FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Yarışma Sınavı A 1 A Aşağıdakilerden hangisi felsefenin ilgilendiği bir araştırma konusudur? A) B) C) D) E) 4 Đnsan davranışlarını incelemek Evreni ve insan yaşamını yorumlamak Doğa olaylarını denetim altına almak Doğa olaylarına ilişkin deneyler yapmak Toplumsal olayları inceleyip, kanunlara ulaşmak "Hiçbir şey yoktur, olsa bile bilinemez." (Gorgias) Buna görüşe göre, Gorgias felsefenin hangi sorusuna cevap aramıştır? A) B) C) D) E) 2 Doğa filozoflarının akla ve duyulardan kaynaklanan bilgilere karşı duydukları bu aşırı güvene karşı aşağıdaki akımlardan hangisi doğmuştur? 5 Varlığın ana maddesi nedir? Varlık değişken midir? Varlık gerçek midir, değil midir? Bu âlem neden meydana gelmiştir? Evrende bir düzen var mıdır? Empirizmin tanımı aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) A) B) C) D) E) 3 Doğru bilginin deneyle elde edileceğini savunma B ) Doğru bilginin mümkün olamayacağını savunma C ) Đnsanın mutlak bilgiye ulaşabileceği savunma D ) Doğru bilginin kaynağında hem aklı hem deneyi görme Kritisim Empirizm Dogmatizm Đntiüsyonizm Septisizm E) Newton'un bulmuş olduğu düşme yasası, bir tek düşme olayı için değil, bütün düşme olayları için geçerli ve doğrudur. Burada bilimin hangi özelliği vurgulanmaktadır? A) B) C) D) E) Kesindir. Nesneldir. Genelleştirilmiştir. Yöntemlidir. Akıl ilkelerine dayanır. 6 Aşağıdakilerden hangisi doğru değildir? A) Demokritos insanla ilgilenen ilk doğa filozofudur. B) Herakleitos' un, "değişme" anlayışıyla Parmenides' in, "değişmezlik" anlayışı felsefe tarihindeki ilk ciddi felsefi tartışmadır. C) Doğa filozofları, Pythagoras dışında felsefelerine dinsel unsurlar karıştırmamışlardır. D) Platon'a göre, gerçek olan; "idealar evreni" dir. Aristoteles'e göre, mutlu olmak; yargıdan kaçınmakla mümkündür. E) Sınav : FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Tarih : 12.11.2011 Saat : 12:30:00 Bilginin kaynağı ile değeri arasında bir .ilişki olmadığını savunma KHK B.Đ.M. 1 FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Yarışma Sınavı A 7 A Romalılar felsefeye hemen hemen hiç bir şey katmadılar. Yunanlıların bol bol düşündüğü gibi onlar da bol bol savaştılar. O yüzden "Yunan Uygarlığından" söz edilirken Roma tarihte sadece "Đmparatorluk" olarak geçer. Romanın başlıca rolü, kendisinden daha eski ve üstün bir kültürün geniş alanlara aktarılmasıydı. Buna göre, Uygarlık aşağıdaki özelliklerden hangisine bağlanmıştır? A) B) C) D) E) 10 Bir bilginin bilimsel bilgi olabilmesi için tek tek olaylar için değil, bir olay grubunun tümü için geçerli olması gerekir. Bu yargı bilimsel bilginin özelliklerinden hangisinin önemini vurgulamaktadır? A) B) C) D) O ulusun felsefeye olan katkısına Üstün kültürleri günümüze aktarmasına O ulusun savaşçı olmasına Üstün kültürleri sınırlarına katmasına O ulusun kültürünün eski olmasına E) 11 Aşağıdaki saç uzama tarzlarından hangisi saç kesimini etkilemez? A) 8 "Felsefe doğru sevgisi ve arayışı, bir eleştiri, bir yaşayış ve davranış, bir ahlak sorunu olarak doğruya ve iyiye yönelme çabasıdır". B) C) D) Buna göre felsefeyle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) B) C) D) E) 9 E) Evreni tümüyle kavrama çabasıdır. Bir yaşama biçimi, olaylara bir yaklaşım tarzıdır. Olayları, nesnel bir tavırla ele alır. Varlıkların ilk nedenlerini, özünü araştırır. Tüm bilgileri dikkate alan, en genel bilgidir. Aşağıdakilerden hangisi dinsel bilginin özelliklerinden değildir? 12 Tanrı karşısında insanın görevlerini saptama Toplumsal yaşamı düzenleyen kurallar koyma C ) Ahlak kurallarını içerme D ) Dogmatiklik E ) Nesnellik Sınav : FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Tarih : 12.11.2011 Saat : 12:30:00 V şeklinde açı Çift tepeli saç Ense helezonu Ters olan açı Doğal saç düşüşü Aşağıdakilerden hangisi felsefe için söylendiğinde yanlış olur? A) B) Araştırma objeleri çok geniş bir alanı .kapsar. Dünyada filozofların kendisiyle uğraşmayacağı hiç bir varlık alanı yoktur. C) Konularını incelerken daima bütünü göz önünde bulundurur. D) Amacı kalıplaşmış, kesin, değişmez doğrulara ulaşmaktır. E) Başka bilimlerden daha çok sormak, düşünsel denemeler yapmak zorundadır. A) B) Deney ve gözleme dayanma Evrensel olma Akla dayanma Genel geçer olma Objektif olma KHK B.Đ.M. 2 FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Yarışma Sınavı A 13 A Madde bilincin dışında ve bilinçten bağımsız bir gerçeklik olarak vardır. Evren maddeden oluşmuştur. Düşünce maddenin, insan beyninin ürünüdür, insanın kendisi de bir doğa ürünüdür. 16 "Bir zamanlar sonuna kadar savunduğumuz iddiaların bizi komik duruma düşürmesini istemiyorsak, alçak gönüllü olmayı öğrenmek zorundayız." D.Hume, bu sözleriyle aşağıdakilerden hangisinin gerekliliğini vurgulamaktadır? Felsefede bu türdeki varlık yorumlarına ne ad verilir? A) A) B) C) D) E) Đdealizm Nihilizm Materyalizm Realizm Fenomenoloji B) Gündelik sorunların çözümünü küçümsememe C ) Dogmatik düşünce yapısından uzak durma D ) Ele aldığı konuyu mantıksal bir tutarlılık içerisinde temellendirme E) 14 "Gerçekte hiçbir şey ne güzel ne çirkindir, ne doğru ne yanlıştır; her şey insanların kabullerine ve törelerine dayanır. Bunun için nesnelerin ne olduğunu bilemeyiz. Her yargı ve her yargının çelişiği için aynı güçte sebepler vardır. Bunun için yapılması gerekli olan şey yargı vermekten kaçınmaktır." B) C) D) E) 15 Pragmatizm Skolastisizm Ampirizm Dogmatizm Septisizm Bir yazar "felsefeye karşı çıkmak da felsefe yapmaktır" derken felsefi düşünüşün hangi özelliğine dikkat çekmektedir? Aşağıdakilerden hangisi sanat bilgisinin özellikleri arasında yer almaz? A) Yaratıcılık Duygusallık C ) Sezgisellik D ) Subjektiflik E ) Genel geçerlik B) 18 Evrensellik, nesnellik ve doğru bilgiye ulaşma çabası özelliklerinin tümü aşağıdaki bilgi türlerinden hangisinde vardır? A) B) C) D) A) B) C) D) E) Mantıksal tutarlılığa sahip oluşuna Eleştirel nitelikli oluşuna Sonuçlarının varsayımlı oluşuna Sistematik oluşuna Bilimlerin sonuçlarına dayanmasına Sınav : FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Tarih : 12.11.2011 Saat : 12:30:00 Bilinmeyene ilişkin merakı canlı tutma 17 Bilginin değeri konusunda yukarıdaki düşünceyi savunan felsefi akım aşağıdakilerden hangisidir? A) Belirli bir konuya yaklaşırken kişisel yargıları terk etme E) KHK B.Đ.M. Felsefi bilgi Gündelik bilgi Bilimsel bilgi Dinsel bilgi Sanat bilgisi 3 FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Yarışma Sınavı A 19 A 22 Aşağıdakilerden hangisi "ahlâkî özgürlük"ün tanımı olabilir? A) Ahlâk yasasının iyi kabul ettiği davranışı yapma B ) Ahlâki davranışların getireceği sonuçları kabullenme C ) Ahlâkî değerler hakkında bilinç sahibi olma D ) Ahlâk yasasının iyi görmediği davranışı yapmaktan çekinme E) Ahlâkla ilgili davranışlardan birini seçebilme "Bu heykel çok güzel." türü yargılar, "Bırakılan her nesne, yerçekiminin etkisiyle aşağıya doğru hareket eder." türü yargılardan farklı düşünülmelidir. Birinci tür yargılarda, bireyin anlık ruhsal durumu etkili iken, ikinci türdeki yargılar kişinin kanı ve değerlendirmelerinden bağımsızdır. Buna göre, estetik yargıları bilimsel yargılardan ayıran temel fark aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) 20 D) Aşağıdakilerden hangisi felsefi düşünüşün özelliklerinden değildir? A) B) C) D) E) E) Deneysellik Kişisellik Sistemlilik Birleştiricilik Yaratıcılık 23 Belirli bir doğruluk değeri taşıma Evrensel olma Genel olma Mantığa dayanma Öznel olma "Henüz gözlem ya da deneyle gerçeklenmemiş, ancak gerçeklenmesi beklenen bir ilişkiyi dile getirir. Bu ilişki, olaylar arasındaki nedensellik ilkesidir." Burada sözü edilen aşağıdakilerden hangisinin tanımı olabilir? 21 Sofistlerden Thrasymakhos (Trazimakos), "Ne kadar parlak sözlerle anlatılırsa anlatılsın; adalet güçlüye, hükmedene yarayan, güçsüze zararlı olan şeydir." demiştir. Buna göre, Thrasymakhos bilgi konusunda aşağıdakilerden hangisini savunmaktadır? A) B) C) D) E) A) Varsayım (Hipotez) Spekülasyon C ) Bağımsız değişken D ) Bağımlı değişken E ) Kuram (Teori) B) Bilginin kaynağı akıldır. Genel - geçer bilgi yoktur. Bazı bilgiler insana fayda sağlamaz. Đnsan gerçeği bilemez. Bilgi çeşitli koşullardan etkilenir. Sınav : FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Tarih : 12.11.2011 Saat : 12:30:00 KHK B.Đ.M. 4 FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Yarışma Sınavı A 24 A Bilimsel bilgiyi diğer bilgi türlerinden ayıran en önemli özellik belli bir yöntem kullanılarak elde edilmiş olmasıdır. Doğa bilimlerinin kullandığı yöntem tümevarımdır. Ancak hipotezlerin oluşturulmasında veya kuramların (teorilerin) genelleştirilmesinde mantık kurallarından tümdengelimsel yöntem de bir araştırma projesinde şu veya bu şekilde etkili olur. 26 Yukarıdaki örnekte olduğu gibi yakın cins ve yakın ayırım gözetilerek yapılan tanımlara ne ad verilir? Burada önemi vurgulanan aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) "Đnsan, kitap okuyabilen bir hayvandır " şeklinde yapılan bir tanımda; hayvan, insanın . . yakın cinsi ve kitap okuyabilme özelliği de insanı diğer hayvan türlerinden ayıran özelliktir yani ayırımdır. A) Özle ilgili tam tanım Đlintiyle ilgili eksik tanım C ) Kaplama dayalı tanım (Totolojiler) D ) Đlintiyle ilgili tam tanım E ) Özle ilgili eksik tanım B) Bilimin olmuş bitmiş bir süreç olduğu Bilimin birikerek ilerleyen doğrusal bir süreç olduğu Mantığın temel bir bilim olduğu Bilimin insanların önyargılarından bağımsız olarak bu dünyadaki olgular hakkında araştırma yapma etkinliği olduğu 27 Olguların nedenleri değil olguların bir arada görülme sıklığının araştırılması Bir akıl yürütmede sonuç dışındaki ama sonuca ulaşmamızı sağlayan önermelere ne . ad verilir? A) B) 25 C) "Aslında insanın gerçekleştireceği hiçbir ödev yoktur, insanın hiçbir belirlenimi yoktur; nasıl ki bir bitkiye veya hayvana düşen bir ödev yoksa insan için de böyle bir şey yoktur." M. Stiner'in bu açıklamalarını aşağıdakilerden hangisi en iyi özetler? A) Đnsan kendi ahlâkını kendisi belirler. B ) Đnsan ahlâkı tam bir özgürlük içinde seçer. C ) Đnsan bu dünyadaki ahlâki görevlerini yerine getirmek zorunda değildir. D) Đnsan için ahlâk söz konusu değildir. E ) Her türlü ahlâki yargı insanın özgürlüğünü zedeler. Sınav : FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Tarih : 12.11.2011 Saat : 12:30:00 D) E) Öncül Sonuç Bilgi doğrusu Analoji Çıkarmalı önerme 28 Aşağıdakilerden hangisi mantık felsefesinin yanıt aradığı sorulardan biri değildir? A) B) C) D) E) KHK B.Đ.M. Mantık ilkeleri ne ölçüde geçerlidir? Mantık değişmezi nedir? Mantık nedir? Gerçeklik nedir? Geçerlilik nedir? 5 FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Yarışma Sınavı A A 29 32 Đnsan ve kızıl derili kavramları arasında içlem kaplam açısından nasıl bir ilişki vardır? A) Taş - kuş - nergis - deniz - insan - su - bitki Đnsan ve kızıl derili kavramlarının içlemleri farklıdır ama kaplamları ayrı ayrı alanlarda eşittir A) Đnsan ve kızıl derili kavramları arasında bir içlem - kaplam ilişkisi kurulamaz C) C) Đnsanın kaplamı, kızıl derilinin kaplamından çoktur. E) D) Đnsanın içlemi, kızıl derilinin içleminden çoktur. B) E) 30 Aşağıdaki kavramlardan hangileri arasında içlem - kaplam ilişkisi vardır? B) D) 33 Đnsan ve kızıl derili kavramlarının içlemleri .eşittir "Yumurtlamak caretta carettaların……….." Yukarıdaki boşluğa gelmesi gereken doğru kavram nedir? "Bütün kuşlar uçarsa devekuşu da bir kuşsa devekuşu da uçar." Yargısı, mantık doğruluğu açısından doğrudur ama bilgi doğruluğu açısından doğru değildir. Herhangi bir yargının bilgi doğruluğu açısından doğru kabul edilmesi aşağıdakilerden hangisine bağlıdır? A) B) A) B) C) D) E) içlemidir. kaplamıdır. uzak ayırımıdır. ilintiliğidir. özgülüğüdür. C) D) E) 34 31 "Balarısı, kraliçe arı, işçi arı arının……....." Yukarıdaki boşluğa gelmesi gereken doğru kavram nedir? B) C) D) E) türüdür. yakın ayrımıdır. yakın cinsidir. uzak cinsidir. özgülüğüdür Sınav : FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Tarih : 12.11.2011 Saat : 12:30:00 Düşünce ilkelerine uymasına Akıl tarafından kabul edilmesine Gerçekliğine Akıl yürütmenin ürünü olmasına Neliğinin olmasına Bir seçmeli kıyasta aşağıdaki özelliklerden hangisi bulunmaz? A) Sonuç önermesinin öncüllerden birinde yer alması B) Sonuç önermesinin karşıt halinin öncüllerden birinde yer alması . A) Deniz - su Kuş - insan Su - nergis Bitki - nergis Đnsan - bitki C) Öncüllerden birinin sonuç önermesini anlam bakımından içinde taşıması D ) Tüm önermelerin bileşik önerme olması E ) Öncüllerden birinin koşullu önerme olması KHK B.Đ.M. 6 FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Yarışma Sınavı A 35 Aşağıdakilerden hangisi mantık için söylendiğinde yanlış olur? A) B) C) D) E) 36 B) C) D) E) Bir kavram, bir başka kavrama yüklendiğinde; yüklenen kavram, yüklenilenin özünde değil de diğer türlerce de paylaşılan niteliklerine bağlıysa böyle kavramlara ne ad verilir? A) Karmaşık kavram Yalınç kavram C ) Đlintilik kavram D ) Özlük kavram E ) Kollektif kavram B) 40 Soyutlama Đmge Terim Tanım Nelik (Đçerik) Sofistler ; "Doğru düşünmek için doğru konuşmak gerekir." diyerek mantıkla ilgili olarak neyi vurgulamak istemiş olabilirler? A) B) Aşağıdakilerden hangisinin öznesi tümel bir kavramdır? A) E) C) D) E) Şu son okuduğum kitap da çok güzel. Kimileri ise televizyon izlemeyi tercih ederler. Bazı insanlar kitap okumayı sever. Kitap en iyi dosttur. Daha önce okuduklarımın çoğu da güzeldi. Doğru ve yanlıştan başka belirsiz diye bir doğruluk sistemi öngören mantık sistemine ne ad verilir? A) B) C) D) E) Đki değerli mantık Niceleme mantığı Kiplik mantığı Üç değerli mantık Özdeşlik mantığı Sınav : FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Tarih : 12.11.2011 Saat : 12:30:00 . Tüm felsefecilerin hatta politikacıların birer konuşma ustası olmaları gerektiğini Mantık - dil ilişkisinin farkında olduklarını C ) Bir dilin kurallarını bilmezsek düşüncelerimizi ifade edemeyeceğimizi D ) Akıl doğrusu ile mantık doğrusunun aynı şeyler olmadığını B) 38 39 Düşüncenin formuyla ilgilenir. Tüm bilimlere hatta felsefeye bile yol gösterir. Doğru düşünmenin kurallarını öğretir. Normatif olmayan bir bilimdir. Mantıkta doğruluk; mantık ilkelerine uymaktan kaynaklanan bir doğruluktur. Bir kavramın dille ifadesine ne ad verilir? A) 37 A 41 Ne söylediğinin, nasıl söylediğinden daha önemli olduğunu Geçmişte var olan bir uygarlığın yaşam özelliklerini inançlarını, değer yargılarını normlarını araştırmak isteyen bir sosyolog aşağıdaki bilim dallarından hangisi ile işbirliği yapmalıdır? A) Tarih Psikoloji C ) Hukuk D ) Felsefe E ) Antroploji B) KHK B.Đ.M. 7 FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Yarışma Sınavı A 42 A 45 Tarihsel süreç içinde toplumdaki gelenek ve Bir okulda yapılan çalışmada; öğrencilere sınıf göreneklerdeki değişimi incelemek isteyen arkadaşları hakkında sorular sorulmuştur. Alınan sosyolog öncelikli olarak hangi bilimden cevaplara göre de sınıfın en çok sevilen ve lideri yararlanmalıdır? olabilecek öğrencisi belirlenir. Bu okul çalışmasında sosyolojinin hangi araştırma tekniği kullanılmıştır? A) Coğrafya Hukuk C ) Tarih D ) Sosyal antopoloji E ) Sosyal psikoloji B) A) Anket Karşılaştırma C ) Sosyometri D ) Monografi E ) Gözlem B) 46 43 Sosyolojinin bağımsız bir bilim olmasında gerekli koşullardan birisi de toplumsal olay ve olguların determinist bir anlayışla ele alınmasıydı. Bilgi ve bilginin oluşumu, bilginin sosyal değişmeye etkileri gibi konuları inceleyen sosyoloji alt dalı aşağıdakilerden hangisidir? Buna göre, aşağıdakilerden hangisi determinist yaklaşımı açıklar niteliktedir? A) A) Değişim Sosyolojisi Ekonomi Sosyolojisi C ) Toplum Sosyolojisi D ) Suç Sosyolojisi E ) Bilgi Sosyolojisi B) 44 Bir toplumsal olayın nedeni başka bir toplumsal olaydır. B) Toplumsal olgular bireylerin iradesi dışındadır. C ) Toplumsal olgular her toplumda farklı özellikler gösterir. Toplumu inceleyen bilim adamı bir kuş gibi gökyüzüne yükselip sosyal olaylara kuşbakışı bakamaz. O'da toplum içinde yetişir, o toplumun bir üyesidir. D) Toplumsal olgular zaman içinde değişim geçirirler. E) Toplumsal olaylar bireylere baskı yapar davranışlarını yönlendirir. Buna göre, bir sosyoloğun işini zorlaştıran aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) B) C) D) E) Yöntem kullanma zorunluluğu Öngörüde bulunma zorunluluğu Nesnel yaklaşma zorunluluğu Araştırma yöntemini belirleme zorunluluğu Deneyleme zorunluluğu Sınav : FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Tarih : 12.11.2011 Saat : 12:30:00 KHK B.Đ.M. 8 FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Yarışma Sınavı A 47 A Üniversiteye hazırlanan öğrencilerin sorunlarıyla ilgili araştırma yapan bir sosyolog öğrencilerle tek tek konuşarak sonuca ulaşmak istiyor. 49 Bu araştırmacının kullandığı yöntem aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) 48 J.J. Rousseau' ya göre, eğer insanlar aralarında sözbirliği yapıp sosyal kapasitelerini kullanarak toplumsal bir yaşama geçememiş olsalardı hayvani bir yaşamla karşı karşıya olacaklardı. Rousseau' ya göre, toplumsal yaşamın temelinde aşağıdakilerden hangisi vardır? Anket Monografi Korelasyon Gözlem Mülakat A) Toplumsal sözleşme Toplumsal değişme C ) Toplumsallaşma D ) Toplumsal ilişki E ) Toplumsal çözülme B) Bir yerleşim yerinin yakınlarında bir fabrika kurulmasının doğrudan ekonomiyi aynı zamanda sosyolojiyi ilgilendiren birçok etkisi vardır. Buna göre, aşağıda verilenlerden hangisi sosyolojiyi ilgilendiren konulardan değildir? 50 Bireylerin birbirlerinden görerek yaptıkları gelip geçici, yaptırım gücü zayıf davranış kalıplarıdır. Örnek olarak tesbih sallamak gösterilebilir. Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir? Çalışan bireyin kendine güven duygusunun artması A) Đşverenle işçiler arasındaki ilişkiler C ) Çalışanların birbirleriyle olan ilişkileri D ) Bir yerleşim yerindeki işsiz insanların iş sahibi olmasıyla oluşan sosyal değişim C) A) B) E) B) D) E) Örf Adet Görenek Moda Alışkanlık Yerleşim yerinin gelir düzeyi arttıkça toplumsal 51 Sosyal olay insanların toplu halde yaşamalarındüzenin değişmesi dan doğan ve bütün üyelerinde ortaklaşa görülen her türlü düşünme, duygu, hareket ve inanış tarzıdır. Burada sosyal olayın hangi özelliği vurgulanmaktadır? A) Toplumdan topluma değişmesi Aynı toplumda zamanla değişmesi C ) Kollektif olması D ) Zorlayıcı olması E ) Đstatistiki olması B) Sınav : FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Tarih : 12.11.2011 Saat : 12:30:00 KHK B.Đ.M. 9 FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Yarışma Sınavı A 52 A Toplumsal gerçeği tümüyle laboratuara koyup incelemek olanaksızdır. Bu nedenle, psikolojide olduğu gibi bağımsız değişkenler belirleyerek, deney grupları oluşturup üzerlerinde uygulama olanağımız yoktur. 54 Sosyolojinin laboratuar ortamında deney yapmaması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? A) Sosyolojinin bireyi incelemiyor olması B ) Sosyolojinin diğer deneysel bilimlerle işbirliği içinde olması A) Anket sorularının basitliğine dikkat edilmeli, anlaşılmaz sorulardan kaçınılmalıdır. B) Kullanılan soruların kapsamı araştırmayı karşılayacak nitelikte ve boyutta olmalıdır. C) Örneklem grubu, toplumun ekonomik, sosyal, dini, eğitim seviyesini yansıtan bireylerden oluşmalıdır. C) Bir sosyal olayın, ancak başka bir sosyal olayın etkisiyle ve toplumsal yaşam içinde oluşması D) Örneklem grubu eğitim düzeyi yüksek kişilerden oluşturulmalıdır. D) Toplumsal olayların laboratuara alınacak kadar önemli olmaması E) Anketin uygulanışı sırasında kişiye psikolojik baskıya yol açacak davranışlardan kaçınılmalıdır. E) Sosyal olayların bireyin davranışlarını belirlediği 55 53 Anket uygulamalarının başarılı olabilmesi bir çok faktörün titizlikle ele alınmasına bağlıdır. Başarılı bir anket uygulaması için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Eskiden popüler olan çok eşli evlilik günümüzde yerini tek eşli evliliğe bırakmıştır. Aşağıdakilerden hangisi, insanlar tarafından türlü nedenlerle oluşturulmuş somut toplumsal bir kurumdur? Yukarıdaki anlatım, toplumsal olayın hangi özelliğini örneklendirmektedir? A) A) C) B) C) D) E) Aynı toplumda zamanla değişmesi Toplumdan topluma değişmesi Đstatistiksel olarak ifade edilebilmesi Toplumsal denetimin sürekli olması Bireyin davranışlarını kontrol etmesi Sınav : FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Tarih : 12.11.2011 Saat : 12:30:00 B) D) E) KHK B.Đ.M. Okul Ekonomi Hukuk Sanat Eğitim 10 FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Yarışma Sınavı A 56 A Öğrenmeyi etkileyen faktörlerin ilki öğrenenin özelliği, ikincisi konunun özelliği, üçüncüsü de öğrenme tekniğinden kaynaklanan faktörlerdir. 58 Aşağıdakilerden hangisi konudan kaynaklanan faktörlerden biri değildir? A) B) C) D) E) 57 Evlilik dışı çocuk sahibi olmanın onaylanmadığı sosyal çevrelerde "gayri meşru" çocuğunu terkeden, bebeğini öldüren veya intihara kalkışan kadınlara rastlanmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu duruma yol açan nedenlerden biri değildir? Miktar Soyutluk - somutluk Güdülenme Anlam Gereksinim karşılayıcılık özelliği A) B) Gruptan dışlanma kaygısı Grup normlarına uymamanın yol açtığı suçluluk duygusu C) Benzer durumlarda başkalarının örnek alınması D ) Toplumsal güdülerin bazen fizyolojik güdülere baskın gelmesi Toplumsal yaşamlarında yalnızlık duygusuna kapılan, dışlanan veya çeşitli nedenlerle aşağılanan bazı bireylerin fanatik biçimde takım tuttukları, maçlarda olay çıkardıkları, bıçak, muşta, zincir, ustura gibi suç araçları ile maçlara gittikleri saptanmıştır. Fanatiklerin belirtilen davranışlarının temelinde çeşitli sosyal psikolojik gerçekler vardır E) 59 Toplumsal norm ve değerlerin benimsenmemesi Psikodinamik yaklaşıma göre, insan şiddet ve cinsellik gibi bastırılmış güdü ve dürtüleri kişiliğin hangi öğesi tarafından kışkırtılarak davranışlar üzerinde etkili olmaya yöneltilir? A) Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri değildir? A) Bireysel etkinlik sağlamak Grupla özdeşleşme gereksinimi C ) Ait olma güdüsünü doyuma ulaştırmak D ) Grubun saygınlığını arttırmak E ) Karşıt tepki geliştirerek güvensizlik duygusundan uzaklaşmak Bilinç Benlik (ego) C ) Üst benlik (süper ego) D ) Bilinç altı E ) Alt benlik (id) B) B) Sınav : FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Tarih : 12.11.2011 Saat : 12:30:00 KHK B.Đ.M. 11 FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Yarışma Sınavı A 60 A 62 Rüyaya ilişkin olarak dile getirilen aşağıdaki yargılardan hangisi doğru değildir? A) Rüya, genellikle geçmiş yaşantıdan etkilenir. B ) Rüya içeriğinin oluşmasında dış uyarıcıların da etkisi vardır. C ) Rüyalar insanın psikolojik ve fizyoloik bakımdan rahatlamasını sağlar. D) E) Bazı insanların, yakın çevrede başka insanlar olmadığında yere çöp attıkları, çevrede birileri olduğunda ise yere çöp atmaktan, kaçındıkları bilinmektedir. Bu durumu açıklayan anlatım aşağıdakilerden hangisidir? A) Bazı insanların davranışı üzerinde toplumun etkisi olmaz. Rüyaların içeriğini bilinçaltındaki bastırılmış duygularla çeşitli korku ve kaygıar oluşturur. B) Geleceğe ilişkin önemli ipuçlarına rüyaların yorumlanmasıyla ulaşılır. Đnsanların bazı davranışları sosyal etki altında oluşur. C) Bazı insanlar toplumun beklentilerini göz önüne almadan davranışta bulunur. D) 61 Đnsan kişiliklerinin içe dönüklülük - dışa dönüklük ve statik - dinamik doğrultularında biçimlendiğini savunan Eyscenk' e göre, toplumsal ilişkilerinde girişimci, canlı fakat yenilikçi olmayan bir insanın kişiliği için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) B) C) D) E) Bazı insanlar doğruyu yanlıştan ayırdedemez. E ) Đnsan davranışlarını doğal gözlemle incelemek olanaksızdır. 63 Đçedönük ve dinamiktir. Đçedönük ve statiktir. Dışadönük ve statiktir. Dışadönük ve dinamiktir. Bazen dinamik, bazen statiktir. Aşağıdakilerden hangisi motivasyona örnek olamaz? A) Annesi tarafından sevilmek istenen çocuğun yaramazlık yapmaması B) Dişi ağrıyan birinin ilaç içmesi C ) Çok sıcaktaki bir bireyin terlemesi D ) Acıkan bir kişinin yiyecek hazırlaması E ) Sınıfını geçmek isteyen öğrencinin ders çalışması 64 Aşağıdakilerden hangisi özellikle sosyal zekâya ait bir özelliktir? A) Đnsanlarla iyi iletişim kurabilmek B ) Elektronik bir aygıtın şemasını inceleyerek arızasını saptamak C) Sınav : FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Tarih : 12.11.2011 Saat : 12:30:00 D) Sözcükleri yerli yerinde kullanmak Matematiksel sembolleri kullanarak işlem yapmak E) Soyutlama yapabilmek KHK B.Đ.M. 12 FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Yarışma Sınavı A 65 Dilin öğrenilmesinde aşağıdakilerden hangisinin bir rolü yoktur? A) B) C) D) E) Olgunlaşma süreci Duyulan seslerin taklit edilmesi Zekâ Đç güdü Đletişim gereksinimi TEST BĐTTĐ CEVAPLARINIZI KONTROL EDĐNĐZ Sınav : FELSEFE (TÜRKÇE) ÖĞRETMENĐ Tarih : 12.11.2011 Saat : 12:30:00 KHK B.Đ.M. 13