bilgisayar destekli devre tasarımı dersi ısıs

BİLGİSAYAR DESTEKLİ DEVRE TASARIMI DERSİ
ISIS-ARES DERS NOTLARI
ORTAUÇLU TRAFOLU TAM DALGA DOĞRULTMAÇ DEVRESİ
220/22Volt
D1
DIODE
Uetkin
220V
TRAN-2P3S
R1
C1
D2
10k
10uF
DIODE
Eğer kondansatör devreden çıkarılırsa dalga şekli aşağıdaki gibi olacaktır.
A
220/22Volt
B
D1
C
DIODE
D
Uetkin
R1
220V
D2
TRAN-2P3S
Giriş sinyali sinüzoidaldır.
DIODE
10k
BİR LEDİN DOĞRU POLARİZE EDİLMESİ
Anahtar kapatılırsa;
Ölçü aletleri ile ölçüm alınırsa;
+2.76
Volts
SW1
R1
SW-SPST
220
Anahtar
+
B1
5V
5VDC
-
+12.6
mA
GERİLİM BÖLÜCÜ DEVRE
+2.24
D1
Volts
LED-YELLOW
SW1
SW2
SW-SPST
SW-SPST
R1
R3
1k
1k
0.00
Volts
+
100VDC
+20.0
Volts
+
100VDC
R2
+0.00
R4
+80.0
4k
Volts
4k
Volts
Aşağıdaki devrede pot yerine LDR,PTC,NTC ,vb. sensörler kullanarak devre
tasarımları sıkça yapılmaktadır.
Kollektör akımı 40mA oluncaya kadar röle enerjilenmedi ve motor sürülmedi.
Rölenin açılıp kapanması yani enerjilenip enerjisini kaybetmesi durumlarında oluşan
zıt emk devreye zarar vermesin diye röleye paralel bir diyot bağlanır. Bu şekilde
transistör ve onun bulunduğu devre korunur.
Röle belli bir akım değerine kadar enerjilenmez ve motor çalışmaz.
+40.4
+21.5
mA
role
mA
0.00
GERİLİMİN BÜYÜKLÜĞÜNE GÖRE YANAN LEDLER
role
-464
78XX entegreleri ile giriş gerilimi değişse bile çıkış gerilimi sabittir.(regüleli)
Akım yönlerini ve tellerdeki gerilim seviyesini renk olarak görmek istersek sistem
menüsünden set animation options alt menüsünden ayar yapılabilir.
Voltaj ve akım propları takarak gerilim ve akım ölçmeyi hızlandırabiliriz.
Voltaj probu toprağa göre potansiyel farkı ölçüyor, akım probu ise devreyi herhangi
bir noktasından koparıp seri olarak bağlanıyor.
GENERATORS menüsünden kaynaklar temin edilebilir.
RMS değer etkin değer demekti. Amplitude maksimum değer demektir. Peak to
peak tepeden tepeye demektir.
Voltaj ve akım problarını kullanmak işimizi çok kolaylaştırır. Voltmetre-ampermetre
çağırıp bağlıycaz diye uğraşmayız.
Play tuşunun yanındaki step tuşu aktif iken, virtual instruments aktif iken transistörün
(veya akım-gerilim bilgilerinin öğrenilmek istenildiği elemanın) üstüne gelip sol klik
yaptığımızda bilgi ekranı görülür.
TRAFOLU DEVRELER
Transformatörün dönüştürme oranı:
𝑎=
𝑈1
𝑈2
=
𝑁1
𝑁2
=
√𝐿1
√𝐿2
formülü ile bulunur. Yani primer endüktansını
100,sekonder endüktansını 1 yapsak gerilimi √100=10 kat küçültürüz.
Help-sample design-interactive simulation-animated circuits-basic 07
RV1
SW1
50
F1
B1
1A
12V
4017 entegresi ile yürüyen ışık devresi
malzemeler :
yellow LED
R1
clock
D10
100
resistor
R2
4017
100
15
CLK
E
MR
4017
D2
LED-YELLOW
R3
U1
14
13
LED-YELLOW
D1
Q0
Q1
Q2
Q3
Q4
Q5
Q6
Q7
Q8
Q9
CO
3
2
4
7
10
1
5
6
9
11
12
100
R4
100
R5
100
R6
100
D3
LED-YELLOW
LED-YELLOW
D4
LED-YELLOW
D5
LED-YELLOW
D6
R7
100
LED-YELLOW
D7
R8
100
LED-YELLOW
D8
R9
100
R10
LED-YELLOW
D9
100
LED-YELLOW
74 serisi entegrelerden ,logic Gates-inverters sekmesinden mantık kapılarına ulaşıp
dijital devrelerimizi kurabiliriz. LOGIC STATE , LOGIC PROBE,AND,OR …
FLİP-FLOP DEVRE
Bir sonraki dersimizde bu flip flop devrenin
Areste baskı devresini hazırlayalım
D1
D2
LED-YELLOW
LED-YELLOW
R1
R2
R3
R4
470
33k
33k
470
C1
C2
10uF
10uF
B1
9V
Q1
BD135
Q2
BD135
Karaşimşek devresi
ÇOKLU YOL UYGULAMASI
Burda BUSES modu kullanıyoruz.Daha sonra etiketlemek için WIRE LABEL MODE
SİMETRİK GERİLİM KAYNAĞI yapalım. Orta uçlu trafo ile.1000 mikro farad
kondansatörler ile filtre edelim
SIMETRIK DC GUC KAYNAGI
U1
7812
1
VO
3
BR1
C1
2
TR1
VI
GND
220/22V
1000uF
J1
1
2
3
220VAC
BRIDGE
C2
1
1000uF
2
GND
TRAN-2P3S
VI
U2
7912
VO
3
+12V
GND
TBLOCK-I3 -12V