Fatih Atalı 21101912 TURK102-8 09.12.2014 Kitap 6 Laplace

Fatih Atalı
21101912
TURK102-8
09.12.2014
Kitap 6
Laplace Şeytanı
1970 yılında Amerika’da doğan Adam Fawer, 2005 yılında ilk romanı
Olasılıksız ve 2008 yılında da ikinci kitabı olan Empati yayımlanmıştır. Olasılıksız
isimli romanı büyük beğeni almış ve 2006 yılında en iyi ilk roman dalında ödül
kazanmıştır. Kitap okumayı hobi olarak edinmemiş insanların bile tek solukta
okuyabileceği sürükleyicilikte bir kitap olan Olasılıksız, her iyi kitabın yaptığı gibi
okuru kurgunun içine hapsedip olasılıklar dünyasına sürüklemektedir.
Herkesin bildiği gibi hiçbir insan geleceği göremez ve bilemez. Ancak insanlar
olası durumları belirleyerek hangi olasılığın daha yüksek olduğunu, sonucu
etkileyecek tüm etkenleri göz önünde bulundurularak belirleyebilirler. Fransız
Matematikçi Laplace‘e göre Olasılık Kuramı asla yanılmaz. Yani atılan bir paranın
yazı ya da tura gelme olasılığını ortamın değişkenleri belirlemektedir. Bir paranın
atılıp yazı veya tura geleceğini ortamın şartlarını göz önünde bulundurarak yere
düşmeden hangisinin olasılığının daha fazla olacağını hesaplayabilecek kadar
gelişmiş yapıda bir beyne sahip olan romandaki karakter David Caine, bir Laplace
şeytanıdır. David Caine, bütün değişkenleri en hızlı şekilde değerlendirip en yüksek
olasılıklı durumu belirleyebilmektedir. Ayrıca vermiş olacağı kararlarla geleceği bir
açıdan tahmin bile etmiş hatta bir kelebek etkisi bile oluşturabileceğini fark etmiştir.
Her ne kadar gerçek hayatta imkânlı gibi gözükmese de, olaylardaki bütün
değişkenleri belirleyip kısa bir zaman diliminde hesaplayabilecek bir kişi, ya
dünyadaki en şanslı insan olarak nitelendirilecektir ya da belli bir zaman sonra bu
kişinin özel güçleri olduğuna inanılacaktır.
Kuşkusuz romanın dönüm noktası David Caine’in epilepsi hastalığının etkisini
göstermeye başlamasıdır. Bir başka deyişle, David Caine’in Laplace şeytanı özelliğini
kazanmasıdır. Bu nokta onun hayatını tepe taklak yaptığı gibi kitabın fikir örgüsünü
de baştanbaşa değiştirmektedir. Birbirinin zıttı gibi gözüken kavramların nasıl
birbiriyle harmoni içinde kaynaşabildiğini yansıtmaktadır. Önceden akıl, mantık,
olasılık yöntemleriyle hareket eden kitap kahramanı ruhla, inançla ya da başka bir
deyişle olasılıksızlıkla tanışmaktadır ve hayatına giren bu yeni kavramlar eskilerinin
yerine almaya çalışmamış, onlarla bütünleşerek David Caine’e yardımcı olmuştur.
Aslında birbirine zıt gibi gözüken bu olgular bir bütün olmuştur. Bu bütünleşmeyi de
Schrödinger'in kedisi isimli ünlü bir fikirsel deneyle desteklemeye çalışmıştır. Kısaca
bu deneyi özetlemek gerekirse, kapalı bir kutuya kedi ve yüzde elli ihtimalle
etkinleşecek öldürücü bir madde koyulur. İçeriden gözlemlendiğinde kedi ya ölüdür ya
da canlıdır. Ama dışarıdaki bir gözlemci için kedi hem ölü hem de canlıdır. Yaşam ve
ölüm aynı anda bir yerde bulunmaktadır. Aynı beyin ve kalbin; akıl ve inancın aynı
anda bulunabilmesi gibi. Bu açıdan bakıldığında kitap çok ünlü bir uzak doğu
felsefesinin günümüze yansımış şeklidir. Yin ve Yang felsefesi her şeyin iki kutuplu
olduğunu ve bu karşıt kutupların birbirlerini barındırdıkları savunur. Her şey iki kutuplu
olduğu için bir parça, karşıtı olmadan var olamaz. Ölüm olmadan hayat olmaz, ışık
olmadan gölge olmaz. Aynı şekilde kitap doğrultusunda düşünürsek ruh olmadan akıl
olmaz. Kökeni çok eskilere dayanan bu felsefi düşünce, Olasılıksız kitabında, belki de
insanların en çok ihtiyacı olduğu anda, 21. yüzyılda karşımıza çıkıyor.
Sonuç olarak, bu roman yalnızca iyi
alternatif bir bakış açısı da sunmasıyla
gösterilebilir. Ayrıca, birbirinin zıttı gibi
yokluğunda hiçbir anlam taşımamaktadır.
tamamlamaktadır.
kurgusu ile değil, okuyucuya hayata karşı
da türünün en iyilerinden birisi olarak
gözüken kavramlar, herhangi birisinin
Kısacası bu kavramlar birbirlerini adeta