Gümrük Birliği yeniden tartışılıyor

MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ
Gümrük Birliği yeniden tartışılıyor
Bakan Zeybekci'nin sözleri iş dünyasında yankı buldu
TAYLAN BÜYÜKŞAHİN
İSTANBUL - Amerika Birleşik Devletleri ile Avrupa Birliği arasında imzalanacak olan Transatlantik
Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTIP) Anlaşması'nın Türkiye'ye olası etkileri hükümet ve iş
dünyasının uzun süredir gündeminde. TTIP'ye Türkiye'nin dahil olmaması durumunda Gümrük
Birliği nedeniyle Türkiye'nin ciddi zarar göreceği öngörülüyor. Geçtiğimiz akşam DEİK TürkAmerikan İş Konseyi'nin yemeğinde konuşan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci'nin, "ABD ile AB
arasında imzalanacak TTIP anlaşmasının içinde olmaması, Türkiye'nin Gümrük Birliği
anlaşmasını sürdürmesini imkansız hale getiriyor" açıklamasıyla, Türkiye'nin Gümrük Birliği
üyeliğine ilişkin tartışma yeni bir boyut kazandı. İş dünyası temsilcileri konunun tekrar ele alınıp
yeni formül bulunmasını istediler.
Önceki akşam Gümrük Birliği ile ilgili ayrıntılı açıklamalar yapan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci,
AB ile Türkiye arasında Gümrük Birliği anlaşması imzalanırken Türkiye’nin orta vadede AB’ye tam
üye olacağı ve bu süreç içinde böyle bir mekanizma ile devam etmesinin düşünüldüğünü belirtti.
Türkiye’nin hiçbir şekilde karar alma, görüş bildirme hakkı olmadığını, Gümrük Birliği’nin aldığı
tüm kararlara da uymak zorunda olunduğunu söyleyen Zeybekci, şunları kaydetti: “Aslına
[email protected] | www.evrim.com
MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ
egemen bir devletin yapması pek mümkün olmayan bir anlaşma. Türkiye, Gümrük Birliği’nden
yavaş yavaş rahatsızlıklar duymaya başladığı döneme giriyor. AB iştahlı bir şekilde üçüncü
ülkelerle serbest ticaret anlaşmaları imzalıyor. O ülke AB’den elde ettiği tüm hakları Türkiye’den
de otomatik olarak elde ediyor. Ama Türkiye aynı şekilde bu hakkı elde edemiyor. Türkiye’nin
bunun kabul etmesi mümkün değil.”
‘Türkiye bu süreçte yer almalı’
AB ile ABD arasında TTIP anlaşması imzalandığında Türkiye’nin buna dahil olmadığı takdirde
hangi ölçüde etkileneceğine dair bir çalışma hazırladıklarını aktaran Zeybekci, “ABD ile AB
arasında imzalanacak TTIP anlaşması içinde olmaması, Türkiye’nin Gümrük Birliği anlaşmasını
sürdürmesini imkansız hale getiriyor. Biz bunu sürdüremeyiz diye bir tespitimiz oldu. Bizim bunun
içinde olmamız gerekiyor” diye konuştu. TOBB Başkan Yardımcısı ve EBSO Başkanı Ender
Yorgancılar ise, “Dünyada ticaret yeniden şekilleniyor. AB ile ABD arasında çok önemli bir adım
atılarak yeni bir süreç başlatılmış durumda, ticaret ve yatırım ortaklığı müzakereleri devam ediyor.
ABD’nin Pasifik coğrafyasında da benzer adımlar attığını biliyoruz. Türkiye’nin de mutlak surette
bu sürecin içinde yer alması gerektiğine inanıyoruz. AB ile ABD arasındaki Ticaret ve Yatırım
Ortaklığı müzakerelerinin dışında kalmak iş dünyası olarak bizi endişelendiriyor. TTIP anlaşması
bu haliyle Türkiye’nin AB ile Gümrük Birliği anlaşmasını sürdürmesini imkansız hale getiriyor”
dedi.
‘Gümrük Birliği revize edilmeli’
İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Cihad Vardan, Türkiye’nin bir süredir
muzdarip olduğu sorunların çözümü açısından Gümrük Birliği’nin tekrar ele alınması gerektiğini
söyledi. TTIP’de Türkiye’nin dışarıda kalması halinde ticaret, üretim ve gelir açısından önemli
kayıpların yaşanacağının tahmin edildiğini aktaran Vardan, “Dolayısıyla TTIP süreci
tamamlanmadan önce Gümrük Birliği’nin işleyişi ile ilgili sıkıntıların halli ve Gümrük Birliği’nin
güncel gelişmeler uyarınca hizmetler ve tarım ürünleri gibi alanları içine alacak şekilde revize
edilmesi için müzakerelerin başlatılmasına yönelik adımların atılması gerekir” diye konuştu.
AB’nin 2004 yılında aldığı Türkiye ile üyelik müzakerelerini hızlandırma gerektiğini anlatan
Vardan, “Müzakerelerin tamamlanmasına kadar olan süreçte ise Gümrük Birliği’nin akut hale
gelmiş sorunlarını çözmek ve ortaklık ilişkisinin potansiyelini daha fazla kullanabilmek amacıyla,
Gümrük Birliği’nin derinleştirilmesinin yollarını aramak faydalı olacaktır. AB tarafı, Dünya
Bankası’na Gümrük Birliği hakkında raporu hazırlatarak başlattığı olumlu girişimi, somut adımlarla
devam ettirmelidir. AB’nin Gümrük Birliği ortağı olan Türkiye’nin TTIP süreci dışında bırakılması
halinde oluşabilecek yeni sorun alanları yaratmaktan kaçınmalı ve gerek gümrük birliği gerekse
müzakere süreci kapsamında yapıcı diyalog ve etkili müzakereler yoluyla ilişkilerin tekrar rayına
oturması sağlanmalıdır” dedi.
‘İlerlemeye engel olabilir’
Türkiye’nin Avrupa ile yaptığı anlaşmalar, AB’ye girmesi ve Gümrük Birliği’nin çok önemli
olduğunu anlatan Makine İhracatçıları Birliği Başkanı Adnan Dalgakıran, ancak bunların
Türkiye’nin aleyhine çalışacağı noktaların eleştirme gerekliliğinin de zaruri olduğunu vurguladı.
Dalgakıran, “Türkiye’nin Avrupa’nın teşvik mekanizmasına uyum sağlaması zorunluluğundan
tutun da, Avrupa’nın emek yoğun sektörlerde ithalat yaparak kapılarını ona açması ama teknoloji
kısmını koruma altında tutması Türkiye’nin büyümesinde etki ediyor. Türkiye’nin buraya kadar
[email protected] | www.evrim.com
MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ
gelmesinde Gümrük Birliği çok etkendi ama buradan ileri gitmesinde Gümrük Birliği engel teşkil
edebilir” dedi.
TTIP’ye Türkiye’nin dahil olmaması ve Gümrük Birliği’nde revizyon yapılmadığı takdirde daha çok
emek yoğun sektörlerin zarar göreceğini anlatan Dalgakıran, teknoloji üretenlerin ise zarar
görmeyeceğini kaydetti. Dalgakıran, “Türkiye ucuz iş yüküne dayalı emek yoğun sektörlerde
düşük katma değerli ürünlerde var olduğu için, bunun sancısını her halikarda çekiyor. Amerika’nın
Asya Pasifik Anlaşması’yla Türkiye daha ciddi zarar görecektir” ifadelerini kullandı.
'Kendi savunma mekanizmamızı kurarız ama oyunun dışında kalmak istemiyoruz'
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, önceki akşam DEİK’in toplantısında söylediği, “TTIP, Gümrük
Birliği’ni imkansız hale getiriyor, sürdüremeyiz” şeklindeki sözlerine dün açıklık getirdi. Zeybekci
gazetecilerin soruları üzerine şöyle dedi: “Türkiye’nin Gümrük Birliği’nden vazgeçmesi söz konusu
değil. Uluslararası ilişkilerde ve müzakerelerde, ‘vazgeçtim, oynamıyorum’ diye bir şey söz
konusu değil. Türkiye TTIP’nin içinde olmalı. AB ile eş zamanlı olarak TTIP’nin içinde olamıyorsa
Türkiye’nin, bu TTIP görüşmelerine paralel olarak ayrı bir STA görüşmelerini ABD’yle götürmek
gibi bir zorunluluğu var. STA’yı TTIP’yle paralel götüremediğimiz durumda, AB ile ABD’nin TTIP’yi
bizsiz bir şekilde bitirmeleri durumunda bizim bundan olumsuz bir şekilde etkileneceğimizi
yaptığımız çalışmalarda tespit ettik. ABD’nin AB ile imzalayacağı TTIP anlaşması sebebiyle
Türkiye’ye çok serbest bir şekilde giriş hakkı kazanması Türk ekonomisi için kabul edilebilir değil.
Biz kendi savunma mekanizmalarımızı kurmak zorunda kalırız. Ama biz bunu istemiyoruz. Biz
oyunun dışında kalmak istemiyoruz.” Konuyu hem ABD hem de AB tarafl arıyla ayrı ayrı
görüştüklerini, gelecek hafta ABD’de temaslarda bulunacaklarını anlatan Zeybekci, “Haziran
başında çok daha kalıcı bir şekilde bir açıklama yapacak halde bir görüşmemiz olacak” dedi.
Saygılarımızla,Best Regards
Evrim Haberleri; Gümrük mevzuatı, Dış Ticaret, Lojistik, muhasebe, vergi, yatırım, danışmanlık alanlarında veya diğer türlü
profesyonel anlamda yayınlanan Kanun,Yönetmelik,Tebliğ,Genelge,Tasarruflu yazı, mevzuat taslakları en hızlı şekilde
yayınlanmakta ve bilgileri sunulmaktadır. Yayınlanan Gümrük ,Dış Ticaret, Haberler ile ilgili bilgiler belli bir konunun veya
konuların çok geniş kapsamlı bir şekilde ele alınmasından ziyade genel çerçevede bilgi verme
amacını taşımaktadır.
Yayınlanan Bilgileri konusuna hakim profesyonel bir Gümrük Müşavirine, Mevzuat Danışmanına, başvurmanız tavsiye edilir.
Bilgiler, oldukları şekliyle sunulmaktadır. Evrim Yazılım ve Danışmanlık.
[email protected] | www.evrim.com