Untitled - Gaziantep Sanayi Odası

İÇİNDEKİLER
HEDEF VE ÖNCELİKLİ ÜLKELER ................................................................................................................1
ÇİN HAKKINDA GENEL BİLGİLER .............................................................................................................2
ÇİN – NÜFUS VE İŞGÜCÜ YAPISI .............................................................................................................3
ÇİN – İSTİHDAM VE İŞSİZLİK ORANI.........................................................................................................5
ÇİN –DIŞ TİCARET VERİLERİ .....................................................................................................................6
İhracat ve İthalatındaki Başlıca Ürünler .....................................................................................8
En fazla İhracat ve İthalat Yaptığı Ülkeler ..................................................................................9
TÜRKİYE – ÇİN DIŞ TİCARET VERİLERİ .....................................................................................................9
Türkiye’nin Çin’e En Fazla İhracat ve İthalat Yaptığı Ürünler .................................................. 10
Türkiye’nin En Fazla İhracat ve İthalat Yaptığı Ülkeler ve Çin’in Sırası .................................... 11
GAZİANTEP – ÇİN DIŞ TİCARET VERİLERİ ............................................................................................. 12
Türkiye’nin Çin’e Yaptığı İhracatta Gaziantep’in Payı .............................................................. 13
Gaziantep’in Asya ve Okyanusya Ülkelerine Yaptığı İhracatta Çin’in Yeri ............................... 13
Gaziantep’in Çin’e En Fazla İhracat Yaptığı Ürünler ................................................................ 14
Çin’e En Fazla İhracat Yapan İller ve Gaziantep’in Yeri ............................................................ 14
ÇİN’E İHRACAT YAPAN GSO ÜYESİ FİRMALAR .................................................................................... 15
GSO’YA KAYITLI ÇİN SERMAYELİ FİRMALAR ....................................................................................... 15
ÇİN PAZARI HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKEN HUSUSLAR ................................................................... 16
İŞADAMLARININ DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR ..................................................................... 18
ÇİN PAZARI HAKKINDA ARAŞTIRMA ALANLARI ................................................................................. 21
ÇİN’DE BULUNAN TİCARET TEMSİLCİLİKLERİMİZ ................................................................................ 23
2016 YILI EKONOMİ BAKANLIĞI TARAFINDAN DESTEKLENECEK FUARLAR ....................................... 24
KAYNAKÇA ............................................................................................................................................ 28
ŞANGHAY ŞEHİR REHBERİ .................................................................................................................... 29
HEDEF VE ÖNCELİKLİ ÜLKELER
Ekonomi bakanlığı tarafından hazırlanan ve değişen küresel ekonomideki ve siyasi
konjonktürdeki gelişmelerin ortaya çıkardığı ihtiyaçlarında dikkate alınarak hazırlandığı Hedef
ve Öncelikli Ülkeler Listesi aşağıdaki gibidir.
HEDEF ÜLKELER
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
ÇİN HALK CUMHURİYETİ
RUSYA
HİNDİSTAN
ABD
POLONYA
ROMANYA
BREZİLYA
S.ARABİSTAN
İRAN
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
NİJERYA
LİBYA
CEZAYİR
IRAK
KAZAKİSTAN
UKRAYNA
JAPONYA
GÜNEY KORE
ÖNCELİKLİ ÜLKELER
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
MALEZYA
ANGOLA
ALMANYA
GANA
ETİYOPYA
ŞİLİ
ARJANTİN
VİETNAM
TÜRKMENİSTAN
KUVEYT
KOLOMBİYA
AZERBAYCAN
BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ
KANADA
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
PERU
TANZANYA
ENDONEZYA
MEKSİKA
MISIR
GÜNEY AFRİKA CUMHURİYETİ
İNGİLTERE
BULGARİSTAN
TAYLAND
BANGLADEŞ
GÜRCİSTAN
UMMAN
KATAR
SİNGAPUR
1
ÇİN HAKKINDA GENEL BİLGİLER
RESMİ ADI
: Çin Halk Cumhuriyeti
YÖNETİM ŞEKLİ
: Sosyalizm
BAŞKENTİ
: Pekin (Beijing)
ÖNEMLİ ŞEHİRLERİ
: Şanghay, Tianjin, Guangzhou, Shenyang, Wu-han, Urumçi
İDARİ YAPI
: 22 Eyalet, 5 Özerk Bölge, 4 Belediye ve 2 Özel İdari Bölge
KOMŞULARI
: Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Pakistan, Afganistan, Nepal, Bhutan,
Hindistan, Laos, Birmanya, Vietnam, Rusya, Kuzey Kore, Moğolistan
YÜZÖLÇÜMÜ
: 9,561,000 km2 (Dünyanın en büyük yüzölçümüne sahip 3. ülkesi)
NÜFUS
: 1 milyar 375 milyon (2015 Aralık Ayı)
ETNİK DAĞILIM
: Han, Moğol, Uygur, Kore, Kazak, Kırgız, Rus vb. (56 etnisite)
DİL
: Sinitik diller (Mandarin, Kantonca, Min Hakka), Türki diller
2
ÇİN - NÜFUS VE İŞ GÜCÜ YAPISI
2015 yılı Aralık ayı resmi rakamlarına göre ülke nüfusu 1,375 milyona ulaşmıştır. Bu oran
dünya nüfusunun %19,8’ine denk düşmektedir.
21. yy ortalarına kadar nüfusun artmaya devam etmesi ve 1,6 milyar civarında dengelenmesi
beklenmektedir. Uygulanan politikalar sonucunda nüfus azalarak da olsa artmaya devam
etmektedir.
Nüfus içerisinde yaşlıların gençlere oranı giderek artmaktadır. Nüfusun %83,3’ünü Han
kökenli Çinliler, %16,7’sini ise aralarında Uygurların da bulunduğu diğer Müslüman, Moğol
azınlıklar oluşturmaktadır.
YILLARA GÖRE ÇİN NÜFUSU
(MİLYON KİŞİ)
1.314
2006
1.321
2007
1.328
2008
1.335
2009
1.341
2010
1.347
2011
1.354
2012
1.361
2013
1.368
2014
1.375
2015
Nüfusun yüksek sayılara ulaşması nedeniyle ailelerin tek çocuk sahibi olmaları teşvik
edilmektedir. Bu kapsam da 1980’den bu yana tek çocuk politikası uygulanmaktadır.
Nüfusun giderek yaşlanması sebebiyle, 2013 yılının Kasım ayında Çin Komünist Partisi
liderlerinin düzenlediği Reform Paketi kapsamında yapılan kapalı toplantıda 1980’den
itibaren yürürlükte olan tek çocuk politikasını gevşetme kararı alındı. Bu karara göre
ebeveynlerden birinin tek çocuk olması halinde, ailelerin iki çocuk sahibi olmalarına izin
verileceği kararlaştırıldı.
Bu kararın alınmasına neden olan olaylara nüfusun yaşlanması ( Tahminlere göre ülkede 65
yaşını aşanların 2050 yılında nüfusun % 26’sını oluşturacaktır.), uzun vadede ciddi problemler
ortaya çıkarması, kırsal kesimde erkek çocuk nüfusunda bir patlama yaşanması, nüfus
piramidindeki dengenin bozulmasının beklendiği düşünülmektedir.
3
Birleşmiş Milletler, Ekonomik ve Sosyal İşler Nüfus Dairesi tarafından yapılan nüfus
araştırmasında, Çin’deki +65 yaş üstü nüfusun giderek arttığı gözlemlenmiştir.
4
ÇİN - İSTİHDAM VE İŞSİZLİK ORANI
2005 – 2015 yıllarında gerçekleşen hızlı ekonomik büyüme sayesinde istihdam oranında artış
yaşansa da, Çin’deki gerçek işsizlik oranının tahmin edilmesi mümkün değildir. 1990’lara
kadar hükümet her vatandaşın en azından yaşamını sağlayacak bir işe yerleştirilmesi
konusunda güvence vermekteydi. Ancak devlet işletmelerinin azalması ile hükümet 1996 2002 yılları arasında çalışanların üçte birini işten çıkarmak zorunda kalmıştır. İşten çıkarılan
kişilerin birçoğu resmi olarak işsiz sayılmadığı için resmi işsizlik oranında yalnızca küçük bir
artış gerçekleşmiş gibi görünmektedir.
Son 10 yılın başlarında işsizlik oranı epeyce az gösterilmiştir. Ancak zaman içerisinde işten
çıkarılan çalışanlar iş buldukça veya çalışanların zamanla işgücü nitelemesinden sayılmamaya
başlamalarıyla sapma derecesi azalmıştır.
Diğer bir sorun da resmi işsizlik istatistiklerinin yalnızca kent sakini olarak kayıtlı vatandaşları
kapsamasıdır. Tahmini olarak 130 milyon göçmen işçi kırsal kesimlerden şehirlere göç
etmiştir ancak bu vatandaşların şehirde yaşadıklarına dair resmi bir kayıt olmadığı için bu
kişiler istatistiklerin kapsamına alınmamaktadır.
2015 yılı sonu itibariyle, Çin’in işsizlik oranı (şehirler için) %4,1 olarak açıklanmıştır. Çin’de
işsizlik oranı yüzde 4 civarında istikrar kazanmıştır.
Çin’de işgücü piyasası diğer ülkelere göre oldukça sıkı kurallara bağlıdır. Bu durum büyüme
oranındaki değişimlerin istihdam seviyesine doğrudan yansımasını engellemektedir. Son
dönemde ücretlerin bir miktar artış göstermiş olmasına rağmen, Çin’de günde iki doların
altında çalışan nüfusun bazı kaynaklara göre 300 milyon civarında olduğu belirtilmektedir.
5
ÇİN – DIŞ TİCARET VERİLERİ
Son yıllarda dünya ticaretinden aldığı pay hızla artan Çin, dünyanın bir numaralı tedarikçisi, ihracatçısı
konumuna yükselmiştir. 2014 yılı itibariyle Çin’in dış ticaret hacmi 4 trilyon dolar seviyelerine
ulaşmıştır.
Son 20 yıldır ihracatta yaşanan iki haneli büyüme oranlarında yabancı sermayeli şirketler tarafından
yapılan üretim ve ihracatın önemli katkısı olmuştur. Çin toplam ihracatının yaklaşık %60’ı bu şirketler
tarafından gerçekleştirilmektedir. İhracatta olduğu gibi, ithalatın da %50’yi aşan bölümü yabancı
yatırımlar tarafından kurulan şirketler vasıtasıyla yapılmaktadır.
ABD, Çin’in ihracattaki en büyük pazarıdır. 2014 yılında ABD’ye ihracat 396,1 milyar dolar olarak
gerçekleşmiştir. ABD’nin yanı sıra Çin’in önemli miktardaki ihracatı, Asya kıtasında Hong Kong,
Japonya ve Güney Kore’ye yönelmiştir. Diğer taraftan Japonya, Güney Kore ve Tayvan Çin’in
ithalatında ve karşılıklı ticarette giderek önemi artan ticari partnerleridir. AB ülkeleri de Çin’in önemli
ticari partnerleri arasındadır. Hong Kong özel durumu nedeniyle Çin için bir antrepo ve re-export
merkezi durumundadır.
YIL
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
İHRACAT
İTHALAT
DIŞ TİCARET HACMİ
DIŞ TİCARET DENGESİ
(MİLYON DOLAR)
(MİLYON DOLAR)
(MİLYON DOLAR)
(MİLYON DOLAR)
761.953
968.935
1.220.059
1.430.692
1.201.646
1.577.763
1.898.387
2.048.781
2.209.006
2.342.342
659.952
791.460
956.115
1.132.562
1.005.555
1.396.001
1.743.394
1.818.199
1.949.992
1.958.021
1.421.905
1.760.395
2.176.174
2.563.254
2.207.201
2.973.764
3.641.781
3.866.980
4.158.998
4.300.363
102.001
177.475
263.944
298.130
196.091
181.762
154.993
230.582
259.014
384.321
2.500.000
2.000.000
1.500.000
1.000.000
500.000
0
2005
İHRACAT 761.953
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
968.935 1.220.059 1.430.692 1.201.646 1.577.763 1.898.387 2.048.781 2.209.006 2.342.342
İTHALAT
791.460
659.952
956.115 1.132.562 1.005.555 1.396.001 1.743.394 1.818.199 1.949.992 1.958.021
MİLYON DOLAR
6
İHRACATINDA BAŞLICA ÜRÜNLER
Yabancı sermayeli şirketler Çin’in ihracat artışına önemli katkıda bulunmuşlardır. Yerli özel sermayeye sahip
şirketlerin ihracat içindeki oranı da giderek artmaktadır. Son yıllarda, özellikle yabancı sermayeli şirketlerde
üretimde katma değer düzenli bir şekilde artmaktadır. Buna bağlı olarak da otomatik bilgi işlem makineleri gibi
katma değeri yüksek ürünlerin ihracatı da artmaktadır.
S.NO
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
ÜRÜNLER
TELEFON CİHAZLARI VE DİĞER CİHAZLAR
OTOMATİK BİLGİ İŞLEM MAKİNELERİ
ELEKTRONİK ENTEGRE DEVRELER
KIYMETLİ METALLER VE MÜCEVHERCİ EŞYALARI
SIVI KRİSTALLİ TERTİBAT, LAZERLER, OPTİK CİHAZLAR
YAZI, HESAP, BÜRO İÇİN DİĞER MAKİNE VE CİHAZLARIN AKSAMLARI
DİĞER AYDINLATMA CİHAZLARI, IŞIKLI PANOLAR
DİOTLAR, TRANSİSTORLAR VB. YARI İLETKENLER
MONİTÖRLER VE PROJEKTÖRLER, ALICI CİHAZLARI
MOTORLU TAŞITLARIN AKSAM VE PARÇALARI
DİĞER MOBİLYALAR VE BUNLARIN AKSAM VE PARÇALARI
ELEKTRİK TRANSFORMATÖRLERİ, STATİK KONVERSİTÖRLER
DERİ VE KÖSELEDEN BAVUL, EVRAK ÇANTASI, SEYAHAT ÇANTASI
AYAKKABI DIŞ TABANI (YÜZÜ KAUÇUK VE PLASTİK)
KADINLAR VE KIZ ÇOCUKLAR İÇİN TAKIM ELBİSELER, CEKETLER
2014 - İHRACAT
(MİLYAR DOLAR)
195,3
163,4
61,2
48,5
34,7
31,2
31,1
30,6
30,3
28,5
28,4
27,8
27,1
26,5
25,5
İTHALATINDA BAŞLICA ÜRÜNLER
İhracat artışına karşılık pek çok ihraç ürününün ithal girdiler içermesi nedeniyle ithalatta da önemli bir büyüme
olmuştur. Petrol ve maden cevherleri gibi hammadde ithalatında düzenli bir artış eğilimi görülmektedir.
Yerli üretim artık ihtiyacı karşılamaktan uzaktır. Çin, maruz kaldığı yatırım patlaması karşısında büyük
miktarlarda ara malı da ithal etmektedir. Özellikle Çin’de hasadın kötü olduğu yıllarda gıda ithalatında da
artışlar görülmektedir.
S.NO
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
ÜRÜNLER
HAM PETROL
ELEKTRONİK ENTEGRE DEVRELER
DEMİR CEVHERLERİ VE KONSANTRELERİ
OTOMOBİL, STEYŞIN VAGONLAR, YARIŞ ARABALARI
SIVI KRİSTALLİ TERTİBAT, LAZARLER, DİĞER OPTİK CİHAZLAR
ŞERBETÇİ OTU KOZALAKLARI (TAZE, KURUTULMUŞ)
DİOTLAR, TRANSİSTORLAR VB. YARI İLETKENLER, PİEZO ELEKTRİK KRİSTALLER
PETROL GAZLARI VE DİĞER GAZLI HİDROKARBONLAR
OTOMATİK BİLGİ İŞLEME MAKİNELERİ
KARA TAŞITLARI İÇİN AKSAM PARÇALARI
DİĞER HAVA TAŞITLARI, UZAY ARAÇLARI
ARITILMIŞ BAKIR, İŞLENMEMİŞ BAKIR ALAŞIMLARI
PETROL YAĞLARI VE BİTUMENLİ MİNERALLERDEN ELDE EDİLEN YAĞLAR
SİKLİK HİDROKARBONLAR
BAKIR CEVHERLERİ VE KONSANTRELERİ
2014 - İTHALAT
(MİLYAR DOLAR)
228,1
219,2
94,6
59,7
50,0
40,3
31,4
30,2
28,7
27,4
26,0
25,8
25,7
23,4
22,0
7
EN FAZLA İHRACAT YAPTIĞI ÜLKELER
S.NO
ÜLKELER
2013 - İHRACAT
2014 - İHRACAT
(MİLYAR DOLAR)
(MİLYAR DOLAR)
DEĞİŞİM
(%)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
27.
ABD
HONG KONG
JAPONYA
GÜNEY KORE
ALMANYA
HOLLANDA
VİETNAM
İNGİLTERE
HİNDİSTAN
RUSYA
SİNGAPUR
MALEZYA
TAYVAN
AVUSTRALYA
ENDONEZYA
B.A.E.
BREZİLYA
TAYLAND
MEKSİKA
KANADA
TÜRKİYE
368,3
384,9
149,9
91,2
67,3
60,3
48,6
50,9
48,4
49,6
45,6
45,9
40,7
37,6
36,9
33,4
36,2
32,7
29,0
29,2
17,8
396,1
363,2
149,5
100,4
72,7
64,9
63,6
57,1
54,2
53,7
48,7
46,3
46,3
39,1
39,1
39,0
34,9
34,3
32,3
30,0
19,3
7,5%
-5,6%
-0,3%
10,1%
8,0%
7,6%
30,9%
12,2%
12,0%
8,3%
6,8%
0,9%
13,8%
4,0%
6,0%
16,8%
-3,6%
4,9%
11,4%
2,7%
8,4%
EN FAZLA İTHALAT YAPTIĞI ÜLKELER
S.NO
ÜLKELER
2013 - İTHALAT
2014 - İTHALAT
(MİLYAR DOLAR)
(MİLYAR DOLAR)
DEĞİŞİM
(%)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
56.
GÜNEY KORE
JAPONYA
ABD
TAYVAN
ÇİN
ALMANYA
AVUSTRALYA
MALEZYA
BREZİLYA
S.ARABİSTAN
G.AFRİKA
RUSYA
İSVİÇRE
TAYLAND
ANGOLA
SİNGAPUR
İRAN
FRANSA
ENDONEZYA
UMMAN
TÜRKİYE
182,9
162,2
145,9
156,5
156,8
94,1
91,6
60,1
53,7
53,5
48,3
39,6
56,0
38,1
31,9
29,9
25,4
23,0
31,5
21,0
4,5
190,3
162,7
153,1
152,3
143,8
104,8
90,1
55,8
52,0
48,7
44,7
41,6
40,5
38,2
31,1
30,5
27,5
27,1
24,6
23,8
3,7
4,0%
0,3%
4,9%
-2,7%
-8,3%
11,4%
-1,6%
-7,2%
-3,2%
-9,0%
-7,5%
5,1%
-27,7%
0,3%
-2,5%
2,0%
8,3%
17,8%
-21,9%
13,3%
-17,8%
8
TÜRKİYE - ÇİN DIŞ TİCARET VERİLERİ
Türkiye ile Çin arasındaki ticari ilişkiler, ilk kez 1 milyar Amerikan doları ticaret hacminin aşıldığı 2000
yılından bu yana düzenli bir gelişme göstermektedir. İkili ticaret 2005 yılında 7,4 milyar, 2010 yılında
ise 19,5 milyar Amerikan dolarına yükselmiştir. 2011 yılında ilk kez 24 milyar doların üzerine çıkan dış
ticaret hacmi, 2012 yılında da aynı seviyeyi koruyarak 24,12 milyar dolar olmuştur. 2013 yılında ise dış
ticaret hacmi 2012 yılında ara verdiği artış ivmesine devam ederek 28,29 milyar dolara sıçramıştır.
2015 yıl sonu itibariyle Türkiye’den Çin’e yapılan dış ticaret hacmi 27,27 milyar dolarak olarak kayda
geçmiştir.
İkili ticari ilişkilerdeki memnuniyet verici gelişmeye rağmen, Çin ile ticarette Türkiye'nin karşılaştığı
açık, yıllar itibariyle artış göstermektedir. İkili ticarette, 2011 yılı itibariyle dış ticaret açığı 19,2 milyar
Amerikan dolarıdır. 2012 yılında ise dış ticaret açığının 18,5 milyar doların altında olduğu
gözlemlenmektedir. 2013 yılında gelindiğinde dış ticaret açığının artışına devam ederek 21 milyar
doları aştığı görülmektedir. 2015 yıl sonu itibariyle Türkiye-Çin Dış Ticaret Dengesi 22 milyar dolar
olarak kayda geçmiştir.
YIL
İHRACAT
İTHALAT
DIŞ TİCARET HACMİ
DIŞ TİCARET DENGESİ
(MİLYON DOLAR)
(MİLYON DOLAR)
(MİLYON DOLAR)
(MİLYON DOLAR)
549
693
1.039
1.437
1.600
2.269
2.466
2.833
3.600
2.861
2.415
6.885
9.669
13.234
15.658
12.676
17.180
21.693
21.295
24.685
24.918
24.864
7.435
10.362
14.273
17.095
14.276
19.449
24.159
24.128
28.286
27.779
27.279
-6.335
-8.976
-12.194
-14.221
-11.076
-14.911
-19.227
-18.461
-21.085
-22.057
-22.449
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
25000
20000
15000
10000
5000
0
İHRACAT
2005
549
2006
693
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
1.039 1.437 1.600 2.269 2.466 2.833 3.600 2.861 2.415
İTHALAT 6.885 9.669 13.234 15.658 12.676 17.180 21.693 21.295 24.685 24.918 24.864
MİLYON DOLAR
9
TÜRKİYE’NİN ÇİN’E İHRACATINDA BAŞLICA ÜRÜNLER
Türkiye’nin Çin’e ihracatının yapısı incelediğinde, Çin ekonomisinin ihtiyaç duyduğu hammaddeler ve
kimyasallar ağırlıklı bir yapının olduğu görülmektedir. Bu kapsamda, mermer ve doğal taş, krom cevherleri,
bakır cevherleri, kurşun cevherleri, çinko cevherleri, kimyasallar Türkiye’nin Çin’e temel ihraç ürünlerini
oluşturmaktadır. Bununla birlikte, oto yedek parçaları, çeşitli makineler (gaz türbini, dokuma makinesi vb.) deri,
yün, pamuk ve halı gibi bazı ürün gruplarının ihracatında da gelişmeler gözlemlenmektedir.
S.NO
ÜRÜNLER
2014 - İHRACAT
(MİLYON DOLAR)
1.
MERMER VE TRAVERTEN, EKOSİN, SU MERMERİ, KİREÇLİ TAŞLAR
824
2.
KROM CEVHERLERİ VE KONSANTRELERİ
273
3.
BORATLAR; PEROKSİBORATLAR (PERBORATLAR)
218
4.
BAKIR CEVHERLERİ VE KONSANTRELERİ
215
5.
KIYMETLİ METAL CEVHERLERİ VE KONSANTRELERİ
134
6.
TABİİ BORATLAR VE BUNLARIN KONSANTRELERİ
118
7.
KURŞUN CEVHERLERİ VE KONSANTRELERİ
97
8.
DEMİR CEVHERLERİ VE KONSANTRELERİ
66
9.
DOKUNMUŞ HALILAR VE DOKUMAYA ELVERİŞLİ MADDELERDEN YER KAPL.
49
10.
BOR OKSİTLERİ, BORİK ASİTLER
44
TÜRKİYE’NİN ÇİN’DEN İTHALATINDA BAŞLICA ÜRÜNLER
Çin’den gerçekleştirilen ithalatın yapısı incelendiğinde, geniş bir ürün çeşitliliği ile karşılaşılmaktadır. İthalatın
önemli bir bölümünü yatırım ve ara malları (3/4’ünü), geri kalanını ise tüketim malları oluşturmaktadır. 2014 yılı
verilerine göre Türkiye’nin Çin’den ithalatında öne çıkan kalemler, otomatik bilgi işlem makineleri ve aksamı,
telli telefon-telgraf için elektrikli cihazlar, elektrikli ses/görüntülü işaret cihazlar, elektrik konvertisörleri, pamuk,
oyuncak, televizyon alıcıları, iplik ve oto yedek ürünleridir.
S.NO
ÜRÜNLER
1.
2.
TELEFON CİHAZLARI, SES, GÖRÜNTÜ VEYA DİĞER BİLGİLERİ ALMAYA
VEYA VERMEYE MAHSUS CİHAZLAR
OTOMATİK BİLGİ İŞLEME MAKİNELERİ
3.
SENTETİK FLAMENT İPLİKLERİ
465
4.
IŞIKLI PANOLAR, TABELALAR, VB.
427
5.
ÜÇ TEKERLEKLİ BİSİKLETLER, SCOTERLAR, OYUNCAK BEBEKLER
351
6.
ELEKTRİK TRANSFORMATÖRLERİ, STATİK KONVERTÖRLER
318
7.
KARAYOLU TAŞITLARI İÇİN AKSAM, PARÇA VE AKSESUAR
317
8.
DERİ VE KÖSELEDEN SANDIK, BAVUL, VALİZ, EVRAK ÇANTASI
284
9.
BASKI YAPMAYA MAHSUS MAKİNALAR, FAKS MAKİNALARI
283
10.
HAVA VEYA VAKUM POMPALARI, HAVA VE GAZ KOMPRESÖRLERİ
278
2014 - İTHALAT
(MİLYON DOLAR)
2.636
1.802
10
TÜRKİYE’NİN EN FAZLA İHRACAT YAPTIĞI ÜLKELER
S.NO
ÜLKELER
2014 - İHRACAT
2015 - İHRACAT
(MİLYON DOLAR)
(MİLYON DOLAR)
DEĞİŞİM
(%)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
ALMANYA
İNGİLTERE
IRAK
İTALYA
ABD
FRANSA
İSVİÇRE
İSPANYA
B.A.E
İRAN
RUSYA
S.ARABİSTAN
HOLLANDA
MISIR
ROMANYA
İSRAİL
BELÇİKA
ÇİN
POLONYA
AZERBAYCAN
15.147
9.903
10.887
7.141
6.341
6.464
3.207
4.749
4.655
3.886
5.943
3.047
3.458
3.297
3.008
2.950
2.939
2.861
2.401
2.874
13.421
10.560
8.555
6.889
6.397
5.846
5.675
4.743
4.681
3.664
3.591
3.473
3.155
3.126
2.816
2.698
2.558
2.415
2.329
1.899
-11,6%
6,6%
-21,4%
-3,5%
0,9%
-9,6%
77,0%
-0,1%
0,6%
-5,7%
-39,6%
14,0%
-8,8%
-5,2%
-6,4%
-8,5%
-13,0%
-15,6%
-3,0%
-33,9%
TÜRKİYE’NİN EN FAZLA İTHALAT YAPTIĞI ÜLKELER
S.NO
ÜLKELER
2014 - İTHALAT
2015 - İTHALAT
(MİLYON DOLAR)
(MİLYON DOLAR)
DEĞİŞİM
(%)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
ÇİN
ALMANYA
RUSYA
ABD
İTALYA
FRANSA
GÜNE KORE
İRAN
HİNDİSTAN
İSPANYA
İNGİLTERE
UKRAYNA
BELÇİKA
JAPONYA
POLONYA
HOLLANDA
ROMANYA
İSVİÇRE
BULGARİSTAN
ÇEK CUMHURİYETİ
24.918
22.369
25.288
12.727
12.055
8.122
7.548
9.833
6.898
6.075
5.932
4.242
3.863
3.199
3.082
3.517
3.363
4.821
2.846
2.420
24.864
21.351
20.400
11.127
10.639
7.583
7.057
6.096
5.613
5.588
5.541
3.448
3.146
3.140
2.977
2.914
2.599
2.445
2.254
2.218
-0,2%
-4,6%
-19,3%
-12,6%
-11,7%
-6,6%
-6,5%
-38,0%
-18,6%
-8,0%
-6,6%
-18,7%
-18,6%
-1,8%
-3,4%
-17,1%
-22,7%
-49,3%
-20,8%
-8,3%
11
GAZİANTEP – ÇİN DIŞ TİCARET VERİLERİ
Gaziantep’in Çin’e yapmış olduğu ihracat yıllara göre incelendiğinde ihracatta 2014 yılına
kadar düzenli bir artışın yaşandığı görülmektedir. 2013 yılının ardından Çin’e yapılan ihracat
önemli bir ölçüde düşüş yaşanmıştır. 2015 yılında da düşüşler devam etmiş ve 2015 yılı 42
milyon dolarlık bir ihracatla kapanmıştır.
En düşük ihracat 2005 yılında 2 milyon 288 bin dolarla gerçekleşirken, en yüksek ihracat 2015
yılında 42 milyon 543 bin dolarla kayda geçmiştir.
YIL
İHRACAT
İTHALAT
(BİN DOLAR)
(BİN DOLAR)
DIŞ TİCARET HACMİ DIŞ TİCARET DENGESİ
(BİN DOLAR)
(BİN DOLAR)
2005
2.288
54.501
56.789
-52.213
2006
9.171
96.633
105.804
-87.462
2007
9.746
128.659
138.405
-118.913
2008
11.889
152.133
164.022
-140.244
2009
12.566
120.096
132.662
-107.530
2010
16.417
171.135
187.552
-154.718
2011
28.316
298.231
326.547
-269.915
2012
50.977
322.560
373.537
-271.583
2013
72.064
396.430
468.494
-324.366
2014
59.261
359.234
418.495
-299.973
2015
42.543
308.291
350.834
-265.748
400.000
350.000
300.000
250.000
200.000
150.000
100.000
50.000
0
İHRACAT
2005
2.288
2006
9.171
İTHALAT
54.501
96.633
2007
9.746
2008
11.889
2009
12.566
2010
16.417
2011
28.316
2012
50.977
2013
72.064
2014
59.261
2015
42.543
128.659 152.133 120.096 171.135 298.231 322.560 396.430 359.234 308.291
BİN DOLAR
12
TÜRKİYE’NİN ÇİN’E YAPTIĞI İHRACATTA GAZİANTEP’İN PAYI
Türkiye’nin Çin’e yaptığı ihracatta Gaziantep’in payı her yıl düzenli olarak artmıştır. 2005 yılında yüzde
0,4’lük bir paya sahip olan Gaziantep, 2015 yılsonu itibariyle bu payını yüzde 2 seviyelerine
yükseltmiştir.
YILLAR
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
TÜRKİYE’NİN ÇİN’E
İHRACATI
GAZİANTEP’İN ÇİN’E
İHRACATI
(BİN DOLAR)
(BİN DOLAR)
549.254
693.457
1.039.234
1.437.467
1.600.243
2.269.217
2.466.431
2.833.248
3.600.356
2.861.127
2.415.543
2.288
9.171
9.746
11.889
12.566
16.417
28.316
50.977
72.064
59.261
42.543
GAZİANTEP’İN PAYI
(%)
0,4%
1,3%
0,9%
0,8%
0,8%
0,7%
1,1%
1,8%
2,0%
2,1%
1,8%
Gaziantep’in 2015 yılında Asya ve Okyanusya Ülkelerine yaptığı ihracatta Çin 1. Sırada yer
almaktadır.
ÜLKELER
2014 İHRACAT
2015 İHRACAT
(BİN DOLAR)
(BİN DOLAR)
(%)
ÇİN
HONG KONG
AFGANİSTAN
PAKİSTAN
BANGLADEŞ
HİNDİSTAN
AVUSTRALYA
MALEZYA
JAPONYA
KAMBOÇYA
DİĞER ÜLKELER
TOPLAM İHRACAT
59.261
45.910
27.979
19.214
14.248
11.647
10.461
11.741
9.569
421
20.895
231.346
42.543
40.465
27.207
22.372
20.235
12.854
11.642
10.515
8.742
4.739
15.162
216.476
-28%
-12%
-3%
16%
42%
10%
11%
-10%
-9%
1026%
-27%
-6%
DEĞİŞİM
Gaziantep’in en fazla ihracat yaptığı ülkeler arasında 2014 yılında 19.sırada yer alan Çin,
2015 yılında 21. sıraya gerilemiştir.
13
GAZİANTEP’İN ÇİN’E İHRACATINDA BAŞLICA ÜRÜNLER
Gaziantep’in Çin’e yaptığı ihracat ürünlerine baktığımızda ihracatın yüzde 75’ine yakınının makine halıları ve
dokuma kumaşlardan oluştuğu görülmektedir. Geriye kalan kısımda ise sırasıyla elyaf, bitkisel yağlar, pastacılık
ürünleri, suni sentetik iplikler, kakaolu mamuller ve tekstil ve konfeksiyon makine aksamları yer almıştır.
S.NO
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
2015 - İHRACAT
ÜRÜNLER
(BİN DOLAR)
MAKİNA HALILARI
DOKUMA KUMAŞLAR
ELYAF
BİTKİSEL YAĞLAR
PASTACILIK ÜRÜNLERİ
SUNİ SENTETİK İPLİKLER
KAKAOLU MAMULLER
TEKSTİL VE KONFEKSİYON MAKİNELERİ AKSAMLARI
DİĞER ÜRÜNLER
19.758
11.884
3.112
2.294
1.552
1.216
557
333
1.837
TOPLAM
SUNİ SENTETİK İPLİKLER
2,9%
PASTACILIK ÜRÜNLERİ
KAKAOLU MAMULLER
3,6%
1,3%
BİTKİSEL YAĞLAR
5,4%
ELYAF
7,3%
42.543
TEKSTİL VE KONFEKSİYON
MAKİNELERİ AKSAMLARI
0,8%
DİĞER ÜRÜNLER
4,3%
MAKİNA HALILARI
46,4%
DOKUMA KUMAŞLAR
27,9%
ÇİN’E EN FAZLA İHRACAT YAPAN İLLER
S.NO
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
İLLER
İSTANBUL
ANKARA
İZMİR
BURSA
BURDUR
DİYARBAKIR
ANTALYA
KOCAELİ
GAZİANTEP
DENİZLİ
ISPARTA
TRABZON
MANİSA
RİZE
ADANA
2014 - İHRACAT
2015 - İHRACAT
(BİN DOLAR)
(BİN DOLAR)
DEĞİŞİM
(%)
971.492
641.134
175.703
142.430
52.871
87.899
78.260
69.364
63.309
49.909
33.694
11.170
44.219
82.384
43.207
845.241
530.572
138.443
125.225
71.453
66.862
63.829
50.477
44.697
40.690
38.307
34.420
30.933
30.640
29.033
-13,0%
-17,2%
-21,2%
-12,1%
35,1%
-23,9%
-18,4%
-27,2%
-29,4%
-18,5%
13,7%
208,1%
-30,0%
-62,8%
-32,8%
14
ÇİN’E İHRACAT GSO ÜYESİ FİRMALAR
Odamızdan 2015 yılı içerisinde Çin’e İhracat yapan toplam 28 firmamız bulunmaktadır.
S.NO
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
FİRMA ÜNVANI
AHS HALI TEKSTİL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
AKINAL AYAKKABICILIK SAN. VE TİC. A.Ş.
AKINAL SENTETİK TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş.
ANADOLU MÜHENDİSLİK METALURJİ VE REFRAKTER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
ANGORA PAZARLAMA VE DIŞ TİC. A.Ş.
BALAT MENSUCAT SAN. VE TİC. A.Ş.
BAYTEKS TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş.
BOSSAN TEKSTİL İTHALAT-İHRACAT SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.BAŞPINAR ŞUBESİ
ÇAĞLARSAN PLASTİK POLİÜRETAN İTHALAT İHRACAT SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
DOST KARDEŞLER TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş.
ENDER PVC VE ALÜMİNYUM YAPI ELEMANLARI SAN. VE TİC. A.Ş.
ERAT SPORT AYAKKABICILIK İMALAT SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
ERDEM MATBAACILIK TEKSTİL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
GAZİANTEP CAM SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
KAPLANSER HALI GIDA VE TEKSTİL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
KARTAL HALI TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş.
KÖKSAN PET VE PLASTİK AMBALAJ SAN. VE TİC. A.Ş.
MELİKE TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş.
MOTİF İPLİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
ÖRNEK İÇ VE DIŞ TİC. LTD. ŞTİ.
PPM MASTERBATCH KİMYA SAN. İÇ VE DIŞ TİC. LTD. ŞTİ.
22.
23.
RAPSODİ ÇİKOLATA SAN. VE TİC. A.Ş.
SAYINLAR İHRACAT İTHALAT VE TİC. A.Ş.
24.
25.
SÜPER FİLM AMBALAJ SAN. VE TİC. A.Ş.
TAT KİMYA SABUN VE GLİSERİN SAN. VE TİC. A.Ş.
26.
27.
ULUTAŞ HALI İMALATI SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
YENTUR TEKSTİL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
28.
YURDSAN TEKSTİL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
GAZİANTEP’TE ÇİN SERMAYELİ FİRMALAR
31.12.2015 tarihi itibariyle Ekonomi Bakanlığı’nın Türkiye’de faaliyette bulunan Yabancı Sermayeli
Firmalar Listesi’ne göre odamıza kayıtlı 1 adet Çin Sermayeli firma bulunmaktadır.
FİRMA ÜNVANI : HANFOUR BEYAZ EŞYA SANAYİ VE DIŞ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ
İŞTİGAL KONUSU : B.Y.S. MAKİNE VE TEÇHİZAT İMALATI, DERİN DONDURUCU, MİNİ BUZDOLABI
ORTAKLIK
: %5 TÜRK - %95 ÇİN
15
ÇİN PAZARI HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKEN HUSUSLAR
Çin pazarına ihracat yapmak isteyen firmaların önünde iki temel seçenek bulunmaktadır. Çinli ticaret
firmaları veya aracılar ile temas kurmak ve bir temsilcilik bürosu yoluyla kendi satışlarını düzenlemek.
Çin’de bir aracı bulmak çok kolay olmayan bir işlemdir. Zira ithalat/ihracat yetkisi ile yeterli pazar
tecrübesinin birlikte bulunduğu aracılar bulmak zordur. Yabancı firmaların doğrudan Çin pazarında
ticarete katılmaları yasaktır. Bu firmaların yalnızca Çin’de yaptıkları üretimin belli bir kısmını
pazarlama hakları vardır. Çin dahilinde dış ticaret faaliyetinde bulunan Çinli firmalar özel izne sahip
olmak zorundadır.
Son zamanlarda ortaya çıkan çok sayıda yerel satış aracıları, büyük ticaret firmaları yanında faaliyet
göstermekte ve iç dağıtım ve pazarlama işlemlerini takip etmektedir. Ancak bunların ithalat/ihracat
yapma yetkisi bulunmayabilmektedir.
Çin pazarına girmenin bir başka yolu, bu pazara teknoloji transferi yapmak veya buna dair söz
vermektir. Böylesi bir teknoloji transferinin gelecekte Çinli rakipler doğuracağı düşünüldüğünden,
çoğu firma gelecekte teknolojisini yenileme sözü vererek lisans elde etmeyi seçmektedir.
Büyüklüğü ile göz kamaştıran bir piyasa olan Çin pazarında yer edinmek ve dağıtım kanalları
oluşturmak isteyen yabancı firmaların sıklıkla kullandığı bir yol olarak franchising gittikçe önem
kazanmaktadır.
Çin İç Ticaret Bakanlığı’nın bu uygulamadan memnun olduğu ve franchising uygulamalarının
gelecekte daha da geliştirileceği dile getirilmektedir. Henüz bağımsız bir franchising yasası
çıkarılmamıştır. Ancak yabancı firmalar çeşitli franchising metotlarını kullanarak çok yönlü dağıtım
kanalları oluşturmaktadır.
Bir temsilcilik bürosu açmak, yapılan işin kontrolünün Çinli ortakların eline geçmesini önleyen ve
böylece yabancılara avantaj sağlayan bir uygulamadır. Bu şekilde pazara girilmesi sayesinde yabancı
firma, satış ekibi üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmakta ve teknik uzman ekibini en verimli şekilde
kullanabilmektedir.
Ayrıca farklı bölgelerde farklı pazar ve ticaret gelenekleri oluşmuş olduğundan birden fazla
temsilci/firma ile çalışmanın uygun olabileceği düşünülmektedir.
Çin pazarında başarı elde etmek için Çinli partnerin önemi oldukça büyüktür. İyi bir partner, komünist
yönetimin alışkanlıklarından kurtulamamış, bürokratik zihniyetli devlet yetkilileriyle kurulacak ilişkiler
sayesinde engellerin daha kolay aşılmasını sağlayabilecektir. Ayrıca partnerin amacının iç pazarda yer
elde etmek olmasına ve kolay yoldan Çin’den ihracat yoluyla döviz kazanmak olmamasına dikkat
edilmelidir.
Çin pazarının önemli bir özelliği olarak, malların pazarlanması konusunda kişisel ilişkilerin büyük
öneme sahip olduğu bilinmektedir. Gerek tüketiciler, gerekse aracı durumunda olan kişiler açısından
tanıdık kişilerle alış veriş yapmak ve onların ürünlerini tercih etmek önemli bir kültür faktörüdür.
Tüketici ile firma arasında reklamlar aracılığıyla tanışıklık kurulması bu bakımdan da önem
kazanmaktadır.
16
Çin’in son yıllardaki tüketici eğilimlerinde etkileyen en önemli faktörlerden biri sayıları 200 milyonu
bulan üst gelir grubundaki tüketicilerdir. Çin’de özellikle bu kesimdeki tüketim eğilimlerinde
tutumluluktan hedonizme(hazcılık) geçiş görülmektedir. Lüks yaşam biçimi eskiden yolsuzluk, çöküş
ve eşitsizlik anlamına gelirken şimdilerde bireyin karakteristik özelliklerinden biri olarak kabul
edilmektedir.
Çinliler eskiden sosyal yaşamda kendi aidiyetlerini gayrimenkul ve araçlarla kanıtlarken bu listeye
artık hazır giyim ve mücevherat da eklenmiştir. Kısacası, lüks tüketim artık zenginliğin ve sosyal
statünün bir göstergesi olarak sayıldığından bir bireyin maddi durumunda ani bir yükseliş olduğunda
onun lüks harcama yapması birey için gayet normal bir ihtiyaç olarak görülmeye başlamıştır.
Bahse konu gelir grubunun tükettiği ürünler hem kalite olarak hem de fiyat olarak ABD ve
Avrupa’daki benzerleriyle aynı göstergelere sahiptir. Diğer taraftan, uluslararası şirketler/markaların
bu pazara hakimiyeti her geçen gün artmaktadır. Çin’de bu yüksek gelirli kesim dünya çapında
tanınan ve büyük saygınlığa sahip yabancı markaları tercih ederken, orta gelirli kesim Hong Konglu
markaları tercih etmektedir.
Çin’deki tüketici eğilimlerini belirleyen en önemli faktörlerden bir diğeri ise genç nüfustur. Bu hedef
kitle; savurgan, genç, iyi eğitimli, varlıklı, sosyal ve yeni ürünlere ilgilidir. Bu gençler zengin gruptan
olmamalarına rağmen bu sınıftakiler gibi lüks harcama yapabilmektedirler.
Geçtiğimiz yıllarda bu genç kesim için marka isminden ziyade, modaya uygun ve yenilikçi ürünlerin
yanı sıra fiyatı uygun ürünler birinci tercih sebebi olmuştur. Bu açıdan son moda ürünlerde gençlerin
karşılayabileceği fiyatlardaki ürünlerle pazara girmek önem arz etmektedir.
Son yıllardaki eğilimlerde görülen değişimlere rağmen tüketim malları açısından temel
belirleyicilerden birisi halen ürünün fiyatıdır. Çin’de, gittikçe büyüyen ve yüksek fiyatlı statü ürünlerini
almaya gücü yetebilen bir orta sınıf bulunmaktadır. Ancak çoğu Çinli tüketici, fiyatlar konusunda hala
çok hassastır ve ucuz ürünü seçmektedir. Bazı durumlarda satış sonrası hizmet ve oldukça yüksek
ürün kalitesi gibi etkenlerin fiyat faktörünün önüne geçtiği görülse de, çoğu ürün için temel belirleyici
fiyat olmaktadır.
Gerek geniş kitleyi hedef alan, gerekse spesifik bir sanayi alanındaki müşteriyi kapsayan reklamların
Çin pazarındaki potansiyel müşteriler üzerinde etkili olduğu görülmüştür.
Muhtemel reklam araçları arasında yayınlar, radyo, televizyon, billboard, sponsorluk gibi araçlar
kullanılabilmektedir. Ülkede Çin ya da yabancı kaynaklı pek çok reklam kuruluşu mevcuttur. Reklam
politikaları devlet tarafından belirlenmektedir. “En yüksek düzey, en iyi” gibi ifadelerin reklamlarda
kullanılması kesinlikle yasaktır. Ayrıca ticaret sergileri ve fuarlar Çin’de yaygın olarak kullanılmaktadır.
Çin’de tüketici eğilimlerini yönlendirmede en önemli araçlardan biri promosyondur. Promosyon
sadece stokları eritmek için değil satış psikolojisi olarak da kullanılmaktadır. Mevsim geçişlerinde ve
tatil dönemlerinde en çok promosyonun yapıldığı düşünüldüğünde yaklaşık her üç Çinliden ikisinin
promosyon dönemlerinde kıyafet satın aldığı görülmektedir.
17
İŞADAMLARININ DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR
TİCARETİ ETKİLEYEN KÜLTÜREL FAKTÖRLER
Çin’deki iş gelenekleri arasında soyadının önce kullanılması önemlidir. İş toplantıları sırasında
kart alınıp verilmesi doğal bir uygulamadır. Kartın bir yüzünün Çin harfleriyle yazılmasının
uygun olacağı düşünülmektedir.
İş toplantıları için, gerek kamu kurumlarında, gerekse büyük şirketlerde özel salonlar
kullanılır. Büroların kullanılması adet değildir. Toplantılar resmi bir havada geçer ve oturulan
yerler protokole göre belirlenir. En üst düzey Çinli katılımcının, en üst düzey misafiri kendi
sağına oturtması yaygın bir uygulamadır. Dakik olmak önemlidir. Toplantı sırasında her iki
taraf kısa bir tanışma ve açılış konuşması yapar. Önemli olan ise, bundan sonraki kısımda Çinli
taraf önce söze başlamışsa, sonuna kadar müdahale etmemek ve kendi görüşlerini en sonda
söz alındığında dile getirmektir.
İş toplantıları sırasında, Çinlilerin ev sahibi olduğu akşam yemeklerinin erken saatte
başladığını bilmek gerekir. İş yemekleri çoğu kez akşam saat 18.00’de başlatılır. Yemek,
meyvelerden hemen sonra, aniden saat 20.00 gibi sona erdirilir. Bu şaşırtıcı gelse de yaygın
bir durumdur.
Özellikle bir masaya sığılmayacak derecedeki büyük iş yemeklerinde, hiyerarşi sırasına göre
konukları masalarında elde kadehle tek tek ziyaret etmek önemli bir gelenektir.
PARA KULLANIMI
Çin’de kullanılan para birimi olarak 1 yuan, 100 fen etmektedir. Piyasada en yüksek 50 ve 100
yuan banknotlar bulunmaktadır. Özel ekonomik alanlar dışında yabancı paranın ülke içinde
dolaşımı yasaktır. Gümrüklerde ülkeye girerken yanınızda olan para ile ülkeyi terkederken
sahip olduğunuz para miktarı birbirine yakın olmalıdır.
Kullanılmayan Çin parasının ülkeyi terk ederken yeniden dövize çevrilmesi ancak 6 ay içinde
ve pasaport, uçak bileti ve döviz bozdurma belgesini göstererek mümkün olmaktadır.
Dolayısıyla başlangıçta Çin parası alırken elde edilen döviz bozdurma belgesinin iyi muhafaza
edilmesi gerekmektedir. Son olarak, yeniden dövize çevirdiğiniz miktar, önceden Çin parasına
çevirdiğiniz miktarın yarısını geçemez. Böylece tüm parayı yeniden dövize dönüştürmek
mümkün olmaz. Seyahat çekleri ve kredi kartları kullanımı ancak belli merkezlerde
mümkündür.
Alışveriş için kullanılabilecek mağazalar üç tiptir. Devlet mülkiyetli veya Çin-yabancı ortaklığı
olan mağazalar daha ucuz olabilir, ancak pazarlık olanağı yoktur. Üçüncü tip mağazalar özel
şahıslara aittir. Buralarda alışveriş pazarlıkladır. Ancak değerli bir mal alınacaksa bu tip
mağazalar tavsiye edilmez.
18
PASAPORT VE VİZE İŞLEMLERİ
Yeşil ve gri hizmet pasaportu taşıyanlar dışındaki tüm Türk vatandaşları ülkeye girmek için
vize sahibi olmak zorundadır. Ankara için vize başvuruları Pazartesi, Salı ve Perşembe günleri
saat 09.30-12.00 arası kabul edilmektedir. Başvuru sırasında 1 adet fotoğraf gerekmekte
ayrıca bir form doldurulmaktadır. Vize verilmesi yaklaşık 10 gün sürmektedir o nedenle
Büyükelçiliğe mümkün olduğunca erken başvuru yapılması tavsiye edilmektedir. Turistik
çıkışlarda uçak gidiş dönüş konfirmasyonu ve banka hesap cüzdanı fotokopisi istenmektedir.
Çin’e giriş sırasında bulundurulması gereken belgeler arasında geçerli bir pasaport ve vize
yanında, sınırda doldurulan “Giriş ve Çıkış Kayıt Formu” önemlidir. Ayrıca ülkede 6 aydan
daha fazla kalacak kişilerden HIV negatif belgesi istendiği bilinmelidir.
RESMİ TATİLLER VE ÇALIŞMA SAATLERİ
Mesai saatleri, pazartesiden cumaya, sabah 08.00-12.00 ve ara sonrası 13.00-17.00’a kadar
uzanır. Bankalar da saat 17.00’a kadar hizmet vermektedir. Ancak bazı bankalar pazartesi
günleri kapalıdır. Alışveriş yerleri akşam 20.30 civarlarında kapanmaktadır. Özel lokantalarda
ise sabah 06.00’dan gece geç saatlere kadar yemek yenilebilir.
KULLANILAN LİSAN
Çin, etnik çeşitliliğe sahip bir ülke olarak 56 kadar etnik grubu barındırmaktadır. Resmi
istatistiklere göre nüfusun %92 kadarı Han etnik grubuna mensuptur. Çok sayıda bölge güçlü
yerel yönetimlere sahiptir. Ülkede yaygın ve resmi dil Han dili olduğundan, ticari ilişkilerde
Çin’ce olarak bu dil esas alınmaktadır. Azınlıklar kendi dillerini konuşsalar dahi yazılı olarak bu
diller yaygın değildir.
BARINMA
Otel rezervasyonlarının önceden yapılması gerektiği yoğun talep dönemlerinde özellikle
hatırlanmalıdır. Halen sahip oldukları olanaklar ve hizmetleri açısından, Çin’in başlıca otelleri
uluslararası standartları yakalamış durumdadır. Oteller, yüksek, orta ve düşük kalite olmak
üzere üç gruba ayrıldığında, yüksek kalite olanların Batı’daki otellerden çok farklı olmadıkları
söylenebilir. Orta kalite oteller genelde turistlere hizmet verirler ve güvenle kalınabilecek
yerler durumundadırlar. Düşük kalite oteller daha ziyade motel niteliğindedirler. Çin’de
kalınan yerlerde çalışanlara bahşiş verilmez.
19
ULAŞIM
Çin'de trafik sıkışıklığı özellikle büyük şehirlerde önemli bir problemdir. Örneğin, Pekin’de
oldukça yoğun bir trafik olduğu görülmüştür. Özellikle iş çıkış saatlerinde (iş çıkış saati akşam
saat 5.30) trafik sıkışıklıklarının yaşandığı görülmüştür. Bu trafik sıkışıklığının nedeni şehirdeki
özel araç sayısının son yıllarda olağanüstü bir yükseliş göstermiş olmasıdır. 1980’de
Pekin’deki araç sayısı 100 bin civarında iken, 1997’de 1 milyon, 2000’de 1,6 milyon ve
2010’da 4,8 milyona yükselmiştir.
Çin içinde şehirlerarası seyahat amacıyla kullanılacak araçlar içinde otobüsler en sık
kullanılanlardır. Genelde numaralarla belirlenmiş hatlarda çok sayıda otobüs çalışır ve bunlar
sabah 05.00’ten gece 23.00’e kadar duraklardan geçmektedirler. Metro sistemi Pekin,
Şanghay ve Tianjin gibi belli şehirlerde tüm olanaklarla donanmış olarak hizmet vermektedir.
Tüm tabelalar Çince yanında İngilizce ile de yazılmıştır. Duyurular da İngilizce olarak
tekrarlanmaktadır. Minibüsler, özellikle başlıca ticaret ve turizm merkezleri arasında bolca
bulunduklarından tavsiye edilmektedir.
Taksi, tüm merkezlerde kolaylıkla bulunabilen ve çok pahalı olmayan bir alternatiftir.
Türkiye’de olduğu gibi gidilen mesafeye ve gece-gündüz durumuna göre ücret alan taksilerde
dikkat edilmesi gereken şey, inerken fiş talep edilmesidir. Haksız yere yüksek ücret alınması
sık rastlanan bir durumdur. Fişte yazılı taksi numarası ile herhangi bir konudaki rahatsızlığın
yetkililere iletilmesi mümkün olmaktadır.
Çoğu taksi şoförünün İngilizce bilmediği gerçeğinden yola çıkarak gidilecek yerin adresinin
Çin harfleriyle yazılmış olarak elde tutulması gerekebilir.
Özellikle şehirlerarası yolculuklarda kullanılabilecek trenler, pek tavsiye edilmezler. Genelde
kalabalık olan trenler pek rahat bir yolculuk imkanı vermezler. Suyolu taşımacılığı tercih
edilen bir yol değildir ve bu yol kullanılacaksa önceden bir seyahat acentesi ile temas
kurulması özellikle önerilmektedir.
YEREL SAAT
Çin, büyük bir ülke olduğundan Pekin saati tüm ülke için baz alınmıştır. İki ülke arasındaki
saat dilimi farkı 6 (saat) dır. Çin’de yaz saati uygulaması olmadığında bu fark yaz aylarında 5
saate inmektedir.
İKLİM
Çin, kış aylarının oldukça soğuk ve kuru geçtiği bir ülkedir. Örneğin, kışın Pekin'in havası
Ankara'dan çok daha kurudur. Yağışlar yaz aylarında toplanmaktadır. Özellikle kış aylarında
ülkenin kuzeyi ile güneyi arasındaki ısı farkına dikkat etmek gerekir. Kuzey, daha soğuk iken;
güney, tropikal bir etkidedir. Nemlilik oranları da bölgeden bölgeye değişir ve özellikle
güneydoğu bölgelerinde nem yüksektir.
20
ÇİN PAZARI HAKKINDA ARAŞTIRMA ALANLARI
Çin ile ticari ilişkiler kurmak isteyen üyelerimizin aşağıda yer alan adreslerden faydalanarak
Çin Pazarı hakkında detaylı bilgilere ulaşabilirler.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------WEB SİTESİ : www.cbi.eu/marketinfo
AÇIKLAMA : Merkezi Hollanda’da bulunan "Gelişmekte Olan Ülkelerden Hollanda'ya
İhracatı Geliştirme Merkezi" tarafından 3.000 civarındaki pazar araştırmasının sistematik
olarak dizinlendiği veritabanıdır. İngilizce hazırlanmış olup ücretli abone olunmaktadır.
Sağlanan Bilgi Türleri: Sektörel Pazar Bilgileri, Sektörel Yayın / Makale
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------WEB SİTESİ : tmdb.wto.org
AÇIKLAMA : DTÖ Ticareti İzleme Veritabanı, DTÖ üyeleri tarafından uygulanan ticaret
önlemleri hakkında bilgi sağlamaktadır. Veritabanındaki bilgiler DTÖ Sekretaryası tarafından
düzenli olarak hazırlanan Ticareti İzleme Raporlarından alınmakta ve ticaret önlemini
uygulayıcı ülke, önlemden etkilenen ülke, önlem türü ve etkilenen ürün bazında
listelenebilmektedir. Oluşturulan verilerin doğrulanması üzere ilgili ülkeye başvurulmaktadır
ve henüz doğrulanmayan bilgiler ayrıca belirtilmektedir.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------WEB SİTESİ : www.emarketservices.com
AÇIKLAMA : 700den fazla sektörel e-pazaryeri adresinin bulunduğu rehbere, e-pazaryeri
olan firmalarla ilgili bilgilere, e-iş ile ilgili temel bilgilere, e-pazaryerleri hakkında raporlara ve
e-pazaryerleri ile ilgili bilgilere erişim imkanı sunan bir portaldir.
Sağlanan Bilgi Türleri: Elektronik Ticaret Bilgisi, E-Ticaret Siteleri
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------WEB SİTESİ : exporthelp.europa.eu/thdapp/index_en.html
AÇIKLAMA : Gelişmekte olan ülkelerin Avrupa Birliği pazarına girmelerini kolaylaştırmak
için geliştirilen bir veritabanıdır. Vergilendirme, ithalat tarifeleri, ticaret anlaşmaları ve
istatistikler konularında ihracatçılara bilgi desteği sağlamaktadır.
Sağlanan Bilgi Türleri: İthalat Mevzuatı, Dış Ticaret İstatistikleri, Pazar Rapor Kaynakları
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------WEB SİTESİ : www.investmentmap.org
AÇIKLAMA : Doğrudan yabancı yatırım, uluslararası ticaret, gümrük tarife bilgileri ve
çokuluslu firmaların etkinlikleri hakkındaki istatistikleri bir araya getirmektedir.
Sağlanan Bilgi Türleri: Dış Ticaret İstatistikleri, Gümrük Bilgileri
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
21
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------WEB SİTESİ : www.macmap.org
AÇIKLAMA : 239 ülke ve bölgeden ürün ithal eden 191 ülkede uygulanan gümrük tarifeleri
(ithalat vergileri) ve diğer önlemleri kapsamaktadır.
Sağlanan Bilgi Türleri: İthalat Mevzuatı, Gümrük Bilgileri
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------WEB SİTESİ : www.standardsmap.org
AÇIKLAMA : 80 sektörde ürün ve hizmetleri sertifikalandıran 70'den fazla gönüllü
standartlar kuruluşundan derlenen bilgilerin analiz edilip karşılaştırılmasını sağlamaktadır.
Sağlanan Bilgi Türleri: Kalite ve Standartlar
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------WEB SİTESİ : www.intracen.org/ByCountry.aspx
AÇIKLAMA : 240 ülke ve bölge pazarını inceleyen profiller sunmaktadır. Her profil, ilgili
ülke hakkında Ticari Performans Endeksi, Ulusal İhracatçı Performansı ve Ulusal İthalat Profili
ve Ticari Verilerdeki Ticari İstatistiklerin ve Teknik Notların Tutarlılığı başlıkları altında bilgiler
sunmaktadır.
Sağlanan Bilgi Türleri: Ülke Bilgisi, Dış Ticaret İstatistikleri
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------WEB SİTESİ : www.trademap.org
AÇIKLAMA : 5.300 ürün kapsamında 180 ülke istatistiğine erişilen bilgi kanalından, ithalatihracat bilgileri temelinde ülke, ürün ve iki ülke arasındaki ticaret hacmi öğrenilebilmektedir.
İngilizce, Fransızca ve İspanyolca hazırlanmıştır. Ücretsiz üyelikle kullanılabilmektedir.
Sağlanan Bilgi Türleri: Dış Ticaret İstatistikleri
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------WEB SİTESİ : https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/index.html
AÇIKLAMA : Dünya çapında 267 ülkenin tarihi, toplumu ve ekonomisi hakkında veri
sağlayan ve haftalık olarak güncellenen bir kaynaktır.
Sağlanan Bilgi Türleri: Ülke Bilgisi, Ticaret İstatistikleri, Bankacılık, Sigorta ve Finans Bilgileri
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
22
ÇİN TİCARET TEMSİLCİLİKLERİMİZ
GUANGZHOU TİCARET ATAŞELİĞİ
PEKİN TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ
ADRES:
ADRES:
Turkish Consulate General
Office of the Commercial Attache
23 A, Development Center, No:3,
Lin Jiang Avenue, Zhujiang New Town,
Guangzhou, 510623, People's Republic of China
Turkish Embassy Office of the Commercial
Counsellor
Beijing Lufthansa Center, 50 Liangmaqiao Road,
Chaoyang District, Unit:C 812 A, Beijing
100016,People's Republic of China
TEL
FAKS
E-POSTA
TEL
FAKS
E-POSTA
: 00 86 20 / 3785 3430
: 00 86 20 / 3785 3409
: [email protected]
HONG KONG TİCARET ATAŞELİĞİ
: 0086-10-64649538
: 0086-10-64642268
: [email protected]
SHANGAY TİCARET ATAŞELİĞİ
ADRES:
ADRES:
Turkish Consulate General
Office of the Commercial Attache
Room 1907, 19/F.,Tower One, Lıppo Centre,
89 Queensway, Hong Kong
Turkish Consulate General Office of the
Commercial Attache No.1055 Zhong Shan Road
(W) Zhong Shan Plaza 806 Changning District
Shanghai People's Republic of China 200051
TEL
FAKS
E-POSTA
: +852 / 28 93 66 09
: +852 / 28 93 66 20
: [email protected]
TEL
FAKS
E-POSTA
: +852 / 28 93 66 09
: +852 / 28 93 66 20
: [email protected]
23
KAYNAKÇA
www.tuik.gov.tr
www.tim.org.tr
www.ekonomi.gov.tr
www.gaib.org.tr
www.trademap.org
www.tradingeconomics.com
www.bbc.co.uk/news/world-asia-19630110
www.comtrade.un.org
24