5. İnsanın Terakki ve Tekamülünde Merhaleler

Mehmedkirkinci.com
5. İnsanın Terakki ve Tekamülünde Merhaleler
İnsan fıtratına en uygun din, İslâm Dinidir. İnsan bu dinin ulvî hakikatlarını ve
esaslarını hayatına tatbik ederse, tekâmül ve terakki eder.
İslam, teslim olmak, sulh, selamet ve huzur bulma gibi manalara gelir.
İslamiyet, topluluk hâlinde yaşayan insanların hayatını düzenleyen, saadetlerini
temin eden ilâhi bir kanundur. Fertler arasında kardeşlik ve sevginin kurulmasına en
büyük vesiledir.
“Zira kemalin cemali dindir. Hem din; saadetin ziyasıdır, hissin ulvîyetidir,
vicdanın selâmetidir.”1
Dünya ve âhiretin saadeti, huzur ve selameti ancak din sayesinde temin edilir.
İnanma hissi insaniyetle beraber doğmuştur ve onun ayrılmaz bir sıfatıdır. Kıyamete
kadar da devam edecektir.
İslâm âlimleri, dini “Cenab-ı Hakk’ın peygamberler vasıtasıyla kullarına bildirdiği,
ilan etiği, itikadî, ahlâkî ve amelî bir kanundur ki, akıl sahiplerini fazilete sevk eder”
diye tarif etmişlerdir.
Bir zat Peygamber Efendimize(sav) gelerek; "İslam nedir?" diye sordu. Resulullah
(sav) "Allah’a ibadet edip, O’na hiçbir şeyi ortak koşmaman, namazı
dosdoğru kılman, farz edilmiş zekâtı vermen ve Ramazanda oruc
tutmandır." diye buyurmuştur.
Bu tariflere göre İslâmiyet, akıl sahiplerini fazilete, güzel ahlâka, dünya ve âhiret
saadetini kazanmaya sevk eder; Müslüman’ın hem dünyaya hem de âhirete ait
ihtiyaçlarını tam manasıyla temin eder. İşte bu din sayesindedir ki, sahabe
efendilerimiz, ilim ve faziletin, ahlâk ve adaletin birer temsilcisi oldukları gibi,
medeniyette de bütün insanlara güzel bir misal olmuşlardır. Sahabeden sonra gelen
Müslümanlar da dini, ferd ve toplum hayatına uygulayarak ilerlemişler ve
medeniyetin zirvesine çıkmışlardır.
İslâm dini her cihette maddî ve manevî terakkinin vesilesidir. Tarih şahittir
ki, dinin ihtiva ettiği prensiplerden istifade ederek birçok muhteşem devletler
vücuda gelmiş, az zaman içerisinde emsali görülmemiş bir gelişme ile birçok
ülkelere hakim olmuşlardır. Hakikat bu iken bugün İslâm devletlerinin bu azamet ve
ihtişamdan mahrum kalmaları ise şüphe yoktur ki, bu dinin ulvî hakikatlerini
page 1 / 5
gerektiği gibi hayata tatbik etmediklerindendir
“Hem ne vakit, cemaat-ı İslâmiye dine karşı lâkayd vaziyeti almışlar, perişan
vaziyete düşerek tedenni etmişler.”2
Evet, o dini hakkıyla yaşayanlar feyizden saadete, saadetten kemalata yükselirler.
Cenab-ı Hak, mealen şöyle buyurmaktadır:
“Allah katında din, şüphesiz, İslam’dır.”3
Bu ayet-i kerime gereğince cihanda İslâmiyet’ten başka bir feyiz, mutluluk ve huzur
kaynağı yoktur. Evet, hem ferdin hem de milletin dünyevi ve uhrevi saadetlerine
kefil olan böyle bir dinin ehemmiyeti elbette ki ifade edilemeyecek kadar büyüktür.
Bu din ilâhi bir rehberdir ve rabbani bir mürşittir. Peygamber Efendimizin (asm.)
gösterdiği, teşvik ettiği ve yaşadığı yoldur.
Başka bir ayet-i kerimede de
“Bugün sizin için dininizi ikmal ettim, sizin üzerinize olan
nimetlerimi tamamladım ve sizin için din olarak İslâmiyet’ten razı
oldum.”4
buyrulmaktadır. Allah’ın beğendiği ve uygun gördüğü böyle bir din, elbette en
mükemmeldir.
İslâmiyet, bütün insanlığı kucaklayacak kadar umumi ve zengindir. Geçmiş hak
dinlerin sonuncusudur. Kıyamete kadar gelecek bütün insanların ihtiyaçlarını
bünyesinde barındıran, ruhlarını ve akıllarını tatmin eden bir dindir.
Evet, İslâm dini, ilim, hikmet ve adalet üzerine bina edilmiştir. O öyle bir
sarsılmaz bir iptir ki, sadakatle kendisine yapışanı Allah’ın rızasına kavuşturur ve
insanın ruhunu sonsuz feyizlere ulaştırır. Bu bakımdan onun şanı pek yüksektir.
İnsanlığın huzur ve refahını temin edecek yegâne dindir.
Ceziret’ül Arap’tan tulu eden bu İslam güneşi, Arabistan hudutlarını aşarak bütün
müştak vicdanları ziyasıyla tenvir etmiş ve imana susamış gönüller onu ezeli bir
maşukası gibi kabul etmiştir. Kuvvetli ve kopmaz bir rabıta ile bu dine can-u
page 2 / 5
gönülden sarılmışlardır.
Zira İslam, ruhları cezb, kalpleri ve akılları teshir etmiştir. İnsan fıtratının aradığı bu
din, getirdiği yüksek hakikat ve ulvî akidesiyle vicdanlara hâkim olmuş, dünya ve
âhiret hayatının saadet ve huzuruna vesile olmuştur.
İslamiyet, kâinatın hakikatlerini, vazifelerini ve Cenab-ı Hakkın esma ve sıfatlarını
kemal-i hakkaniyetle beyan etmiştir.
Kâinatın mahiyetine ve ondaki mükemmel nizamına dikkat eden insan, O dinin bu
güzel kâinatı yapan Zat tarafından gönderilmiş bir beyannamesi ve tarifesi olduğunu
anlar. Yani bu kâinatı mükemmel bir şekilde tanzim eden Zat, şu İslâm Dinini de en
mükemmel bir tarzda tanzim etmiştir.
İslamiyet, evvela şirki ve putperestliği kaldırıp, yerine tevhid inancını getirmiştir.
Hayatı içtimaiyede yardımlaşma ve kardeşliği teşvik için muhtaç olanlara zekât ve
sadaka vermeyi emrederken, faizi ve hırsızlığı kökünden kesecek derecede şiddetle
yasaklamıştır. Toplum hayatını zehirleyen yalan, gıybet, riya, iftira, kumar ve haksız
yere adam öldürme gibi büyük günahları nehyetmiştir. Yine büyük bir hayâsızlık
olan zinayı yasaklarken, nikâhı helal kılmıştır. Ana-babaya, âlimlere ve ihtiyarlara
hürmet ve saygıyı mukaddes bir vazife saymıştır.
İslam, insanların izzetini rencide eden her türlü hareketi yasaklamıştır. Onda vahdet,
hukukta eşitlik ve hürriyet esastır. Akıl ve hikmete uygun olmayan bütün hurafeleri
kaldırıp, yerlerine akıl ve hikmete muvafık en yüksek seciyeleri insana bahşetmiştir
İslam’ın bütün emrettiği ibadetlerde ve yasakladığı fiillerde bir çok hikmetler vardır.
Bunlar insanın içtima-i hayatında menfeatlarını celp ve zararları def eden ve onun
dünya ve âhiret saadetini temin eden ulvî hakikatlerdır.
Kur'an-ı Kerim’in ihtiva ettiği hükümlerin birçoğu daha önce gelen semavî kitaplarda
yoktu. Bu bakımdan Kur’an, geçmiş dini kitapların fevkinde olduğu gibi, İslâm dini
de diğer dinlerden daha üstündür. Geçmiş peygamberlerin şeriatları ancak İslâm
diniyle ikmal olmuştur. Bu bakımdan en mükemmel din İslâm’dır.
Hazret-i Peygamberin (sav) getirdiği İslamiyet, bütün peygamberlerin dinlerini
kapsadığından evrenseldir. Bütün enbiyalar, Hazret-i Peygamberin (sav) nurundan
feyiz alıp istifade etmişlerlerdir. Demek dinin hakikatlarını neşirde bütün
peygamberler, O’nun (sav) yardımcıları ve vekilleridir.
Evet, O’nun (sav) tesis ettiği İslâmiyet en mükemmel bir din-i ilâhidir. Çünkü en son
dindir. Zira sonra gelen peygamberin ve getirdiği dinin, evvelkilerden daha
mükemmel olması tedric kanununun bir gereğidir.
Her hak din zatında mukaddestir. Ancak o dinin peygamberleri faziletçe
birbirinden üstündürler. Zira o peygamberlerin getirdiği ahkâmlar, birbirinden
page 3 / 5
farklıdır. En son gelen daha kapsamlı ve daha üstündür. Nitekim Kur’an-ı Kerimde
Cenab-ı Hak:
“İşte şimdiye kadar zikrettiğimiz resullerden kimini kimine üstün
kıldık.”5
buyurarak, bu hakikati ifade etmiştir.
Mesela, Hazret-i İsa’ya (as.) gönderilen İncil’deki, iman, ahlâk, fazilet, irşat, hikmet
ve irfan gibi birçok hakikatler, Tevrat’tan daha kapsamlıdır.
Zaman geçtikçe insanların ilimleri ve tecrübeleri gelişerek terakki ettiğinden, sonra
gelen her dinin de önceki dinden daha kâmil ve daha kapsamlı olması hikmetin
gereğidir.
“ Nev-i beşerde tekemmül vardır. Bu tekemmül kanunu, ikinci
mürebbinin ve ikinci mükemmilin evvelki mürebbilerden daha ekmel
olmasını iktiza eder.”6
Demek ki, sonra gelen peygamberlerin dinleri, geçmiş peygamberlerin dinlerine
kıyas olamaz derecede üstündür. Çünkü geçmiş peygamberlerin zamandaki
insanların anlama kabiliyetleri daha az olduğundan dinleri de onların idraklerine
uygun idi.
“Geçmiş peygamberler ümmetlerine Kur'an gibi izahat vermediklerinin
sebebi, o devirler beşerin bedeviyet ve tufuliyet devri olmasıdır. İbtidaî
derslerde izah az olur.”7
İslâm dini, insanlığı maddî ve manevî kemalata kavuşturan ve beşerin saadet ve
selametini temin eden bütün esasları ihtiva eder. Güzel ahlakı, bütün şubeleriyle
beşerin istifadesine sunar. Hangi millet İslâmiyet’i kabul edip, hayatına tatbik
etmişse, hem ilim ve irfanda hem de sanayi ve ticarette ilerlemiş ve diğer milletlere
örnek olmuştur. Bunun en parlak misalleri, Endülüs, Selçuklu ve Osmanlı
medeniyetleridir. Semavi dinlerin sonuncusu ve en mükemmeli olan İslâm dini,
ihtiva ettiği hükümlerle kıyamete kadar baki kalacaktır.
Dipnotlar:
page 4 / 5
1
2
3
4
5
6
7
Münazarat, s. 18–19.
Mektubat, s. 425.
Âl-i İmran, 3/19.
Maide, 5/3.
Bakara, 2/253.
İşarat’ül-İ’caz, s. 51.
Şualar, s. 220.
page 5 / 5
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)