T. B. M. M. B: 5Q Bazı Hükümleri ile 6643 sayılı Kanunun Bazı Hü

T. B. M. M.
B : 5Q
Bazı Hükümleri ile 6643 sayılı Kanunun Bazı Hü­
kümlerinin Değiştirilmesine Dair Kanun Hükmün­
de Kararnamenin Değiştirilerek: Kabulü Hakkında1
Kamın Tasarısının görüşülmesine başlıyoruz.
(Hükümet ve 'komisyon yerinde.
Raporun okunup okunmaması hususunu oyları­
nıza arz. ediyorum : okunmasını kabul edenler...
okunmamasını kabul edenler... Raporun okunmaması
kabul edilmiştir.
Tümü üzerinde Halkçı Parti Grulbu adına Arsan
Savaş Arpacıoğlu, buyurunuz efendlim; süreniz 20
dakika.
HP GRUBU ADINA ARSAN SAVAŞ ARPACI­
OĞLU (Amasya) — Sayın Başkan, değerli üyeler;
kuruluş yasasını görüşmekte olduğumuz Türk Ecza­
cılar Birliği, insan sağlığı gibi ıtemel ve vazgeçilmez
'bir Ikonuda önemli 'bir fonksiyonu yerine getirmekle
yükümlü ve 'bu anlamda hem bireyler, hem de top­
lum yaşamı için son derece önemli 'bir kuruluştur.
Üzerinde durmak (istediğimiz konu, (kuruluşun en
önemli fonksiyonlarından birisi olan veya olması ge­
reken eczacılık ve Maç konusunda izlenen politika­
dır. Öncelikle, eczacılığın ayrılmaz bir parçası olan
ilaç 'konusu üzerinde durmak istiyorum.
8 * 1 * 1985
O: 1
sında sonuçta, l'inde veya 2'sinde de ortaya çıkan
bir değişikliği içeren ilişkidir. Bir hekim, ancak üre­
tilen sağlık hizmetini, bir 'hasta ise tükettiği zaman
üretimde bulunmaktadır. Bir eczacı, üretilmiş olan
ilacı ancak bir hastanın varlığında ona ulaştırarak ve
en uygun biçimde tüketimine neden olduğunda üre­
timde bulunmaktadır. Ortada olan durum, maddî bir
üretimin olmadığıdır. İşte, maddî somut nesnelerin
üretildiği imalat sanayilerini insan hizmetlerinden farklilaştıran en kesin ayrım noktası da budur.
Sayın milletvekilleri, sağlık hizmeti, sağlık ko­
şullarını yerine getirmek ve sürekliliğini sağlamak
anlamında, "insan hizmetleri sanayii içerisinde geniş bir
alan kapsamaktadır. Sağlıklı konut, dengeli ve yeterli
beslenme, çevre kirliliğinden arındırılmış biir doğa gibi,
insanca yaşama olanaklarının kurulması ve geliştiril­
mesindeki temel amaç, insanın ve dolayısıyla toplu­
mun sağlığıdır. Bu anlamda verilecek sağlık hizme­
tinin bir kullanım değeri vardır. Zira, bu hizmetler
öncelikli olarak hizmeti üretenlerin değil, üründen ya­
rarlanan toplumundur. Hastalık denilen olgu ortaya
çıktığında, şifa arayan maddî olarak tüketici duru­
muna gelir. İçinde yaşadığımız toplumda tüm sağlık
hizmetleri gibi, ilaç da bir metadır. Hem bir kullanım
değeri, hem de bir değişim değerini içerir. Bir fiyatı
vardır ve ilacın değişim değerinin bir kârı da içermesi
doğaldır. Ancak, her ne kadar bir meta olarak üre­
tilip tüketilse de, ilacın çok önemli bazı nitelikleri
vardır. Önemli olduğuna inandığımız bu özellikleri
kısaca belirtmek isterim.
İlk bakışta yalnızca uygulamalı Mimlerin %g[ ai,a.
nı içerisinde değerlendirilen ilaç, aslında toplumsal
bilimlerin de bir konusudur. Günümüzde yazılan far­
makoloji kitaplarında bile ilacı toplum bilimleri bağ­
lamında değerlendirme yaklaşımlarına rastlanmakta­
dır. «(Sosyal Farmakoloji» anabaşlığı altında genelde
ilacın sosyal bir mal olmasının yol açtığı sorunlar
İlacın kullanım değeri ile fiyatı arasında büyük
incelenmektedir. Çağdaş farmakolojide bu gelişme
faıriklar olabilmektedir. Bir kalp hastası için tninitrinin
ilacın ve tedavinjin sosyal karakterini iyice belirgin­
veya bir diyabetli hasta için ensülinin kullanım değeri
leştirmektedir,
çok yüksektir; fiyatının önemi yoktur. Haç tüketimi
talebi, fiyattan büyük ölçüde bağımsızdır., Fiyattaki
Değerli ımille'ryekil'leri, bilindiği gibi, insan hizmet­
artış talebi azaltmaz. Tüketici, ilaç yaşamsal bir öne­
leri tanımı, sonuçları itibariyle toplumsal ilişkiler içe­
me
sa'hip olduğu için, fiyatı ne olursa olsun satın
risinde -.'tüketici olarak Ibelklginleşen bireylerin asgarî
almak
zorundadır. İlacın üretim niteliğine bağlı ola­
yaşamsal ihtiyaçlarını veya fiziksel, ruhsal, duygusal
rak doğacak kalite veya kalitesizlik sorunu, ilaç ih­
ve benzeri kıarakıteristi'kierinli değiştirmeye ve daha
tiyacını ve talebini değiştirmez, İlaç, tüketicinin piya­
iyileştirmeye yönelik biçimde düzenlenmiş, sürekli
sada
en az bEgiye sahip olduğu bir metadır. Tüke­
etkMeşimleri kapsayan sanayilere özgü bir tanımlamatimde
tercih seçimi tüketiciye değil, hekim, eczacı ve
dır. iBu tanımlama, yani «İnsan hizmetleri» olarak ad­
uzmanlara
bağlıdır.
landırılan hizmetler, eğitim, sağlık, sosyal ve genel
İlaç re'klamlarıyla aşırı tüketim pompalaması ve
hizmetler gibi sanayileri içerir. İnsan hizmetleri,' sa­
nayi, imalat ve doğal maddeleri işleme sanayilerinden
sonuçta yanlış kullanım, suiistimal ve bağımlılık gi­
birkaç önemli yönden farklılık gösterir. Birindi olarak,
bi toplumsal sonuçlar ortaya çıkarabilir.
insan hizmetleri sanayiinde üretim ve tüketim eş za­
Sayın milletvekilleri, ilacın yukarıda açıklamaya
manlı olarak gerçekleşir. Üretilen ürün de maddî bir
çalıştığım toplumsal niteliklerini çoğaltmak, bunlara
nesne değil, daha ziyade 2 veya daha çok insan ara- | tüketicilerin ve üreticülerin özellMeririi eklemek müm— 111 —