BRÜKSEL`DE BİR HAFTA

TÜRK SANAYİCİLERİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ
AVRUPA BİRLİĞİ TEMSİLCİLİĞİ – BRÜKSEL
2008/28
BRÜKSEL’DE BİR HAFTA
2 2
T e m m u z 2008
BU SAYIDA:
AB – TÜRKİYE
AB – KIBRIS
AB - MEKSİKA
GENİŞLEME
LİZBON ANTLAŞMASI
VERGİ
TELEKOMÜNİKASYON
FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI
ORTAK TARIM POLİTİKASI
EKONOMİ
TÜSİAD BUSINESSEUROPE ÜYESİDİR - AVRUPA ÖZEL SEKTÖR KONFEDERASYONU
MERKEZ : 74 Meşrutiyet Caddesi Tepebaşı 80050 Istanbul Türkiye Tel : 90 212 249 11 02 Faks : 90 212 249 09 13
ANKARA : 39/4 İran Caddesi Gaziosmanpaşa 06700 Ankara Türkiye Tel: 90 312 468 10 11 Faks: 90 312 428 86 76
AVRUPA BİRLİĞİ : 13 Avenue des Gaulois 1040 Brüksel Belçika Tel : 32 2 736 40 47 Faks : 32 2 736 39 93
ALMANYA : 28 Märkisches Ufer 10179
Berlin Almanya Tel : 49 30 28 87 86 300 Faks : 49 30 28 87 86 399
FRANSA : 33 Rue de Galilée 75116
Paris Fransa Tel : 33 1 44 43 55 35
Faks : 33 1 44 43 55 46
th
A B D : 1250, 24 Street N.W. Suite#300 Washington DC 20037 USA Tel : 1 202 776 7770 Faks : 1 202 776 7771
ÇİN: Lufthansa Center,EUCCC/S-123, 50 Liangmaqiao Rd, Chaoyang-Beijing 100016 T: 861064622066 F: 861064622067
HAZIRLAYANLAR : Dilek İştar Ateş – Ender Mersin
www.tusiad.org
[email protected]
AB – Türkiye
- Fransa’da Ulusal Meclis’i ve Senato’yu bir araya
getiren Parlamento Genel Kurulu’nun 21
Temmuz’daki toplantısında AB’ye yeni katılacak
ülkelerin üyeliğinin halk oylamasına sunulması
teklifini de içeren anayasa değişikliği paketi 539
''evet'', 357 ''hayır'' oyu ile kabul edildi. Kabul
edilen değişiklik önergesiyle, AB’ye yeni üye
olacak ülkeler için doğrudan halk oylamasına
gidilmesi şartı korunurken, meclis ve senato
üyelerinin beşte üçünün talep etmesi halinde,
cumhurbaşkanı, söz konusu ülkenin üyeliğinin
onaylanmasına
parlamentonun
onay
verip
vermeyeceğine karar verecek.
•
•
•
Mecliste daha önce kabul edilen maddede, "AB
nüfusunun %5'inden fazla nüfusu olan ülkeler için
doğrudan
referandum
şartının"
korunması
istenmiş, ancak Senato bu maddeyi "Türkiye gibi
müttefik bir ülkeyle ilişkileri yaralayacağı"
gerekçesiyle reddetmişti. İnternet bağlantısı için
•
- 15 Temmuz’da Avrupa Parlamentosu (AP) Dış
İlişkiler Komitesi'nde önceliklerini anlatan AB
Dönem Başkanı Fransa'nın Dışişleri Bakanı
Bernard Kouchner, başkanlık süresi içerisinde
Türkiye ile 2 fasılda müzakereleri başlatma kararı
aldıklarını söyledi.
Kouchner ayrıca Hırvatistan'la da katılım
müzakerelerini sürdüreceklerini, fakat yeni AB
anayasası Lizbon Anlaşması yürürlüğe girmeden
yeni üye kabul edemeyeceklerini ifade etti. İnternet
•
bağlantısı için
- Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD)
Türkiye hakkında iki yılda bir hazırladığı ekonomik
araştırma raporunu yayımladı. Raporda yer alan
başlıca konular:
•
2001 yılındaki ekonomik kriz sonrasında
2007’ye kadar yüksek büyüme gerçekleşmiş,
son dönemde büyüme hızında düşüş olmuştur.
•
Mali politikalar alanında son dönemde
gerçekleşen kurumsal reformların ve mali
konsolidasyonun korunması gereklidir.Bunun
•
•
için çok yıllı harcama bütçesi ve faiz dışı fazla
hedefi konularak kamu borçluluk oranının
düşürülmesi gereklidir.
Para politikası alanında Merkez Bankası’nın
enflasyon oranının düşürülmesi stratejisi daha
kapsamlı politikalarla desteklenmelidir. Sosyal
ortaklar da ücret ve maaş düzenlemesi
yaparken enflasyon hedefini dikkate alarak, bu
çabalara destek vermelidir.
Özel sektör düşük maliyetli, gelişmekte olan
ülkelerden kaynaklanan rekabet ile başa
üretimde verimliliği artırarak, yenilikçiliğe
ağırlık vererek ve ücret artışlarını karlılıkla
paralel tutarak başa çıkabilmelidir.
2002-2007 döneminde ve özellikle AB ile
müzakerelere başlandıktan sonraki dönemde
Türkiye’ye yabancı sermaye akışında büyük
artış gözlenmiş, yüksek faiz getirisi bu artışta
önemli bir etken olmuştur. Bunun sonucunda
kur üzerinde baskı oluşmuş ve bu nedenle de
özellikle geleneksel sektörlerde istihdamda
düşüş gerçekleşmiştir.
2008 yılının başlarında meydana gelen iç
siyasi gelişmeler ve uluslararası mali
piyasalardaki kötüleşme ile paralel bir şekilde
faiz oranlarının yükselmesine ve ihracatın
azalmasına, iş dünyasında ve tüketicilerde
güvenin zayıflamasına neden olmuştur. Bu
gidişin tersine çevrilmesi için yönetsel
sorunların çözümlenmesi ve iş dünyasını
destekleyen yapısal koşulların geliştirilmesi
gereklidir. Daha sonra da Türkiye’nin güçlü
YTL ile yüzleşmesi gerekecektir.
Uluslararası Para Fonu (IMF) ile anlaşmanın
Mayıs 2008’de sona ermesi sonrasında yeni
bir güvenilir çerçeve oluşturulmalıdır.
Yakın dönemde onaylanan sosyal güvenlik
reformu tam olarak uygulamaya konulmalıdır.
Mali
piyasalar
hızlı
bir
şekilde
çağdaşlaştırılarak
yatırım
koşullarının
iyileştirilmesi sağlanmalıdır.Sosyal güvenlik
sisteminin
finansmanında
isteğe
bağlı
tasarrufun payı artırılmalı ve zorunlu sosyal
katkı oranları düşürülmeye devam edilmelidir.
İnternet bağlantısı için
-2–
AB – Kıbrıs
girmişti. Meksika Birleşmiş Milletler bütçesine en
çok katkı sağlayan ülkeler arasında yer alıyor.
- Avrupa Parlamentosu (AP) Dilekçe Komisyonu
tarafından KKTC'de bulunan kapalı bölge Maraş'ın
durumu ile ilgili hazırlanan rapor, 16 Temmuz’da
22 olumlu 2 karşı oyla kabul edildi.
İnternet bağlantısı için
Genişleme
- Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra
işlenmiş en büyük savaş suçlarının ele başı olarak
nitelendirilen Bosnalı Sırp lider Radovan Karaciç
tutuklandı. 1991-1995 yılları arasında 8000’den
fazla kişinin ölümüyle sonuçlanan Srebrenica
katliamı da dahil olmak üzere başta soykırım
suçuyla
yargılanacak
olan
Karaciç,
eski
Yugoslavya için kurunla Uluslararası Ceza
Mahkemesi’ne (UCM) sevk edildi.
Kıbrıs’taki müzakerelere olumsuz etki yapacak
unsurlar taşıdığı şeklinde değerlendirilen raporun
sonuç bölümünde Türk askerlerinin adadan
çekilmesi ve kapalı Maraş’ı terk eden Rumların
evlerine dönmesi isteniyor. Raporda mevcut
durumdan önce Birleşmiş Milletler’in sorumluluğu
bulunduğu belirtiliyor. Raporda ayrıca Türkiye’nin
AB prensiplerine uyma yükümlülüğü bulunduğu da
hatırlatılıyor. İnternet bağlantısı için
Karaciç’in yakalanması üzerine birer açıklama
yapan AB Komisyonu Başkanı José Manuel
Barroso, AB Güvenlik ve Dış Politika Yüksek
Temsilcisi Javier Solana ve AB Komisyonu’nun
genişlemeden
sorumlu
üyesi
Olli
Rehn
tutuklamanın, Sırbıstan hükümetinin uluslarararası
kuruluşlarla işbirliğini kanıtladığını ve AB ile
bütünleşme hedefi için önemli bir adım olduğunu
ifade ettiler. İnternet bağlantısı için
AB – Meksika
- AB Komisyonu, 15 Temmuz’da yayınladığı bir
bildirge ile AB-Meksika arasında bir stratejik
ortaklık kurulmasını önerdi. Konuyla ilgili bir basın
toplantısı düzenleyen AB Komisyonu’nun dış
ilişkiler ve komşu ülkeler politikasından sorumlu
üyesi Benita Ferrero-Waldner, önerilen ortaklığın
yaklaşık on yıl önce başlayan ve 2004 yılından beri
hızla pekiştirilen Meksika ile karşılıklı ilişkileri
güçlendirme sürecini sağlamlaştıracağını belirtti.
- AB Komisyonu Romanya ve özellikle
Bulgaristan’ı yolsuzlukla mücadele alanında
yeterince çaba göstermediği ve sonuç alamadığı
için sert bir dille eleştirdi. Ancak şu aşamada bu
ülkelere yönelik önemli yaptırımlar uygulanması
yönünde herhangi bir karar verilmedi. Adalet ve
içişleri
alanında
hazırlanan
rapora
göre
Bulgaristan’da yolsuzlukla mücadeleye yönelik
bazı davalarda ilerleme kaydedilmiş olmasına
karşın sonuç alınamamış olduğu belirtiliyor.
Kurumların ve süreçlerin işleyişinin kağıt üzerinde
yolunda
göründüğü,
tavsiye
kararlarının
uygulamasının takip edilmediği, bu nedenle de
sonuç alınmadığına işaret ediliyor.
Komisyonun önerisinde yer alan işbirliği konuları
şunlar:
•
Siyasi konular: Çok taraflılık, demokrasi,
insan hakları, kültürel diyalog, bölgesel işbirliği,
•
Güvenlik konuları: Terörle mücadele, örgütlü
suç, uyuşturucu ve insan ticaret,
•
Çevre ve enerji güvenliği konuları: iklim
değişikliği, doğal afetler, balık kaynaklarının
gereğinden fazla zorlanması,
•
Sosyo-ekonomik konular: Kalkınma politikası,
yatırım ve sosyal sorumluluk, yenilikçilik ve fikri
mülkiyet hakları, göç, gıda fiyatları vb.
Komisyon
ayrı
bir
rapor
kapsamında
Bulgaristan’da AB fonlarının kullanımının ne
şekilde yönetildiğini değerlendirecek. Ayrıca
katılım öncesi programı (PHARE) kapsamında
AB ve Meksika 1997 yılında ekonomik ortaklık,
siyasi uyum ve işbirliği üzerine bir antlaşma
imzalamış; bu antlaşma 2000 yılında yürürlüğe
-3–
Bulgaristan’a kullandırılması öngörülen 600 milyon
Euro’luk kaynağın dondurulması da planlanıyor.
Vergi
- AB Komisyonu, 16 Temmuz’da yürürlükte
bulunan AB tütün tüketim vergisi mevzuatının
değiştirilmesi için bir yönerge teklifi sundu.
Taslakta 2014 yılına kadar sigaralar ve işlenmiş
tütün ürünleri üzerindeki asgari vergilendirme
düzeyinin kademeli artışı öngörülüyor. Ayrıca, puro
olarak arz edilen ve dolayısıyla daha düşük vergi
oranından yararlanan belli sigara ve işlenmiş tütün
ürünlerine izin veren yasal boşlukları yok
edebilmek için tütün ürünlerinin tanımlarını
yeniliyor. Üye ülkelerin tütün vergilendirme
düzeyleri arasındaki farklılıkları azaltması ve AB
içindeki tütün kaçakçılığını önlemeye yardım
etmesi öngörülen telif çerçevesinde aynı zamanda
önümüzdeki beş yıl içinde tütün tüketiminin %10
azaltılması hedefleniyor.
Romanya ile ilgili olarak yayınlanan raporda ise
yolsuzlukla mücadelede ve adli sistemin reform
çalışmalarında daha fazla ilerleme sağlanması
gerektiği, Romanya’nın bu alanda başlattığı
çalışmaların umut verici olduğu belirtiliyor. İnternet
bağlantısı için
- Almanya, AB’ye yeni üye olan Doğu Avrupa
ülkeleri işçilerine uyguladığı kısıtlamayı 2011 yılına
kadar sürdürme kararı aldı.
2004 yılındaki genişleme sonrasında Almanya yeni
üye ülke vatandaşlarının Almanya’ya gelerek
çalışmasını
engelleyen
bir
karar
almıştı.
Almanya’nın yeni kararı yalnızca Çek Cumhuriyeti,
Macaristan, Polonya, Slovakya, Letonya, Litvanya,
Estonya ve Slovenya’yı kapsıyor.
AB’de günümüzde
en az ve en yüksek
vergilendirme yapan üye devletler arasında
sigarada %600’e varan farklar bulunuyor. Yeni
teklif çerçevesinde günümüzde fiyatın en az
%57’sine denk gelmesi ve1000 sigara için en az
64 € olması gereken verginin, 2014 yılına kadar
%63’e ve 90 €’ya ulaşması gerekecek. İnternet
Aynı şekilde Avusturya, Belçika ve Danimarka da
Almanya’nın karar verdiği kısıtlamaları uygulamaya
devam ediyor. Fransa ise Bulgaristan ve Romanya
hariç kısıtlamaları kaldırma kararı vermişti. İnternet
bağlantısı için
bağlantısı için
Lizbon Antlaşması
Telekomünikasyon
- İngiltere Lizbon Antlaşması’nı 17 Temmuz’da
resmen kabul etti. İngiliz hükümetinden yapılan
açıklamada, geçen ay parlamentoda kabul edilen
ve Kraliçe II. Elizabeth’in onayına sunulan
anlaşmayla ilgili son formalitelerin tamamlandığı
belirtildi. Böylece 23 AB üyesi Lizbon Antlaşması’nı
onaylamış oldu.
- AB Komisyonu, mobil telefon hizmeti
operatörlerine yurtdışı dolaşım (roaming) ücret
politikalarında gönüllü olarak değişime gitmeleri
için tanıdığı bir yıllık sürenin dolmasını takiben 15
Temmuz’da bir açıklama yaparak, yurtdışı SMS
kısa mesaj hizmeti ücretlerinin düşmesi için de bir
dizi önlem alacağını açıkladı. AB Komisyonu’nun
telekomünikasyondan sorumlu üyesi Viviane
Reding, "kısa mesajlara uygulanan ücretlerin
%97'sinin kar" olduğunu belirterek bu oranın kabul
edilemez olduğunu söyledi. Komisyon’un sonbahar
aylarında AP ve AB Bakanlar Konseyi’ne yeni
önerilerde bulunması öngörülüyor.
AB Dönem Başkanı Fransa’nın Cumhurbaşkanı
Nicolas
Sarkozy,
antlaşmayı
halkoylaması
sonucunda reddeden İrlanda’nın ortaya çıkardığı
sorunun aşılması için 21 Temmuz’da İrlanda’da bir
dizi görüşmelerde bulundu. Sarkozy İrlanda
Başbakanı Brian Cowen’a 2009 Temmuz ayında
düzenlenecek olan Avrupa Parlamentosu seçimleri
sırasında İrlanda’da ikinci bir halk oylaması
düzenlenmesi teklifinde bulundu. İnternet bağlantısı için
-4–
girebilmek için ekonomik verilerle oynadığını tespit
etmişti.
AB’de dolaşım çerçevesinde yılda yaklaşık 2,5
milyar SMS mesajı gönderiliyor. Komisyon’un
araştırmalarına göre Fransız bir turist diğer AB
ülkelerinde mesaj başına ortalama 0,30 € ücret
öderken bu rakam bir İngiliz turist için 0,63 €’ya
kadar çıkabiliyor. Komisyon’un SMS konusundaki
çalışmalarına paralel olarak 30 Haziran 2007
tarihinde yürürlüğe giren Dolaşım (roaming)
Yönetmeliği de gözden geçiriliyor. İnternet bağlantısı
AB'nin geçen yıl 114 milyar €’yu bulan ortak
bütçesine en fazla net katkıyı 9,2 milyar €’yla
Almanya yaparken, Yunanistan, 5,4 milyar €’yla en
büyük net alıcı oldu
için
AB'nin 2007 bütçesine 3,02 milyar € katkı yapan
Yunanistan, 2,7 milyar €’su tarımsal destek olmak
üzere AB fonlarından 8,43 milyar € kullandı. İnternet
Fikri Mülkiyet Hakları
bağlantısı için
- AB Komisyonu 16 Temmuz’da telif hakları
alanında iki öneri kabul etti. Yorumculara
uygulanan telif hakkı korunumu süresi ile yazarlara
uygulanan sürenin ve müşterek bestelere
uygulanan telif haklarının tamamen uyumlu hale
getirilmesini hedefleyen öneriler çerçevesinde
kayıtlı performansların ve kayıtların kendisinin telif
hakkı korunumu süresinin 50 yıldan 95 yıla
çıkarılması, böylece hem yorumcuların hem
yapımcıların eserler üzerindeki telif haklarından
daha uzun süre faydalanmalarının sağlanması
öngörülüyor.
Ekonomi
- Euro Alanı´nda Haziran 2008 itibarıyla yıllık
enflasyon Mayıs ayına göre %0,3 artarak %4,0
olarak belirlendi. AB27´de ise yıllık enflasyon oranı
%4,3 oldu. Geçen yılın aynı döneminde yıllık
enflasyon oranı Euro Alanı´nda %0,4, AB27´de
%0,4 olarak kaydedilmişti.
En düşük enflasyon oranının kaydedildiği üye
ülkeler Hollanda (%1,7), İngiltere (%2,4),
Danimarka ve İsveç (%2,6) oldu. En yüksek
enflasyon oranı Letonya (%14,5), Bulgaristan
(%11,7) ve Estonya´da (%9,7) kaydedildi. İnternet
Komisyon ayrıca “Bilgi Ekonomisinde Telif Hakları”
adlı bir Yeşil Kitap yayınlayarak ilgili kurum ve
kuruluşları bilgi-yoğun alanlarda telif hakları
politikasının geleceği ile ilgili görüş bildirmeye
davet etti. İnternet bağlantısı için
bağlantısı için
- Eurostat tarafından yayınlanan 2007 İş Gücü
Araştırması’nın sonuçlarına göre, AB’de 15-64 yaş
grubu için istihdam oranı 2007 yılında %65,4
olarak kaydedildi. Bu oran 2006 yılında %64,5,
2000 yılında %621,1 olmuştu.
Ortak Tarım Politikası (OTP)
- AB Komisyonu 16 Temmuz’da AB fonlarının
dağıtımında esas alınan tarımsal ve kırsal arazi
tanımlama sisteminde elverişsiz arazileri tarla ve
bahçe olarak göstererek yalan beyanda bulunduğu
gerekçesiyle Yunanistan'a ayrılan tarım arazisi
toplamına dayalı OTP ödeneğinde ve kırsal
kalkınma desteğinde %10 indirime gidileceğini
açıkladı.
2007 yılında kadınların istihdam oranı ise %58,3
olarak belirlendi. Bu oran 2006 yılında %57,3;
2000 yılında %53,6 olmuştu.
15-64 yaş gurubu için istihdamın en yüksek olduğu
ülkeler Danimarka (%77,1), Hollanda (%76), İsveç
(%74,2) ve Avusturya (%71,4) olurken; Malta
(%55,7), Polonya (%57,0), Macaristan (%57,3),
İtalya (%58,7) ve Romanya’da (%58,8) oran
%60’ın altında oldu.
AB daha önce de Yunanistan'ın gerekli kriterleri
karşılamadığı halde Euro Alanı’nda bölgesine
-5–
Kadınların istihdam oranı açısından ise en yüksek
rakamlar Danimarka (%73,2), Hollanda (%69,6),
ve Finlandiya’da (%68,5) kaydedildi. İnternet
BRÜKSEL’DE GELECEK AY
bağlantısı için
AB Kurumları
- Eurostat tarafından yayınlanan son tahminlere
göre Euro Alanı´nın dünyanın geri kalan
bölgeleriyle arasındaki ticarette Mayıs 2007
rakamlarına göre 1,4 milyar € fazla veren ticaret
hacmi, Mayıs 2008´de 4,6 milyar € açık verdi.
Nisan 2008 verilerine göre ise Euro Alanı´nın
ticaret fazlası 2,5 milyar € oldu. Nisan 2007´de
Euro Alanı´nın 2,0 milyar €´luk ticaret fazlası
gerçekleşmişti.
•
•
24-25 Temmuz, Adalet ve İçişleri Bakanlar Konseyi
25 Temmuz, AB – Güney Afrika Zirvesi
Konferanslar-Seminerler
•
16 Eylül, “Making Europe Greener” CEPS,
www.ceps.be
•
Mayıs 2008 için ilk tahminlere göre, AB27´nin ticari
açığı 21,5 milyar € oldu, AB27´nin Mayıs 2007´deki
dış ticaret açığı 14,7 milyar € olarak belirlenmişti.
AB´nin ticari ortaklarının büyük bir bölümüyle
arasındaki ticarette artış gözlenirken, ABD (-%3)
ve Japonya´ya (-%2) yapılan ihracat ile
Japonya’dan (-%1) yapılan ithalatta düşüşler
kaydedildi.
AB´nin Türkiye´ye ihracatında ise %16´lık, ithalatta
ise %5’lik bir artış gerçekleşti.
2008 Ocak-Nisan döneminde AB üyeleri arasında
en yüksek dış ticaret fazlası veren ülkeler arasında
Almanya (69,1 milyar €) ve Hollanda (15,2 milyar
€) bulunurken, en büyük dış ticaret açığı ise
İngiltere (44,6 milyar €), İspanya (34,3 milyar €),
Fransa (19,5 milyar €), Yunanistan’da (11,9 milyar
€) kaydedildi. İnternet bağlantısı için
*
-6–
17 Eylül, “Policy briefing with Jean-Claude Juncker”
The EPC, www.epc.eu