Can You handle it?
advertisement
Uzaktan Algılama ve Teknolojik Gelişmeler Introduction REMOTE SENSING 1 • Uzaktan Algılama Nedir? • Uzaktan Algılama Prensipleri • Uydu Görüntülerinin Özellikleri • ERDAS IMAGINE yazılımının sağladığı imkanlar Introduction REMOTE SENSING 2 Uzaktan Algılama • Fiziksel temas olmaksızın objeler hakkında bilgi toplama bilimidir • Genellikle yeryüzeyi hakkında bilgi toplamak için kullanılır. • Diğer kullanım alanlarına örnek; Tıbbi araştırmalar Mikroskopla yapılan araştırmalar Introduction REMOTE SENSING 3 İlk Hava Fotoğrafları • 1858: Balonlar • 1882: Uçurtmalar • 1909: Uçaklar • 1940: False color infrared filmler • 1960: Uydular Introduction REMOTE SENSING 4 Uzaktan Algılama Uyduları • LANDSAT 1972: 1975: 1978: 1982: 1984: 1999: ERTS-1 Landsat -2 Landsat -3 Landsat - 4 Landsat – 5 Landsat – 7 • SPOT 1986: SPOT-1 1990: SPOT-2 1993: SPOT-3 Introduction REMOTE SENSING 5 Uzaktan Algılama Uygulamaları • Çevresel problemlerde uzaktan algılama kullanımları Orman, tarım ve botanik Meteoroloji Oşınagrafi, hidroloji Jeoloji, jeomorfoloji, jeodezi Topoğrafya ve kartoğrafya Afet kontrol Planlama uygulamaları Askeri uygulamalar Introduction REMOTE SENSING 6 Uzaktan algılamanın çalışma prensibi A. Enerji kaynağı B. Atmosfer ve yayılma C. Hedef ile etkileşim A G D D. Algılayıcılar ile enerjinin kaydedilmesi B B E. İletme, alınma ve işlenme F. Yorumlama ve analiz E F C G. Uygulama Graphics and data by the Canadian Center for Remote Sensing Introduction REMOTE SENSING 7 Güneş’den yeryüzeyine enerji yayılımı A. Enerji kaynağı B. Atmosfer ve yayılma C. Hedef ile etkileşim D. Algılayıcılar ile enerjinin kaydedilmesi E. İletme, alınma ve işlenme F. Yorumlama ve analiz G. uygulama A G D B B E F C Graphics and data by the Canadian Center for Remote Sensing Introduction REMOTE SENSING 8 Güneş enerjisinin eloktromanyetik yayılımı • Enerji kaynağı yeryüzeyini aydınlatır • Enerji dalgalar şeklinde yayılır • Sıcak yüzeyler enerjiyi kısa dalga boyunda yayar 6000° K Introduction REMOTE SENSING 9 Elektromanyatik Tayf (EMS) • Elektomanyatik yayılımın belirlenmesi Visible Gamma Ray Ultraviolet X-Ray TV/Radio Infrared Microwave Graphic and data from the Multispectral Users Guide Introduction REMOTE SENSING 10 Enerjinin atmosfer ile etkileşimi • Enerji atmosferde dağılır Sebebi; ufak parçacıklar, su buharı, ve tozlar • Enerji atmosferde emilir Su buharı, karbondioksit ve ozon enerjiyi emer Introduction REMOTE SENSING 11 Enerjinin yeryüze ile etkileşimi • Üç temel etkileşim vardır Yansıma Emilme Yayılma Yansıma ENERJİ Yayılma emilme Introduction REMOTE SENSING 12 Yeryüzeyinden Yansıma • Yeryüzeyi güneş tarafından aydınlatılır • Enerji dalgalar şeklinde yayılır • Soğuk yüzeyler enerjiyi büyük dalga boyunda yayar 300 °K Introduction REMOTE SENSING 13 Atmosferik etkileşim • Yeryüzeyi enerjiyi yansıtır ve enerji algılayıcılar tarafından kaydedilir • Bu yayılım yeryüzeyi (orman, yol su, vb. gibi) ve atmosferden etkilenir. Introduction REMOTE SENSING 14 Yansıma Karakteristikleri • Yeryüzeyindeki her obje enerjinin bir kısmını emer • Objenin özelliklerine bağlı olarak yansıyan enerji algılayıcılar tarafından kaydedilir • Bu, her obje için belirleyici bir tayf aralığı meydana getirmektedir • Dalga boyları hakkında toplanan bu bilgiler, uzaktan algılamada objeler hakkında ki tahminleri güçlendirmektedir Introduction REMOTE SENSING 15 Örnekselden sayısala dönüşüm: Görüntünün oluşma işlemi REMOTE SENSING 16 Örnekselden sayısala dönüşüm A. Enerji kaynağı B. Atmosfer ve yayılma C. Hedef ile etkileşim D. Algılayıcılar ile enerjinin kaydedilmesi E. İletme, alınma ve işlenme F. Yorumlama ve analiz G. uygulama A D B G B E F C Graphics and data by the Canadian Center for Remote Sensing Introduction REMOTE SENSING 17 Örnekselden sayısala dönüşüm • Algılayıcı bilgileri kaydeder • Sürekli veriler sayısal veriler haline dönüştürülür • Ürün, yansıma değerlerini tutan matriks yapısında ki piksellerden oluşur Introduction REMOTE SENSING 18 Pikseller • Görüntünün en ufak parçasıdır • Sayısal değerler tutulur (DN) • Piksel büyüklüğü, yakalanabilecek detayı tanımlar Graphic by the Canadian Centre for Remote Sensing Introduction REMOTE SENSING 19 Tarama Genişliği (Swath) • Piksellerden oluşan, matriks yapısında yansıma değerleri tutan görüntünün alınabileceği genişliktir Örnek: Landsat 185 km’lik görüş alanına sahiptir Introduction REMOTE SENSING 20 Bandlar • Band – elektromanyetik tayf içerisinde, belirli bir aralığın değerini tutabilen veri setidir. Visible Gamma Ray Ultraviolet X-Ray Introduction REMOTE SENSING Infrared TV/Radio Microwave 21 Görüntü tipleri • Uzaktan algılama görüntüsü (Continuous data) • Sınıflandırılmış görüntü (Tematik) Introduction REMOTE SENSING 22 Uzaktan Algılama Görüntüleri • İki tip: Panchromatic ( 1 Band) Multispectral ( 2 veya daha fazla Band) Introduction REMOTE SENSING 23 Tematik görüntüler • Görüntü, sınıflara ayrılır • Analtik işlemler uygulanır • Multispectral görüntüler kullanılır Introduction REMOTE SENSING 24 Uydu görüntüsünün görüntülenmesi • Her band ayrı ayrı görüntülenebilir Introduction REMOTE SENSING 25 Uydu görüntüsünün görüntülenmesi • Aynı anda üç band’ın görüntülenmesi RGB Tayf aralığı Mavi yeşil Kırmızı NIR SWIR Introduction REMOTE SENSING 26 Çözümleme Tipleri REMOTE SENSING 27 Uzaktan algılama Görüntüleri: Mekansal Çözümleme • Algılayıcı, görüntüyü tarama genişliği (swath) boyunca toplar • Anlık görüntüler alınır (the instantaneous field of view (IFOV)) • Anlık görüntü, uydu görüntüsündeki pikselledir. En ufak piksel boyutu en iyi mekansal çözümlemeyi verir (2001 yılı itibari ile IKONOS). Introduction REMOTE SENSING 28 Örnek: Mekansal Çözümleme UYDU LANDSAT SPOT IRS-1C / 1D IKONOS Introduction REMOTE SENSING GÖRÜNTÜ TİPİ TM SİYAH / BEYAZ SİYAH / BEYAZ ÇOK BANTLI SİYAH / BEYAZ ÇOK BANTLI SİYAH / BEYAZ ÇOK BANTLI ÇÖZÜMLEME 30 m 15 m 10 m 20 m 5.8 m 23 m 1m 4m 29 Uzaktan algılama Görüntüleri: • Tayfsal Çözümleme Algılayıcılar tarafından ölçülen, elektomanyetik tayf içerisindeki belirli kısımlardır. Visible Gamma Ray Ultraviolet X-Ray Introduction REMOTE SENSING TV/Radio Infrared Microwave 30 Örnek: Tayfsal Çözümleme SPOT Panchromatic image SPOT XS image 1 band 3 bands 0.51 - 0.73 µm 0.50 - 0.59 µm (green) 0.61 - 0.68 µm (red) 0.79 - 0.89 µm (infrared) Introduction REMOTE SENSING 31 Uzaktan algılama Görüntüleri: Zamansal Çözümleme • Aynı bölgeden geçiş süresidir. SPOT Uydusu aynı bölgeden 26 gün sonra geçer. SPOT 4 Introduction REMOTE SENSING 32 Örnek: Zamansal Çözümleme Quincy, IL: May, 1989 Quincy, IL: July, 1993 Introduction REMOTE SENSING 33 Uzaktan algılama Görüntüleri: Radyometrik Çözümleme • Pikseller sayısal değerler tutar • Bir banda ait bir piksellde bir değer tutulur • Sayısal değerler genellikle unsigned 8-bit olarak tutulur. Bu algılayıcıların özelliğine göre değişir (IKONOS 11-bit) • Piksellerin tutabilidiği yansıma değerleri aralığıdır. Introduction REMOTE SENSING 34 Yorumlama Analiz ve Uygulamalar ERDAS IMAGINE Introduction REMOTE SENSING 35 ERDAS PRODUCTS ImageAnalysis IMAGINE PROFESSIONAL High End Geographic Imaging, Advanced Classification, Modelling, Radar IMAGINE ADVANTAGE Image Analysis, Mosaicing, Surface Generation, Orthocorrection IMAGINE ESSENTIALS Data Access, Geocorrection, Map Making, Image Cataloguing Simple Classification, Static 3D IMAGINE OrthoMAX Photogrammetry, Multiple Frame Orthocorrection, Elevation Extraction, Contour Generation IMAGINE Modules Introduction REMOTE SENSING VirtualGIS, Vector, Toolkit, NITF, Sub-Pixel, NEW! Radar Mapping System 36 OTHER PRODUCTS IMAGINE VirtualGis IMAGINE OrthoBase Pro IMAGINE Stereo Analyst IMAGINE Vector Module IMAGINE OrthoRadar IMAGINE NITF IMAGINE Stereo SAR DEM IMAGINE OrthoBase IMAGINE IFSAR DEM IMAGINE OrthoMAX Introduction REMOTE SENSING IMAGINE Subpixel Classifier 37
