Toplu İş Sözleşmesi Hükümleri Çerçevesinde Çalışmalarının

T.C.
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU
(OMBUDSMANLIK)
ŞİKAYET NO
KARAR TARİHİ
:2015/2397
:26/02/2016|tarih|
RET KARARI
ŞİKAYETÇİ
:
ŞİKAYETÇİ VEKİLİ
:
ŞİKAYET EDİLEN İDARE
ŞİKAYETİN KONUSU
: T.C. Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı
: Toplu iş sözleşmesi hükümleri çerçevesinde 2001 yılı
öncesi çalışmalarının derece ve kademesinde dikkate
alınması ve buna bağlı olarak emekli aylığının düzeltilmesi
istemi hakkındadır.
ŞİKAYET BAŞVURU TARİHİ : 14.04.2015
I. USÛL
A. Şikâyet Başvuru Süreci
1. Şikâyet başvurusu ve eklerinden; şikayetçinin 14/04/2015 tarihinde Kurumumuza başvurduğu,
şikayet dilekçesinin aynı tarih ve 4974 sayılı evrak numarası ile kayıt altına alındığı tespit edilmiştir.
Şikâyet başvurusunun karara bağlanması için 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkında Yönetmeliğin 41 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (e) bendi uyarınca şikayetin
incelenmesine ve araştırmasına geçilmiş, 04/02/2016 tarihli Tavsiye Kararı önerisiyle Kamu
Başdenetçisine sunulmuştur.
B. Ön İnceleme Süreci
2. Yapılan diğer incelemeler sonucunda; şikayetçinin 11/03/2014 tarihinde Kurumuza başvurduğu,
başvurusu hakkında; mahalli idarelerin, bağlı idarelerinin ve birliklerinin eylem ve işlemleri ile tutum
ve davranışlarına karşı yapılacak şikayetlerin 29/03/2014 tarihinden önce yapılmış olması nedeniyle
Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında
Yönetmeliğin 55 inci maddesinin 1 inci fıkrası gereğince “İncelenemezlik Kararı” verildiği,
2.1.Şikayetçinin 04/12/2014 tarihinde yeniden başvurduğu, bu başvurusunun da idari başvuru
yollarının tüketilmediği anlaşıldığından 2014 tarihli “Gönderme Kararı” ile İçişleri Bakanlığına
gönderildiği,
2.2.İçişleri Bakanlığının Gönderme Kararını Konya Büyükşehir Belediyesine ilettiği, Belediyenin
şikayetçinin talebini zamanaşımını öne sürerek 2015 tarihli yazı ile reddettiği,
2.3.Şikayetçinin 14/04/2015 tarihli dilekçe ile Kurumumuza yeniden başvurduğu,
2.4.Şikâyet konusunun Kurumumuzun görev alanına girdiği, şikâyetçinin menfaat ihlali koşulunu
taşıdığı, idari başvuru yollarının tüketildiği, şikâyetin süresinde yapıldığı ve diğer ön inceleme
1/7
konularında da bir eksikliğin olmadığı bu nedenle şikâyetin inceleme ve araştırmasına engel bir
hususun bulunmadığı, Tespit edilmiştir.
II. OLAY VE OLGULAR
A. Şikâyetçinin Konu Hakkındaki Açıklamaları ve İddiaları
3. …. T.C. Kimlik No’lu .. Kurumumuza yaptığı şikayet başvurusunda; … İl Özel İdaresinde
mevsimlik işçi olarak çalıştığı yıllardaki hizmet sürelerinin kıdemine dâhil edilmemesinden dolayı
emekli aylığını eksik aldığını iddia etmektedir.
4. Şikayetçi, …. dönemini kapsayan ve Türkiye … Sendikası ile Karayolları Genel Müdürlüğü adına
…. Sendikası (..) arasında imzalanan 15 inci Dönem Toplu İş Sözleşmesinin Geçici 2 nci maddesinde;
dava açmamaları veya açılmış dava varsa feragat etmeleri kayıt ve şartıyla Köy Hizmetleri Genel
Müdürlüğünden 2005 yılında il özel idarelerine devredilen işçilerin mevsimlik işçi statüsünde
çalıştıkları sürelerin derece ve kademe terfiinde dikkate alınması yönündeki …. İş Mahkemesinin …..
no’lu ve …. tarihli gerekçeli kararı ve …. Hukuk Dairesinin … tarih ve …. kararı emsal alınarak
intibak işlemlerinin yapılacağının ifade edildiğini belirterek, İdarenin zaman aşımı nedeniyle derece
ve kademe intibakını yapmaması hususunu Kurumumuza şikayet etmiştir.
B. İdarelerin Şikâyete İlişkin Açıklamaları
5. Konu kapsamında; Konya Büyükşehir Belediyesi Başkanlığından, Türkiye …. Sendikasından,
Karayolları Genel Müdürlüğü adına ….. Sendikasından (….) ve Sosyal Güvenlik Kurumu
Başkanlığından, bilgi ve belge talebinde bulunulmuş, idarelerden gönderilen cevap yazıları ve
eklerine aşağıda yer verilmiştir.
5.1 Konya Büyükşehir Belediyesi Başkanlığından alınan cevap yazısında; şikâyetçinin … İl Özel
İdaresi Genel Sekreterliğinde geçici mevsimlik işçi olarak çalıştığı döneme ait intibak talebinin,
şikâyetçinin emekli olduğu tarihten itibaren müracaat süresinin 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun
147 ve 149 uncu maddeleri gereğince zaman aşımına uğraması nedeniyle hakkında herhangi bir işlem
yapılamayacağı ifade edilmiştir.
5.2. Konya Büyükşehir Belediyesinden gelen ek bilgi ve belgelerden; ……. tarihinde imzalanarak
yürürlüğe giren …. yürürlük süreli Toplu İş Sözleşmesinin Geçici 2 inci maddesi gereğince 4857
sayılı İş Kanununun 32 ve Borçlar Kanununun 126 ncı maddesinde belirtilen 5 yıllık zaman aşımı
süresi de göz önüne alınarak yazı ekinde yer verilen personelin mevsimlik hizmetlerinin
değerlendirilerek ….. tarihleri arasında intibaklarının yapılması hususunun …. İl Özel İdaresi İnsan
Kaynakları Daire Başkanlığınca Genel Sekreterlik makamı oluruna arzedildiği ve bu yazı
kapsamında ilgili işçilerin intibak işlemlerinin gerçekleştirildiği anlaşılmıştır.
5.3.Çalışma Genel Müdürlüğünün Mahalli İdareler Genel Müdürlüğüne gönderdiği yazıda;
Mülga Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünden İl Özel İdarelerine devredilen işçilerden dava
açmayanların veya açılmış dava varsa bu davadan feragat eden işçilerin intibalarının yapılarak
yapılan bu intibaklara göre almaları gereken ücret farkı yıpranma prim farkı, ilave tediye farkı vb.
alacaklarının geriye dönük ödemelerinin yapılması gerektiği, geçici mevsimlik işçi statüsünde
çalıştırılırken yapılmayan kademe ve derece terfileri nedeniyle, ödenemeyen tutarların toplu iş
sözleşmesi ile ödenebilir hale geldiği, bu nedenle söz konusu sözleşme ile düzenlenmemiş olsa dahi
işçilerin Mülga Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünde mevsimlik işçi statüsünde çalıştıkları sürelerin
derece ve kademe ilerlemesinde dikkate alınması gerektiği yönünde yargı kararının olması ve bu
olaylar hakkında yargı kararlarının yerleşik hale gelmiş olması nedeniyle İdarelerin yargı kararları
doğrultusunda hareket etmesinin hukuka bağlı ve saygılı olmanın bir gereği olduğu gibi lüzumsuz
davaların açılmasının önlenmesi ve dava ekonomisi bakımından da uyulması gereken bir kural
olduğuna işaret ederek idarelerce yargılama giderleri ve avukatlık ücreti gibi fazladan ödemelere
sebebiyet verilmemesi için … İş Mahkemesinin kararını esas alarak sözleşmenin başlangıç
tarihinden önce ve toplu iş sözleşmesi yürürlük süresi içinde emeklilik ve diğer nedenlerle
2/7
işyerinden ayrılan işçiler ile ilgili intibak düzenlemesi yapılmasının gerektiğini ifade ettiği
görülmüştür.
5.4.Türkiye …. Sendikasından gönderilen cevap yazısında; şikâyetçi ile sendika arasında yargı
organlarında görülmekte olan ya da karara bağlanmış bir uyuşmazlık olmadığı bilgisine yer verildiği,
…. Sendikası (….) tarafından gönderilen cevapta ise …. Büyükşehir Belediyesinin sendika üyeleri
olmaması nedeni ile gerekli bilgi ve belgelerin yer almadığı ve şikâyetçi ile yargı organlarında
görülmekte olan bir dava ya da karar bulunmadığının belirtildiği anlaşılmıştır.
5.5.Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğünün göndermiş olduğu yazıda; sigortalının Köy
Hizmetleri …. Bölge Müdürlüğünde ….-…. tarihleri arasında, …. İl Özel İdaresi Köy Hizmetleri
Müdürlüğünde de ….-….. döneminde fasılalı çalıştığı, …. tarihinde Kuruma yaşlılık aylığı talebinde
bulunduğu, toplam 7437 prim günü üzerinden ….. tarihinden itibaren tarafına yaşlılık aylığı
bağlandığı, şikayetçinin talebinin emeklilik öncesi hizmet sürelerinin intibakına ilişkin olduğu
anlaşıldığından talebin söz konusu sürelerde çalıştığı ilgili Kamu Kurumuna gönderilmesinin uygun
olacağı ifade edilmiştir.
C. Olaylar
6. Şikâyet başvurusuna ilişkin temin edilen evrak ve bilgiler çerçevesinde;
6.1.Şikayetçinin ….-….. tarihleri arasında …. Köy Hizmetleri …. Bölge Müdürlüğünde belirli süreli
hizmet akdi ile mevsimlik işçi olarak çalıştığı, ….. tarihinde sürekli işçi kadrosuna atandığı,
6.2.Şikayetçinin …. tarihinde yaşlılık aylığı talebinde bulunduğu ve ….. tarihinden itibaren tarafına
yaşlılık aylığı bağlandığı,
6.3.Şikâyetçinin Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü …. Bölge Müdürlüğünde mevsimlik işçi olarak
çalıştığı sürelerin derece ve kademesinde dikkate alınması ve buna bağlı olarak emekli aylığının
yeniden hesaplanmasına ilişkin …. Büyükşehir Belediye Başkanlığına yaptığı talebinin, emekli
olduğu tarih baz alınmak suretiyle zaman aşımı gerekçesi ile reddedildiği,
6.4.Şikâyetçinin mevsimlik işçi olduğu dönemlerdeki derece ve kademe intibaklarının yapılarak eksik
aldığını iddia ettiği emekli aylıklarının düzeltilmesi için Kurumumuza başvurduğu anlaşılmıştır.
D. Kamu Denetçisi Abdullah Cengiz MAKAS’ın İnceleme ve Araştırma Bulguları
7. Şikâyetin çözüme kavuşturulması adına İdarelerden istenen bilgi ve belgeler ile Kurumumuza
gönderilen cevap yazı ve eklerine “İdarelerin Şikayete İlişkin Açıklamaları” başlığı altındaki
paragraflarda yer verilmiştir.
III. HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
A. İlgili Mevzuat
8. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının;
8.1.“Ücrette Adalet Sağlanması” başlıklı 55 inci maddesinde; “Ücret, emeğin karşılığıdır. Devlet,
çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli bir ücret elde etmeleri ve diğer sosyal yardımlardan
yararlanmaları için gerekli tedbirleri alır.” denilmiş,
8.2.“Sosyal Güvenlik Hakkı” başlıklı 60 ıncı maddesinde; “herkesin, sosyal güvenlik hakkına sahip
olduğuna” vurgu yapılmış;
8. 3.“Devletin İktisadî ve Sosyal Ödevlerinin Sınırları” başlıklı 65 inci maddesinde ise;
“Devletin, sosyal ve ekonomik alanlarda Anayasa ile belirlenen görevlerini, bu görevlerin
amaçlarına uygun öncelikleri gözeterek malî kaynaklarının yeterliliği ölçüsünde yerine getireceği”
ifade edilmiştir.
9. 4857 sayılı İş Kanunun “Ücret ve Ücretin Ödenmesi” başlıklı 32 inci maddesinin son
paragrafında; “ücret alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıldır.” hükmüne yer verilmiştir.
3/7
10. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 146 ncı maddesinde; “Kanunda aksine bir hüküm
bulunmadıkça, her alacak on yıllık zamanaşımına tabidir.” denilmiş; 147 nci maddesinde; “kira
bedelleri, anapara faizleri ve ücret gibi diğer dönemsel edimler… alacaklar için beş yıllık zamanaşımı
uygulanır” ifadesi zikredilmiş; mezkûr Kanunun 149 uncu maddesinde ise; “zamanaşımı, alacağın
muaccel olmasıyla işlemeye başlar. Alacağın muaccel olmasının bir bildirime bağlı olduğu hâllerde,
zamanaşımı bu bildirimin yapılabileceği günden işlemeye başlar” hükümlerine yer verilmiştir.
11. 23/01/2013 tarihli 2013 Yılı Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Anlaşma Protokolünde; “Mülga
Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünden 2005 yılında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile İl Özel
İdarelerine devredilen işçilerden dava açmamaları kayıt ve şartıyla Köy Hizmetlerinde Mevsimlik
İşçilik statüsünde çalıştıkları sürelerin derece ve kademe terfiinde dikkate alınması yönündeki
Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 18.03.2013 tarih ve 2013/5910 Esas, 2013/3266 Sayılı Kararı emsal
alınarak gerekli intibak işlemleri, ilgili kuruluşların toplu iş sözleşmelerinde yapılacaktır.”
ifadelerine yer verilmiştir.
12. Türkiye …. Sendikası ile … Üyesi Büyükşehirler İl Özel İdareleri adına ….. Sendikası (…)
arasında imzalanan 17/09/2013 tarihli 4. Dönem Grup Toplu İş Sözleşmesinin Geçici 2 nci
maddesinde; “Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünden 2005 yılında İl Özel İdarelerine devredilen
işçilerden dava açmamaları veya açılmış dava varsa bu davadan feragat etmeleri kayıt ve şartıyla
Köy Hizmetlerinde Mevsimlik İşçi Statüsünde çalıştıkları sürelerin derece ve kademe terfiinde dikkate
alınması yönündeki Şanlıurfa 2. İş Mahkemesinin 2012/891 Esas ve 2013/226 Karar nolu 25.01.2013
tarihli gerekçeli kararı ve Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 18.03.2013 tarih ve 2013/5910 Esas,
2013/3266 Sayılı Kararı emsal alınarak gerekli intibak işlemleri yapılır” hükümleri yer almaktadır.
B. Şikâyet Konusuna İlişkin Uygulamalar
13. Şanlıurfa 2 nci İş Mahkemesinin E:2012/891 K:2013/226 sayılı kararında; Davacının 2001
yılına kadar geçici işçi statüsünde çalışmış olup, 2001 yılında Şanlıurfa Köy Hizmetleri Müdürlüğüne
(şimdiki adıyla Şanlıurfa İl Özel İdaresi) daimi/kadrolu işçi statüsünde tüm hak ve alacaklarıyla
birlikte geçirilmesi sırasında yapılan intibakın yanlış olduğuna… ücret farkı, yıpranma prim farkı ve
akdi ilave tediye alacağının davalı kurumdan alınarak davacıya verilmesine hükmettiği ve kararın
Yargıtay 7. Hukuk Dairesince onanarak kesinleştiği görülmüştür.
14. Konya 2. İş Mahkemesince verilen E:2014/108 K:2014/236 sayılı kararda; (Yargıtay 7 nci
Hukuk Dairesinin; E:2014/16119 K:2014/21791 sayılı kararı ile hüküm kısmının 2/c bendi
değiştirilerek onanmıştır.) Konya Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünde (KHGM) geçici/mevsimlik
işçi statüsünde 2001 yılından sonra da daimi işçi statüsünde çalıştırılan davacının KHGM’nin İl Özel
İdarelerine devredilmesi nedeniyle çalışmaya Konya İl Özel İdaresinde devam ettiği ve 2011 yılında
bu kurumda emekli olduğu, 2001 yılından önceki çalışmaları da dikkate alınarak derece ve kademe
intibakını ve buna binaen tespit edilecek derece ve kademesine göre fark alacaklarından ücret
alacağı, yıpranma primi alacağı, akdi ikramiye alacağı ve ilave tediye ücret alacağının doğduğu
tarihten itibaren mevduata uygulanacak en yüksek faiz ile uygulanmasını talep etmiştir. Mezkûr
mahkeme; davacının emeklilik tarihinde 14. derecenin 22 inci kademesinde olması ve intibakının
buna göre yapılması gerektiğine Konya Büyükşehir Belediyesi davalı olmak üzere hükmetmiştir.
Davaya ilişkin bilirkişi raporunun tetkikinden; zamanaşımı süresinin dava tarihi olan 13/02/2014
tarihinden 5 yıl geriye gitmek suretiyle 13/02/2009 tarihi olarak belirlendiği görülmüştür.
15. Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin E.2014/3268 K.2014/6810 ve E.2014/16907 K.2014/23961
nolu kararlarında Davacı işçi, anılan Protokol kapsamında sürekli işçi kadrosuna atanmış olup,
Protokolün yukarıda belirtilen hükümlerinde geçici işçilerin mevcut ücretleri üzerinden sürekli işçi
kadrolarına geçirilecekleri, bu işlemin işçinin isteğine bağlı olduğu açıkça belirtilmiştir. Davacı işçi,
bu şartlar altında sürekli işçi kadrosuna geçirilmiştir. Davacı sürekli işçi kadrosuna geçirilme
koşullarını bildiği ve yapılan işlem rızası çerçevesinde yapıldığı halde, on yıldan fazla bir süre
geçtikten sonra, Protokol hükümlerini göz önünde bulundurmadan fark ücret isteğinde bulunması
dürüstlük kuralları ile bağdaşmamaktadır. Dosya içeriğine göre davalı işverence Protokol
4/7
hükümlerine uygun olarak davacının intibak işlemi yapılmış olup, buna göre fark ücret isteğinin
reddine karar verilmesi gerekir... ifadeleri yer almaktadır.
C. Kamu Denetçisi Abdullah Cengiz MAKAS’ın Kamu Başdenetçisine Önerisi
16. Şikâyetin kabulü ile şikâyetçinin intibak işlemlerinin yapılarak mağduriyetinin giderilmesi
hususunda Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığına tavsiyede bulunulması yönünde öneride
bulunmuştur.
D. Hukuka ve Hakkaniyete Uygunluk Yönünden Değerlendirme
17. Şikâyetçi, …. İş Mahkemesinin kararı ve bu karara binaen Toplu İş Sözleşmesine eklenen geçici
2 nci madde çerçevesinde; …. Köy Hizmetleri .. Bölge Müdürlüğünde mevsimlik işçi olarak çalıştığı
dönemlere ilişkin (….-….) derece ve kademe terfiin yapılması ve buna bağlı olarak eksik aldığını
iddia ettiği emekli aylıklarının düzeltilmesini talep etmektedir.
18. Şikâyete konu ihtilaf; Konya Büyükşehir Belediyesinin, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 147
ve 149 uncu maddeleri çerçevesinde (bknz: 10 uncu paragraf) şikâyetçinin intibak taleplerini, zaman
aşımına uğradığını gerekçe göstererek reddetmesinden kaynaklanmaktadır.
19. Zamanaşımı, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun E: 2011/4-640 K:2012/89 sayılı kararında; bir
istek veya dava hakkının yasada belirtilen süre içinde kullanılmaması halinde usul hukukunca
öngörülen biçimde ileri sürülmek koşuluyla borçluya borcunu ödememe olanağı veren bir hukuki
savunma yolu şeklinde tanımlanmıştır.
20. Şikâyetçinin intibak talebi, mahkeme kararı çerçevesinde toplu iş sözleşmesine eklenen bir hak
olmakla birlikte, … yılında emekli olan şikâyetçinin bundan faydalanabilmesi zamanaşımı açısından
mümkün görünmemektedir.
21. …. İş Mahkemesinin Yargıtay 7 nci Hukuk Dairesince değiştirilerek onanan kararına esas teşkil
eden bilirkişi raporunda (bknz: 14 üncü paragraf) zamanaşımı süresinin dava tarihinden geriye doğru
5 yıl gidilmek suretiyle tespit edileceği belirlendiği görüldüğünden; … tarihinde emekli olan
şikayetçinin intibaka ilişkin taleplerinin …. tarihinde zamanaşımına uğradığı anlaşılmaktadır.
22. Toplu iş sözleşmesinin geçmişe etkisi, sözleşmenin imza tarihinde yürürlüğe girmesi kuralına
getirilmiş bir istisna niteliğinde olduğundan, geçmişe etkiye ilişkin düzenlemenin açık bir şekilde
ortaya konulması gerekir. Sözleşmenin imza veya yürürlük tarihinde yetkili sendikaya üyeliği
olmayan ya da dayanışma aidatı ödemek suretiyle sözleşmeden yararlanma imkânı bulunmayan
şikâyetçinin 2013 tarihli Toplu İş Sözleşmesi hükümlerini öne sürerek mevsimlik işçi olarak çalıştığı
döneme ait intibak talebinin İdare tarafından reddedilmesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
E. İnsan Hakları Yönünden Değerlendirme
23. T.C. Anayasasının "Kanun Önünde Eşitlik" başlıklı 10 uncu maddesinde ifadesini bulan kanun
önünde eşitlik ilkesinin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 13 üncü maddesindeki etkili başvuru
hakkının, 17 inci maddesindeki hakları kötüye kullanma yasağının ihlal edildiğine dair herhangi bir
bulgu ve bilgiye rastlanmadığı gibi şikâyete konu olayda, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel
Beyannamesi ile İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinde yazılı ve güvence altına alınmış olan haklara
da aykırı bir durum tespit edilememiştir.
F. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
24. Günümüzde; demokratik, modern ve katılımcı yönetim anlayışından hareketle idarelerden sadece
hukuka uygun olarak hareket etmeleri değil aynı zamanda iyi yönetim ilkelerine de uygun işlem tesis
etmeleri beklenmektedir.
5/7
25. 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği
Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İyi Yönetim
İlkeleri” başlıklı 6 ncı maddesinde “Kurum, inceleme ve araştırma yaparken İdarenin, insan
haklarına dayalı adalet anlayışı içinde; kanunlara uygunluk, ayrımcılığın önlenmesi, ölçülülük,
yetkinin kötüye kullanılmaması, eşitlik, tarafsızlık, dürüstlük, nezaket, şeffaflık, hesap verilebilirlik,
haklı beklentiye uygunluk, kazanılmış hakların korunması, dinlenilme hakkı, savunma hakkı, bilgi
edinme hakkı, makul sürede karar verme, kararların gerekçeli olması, karara karşı başvuru yollarının
gösterilmesi, kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi, kişisel verilerin korunması gibi iyi yönetim
ilkelerine uygun işlem ve eylem ile tutum veya davranışta bulunup bulunmadığını gözetir ve iyi
yönetim ilkelerine uyar” hükmüne yer verilmiştir. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartının 41 inci
maddesinde de iyi yönetim hakkından bahsedilmekte olup benzer ilkelere Avrupa Parlamentosu
tarafından kabul edilen Avrupa Doğru İdari Davranış Yasasında yer verilmiştir.
26. Şikâyetin çözüme kavuşturulması amacıyla ilgili kurum ve kuruluşlardan bilgi ve belge talebinde
bulunulmuştur. Bilgi ve belge talep edilen kurum ve kuruluşlardan süresi içerisinde cevap gelmiştir.
Öte yandan şikâyetçiye verilen cevaplarda; Anayasanın 40 ıncı maddesinde ifade edilen ve iyi
yönetim ilkelerinde de vurgulanan “idari kararlara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesine
uygun davranılmadığı tespit edilmiştir. Bundan böyle İdareden bahse konu iyi yönetim ilkesine göre
iş ve işlem tesis etmesi beklenmektedir.
IV. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT
A. Dava Açma Süresinin Yeniden Başlaması
27. 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun “Dava açma süresinin yeniden işlemeye
başlaması” başlıklı 21 inci maddesinde, Kamu Denetçiliği Kurumunun inceleme ve araştırmasını,
başvuru tarihinden itibaren altı ay içinde sonuçlandıramaması hâlinde durmuş olan dava açma
süresinin kaldığı yerden işlemeye başlayacağı belirtilmiş; Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun
Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 38 inci maddesinin 4 üncü fıkrasında
da Kurumun inceleme ve araştırmasını, şikâyet başvuru tarihinden itibaren, altı ay içinde
sonuçlandıramaması halinde durumun gerekçesiyle birlikte şikâyetçiye tebliğ edileceği ve durmuş
olan dava açma süresinin tebliğden itibaren kaldığı yerden işlemeye başlayacağı belirtilmiştir. Bu
kapsamda incelemenin altı ayda bitirilememe gerekçesi ve dava açma süresinin varsa kaldığı yerden
yeniden işlemeye başlayacağı hususu 02/10/2015 tarihli ve 7479 sayılı yazı ile şikâyetçiye
bildirilmiştir.
B. Yargı Yolu
28. 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının “Temel Hak ve Hürriyetlerin Korunması” başlıklı
40 ıncı maddesinin 2 nci fıkrasında, “Devlet, işlemlerinde, ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve
6/7
mercilere başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorundadır” hükmü yer almakta olup, 6328 sayılı
Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 20 nci maddesinin 2 nci fıkrası uyarınca, ilgili İdarenin
işlemine karşı dava açma süresinden arta kalan süre içinde Konya İş Mahkemesine yargı yolu açıktır.
V. KARAR
Yukarıda açıklanan hususlar ve dosya kapsamına göre; ŞİKÂYETİN REDDİNE,
Kararın şikâyetçiye ve Konya Büyükşehir Belediyesi Başkanlığına tebliğine,
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi.
M.Nihat ÖMEROĞLU
Kamu Başdenetçisi
7/7