosunun Özellikleri 13.1.3. Ödemeler Bilançosunun Sınırları 13.2. Ödemeler Bilançosunun Hesapları 13.2.1. Cari İşlemler Hesabı 13.2.2. Sermaye Hesabı 13.2.3. Resmi Rezervler Hesabı 13.2.4. İstatistiki Farklar (Net Hata ve Noksan) Hesabı 13.2.5. Ödemeler Bilançosu Analitik Tablosu 13.3. Dış Denge ve Dengesizlik Durumları 13.3.1. Ödemeler Bilançosunun Dengede Olması 13.3.2. Dış Açık 13.3.3. Dış Fazla 13.3.4. Dış Denge Tanımları 374 375 375 380 381 381 385 387 389 389 390 390 394 397 397 VIII 13.4. Ödemeler Bilançosu ve Makroekonomi İlişkisi 13.4.1. Ödemeler Bilançosu ve Tasarruf - Yatırım Eşitliği İlişkisi 13.4.2. Ödemeler Bilançosu ve Milli Gelir Denklemi İlişkisi Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 14 DIŞ ÖDEMELER BİLANÇOSUNUN DENKLEŞMESİ 399 399 401 404 405 14.1. Ödemeler Bilançosu Dengesizliklerinin Sebepleri 14.1.1. Yapısal Sebepler 14.1.2. İktisadi Dalgalanmalar 14.1.3. Geçici Sebepler 14.1.4. Yabancı Sermaye ve Spekülasyon Olgusu 14.2. Dış Açıkların Giderilmesine Yönelik Politikalar 14.3. Otomatik denkleşme Mekanizmaları 14.3.1. Fiyat Değişmesi Mekanizmaları 14.3.2.Gelir Değişmeleri ve Ödemeler Bilançosunun Denkleşmesi 14.3.2.Gelir Değişmeleri ile Ödemeler Bilançosunun Denkleşmesi 14.4. Parasalcı Yaklaşım ve Ödemeler Bilançosunun Denkleşmesi 14.5. Dış Denkleştirme Politikaları 14.5.1. Harcama Değiştirici Politikalar 14.5.2. Harcama Kaydırıcı Politikalar 14.5.3. Döviz Gelirlerini Artırmaya Yönelik Politikalar Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 15 TÜRKİYE’NİN CARİ İŞLEMLER DENGESİ 406 406 407 408 408 408 409 409 15.1. Cari İşlemler Dengesi 15.2. Mal Ticaret Dengesi 15.2.1. Ticaret İstatistiklerinin Güvenirliliği 15.2.2. Türkiye Mal Ticaretinin Ülkelere Göre Dökümü 15.2.3. Türkiye Ticaretinin Mal Niteliklerine Göre Dökümü 15.3. Hizmet Ticareti 15.4. Faktör Gelirleri ve Cari Transferler Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 16 ULUSLAR ARASI ÖZEL MALİ KAYNAKLAR 424 426 427 433 438 455 455 460 16.1. Para ve Sermaye Piyasaları 16.1.1 Uluslararası Borçlanma Araçları 16.1.2 Uluslararası Hisse Senedi Piyasaları 462 463 485 IX 414 416 417 417 418 420 421 422 423 461 Yararlanılan Kaynaklar 490 Bölüm 17 DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI VE ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER 17.1. Doğrudan Yatırım Kavramı 17.2. Çok Uluslu Şirket Kavramı 17.3. Yabancı Doğrudan Yatırım Kavramı 17.4. Dolaysız Yabancı Sermaye Yatırımlarının Belirleyicileri: Kuramsal Yaklaşımlar 17.5. Dolaysız Yabancı Sermaye Yatırımlarının Belirleyicileri: Ampirik Çalışmalar 17.5.1. Piyasa Büyüklüğü 17.5.2. Dışa Açıklık 17.5.3. Hükümet Politikaları ve Korumacılık (Ticaret Engelleri) 17.5.4. Vergi Teşvikleri 17.5.5. Doğal Kaynaklar 17.5.6. Ücretler 17.5.7. Döviz Kurları ve Ödemeler Dengesi Açıkları 17.5.8. Politik Risk 17.6. Dünyada Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları 17.7. Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları (1980 Öncesi) 17.8. Kurumsal ve Yasal Çerçeve 17.9. Türkiye’de 1980 Sonrası Doğrudan Yabancı Sermaye Performansı: 1980-2002 17.10. Verilen Yabancı Sermaye İzinlerinin Yatırım Türlerine Göre ve Bölgesel Dağılımı 17.11. 2002 Yılı Sonrası Türkiye’de Yabancı Sermaye Yatırımları Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 18 DÖVİZ PİYASASI İŞLEMLERİ VE RİSKTEN KORUNMA 18.1. Döviz Piyasası Aktörleri 18.1.1. Merkez Bankası 18.1.2. Ticari Bankalar 18.1.3. Firmalar ve Bireysel İşlemciler 18.1.4. Spekülatörler ve Arbitrajcılar 18.1.5. Banka Dışı Finansal Kurumlar 18.1.6. Hane Halkları 18.2. Döviz Piyasasının Fonksiyonları X 493 495 496 499 501 508 509 511 512 512 513 513 514 516 517 522 525 526 530 532 536 543 545 545 546 547 547 547 548 548 18.2.1. Satın Alma Gücü Transferi Fonksiyonu 18.2.2. Finansman/Kredilendirme Fonksiyonu 18.2.3. Risk Azaltma Fonksiyonu 18.2.4. Ödemeler Bilançosu Dengesini Sağlama Fonksiyonu 18.3. Döviz Piyasasında İşlem Türleri 18.3.1. İşlem Süresi Bakımından: Vadesiz ve Vadeli Döviz Piyasası İşlemleri 18.3.2. İşlem Hacmi Bakımından: Perakende ve Toptan Döviz Piyasası İşlemleri 18.4. Döviz Piyasasının Özellikleri ve Etkinliği 18.5. Döviz Kuru: Tanım ve Kavramlar 18.6. Döviz Piyasasında Denge 18.6.1. Arbitraj ve Türleri 18.6.2. Spekülasyon 18.6.3. Hedging 18.6.4. Denge Döviz Kuru 18.7. Döviz Kuru Riski ve Türleri 18.7.1. Muhasebe Riski 18.7.2. İşlem Riski 18.7.3. Ekonomik Risk 18.8. Kur Riskinden Korunma: Türev Araçlar 18.8.1. Forward Sözleşmeleri 18.8.2. Gelecek (Futures) Sözleşmeleri 18.8.3. Opsiyon Sözleşmeleri 18.8.4. Swap Sözleşmeleri Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 19 ULUSLARARASI PARA SİSTEMİ 19.1. Uluslararası Para Sistemi Kavramı 19.1.1. Altın Para Standardı Sistemi (1870-1933) 19.1.2. Bretton Woods Sistemi (1944-1971) 19.1.3. Bretton Woods Sisteminde Ortaya Çıkan Sorunlar 19.1.4. Bretton Woods Sonrası Uluslararası Parasal İlişkiler 19.1.5. Avrupa Para Sistemi ve Euro 19.2. Küresel Kriz ve Uluslararası Para Sistemi Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 20 ULUSLARARASI PARA FONU VE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER XI 548 548 549 549 549 549 550 551 552 555 555 557 558 559 560 561 561 562 562 563 565 568 572 576 579 580 583 584 586 589 592 597 602 605 20.1. IMF’nin Amaçları ve Yönetsel Yapısı 20.2. IMF’nin Mali Kaynakları 20.2.1. Kotalar 20.2.2. Altın 20.2.3. Borçlanma 20.3. IMF Kaynaklarının Kullanım Mekanizması 20.4. IMF’nin Üyelerine Sağladığı Mali Olanaklar 20.4.1. Normal Mali Olanaklar 20.4.2. Özel Olanaklar 20.4.3. En Yoksul Azgelişmiş Ülkelere Sunulan Olanaklar 20.4.4. İyi Yönetilen Gelişmekte Olan Ülkelere Yönelik Yeni Kredi Olanakları 20.5. IMF Destekli İstikrar Programları 20.5.1.IMF Destekli İstikrar Programlarının Temel Çerçevesi 20.5.2.IMF Destekli İstikrar Programlarına Yöneltilen Eleştiriler 20.6. 2008 Küresel Krizi Sonrası IMF’nin Yeniden Yapılandırılması Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 21 EKONOMİK KALKINMA VE DIŞ TİCARET POLİTİKASI 21.1.Ekonomik Kalkınmada Dış Ticaretin Rolü 21.2.Ekonomik Kalkınma Açısından Dış Ticaret Politikaları 21.2.1.Korumacı Kalkınma Politikası 21.2.2.Dışa Açık Kalkınma Politikası 21.3.Ekonomik Kalkınma ve Dış Ticaret Hadleri 21.4.Sürdürülebilir Kalkınma ve Dış Ticaret Yararlanılan Kaynaklar XII 617 619 619 621 623 626 629 631 633 633 637 640 640 643 Bölüm 22 ULUSLARARASI KALKINMA SORUNLARI VE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER 22.1.Gelişmekte Olan Ülkelerin Özellikleri 22.2.Uluslararası Kalkınma Sorunları 22.2.1.Uluslararası Ticaret ile İlgili Sorunlar 22.2.2.Dış Finansman ile İlgili Sorunlar 22.2.3.Diğer Sorunlar 22.3.Uluslararası Kalkınma Sorunlarının Çözümüne Girişimler, Gelinen Nokta ve Öneriler Yararlanılan Kaynaklar 606 608 608 610 610 612 614 614 616 616 645 647 653 654 659 663 Yönelik 665 667 Bölüm 23 GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE BORÇLANMA VE BORÇ KRİZLERİ 23.1. Gelişmekte Olan Ülkelerde Borçlanma 23.1.1. Gelişmekte Olan Ülkelerde Borçlanma İhtiyacının Nedenleri 23.1.2. Dış Borcun Etkileri 23.2. Gelişmekte Olan Ülkelerde Borçlanma Sorunu ve Krizler 23.2.1. Latin Amerika Krizleri 23.2.2. Güneydoğu Asya Ülkelerindeki Krizler 23.2.3. Afrika Krizleri 23.3. Gelişmekte Olan Ülkelerde Dış Borç Yönetimi 23.3.1. Borç Yönetimi 23.3.2. Borç Yönetiminin Amaçları 23.3.3. Dış Borç Yönetimi: Tanımı ve Kapsamı 23.3.4. Dış Borç Yönetiminin Fonksiyonları 23.3.5. Dış Borç Yönetimi İle İlgili Önemli Hususlar 23.3.6. Sürdürülebilirlik Göstergelerini Kullanarak Dış Borcu Yönetmek 23.3.7. Gelişmekte Olan Ülkelerde Dış Borç Yönetimi ve Borç Servis Kapasitesi 23.4. Kurumsal Yapı 23.4.1. Borcun Yükünün Hafifletilmesi (Debt Relief) 23.4.2. Ülke Borçlarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Yaklaşımlar Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 24 TÜRKİYE’DE DIŞ BORÇLAR VE DIŞ BORÇ SERVİSİ 675 677 678 679 681 682 684 687 689 689 690 690 691 691 692 693 697 698 705 708 711 24.1. Türkiye’de Vadelerine Göre Dış Borçların Gelişimi 24.1.1. Kısa Vadeli Dış Borçların Gelişimi 24.1.2. Uzun Vadeli Dış Borçların Gelişimi 24.1.3. Borçlunun Türüne Göre Dış Borçların Gelişimi 24.1.4. Alacaklının Türüne Göre Kısa ve Uzun Vadeli Dış Borçların Gelişimi 24.2. Dış Borç Servisi Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 25 AÇIK EKONOMİLERDE MAKROEKONOMİK DENGE 714 714 715 717 25.1. İç Dengenin Kurulması 25.2. Dış Ekonomik Denge 739 740 XIII 720 727 736 737 25.3. Genel Ekonomik Denge 25.4. Dışa Açık Ekonomide Makroekonomik Politikalar ve Mundell Fleming Modeli 25.4.1.Sermaye Hareketliliğinin Düzeyi ve Ekonomik Dengesizlik Türleri 25.4.2. Sabit Kur Sisteminde Makroekonomik Politikalar 25.5. Esnek Döviz Kuru Sisteminde Talep Yönlü Politikalar 25.5.1.Esnek Kur: Kısmi Sermaye Hareketliliğinde Para Politikası 25.5.2. Esnek Kur: Kısmi Sermaye Hareketliliğinde Maliye Politikası 25.5.3. Esnek Kur: Tam Sermaye Hareketliliğinde Maliye Politikası 25.5.4.Esnek Kur: Tam Sermaye Hareketliliğinde Para Politikası 25.6. Döviz Kurlarında Hedefi Aşma Yararlanılan Kaynaklar 741 742 744 747 755 756 757 758 759 761 763 Bölüm 26 AÇIK EKONOMİLERDE MAKROEKONOMİK SORUNLAR VE KRİZLER 765 26.1. Genel Makroiktisadî Model 26.1.1 İhracatı Etkilemede Araçlar 26.1.2. İthalatı Etkilemede Araçlar 26.1.3. Kuru Kullanmada Sorunlar 26.1.4. Tasarruf ile Dış Ticaret İlişkisi 26.1.5. Bölüşüm ile Dış Ticaretin İlişkisi 26.2. Dünya Ekonomisinde Hiyerarşik Yapı 26.3. Bretton Woods Sistemi (1945-1980) 26.3.1. Sabit Kur Uygulaması 26.3.2. Bretton Woods Sisteminde Makroiktisadî Politikalar 26.3.3. 1970’li Yıllar 26.3.4. Petrol Zammına Tepki 26.3.5. Buhranın Gelişmekte Olan Ülkelere Etkisi 26.4. Bretton Woods’dan Sonra Politikalar (1980-2007) 26.4.1. Uluslararası Sermaye Hareketleri 26.4.2. Gelişmiş Ülkelerde Para Politikası İkilemi 26.4.3. Bretton Woods Sonrası Buhranlar 26.5. Günümüzde Durum 26.5.1. 2007 Buhranı: Gelişmiş Ülkeler 26.5.2. 2007 Buhranı: Gelişmekte Olan Ülkeler 26.5.3. Ülke Tecrübeleri 767 768 769 771 772 775 776 778 780 781 782 783 785 785 787 792 793 799 800 801 803 XIV Yararlanılan Kaynaklar 814 Bölüm 27 ULUSLARARASI EKONOMİ POLİTİK 27.1.Genel Politikalar ve Trendler 27.2.Küreselleşme 27.2.1.Ticari Küreselleşme 27.2.2.Finansal Küreselleşme 27.2.3.Üretimin Küreselleşmesi 27.3. Bölgeselleşme 27.4. Uluslararası İktisadi Kuruluşlar 27.5.Ekonomik Krizler Yararlanılan Kaynaklar XV 815 817 822 823 826 827 831 836 841 847
