T›p Terimlerinin Halk Dilindeki Karfl›l›klar› | Local use of medical terms in Anatolia Haz›rlayanlar: Aysel Günefl, Uz. Dr. Tuncer Bayba¤ Kardiyolojik Semptomlar ve Halk Dilinde Deyimlerimizle Karfl›l›klar› Kalp Cürek avruv Dede Hiçin Hüddele Hüddele Hüdüle Hüldide Hüllüdede Hütdede Kar›n Üreh Ürek Üreyh : Kalp hastal›¤› (Konya) : Kalp, yürek (Afyon, Isparta, Burdur, Denizli, Afyon, Konya) : Yürek (Isparta) : Yürek (Afyon, Isparta, Kütahya) : Yürek, kalp (Afyon, Isparta, Kütahya) : Yürek (Isparta) : Kalp (Isparta) : Kalp (Burdur) : Kalp (Afyon) : Yürek, iç (Isparta) : Kalp (Kars) : Kalp (Kars, Elaz›¤) : Kalp (Kars) Dispne Fosuldamak Hafildemek Hak›r hak›r H›rlavuk H›fl›lamak Kefil kefil soluma Kehil kehil Mahakl› O¤unmak : : : : : : : : : Öykenmek Pafkurmak Sinilmek Sologan, solu¤an : : : : Soluk darl›¤› Tirkeflmek Töymüfleyh : : : Öksürük Sökem Övkenli Ba¤alakl› Dima Ganruk Örgen Ö¤kenli Ka¤›rmak Ka¤r›k Ka¤sevk Ka¤s›r›k : : : : : : : : : : : Kah›r›k Kahs›rmak Kak›rmak Kakmuruh Kakr›k Kanruk Kas›rak Kans›r›k : : : : : : : : Burnundan çabuk çabuk solumak (Afyon) Nefesi daralmak, s›k s›k solumak (Çorum) Zorla ve sesli bir flekilde nefes almak (Bolu) Gö¤sü h›rlayan kimse (Antep) S›k s›k ses ç›kararak nefes almak (Ni¤de, Konya) Derin derin tez tez solumak (Çorum) Nefes nefese (Kayseri) Çok öksüren, t›knefes kimse (Isparta, Antalya, Ankara) Solu¤u kesilmek, t›kanmak (Burdur, Çanakkale, Van, Urfa) H›r›lt›l› nefes almak (Bal›kesir) H›zl› h›zl› solumak (‹zmir) S›k s›k nefes almak (‹zmir) Nefes darl›¤› çeken (Malatya, Isparta, Denizli, ‹zmir, Manisa) T›knefeslik (Marafl) S›k s›k nefes almak (‹çel) S›k s›k solumak, yüre¤i düzensiz çarpmak (Kars) Öksürük (Mu¤la, Zonguldak) Süregen öksürüklü (Mu¤la) Öksürüklü, t›knefes, hastal›kl› (Afyon) Öksürük, bo¤maca öksürü¤ü (Ni¤de) Balgam (Amasya) Öksürük (Denizli) Süregen öksürüklü, bronflitli (Mu¤la) Öksürerek balgam ç›karmak (Kastamonu, Sinop) Balgam (Çorum, Burdur) Balgam (Mu¤la) Balgam (Afyon, Burdur, Denizli, Ayd›n, Mu¤la, Malatya) Balgam (Ayd›n) Öksürmek (Isparta) Balgam ç›karmak (Ordu) Balgam (K›rflehir) Balgam (Çorum, Ordu) Balgam (Amasya) Balgam (Isparta) Balgam (Denizli, Ayd›n, ‹zmir, Manisa, Bal›kesir, Konya, ‹çel) Kans›r›kl› Kavurmuk Kelbe Kasmuk : : : : Öksürüklü, hastal›kl› kimse (Antalya) Balgam (Çank›r›) Balgam (Ankara) Balgam (Giresun) Ödem Benleme Köpmek Küplek Küpleme : : : : Küplemek Karnal Karnali Göbben Gebefl : : : : : Gebelek Gedelek Gembefl Gertlek Gödemen Danci : : : : : : Vücudun fliflmesiyle beliren hastal›k (Zonguldak) Hastal›k nedeniyle karn› fliflmek (Eskiflehir, Amasya) fiifl kar›nl›, s›tmal›, s›ska (Samsun, Amasya) Kar›nda su birikmesi nedeniyle olan ve fliflmeyle beliren hastal›k (Samsun, K›rflehir, Konya, Ni¤de) fiifl kar›nl› çocuklar›n kar›nlar›n› ovmak (K›rflehir, Ni¤de) Karn› büyük insan (Bursa) Karn› büyük insan (Rize) Karn› flifl (Kayseri) Karn› flifl olan kimse (Afyon, Isparta, Burdur, Denizli, Bal›kesir, Bolu, Ordu, Rize, Yozgat, Ankara, Konya, Adana, Antalya, Mu¤la) Hastal›k nedeniyle flifl kar›nl› kimse (Sivas) Karn› flifl, hastal›kl› kimse (Bolu, Zonguldak) Karn› flifl olan kimse (Ordu, Bolu, Konya, Ankara) Kendisi zay›f, karn› hastal›ktan fliflmifl kimse (Konya) Karn› flifl hastal›kl› (Konya) Karn› flifl kimse (Rize) Akci¤er ödemi Corduhak Ga¤›ldamak : Bo¤azdan ç›kar›lan h›r›lt›l› ses (Çorum) : Hastan›n anlafl›lmaz sesler ç›karmas› (‹çel) Takipne Kehlemek Kekelemek : Yorgunluktan s›k s›k soluk almak (Burdur, Tokat, Marafl, Hatay, Sivas, Kayseri Adana) : Nefes nefese kalmak (Adana) Taflikardi Güblemek : Kalbi h›zl› h›zl› atmak (Denizli) Palpitasyon Fel fel esmek Harp›ldamak Sarukmak Tümdülemek Tüpüldeme Tüpültü Tüpürtü Timbiti Tavsukmak Yürek atmas› : : : : : : : : : : Yürek ertmas› Yürek düpürtüsü Yürek ›lg›mas› Yürek kabarmas› Yürek kalkmas› : : : : : Yürek kakk›nl›¤› Yürek oynamas› Yüre¤i dayfalmak Yüre¤i fenikmek Evsinmek : : : : : Kalbi fliddetle çarpmak (Amasya) Çarp›nt›l› olmak (Burdur) Yürek çarpmas› (Ni¤de) Çarp›nt› tutmak (Bolu) Çarp›nt› (Isparta) Yürek çarp›nt›s› (Ayd›n, Bolu) Yürek çarp›nt›s› (Isparta, Burdur, Adana) Yürek çarp›nt›s› (Bolu) Yüre¤i çarpmak (Ni¤de) Kalp çarp›nt›s› (Isparta, Denizli, Manisa, Eskiflehir, Sakarya, Artvin, Antep, Hatay, Sivas) Kalp çarp›nt›s› (Tokat) Kalbin ola¤anüstü çarpmas› (Ni¤de) Kalp çarp›nt›s› (Manisa) Kalp çarp›nt›s› (Manisa, Antep) Kalp çarp›nt›s› (Isparta, Denizli, Ayd›n, ‹zmir, Manisa, Çorum, Antep, Sivas, Ni¤de, Konya) Kalp çarp›nt›s› (Ni¤de) Kalp çarp›nt›s› (Rize, Antep, Sivas) Yorgunluktan bitmek, çarp›nt› geçirmek (Ordu) Kalbi çarpmak (Malatya) Kalbi çarpmak (Afyon) Türkiye Aile Hekimli¤i Dergisi | Turkish Journal of Family Practice | Cilt 9 | Say› 1 | 2005 | 2005 © Yay›n haklar› Türkiye Aile Hekimli¤i Uzmanl›k Derne¤i (TAHUD)'a aittir. Her hakk› sakl›d›r. Deomed Medikal Medya taraf›ndan yay›mlanmaktad›r. Copyright © 2005 Turkish Society of Family Practice. All rights reserved. Published by Deomed Medical Publishing, a division of Deomed Medical Media, Istanbul. 41