11 Nisan 2012 tarihinde gerçekleşen 16

KALİTE TEMELLİ DANIŞMAN SEÇİM SİSTEMİ
“Kalite Temelli Danışman Seçim Sistemi” gündemi, FIDIC’in KTS (Kalite Temelli Seçim) kılavuzunun
önemli bir yer tuttuğu üç yıllık çalışmasının yayınlandığı bilgisiyle başladı. FIDIC bu çalışmasında neleri
tavsiye ediyor? Bunların yeri ve uygulaması nedir? KTS Türkiye için nereye gidebilir? soruları üzerinde
durulurken, maliyet ve fiyata aşırı odaklanmanın paydaşlara olan negatif etkisinin altı çizildi. İnşaat
proje yönetimi kavramında geçmişten günümüze nelerin değiştiği, değişmediği ya da değişmesi
gerektiği tartışıldı.
Müşavir seçiminde ya da hizmet sunucusu seçiminde nelere dikkat edilmelidir? Hangi konular önem
taşımaktadır? sorularına belli noktalar ışığında cevap arandı. Bu noktalar:
-
-
Teknik temelli bilgi hizmeti,
Kurumsal ticari yapı,
Projenin ticari başarısı ve buna doğrudan etki eden işveren-proje yöneticisi ilişkisi ile saygınlık
ve itibar, güvenilirlik, empati kurma ve ikna kabiliyeti,
Müşteri ihtiyaçlarına sadakat,
Son on yıldır Türkiye’de tartışılan yaşam döngüsü maliyeti, fiziki maliyet ve tasarım giderleri
gibi görünen maliyetlerin dışında görünmeyen maliyetler, bunların maliyet oranlarını nasıl
etkilediği ve değiştirdiği,
Firma kalifikasyonu, doğru firmalar ve aday konsorsiyumların seçimi.
Maliyet – başarı ilişkisini ve proje değerini etkileyen birçok etmen olduğu ve proje değerini arttıracak
etmenlerden söz edilecek olursa, yaşam döngüsü maliyeti, yaratıcılık, paydaşların tatmini ve değer
optimizasyonu - ki burada odak noktasının maksimum değer olmaması gerektiği, bunun paydaşlardan
birinin zarar görmesine sebep olacağı- ifade edildi.
KTS in kalitenin tek unsur olduğu seçim sistemi olduğu belirtilerek, danışmanlık -proje yönetimi ve
teknik müşavirlik- konusunda bir optimizasyon olduğu vurgulandı. Ardından kalite nedir? ne değildir?
soruları tartışıldı. Kalitenin, kalite ve maliyet yaklaşımlı bir önseçim olmadığı, maliyetin hiçbir şekilde
değerlendirme sürecinin içine girmediği açıklanırken, kalitenin ne olduğu konusunda gündeme gelen
konuların bir kısmı;
- Mesleki yetkinlik,
- Yönetim becerisi,
- Geçmiş performans,
- Kalite ve iş güvenliği yönetimi,
- Bilgi teknolojileri yönetimi,
- İletişim yönetimi,
- Bilgi transferi,
- Hazır kaynaklar (finansal kaynaklar ve insan kaynakları),
- Mesleki dürüstlük,
- Karşılıklı güven.
Paydaşlarla olan iletişimin önemi ve bir proje yöneticisinin işinin yüzde doksanının iletişim olduğu
vurgulandı. Ayrıca FIDIC’ in mesleki dürüstlük kavramını çok önemsediği ve bu konuda özel çalışma
grupları oluşturulup kitaplar yayınlandığı belirtildi.
Seçim yöntemine gelince, önceliklerin ihtiyaç analizi, kalite temelli seçim ve kısa liste olması gerektiği,
deteylı teklif ve değerlendirmenin sonraki adımlar olduğuna dikkat çekildi. Müzakerelerde ise,
müşteri-danışman olumlu ilişkisi ve karşılıklı güven olması gerektiği vurgulanırken inovasyon,
yaratıcılık ve değer artışının çarpan etkisiyle işverene artı değer olarak geri döneceği belirtildi.
KTS’nin avantajları neler? ve bu konuda FIDIC ne diyor? sorularında ise teknik müşavirliğin önemi ve
olası hataların nelere yol açtığının tespiti gündeme geldi. Ayrıca ülkenin gelişmesi, sürdürülebilir
gelişme ve kamu refahı ön plana çıkarken bağımsız danışman konusunun önemine değinildi.
“Bağımsız teknik müşavir” kavramının Ekonomi Bakanlığı’nın düzenlemeleriyle yasalarımıza girdiği
bilgisi verildi.
FTS (Fiyat Temelli Seçim)’in dezavantajları ise;
- Azalan değer,
- Azalan hizmet,
- Yetenek gelişiminde azalma,
- İnşaat maliyetinde artış,
- Süre artışı,
olarak vurgulandı.
Ayrıca işverenin mal ve hizmet tedariki arasındaki farkı bilmesi gerektiğine, mevcut durumun genel
bakış açısı ve sözleşmelerdeki yerine değinildi. Bu konuda FIDIC’in tavsiyeleri ise;
- Anlaşma metni (müşavir-işveren anlaşması) ve standart form – özel durumlar oluşturma,
- İhale öncesi konferans gerçekleştirme,
- Bilgili işveren durumu,
- Şeffaflık,
- Dürüstlük yönetimi,
- Hakça rekabet,
- Uyumlaştırma (harmonizasyon),
- Aynı terminolojiyi kullanma,
- Yaşam döngüsü maliyeti,
- İzleme ve sonrasında ders çıkarma,
- Risk paylaşımında bulunma (riski en iyi ve en doğru taşıyan tarafın üstlenmesi)
olarak özetlendi.