Doç. Dr. Suna ERDOĞAN - Kanser Tedavisinde Radyofarmasi Ve

KANSER TEDAVİSİNDE
RADYOFARMASİ
ve
ECZACININ ROLÜ
Doç. Dr. Suna ERDOĞAN
Hacettepe Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi
Radyofarmasi Anabilim Dalı
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasi
Nükleer Tıp tarafından kullanılan
radyofarmasötiklerin güvenli, etkin ve kaliteli
olarak ve çalışan, hasta ve çevreye minimum
hazar verecek şekilde üretilmesi/hazırlanması,
kalite kontrolü, dozlara bölünmesi gibi işlerden
sorumlu eczacılık dalıdır.
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasötik
• İnsanda teşhis ve/veya tedavi amacıyla
kullanılan ve hazırlandığı zaman yapısında bir
veya birden fala radyonüklid (radyoizotop)
bulunduran her türlü tıbbi ürünlerdir.
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyonüklid Görüntüleme ve Tedavi
V1
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyonüklid Görüntüleme ve Tedavi
Radyoaktif kısım
Farmasötik kısım
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasi
TIP
-
+

ECZACILIK
KİMYA

FİZİK
BİYOLOJİ
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasötiklerin Özellikleri
• Radyoaktif
• Nükleer tıpta %95’i teşhis %5’i tedavi amacıyla
kullanılmaktadır.
• Çok düşük aktif madde miktarları
• Farmakolojik aktivite göstermezler
• Mükemmel güvenlik profili, başlıca diyagnostikler
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasötik
Kısa raf ömrü (radyoanüklidin fiziksel yarı ömrü)
Küçük hacimler
Hastane ortamı
Steril ürünler
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyoaktivite
Gama ()
Enerji
Teşhis
ve
Görüntüleme
Pozitron (+)
Beta (-)
Radyoaktif atom
Tedavi
Partikül
Alfa ()
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyonüklidik Görüntüleme ve Tedavi
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Onkolojik Uygulamalar
•
•
•
•
Bazı tümörlerin tanı ve lokalizasyonu
Tümörlerin evrelenmesi
Tümörlerde metastaz olup olmadığının araştırılmasında
Kanserli kemiklerdeki ağrının tedavisi
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Nörolojik Uygulamalar
• Beyin perfüzyon görüntülenmesi:
İnme, epilepsi, demans, beyin
ölümü tanısı
• Serebral palsi ve bazı
paralizilerin tanısının konması
• Kan-Beyin bariyeri sintigrafileri:
Beyin-boyun damar patolojilerinin
değerlendirilmesi ve bazı
tümörlerin tanısında
• Sisternografi; beyin omurilik
sıvısı kaçakları, hidrosefali ve
shantların tanı ve
değerlendirilmesinde
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Ortopedik Uygulamalar
• Gizli kırıkların gösterilmesi
• Kemik enfeksiyonlarının tanı,
ayırıcı tanı ve takibi
• Kemiğin vasküler hastalıkları
• Metabolik kemik hastalıklarında
patolojinin yaygınlığı ve
aktivitesini saptmak
• Kemik greftlerinin canlılığını
izlemek
• Portezlerde gevşeme yada
enfeksiyonun saptanması
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Ürogenital Sistem Uygulamaları
• Konjenital anomalilerin saptanması
• Böbreklerde yer kaplayan oluşumların
araştırılması
• Obstrüktif (tıkanma) böbrek
hastalıklarının tanı ve takibi
• Renovasküler hipertansiyon, renal
vasküler yapıların emboli, tromboz ve
enfarktüs tanısı
• İdrar yolları tıkanıklıklarının
gösterilmesi
• Böbreklerde ekstravazasyon olup
olmadığının araştırılması
• Böbrek enfeksiyonlarının araştırılması
• Böbrek transplantasyonlarında
hastaların takibi ve komplikasyonların
tesbiti
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Kardiyak Uygulamaları
• Myokard perfüzyonunun
gösterilmesi
• Myokard infarktüsünün
gösterilmesi,
• Kalbin fonksiyonlarının tetkik
edilmesi; konjenital kalp
hastalıklarının tanısı, ventriküler
fonksiyonlar, anevrizmaların
tanısı
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Akciğer Uygulamaları
• Pulmoner emboli tanı ve takibi
• Yabancı cisim aspirasyonlarının
tanısı
• KOAH erken dönem tanısı
• Akciğer permeabilitesinin
tetkiki
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Endokrin Uygulamaları
• Tiroid hastalıkları tanı, tedavi ve
takibi
• Paratiroid hastalıklarının tanısı
• Adrenal hastalıklar
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Gastroenterolojik Uygulamalar
• Tükürük bezi hastalıkları
• Özefagus fonksiyonlarının
tetkiki
• Gastroözefagal reflü
saptanması
• Duedonogastrik reflü tetkiki
• GİS kanamalarının tetkiki
• Karaciğer ve dalakta diffüz
ve fokal lezyonlatrın tetkiki
• Kronik karaciğer hastalıkları
• Splenik doku araştırlması
• Safra kesesi hastalıklarının
tanı ve ayırıcı tanısı
• Safra yolları atrezileri
• Safra sızıntılarının tespiti
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasi
Radyokimya
Nükleer Tıp
In vivo diagnostik görütüntüleme
In vivo fonksiyon testleri
Radyonüklid tedavi
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasi
Radyofarmasi-Eczacılık
• Reçetelendirme doktor-eczacı (radyofarmasist)
• Daha fazla işlem
• In-house hazırlama ve üretim
• Aseptik üretim (enjeksiyonlar)
• Radyoaktivite hesaplamaları
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasist-Görev ve
Sorumluluklar
Amerikan Eczacılık Birliği’nin Nükleer Eczacı
Uygulamaları Yönetmeliğine göre Nükleer
Eczacının başlıca sorumlulukları :
• Radyoaktif maddelerin (radyofarmasötiklerin),
radyoaktif olmayan maddelerin (ör; kitlerin) ve
diğer madde ve malzemelerin siparişi, teslim
alınması, saklanması ve stok kontrolü
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasist-Görev ve
Sorumluluklar
• Kullanıma yarı hazır ürünlerin ve ticari olarak
mevcut olmayan veya kullanılmadan hemen önce
hazırlanması gereken radyofarmasötiklerin
hazırlanması
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasist-Görev ve
Sorumluluklar
• Kullanıma hazır radyofarmasötikler
• Yarı hazır ürünlerden hazırlanan
radyofarmasötikler
• Uygulamadan hemen önce hazırlanan
radyofarmasötikler
• Hastadan alınan örneklerle hazırlanan
radyofarmasötikler
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasist-Görev ve
Sorumluluklar
• Radyofarmasötiklerin aktivitelerinin ölçülmesi,
kalite kontrolü ve safsızlıklarının tayininde
kullanılan enstrümanların kontrolü ve kalite
kontrolü
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasist-Görev ve
Sorumluluklar
Fizikokimyasal Testler
Biyolojik Testler
Fiziksel özellikler ve stabilite
pH
Kimyasal saflık
Partikül büyüklüğü ve dağılımı
Sterilite
Projenite
Radyoassay
Radyokimyasal saflık
Radyonükidik saflık
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasist-Görev ve
Sorumluluklar
• Radyofarmasötiklerin ambalajlanması,
etiketlenmesi ve transportu
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasist-Görev ve
Sorumluluklar
• Atıklarının uygun şekilde imha edilmesi
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasist-Görev ve
Sorumluluklar
• Radyofarmasötiklerle ilgili bilgilerin, diğer sağlık
personeline aktarılması, gerektiğinde diğer
personelin bu konularda eğitimi
• Radyofarmasötik uygulanmadan önce doğru
hastanın doğru dozu aldığının garanti edilmesi,
herhangi bir beklenmeyen durumda sorunu çözme
için öneriler getirmesi
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasötiğin Hazırlanmasından
Kaynaklanan Biyodağılım Değişiklikleri
•
•
•
•
•
•
Karıştırma Sırası
İnkübasyon
İnkübasyon Ortamının Bileşimi
Stabilite
Alüminyum İyonu
pH
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasötiğin Uygulanmasından
Kaynaklanan Biyodağılım Değişiklikleri
• Enjektörde Kan Pıhtısının Oluşması
• Aktivitenin Uygulama Yolunda Kalması
• Radyofarmasötiğin Uygulanması Sırasında
Hastanın Pozisyonu
• Radyofarmasötiğin Swab Çözeltisi veya Enjektör
Bileşimi ile Kontaminasyonu
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Patofizyolojik ve Biyokimyasal
Değişiklikler
• Hormon düzeyi
• Organın olmaması
• Atılımın yapıldığı organların fonksiyonları; hepatobiliar ve
üriner sistem
• Fazla konuşma
• Egzersiz
• Yorgunluk
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasötik-İlaç Etkileşmeleri
Çeşitli ilaçların radyofarmasötiklerin biyodağılımı
üzerinde etkisi uzun süredir bilinmektedir.
Bazı ilaçlar radyofarmasötiğin hedef dokuda tutulumunu
artırırken,
Bazı ilaçlar azaltabilmekte veya
Bazı ilaçlar biyodağılımı tamamen değiştirebilmektedir.
Bu değişikliklerin bilinmesi sintigrafik görüntülerin yanlış
yorumlanmasını ve buna bağlı olarak yanlış teşhisi
önlemek açısından doktora yardımcı olur.
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasötik-İlaç Etkileşmeleri
Tc-99m fosfonat bileşikleri ile kemik görüntüleme;
Kemoterapötikler
Artmış böbrek tulumu
Kortikosteroidler
Azalmış kemik tutulumu
Sitotoksik tedavi
Artmış kalvarium tutulumu
Meperidin
Yumuşak doku tutulumu
Demir dektran
Uygulama bölgesinde
artmış tutulum
Alüminyum iyonları
Artmış KC aktivitesi
Dekstroz
Artmış böbrek aktivitesi
Demir
Artmış böbrek aktivitesi
Fosfor içeren bileşikler
Azalmış kemik tutulumu
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasötik-İlaç Etkileşmeleri
I-131 NaI ile Tiroid tutulumu ve tiroid görüntüleme;
TcO4, Br, ClO4, SCN
Azalmış tutulum
Iyot içeren preparatlar
(Lugol çözeltisi, bazı öksürük şurupları)
Azalmış tutulum
Kontrast bileşikler
Azalmış tutulum
Antitiroid ilaçları
Azalmış tutulum
Doğal veya sentetik tiroid preparatları
Azalmış tutulum
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasötik-İlaç Etkileşmeleri
Tc-99m sestamibi paratiroid görüntüleme
Paratiroid adenoma ve normal tiroid dokusu
Paratiroid adonemada kalış süresi uzun
Tc-99m perteknetat ile ek çekim
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasötik-İlaç Etkileşmeleri
Tc-99m sestamibi ……pasif difüzyon
Tc-99m perteknetat ….. Aktif transport Na+/I-simporter
Levothyroxine TSH salımını inhibe eder. Dolayısıyla iyod ve
perteknetat tutulumu için TSH salımında eksiklik söz konusu
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Radyofarmasist-Görev ve
Sorumluluklar
• Yeni radyofarmasötiklerin geliştirilmesi için
gerekli araştırmaların yapılması, yeni hazırlama
yöntemlerinin geliştirilmesi, kalite kontrol
testlerinin geliştirilmesi, klinik denemeler için
gerekli hazırlıkların yapılması
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Eğitim
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Eğitim-ABD
ABD radyofarmasi ile ilgili birimlerde çalışan kişilerin eczacı
olması ve bu eczacıların nükleer eczacılık alanında
uzmanlaşmış olması şartı var.
•
•
•
•
•
200 saat teorik eğitim
Radyasyon fiziği ve enstrümanlar
Radyasyondan korunma
Radyoaktivite matematiği
Radyasyon biyolojisi
Radyasyon kimyası
Bir gözetmen eşliğinde 500 saat pratik eğitim.
• Radyoaktif maddelerin siparişi, teslim alınması, izlenmesi ve
paketin güvenli açılımı
• Doz kalibratörlerinin, sintilasyon dedektörlerinin ve
surveymeter’ların kalibrasyonu
• Hasta dozlarının hesaplanması ve uygun enjektör zırhlaması
kullanılarak hasta dozlarının kalibrasyonu.
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Eğitim-ABD
Certificate Programs:
• Nuclear Education Online (UAMS & UNM)
• Purdue University
• Ohio State University
• Nuclear Medicine Associates
• U.S. Army (residency program)
College of Pharmacy Programs:
• University of Arkansas
• University of New Mexico
• University of Oklahoma
• University of Tennessee
• Massachusetts College of Pharmacy and Allied Health Sciences
• University at Buffalo (SUNY at Buffalo) residency program- no longer active
• Medical University of South Carolina (residency program) - no longer active
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Eğitim-Avrupa
Avrupa Birliğinde radyofarmasi ile ilgili birimlerde
çalışan kişilerin mutlaka aseptik çalışma, radyasyondan
korunma ve bunun yanında
1) Avrupa kılavuzlarında tanımlanan GMP
2) Formulasyon
3) Validasyon
4) Aseptik Yöntem
5) Kalite Güvenliği
6) Kalite Kontrol
konularında gerekli eğitimleri almış olması ve bunu ve
belgelendirmesi istenmekte
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
What skills are required?
A working knowledge of pharmaceutical sciences including microbiology,
chemistry, physiology/pharmacology together with some radiation
physics provides the essential academic background required of a
radiopharmacist or radio-pharmaceutical scientist.
In addition, practical skills in aseptic manipulation, and in the safe
handling of radioactive products are required.
A knowledge of analytical techniques including chromatography, gel
filtration and electrophoresis is useful in relation to quality control, and in
research and development activities.
From the professional viewpoint, the practice of radiopharmacy is highly
regulated, and it is necessary to be aware of proper procedures, bearing
in mind the dual nature of radiopharmaceuticals as both medicines and
radioactive products.
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
What qualifications are necessary?
Production of radiopharmaceuticals in hospitals is permitted in
two ways.
In the first instance, materials are prepared under the terms of a
Manufacturing (Specials) Licence, issued by the Medicines
Control Agency. Under the terms of this licence, it is necessary to
identify a Production Manager and a Quality Control Manager,
one of whom is usually a pharmacist.
In the second instance, materials are prepared under the socalled "section 10 exemption" and in this case supervision of the
procedure has to be by a pharmacist.
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Progress in Radiopharmaceuticals Workshops
Radiopharmacy Department
Royal Liverpool and Broadgreen University Hospital
Nuclear Medicine Technology Diploma, University of the
West of England Radiopharmacy Module
School of Radiography
Faculty of Health and Social Care
University of West of England
Postgraduate Course in Radiopharmacy - Kings College,
London
Nuclear Medicine Department
St Barthlomew's Hospital
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Eğitim
Özellikle farklı alanlardan gelen kişilerin
radyofarmasi alanında çalışmaları nedeniyle
eğitimi harmonize etmek ve radyofarmasi alanında
gerekli temel eğitimi vermek için Avrupa Nükleer
Tıp Derneği tarafından değişik Avrupa Birliği
ülkeleri tarafından yürütülen Postgraduate
European Radiopharmacy Certificate Course
yürütülmektedir.
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Eğitim
Bu eğitim 3 Blok olarak yapılmakta
Eğitime katılan ülkeler;
Slovenya (University of Ljubljana)
İsviçre (ETH-Zürich)
Almanya (University of Leipzig)
Fransa (INSTN Saclay, France)
İtalya
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Block 1: Pharmacy
• Pharmaceutical Technology
• Implications of Good Manufacturing Practice
• Sterile Manufacture
• Pharmaceutical microbiology
• Parenteral Products
• Formulation and Packaging
• Pharmaceutical Analysis
• Pharmacopoeial monographs
• Quality Assurance and Product Performance
• Quality Control Procedures
• Stability and Shelf Life
• Regulations and Legal Aspects
• Marketing Authorisations
• Responsibilities of Personnel
• Biopharmacy (Pharmacokinetics, membrane transport,
biodistribution, metabolism)
• Radiotracer transport, pharmacokinetics, modelling
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Block 2: Radiopharmaceutical chemistry
History of radiopharmaceutical chemistry
Physics of radioactivity
Properties of carrier-free substances, separation techniques
Production of radionuclides in nuclear reactor and cyclotron
Targetry, nuclear chemistry, generators
Synthesis of labelled compounds
Chemistry of biomolecules chelator attachment
Purity and stability of labelled compounds, radionuclidic and radiochemical
purity
Radionuclides in analytics, autoradiography
The radiotracer principle
Criteria for radiopharmaceuticals
Production of radiopharmaceutically relevant radionuclides
99mTc- generator
99mTc-radiopharmaceuticals I, basics
99mTc-radiopharmaceuticals I, kit preparation
Other radiometals
Radioiodination
Cell labelling
PET - radiopharmaceuticals (18F, 11C, 13N, 15O)
Animal models, disease models, animal protection regulations , ethical issues
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Block 3: Associated Topics
• Radiopharmacology (in-vitro assays, tissue culture)
• Toxicology
• Specialised aspects of biological radiopharmaceuticals
• Drug interventions and interactions/ adverse reactions
• Aspects of biochemistry and molecular biology
• Research and Development techniques
• Nuclear Medicine - aspects of clinical practice
• Radiation therapy and other imaging modalities.
• Immunology
• Adverse reactions
• Statistics: practical exercize
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Block 3: Associated Topics
• Radiopharmacology (in-vitro assays, tissue culture)
• Toxicology
• Specialised aspects of biological radiopharmaceuticals
• Drug interventions and interactions/ adverse reactions
• Aspects of biochemistry and molecular biology
• Research and Development techniques
• Nuclear Medicine - aspects of clinical practice
• Radiation therapy and other imaging modalities.
• Immunology
• Adverse reactions
• Statistics: practical exercize
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Operation of a GMP facility which provides full control of the
environment, materials, procedures, equipment, and personnel
involved in the preparation of (radio)pharmaceuticals.
Working in a sterile environment
aseptic-technique,
monitoring personal technique,
monitoring the environment
Design and application of a quality assurance programme.
Use of safe radiation practices,
procedures for personal dose limitation and monitoring
contamination monitoring
accidents involving radioactivity
local and national regulations and procedures
radioactive waste disposal
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Documentation of radiopharmaceutical procedures
standard operating procedures, product and equipment specifications,
records of radiopharmaceutical preparation, analysis and other processes
Use, maintenance and calibration of equipment used in radiophamacies
radioisotope calibrator (ionisation chamber): accuracy, constancy,
linearity and geometry effects
contamination monitors: - efficiency, minimum detectable activity
(gamma) scintillation counters: - efficiency, resolution, minimum detectable
activity, counting statistics
liquid scintillation counter: - efficiency and counting statistics
laminar flow hoods/ radioisotope work-stations
centrifuges, autoclaves, balances
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Procurement of Radiopharmaceuticals
• Types and limits of radionuclide material that can be ordered
Ordering radiopharmaceuticals - consideration of purchase orders,
suppliers, ordering schedules and times, precalibration times and
record keeping, including familiarity with computer procedures
• Receipt of radiopharmaceuticals - delivery procedures, trace of
delayed shipments, surveys, wipe tests, radioassay, packaging,
disposal, storage requirements, and record keeping logs
• Radiopharmaceutical preparation
• Elution of a 99mMo-99mTc generator; quality control of eluates
• Preparation of 99mTc radiopharmaceuticals using 'kits'
• Preparation of 'in-house' radiopharmaceuticals (non-kit)
• Labelling of red and white blood cells
• Protein radio-iodination
• Preparation of PET radiopharmaceuticals
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Quality control of radiopharmaceuticals
• Radionuclidic purity using absorption methods and gamma-ray
spectroscopy
•
Radiochemical purity using thin-layer chromatography, solidphase extraction and HPLC methods
Chemical purity: pH, aluminium-ion content
Particle size of particulate radiopharmaceuticals: filtration,
light microscopy
Pharmaceutical acceptablity: visual inspection, sterility,
freedom from endotoxin (Limulus test)
Supply of radiopharmaceuticals
• Dispensing, labelling, allocation of control numbers and expiry
dates, packaging, transport
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Participation in research and development projects
• Presentation of work at an open scientific meeting
The student should also gain the following general
experience
• two weeks in a centre preparing PET
radiopharmaceuticals or single-photon
radiopharmaceuticals if this is not included in their three
year experience
two weeks in a clinical department of Nuclear Medicine
including observation of the handling of patients,
operation of imaging equipment, interpretation of images
and quantitative data
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Eğitim-Türkiye
Hacettepe Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi
Ege Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi
İstanbul Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Eğitim-Türkiye
Seçmeli
İyi Radyofarmasi Uygulamaları (GRP)
Radyasyondan Korunma-Sağlık Fiziği
Tıbbi Cihaz ve Radyasyonla Sterilizasyon
Radyofarmasötiklerde Kalite Kontrol
Radyofarmasötiklerde Ruhsat Dosyası Hazırlama
Radyofarmasötikler ve Hastanede Uygulamaları
Zorunlu
Radyofarmasi
Stajlar
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
Onkolojide Tedavi Amaçlı
Kullanılan Radyofarmasötikler
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
Onkolojide Tedavi Amaçlı
Kullanılan Radyofarmasötikler
Tedavide Kullanılan Radyonüklidler
P-32
Y-90
Sm-153
Lu-177
Au-198
Re-188
Re-186
Ho-166
Sr-89
V1
I. Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi
3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC