tek fazlı ve üç fazlı kontrolsüz doğrultucular

advertisement
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
Mühendislik Fakültesi
Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü
Power Electronic Circuits (Güç Elektroniği Devreleri)
TEK FAZLI VE ÜÇ FAZLI KONTROLSÜZ DOĞRULTUCULAR
1. DENEYİN AMACI
Bu deneyin amacı, tek fazlı ve üç fazlı diyotlu doğrultucuların çalışmasını ve davranışlarını
incelemektir. Bu deneyde, tek faz ve üç faz olmak üzere tüm yarım ve tam dalga doğrultucuları, omik
ve indüktif yükler altında incelenecektir.
2. TEORİ
Pek çok güç elektroniği uygulamasında, giriş gücü şebekeden alınan 50 − 60 𝐻𝑧’lik AC güç
şeklindedir ve uygulamada DC’ye çevrilir. Endüstride kontrollü gerilim ya da güç aktarımı
gerekmeyen uygulamalarda maliyet açısından genel eğilim diyotlu doğrultucular kullanmak
yönündedir. Diyotlu doğrultucularda güç akışı, şebekeden yüke doğru olup sadece tek yönlüdür. DC
güç kaynağı, AC motor sürücüleri ve daha pek çok alanda diyotlu doğrultucular tercih edilmektedir.
Diyotlu doğrultucular, gerilimi şebekeden doğrulttukları için üzerlerinde, doğrultucunun türüne göre
şebekenin harmoniklerinin frekansında gerilim salınımları olur. Bunları azaltmak için çıkışa yükten
önce bir kapasitör eklenir. Kapasitör ne kadar büyük olursa çıkış gerilimindeki salınımlar da o kadar
az olacaktır. Diyotlu doğrultucuların kötü özelliklerinden bir tanesi ise şebekeden oldukça yüksek
distorsiyonlu akım çekmeleridir. Bu da harmonik standartlarıyla sınırlandırıldığı için her durumda
diyotlu doğrultucular kullanılamayabilir. Bunların yerine kontrollü doğrultucular kullanılarak çeşitli
denetim stratejileriyle birlikte akım sinüse benzetilir.
Diyotlu doğrultucuları, tek faz, üç faz ve yarım dalga doğrultucu, tam dalga doğrultucu şeklinde
sınıflandırabiliriz. Şimdi bunları inceleyelim.
2.1. Tek Faz Yarım Dalga Doğrultucu
Tek faz yarım dalga doğrultucular pek kullanılmasalar da, doğrultucu çalışmasının anlaşılması
açısından iyi bir örnek teşkil ederler. Şekil 1’de tek fazlı bir yarım dalga doğrultucu görülmektedir.
Şekil 1. Tek faz yarım dalga doğrultucu
Yarım dalga doğrultucu, diyotun üzerine gelen negatif gerilimi iletmemesinden dolayı, sinüs
şeklindeki gerilimin sadece pozitif kısmını doğrultacaktır. Yük omik, ya da indüktif olabilir. Eğer yük
omik bir yük ise, diyot sadece pozitif evreyi doğrultur ve kesim durumuna geçer, ancak yük indüktif
bir yük ise, yük akımı, gerilim sıfıra düştükten sonra, bir süre daha pozitif yönde akmaya devam
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
edeceği için diyot hemen kesime geçemez ve üzerindeki akım sıfıra düşene kadar negatif gerilimi
iletir. Bütün bu durumlar aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.
Şekil 2. Omik ve indüktif yük için çıkış gerilim-akım dalga şekilleri
Gerilimin negatife düştüğü durumları engellemek için indüktif yüklü uygulamalarda çıkışa, boşta
çalışma diyodu (FWD) bağlanır. Bu, yüke ters paralel olarak bağlanan standart bir diyottur ve gerilim
negatife düşme eğilimi gösterdiği zaman iletime geçerek, şebeke diyodunun üzerindeki akımı kendi
üzerine alır. Böylece yük akımı boşta çalışma diyodu üzerinden akmaya devam eder ve yük üzerinde
sadece oldukça küçük olan diyodun negatif gerilimi gözlenir.
Çıkışta gözlenen gerilimin tepe değeri, diyot üzerindeki gerilim düşümü ihmal edilirse yaklaşık olarak
giriş işaretininkiyle aynıdır. Bu dalga şeklinin ortalama ve etkin değerleri integral alınarak
hesaplanabilir. Aşağıda yarım dalga doğrultucunun çıkış geriliminin ortalama ve etkin değerleri ve
nasıl hesaplandığı verilmiştir.
𝑣(𝑡) = 𝑉𝑚 sin(𝜔𝑡)
𝜋
𝑇
𝑉𝑜𝑟𝑡
1
1
𝑉𝑚
[− cos(𝜔𝑡)]|𝜋0
= ∫ 𝑣(𝑡) 𝑑𝑡 =
∫ 𝑉𝑚 sin(𝜔𝑡) 𝑑(𝜔𝑡) =
𝑇
2𝜋
2𝜋
0
𝑉𝑜𝑟𝑡 =
0
𝑉𝑚
𝑉𝑚
𝑉𝑚
[− cos 𝜋 − (− cos 0)] =
2=
2𝜋
2𝜋
𝜋
𝑉𝑚
𝐼𝑚
𝑉𝑜𝑟𝑡 =
, 𝐼𝑜𝑟𝑡 =
𝜋
𝜋
𝑇
𝑉𝑟𝑚𝑠
0.5
1
= [ ∫ 𝑣(𝑡)2 𝑑𝑡]
𝑇
0
𝑉𝑟𝑚𝑠 =
𝑉𝑚
𝐼𝑚
, 𝐼𝑟𝑚𝑠 =
2
2
2.2. Tek Faz Tam Dalga Doğrultucu
Tek fazlı uygulamalar için oldukça sık kullanılan tam dalga ya da köprü doğrultucu devresi Şekil 3’te
gösterilmiştir. Dört tane diyottan oluşan devrede, D1 ve D4 diyotları alternatif gerilimin pozitif
evresini geçirecek, D2 ve D3 diyotları da gerilimin negatif evresinde aktif olarak bu bölgeyi
doğrultacaktır. Böylece çıkışta, girişteki AC gerilimin iki katı frekansında DC bir gerilim elde
edilecektir. Eğer yük indüktif olursa akım gerilimin gerisine düşecek, ancak akımı üzerine alacak
pozitif gerilim evresine geçmekte olan başka bir diyot olduğu için yarım dalga doğrultucuda gözlenen
2
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
negatif voltaj durumu köprü diyotta gerçekleşmeyecektir. Bunlara dair dalga şekilleri Şekil 4’te
gösterilmiştir.
Şekil 3. Tek fazlı köprü doğrultucu
Şekil 4. Omik ve indüktif yük için köprü doğrultucu çıkış gerilim-akım dalga şekilleri
Tek fazlı köprü diyotta da yük gerilimi ve akımın ortalama ve etkin değerleri aynı şekilde integral
alarak hesaplanır. Sonuçlar aşağıda verilmiştir.
2𝑉𝑚
2𝐼𝑚
, 𝐼𝑜𝑟𝑡 =
𝜋
𝜋
𝑉𝑚
𝐼𝑚
=
, 𝐼𝑟𝑚𝑠 =
√2
√2
𝑉𝑜𝑟𝑡 =
𝑉𝑟𝑚𝑠
Bu formüllerle verilen akım değerleri sadece omik yükler için kullanılabilir. Çünkü sadece bu
durumda akım ve gerilimlerin dalga şekilleri aynıdır.
2.3. Üç Faz Yarım Dalga Doğrultucu
Şekil 5’te görüldüğü gibi üç tane tek faz yarım dalga doğrultucunun ortak bir uçta birleşmesiyle
oluşmuştur. Üç faz dönüştürücüler, daha yüksek frekanslı ve daha düşük salınımı olan çıkış gerilimleri
üretirler. Böylece maliyet ve boyut açısından daha kolay filtrelenen çıkış gerilimleri elde edilmiş olur.
Şekil 5. Üç faz yarım dalga doğrultucu
Üç faz yarım dalga doğrultucuda, hangi faz daha pozitif ise o faza bağlı olan diyot iletime geçer ve bir
sonraki faz daha pozitif olup iletimi üzerine alana kadar kapanmaz. Bu durumdan da anlaşılacağı gibi
3
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
her diyot, fazlar arası gerilimin sıfır olduğu noktadan itibaren iletime geçer ve 120° boyunca iletimde
kalır. İndüktif yük durumunda da bir sonraki diyot, akımı üzerine alacağı için, gerilimin negatife
düşmesi durumu, dolayısıyla da boşta çalışma diyotu kullanımına ihtiyaç yoktur.
Üç faz yarım dalga doğrultucu yük üzerinde, giriş geriliminin 3 katı frekansında bir salınım oluşturur.
Bu sebeple “3-darbeli doğrultucu” şeklinde de adlandırılır. Çıkış geriliminin ortalama ve etkin
değerleri ise aşağıda verilen formüllerle hesaplanabilir.
𝑉𝑜𝑟𝑡 =
3√3𝑉𝑚
1 3√3
, 𝑉𝑟𝑚𝑠 = 𝑉𝑚 √ +
= 0.84𝑉𝑚
2𝜋
2 8𝜋
2.4. Üç Faz Tam Dalga Doğrultucu
Üç fazlı gerilimin mevcut olduğu endüstriyel uygulamalarda, üç faz doğrultucular, tek faza tercih
edilen bir doğrultucu çeşididir. Bunun sebebi ise, üç faz doğrultucunun, çıkışta daha düşük gerilim
salınımları vermesi ve daha yüksek güç aktarabilmesidir. Üç faz tam dalga doğrultucu devre şeması
Şekil 6’da verilmiştir.
Şekil 6. Üç faz köprü doğrultucu
Üç faz köprü doğrultucuda her koldaki diyotlar (D1-D4, D2-D5, D3-D6) birbiriyle 180° faz farkıyla
çalışırlar. Ayrıca alt ve üst grup diyotları da (D1-D3-D5, D2-D6-D4) kendi içlerinde birbirleriyle 120°
faz farkıyla çalışırlar. Bu doğrultucu da üç faz yarım dalga doğrultucu gibi fazlar arası gerilim
prensibine göre çalışır. Yani hangi fazlar arasındaki gerilim daha büyükse o fazlara ait, alt ve üst grup
diyotları iletime geçer. Köprünün çalışmasını incelemek için R fazının açısını 0 olarak ve diğer
fazların da sırayla 120° geriden geldiğini varsayalım. Dalga şekilleri ve bu duruma göre diyotların
iletim sıraları aşağıda gösterilmiştir.
4
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
Şekil 7. Üç faz hat gerilimleri ve diyot iletim periyotları
Üstteki şekilde açıkça görülüyor ki her diyot 120° iletimde kalıyor ve her 60° ’de bir diyotlardan biri
kesime giderken bir diğeri iletime geçiyor. Bu duruma göre elde edilecek olan çıkış gerilimi aşağıda
verilmiştir.
Şekil 8. Üç faz köprü doğrultucu çıkış gerilimi dalga şekli
Şekil 8’den de görüldüğü gibi 2 periyotluk sinüs için, konvertörün çıkışı 12 darbeli bir gerilim
üretmiştir. Yani tek periyotta 6 darbeli, bir başka deyişle giriş işaretinin frekansının 6 katı frekansta bir
gerilim elde ediyoruz. Bu sebeple bu doğrultucuya “6-darbeli dönüştürücü” de denmektedir. Omik
yükler için yük akımının dalga şekli de aynı olacaktır ancak indüktif yük durumunda akım gerilimin
gerisine düşecektir. Bu durum Şekil 9’da gösterilmiştir.
Şekil 9. İndüktif yük için oluşan akım-gerilim dalga şekilleri
5
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
Üç faz köprü doğrultucunun çıkış geriliminin ortalama ve etkin değerleri de aşağıda verilmiştir ve
gerekirse daha önceki doğrultucular için açıklandığı şekilde türetilebilir.
𝑉𝑜𝑟𝑡 =
3𝑉𝑚
= 0.955𝑉𝑚 , 𝑉𝑟𝑚𝑠 = 1.655𝑉𝑚
𝜋
3. DENEYLER
3.1. Tek Faz Yarım Dalga Doğrultucu
3.1.1. Tek Faz Yarım Dalga Doğrultucu (Omik Yük)
Şekilde görülen devreyi kurunuz.
Şekil 10. Deney bağlantı şemaları
Girişten verilen 55 𝑉𝑟𝑚𝑠 ’lik alternatif gerilimin pozitif evresi diyot tarafından geçirilecek, negatif
evresi ise diyotun geri bloklama durumuna geçmesi sebebiyle kesilecektir. Alternatif gerilimin sadece
6
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
bir evresi geçirildiği için bu devreye yarım dalga doğrultucu denmektedir. Bağlantıları kontrol ettikten
sonra devreyi çalıştırınız. Y1 kanalındaki çıkış dalga şeklini çiziniz. Aşağıdaki ölçümleri not ediniz.
Y1 Kanalında gördüğünüz gerilim dalga şekline göre, akım dalga şeklinin nasıl olmasını beklersiniz?
Aşağıdaki ölçümleri alınız.
•
Direnç üzerinden alınan yük geriliminin ortalama ve etkin değeri (𝑉𝑜𝑜𝑟𝑡 , 𝑉𝑜𝑟𝑚𝑠 )
•
Direnç üzerinden geçen yük akımının ortalama ve etkin değeri (𝐼𝑜𝑜𝑟𝑡 , 𝐼𝑜𝑟𝑚𝑠 )
•
Giriş akımının etkin değeri (𝐼𝑖𝑟𝑚𝑠 )
(a) Çıkış gerilimi ve akımı (100 Ω)
(b) Diyot gerilimi (100 Ω)
(c) Giriş ve çıkış gerilimleri (100 Ω)
Şekil 11. Omik yüklü yarım dalga doğrultucu için dalga şekilleri
Tablo 1. Omik yüklü yarım dalga doğrultucu için deney sonuçları
Maksimum 𝑉𝑜
Ortalama 𝑉𝑜
Ortalama 𝐼𝑜
7
RMS 𝐼𝑜
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
3.1.2. Tek Faz Yarım Dalga Doğrultucu (İndüktif Yük)
Şekilde görülen devreyi FWD diyotunu bağlamadan kurunuz.
Şekil 12. Deney bağlantı şemaları
8
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
Osiloskopun, Y1 kanalındaki çıkış geriliminin ve Y2 kanalındaki direnç geriliminin dalga şeklini
çiziniz. Elimizdeki dalga şekillerinden çıkış akımının dalga şeklini bulabilir miyiz; nasıl? Aşağıdaki
ölçümleri alınız.
•
Toplam yük üzerinden alınan çıkış geriliminin ortalama ve etkin değeri.
•
Toplam yük üzerinden geçen akımın ortalama ve etkin değeri.
•
Giriş akımının etkin değeri.
Aşağıda belirtilen indüktif yükleri uygulayarak çıkış geriliminin dalga şekillerini çiziniz.
𝑅 = 50 Ω , 𝐿 = 25 𝑚𝐻
𝑅 = 50 Ω , 𝐿 = 100 𝑚𝐻
(a) Çıkış gerilimi ve akımı (50 Ω, 25 mH)
(b) Diyot gerilimi (50 Ω, 25 mH)
(c) Çıkış gerilimi ve akımı (50 Ω, 100 mH)
(d) Diyot gerilimi (50 Ω, 100 mH)
Şekil 13. İndüktif yüklü yarım dalga doğrultucu için dalga şekilleri
Tablo 2. İndüktif yüklü yarım dalga doğrultucu için deney sonuçları
Maksimum 𝑉𝑜
Ortalama 𝑉𝑜
50 Ω, 25 mH
50 Ω, 100 mH
9
Ortalama 𝐼𝑜
RMS 𝐼𝑜
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
3.1.3. Tek Faz Yarım Dalga Doğrultucu (Boşta Çalışma Diyotlu FWD)
Şekilde görülen devreyi FWD diyotu bağlayarak kurunuz.
Şekil 14. Deney bağlantı şemaları
Y1 ve Y2 kanallarındaki dalga şekillerini çiziniz. Bu yük altında, bir önceki deneyde aldığınız
ölçümleri alınız. FWD devrede neyi etkilemiştir?
10
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
(a) Çıkış gerilimi ve akımı (50 Ω, 100 mH)
(b) Diyot gerilimi (50 Ω, 100 mH)
Şekil 15. İndüktif yüklü ve serbest dolaşım diyotlu yarım dalga doğrultucu için dalga şekilleri
Tablo 3. İndüktif yüklü ve serbest dolaşım diyotlu yarım dalga doğrultucu için deney sonuçları
Maksimum 𝑉𝑜
Ortalama 𝑉𝑜
Ortalama 𝐼𝑜
RMS 𝐼𝑜
50 Ω, 100 mH
3.2. Tek Faz Tam Dalga Doğrultucu – Köprü Doğrultucu
3.2.1. Tek Faz Tam Dalga Doğrultucu (Omik Yük)
Şekilde görülen devreyi kurunuz. Bu kez giriş geriliminin pozitif evresini D1-D4 diyot çifti negatif
evresini de D2-D3 diyot çifti geçirecektir. Bu sayede sinüs eğrisi şeklinde bir gerilimin her iki evresi
de pozitif bir gerilime dönüştürülmüş olacaktır. Bağlantıları kontrol ederek devreyi çalıştırınız.
Osiloskobun Y1 kanalından görülen çıkış geriliminin dalga şeklini çiziniz. Çıkış geriliminin ve
akımının, ortalama ve etkin değerlerini not ediniz. Giriş geriliminin bir periyodunda, çıkış geriliminde
2 darbe gözlendiği için bu doğrultucuya 2 darbeli doğrultucu da denmektedir.
11
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
Şekil 16. Deney bağlantı şemaları
(a) Çıkış gerilimi ve akımı (100 Ω)
(b) D1 ve D2 diyot gerilimleri (100 Ω)
12
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
(c) Giriş ve çıkış gerilimleri (100 Ω)
Şekil 17. Omik yüklü köprü doğrultucu için dalga şekilleri
Tablo 4. Omik yüklü köprü doğrultucu için deney sonuçları
Maksimum 𝑉𝑜
Ortalama 𝑉𝑜
Ortalama 𝐼𝑜
3.2.2. Tek Faz Tam Dalga Doğrultucu (İndüktif Yük)
Şekilde görülen devreyi kurunuz.
13
RMS 𝐼𝑜
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
Şekil 18. Deney bağlantı şemaları
Devreyi çalıştırarak Y1 kanalındaki çıkış geriliminin ve Y2 kanalındaki direnç geriliminin dalga
şeklini çiziniz. Çıkış geriliminin ve akımının ortalama ve etkin değerlerini ölçerek not ediniz. İndüktif
yük köprü doğrultucuda ne gibi etkilere sebep oldu? Köprü doğrultucularda da, endüktif yük altında,
yarım dalga doğrultucuları gibi serbest dolaşım diyotuna (FWD) ihtiyaç var mıdır?
14
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
(a) Çıkış gerilimi ve akımı (100 Ω, 100 𝑚𝐻)
(b) D1 ve D2 diyot gerilimleri (100 Ω, 100 𝑚𝐻)
Şekil 19. İndüktif yüklü köprü doğrultucu için dalga şekilleri
Tablo 5. İndüktif yüklü köprü doğrultucu için deney sonuçları
Maksimum 𝑉𝑜
Ortalama 𝑉𝑜
Ortalama 𝐼𝑜
RMS 𝐼𝑜
3.3. Üç Faz Yarım Dalga Doğrultucu
3.3.1. Üç Faz Yarım Dalga Doğrultucu (Omik Yük)
Şekilde görülen devreyi kurunuz. Üç faz yarım dalga doğrultucu, aşağıda da görüldüğü gibi üç tane
tek faz yarım dalga doğrultucunun yüke giden ortak uçlarının bağlanması ile oluşmuştur. Devreyi
kurarak osiloskobun Y1 kanalında görülen yük geriliminin dalga şeklini çiziniz. Yük gerilim ve
akımının ortalama ve etkin değerlerini not ediniz.
Giriş geriliminin bir periyodunda yük gerilimi üzerinde 3 darbe oluştuğundan bu doğrultucuya 3
darbeli doğrultucu da denmektedir.
15
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
Şekil 20. Deney bağlantı şemaları
(a) Çıkış gerilimi ve akımı (100 Ω)
(b) D1 ve D2 diyot gerilimleri (100 Ω)
16
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
(c) Giriş ve çıkış gerilimleri (100 Ω)
Şekil 21. Omik yüklü üç faz yarım dalga doğrultucu için dalga şekilleri
Tablo 6. Omik yüklü üç faz yarım dalga doğrultucu için deney sonuçları
Maksimum 𝑉𝑜
Ortalama 𝑉𝑜
Ortalama 𝐼𝑜
3.3.2. Üç Faz Yarım Dalga Doğrultucu (İndüktif Yük)
Şekilde görülen devreyi kurunuz.
17
RMS 𝐼𝑜
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
Şekil 22. Deney bağlantı şemaları
(a) Çıkış gerilimi ve akımı (100 Ω, 100 𝑚𝐻)
(b) D1 ve D2 diyot gerilimleri (100 Ω, 100 𝑚𝐻)
Şekil 23. İndüktif yüklü üç faz yarım dalga doğrultucu için dalga şekilleri
18
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
Tablo 7. İndüktif yüklü üç faz yarım dalga doğrultucu için deney sonuçları
Maksimum 𝑉𝑜
Ortalama 𝑉𝑜
Ortalama 𝐼𝑜
RMS 𝐼𝑜
3.4. Üç Faz Köprü Doğrultucu
3.4.1. Üç Faz Köprü Doğrultucu (Omik Yük)
Şekilde görülen devreyi kurunuz.
Şekil 24. Deney bağlantı şemaları
Şekil 24’de üç faz köprü doğrultucu görülmektedir. Yarım dalga doğrultucular şebekeye etkilerinden
dolayı genelde kullanılmazlar. Tek faz ve üç faz köprü doğrultucular yaygın olarak kullanılan
19
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
doğrultucu devreleridir. Bu deneyde üç faz köprü doğrultucunun özellikleri gösterilecektir. Devreyi
şekilde gösterildiği gibi kurup çalıştırınız. Yük geriliminin dalga şeklini çiziniz. Yük gerilim ve
akımının ortalama ve etkin değerlerini not ediniz.
Giriş gerilimlerinin bir periyoduna göre yük üzerinde 6 darbeli bir gerilim oluştuğu için bu
doğrultucuya 6 darbeli doğrultucu da denmektedir.
(a) Çıkış gerilimi ve akımı (300 Ω)
(b) D1 ve D2 diyot gerilimleri (300 Ω)
(c) Giriş ve çıkış gerilimleri (300 Ω)
Şekil 25. Omik yüklü üç faz köprü doğrultucu için dalga şekilleri
Tablo 8. Omik yüklü üç faz köprü doğrultucu için deney sonuçları
Maksimum 𝑉𝑜
Ortalama 𝑉𝑜
Ortalama 𝐼𝑜
3.4.1. Üç Faz Köprü Doğrultucu (İndüktif Yük)
Şekilde görülen devreyi kurunuz.
20
RMS 𝐼𝑜
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
Şekil 26. Deney bağlantı şemaları
Yük geriliminin dalga şeklini çiziniz. Yük gerilim ve akımının ortalama ve etkin değerlerini ölçerek
not ediniz.
21
Tek Fazlı ve Üç Fazlı Kontrolsüz Doğrultucular_________________________________________
(a) Çıkış gerilimi ve akımı (300 Ω, 100mH)
(b) D1 ve D2 diyot gerilimleri (300 Ω, 100mH)
Şekil 27. İndüktif yüklü üç faz köprü doğrultucu için dalga şekilleri
Tablo 9. İndüktif yüklü üç faz köprü doğrultucu için deney sonuçları
Maksimum 𝑉𝑜
Ortalama 𝑉𝑜
Ortalama 𝐼𝑜
22
RMS 𝐼𝑜
Download