TBMM B : 54 1 . 2 . 2000 O : 1 miyetinin kurucularından olup, harekât

T.B.M.M.
B : 54
1 . 2 . 2000
O:1
miyetinin kurucularından olup, harekât ordusuna katılmış ve 1911 'de Balkan Savaşı patladığında,
binbaşı rütbesiyle harbe iştirak etmiştir.
Kâzım Karabekir Paşa, Türk Milletinin geleceği için vahim gördüğü Birinci Cihan Harbine gi­
rilmesine de şiddetle muhalefet şerhi koymuş, doğru bulmamış; ancak, gerek İsmet Paşa ve gerek­
se Enver Paşayı ikna edememiştir. Harp boyunca, çeşitli cephelerde şanlı zaferler kazanmış ve 2
nci Kolordu Komutanı olarak bulunduğu Doğu Anadolu cephesinde "şark fatihi" unvanını almış­
tır. Bu dönemde, Erzincan, Kars, Erzurum, Sarıkamış, Gümrü, Karaköse'yi Ruslardan geri alarak,
Ermeni komitacıları temizlemiş ve bu başarısıyla generalliğe yükselmiştir.
Kâzım Karabekir Paşanın büyük hizmetlerinden bir tanesi de, İstiklal Harbi esnasında, İngiliz­
lerin baskısıyla azledilen ve yakalanıp İstanbul'a getirilmesi emri verilen Mustafa Kemal Paşanın
yanında yer alması ve 15 inci Kolordu Komutanı olarak onun emrine girmesidir; bu, büyük bir ta­
rihî hizmettir, tarihin seyrini değiştirmiştir.
Kâzım Karabekir Paşa, iyi bir komutan ve vatansever olarak, İstiklal Harbi boyunca, daima,
büyük Atatürk'ün yanında yer almak suretiyle, Batı'nın emperyalist oyunlarına karşı, geleceği be­
lirlemede önemli adımlar atmıştır. İstiklal Savaşımızın ilk milletlerarası anlaşmasını Kâzım Kara­
bekir Paşa imzalamıştır. 3 Aralık 1920 Gümrü Muahedesiyle, misakımillînin doğu sınırları belir­
lenmeye başlanmış; 13 Ekim 1921'de ise, Rusya, Ukrayna, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan,
Sovyet temsilcileriyle, Türk heyeti başkanı olarak Kars Muahedesini imzalayarak, bugünkü Sovyet
ve Ermenistan sınırımızı belirlemiştir.
Büyük Atatürk'ün mesai ve kader arkadaşı olan Kâzım Karabekir Paşa, maalesef, İzmir su­
ikastında iftiraya uğrayarak, istiklal mahkemelerinde yargılanmış ise de, temize çıkarak beraat et­
miştir. 1927'de, çok sevdiği askerlikten ayrılmış ve "İstiklal Harbimizin Esasları" adlı büyük ese­
rini kaleme almıştır. 1938 yılında ikinci defa milletvekili seçilmiş, 1946'da ise Türkiye Büyük Mil­
let Meclisi Başkanı olmuş ve bu görevi yürütürken 1948 yılında 66 yaşında Hakkın rahmetine ka­
vuşmuştur.
Kâzım Karabekir Paşa, zafer dolu tarihî olayları ve deneyimlerini "İstiklal Harbimiz; Cihan
Harbine Neden Girdik, Nasıl Girdik, Nasıl İdare Ettik; Erzincan ve Erzurum'un Kurtuluşu; İktisa­
dî Esaslarımız; Sanayi Projeleri; Ermeni Meselesi; Ülkümüz Kuvvetli Bir Türkiye'dir; Öğütlerim"
adlı eserlerinde anlatarak günümüze kadar aktarmış ve tarihimize ışık tutmuştur.
Millî şairimiz Cemal Oğuz Öcal -ki, yakından tanımak şerefine nail olmuştum- büyük asker
ve devlet adamının arkasından "Ey yetimler babası, ey doğunun fatihi/ hürmetle kucaklıyor seni ci­
han tarihi/ senden birer parçadır şu subaylar şu erler/ sayılmakla tükenmez kazandığın zaferler" di­
yerek onu ölümsüzleştirmek istemiştir.
• •.
Sayın Başkan, değerli üyeler; merhum Kâzım Karabekir Paşa, millî mücadele tarihimize Ata­
türk ile beraber imza atan en önemli silah arkadaşlarından birisidir. Tarihten ders alarak, memleke­
tin geleceğini hazırlama sorumluluğu olan yeni kuşaklara, gençlerimize, millî kahramanlarımızı
unutturmamak, hatırlatmak, tanıtmak millî bir görevimiz olmalıdır. Bu millî görevin devlet politi­
kası olarak ele alınmasına, ilgili devlet bakanlığı vasıtasıyla radyo ve devlet televizyonlarında ta­
nıtımların yapılmasına; netice olarak, şanlı tarihimizle içice yaşamaya, akıllara durgunluk veren
olayların yaşandığı ülkemizde şiddetle ihtiyacımızın olduğunu düşünüyorum.
Bu duygu ve düşüncelerle hepinizi saygıyla selamlıyorum efendim. (Alkışlar)
BAŞKAN - Teşekkür ederim efendim.
Gündemdışı üçüncü söz, son günlerde basın-yayın organlarında, Türkiye Büyük Millet Mec­
lisine vaki saldırılar hakkında söz isteyen, Ardahan Milletvekili Saffet Kaya'ya aittir.
- 14 -
•
'