O. Senatosu B : 29 6 . 2 . 1968 0 : 1 lamlı hale getirilmesini

O. Senatosu
B : 29
lamlı hale getirilmesini istemek görevimizdir.
Bu aynı zamanda Beş Yıllık Plânın hükümleri­
nin yerine getirilmesi bakımından da önem
taşımaktadır.
Sayın senatörler,
Krediler konusuna gelince, söz söyleme ha­
zinesi zengin bir konuya gelmiş oluyoruz. Bu­
rada sadece bir konuya değineceğim. O da sa­
nayici kredileridir.
Resmî bilgilerden anlaşıldığına göre, 1967
yılı Ekim ayında Merkez Bankası kredileri ile
birlikte toplam kredi hacmi 30,6 milyar liraya
ulaşmıştır. Özel sektörün bankalardan aldığı
krediler aynı tarihte 19,8 milyardır. Yine özel
sektörün Merkez Bankası kaynaklarından kul­
landığı krediler ise, 3 milyarın üstündedir. Şu
hale göre toplam özel sektör kredisi 22.8 mil­
yar civarındadır. Önemli olan nokta, böyle bir
malî kudretten sanayi kesimine düşen kısmın
nasıl bir büyüklük teşkil ettiğidir. Sanayi kesi­
minin Türkiye Sınai Kalkınma Bankası ile Sa­
nayi Yatırım Bankasından aldığı sanayi kre­
dileri 1967 Ekim sonunda sadece 1 milyar lira­
dan ibarettir. Ticari krediler içindeki sanayi
kredileri ise bilinmemektedir. Bir tahmine gö­
re ticari kredilerdeki sanayi kredileri % 40
civarındadır. Bu doğru olsa bile, % 18 e kadar
varan faiz, komisyon, gider vesaire karşısın­
da bu kredi kolaylıklarının sanayiciye ne kadar
faydalı olabileceği meydandadır. Sanayimize
gerçekten hizmet edecek bir vasıta olarak selektif kredi politikasının önemi hepimizce ma­
lûmdur. Ancak bugüne kadar şahidolduğumuz
husus bu konuda fiilen hiçbir şey yapılmadı­
ğıdır. Pragramlarda selektif kredilere dair ifa­
delere yer vermekle, bu politikaları formüle
edip yürürlüğe koymak aynı şey değildir.
Sayın senatörler;
Buraya kadar izahına çalıştığımız konulan,
kısaca özetlemek gerekirse, şu ana noktalara
toplıyarak bir kez daha parmak basmakta fay­
da görürüz.
Bugün, uluslararası ekonomik politikanın
dış ticaret politikası şeklinde geçerli olduğunu
rahatlıkla söyliyebiliriz.
Dış ticaret, günümüzde; sadece mal müba­
delesi olmayıp, uluslararası, sermaye, para, hiz­
met ve insan mübadelesi şeklinde bir yörünge­
ye oturmuştur.
6 . 2 . 1968
0 : 1
Ulusların, ekonomik sistemleri hangi yönü
çizerse çizsin, uluslararası ilişkilerde etkili ol­
mak için, devletler çeşitli tedbirler alma yolu­
na gitmiştir.
Ticaret hadlerini, az gelişmiş memleketler
aleyhine işleme gerçeği gözden kaçırılmamalı
ve bu suretle, plânda, adı geçen gelişmeyi sınırkyan faktör olarak gözüken dış ticaret po­
litikasında gerekli ve yeterli tedbirler alına­
rak, dış ticaretimiz ümitsiz bir yönde bulundu­
ğu kanısından kurtarılmalıdır.
Dış ekonomik ilişkilerimizde, menfaatleri­
mizi koruyabilmek için gerekli incelemelerin
önceden yapılması ve yasama organlarına da
bilgi verilmesi sistemini işler hale getirmeyi sa­
mimiyetle benimsemek ve önemsemek gerek­
mektedir.
Anayasanın 51 nci maddesinin, Devleti bağ­
layıcı hükmünün hangi ölçüde yol aldığı ve
uygulandığı da izlenmeye muhtaç konulardan
birisidir.
Anayasanın bir ilke olarak ortaya koydu­
ğu ve her iktidar icraatının bu ilke ile kısıtJandığı konusu da âdeta unutulmuş gibi saf dışın­
da kalmakta bu konuya eğilenlere ancak üzün­
tü vermektedir.
Bu konulan gerçekten bilen Bakanlığın va­
tansever ve bilgili ihtisas elemanlarının varlı­
ğı, bizi bu ölçüde karamsarlıktan uzaklaştır­
maktadır.
Ancak, ihtisas elemanlannın Anayasa ışığı
altında, parti ve kişisel baskılardan uzak tu­
tularak çalışmalannı sağlamak da Hükümetin
başlıca görevleri içerisinde bulunmaktadır.
Konu buraya gelmişken bir ticaret gazetesin­
deki bir yazıdan bahsetmek istiyorum. Burada
4 sıfırlı fazlalıklardan bahsetmektedir. Bu yazı­
yı bir parlömanterin okuyup da yüreğinin burkulmaması imkân dâhilinde değildir. Tabiat şart­
larının biraz zorlaması halinde, bütün ulaşımın
aksadığı, özellike Şarkta yüzlerce vatandaşımı­
zın hastalanıp öldüğü bir ülkede, Başkentin bâ­
zı kişilerine 4 sıfırlı değer biçmek Türkiye'nin
bugün içinde bulunduğu acıklı durumun bir tab­
losudur. Tarih makam sahiplerine sıfırlı değer
biçilme günlerini iyi işaret olarak göstermemiş­
tir. Biz ticari kazançları değeri dört sıfırlı kişi­
lerin ortaklığına bağlıyanlarm ve tüm bu ortak-