ısl 203 envanter ve bilanço

09.08.2017
8. HAFTA
ISL 203
ENVANTER VE BİLANÇO
Yabancı Kaynakların Envanteri
Doç.Dr. Murat YILDIRIM
[email protected]
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
BİLANÇO
Bilançonun Pasif Yapısı
Bilançonun sol tarafı işletmeni varlıklarını yani aktif
tarafı gösterirken; bilançonu sağ tarafı bu varlıkların
hangi kaynaklardan finanse edildiğini yani pasif tarafı
göstermektedir.
Bilanço
LİKİDİTE
I. Dönen Varlıklar
CARİ AKTİF
I. Kısa Süreli Yabancı
Kaynaklar
SÜRE
CARİ PASİF
(İşletme Sermayesi)
Ekonomik
Yapı
• Bilançonun sağ tarafını oluşturan kaynaklar
(Pasifler) yabancı kaynaklar ve öz kaynaklar
diye iki temel gruba ayrıldıktan sonra, yabancı
kaynaklarda; kısa vadeli yabancı kaynaklar ve
uzun vadeli yabancı kaynaklar diye kendi
aralarında ikiye ayrılır.
• Bu durumda bilançonun pasif tarafı aşağıdaki
hesap sınıflarına ayrılır.
PASİF (KAYNAKLAR)
31/12/….
AKTİF (VARLIKLAR)
Hazır Değerler
II. Uzun Süreli
Alacaklar
Stoklar
II. Duran Varlıklar
Yabancı Kaynaklar
III. Özkaynaklar
Mali Yapı
Devamlı
Sermaye
KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve
Araştırma Merkezi
AKTİF TOPLAMI
PASİF TOPLAMI
3
Pasif Hesapların Çalışma
Kuralları
Borç
Pasif Hesaplar
Kaynaklardaki Azalışlar(-)
– III. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar:
– IV. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar:
– V. Öz Kaynaklar:
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
4
Pasifi Düzenleyici Hesaplar
Alacak
İlk Kayıt(+)
Kaynaklardaki Artışlar (+)
! Kaynak (Pasif) Hesapların Çalışma Kuralları!
 İlk kayıt hesabın alacak tarafına kaydedilir.
 Kaynaklardaki artışlar, hesabın alacak tarafına
kaydedilir.
 Kaynaklardaki azalışlar, hesabın borç tarafına
kaydedilir.
 Hesap alacak kalanı verir. (Borç kalanı vermez)
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
2
5
• Tekdüzen Hesap Planında pasif hesap kodu
olmakla birlikte yanında (-) işareti varsa, bu
hesap aktif nitelikli bir hesaptır.
• Bu tür hesaplar pasifi düzenleyici, ayarlayıcı,
yada düzeltici hesaplar olarak da adlandırılır.
• Pasifi düzenleyici hesaplar pasif kalemlerin
gerçek değerleri ile gösterilmesini sağlamak
amacıyla kullanılır.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
6
1
09.08.2017
Pasifi Düzenleyici Hesaplar
Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
• Pasifi Düzenleyici Hesaplar aşağıdaki gibidir:
– 308 Menkul Kıymetler İhraç Farkı (-)
– 322 Borç Senetleri Reeskontu (-)
– 337 Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-)
– 371 Dönem karının Peşin Ödenen Vergi ve Diğer Yük (-)
– 501 Ödenmemiş Sermaye (-)
– 580 Geçmiş Yıllar Zararları Hs. (-)
– 591 Dönem Net Zararı Hs. (-)
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
• Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar en fazla bir yıl içinde veya normal
faaliyet döneminde ödenecek ve daha çok dönem varlıkların
finansmanında kullanılanyabancı kaynaklardır.
• Borç, işletme faaliyetleri nedeniyle ortaya çıkan belli vade sonunda belli bir
paranın ödenmesi yükümlüğünüifade eder.
• Borç ticari, finansal ve diğer nedenlerle doğar ve aşağıdaki
hallerde sona erer.
–
–
–
–
–
–
7
Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
• Kısa vadeli yabancı
gruplandırılmıştır:
–
–
–
–
–
–
–
–
kaynaklar
aşağıdaki
Nakit ve benzeri şekilde borcunödenmesi
Borç karşılığında bir varlık verme
Karşılığında hizmettebulunma
Alacaklının işletmeye ortak olması
Alacaklının alacakhakkının ortadankalkması
Vb.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
8
30 Mali Borçlar Grubu
şekilde
30 Mali Borçlar
32 Ticari Borçlar
33 Diğer Borçlar
34 Alınan Avanslar
35 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakkedişleri
36 Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler
37 Borç ve Gider Karşılıkları
38 Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gider Tahakkukları
• İşletme tüm faaliyetlerini kendi öz kaynakları ile yürütemeyeceği
içinborçlanmalara ihtiyaç duyabilir.
• Mali borçlar, işletmelerin kısa vadeli fon ihtiyaçlarının sağlanması
amacıyla kredi kurumlarından sağladığı borç parala ile para ve
sermaye piyasalarında işlem gören finansal araçların izlendiği
gruptur.
• Bu grupta ayrıca uzun vadeli mali borçların vadesi bir yılın altına
düşenanapara, taksitve faizleri de yer almaktadır.
– 39 Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve
Araştırma Merkezi
9
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
10
30 Mali Borçlar Grubu
300 Banka Kredileri Hesabı
• 30- Mali Borçlar grubu aşağıdaki hesaplardan oluşur.
• Kısa vadeli fon ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla
banka ve diğer finans kuruluşlarından sağlanan kısa
vadeli kredilerin izlendiği hesaptır.
• Alınan kısa vadeli kredi bu hesabın alacağına kaydedilir.
Kredi geri ödendiğinde bu hesabın borcuna kaydedilir.
• Kredi için ödenecek faiz 780 Finansman Giderleri Hs.’nın
borcuna kaydedilir. Hesabımızın üzerine faiz işlenirde
henüz ödenmemiş olursa 780 Finansman Gid. Hs.
borcuna kaydedilirken 300 Banka Kredileri Hs.’nın
alacağına kaydedilir.
– 300 Banka Kredileri Hesabı
– 303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri
Hesabı
– 304 Tahvil Anapara, Borç, Taksit ve Faizleri Hesabı
– 305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler Hesabı
– 306 Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler Hesabı
– 308 Menkul Kıymetler İhraç Farkı Hesabı (-)
– 309 Diğer Mali Borçlar Hesabı
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
11
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
12
2
09.08.2017
300 Banka Kredileri Hesabının
Envanteri
300 Banka Kredileri Hesabı
• Banka kredileri V.U.K.'a göre mukayyet değer ile
değerlenir.
• Dönem sonunda kredi veren kuruluş ile hesap kalanı
üzerinde mutabakat sağlanır.
• Kayıtlı durum ile gerçek durum arasında farklılık varsa
farklılıkların nedenleri bulunarak gerekli düzeltme
kayıtları yapılır. Faiz ve komisyonların kontrolü ve kaydı
yapılır.
• Mutabakat sağlanmasının dışında en önemli envanter
işlemi bu kredilerin dönem sonuna kadar işlemiş olan
faizlerinin muhasebeleştirilmesidir.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
Örnek: İşletme, 01.09.201. tarihinde, İş Bankasından 6 ay
vadeli, yıllık %30 faiz oranlı 20.000 TL değerinde kredi
almıştır. Vade sonunda kredi kapatılmış, kredi bedeli ve
faizi ödenmiştir.
01.09.201.
102 Bankalar Hs.
20.000
Bankadan nakit kredi çekilmesi
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
13
300 Banka Kredileri Hesabı
20.000
300 Banka Kredileri Hs.
-İş Bank Kredi Hs.
14
300 Banka Kredileri Hesabı
• 31.12.201. dönem sonunda içinde bulunulan yıla isabet
eden dönem faizinin hesaplanarak kayda alınmıştır.
(Dönem sonu itibariyle hesaba tahakkuk eden faiz.)
• Vade bitiminde faiz ve anapara ödeme kaydını yapın.
28.02.201.
31.12.201.
780 Finansman Giderleri Hs.
381 Gider Tahakkukları Hs.
2.000
2.000
(20.000 x 30 x 4 ay) /1.200 = 2.000 TL. faiz
201.yılına ait faiz tutarının hesaplanması
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
300 Banka Kredileri Hs.
381 Gider Tahakkukları Hs.
780 Finansman Giderleri Hs.
20.000
2.000
1.000
102 Bankalar Hs.
23.000
(20.000 x 30 x 2ay) /1.200 = 1.000 TL. faiz
201.yılına ait faiz tutarının hesaplanması
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
15
16
303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara
Taksitleri ve Faizleri Hesabı
303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara
Taksitleri ve Faizleri Hesabı
• Uzun vadeli kredilerin bir yıllık süre içinde
ödenecek ana para ve faizlerinin izlendiği hesaptır.
• Uzun vadeli kredilerden bir yıllık süre içinde
ödenecek olan anapara taksitleri ve faizleri bu
hesabın alacağına, ödendiklerinde de bu hesabın
borcuna kaydedilir.
Örnek: İşletme, bankadan 01.09.2013’te uzun vadeli %15 faiz oranlı,
200.000TL’lik krediyi bankadan çekmiştir. Kredinin 50.000 TL’lik
taksitini 01.03.2014 ödemek üzere ilgili kısa vadeli hesaba aktarmıştır.
Kredinin faizleri 6 aylık dönemler itibariyle nakit olarak anaparayla
birlikte ödenmektedir.
a) Kredinin çekilmesikaydı:
01.09.2013
102 Bankalar Hs.
200.000
400 Banka Kredileri Hs.
200.000
Bankadan kredi çekilmesi
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
17
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
18
3
09.08.2017
303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara
Taksitleri ve Faizleri Hesabı
303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara
Taksitleri ve Faizleri Hesabı
Örnek: İşletme, bankadan 01.09.2013’te çektiği uzun vadeli %15 faiz
oranlı, 200.000TL’lik kredinin 50.000 TL’lik taksitini 01.03.2014
ödemek üzere ilgili kısa vadeli hesaba aktarmıştır. Kredinin faizleri 6
aylık dönemler itibariyle nakit olarak anaparayla birlikte
ödenmektedir.
b) Ödenecektaksitinilgilikısa vadeli hesaba aktarılmakaydı:
Örnek: İşletme, bankadan 01.09.2013’te çektiği uzun
vadeli %15 faiz oranlı, 200.000TL’lik kredinin 50.000 TL’lik
taksitini 01.03.2014 ödemek üzere ilgili kısa vadeli hesaba
aktarmıştır. Kredinin faizleri 6 aylık dönemler itibariyle
nakit olarak anaparayla birlikte ödenmektedir.
31.12.2013
400 Banka Kredileri Hs
50.000
303 Uzun vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve
Faizleri Hs.
50.000
Anapara x Faiz Oranı x Süre
1.200
01.09.2013  31.12.2014  4 aylık faiz
Faiz Tutarı =
Faiz Tutarı =
Uzun vadeli kredinin ödeme zamanın bir yılın
altına düşmesi(Aktarma İşlemi)
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
19
200.000 x 15 x 4
1.200
= 10.000 TL
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
20
303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara
Taksitleri ve Faizleri Hesabı
303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara
Taksitleri ve Faizleri Hesabı
Örnek: İşletme, bankadan 01.09.2013’te çektiği uzun
vadeli %15 faiz oranlı, 200.000TL’lik kredinin 50.000 TL’lik
taksitini 01.03.2014 ödemek üzere ilgili kısa vadeli hesaba
aktarmıştır. Kredinin faizleri 6 aylık dönemler itibariyle
nakit olarak anaparayla birlikte ödenmektedir.
c) Dönem sonunda tahakkuk eden faizin kaydı
Örnek: İşletme, bankadan 01.09.2013’te çektiği uzun
vadeli %15 faiz oranlı, 200.000TL’lik kredinin 50.000 TL’lik
taksitini 01.03.2014 ödemek üzere ilgili kısa vadeli hesaba
aktarmıştır. Kredinin faizleri 6 aylık dönemler itibariyle
nakit olarak anaparayla birlikte ödenmektedir.
d) Vade gününde yapılan ödemenin kaydı:
31.12.2013  01.03.2014  2 aylık faiz
31.12.2013
780 Finansman Giderleri Hs.
10.000
381 Gider Tahakkukları Hs.
Faiz Tutarı =
10.000
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
21
200.000 x 15 x 2
1.200
= 5.000 TL
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
22
303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara
Taksitleri ve Faizleri Hesabı
304 Tahvil Anapara Borç Taksit ve
Faizleri Hesabı
Örnek: İşletme, bankadan 01.09.2013’te çektiği uzun
vadeli %15 faiz oranlı, 200.000TL’lik kredinin 50.000 TL’lik
taksitini 01.03.2014 ödemek üzere ilgili kısa vadeli hesaba
aktarmıştır. Kredinin faizleri 6 aylık dönemler itibariyle
nakit olarak anaparayla birlikte ödenmektedir.
c) Vade gününde yapılan ödemenin kaydı:
• Bir tarihinden itibaren bir yıl içinde ödenecek
tahvillerin anapara, borç ve taksitlerinin bir yıl içinde
ödenecek anapara ve faizlerinin izlendiği hesaptır.
• Tahvillerin, bir yıllık süre içinde ödenecek olan anapara
taksitleri ve faizleri bu hesabın alacağına,
ödendiklerinde de bu hesabın borcuna kaydedilir.
01.03.201.
303 UzunVadeli Kredilerin Anapara Taksit ve Faizleri Hs.
381 Gider Tahakkukları Hs.
780 FinansmanGiderleri Hs.
100 Kasa Hs.
50.000
10.000
5.000
65.000
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
23
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
24
4
09.08.2017
305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler
Hs.
304 Tahvil Anapara Borç Taksit ve
Faizleri Hesabı
• 2 yıl vadeli olarak çıkarılan 150.000 TL’lik tahvilin vadesi
izleyen yılda dolacaktır. (Aktarma İşlemi)
31.12.2011
405 Çıkarılmış Tahviller Hs.
150.000
304 Tahvil Ana Para Borç Taksit ve Faizleri
Hs.
• İşletmenin kısa vadeli fon ihtiyaçlarını karşılamak üzere ihraç
ettikleri para ve sermaye piyasalarında işlem gören iktisadi
kıymetlerinizlendiği hesaptır.
• 305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler Hs. İzlenen menkul kıymetler
itibari değeriüzerinde kaydedilir.
150.000
Uzun vadeli borcun vadesinin kısa vadeye
düşmesi
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
25
• İşletme 100.000 TL nominal bedelli finansman bonolarını
90.000 TL’den banka aracılığı ile satmıştır.
31.12.2011
305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler Hs.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
26
306 Çıkarılmış Diğer Menkul
Kıymetler Hs.
305 Çıkarılmış Bonolar ve
Senetler Hs.
102 Bankalar Hs.
308 Menkul Kıymetler İhraç Farkları Hs.(-)
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
90.000
10.000
• 305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler Hesabına dahil edilemeyen
diğer kısavadeli menkulkıymetlerinizlendiğihesaptır.
• İtibari değer ile değerlemeye tabi tutulan çıkarılmış diğer menkul
kıymetler ihraç edilmeleri halinde alacaklı, ödenmeleri
durumundaise borçluçalışır.
100.000
27
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
28
308 Menkul Kıymetler İhraç Farkı Hs.
309 Diğer Mali Borçlar Hs.
• İhraç edilen kısa vadeli menkul kıymetlerin nominal bedelinin
altında satılması durumunda ihraç fiyatı ile nominal değeri
arasındakifarkın izlendiğihesaptır.
• Hesap bilançonun pasifini düzenleyici nitelikte olup Mali Borçlar
bölümünden indirim şeklinde yer alır. Mali bilançoda net
değerleriylegörülmesinisağlar.
• Mali borçlar grubunda sayılan diğer hesapların hiçbirinin
kapsamındayer almayan kısavadeli borçlarınizlendiğihesaptır.
• Borcun doğması durumunda alacaklandırılan hesap, ödenmesi
durumundaborçlandırılır.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
29
30
5
09.08.2017
32 Ticari Borçlar
32 Ticari Borçlar
• İşletmenin yabancı kaynakları içinde yer alan ve ticari
borçlar olarak nitelendirilen borçlar, işletmelerin ticari
işlemleri çerçevesinde doğan borçlardır.
• Ticari faaliyetle ilgili olmakla birlikte bir ticari işlem
sonucu oluşmayan borçlar işletme bilançosunun bu
kalemi içinde gösterilmez.
• Bu tür borçlar diğer borçlar içinde gösterilir.
• İşletmenin ortaya çıkabilecek borçları Tekdüzen
Hesap Planında dört ana grupta toplanmıştır.
B
O
32 Ticari Borçlar
KISA VADELİ
BORÇLAR
R
Ç
L
A
R
33 Diğer Borçlar (Ticari Olmayan Kısa Vadeli
Borçlar)
42 Ticari Borçlar
UZUN VADELİ
BORÇLAR
43 Diğer Borçlar (Ticari Olmayan Uzun Vadeli
Borçlar)
• Ticari borçlar vadelerine göre kısa ve uzun
vadeli olmak üzere ikiye ayrılır.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
31
32
320 Ticari Borçlar
320 Satıcılar Hesabı
• Tekdüzen hesap planında Ticari Borçları izlemek
için aşağıdaki hesaplar açılmıştır.
•
• Poliçe ve senede bağlanmayan borçlar 320 Satıcılar
Hs.’da izlenir.
• 320 Satıcılar Hesabı mukayyet değer ölçüsü ile
değerlenir.
• 320 Satıcılar Hesabının envanteri daha çok mutabakat
sağlama işlemlerini kapsar.
• Dönem sonunda satıcılar tarafından yapılması gereken
indirimler satıcılara bildirilir. Yapılan indirim satın
alınan malın maliyetini düşürecektir.
• Anlaşma gereği ödenmesi gereken faizi varsa tahakkuk
ettirilir.
 320 Satıcılar Hs. (Senetsiz Satıcılar Borçları),
32 Ticari Borçlar
Kısa Vadeli
 321 Borç Senetleri Hs. (Senetli Satıcılara Borçları)
 322 Borç Senetleri Reeskontu Hs. (-),
 326 Alınan Depozito ve Teminatlar Hs. ,
 329 Diğer Ticari Borçlar Hs. .
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
320 Satıcılar Hesabı
34
320 Satıcılar Hesabı
• Yabancı para cinsinden olan borçlar kur değişimine göre
düzeltilir. Dönem sonu Maliye Bakanlığının belirlediği
kur dikkate alınarak “320/420 Satıcılar Hesabı düzeltime
tabi tutulur. Olumsuz farklar “656 Kambiyo Zararları”,
olumlu farklar 646 Kambiyo Karları Hesabına aktarılır.
• Herhangi bir şekilde satıcılara fazla ödeme yapıldığı
anlaşılırsa bu tutar 127 Diğer Ticari Alacaklar Hesabına
aktarılır.
• Bir yıldan uzun vadeli borçların kaydedildiği 420
Satıcılar Hesabında yer alan borçların vadesi 1 yılın
altına düşmesi durumunda 420 Satıcılar Hesabı
borçlandırılarak 320 Satıcılar Hesabı alacaklandırılır.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
33
35
• Örnek: Envanter işlemleri sırasında A işletmesinden
kredili olarak alınan%18 KDV hariç 1.000 TL’lik malın
900 TL olarak kaydedildiği anlaşılmıştır.
31/12/201.
153 Ticari Mallar Hs.
191 İndirilecek KDV Hs
320 Satıcılar Hs.
100
18
118
Tamamlama kaydı
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
36
6
09.08.2017
320 Satıcılar Hesabı
320 Satıcılar Hesabı
• Örnek: A işletmesinden kredili olarak alınan 2.000
TL'lik mal, yanlışlıkla B işletmesi hesabına
kaydedilmiştir
Örnek: Serdemir işletmesinin ticari mal satın aldığı Cesur
Ticaret işletmesi, işletmeye gönderdiği mektup ile
borcuna karşılık 850 TL faiz işlettiğini bildirmiştir.
31/12/201.
320 Satıcılar Hs.
31/12/201.
2.000
320.08 B işletmesi
320 Satıcılar Hs.
780 Finansman Giderleri Hs.
850
320 Satıcılar Hs.
320.08 Cesur Ticaret
2.000
320.07 A İşletmesi
850
Satıcının işletme aleyhine hesapladığı faiz
Düzeltme kaydı
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
37
38
320 Satıcılar Hesabı
320 Satıcılar Hesabı
Örnek: 31.12.201. tarihi itibariyle Akdağ işletmesi
Serdemir işletmesine sattığı ticari mallardan dolayı
işletme lehine % 18 KDV dahil 354 TL iskonto yaptığını
bildirmiştir.
• Örnek: Serdemir işletmesi Yunanistan’dan Ticari mal
satın almış ve karşılığında 1.500€ borçlanmıştır.
Borçlanma tarihinde
1€ = 4,25 TL’dir. 31.12.201.
tarihinde ise 1€ = 3,91 TL’dir.
31.12.201.
320 Satıcılar Hs.
31.12.201.
354
320.08 Akdağ İşletmesi
153 Ticari Mallar Hs.
191 İndirilecek KDV Hs.
656 Kambiyo Zararları Hs.
510
320 Satıcılar Hs.
300
54
510
Olumsuz Kur Farkı
İşletme lehine yapılan iskonto
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
39
• Örnek: Serdemir işletmesi Yunanistan’dan Ticari mal
satın almış ve karşılığında 1.500€ borçlanmıştır.
Borçlanma tarihinde
1€ = 4,25 TL’dir. 31.12.201.
tarihinde ise 1€ = 4,37 TL’dir
31.12.201.
180
646 Kambiyo Karları Hs.
180
Olumlu Kur Farkı
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
40
321 Borç Senetleri Hs.
320 Satıcılar Hesabı
320 Satıcılar Hs.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
41
• İşletmenin ticari faaliyeti ile ilgili olarak ortaya çıkan senede bağlı
borçları bilançonun uzun veya kısa vadeli yabancı kaynakları
içinde bu kalemde gösterilir.
• Borç senetlerinden kasıt TTK uyarınca düzenlenmiş olan ve
borçlusuişletmeolan Bono ve Poliçelerdir.
• Vadeli olarak düzenlenmiş olan çeklerin de 321 Borç Senetleri
Hesabının alt hesaplarında takip edilebilir ancak reeskont işlemi
yapılmaz.
• Borç senetleri hesabında, ana hesap ile yardımcı hesaplar arasında
mutabakat kontrolleri yapılır. Gerekli ise düzeltme kayıtları
yapılır.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
42
7
09.08.2017
321 Borç Senetleri Hs.
321 Borç Senetleri Hs.
• Borç senetleri Alacak senetleri gibi reeskont işlemine tabi
tutulabilir.
• Senetlerin reeskonta tabi olması durumunda senedin nominal
değeri ile peşin değeri arasındaki fark 647 Reeskont Faiz Gelirleri
hesabının alacağına karşılığında 322 Borç Senetleri Reeskontu
hesabının borcuna kaydedilir.
• Yabancı para cinsinden olan borç senetleri kur değişimine göre
düzeltilir. Dönem sonu Maliye Bakanlığının belirlediği kur
dikkate alınarak olumsuz farklar “656 Kambiyo Zararları”,
olumlufarklar 646 Kambiyo Karları Hesabına aktarılır.
• 1 yılınaltına inen uzu n vadeli borçlar 321’e aktarılır.
Örnek: Yapılan kontroller sırasında tarafımızdan dönem içinde
düzenlenerek Satıcı B’ye verilen ve nominal değeri 5.000 TL olan
senedin yanlışlıkla satıcı C’nin yardımcı hesabına kaydedildiği
tespit edilmiştir.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
43
321 Borç Senetleri Hs.
31/12/201.
321 Borç Senetleri Hs.
321.05 Greek Business ltd.
5.000
321 Borç Senetleri Hs.
321.07 B İşletmesi
Düzeltme kaydı
44
Örnek: Serdemir işletmesi Yunanistan’dan mal satın almış
ve karşılığında 1.000€ tutarında bir senet düzenlemiştir.
Borçlanma tarihinde 1€ = 4.10 TL’dir. 31.12.201. tarihinde
ise 1€ = 3,85 TL’dir.
321 Borç Senetleri Hs.
321 05 Greek Business ltd.
310
250
646 Kambiyo Karları Hs.
250
Olumlu Kur Farkı
45
321 Borç Senetleri Hs.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
46
321 Borç Senetleri Hs.
• Örnek: Serdemir işletmesi 31.12.2016 tarihinde 321 Borç
Senetleri Hesabına kayıtlı 80.000 TL’lik borcun vadesi
15.03.2017 ve faiz oranı %20’dir. İşletme bilanço
gününde senedini tasarruf değeri ile değerlemeye
karar vermiştir.
ğ
ü
=
36.500 + ( ü
)
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
5.000
31.12.201.
310
Olumsuz Kur Farkı
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
321.09 C İşletmesi
321 Borç Senetleri Hs.
Örnek: işletmemiz Yunanistan’dan mal satın almış ve
karşılığında 1.000€ tutarında bir senet düzenlemiştir.
Borçlanma tarihinde 1€ = 3,90 TL’dir. 31.12.201. tarihinde
ise 1€ = 4.21 TL’dir.
656 Kambiyo Zararları Hs.
31/12/201
321 Borç Senetleri Hs.
47
31.12.2016
322 Borç Senetleri Reeskontu Hs.(-)
647 Reeskont Faiz Gelirleri Hs.
3.117
3.117
Borç Senetleri Reeskont Tutarının Kaydı
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
48
8
09.08.2017
321 Borç Senetleri Hs.
Aktif
321 Borç Senetleri Hs.
01.01.201.
Pasif
31.12.2016
Bilanço
III. Kısa Vadeli Yabancı Kaynakları
32. Ticari Borçlar
321. Senetli Borçlar
322. Borç Senetleri Reeskontu Hs.-
657 Reeskont Faiz Giderleri Hs.
3.117
Borç Senetleri Reeskont Tutarının iptali
Borç
321 Borç Senetleri Reeskontu Hs.(-)
3.117
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
3.117
322 Borç Senetleri Reeskontu Hs.(-)
76.883
80.000
(3.117)
Alacak
3.117 iptal
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
49
50
Aktarma İşlemi
405 Çıkarılmış Tahviller Hesabı
• Uzun vadeli yabancı kaynaklar arasında yer alan borçlardan
bilanço günü itibariyle vadesi bir yılın altına inen kısa vadeli
kaynak sınıfındakihesaplara aktarılır.
• Örneğin bankadan alınan bir uzun vadeli kredinin, izleyen
dönemde vadesi dolacak olan taksitleri 400 Banka Kredileri
Hesabından 300 Banka KredileriHesabına aktarılır.
• Sermayesi paylara bölünmüş şirketlerle, Kamu iktisadi
teşebbüslerinin uzun vadeli kaynak sağlamak amacıyla
tahvil çıkartmaları durumunda, çıkarılan tahvillerin
izlendiği hesaptır.
• Çıkarılmış tahviller nominal değerleri üzerinden bu hesaba
alacak kaydedilir.
• Bilanço tarihinde bir yılın altına inen anapara geri ödeme
taksiti ve faizleri 304 Tahvil Anapara Borç Taksit ve Faizleri
Hesabına aktarılırken bu hesaba borç kaydedilir. Böylece
borç kısa vadeye dönüşmüş olur.
Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
303 Uzun Vadeli Kredileri
Anapara ve Faiz Taksitleri Hs.
Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
400 Banka Kredileri
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
51
52
405 Çıkarılmış Tahviller Hesabı
405 Çıkarılmış Tahviller Hesabı
Örnek: Serdemir A.Ş % 22 yıllık faiz oranlı 5 yılda yıllık taksitlerle
geri ödenmek üzere 700.000 TL ‘lik tahvil ihraç ediyor. Satışa
aracılık yapan aracı kurum 1 Mart günü itibariyle tahvillerin
tümünün satıldığını ve paranın bankadaki hesaba yatırıldığını
bildiriyor. Faiz ve taksit ödemesi banka eliyle gerçekleştiriliyor.
(izlenmeyi kolaylaştırmak için işletmenin yıllık mali tablo
düzenlediğivarsayılmıştır).
Yıl sonunda (faiz tahakkuk ettirilmesi)
01.03.201.
102 Bankalar Hs.
31.12.201.
780 Finansman Giderleri Hs.
381 Gider Tahakkukları Hs.
700.000
405 Çıkarılmış Tahviller Hs.
700.000 ∗ 10 ∗ 22
= 128.334
1200
700.000
128.334
128.334
Faiz tahakkuku
Tahvil ihracı
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
53
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
54
9
09.08.2017
405 Çıkarılmış Tahviller Hesabı
405 Çıkarılmış Tahviller Hesabı
Yıl sonunda (TaksitinKısa vadeliborçlara aktarılması)
Yıl sonunda (faiz tahakkuk ettirilmesi)
700.000 ∗ 2 ∗ 22
= 25.667
1200
31.12.201.
405 Çıkarılmış Tahviller Hs.
304 Tahvil Anapara Borç Taksit ve Faizleri Hs.
31.12.201.
140.000
140.000
Taksitin kısa vadeli borçlara aktarılması
780 Finansman Giderleri Hs.
381 Gider Tahakkukları Hs.
304 Tahvil Anapara Borç Taksit ve Faizleri Hs.
102 Bankalar Hs.
25.667
128.334
140.000
294.001
Taksitin ve faizin itfası
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
55
Kaynakça
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
56
Teşekkür Ederim
Nalan AKDOĞAN, Orhan SEVİLENGÜL, Tek Düzen Muhasebe Sistemi Uygulaması,
Gazi Kitapevi, Ankara.
Orhan Sevilengül, Genel Muhasebe, Gazi Kitapevi, Ankara, 2011.
Orhan Sevilengül, Çözümlü Muhasebe Problemleri, Gazi Kitapevi, Ankara, 2011.
Yusuf Sürmen, "Muhasebe I", Celepler Matbacılık, Trabzon, 2010
Abdullah Karakaya, Genel Muhasebe Ders Notları, Safranbolu, 2002.
Ahmet Vecdi CAN/ Sakarya Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü Ders Notları
Aydın Karapınar vd." Gayri Menkul Değerleme Uzmanlığı Hazırlık Kitabı, Gazi
kitapevi, 2007.
Nalan AKDOĞAN, Nejat TENKER, Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri, Gazi
Kitapevi.
CEMALCILAR, Ö., "Muhasebenin amaçlarına Ulaşmada Muhasebenin Kuramsal
Yapısına Bağlılığın Gereği ve Önemi", Muhasebe ve Denetime Bakış, Ocak 2003.
8 No’lu TMS- Maddi, Maddi Olmayan Duran Varlıklar ile Özel Tükenmeye Tabi
Varlıklar
IASC, International Accounting Standards Committee, International Accounting
Standards 1999, London, 1999.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
57
Sağlıklı ve mutlu bir hafta
geçirmeniz temennisiyle, iyi
çalışmalar dilerim…
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
58
10