islam tarihi - Asya Ahileri

BAHÇELİEVLER CUMHURİYET ANADOLU LİSESİ
-9.SINIFLAR İSLÂM TARİHİ-
DERS ÖĞRETMENİ: VEDAT AKBULAK
İSLAM TARİHİ
İSLAMİYET DOĞDUĞU YILLARDA DÜNYANIN GENEL DURUMU
AVRUPA KITASI'NIN DURUMU
Siyasi ,Sosyal ve Ekonomik Durum :
Toplumsal eşitsizlik üzerine kurulan bu düzen içinde halk, farklı
toplumsal sınıflara ayrılmıştır:
Soylular (Senyörler): Soylular, oturdukları toprakların sahibiydiler.
Her türlü hakka sahip olan ve şatolarda oturan soylular, yönetim ve
askerlik işleri ile ilgilenirlerdi. Soyluluk babadan oğula geçerdi.
Soyluların en üstünde senyör denilen derebeyler yer alırdı. Senyörlerin
en büyüğü kral idi. Bundan sonra sırasıyla dük, kont, baron ve
şövalyeler gelirdi.
2. Rahipler; Rahipler, kiliselerin sahip olduğu toprakların geliriyle rahat
bir
Din:
Avrupa’da yaşayan insanların büyük çoğunluğu Hristiyanlık dinine
inanmaktaydı. Yönetim biçimi olarak Feodalite, düşünce olarak da
skolastik anlayış hâkimdi.
Skolastik düşünce; gözlem ve deneyi reddeden, eleştiri kabul
etmeyen kilisenin ortaya attığı düşüncenin adıydı. Bu durum bilimsel
faaliyetleri engellemiş, özgür düşünceyi ortadan kaldırmıştı.
Kilisenin elinde birçok yetki vardı. Bunlar:
Aforoz: Bir kişiyi dinden çıkarma
Enterdi: Bir kralı ve hükümdarı cezalandırmak anlamına gelir.
Engizisyon Mahkemeleri: Kiliseye karşı gelenleri cezalandırma
Endüljans: Cennet kâğıdı anlamına gelen belgedir.
B. AFRİKA KITASI'NIN DURUMU
İslamiyet’in doğuşu sırasında Afrika’nın en önemli bölgeleri Kuzey Afrika
ile Habeşistan’dı.
Afrika kıtasının Kuzeyi Bizans’ın elindeydi. Sasaniler ile Bizans arasında
Kuzey Afrika hâkimiyeti için sürekli mücadele halindeydi. Habeşistan
Krallığı’nın başında bulunan Ezana, Hristiyanlık dinini resmi olarak kabul
etmişti. Yerli halkın çoğunluğu ise putperesti .
C. İSLAMİYET ÖNCESİ ORTADOĞU’NUN SİYASİ DURUMU
1 .BİZANS İMPARATORLUĞU (395-1453)
SASANİLER (224–651):
* İran topraklarında, Partlar'ın zayıf düşmesiyle Sasanoğlu, Babek
sınırlarını genişletmeye başlamıştır.
* En güçlü oldukları dönemde Suriye ve Yemen'i topraklarına kattılar.
* Sasaniler 609 ve 619 ve 626 yıllarında İstanbul'u kuşatmışlar fakat
başarısız olmuşlardır.
*Sasani'ler, Akhunlara karşı Göktürklerle işbirliği yaptılar ( İpek yolu
egemenliği için). Ancak İpek yolunu Göktürklere kapatmaları üzerine
Bizans'la ittifak yapan Göktürkler, saldırılarla Sasanileri zayıflattılar.
Müslüman Araplar karşısında tutunamayan Sasani Devleti 651'de tarih
sahnesinden çekilmiştir.
*Hz. Ömer döneminde Kadisiye ( 635) ve Nihavend ( 642) savaşlarını
kaybeden Sasaniler yıkıldılar.
*Sasani ekonomisi büyük ölçüde savaş ve yağma düzenine dayanmıştır.
Doğu ticaret yolları üzerinde bulunmaları ve Hint ticaret yolunu ele
geçirmeleri de ekonomik yönden gelişmelerini sağlayan etkenlerdir.
Din ve Düşünce Yaşamı :
Dini inançlarının temelini "Zerdüştlük" oluşturmuştur. Zerdüştlük, iyilik
ve kötülük savaşını temel alır. İyilik tanrısı "Ahuramazda" ( Hürmüz),
kötülük tanrısı "Angramanyu" (Ehrimen) arasında sürekli bir mücadele
vardır.İyilik yapanlar öldüklerinde ışık dünyasına, kötülük yapanlar
karanlık dünyasına giderlerdi.Bunun için aydınlık ve Işığa değer
vermişler, Ateş'i kutsal kabul etmişlerdir.
Sürekli ateş yaktıkları, tapınma yerlerine "Ateşgede" denilir. Bundan
dolayı Zerdüştler'e ateşe tapan anlamında "Mecusi" de denilmiştir.
GÖKTÜRKLER ( 552-630)
Göçebe yaşam ağırlıklıdır.
552 'de Bumin Kağan tarafından kurulan I.Göktürk Devleti, 581'de Çin'in
siyasi oyunlarıyla Doğu ve Batı olarak ikiye ayrılmış, Doğu Göktürkleri
630'da, Batı Göktürkleri 659 'da Çin'in egemenliğini kabul etmiştir.
İpek Yolu'nu ele geçirmek isteyen Göktürk Yabgusu İstemi, Sasanilerle
anlaşarak Ak Hun Devletini ortadan kaldırdılar. Sasinilerin İpek Yolu
üzerinde fikirlerini değiştirmesi üzerine Bizans İmpratorluğu ile ittifak
yapan Göktürkler Sasanilerle mücadele ederek Ak Hun topraklarını ele
geçirmişlerdir. Bir süre sonra zayıflamaları üzerine Sasani-Bizans
savaşları başlamıştır.
* Kavimler Göçü Roma İmparatorluğunu ikiye ayırmıştı (395).
* Doğu'nun başkenti İstanbul, Batı'nın İse Roma’ydı
•İmparatorluk en güçlü devrini "Jüstinyen " hanedanı zamanında (518610) yaşamıştır. Anadolu,Suriye,Filistin,Mısır,Kartaca, İspanya'nın bir
bölümü,İtalya yarımadası, Dalmaçya kıyıları ve Tuna'ya kadar Balkan
toprakları bu dönemde sınırlar içinde idi.
* Doğu Roma, Eski Yunan kültür ve uygarlığından etkilenerek,
Hıristiyanlığın da etkisi ile yeni bir yapıya kavuştu ve Bizans adını aldı.
* Bizans Ortodoks mezhebini benimsemiş ve Katolik olan Batı
Avrupa'dan uzaklaşmıştır.
Din ve Düşünce Yaşamı :
Evrenin üst üste gelen katlardan oluştuğuna inanılmıştır.
Gök'ün on yedi, yerin altının ise yedi kattan oluştuğuna inanırlardı. Bu
ikisinin arasında insanların yaşadığı yeryüzü bulunurdu.
Tek tanrı inancına bu dönemde ulaşılmıştır. Bütün evren göğün en üst
katında oturan Tanrı'ya itaat ederdi.
Göktürkler Tanrı'ya "Türk Tanrısı" adını vererek onu millileştirmişlerdir.
Tanrı'ya ; Ugan , Bayat , Ulu Yaratgan da demişlerdir.
Bazı kutsal saydıkları yerlerde Tanrı'ya dua edip, kurban kesmişlerdir.
Din görevlilerine Şaman-Kam-Baksı gibi ünvanlar vermişlerdir.
•Bizans toplumu; soylular, din adamları, askerler ve köylüler olarak dört
ana sınıftan oluşmuştur.
* Herakliyüs Hanedanı zamanında (610-717) batıda Avar ve Slav,
doğuda da Sasaniler'le mücadele etmek zorunda kaldılar. 609'da
İstanbul Sasaniler tarafından kuşatıldı. Daha sonra Sasani ve Avar
ittifakı ile İstanbul 619 ve 626 yıllarında kuşatıldı. Bu durum Bizans'ın
yıpranmasına neden oldu. Müşrikler ve Yahudiler Bizans'tan Hz.
Muhammed'in yeni dini karşısında yardım istemişlerdi. Bizansın başı
karışık olduğundan istenilen yardımı gönderememiştir.
* Müslümanların bir güç olarak ortaya çıkmalarıyla Suriye, Filistin ve
Kuzey Afrika topraklarını kaybetmişlerdir.
AVARLAR
552 Yılında Göktürk-Çin ittifakı ile yıkılan Avarlar Romanya' topraklarına
giderek burada bir devlet kurmuşlardır.
Daha sonra Sasanilerle birlikte 619 ve 626 yıllarında İstanbul'u
kuşatmışlar fakat kuşatma başarısız olmuştur. Avarlar İstanbul'u
kuşatan ilk Türk devletidir.
* 1071Malazgirt Savaşı'ndan sonra bir daha toparlanamamıştı.
* 1453’te Fatih'in İstanbul'u fethiyle yıkılmıştır, Hıristiyanlığın Ortodoks
mezhebinden olup, merkezleri İstanbul'du. Ortodoksların liderine
"Patrik" denilir.
HİNDİSTAN
Siyasi, Sosyal ve Ekonomik Durum:
Hindistan, Asya'nın güneyinde yer alan büyük bir yarımadadır. Çeşitli
kavimlerin istilasına uğradığı
için Hindistan'da siyasî bir birlik kurulamamıştır.
Kast sistemi; toplumsal, siyasî ve dinî düzenin temelini oluşturuyordu.
Bu sistemde halk, sınıflara ayrılmıştı :
• Brahmanlar; Din adamları
• Kshatriyalar (Kşatriyalar) : Hükümdarlar, komutanlar ve askerler
• Vaisyalar (Vaizyalar) : Sanatkarlar, tüccarlar ve çiftçiler
• Sudralar: İşçiler
BAHÇELİEVLER CUMHURİYET ANADOLU LİSESİ
-9.SINIFLAR İSLÂM TARİHİ-
DERS ÖĞRETMENİ: VEDAT AKBULAK
* Paryalar: Ayrıca bu dört sınıfın dışında olan ve hiçbir hakka sahip
olmayan sınıftır.
Din ve Düşünce Yaşamı :
İslamiyet’in doğduğu yıllarda Hindistan'da Hinduizm egemendi.
Hinduizmde en temel ve kutsal metinler Veda'lardır.
Kast sistemini benimseyen Hinduizm’de en üst mevkide Brahman
denilen din adamları bulunurdu. Brahmanizm'e
göre bir insanın, yaşamındaki iyi ve kötü hareketlerine göre ruhu rahat
eder ya da sıkıntı çekerdi. Ruhun rahat etmesi için insanın aşırı
isteklerinden vazgeçmesi ve yalnızlığa çekilmesi gerekir.
Budizm’in temelinde, iyilik duygusunun yanı sıra yardım, sevgi,
doğruluk, dürüstlük gibi ilkeler vardır.
-Hinduizmin katı kast sistemine ve Brahman sınıfının otoritesine bir tepki
olarak Budizm doğmuştur. Felsefi
bir düşünce olan Budizm; Çin'de, Tibet'te ve Japonya'da yayılmıştır.
ÇİN
Siyasi, Sosyal ve Ekonomik Durum :
Çin'de feodal bir yapı bulunmaktadır. Yönetimde hanedanların
egemenliği vardır.
Egemen sınıf soylulardır.
Çin 'in tarihi yontma taş devrine kadar uzanmaktadır.
İpek yolu egemenliği Türklerle-Çinlileri karşı karşıya getirmiştir.
Geniş ve verimli topraklarda tarım önemli etkinliktir. En önemli
ekonomik kazancı İpek Yolu'ndan sağlamışlardır.
Din ve Düşünce Yaşamı :
İslamiyetin doğuşu sırasında Çin'de Taoizm, Konfüçyizm ve Budizm
yaygın olan dinlerdir.
Hindistan'da ortaya çıkan Budizm, 6.yüzyıldan itibaren Çin'de yayılmaya
başlamış ve bu ülkenin dinsel yaşamında etkili olmuştur.
Konfüçyus, Çin'de yetişen filozof ve din adamlarından biridir. Çin'in
karışıklık içinde bulunduğu bir dönemde, yeni bir ahlakî düşünce ortaya
atarak kötülükleri önlemeye çalışmıştır, Ortaya koyduğu siyasî,
toplumsal ve ahlakî düşünceler, Çin uygarlığının gelişmesinde önemli rol
oynamıştır. İnsanların eşitliğine inanan Konfüçyüs'e göre devlet yönetimi
ile ahlak özdeşleşmelidir. Devlet ahlak kurallarına uyularak yönetilirse
amacını gerçekleştirebilir. Kişiler erdemli olmak ve dürüst yaşamak
zorundadırlar. Ancak bu yolla huzura ve mutluluğa ulaşılır.
JAPONYA
Siyasi ,Sosyal ve Ekonomik Durum :
Japonya, büyük ölçüde Çin uygarlığının etkisinde kalmıştır.
İslamiyetin ortaya çıktığı 7.yüzyıl başlarında Japonya, bulunduğu
bölgede siyasî yönden güçlü değil, ekonomik yönden de gelişmemiş bir
ülkedir.
Çin ile ilişkileri sonucunda Japonya'da Taoizm, Konfüçyizm ve Budizm
benimsenmiştir.
Japonların ulusal dinleri, "Tanrıların Yolu" anlamına gelen Şintoizm idi.
Şintoizm; ulusal, çok tanrılı ve diğer dinlere tepki göstermeyen bir
dindir. Doğa güçlerine ve ruhlara tapınma inancı, bu dinin en belirgin
özelliğidir.
İSLAMİYET ÖNCESİ ARAP YARIMADASI
İslamiyet Öncesi Arap Yarımadasında Kurulan Devletler
a. Güney Arabistan Devletleri
1.Main Devleti
2.Seba Devleti
3.Himyeri Devleti
b. Kuzey Arabistan Devletleri
1.Nebatlılar
2.Gassaniler
3.Hire Beyliği
NOT: İslamiyet öncesinde Arabistan Yarımadası'nda birçok devlet
kurulmasına rağmen Araplar arasında siyasi birlik hiçbir zaman
sağlanamamıştır.
* "İslam tarihi açısından en önemli bölge Hicaz'dır.
* Mekke, Medine ve Taif şehirlerinin yer aldığı Hicaz Bölgesi özellikle
ticaret yollarının geçtiği bir yerdi.
* Mekke, kervan yolları üzerindeydi ve Önemli bir pazar yeriydi.
* Kabe, Mekke'deydi ve büyük putlar (Lat, Menat, Hubel, Uzza)'ın
burada bulunması buranın dini önem kazanmasına da neden oluyordu.
* Kâbe'nin bulunduğu Mekke kentinin yönetimi V. yüzyıl başlarında Hz.
İsmail'in soyundan gelen Kureyş Kabilesi'nin elindeydi. Şehrin dini
ve idari hayatını Kureyş kabilesi düzenlerdi.
* Arabistan'da kabileler seyyid veya şeyh denilen kişiler tarafından
yönetilirdi.
* Mekke'nin yönetimi Darü'n-Nedve'de alınan kararlarla yürütülürdü.
* Bazı Araplar kız çocukları diri diri gömerdi.
*Erkeğin üstünlüğüne dayanan alide kadınların miras hakkı yoktu.
* Öldükten sonra dirilmeye inanmazlardı.
* İnanç olarak; putperestlik, Hıristiyanlık ve Musevilik vardı. Ayrıca
kendilerine Hanif denilen tek tanrı inancına sahip kişiler de vardı.
* Edebiyat gelişmiş, şiire büyük önem verilmiştir.
* Kabileler arasında kan davası eksik olmazdı.
Araplar Şehre Medine dediklerinden şehirde yaşayanları da medeni
olarak adlandırmışlar. Çölde göçebe yaşayanlara ise bedevi demişlerdir.
Bedevi Arapların başlıca gelir kaynağı deve, at ve küçükbaş
hayvanlardan elde edilen ürünlerdi. Tarım daha çok Yenen'de, Medine
çevresinde ve vahalarda yapılıyordu. Ticaretin merkezi ise Hicaz'dı.
Mekkeli tüccarlar Uzak Doğu'dan gelen malları kervanlarla Şam'a ve
Suriye limanlarına ulaştırıyorlardıl.
UKAZ PANAYIRI
İslamiyet’in ortaya çıktığı sırada Arabistan'da en çok konuşulan dil
Arapçaydı. Arapça, Simi dilleri ailesindendir. Araplar, haram aylar olarak
kabul ettikleri dört ayda (zilkade, zilhicce, muharrem ve recep)
savaş yapmıyorlardı. Haram aylarda Mekke çevresinde "Ukaz" denilen
bir panayır kurup burada ticaret yapıyor, spor karşılaşmaları ve
eğlenceler düzenliyorlardı. Kâbe ziyaret ediliyor, şiir yarışmaları
yapılıyordu. Dereceye giren şiirler Kâbe duvarına asılırdı .
İSLAMİYET'İN DOĞUŞU VE YAYILIŞI
Arap yarımadası; Asya’nın güney batısında büyük bir yarımadadır.
Doğusu ve batısı dağlarla, orta kısmı çöllerle kaplıdır. En verimli bölgesi
Mekke ve Medine’nin bulunduğu Hicaz’dır. Arabistan, İslâmlığın
doğduğu ve yayıldığı yerdir. Kuşkusuz, yarımadanın en önemli özelliği
İslam dininin bu topraklarda yeşermesi ve onun insanlığa getirdiği yeni
düzendir. Arapların İslam öncesi tarihlerine Cahiliye Çağı denir. Bu
çağın kendine özgü kültürü, din anlayışı ve sanatı vardır. Putlara tapan
Araplar arasında tek Tanrı’ya inanlara da vardı. İslamlık Mekke’de
doğdu; Medine’de güçlendi. Medine, bölgenin en eski ve en varlıklı
kentidir. Kâbe ‘den dolayı kutsal sayılan Mekke; önemini ticarete
borçludur.
SİYER
Hz. Muhammed (s.a.v)’ ın Çocukluk ve Gençliği:
Peygamberlerin sonuncusu ve ilâhi elçilerin efendisi Hz.
Muhammed, Miladi 20 Nisan 571 yılında Mekke’de doğmuştur (Hicri
olarak: fil Yılı’nın rebiyülevvel ayının on yedinci gününde doğdu). Babası
Abdullah, annesi âmine idi. Hz. Muhammed (s.a.v)'in soyu Hz. İbrahim'e
dayanmaktadır.
Doğmadan evvel babasını, 6 yaşında ise annesini kaybeden Hz.
Muhammed, önce dedesi Abdulmuttalip sonra da amcası Ebu Talib (H.
Ali’nin babası) himaye etmiştir. Hz. Peygamber’e Sa’doğulları
kabilelerinden Halime adlı sütanneye verildi. Gençliğinde akıllı ve olgun
davranışı, doğru sözlülüğü ve nezaketi ile herkesin sevgisinin kazanmış
ve kendisine bundan dolayı “El-Emin” lakabı verilmiştir. Hz. Muhammed
25 yaşında iken Hz. Hatice ile evlenmiştir.
Hz. Muhammed (s.a.v.) Mekke'de zulme ve haksızlığa uğrayan
insanların haklarını ve mallarını korumak amacıyla kurulmuş olan
"Hilfu'l Füdul Cemiyeti''ne katılmıştı. Mekke yakınlarındaki "Nur
Dağı"ndaki Hira Mağarası'na gidiyor, burada günlerce kalıyordu.
Hz. Muhammed (s.a.v) Peygamberliği:
* Hz. Muhammed (sav.)'e 40 yaşında 610 yılında Nur Dağı'nda Hira
Mağarası'nda ilk vahiy, "Hz. Cebrail" adlı bir melek aracılığıyla
BAHÇELİEVLER CUMHURİYET ANADOLU LİSESİ
-9.SINIFLAR İSLÂM TARİHİ-
gelmiştir (Oku). Hz. Muhammed (sav.) durumu eşi Hz. Hatice'ye
anlattı.
* Kendisine ilk inanan dört Müslüman: Hz. Hatice, Hz. Ali (a.s), Hz.
Zeyd, Hz. Ebubekir olmuştur.
Hz. Muhammed'in getirdiği düşünceler, insanlar arasında rağbet görüyor
ve her yerde konuşuluyordu. Bu durum Mekkeli müşrikleri öfkelendirdi.
Müşrikler İslamiyet'e karşı tavır alarak Müslümanlara baskı ve şiddet
uygulamaya, onlarla her türlü ticari alışverişi kesmeye karar verdiler.
Onları toplumdan tecrit ederek ambargo uyguladılar. Bu baskılar sonuç
vermeyince Peygamberimizin koruyucusu aynı zamanda amcası olan Hz.
Ebu Talip'ten yeğenini peygamberlikten vazgeçirmesini istediler. Bunun
karşılığında ona devlet başkanlığı, yüklü miktarda mal ve para
verecekleri teklifinde bulundular. Hz. Muhammed (s.a.v.) bu teklifle:
"Güneşi bir elime, ayı da diğer elime verseniz yine de bu
davamdan vazgeçmem" dedi. Bu sözler üzerine Müşrikler baskılarını
daha da artırarak bazı Müslümanları şehit etmeye başladılar.
*Müslümanlar yaşadıkları zorluklar karşısında ilk hicretlerini 615
ve 616 yıllarında Habeşistan'a yaptılar (615-616). Müslümanların
Habeşistan'a hicret ettiği yıllarda Hz. Ömer ve Hz. Hamza Müslüman
oldular.
Hüzün Yılı:
Müşriklerin bu boykotu (ambargosu)
3 yıl sürdü. 619 yılı Hz.
Muhammed için oldukça üzüntülü geçti. Çünkü bu yıl içinde önce eşi Hz.
Hatice'yi daha sonra da amcası Ebu Talip'i kaybetti. Bu nedenle sözü
edilen dönem "Hüzün Yılı" olarak anılır.
* Hz. Peygamber 619 Hac mevsiminde Kâbe'yi ziyarete gelen altı
Medineli ile "Akabe" denilen yerde karşılaştı ve onlara İslâm Dini'ni
anlatarak İslâm Dini'ne davet etti. Onlar da İslâm Dini'ni kabul ettiler.
Hz. Peygamber 621 ve 622'de Medinelilerle tekrar görüştü. Bu
görüşmeler Akabe Tepesi'nde olduğu için "Akabe Bi'atı" denmiştir.
DERS ÖĞRETMENİ: VEDAT AKBULAK
sonucunda Medine’de İslamiyet hızla yayıldı. Bu gelişmelerden sonra
Hz. Muhammed, Mekke’de baskı altındaki Müslümanların Medine’ye göç
etmelerine izin verdi. Kısa zamanda Müslümanların tamamına yakını
Mekke’yi terk etmek zorunda kaldı. Hz. Peygamber'i de öldürme kararı
alınca peygamberimiz gizliden Mekke'yi terk ederek Medine'ye doğru
yola çıktı (622). Peygamberimiz Medine'ye bir saat mesafedeki "Kuba"
ya ulaştığında ilk mescidi burada inşaa ettirdi. Daha sonra da Medine'ye
ulaştı. Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye yaptığı bu göç olayına
"Hicret" denir. Hicretle birlikte ilk İslam Devleti'nin temelleri atıldı.
Daha önce Yesrib olan Medine'ye peygamber şehri anlamına
gelen Medinet'ün Nebi adı verildi.
Hz. Muhammet Medine’de yaşayan Yahudiler ile Vatandaşlık
Antlaşması yaptı. Bu antlaşmaya göre;
-Yahudiler Müslümanlarla barış içinde yaşayacaklar.
-Şehri birlikte savunacaklar
-Yahudiler Müslümanların yararlandığı her türlü haktan yararlanacak,
ibadetlerini ve ayinlerini serbestçe yerine getirebileceklerdi.
-Çıkan anlaşmazlıklarda son sözü Hz. Muhammed söyleyecekti.
Not: Hicretten sonra Medine’de şehir devleti kurulmuş ve
Muhammed bu devletin başkanı, kumandanı ve yargıcı olmuştur.
Hz.
Hicret'in Önemi:
* İslamiyet koruyucu buldu ve güçlenmeye başladı.
* İslamiyet'in kurtuluşuna ve inkılabına başlangıç olmuştur.
* İslamiyet yayılma serbestliği kazandı.
* Medine İslamiyet'in merkezi oldu, ilk İslam Devleti Medine'de kuruldu.
* Hicret, Hz. Ömer zamanında Hicri Takvim'in başlangıcı sayıldı.
* Hicretle ilk nüfus sayımı yapıldı, Müslüman olmayan Araplarla ve
Yahudilerle yapılmıştır,
* 'Vatandaşlık Sözleşmesi' (Medine Sözleşmesi) İslam Devleti'nin
ilk anayasası olmuştur.
* Mekke'den Medine'ye göç edenlere; “Muhacir”, onları karşılayan ve
yardım eden, Medinelilere de“Ensar” denilmiştir
Hicret (Göç):
Mekkelilerin baskı ve işkenceleri artınca Hz. Muhammed isteyenlerin
Habeşistan’a göç etmesine izin vermiş ve ilk hicret Habeşistan’a
yapılmıştır (615).
Hicret'ten sonra Medine halkı:
1. Muhacir ve Ensar'dan meydana gelenler
2. Beni Kaynuka, Beni Nadir ve Beni Kureyza'dan oluşan Yahudiler
3. Heniz Müslüman olmamış Araplar ve sayıları az olan Hıristiyanlardan
oluşmaktaydı.
Hz. Muhammed (s..) Akabe Biatı'ndan sonra Mus’ab b. Umeyr'i
Medine'ye öğretmen olarak gönderdi. Mus'ab b. Umeyr'in çalışmaları
HZ. PEYGAMBER DEVRİ SEFERLERİ (GAZVELERİ)
BEDİR SAVAŞI (624)
Putperest Müşriklerin baskısı ve işkenceleri nedeniyle Mekke'den hicret
etmek
zorunda
kalan
Müslümanların mallarına
el
konularak
yağmalamaları ve Şam’da satmak istemeleri üzerine aradaki gerilim iyice
tırmanışa geçti. Ayrıca Mekke-Şam ticaret yolunun Müslümanların
kontrolüne geçmesi Mekkeli müşrikleri ekonomik yönden tehdit etti.
Mekkeli Müslümanlar Şam'dan gelen kervanlara el koymak İstemesi
savaşın sebebi olmuştur. 313 kişiden oluşan Hz. Muhammed'in ordusu
950 kişilik Mekkeli Müşriklerle karşı karşıya geldi. Bedir denilen yerde
yapılan savaşı Müslümanlar kazandı.
Sonuçları
*Müslümanların ilk zaferdir, Medine'de Müslümanların nüfuzu artmıştır.
*Manevi etkisi büyüktür.
*Ganimetlerin paylaşımı ve esirlerle ilgili davranışlar İslam Savaş
Hukuku'nun esasını oluşturmuştur.
*Şam ticaret yolu Müslümanların eline geçti.
*Mekkelilerden okuma-yazma bilenler,on Müslüman’a okuma-yazma
öğretme şartıyla serbest bırakıldılar.
*Müslümanlarla yaptıkları anlaşmaya uymayarak Müşriklerle işbirliği
içine giren Kaynuka Yahudileri Medine’den sürüldü.
*Ele geçirilen ganimetlerin ¼’ü savaşa katılanlara, 1/5’i Medine’deki
ihtiyaç sahiplerine dağıtılmıştır
Not: Bu uygulama daha sonra kurulan bütün İslam devletlerine
örnek olmuş, elde edilen ganimetin 1/5’i (Beşte biri) devlet hazinesine
aktarılmış ve geri kalan ganimetlerin savaşa katılanlara dağıtılması, daha
sonraki savaşlara katılımı artırıcı bir etken olmuştur.
UHUT SAVAŞI (625)
Mekkeliler Bedir Savaşı'nın intikamını almak ve Şam yolunun güvenliğini
sağlamak amacıyla savaşa çıkmışlar.
Savaş Müslümanların lehine devam ederken, okçuların yerini terk etmesi
yüzünden büyük kayıplar verilmiştir.
Savaşın Sonucu
-Mekkeliler, galip gelmelerine rağmen hedeflerine ulaşamadılar.
-Mekkeliler, tek başlarına Müslümanları yok edilemeyeceğini anladılar.
-Hz. Peygamber'in askeri yönü ve dehası ortaya çıkmıştır.
-Medine'deki Yahudilerin Ben-i Nadir Kabilesi, Mekkelilerle iş birliği
yaptıkları için Mallarına el kondu ve kendileri de Medine'den sürüldüler.
HENDEKSAVAŞI (627):
* Medine'den çıkarılan Yahudilerin de kışkırtmasıyla Müşrikler
Müslümanlara son bir darbe vurmak amacıyla Medine'ye
saldırmışlardır.
* İranlı sahabe Selman-ı Farisi'nin teklifiyle Medine’nin etrafı
hendeklerle çevrilmiştir. Mekkeliler ve Yahudiler başarılı olamamışlardır.
Savaşın Önemi:
Mekkelilerin son taarruzudur. Bundan sonra savunmaya çekilmiş ve
aralarında fiili bir çatışma olmamıştır. İslamiyet, Arap oymakları arasında
hızla yayılmıştır. Savaş sırasında Mekkelilerle bu defa da Mekkelilerle
Ben-i Kureyza Kabilesi iş birliği yaptığı için Medine'den sürüldüler.
HUDEYBİYE ANTLAŞMASI (628):
* Müslümanların Kabe'yi hac maksadıyla ziyaret etmek istemeleri,
Müşriklerin buna müsaade etmemeleri üzerine yapılmıştır.
BAHÇELİEVLER CUMHURİYET ANADOLU LİSESİ
-9.SINIFLAR İSLÂM TARİHİ-
Bu antlaşmaya göre:
1. On yıl süreyle savaş yapılmayacak,
2.Hac ziyareti ertesi yıl yapılacak,
3.Mekke'den Medine'ye sığınanlar kabul edilmeyecek, Medine'den
Mekke'ye sığınanlar ise iade edilmeyecek,
4.İsteyen Arap kabilesi Hz. Muhammed ile isteyen de Kureyşliler ile
anlaşma yapabilecek, fakat her iki taraf da himayesi altındaki kabilelere
askeri yardım yapmayacak.
Savaşın Önemi:
Mekkeliler, Müslümanların siyasi varlığını hukuken tanımışlardır.
İslamiyet barış ortamında hızla yayılmış ve Mekkelilerin ileri
gelenlerinden birçoğu Müslüman olmuştur.
Not: Anlaşma Müslümanların aleyhine görülmesine rağmen zamanla
Müslümanların lehine dönmüştür. Bu yüzden Mekkelilerin anlaşmaya
muhalefet ederek anlaşma şartlarını çiğnemeleri nedeniyle anlaşma
bozulmuştur. Bunun üzerine anlaşmadan kısa bir süre sonra
Peygamberimiz Hz. Muhammet tarafından Mekke fethedilmiştir.
HAYBER'İN FETHİ (629)
Müslümanlar Medine’ye göç ettikten sonra Yahudi kabileleri ile anlaşma
yapmıştı. Yahudi kabilelerinin Müslümanlara karşı Mekkeliler ile
anlaşması ve şehrin dışarıdan gelen saldırılara karşı korunmasında
Müslümanlar aleyhine faaliyet göstermeleri sonucunda, Medine’den
çıkarılmışlardır.
Hayber Yahudilerinin Hendek Savaşı’nda Mekkelilerin kışkırtmaları ve
desteklemeleri ve Müslümanların ticaret faaliyetlerini engellemeleri
Hudeybiye Barışı’ndan sonra Müslümanların Hayber üzerine sefer
düzenlemesine neden olmuştur (629)
Yahudilerin merkezi olan Hayber, Suriye ticaretinde önemli bir yere
sahipti.
Hayber'in fethi ile Şam ticaret yolunun güvenliği sağlanmıştır.
Mekkelilerin önemli bir müttefiki saf dışı bırakılmıştır. Hayber’in fethiyle
Yahudilere son darbe vurulmuştur.
MUTE SAVAŞI (629)
*Müslümanların Kuzey'e giden bir elçisinin Bizans'a bağlı Gassaniler
tarafından öldürülmesi üzerine bölgeye ordu gönderilmiştir. Hz. Zeyd
komutasında Lut Gölü’nün kuzey doğusunda Mute denilen yerde Bizans
ordusu ile savaş yapıldı.
Savaşın Önemi:
İslam ordusu komutanları, arka arkaya şehit olmuştur. Hz. Peygamber
savaşa katılmamıştır. Bu Savaş Müslümanların Bizans ile yaptığı ilk
savaştır.
DERS ÖĞRETMENİ: VEDAT AKBULAK
MEKKE'NİN FETHİ (630)
*Hz. Muhammed (s.a.a.) Hudeybiye Antlaşması’nın bozulması üzerine
10 bin kişilik bir orduyla Mekke üzerine sefer başlattı.
Direnemeyeceklerini anlayan Mekkeliler şehri teslim etmişlerdir.
Savaşın Önemi
Kimsenin malına ve canına dokunulmamıştır.
Bütün putlar kırılmıştır.
Genel af ilan edilmiş, Mekke’nin ileri gelenleri Müslüman oldular.
Müslümanlarla Mekkeliler arasında siyasi mücadele sona erdi.
Arap Yarımadası'nın fethi kolaylaştı.
HUNEYN SAVAŞI (630)
* Mekke'nin fethi üzerine diğer müşrikler aralarında anlaşarak sefere
hazırlandılar.
* Bunun üzerine bu kabileler üzerine harekete geçildi.
* Huneyn mevkiinde yapılan savaşta Müslümanlar pusuya düşürüldü.
Ancak Hz. Muhammed Hz. Ali'nin çabalarıyla toparlanan Müslümanlar
rakiplerini yenmeyi başardılar. Müslümanlar karşısında başarısız olan
Arap kabileleri Taif’e sığındılar.
* Savaşa yeni Müslüman olan Mekkeliler de katıldılar.
TAİF SEFERİ (630)
*Huneyn Savaşı'ndan sonra Taif üzerine sefere çıkılmıştır.
*Taif Kalesi kuşatılmasına rağmen alınamamıştır.
*Bir süre sonra Taifliler kendi istekleri üzerine Müslüman olmuşlar.
TEBÜK SEFERİ (631)
Güçlü Arap boyarının, Bizans’ın desteğiyle savaşa hazırlandıkları haberi
üzerine Hz. Muhammed, Tebük üzerine yürüdü. Böylece Bizans’a
gözdağı verildi.
* Tebük civarındaki bir çok Arap kabilesi İslamiyet'i seçtiler.
* Hz. Peygamber'in son seferidir.
VEDA HACCI VE HZ MUHAMMED (S..)’İN VEFATI
* Hz, Peygamber 632'de Veda Haccı'nı yaparak burada “Veda
Hutbesi’ni okudu. Müslümanlara önemli mesajlar verdi.
* 8 Haziran 632'de vefat etti.
* Vefatı sırasında İslamiyet tüm Arabistan'a yayılmıştır.
* Böylece İslam tarihinde yeni bir dönem başlamıştır. Hz. Muhammed'in
ölmeden sonra Hz. Ebubekir'i halife seçtiler
Not: Hz. Muhammed Mescid-i Nebevi diye anılan mescidin Ravza-i
Mutahhara (Cennet Bahçesi) ‘ya gömüldü. Hz. Muhammed döneminde
bütün Arabistan İslam Dini’ni kabul etmişti.
DÖRT HALİFE DEVRİ (632-661)
* Bu dönemde Ebubekir, Ömer, Osman ve Ali sırayla halife
seçilmişlerdir.
* Bu döneme Hulefa-i Raşidin Devri de denir.
HZ. EBUBEKİR DEVRİ (632-634)
* Yalancı peygamberler ve zekat vermeyenlerin isyanı bastırılmıştır.
* Bütün Arabistan'da dini ve siyasi birlik yeniden kurulmuştur.
Hire Beyliği fethedilmiştir.
* İslam ordusu Şam’ı alır.
* Yermük Savaşı'nda (634) Bizans ordusu yenilgiye uğratılmıştır.
* Savaşlar sırasında birçok hafız şehit olduğundan Kur'an-ı Kerim
kitap haline getirilmişti.
Ridde olayı: Dinden dönenler.
HZ. ÖMER DEVRİ (634-644)
* Yermük Savaşı'nın kazanılmasıyla (636) Suriye'nin fethi
tamamlanmıştır. Bu dönemde İslâmiyet en parlak dönemini yaşamıştır.
* Bizans Orduları Ecnadin Savaşı’nda yenilgiye uğratılarak; Suriye ve
Filistin ele geçirildi (636).
İran, Irak ve Mısır’ın Fethi:
* Hz. Ömer devrinde İranlılarla yapılan ilk savaşta (Köprü Savaşı)
Müslümanlar yenilmiştir (634).
* Müslümanlar Kadisiye (636), Celula (637) ve en son Nihavent
(642) Savaşı'nda İranlıları yenilgiye uğratmış ve İran toprakları
fethedilmiştir.
NOT: Müslümanlar İran'ın fethiyle Horasan sınırına ulaşmış ve Türklere
komşu olmuşlardır.
* 642'de Mısır'ın fethini tamamlamıştır.
*Filistin ve çevresinin fethi için Amr İbnü’l As görevlendirildi ve şehir
kan dökülmeden fethedildi.
* Bu dönemde Bingazi ve Trablus da fethedilmiştir.
Hz. Ömer Devri özellikle İslam Devleti’nin örgütlenmesi açısından
oldukça önemlidir.
Bu dönemde;
İlk düzenli ve daimi ordu kuruldu.
Adliye teşkilatı oluşturulmuş ve kadılar görevlendirilmiştir.
Düzenli ve güçlü bir ordu kurulmuş ve önemli ordugâh (Cünd) şehirleri
inşa ettirmiştir.
Ülke yönetim birimlerine ayrıldı ve merkezden gönderilen valiler atandı.
İkta sistemi uygulandı.
Hicri takvim kullanılmaya başlandı.
BAHÇELİEVLER CUMHURİYET ANADOLU LİSESİ
-9.SINIFLAR İSLÂM TARİHİ-
Beytü'l-Mal (Devlet Hazinesi) oluşturuldu.
DERS ÖĞRETMENİ: VEDAT AKBULAK
Hz. Ali (a.s) halife olunca Muaviye Hz. Ali’nin halifeliğini tanımadı ve
Muaviye ‘de Şam’da halifeliğini ilan etti. Bunun üzerine “Cemel
Olayı'ndan sonra Muaviye üzerine hareket edilmiştir.
HZ. OSMAN DEVRİ (644-656)
Hz. Ömer’in önerdiği altı kişi arasından seçilir. Halifeler arasında aşırı
zenginliği ve soyunu korumasıyla tanınır. Dönemin önemli olayları
* Doğuda ilerleyen Müslümanlar Harzem ve Horasan'ı ele geçirmiş ve
Türklerle karşı karşıya gelmişlerdir. Hazar Türkleriyle yapılan savaşta
İslâm Ordusu yenilmiştir (652).
* Libya'nın geri kalan kısımları ve Tunus ele geçirilmiştir.
* İlk İslam donanması oluşturuldu ve donanmanın başına Muaviye
getirildi.
* Akdeniz'deki adalara sefer düzenlenmiş ve Kıbrıs vergiye bağlandı,
Rodos adası ise fethedildi.
* İlk deniz savaşı 655'te Bizans'la yapılmış ve Bizans donanması
yenilgiye uğratılmıştır.
* İslam fetihleri geniş bir coğrafyaya yayıldığından, tartışmaların
önlenmesi amacıyla Kur'an-ı Kerim çoğaltılmıştır.
Devletin toprağından ve hazinenin gelirinden, soyundan olan Emeviler’e
büyük paylar verir. Bu durum, Müslümanlar arasında hoş karşılanmaz.
Sonunda ayaklanmalar baş gösterdi ve Hz. Osman şehit edildi.
* Bu dönemde Bizans'la önemli mücadeleler yapılmıştır.
* İslam tarihindeki ilk iç karışıklıklar bu dönemde çıkmıştır.
* Ayaklanmalar Hz. Osman'ın şehit düşmesiyle neticelenmiş ve İslam
dünyasındaki huzursuzluk artmıştır.
Hakem Olayı:
* Siffin savaşı uzadı ve sonunda Muaviye taraftarları yenilmek
üzereyken Muaviye Amr İbnü’l As’ın tavsiyesi ile bir hile yaparak Kur’an
sayfalarını askerlerin mızraklarının ucuna taktırdı ve Kur’an aramızda
hakem olsun.” dediler. Hz. Ali, bunun bir hile olduğunu söylediyse de
Hz. Aliyi askerleri dinlemedi ve sorunun çözümü hakemlere bırakıldı.
Muaviye adına seçilen Amr İbnü’l As ve Hz. Ali adına seçilen Ebu Musa
Eş’ari olayı çözemediler olayı daha da içinden çıkılamaz hale getirdiler.
Sonuçta;
* Hakem Olayı Müslümanların üçe bölünmesine yol açmıştır.
1. Hz. Ali taraftarları
2. Maviye taraftarları
3. Hariciler
Hariciler, Nehrevan’da toplanarak isyan ettiler. Hz. Ali tarafından
Nehrevan Savaşı’nda yenilgiye uğratılmış ve büyük bölümü yok
edilmiştir.
* Hz. Ali bir harici tarafından şehit edilmiştir. Hz. Ali (a.s)'ın yerine
Hz. Hasan halife seçildiyse de bu Şam valisi Muaviye tarafından kabul
edilmedi. Hz. Hasan ile Muaviye arasında çıkan savaştan Bizans tehlikesi
nedeniyle Hz. Hasan savaştan çekildi.
* Hz. Hasan'ın Muaviye'nin halifeliğini tanıması ile Dört Halife
Devri sona erdi ve Emeviler Devri başladı.
HZ. ALİ DEVRİ (656-661)
Halifeler içinde en aydın ve hoşgörülü olan Hz. Ali’dir. Ensar ve
Muhacirler Hz. Ali’yi halife seçtiler.
Cemel Vakası (656):
de Emevi ailesi ve Hz. Muhammed’in eşi Ayşe, Talha ve Zübeyr buna
karşı çıktılar ve Hz. Osman’ın öldürülmesi ile ilgili olarak Hz. Ali’yi
suçladılar. Hz. Osman’ın katillerinin bulunarak cezalandırılmasını
istediler.
Bunun üzerine yapılan savaşı (Cemel Vakası "Deve Olayı") Hz. Ali
kazanmıştır. (656), Savaşta Talha ve Zübeyr öldürülür.
Savaştan sonra Hz. Ali; başkenti Kufe'ye taşımıştır.
Sıffin Savaşı (657)
-SORU -CEVAP
Soru: Hz. Ali dönemi diğer halifelere göre dış fetihler
yönünden durgun geçmesinde, içerde hangi siyasi olaylar
neden olmuştur?
Cemel (Deve Olayı); Hz. Ali ile Talha, Zübeyr ve Hz. Ayşe arasında
olmuştur
Nehrivan Savaşı, haricilerle olmuştur.
Sıffin Savaşı; Şam valisi Muaviye ile Hazreti Ali arasında olmuş savaş
hakem olayı ile daha da çıkmaza girmiştir.
Yukarıdaki bu iç karışıklıklar nedeniyle bu dönemde dış fetihler
yönünden durgun geçmiştir?
Soru: İslam tarihinde Hakem olayı nedir?
TEST SORULARI:
Soru 1. İslâmiyet’ten önce Araplar Kâbe’yi ziyaret amacıyla
Mekke’ye gelirlerdi. O dönemlerde Mekke’de panayırlar kurulurdu.
Yukarıdaki bilgiler, Mekke’nin aşağıda verilen
alanlardan hangilerinde önemli bir merkez olmasını
sağlamıştır.
A) Hukuk-Eğitim
B) Din-Ticaret
C) Sanat-Edebiyat
D) Mimari-Tarım
E) Şiir-Askerlik
Soru 2. Mekke’lilerin Müslümanlar üzerine yapmış oldukları
son sefer aşağıdakilerden hangisidir?
A) Taif Seferi
D) Uhut Savaşı
B) Hendek Savaşı
E) Hayber’in fethi
C) Huneyn Savaşı
Soru 3. Müslümanların elde ettiği ganimetleri bir plan dahilinde
paylaşmışlar ve bu uygulama sonraki İslâm devletlerinde de geçerli
olmuştur.
Yukarıdaki uygulama aşağıdaki savaşlardan hangisinin
sonucunda meydana gelmiştir?
A) Uhud B) Hendek
C) HayberD) Mute
E) Bedir
Soru 4. Aşağıdakilerden hangisinin İslâmiyet’in
yayılmasına olan katkısı diğerlerine göre daha azdır?
A) Medine’ye hicret edilmesi
B) Kur’an-ı Kerim’in çoğaltılması
C) Mekke’nin fethi
D) Hudeybiye Antlaşması
E) Uhud Savaşı
Soru 5. Hz Muhammed(SAV) Medine’ye hicretten sonra buradaki iç
mücadelelere son vermiştir. Burada yaşayan Müslüman, Musevi ve
putperest Arapları bir araya getire- rek vatandaşlık antlaşması
yapmıştır. Bu anlaşma ile bu di-ni gruplar eşit haklara sahip
olmuşlar, ibadet ve törenleri-de serbestçe gerçekleştirmişlerdir.
Bu bilgilere göre;
I. Medine’de güven ve emniyet sağlanmıştır
II. Farklı inançlara sahip insanlar uzlaşmışlardır.
III. Yahudiler yapılan antlaşmayı ihlâl etmişlerdir.
Yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) Yalnız I
E) Yalnız III
Soru 6.
I. Sıffin Savaşı
II. Kerbela olayı
III. Hakem olayı
Bu gelişmelerin en önemli sonucu olarak aşağıdaki-lerden
hangisi gösterilebilir?
A) Dört Halife devrinde gerçekleşmesi
B) Ülkenin eyaletlere bölünmesi
C) Müslümanların arasında ayrılıkların ortaya çıkması
D) Muhafız teşkilâtının kurulması
E) Arap Yarımadası’nda siyasi birliğin sağlanması
BAHÇELİEVLER CUMHURİYET ANADOLU LİSESİ
-9.SINIFLAR İSLÂM TARİHİ-
Soru 7.
I. Bedir Savaşı
II. Habeşistan’a hicret edilmesi
III. Hudeybiye Antlaşması
IV. Hz Ebubekir’in halife seçilmesi
V. Muaviye devrinde İstanbul’un ……………………kuşatılması
Yukarıda verilen olayların ortak özelliği olarak
aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) İslâmiyet’in yayılması yavaşlamıştır.
B) İslâm tarihinde Cumhuriyet rejimine geçilmiştir.
C) İslâm Devleti’nde teşkilâtlanma gerçekleştirilmiştir.
D) İslâm Tarihinde kendi alanlarındaki ilk gelişmelerdir.
E) İslâm Devleti’nin sınırları genişlemiştir.
DERS ÖĞRETMENİ: VEDAT AKBULAK
Soru 13. Aşağıdakilerden hangisi İslâm Devleti’nin gelir
kaynakları arasındayer almaz?
A) Ganimetler
B) Öşür ve Haraç
C) Cizye
D) Vakıf gelirleri
E) Zekât
Soru 14. İslâm Devleti’nin temellerinin atıldığı olay
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mekke’nin fethi
B) Hudeybiye Barışı
C) Hicret
D) Bedir Savaşı
E) Uhud Savaşı
Soru 15. Müşriklerin Müslümanları resmen tanıdığı olay
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bedir
B) Uhud
C) Hendek
D) Hudeybiye
E) Mekke’nin fethi
Soru 8. Aşağıdaki bölgelerden hangisinin Dört Halife
döneminde fethedildiği söylenebilir?
A) İran
B) İspanya
C) Kırım
D) Maveraünnehir
E) Fransa
Soru 9. Dört Halife dönemine “Cumhuriyet Devri” de denilmesi bu
devrin hangi özelliği ile ilgilidir?
A)Yöneticilerin halkın içinden çıkması
B) Halifelerin seçimle işbaşına gelmesi
C) Herkese düşünce hürriyetinin tanınması
D) Meclis niteliğinde divan teşkilâtının varlığı
E) Yahudi ve Hıristiyan halka inanç hürriyetinin tanınması
Soru 16. Aşağıdakilerden hangisi İslâmiyetten önce
Arabistan’da kurulmuş devletlerden biri değildir?
A) Main
B) Seba
C) Himyeri
D) Sasaniler
E) Tedmürler
Soru 10. İslâm dünyasında uzun mücadelelerden sonra yönetimi
ele geçiren Emeviler ilk olarak güçlü bir saray muhafız alayı
kurmuşlardır. Emeviler’in bu uygulamasının aşağıdakilerden
hangisine yönelik olduğu söylenebilir?
A) Yeni fetihlerin yapılmasına
B) İç güvenliğin sağlanmasına
C) Otoriter ve baskıcı bir yönetim oluşturulmasına
D) Halkın yönetime katılmasına
E) Önemli görevlere Arapların getirilmesine
Soru 17.
I. Sıffin Savaşı
II. Cemel Vakası
III. Kerbelâ Olayı
IV. Puvatya Savaşı
Yukarıdaki olayların kronolojik sıralaması aşağıdakilerden
hangisidir?
A) II, I, III ve IV
B) IV, III, II ve I
C) I, II, III, IV
D) III, IV, II ve I
E) II, I, IV ve III
Soru 11. Emeviler devrinde İslâm ordularının Orta Asya’da
ilerlemelerini kolaylaştıran en önemli etken olarak aşağıdakilerden
hangisi gösterilebilir?
A) Ordugâh şehirlerin kurulması
B) Moğolların batıya yönelmeleri
C) Türklerin İslâmiyeti kabul etmeleri
D) Türklerin Çinlilere karşı Araplarla ittifak kurmaları
E) Maveraünnehir’de siyasi birliğin olmaması
Soru 18. Müslüman Arapların Avrupa’daki ilerleyişleri
hangi olayla son bulmuştur?
A) Prut Savaşı
B) Puvatya Savaşı
C) Hicret
D) Sıffin Savaşı E) Nihavend Savaşı
Soru 19. Aşağıdakilerden hangisi İslâm Devleti’nde siyasi
üstünlüğü arttıran gelişmelerden biri değildir?
A) Kudüs’ün fethedilmesi B) Cemel Savaşı
C) Hudeybiye Antlaşması D) Fetihlerin yeniden başlaması
E) Düzenli ordunun kurulması
Soru 12. Abbasi ailesinin Emeviler’e karşı çıkardığı isyan Arap
olmayan Müslümanlar tarafından da desteklenmiştir.
Bu durumun ortaya çıkmasında;
I. Emeviler’in Arapçayı resmi dil ilan etmeleri
II. Ülkenin eyaletlere ayrılması
III. Emeviler’in Arapları diğer milletlerden üstün …………….görmeleri
Soru 20. Emeviler’e ait özelliklerden hangisinin Abbasi
Devleti döneminde de devam ettiği söylenemez?
A) Arap ırkının üstünlüğünün esas alınması
B) Saltanat sisteminin devam ettirilmemesi
C) Arap parasının kullanılması
D) Mimarinin gelişmesi
E) Arapçanın resmi dil olarak kullanılması
Gelişmelerinden hangilerinin doğrudan etkili olduğu
savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III
CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
B
B
E
E
A
C
D
A
B
C
E
C
D
C
D
D
A
B
B
A
BAHÇELİEVLER CUMHURİYET ANADOLU LİSESİ
-9.SINIFLAR İSLÂM TARİHİ-
DERS ÖĞRETMENİ: VEDAT AKBULAK
EMEVİLER DEVRİ (661-750)
Dört Halife Dönemi’nden sonra İslâm Dünyası’nın egemenliği Emevi
ailesine geçti. Emeviler ırkçı bir politika izlediler. Kendilerini üstün
sayarak diğer kavimlere karşı düşmanca bir tutum sergilediler. Arap
olmayan Müslümanlara özellikle Türklere çok sert davranmaları
İslamiyet’in Türkler arasında benimsenmedi. Silah gücüyle zorlayarak
Müslümanlığı kabul ettirmeye çalışmışları, kan dökücü tutumları
Emevilerin sonunu getirmiştir.
Emevi soyundan olan Muaviye'nin Miladi 661’6e halife olmasıyla İslam
tarihinde Emeviler Dönemi başladı.
Muaviye döneminde İstanbul iki defa kuşatıldı 668 yılında karadan
yapılan kuşatma da başarısız oldu. 674 yılında bu defa denizden
kuşatıldı ama yine başarısız oldu.
Çünkü;
- İstanbul denizden kalın zincirle kapatılmıştı.
Karadan güçlü ve kalın surlarla çevriliydi.
Ayrıca Rumların sahip olduğu karada ve suda yanan Rum ateşi vardı.
* Devletin kurucusu Muaviye (661-680) dir.
* Merkezi Şam'dır.
* Maveraünnehir bölgesine yapılan akınlarla Semerkant ve Buhara
ele geçirilmiştir.
* İslam Devleti'nde ilk kez posta teşkilatı ve muhafız birliğini
oluşturmuştur.
* Ölmeden önce oğlu Yezit’i halife seçmesi halifelik saltanat haline
dönüşmüştür. Yezit'in halifeliğine bazı itirazlar olmuş ve bundan dolayı
Yezit döneminde iç karışıklıklar yaşanmıştır.
Yezit Devri (680-683)
. * Hz. Hüseyin ve Abdullah b. Zübeyr, Yezit'in halifeliğini tanımadılar.
Küfelilerin daveti üzerine yola çıkan Hz. Hüseyin 10 Ekim 680'de yakın
akrabaları ile birlikte Kerbela'da Yezit’in askerleri tarafından şehit edildi.
Bu olaya Kerbela Olayı dendi.
Kerbela Olayı denilen bu vakıadan sonra İslam dünyası
-Hazreti Ali taraftarları
ve
-Muaviye taraftarları şekilde kesin olarak ikiye ayrıldı.
*Kerbela Olayı Müslümanlar arasındaki ayrılıkları kesinleştirmiş ve
Sünni-Şii ayırımını ortaya çıkarmıştır.
Abdülmelik Devri (685-705)
* İç mücadelelere son vermiş, Abdullah b. Zübeyr isyanını bastırdı.
*Kuzey Afrika'nın tamamına hakim olunundu.
Horasan ve Anadolu üzerine ordular gönderilerek fetihlere devam
edildi.
*Arapça resmi dil oldu.
*bu dönemde ilk para basıldı (Dinar; altın para ve dirhem; gümüş
para). Bu ekonomik alanda yapılan en önemli gelişme olmuştur.
Not: Daha önce Sasani ve Bizans parası kullanılıyordu.
* Türklerle en şiddetli çatışmalar bu dönemde yaşandı.
Velid Devri (705-715)
* Kuteybe b. Müslim komutasındaki İslam orduları Maveraünnehir
bölgesinde, Buhara, Semerkant gibi birçok yeri Türklerden aldı.
* 711 yılında Tarık b. Ziyad komutasındaki bir ordu
İspanya'ya geçerek Vizigotları Kadiks Savaşı’nda yenilgiye uğrattı.
Emevi orduları kısa zamanda İspanya’yı ele geçirdiler. Müslümanlar,
İspanya’ya Endülüs adını verdiler. 732 yılında Pirene dağlarını aşarak
Fransa’ya giren Arap ordular, Puvatya Savaşı’nda yenilgiye uğrayarak
tekrar ispanya’ya çekildiler.
* Kısa bir süre içinde Pirene Dağları'na kadar olan yerler
fethettiler.
NOT: 732 yılında yapılan Puvatya Savaşı'nı
Müslümanlar kaybetmiş ve Avrupa içindeki ilerleme durmuştur. Pirene
Dağları sınır olmuştur.
Emevilerde Halk;
Emevilerin son zamanlarında yönetim bozulmuştu. Arap milliyetçiliğine
dayalı bir politika izleyen Emeviler, Arap olmayan diğer Müslümanları
azat edilmiş köle anlamına gelen mevali diyerek küçümsemişlerdir.
Onlardan ağır vergiler almanın yanı sıra devlet ve ordu yönetiminde
görev vermediler.
Emeviler döneminde halkı dört sınıfa ayrılırdı;
1. Müslüman Araplar: Müslüman olan Araplar kendilerini üstün
görmüşler.
2 Mevali: Müslümanların Arap olmayanlarına azatlı köle anlamına gelen
mevaliler denilmiştir.
3. Müslüman olmayan halka (Gayri Müslümlere) ise "zimmiler"
denmiştir.
4. Bir diğer sınıf ise Kölelerdi. İslamiyet; köleliği kaldırmaya yönelik
önemli adımlar atmıştır. Ama buna rağmen kölelik yine de devam
etmiştir.
Emevilerin Yıkılışı:
Horasan bölgesinde bulunan Türk asıllı Ebu Müslim tarafından
çıkarılan ayaklanma İran ve Irak’a yayıldı. Hz. Muhammed (s..)’in
amcası olan Abbas soyundan gelenler bu ayaklanmaya destek verdiler.
Abbasi soyundan Abu’l Abdullah, Ebu Müslüm tarafından halife ilan
edildi. Mısır’a kaçan Halife II. Mervan’ın yakalanarak öldürülmesi
sonucunda Emevi Devleti sona erdi.
Emevilerin Yıkılış Nedenleri:
1. Araplar dışındaki toplumlara ırkçı bir yaklaşım içinde olmaları,
2. İç çekişmeler,
3. Harici ve Abbasioğullarının yıkıcı faaliyetleri
4. Merkezi yönetimin zayıflaması,
Emevilerin Genel Özellikleri
1.Yönetim saltanat haline dönüşmüştür.
2. İslam mimarisi Hıristiyan mimari ile yarışacak düzeye gelmiştir.
3. İlk defa Avrupa'da fetihlerde bulunulmuştur.
4. Devlet merkezi Kûfe’den Şam’a taşınmıştır
5. Ülke eyaletlere ayrılarak yönetilmiştir. Bu uygulama ile ülkenin
yönetiminin kolaylaştırılması amaçlanmıştır.
6. Halifenin güvenliği için muhafız alayı kurulmuştur.
7. Posta teşkilatı kurulmuştur. Bu teşkilatın kurulması isyanların
zamanında öğrenilmesi ve bastırılmasını sağladığı için ülkede
bütünlüğün korunmasını kolaylaştırmıştır.
8. Abdulmelik döneminde ilk İslâm parası basılmıştır. Bundan önce
Bizans ve İran paraları kullanılıyordu. Abdulmelik’ten önce para
basılmıştı fakat bu paralar Sasani ve Bizans tarzında idi.
9. Abdulmelik döneminde Arapça resmi dil olarak kabul edilmiştir.
Böylece çeşitli bölgelerde farklı resmi dillerin kullanılması yasaklanmıştır.
Bu durum Arapçanın yaygınlaşmasına ve uluslar arası bir nitelik
kazanmasına yol açmıştır.
Hukuk davaları bu çağda mahkeme defterlerine kaydedilmeye başlandı.
Divan’ül Haraç: Devlet gelir ve giderlerinden sorumlu kurum
oluşturuldu.
Divan’ül hatem: Resmi yazışmaları yürütmekle görevli kurumlar
oluşturuldu.
Emevilerde Mimari:
Emeviler döneminde İslam mimarisi, Avrupa mimarisi ile yarışabilecek
seviyeye ulaştı. Ortaya çıkan bu yeni mimari süsleme sanatına
“Arabesk” denildi. Ayrıca Mimari sanatta ebru, hat, ve tezhip de
gelişmiştir.
Dönemden günümüze kalan Mimari Yapılar:
Emeviye Camisi (Şam), Amr İbnü’l As Camisi (Mısır) ve Seyd-i Uleba
Camisi (Mısır)
BAHÇELİEVLER CUMHURİYET ANADOLU LİSESİ
-9.SINIFLAR İSLÂM TARİHİ-
DERS ÖĞRETMENİ: VEDAT AKBULAK
TÜRK- ARAP İLİŞKİLERİ
ENDÜLÜS EMEVİLERİ (756-1031)
* Abbasilerin Emevi Devleti’nin varlığına son verdiği dönemde bu
aileden olan Abdurrahman, İspanya’ya giderek Endülüs Emevi
Devleti’ni kurdu. Kurtuba, Endülüs Emevilerinin başkenti hâline geldi
(756).
Abdurrahman hem Abbasilerle hem de Franklarla mücadele etti.
Endülüs Emevi Devleti en parlak dönemini II. Abdurrahman ve II.
Hakem zamanında yaşadı. III. Abdurrahman'dan (912-961) itibaren hükümdarlar halife unvanını da kullanmaya başlamışlardır. Böylece İslam
dünyasında aynı dönemde üç halifelik ortaya çıkmıştır.
Bunlar;
Bağdat’ta; Abbasiler,
İspanya’da; Endülüs Emevileri
Mısır’da Fatimiler aynı dönemde halifelik unvanını kullanmışlardır.
Endülüs Emevilerinin tarihteki rolleri siyasi olmaktan çok bilim ve
kültürel gelişmelere önem verdiler. Kurtuba’da kurulan Medrese’ye
Avrupalılar öğrenci göndermiş ve İslâm kültürünü tanıma fırsatını
bulmuşlardır.
* II. Hakem’in ölümünden sonra ülkede karışıklıklar yaşandı. Son Halife
III. Hişam'ın, saltanatı terk etmesiyle taht kavgaları yüzünden devlet
bölünerek yerine 14 beylik kuruldu (1031). Bu topraklar üzerinde
kurulan bu devletçiklere Tavaif-i Mülük denilmiştir. Bunların içerisinde
en önemlisi "Gırnata" merkezli Beni Ahmer Devleti'dir. Bu devlet
1492'de yıkılmıştır.
Osmanlı Devleti bu dönemde Cem Sultan Olayı'yla meşgul
olduğundan buradaki Müslümanlara gereken yardım gönderilememiştir.
Oruç Reis ve kardeşi Hızır Reis (Barbaros), İspanya’da kalan son
Müslümanları gemilerle Kuzey Afrika’ya ve Yahudileri ise Selanik’e
taşıdılar.
Bilgi Notu: Avrupa’da 250 yıl hüküm süren Beniahmer Devleti, İslam
kültürünün İspanya ve Avrupa’da yayılmasında, bilim ve sanatın
gelişmesinde, Avrupa’daki Rönesans hareketlerinin başlamasına neden
olmuştur. Sicilya ve Endülüs’te kurulan medreseler aracılığıyla Avrupa’ya
İslam dünyasındaki yeni gelişmeler aktarıldı. Birçok Hristiyan öğrenci bu
bölgedeki medreselerde eğitim gördü. Bu medreselerin mimari şekli,
ders programları, öğretim metotları taklit edilerek Batı üniversitelerinin
çekirdeği oluşturuldu.
Türk-Arap münasebetleri, Hz. Ömer zamanında başladı. Bu dönemde
İran’daki Sasani Devleti’ne son veren Araplar, Ceyhun Nehrine ulaşarak
Türklerle karşı karşıya geldiler. Hz. Osman döneminde İslam Orduları
Kafkaslardan geçerek İstanbul'a saldırmak istediler. Hazarlar buna izin
vermedi. Bu nedenle Hazarlarla Hz. Osman'ın komuta ettiği İslam
ordusu yenilerek geri püskürtüldü.
Türkler ile Araplar arasındaki mücadeleler Emeviler döneminde
şiddetlendi. Baykan, Buhara, Semerkant ve Kaşgar gibi önemli
Türk şehirleri Arapların eline geçti. Göktürklerin yeniden güçlendikleri
dönemde Kül Tigin, Maveraünnehir’deki bazı yerleri Araplardan geri aldı.
Türgişler zamanında da Türk Arap savaşları devam etti.
Emeviler Zamanında Türk-Arap İlişkileri:
Hz. Osman zamanında Müslümanların Horasan ve Harzem’i ele
geçirdikleri sırada, Göktürk Devleti yıkılmış ve yerine Türgeşler Devleti
kurulmuştu. Bu dönemde Türklerle Araplar arasındaki büyük çarpışmalar
(Emeviler Zamanında) başladı. Kuteybe Bin Müslim yönetimindeki
Araplar, Ceyhun ırmağını aşıp Maveraünnehir’e girerek Baykent’i ele
geçirdiler. Araplar, Türk illerinde yaşayan halka sert ve acımasız
davrandılar. Türklerden birçok kişiyi öldürdüler. Halka ağır vergiler
yüklediler. Türk kentlerini yakıp yıktılar, harabeye çevirdiler. Bu durum,
Türklerin Emeviler’e karşı direnişe geçmelerine neden oldu.
Bu sırada Türgeşlerin başında bulunan Su-lu Han, karşı saldırıya
geçerek Türk kentlerini birer birer geri aldı. Horasan ve İran içlerine
kadar akınlar yaptı. Ancak bir ayaklanma sonucu Su-lu Han rakibi Bağa
Tarkan tarafından öldürüldü. Taht kavgası yüzünden Türkler
yıprandılar.
Bağa Tarkan zamanında da Türk-Arap savaşları devam ettiyse de
Bağa Tarkan Araplara karşı pek başarılı olamadı. Bağa Tarkan
Emevlirere yenildi ve Emeviler’in Horasan valisi tarafından öldürüldü.
Onun ölümünden sonra Araplar, Maveraünnehir’e kesin olarak
yerleştiler.
Emevilerin Arapları diğer Müslümanlardan üstün tutmaları
sebebiyle Türklerin kitleler halinde İslâmiyet’i kabul etmeleri mümkün
olmadı. Emevilerin yönetiminden memnun olmayan Türkler, Ebu
Müslüm yönetiminde ayaklandılar ve Abbasileri destekleyerek
Emevilerin yıkılmasında önemli rol oynadılar.
ABBASÎLER (750-1258)
* İlk halifeleri Ebu'l-Abbas Abdullah'tır. Onun ölümünden sonra
kardeşi halife oldu.
* Daha sonra yerine Ebu Cafer Mansur geçmiştir. Bağdat şehri bu
dönemde Abbasiler tarafından kurularak başkent yapılmıştır.
* Bu dönemde kültürel alanda önemli faaliyetler
gerçekleştirilmiştir.
* Yunan ve Hellenistik eserler ilk kez Arapçaya çevrilmiştir.
Talas Savaşı (751): Müslümanlar, Horasan’ı aldıklarında Türkler
dağınık durumdaydı. Göktürk devleti yıkılmış; Türgiş devleti
parçalanmak üzereydi. Türkler, Çin baskısı altında eziliyordu. Eme
Devleti yıkılmış yerine yeni kurulan Abbasi devleti vardı ve bu iç
karışıklıklardan faydalanmak İsteyen Çinliler 1 milyon bir güçle Yakın
Doğu’ya saldırdılar. Türkler; Çinliler karşısında Araplar’la birleştiler.
Savaşın kaderini Türkler değiştirdi ve Araplar kazandı. Bu savaş,
Türkler’i İslamlığa yaklaştırdı.
Talas Savaşı, İslam dinin Orta Asya’da siyasal egemenliğini sağlayan
bir olaydır.
Vezirlik makamı kuruldu ve İran kökenli vezirler yönetime getirildi.
En tanınmış İran kökenli Vezir Halid Bin bermek’ti.
Devletin adli, idari, mali, askeri gibi her türlü kararların alındığı divan
örgütü Hz. Ömer döneminde ilk defa kurulmuştur. Emeviler
dönemindeki divan örgütü Abbasiler döneminde daha da geliştirilerek
yenileri kuruldu. Bunlar:
Divan-ı İnşa: Yönetim işlerine bakardı.
Divan-ı Adl, adalet işlerine bakardır.
Divan-ı Mezalim: halkın şikayetlerini dinler ve sorunlarına çözüm
getirirdi.
Divan-ı Tevki, valilerin hesap işlerini takip ederdi.
Divan-ı Bir: Vakıf işlerini yürütürdü.
* En parlak devir Harun Reşit dönemidir.
* Bizans vergiye bağlanmıştır. Lüks ve zenginlik doruğa çıkmıştır.
Harun Reşit, Malatya’dan Tarsus’a kadar Bizans sınırına yakın kurduğu
şehirleri güvence altına almak için yeni yerleşim yerleri kurdu ve
bunların adına “avasım” dendi. Böylece Türkler sayesinde Suriye ve
Irak’ın kuzeyi ile Anadolu’nun güneyini Bizans saldırılarına karşı
korumayı planlamıştır ve bunda da başarılı olmuştur.
BAHÇELİEVLER CUMHURİYET ANADOLU LİSESİ
-9.SINIFLAR İSLÂM TARİHİ-
* Harun Reşit’ten sonra yerine sırayla oğlu Emin ve Me'mun
daha sonra da Mutasım halife oldular. Her üçü döneminde bilim ve
sanat alanındaki çalışmalara büyük önem verdiler. Me’mun döneminde
Bağdat’ta bilimsel araştırma merkezleri olan “Dar’ül Hikmeler” açtı.
Devrin en büyük gözlem evi ve kütüphanesi bu dönemde açıldı. Yine bu
dönemde bilim ve felsefeye önem verilmiştir.
* Bağdat'ta bir rasathane açılmış ve Cebir (Matematik) ilmi
kurulmuştur.
* Mu'tezile mezhebi bu dönemde ortaya çıkmıştır.
* Halife Mutasım zamanında Türkler'e büyük önem verilmiştir.
(Özellikle askeri alanda)
* Türkler için Samarra şehrini kurmuşlardır.
* Bizans'a karşı "Avasım" denilen sınır kentlerini oluşturmuşlardır.
Abbasilerin Zayıflaması ve Yıkılması
* Yetenekli kişilerin başa geçememesinden dolayı merkezi idare
zayıflamıştır.
* Görünüşte Abbasi Devleti'ne bağlı, siyasi olarak tamamen bağımsız
devletler ortaya çıkmıştır. Tavaif-i Müluk denilen bu devletlerin
önemlileri şunlardır:
Mısır'da: Tulunoğulları, Akşitler, Fatımiler, Eyyubiler, Memlükler,
İran'da: Tahiriler, Safariler, Büveyhoğulları,
Maveraünnehir'de ise: Samanoğulları'dır.
Abbasiler zayıflayınca Büveyhoğulları'nın etkisine girmiştir.
Gazneli Mahmut Büveyoğullarının Abbasi Halifesine yönelik
tehlikesini (945) bertaraf edince Halife tarafından Gazneli Mahmud’a
“Sultan” unvanı verilmiştir.
Yine Büyük Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey, de Abbasilere Büveyoğulları
tehlikesi karşısında yardım etmiştir (1055). Bu durum Abbasi Devleti’nin
ömrünü 250 yıl uzamasına neden olmuştur.
Abbasiler'in Genel Özellikleri
1.Irkçı politika izlememişler.
2.Emevilerin gücüne ve ulaştıkları sınırlara ulaşamadılar.
3. Divan teşkilatını ve vezirlik makamını kurmuşlardır.
4.Abbasi Devleti'nin yıkılmasıyla Abbasi halifeliği Memlüklerin
himayesine girmiş ve bu durum Yavuz'un Mısır Seferi'ne kadar (1517)
devam etmiştir.
DERS ÖĞRETMENİ: VEDAT AKBULAK
IX. yüzyılın ortalarından itibaren Abbasi halifeleri güçlerini
kaybettiler. Bu tarihten sonra Türk Komutanlar istedikleri halifeyi
görevden almışlar ve istedikleri Abbasi ailesinden birini halife yapmışlar.
Türk komutanları uzak eyaletlerin valiliklerini aralarında paylaşmışlar,
ancak halife üzerinde etkilerini kaybetmemek için görev yerlerine vekil
valiler göndermişler. Bu durum bir süre sonra Abbasi Devleti’nin
parçalanmasına yol açmıştır. Bundan sonra Abbasi halifeleri sadece dini
otoriteyi temsil etmişler, siyasi otorite Türk hükümdarlarının eline
geçmiştir.
İran'da İlhanlı Devleti'ni kuran Hülâgu Han, Bağdat’a yaptığı seferle
Abbasi Devleti'ni yıkmış ve Abbasi soyuna mensup olan bütün sülaleyi
kılıçtan geçirerek Abbasi Devlet’ini yıkmıştır(1258).
Abbasiler Döneminde Türk-Arap İlişkileri:
Abbasilerin yönetime gelmelerinden sonra Türk-Arap ilişkilerinde
yeni bir dönem başladı. Türkler Abbasi devletinde önemli görevler
aldılar. Türkler Talas Savaşında Çinlilere karşı Arapları desteklediler. Bu
olaydan sonra Türk-Arap ilişkileri dostça gelişmeye başladı. İlk olarak
Karluk, Yağma ve Çiğil Türk boyları İslâmiyet’i kabul ettiler.
IX. yüzyıldan itibaren gelişen münasebetler sonucu Türkler büyük
kitleler halinde İslâmiyet’i kabul etmeye başladılar. X. yüzyılda Türklerin
en büyük boyu olan Oğuzlar, Müslüman oldular. Müslüman olan
Oğuzlar, diğer Oğuz boylarından ayırt etmek için Müslüman Türk
anlamına gelen “Türkmen” adı verildi.
Türkler, Abbasi devletinde vezirlik, ordu komutanlığı, valilik gibi
önemli görevler aldılar. XI. yüzyılda İslâm dünyasının liderliği Türklerin
eline geçti.
ÖZET
- 750 yılında Emevileri yıkarak, Ebu’l-Abbas Abdullah tarafından Bağdat
başkent olmak üzere kuruldu.
- Abbasiler Emevilerin aksine ırk ayrımı yapmadılar. Bu dönemde birçok
Türk Abbasilerde önemli görevlere geldi.
- Abbasiler bilime önem verdiler.
Harezmi gibi birçok bilgin bu dönemde yetişti.
- Abbasiler Türk askerleri ve aileleri için “Samarra” Şehrini kurdular.
Türklerin Müslüman Olmaları:
- Araplarla Çinliler arasında yapılan “Talas Savaşı”nda (751)Türkler
Arapları desteklemişlerdir. Araplar savaşı kazanmıştır. - Bu savaştan
sonra Türkler İslamiyet’e geçmeye başladı.