GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ DIŞ TİCARET, ŞİRKET VE ESNAF GEÇİCİ İDARİ VERİLERİ Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenen resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, 2016 yılı Kasım ayı ihracatımız 12 milyar 852 milyon dolar, ithalatımız ise 16 milyar 966 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2015 ve 2016 yılları Ocak-Ekim aylarına ilişkin dış ticaret verileri Bakanlığımız ve TÜİK ile ortaklaşa hazırlanarak TÜİK tarafından kamuoyu ile paylaşılan resmi dış ticaret verilerinden, Kasım aylarına ait veriler ise Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenerek hazırlanmıştır. Diğer taraftan, Resmi Dış Ticaret İstatistikleri, her ayın son iş günü TÜİK’ in resmi internet sayfasından kamuoyuna duyurulmaktadır. A. DIŞ TİCARET VERİLERİ I. Genel İhracat ve İthalat Kasım ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre % 9,92 oranında, ithalat ise % 6,25 oranında artmıştır. 2016 yılı Kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre; İhracat, % 9,92 artarak 12 milyar 852 milyon dolar, İthalat, % 6,25 artarak 16 milyar 966 milyon dolar, Dış ticaret hacmi, % 7,80 artarak 29 milyar 818 milyon dolar, Dış ticaret açığı, % 3,80 azalarak 4 milyar 115 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Kasım ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı % 75,7 olmuştur. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2015 yılı Kasım ayında % 73,2 iken, 2016 yılı Kasım ayında % 75,7 olarak gerçekleşmiştir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 1 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ Tablo 1: Dış Ticaret Verileri, 2015-2016 (Milyon Dolar) Ocak-Ekim Dış Ticaret İhracat İthalat Dış Ticaret Hacmi Dış Ticaret Dengesi İhr./ İth. Karşılama Oranı (%) 2015 2016 120.406 117.021 173.269 163.262 293.675 280.283 -52.863 -46.241 69,5 71,7 Kasım Değişim (%) -2,81 -5,78 -4,56 -12,53 2015 2016 11.691 15.969 27.660 -4.277 73,2 12.852 16.966 29.818 -4.115 75,7 Ocak-Kasım Değişim (%) 9,92 6,25 7,80 -3,80 2015 2016 132.098 129.873 189.238 180.228 321.336 310.101 -57.141 -50.356 69,8 72,1 Değişim (%) -1,68 -4,76 -3,50 -11,87 Grafik 1: Aylara Göre Dış Ticaret Verileri 2 Son 12 aylık dönemde, • İhracat bir önceki yılın aynı dönemine göre % 2,6 oranında azalış ile 141 milyar 623 milyon dolar olarak gerçekleşmiş iken, ithalat % 6,1 oranındaki azalış ile 198 milyar 221 milyon dolar olmuştur. • Dış ticaret hacmi ise bir önceki yılın aynı dönemine göre % 4,6 oranında azalarak 339 milyar 844 milyon dolar, dış ticaret açığı % 13,8 oranında azalarak 56 milyar 597 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %71,4 olmuştur. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ II. Geniş Ekonomik Grupların (GEG) Sınıflamasına Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat “Hammadde (Ara mallar)” grubundan yapılmıştır. 2016 yılı Kasım ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ihracat incelendiğinde; en çok ihracat “Hammadde (Ara mallar)” (5 milyar 689 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla “Tüketim malları” (5 milyar 550 milyon dolar) ve “Yatırım (Sermaye) malları” (1 milyar 540 milyon dolar) grupları takip etmiştir. Tablo 2: GEG Sınıflamasına Göre İhracat (Milyon Dolar) Ocak-Ekim Sıra No 1 2 3 Sektör adı Yatırım (sermaye) malları Hammadde (ara mallar) Tüketim malları Diğer Toplam Kasım 2015 2016 12.558 58.558 48.657 634 12.873 55.858 47.594 697 Değişim (%) 2,51 -4,61 -2,18 9,94 120.406 117.021 -2,81 Ocak-Kasım 1.410 4.984 5.260 37 1.540 5.689 5.550 74 Değişim (%) 9,22 14,15 5,51 100,00 11.691 12.852 9,93 2015 2016 2015 2016 13.968 63.541 53.917 671 14.413 61.547 53.144 769 Değişim (%) 3,19 -3,14 -1,43 14,61 132.098 129.873 -1,68 En fazla ithalat “Hammadde (Ara mallar)” grubundan yapılmıştır. 2016 yılı Kasım ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ithalat incelendiğinde; en çok ithalat “Hammadde (Ara mallar)” (11 milyar 631 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla “Yatırım (Sermaye) malları” (2 milyar 798 milyon dolar) ve “Tüketim malları” (2 milyar 505 milyon dolar) grupları takip etmiştir. Tablo 3: GEG Sınıflamasına Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No 1 2 3 Ocak-Ekim Sektör adı Yatırım (sermaye) malları Hammadde (ara mallar) Tüketim malları Diğer Toplam 2015 2016 28.942 29.892 120.199 109.969 23.765 23.048 363 353 173.269 163.262 Kasım Değişim (%) 3,28 -8,51 -3,02 -2,75 -5,78 Ocak-Kasım 2015 2016 2.688 10.926 2.268 87 2.798 11.631 2.505 32 Değişim (%) 4,09 6,45 10,45 -63,22 15.969 16.966 6,24 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 2015 2016 31.630 32.690 131.125 121.600 26.033 25.554 451 384 189.238 180.228 Değişim (%) 3,35 -7,26 -1,84 -14,86 -4,76 3 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ III. Fasıllara Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat yapılan fasıl “Motorlu kara taşıtları” olmuştur. 2016 yılı Kasım ayında en çok ihraç edilen “Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları” faslını (1 milyar 904 milyon dolar), “Kazan: makina ve cihazlar, aletler, parçaları” (1 milyar 72 milyon dolar) ve “İnciler, kıymetli taş ve metal mamulleri, madeni paralar” (1 milyar 14 milyon dolar) ihracatı takip etmiştir. Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ihracat kalemi; Tablo 4: Fasıl Verilerine Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No Ocak-Ekim Fasıl Açıklaması 2015 2016 Kasım 2015 Ocak-Kasım 2016 2015 2016 1 Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer 14.237 15.875 1.599 1.904 15.836 17.779 2 Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 10.209 10.247 1.031 1.072 11.240 11.319 3 İnciler,kıymetli taş ve metal mamulleri,madeni paralar 10.553 10.356 380 1.014 10.932 11.369 4 Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 6.796 6.312 733 708 7.529 7.021 5 Örme giyim eşyası ve aksesuarları 7.431 7.470 768 702 8.198 8.172 71.181 66.761 7.182 7.452 78.363 74.212 120.406 117.021 11.691 12.852 132.098 129.873 Diğer Toplam 4 En fazla ithalat yapılan fasıl “Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahsalları” olmuştur. 2016 yılı Kasım ayında en çok ithal edilen “Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahsalları” faslını (2 milyar 459 milyon dolar), “Kazan: makina ve cihazlar, aletler, parçaları” (2 milyar 260 milyon dolar) ve “Elektrikli makina ve cihazlar, aksam ve parçaları” (1 milyar 870 milyon dolar) ithalatı takip etmiştir. Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ithalat kalemi; Tablo 5: Fasıl Verilerine Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No Ocak-Ekim Fasıl Açıklaması 2015 2016 Kasım 2015 Ocak-Kasım 2016 2015 2016 1 Mineral yakıtlar,mineral yağlar ve müstahsalları,mumlar 32.205 21.880 2.634 2.459 34.838 24.338 2 Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları 21.048 22.683 2.022 2.260 23.070 24.943 3 Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları 14.493 16.622 1.502 1.870 15.995 18.492 4 Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer 14.441 14.265 1.456 1.802 15.897 16.067 5 Demir ve çelik 12.559 10.490 1.091 1.084 13.650 11.574 Diğer 78.524 77.321 7.263 7.492 85.787 84.814 173.269 163.262 15.969 16.966 189.238 180.228 Toplam Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ IV. Ülkelere Göre İhracat ve İthalat En fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Almanya, İngiltere ve Birleşik Arap Emirlikleri olmuştur. 2016 yılı Kasım ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya (1 milyar 241 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla İngiltere (877 milyon dolar) ve Birleşik Arap Emirlikleri (832 milyon dolar) izlemektedir. En fazla ihracat yapılan ülkeler; Tablo 6: Ülkelere Göre İhracat (Milyon Dolar) Sıra No Ocak-Ekim Ülke Adı 2015 2016 Kasım Değişim (%) 2015 2016 Ocak-Kasım Değişim (%) 2015 2016 Değişim (%) 1 Almanya 11.079 11.582 4,54 1.190 1.241 4,29 12.269 12.823 4,52 2 İngiltere 8.932 10.041 12,42 861 877 1,86 9.793 10.918 11,49 3 BAE 4.127 3.815 -7,56 256 832 225,00 4.383 4.647 6,02 4 Irak 7.281 6.056 -16,82 788 796 1,02 8.069 6.853 -15,07 5 İtalya 5.638 6.163 9,31 611 739 20,95 6.249 6.901 10,43 Diğer 83.348 79.363 -4,78 7.987 8.367 4,76 91.335 87.731 -3,95 120.406 117.021 -2,81 11.691 12.852 9,93 132.098 129.873 -1,68 Toplam Grafik 2: İhracatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları 5 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ En fazla ithalat yapılan ülkeler sırasıyla Çin, Almanya ve Rusya olmuştur. 2016 yılı Kasım ayında en fazla ithalat yapılan ülke Çin Halk Cumhuriyeti (2 milyar 1 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyar 818 milyon dolar) ve Rusya (1 milyar 292 milyon dolar) izlemektedir. En fazla ithalat yapılan ülkeler; Tablo 7: Ülkelere Göre İthalat (Milyon Dolar) Sıra No Ocak-Ekim Ülke Adı 2015 2016 1 Çin 20.720 21.577 2 Almanya 17.586 3 Rusya Federasyonu 17.341 4 İtalya 8.797 5 ABD Diğer 173.269 Toplam Kasım Değişim (%) 2015 2016 Ocak-Kasım Değişim (%) 2015 4,14 2.000 2.001 17.837 1,43 1.727 12.513 -27,84 1.374 8.439 -4,07 894 9.436 9.292 -1,53 731 768 5,06 99.389 93.604 -5,82 9.242 10.209 10,46 163.262 -5,78 15.969 16.966 6,24 189.238 2016 Değişim (%) 0,05 22.720 23.578 3,78 1.818 5,27 19.313 19.656 1,78 1.292 -5,97 18.716 13.804 -26,24 878 -1,79 9.691 9.316 -3,87 10.167 10.061 -1,04 108.631 103.813 -4,44 180.228 -4,76 Grafik 3: İthalatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları 6 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ V. Taşıma Şekillerine Göre İhracat ve İthalat 2016 yılı Kasım ayında dış ticarette en çok kullanılan taşıma şekli deniz yolu taşımacılığı olmuştur. 2016 yılı Kasım ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat “Deniz Yolu” (7 milyar 48 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (3 milyar 998 milyon dolar) ve “Hava Yolu” ulaşımı (1 milyar 508 milyon dolar) izlemektedir. Grafik 4: Taşıma Şekillerine Göre İhracat (%) Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar, boru hattı ve postayla göndermeyi içermektedir. 2016 yılı Kasım ayında gerçekleştirilen ithalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat “Deniz Yolu” (11 milyar 207 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (2 milyar 988 milyon dolar) ve “Hava Yolu” ulaşımı (1 milyar 969 milyon dolar) izlemektedir. Grafik 5: Taşıma Şekillerine Göre İthalat (%) Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar, boru hattı ve postayla göndermeyi içermektedir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 7 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ VI. Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat 2016 yılı Kasım ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat “Mal Mukabili Ödeme” (8 milyar 83 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Vesaik Mukabili Ödeme” (1 milyar 945 milyon dolar) ve “Peşin Ödeme” (1 milyar 921 milyon dolar) takip etmiştir. Tablo 8: Ödeme Şekillerine Göre İhracat (Milyon Dolar) Ocak-Ekim Ödeme Şekli Mal mukabili ödeme Peşin ödeme Vesaik mukabili ödeme Vadeli akreditif Bedelsiz Özel takas Akreditif Diğer* TOPLAM 2015 2016 79.710 78.827 11.657 11.949 17.596 16.760 1.713 1.432 1.206 1.185 6 3 8.279 6.627 239 238 120.406 117.021 Kasım Değişim (%) -1,1 2,5 -4,8 -16,4 -1,7 -50,0 -20,0 -0,4 -2,8 2015 2016 7.720 1.113 1.909 213 91 1 620 24 11.691 8.083 1.921 1.945 107 138 0 630 27 12.852 Değişim (%) 4,7 72,6 1,9 -49,8 51,6 1,6 12,5 9,9 Ocak-Kasım Değişim 2015 2016 (%) 87.430 86.910 -0,6 12.770 13.870 8,6 19.505 18.705 -4,1 1.926 1.540 -20,0 1.297 1.323 2,0 7 3 -57,1 8.899 7.257 -18,5 264 265 0,4 132.098 129.873 -1,7 *"Di ğer": Ba ğl ı Mua mel e, Ka bul Kredi l i Akredi tif, Ka bul Kredi l i Ves a i k Muka bi l i , Ka bul Kredi l i Ma l Muka bi l i , Peşi n Akredi tif ve Özel Hes a p ödeme şeki l l eri ni i çermektedi r. 8 2016 yılı Kasım ayında ithalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat “Peşin Ödeme” (7 milyar 149 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Mal Mukabili Ödeme” (6 milyar 810 milyon dolar) ve “Akreditif” (950 milyon dolar) takip etmiştir. Tablo 9: Ödeme Şekillerine Göre İthalat (Milyon Dolar) Ocak-Ekim Ödeme Şekli Mal mukabili ödeme Peşin ödeme Vesaik mukabili ödeme Vadeli akreditif Bedelsiz Özel takas Akreditif Diğer* TOPLAM 2015 55.447 80.994 9.090 8.253 5.845 13 12.876 751 173.269 2016 66.282 64.203 7.651 7.914 7.050 14 9.451 697 163.262 Kasım Değişim (%) 19,5 -20,7 -15,8 -4,1 20,6 7,7 -26,6 -7,2 -5,8 2015 2016 5.539 7.371 737 839 512 3 915 53 15.969 6.810 7.149 658 867 459 1 950 72 16.966 Ocak-Kasım Değişim (%) 22,9 -3,0 -10,7 3,3 -10,4 -66,7 3,8 35,8 6,2 2015 2016 60.986 88.366 9.827 9.092 6.357 16 13.790 805 189.238 73.091 71.353 8.310 8.781 7.509 15 10.401 769 180.228 Değişim (%) 19,8 -19,3 -15,4 -3,4 18,1 -6,3 -24,6 -4,5 -4,8 *"Diğer": Bağlı Muamele, Kabul Kredili Akreditif, Kabul Kredili Vesaik Mukabili, Kabul Kredili Mal Mukabili, Peşin Akreditif ve Özel Hesap ödeme şekillerini içermektedir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ B. GÜMRÜK VERGİLERİNE İLİŞKİN VERİLER 2016 yılı Kasım ayında 8,2 Milyar TL vergi Gümrük İdarelerince tahsil edildi. Gümrük İdareleri tarafından 2016 yılı Ekim ayında 7 milyar 411 milyon TL, 2016 yılı Kasım ayında 8 milyar 234 milyon TL vergi tahsil edilmiştir. 2016 yılı Kasım ayında Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergiler bir önceki aya göre % 11,10 artış göstermiştir. 2016 yılı Ocak-Ekim döneminde ülkemiz vergi gelirleri toplamı 365 milyar 35 milyon TL’dir. Aynı dönemde Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergiler 68 milyar 208 milyon TL olup, toplam vergi gelirleri içerisindeki payı %18,69 olarak gerçekleşmiştir. C. ŞİRKET VERİLERİ Tablo 10: 2016 Yılı Kasım Ayında Kurulan ve Aktif Olan Toplam Firma Sayıları Türü Kurulan Firma Sayısı Limited Şirket Ticari İşletme Şube Anonim Şirket Kooperatif Kollektif Şirket Konsorsiyum Komandit Şirket Donatma İştiraki Toplam Aktif Firma Sayısı 4.279 3.264 1.691 1.037 59 1 1 0 0 10.332 781.785 724.515 189.824 121.053 55.819 12.166 60 1.939 4 1.887.165 2016 yılı Kasım ayında 4.279 Limited Şirket, 3.264 Ticari İşletme, 1.691 Şube, 1.037 Anonim Şirket, 59 Kooperatif, 1 adet Kollektif Şirket ve 1 adet Konsorsiyum kurulmuştur. Tablo 11: 2016 Yılı Kasım Ayında Kurulan Tek Kişilik Şirketlerin Sayısı Alt Türü Tek Kişilik Limited Şirket Tek Kişilik Anonim Şirket Toplam Sayısı 2.691 591 3.282 2016 yılı Kasım ayında 2.691 tek kişilik Limited Şirket ve 591 tek kişilik Anonim Şirket kurulmuştur. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 9 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ Grafik 6: 2016 Yılı Kasım Ayında Terkin Olan ve Tasfiyeye Giren Firma Sayıları D. ESNAF VE SANATKÂR VERİLERİ Tablo 12: Esnaf ve Sanatkâr Sayıları Esnaf ve Sanatkarlar Kadın Erkek Toplam Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayısı Sayı 251.316 1.420.046 1.671.362 1.798.842 10 Türkiye genelinde toplam 1.671.362 esnaf ve sanatkâr bulunmaktadır. Bu esnaf ve sanatkârların işletmekte olduğu toplam işyeri sayısı 1.798.842’ dir. Tablo 13: 2016 Yılı Kasım Ayında Esnaf ve Sanatkâr İşletmeleri Tescil-Terkin Sayıları Ocak-Ekim İşlem Tescil (Açılış) Terkin (Kapanış) 2015 2016 164.856 78.646 191.584 80.403 Kasım Değişim (%) 13,95% 2,19% 2015 2016 15.661 7.520 17.494 10.656 Ocak-Kasım Değişim (%) 10,48% 29,43% 2015 2016 180.517 86.166 209.078 91.060 Değişim (%) 13,66% 5,37% 2016 yılı Kasım ayında Türkiye genelinde toplam 17.494 tane esnaf ve sanatkâr işletmesi kurulmuş, 10.656 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ Tablo 14: En Fazla Artış Gösteren 5 Meslek (Artış Sayıları) Meslek Servis Aracı İşletmeciliği Taksicilik Lokantacılık (Kebap, Köfte, Döner ve her türlü yemek) Pazarcılık Bakkallık, Bayilik, Büfecilik Ocak-Ekim 2015 2016 6.294 4.626 1.408 1.615 2015 953 163 Kasım 2016 322 283 Ocak-Kasım 2015 2016 7.247 4.828 1.571 1.772 3.588 4.487 399 275 3.987 4.624 2.368 5.370 3.528 7.979 219 262 262 259 2.587 5.632 3.682 7.708 2016 yılı Kasım ayında sayısı en fazla artan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemle kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre en fazla artış gösteren meslek Servis Aracı İşletmeciliği mesleğidir. Tablo 15: En Fazla Azalış Gösteren 5 Meslek (Azalış Sayıları) Meslek Şoförlük Yorgancılık ve Hallaçlık Plak, Bant, Video, VCD, DVD Kayıt, Kiralama ve Satıcılığı Çeyizlik Eşya İmal ve Satıcılığı Madeni (Metal) Eşya İmal, Satış ve Tamirciliği Ocak-Ekim 2015 2016 -1.077 -875 -5 -1 Kasım 2015 -72 0 2016 -41 -8 Ocak-Kasım 2015 2016 -1.149 -970 -5 -10 -89 -93 -11 -8 -100 -112 152 122 6 -7 158 104 94 89 9 -6 103 80 2016 yılı Kasım ayında sayısı en çok azalan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemle kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre en fazla azalış gösteren meslek Şoförlük mesleğidir. Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü 11 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 2016 YILI KASIM AYI VERİ BÜLTENİ YASAL UYARI Bültende yer verilen görüş ve değerlendirmeler, hiçbir kişi, kurum veya kuruluşa herhangi bir taahhüt içermemekte olup, sadece bilgi amaçlıdır. Bültende yer alan bilgiler, kaynak gösterilmek suretiyle yayımlanabilir; ancak bu bilgiler ticari amaçlarla kullanılamaz. Bültendeki bilgilerin telif ve diğer her türlü hakkı Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na aittir. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bilgi, görüş ve değerlendirmelerin doğru, değişmez ve eksiksiz olması konusunda hiçbir taahhüt ve sorumluluk kabul etmez. Bültendeki bilgilerin yanlış veya eksik kullanımı veya yorumlanması sonucunda Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na hiçbir kusur veya sorumluluk yüklenemez. Tabloda yer alan rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bütün bilgileri ve tasarımı önceden bildirimde bulunmaksızın değiştirebilir veya Bültenden kaldırabilir. 12 Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü